PANTER
1
Nederland heeft een vredelievende
luchtvloot van 1 miljoen duiven
Jan Hondong, gezagvoerder op de
Snipvlucht naar de West, 65 jaar
Heisigaartje vanklasse.
UTRECHTSE HORECABEDRIJVEN
GEEN KERMIS OP VREDENBURG
DONDERDAG 10 JULI 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT.
11
FURORE
Zeer licht van melange.
Fors model en toch maar
Schildersavontuur
De Franse schilder Boris Smir
noff, bekend door zijn portret
ten van beroemdheden als ko
ning Faroek, Grace Kelly, pre
sident Kubitchek van Brazilië
en anderen, heeft een vreemd
avontuur achter de rug.
Drie dagen geleden is hij ont
voerd naar een jacht dat bij
Cagnes voor de Franse kust
lag.
Daar moest hij het portret van
een jonge vrouw schilderen.
Toen het portret gereed was,
werd hij, evenals op de reis
naar het schip geblinddoekt,
weer naar Cagnes terugge
bracht.
Smirnoff weet niet wie de jonge
vrouw is. Men vermoedt, dat zij
de dochter van een rijke Ita
liaan is.
POPULARITEIT ONDER ALLE LAGEN DER BEVOLKING
Wedden op vogels is mogelijk
(Van
onzer redacteuren)
Sedert de grijze oudheid heeft de postduif de mensen haar diensten ver
leend. De wereldhistorie kent gevallen, waarin de kleine, ranke vogel met
haar sterke vleugels uitermate belangrijke missies heeft vervuld. Er is
een tijd geweest, dat de postduif onder bevel heeft gestaan van de hoogste
militaire autoriteiten, ook bij ons in Nederland.
Snellere communicatiemiddelen hebben sindsdien de duif uit deze belang
rijke functie verdrongen. Maar de duif blijft, wat haar voorganger tot een
waardevolle medewerkster stempelde: een betrouwbare, degelijke bood
schapper, die haar snavel niet voorbij kan praten.
Deze eigenschappen zijn het ook, die de postduif tot aan de dag van
vandaag erkenning en een groeiende populariteit hebben bezorgd onder
alle lagen der bevolking. De mens heeft zich aan de postduif gehecht. En
echt niet, zoals het fabeltje wil, om er een fortuin mee te maken.
Er zijn in Nederland zo'n 46.000 ge
organiseerde postduivenhouders, die
bij elkaar een vredelievende lucht
vloot van een miljoen vogels op de
been hebben gebracht. Die 46.000
worden van de duiven niet rijk. Maar
zij verzorgen hun dieren terwille van
de liefhebberij. En liefhebberijen kos
ten geld; dat is nog nooit anders ge
weest.
Dat wil overigens niet zeggen, dat
men geen mogelijkheden aanwendt
om te trachten iets van de kosten te
rug te krijgen. Maar daarmee wordt
niemand gedupeerd buiten de eigen
kring. Iedereen wedt op zijn eigen
duiven, althans indien men wil wed
den. Want'in de duivensport kent men
nog het ware amateurisme.
Organisatie
Wie tijdens het weekeinde wel eens de
de lossingsmededelingen via de radio
heeft gehoord, zal geen touw kunnen
vastknopen aan de organisatorische
opbouw van de postduivenhouderij.
Daarom in het kort een schema.
De Nederlandse algemene bond van
postduivenhouders is de grootste
overkoepelende organisatie. Hij telt
18.500 leden. Daarnaast kent men de
Zuidnederlandse bond met 12.200 le
den, de verzendingsbond La Colombe
te Maastricht met 5800, de verzen
dingsbond. De Zwaluw uit Heerlen
niet 2200 en de Rotterdamse postdui-
venbond met 2400 leden. De zater
dagsvliegers telt 4700 namen in zijn
registers.
Cod enummers
In het seizoen, dat ten naaste bij van
half april tot half september loopt,
worden welhaast wekelijks vluchten
georganiseerd. Dat gaat dan als volgt
in zijn werk.
De clubleden brengen op een vastge
stelde tijd hun duiven naar het club
lokaal, waar de dieren worden inge-
korfd voor de reis naar het lossings
station. Maar voor de duif in de mand
gaat, krijgt zij van de commissaris
sen, die een belangrijke vertrouwens
functie bekleden, een gummiringetje
met een codenummer om haar poot.
Dit nummer wordt geregistreerd.
Dan gaan de duiven op transport, dat
wil zeggen per auto naar het Belgi
sche verzamelstation Esschen en van
daar naar de plaats van lossing. Dat
kan in België zijn, maar ook in
Frankrijk.
Goede controle
Ieder clublid heeft zijn eigen klok, die
nauwkeurig wordt afgesteld aan de
hand van de moederklok van de ver
eniging. *Komt er nu een duif van
haar vlucht thuis, dan ontdoet de eige
naar haar van de gummiring, die in
een kokertje gaat en in de klok ver
dwijnt. Tezelfdertijd wordt binnen in
de verzegelde klok de juiste -tijd op
een papieren strook geregistreerd.
Turkije sluit grens
met Syrië
Volgens het Syrische ministerie van
binnenlandse zaken heeft Turkije de
Syrisch-Turkse grens gesloten en Sy-
riërs, ook hen die een vergunning
hebben, toegang tot Turks grondgc-
bie ontzegd. Het ministerie te Damas
cus noemt deze maatregel „onge
rechtvaardigd".
Dit is een onlangs door de Neder-
landsche Spoorwegen in gebruik ge
nomen wasmachine voor treinen op 't
emplacement C.S. te Amsterdam.
Uiterst rechts wordt de trein natge
spoten. Links en in het centrum ro
terende borstelsdie de rijtuigen van
buiten reinigen. In één minuut, wordt,
een trein op deze wijze - schoonge
maakt.
Later kan aan de hand van de
controlestrook de uitslag van het
conconrs volgens de tijden wor
den vastgesteld. En dan kan men
dus ook bepalen, wie door het
wedden op eigen duiven met de
(overigens zeer bescheiden)
geldprijzen gaat strijken.
Het houden van postduiven vereist
veel zorg en liefde. De duivenhou-
ders kunnen daarbij op de steun re
kenen van hun eigen gezondheids
dienst, die in Utrecht is gevestigd en
waar men te allen tijde met de dui
ven terecht kan. Meer dan 3600 vo
gels heeft men in de kliniek geduren
de de loop van het vorig jaar behan
deld, in 214 gevallen moest tot een
operatie van een duif worden overge
gaan.
Prachtig werk
Tenslotte nog iets over een bijzonder
belangrijk aspect van de postduiven
houderij, de liefdadigheid. In de win
termaanden organiseert men alom in
den lande kampioensdagen. Dit zijn
tentoonstellingen waarvan alle baten
worden afgestaan aan instellingen en
verenigingen die dringend financiële
steun behoeven. Op dit punt wordt
prachtig werk verricht.
In het vliegseizoen zijn er verder
regelmatig liefdadigheidsvluchten.
De deelnemers storten ten behoeve
van het goede doel extra-bedragen,
die dan tenslotte worden uitgekeerd
aan de charitatieve instellingen. Deze
extra-bedragen betreffen een inzet
boven de normale verzendkosten die
per duif variëren van 14 tot 66 cent,
uiteraard afhankelijk van de afstand
naar het station van lossing.
Het inkomen van de duiven
M voor de vlucht geschiedt door M
de commissarissen. Hier ziet
men hoe de ene mand na de m
andere niet snélle vogels wordt n
H gevuld. Daarna gaan de man-
M den eerst per speciale duiven-
H auto en vervolgens naar het
lossingsstation.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllll
Werkloosheid in Amerika
weer gestegen
Het aantal werklozen in de Verenig
de Staten is gedurende juni tot
5.437.000 van 4.904.000 einde mei ge
stegen, aldus is officieel in Washing
ton bekendgemaakt.
Men moet zeventien jaar teruggaan
om een hoger aantal werklozen te vin
den.
Volgens het Amerikaanse ministerie
van arbeid is de toeneming met
533.000 werklozen gedurende de afge
lopen maand toe te schrijven aan het
feit, dat de scholen circa twee mil
joen afgestudeerden op de arbeids
markt hebben afgeleverd.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii;
Kon. Oudheidkundig Genoot
schap benoemde ereleden
In het Rijksmuseum te Amsterdam is
het 100-jarig bestaan gevierd van het
Koninklijk Oudheidkundig Genoot
schap.
Een aantal medewerkers werd door
het bestuur het erelidmaatschap toe
gekend: J. M. Haga, voorzitter van de
vereniging Hendnck de Keyser, op
grond van zijn arbeid ten dienste van
het behoud van oude monumenten van
de bouwkunst, prof. dr. H. de la Fon
taine Verwey, voorzitter van het ge
nootschap Amstelodamum, op grond
van zijn verdiensten in de strijd voor
het behoud van het oude stadsschoon
van Amsterdam, mr. S. P. baron Ben-
tinck, voorzitter van de Bond Heem
schut, voor zijn strijd voor het be
houd van het oude stedenschoon en
het onbedorven landschap. Frits Lugt,
voor zijn bijdragen tot de literatuur
over de geschiedenis van de Neder
landse munt en mr. J. W. Frederiks,
voorzitter van de voorlopige monu-
mentenraad, voor zijn arbeid ten
dienste van de monumentenbescher
ming en het museumbeheer hier te
lande.
Bovendien kende het bestuur een ere
penning toe aan dr. H. E. van Gelder,
mr. Chr. P. van Eeghen, jhr. D. C.
Röell en prof. dr. E. Reeser.
Voor scheepsbouw was
1957 een recordjaar
In het vierde jaarlijkse rapport over
zeetransport van de Organisatie voor
Europese Economische Samenwer
king (O.E.E.S.) worden de ontwikke
lingen op het gebied van het zee
transport in 1957 behandeld. Het rap
port geeft een analyse van de ont
wikkeling van de koopvaardijvloot in
de wereld in genoemd jaar. Daaruit
blijkt, dat zowel de vloot voor „droge
lading" als de tankschepenvloot gro
ter is geworden.
In het hoofdstuk over scheepsbouw
wijst het rapport erop, dat wat de
tonnage van het aantal voltooide
schepen betreft in 1957 een na-oorlogs
record werd bereikt en dat de tonnage-
van de in aanbouw en in bestelling
zijnde schepen thans meer dan 34 mil
joen bruto register ton bedraagt.
Het rapport schetst de invloed van
deze stijging in het aanbod van
scheepstonnage op de vrachtenmarkt,
welke stijging zich voordeed in een
periode van een algemene terugslag
in de wereldhandel.
Het komt tot de conclusie, dat er ge
durende enige tijd waarschijnlijk
geen opmerkelijke verandering zal
plaats hebben in de huidige tariefs
tructuur in deze sector. Het slopen
an verouderde schepen en een da
ng in de orders voor nieuwe tonnage
zal in dit opzicht te zijner tijd echter
iden tot een beter evenwicht.
Herinnert ge U nog de spannende dagen uit de laatste weken van decem
ber 1934? Albert Plesman had besloten, dat de sprong naar, wat toen nog
„De West" heette, maar eens gedaan moest worden en liet de Fokker F-
18 „Snip" voor de eerste transatlantische vlucht Amsterdam-Curasao in-
gereedheid brengen. Welnu, de man, die als gezagvoerder deze eerste
vlucht maakte, Jacobus Jan Hondong, hoopt vandaag 65 jaar te worden
en dat dient vermelding, want die Snipvlucht wordt, en terecht, gerang
schikt onder de pioniersvluchten. Jan Hondong zoals liïj na die vlucht voor
iedereen familiaar is gaan heten, behoort tot de „old timers", wier gelede
ren al zwaar zijn gedund. Hij behoort tot de mensen, die voor het latere
geslacht van vliegers het pad van de vliegerij belangrijk hebben geëffend,
hij en Evert van Dijk en Jan Duimelaar en Frijns, om enkele van zijn
tijdgenoten te noemen.
We hadden naar Zandvoort behoren
te gaan om met Jan Hondong te pra
ten over de tijd van het pionieren,
over die goeie ouwe Fokkers, die je
overal brachten waar je maar wilde,
en over zovele andere dingen, maar
we hebben daarvan afgezien, omdat
we uit ervaring weten dat hij moei
lijk tot spreken is te krijgen.
Op Schiphol en op Waalhaven zeiden
ze vroeger steevast: met praten is
er nog nooit een kist over de oceaan
gekomen, en daar hielden ze het op
en daarom zeiden ze maar niets.
Toen hij een kwart eeuw in dienst
was van onze nationale luchtvaart
maatschappij, die hij mede had hel
pen groot maken en hem werd ge
vraagd wat over zijn ervaringen te
vertellen, riep hij als in wanhoop
uit: „Man, wat zou ik vou kunnen
zeggen!".
Maar hij had toen al de „Snip"-
vlucht op zijn naam staan, en de
eerste K.L.M.-vlucht over de Middel
landse Zee, die hij moest maken, om
dat er op zijn eerste Indië-vlucht als
gezagvoerder moeilijkheden waren
met de Turken, en hij had een re
cordvlucht gemaakt om de wereld en
tijdens deze de Amerikaanse journa
list Ekins op tijd in Djakarta afge
zet.
Kerstpost
Zijn Snip-vlucht is misschien wel zijn
grootste prestatie geweest. Hij start
te in de nacht van 14 op 15 decem
ber en hij landde op 22 december. In
die tijd was hij 55 uur en 58 minuten
in de lucht, gewoonweg om te la
chen als je weet, dat je in de naaste
toekomst op een dag heen en weer
kunt gaan naar New York en dan
daar zelfs een paar uur winkelen.
Maar in de vliegerij spreken ze nóg
over die tocht, omdat alle narighe
den, die je op een vlucht kunt krij
gen, het deel werd van de beman
ning. En dat de Kerstpost uit Hol-
Advertentie j
CONFLICT MET GEMEENTEBESTUUR
„Dorpsvermaak op drukste
plein van vierde stad
des lands"
Er is een conflict gerezen tussen de
hotel- en restaurantexploitanten op
het Vredenburg te Utrecht en het ge
meentebestuur van de Domstad. Het
geschil, dat ernstige vormen dreigt
aan te nemen, gaat over het verpach
ten van het Vredenburgplein aan ker
mis- en circusexploitanten. Utrecht
heeft een schrijnend tekort aan par
keerruimte en de ruimte die er voor
auto's op het Vredenburg is gecre-
eerd is meer dan nodig voor ae tal
rijken, die in Utrecht congresseren
en vergaderen, of die na een dergelij
ke bijeenkomst in de etablissementen
op het Vredenburg de lunch of diner
gebruiken. Ondanks de toezeggingen
van de zijde der gemeente Utrecht,
dat het Vredenburg niet meer be
schikbaar zou komen voor circussen
en kermissen neemt het aantal ver
makelijkheden evenwel toe, zeer tot
ontstemming van de hotel- en restau
rantbedrijven, die zich in hun exploi
tatie bedreigd zien.
De cacafonie van klanken, de draai
orgels en toeterende rupsbanen ma
ken het vergaderen in de ruim 40
VELEN HERINNEREN ZICH DE SPANNING ROND KERSTMIS 1934..
vergaderzalen op het Vredenburg on
mogelijk. Tal van verenigingen heb
ben dan ook hun vergaderingen on
derbroken en zijn vaak elders buiten
Utrecht, terecht gekomen om hun
agenda af te werken.
Lunches en diners die reeds maanden
tevoren waren geboekt worden geannu
leerd, omdat men er niets voor voelt
temidden van al dit lawaai verpozing
te zoeken na een inspannend congres
of vergadering*. De Utrechtse politie
gaat rigoureur te werk wanneer reeds
dagen tevoren het Vredenburg in ge
reedheid wordt gebracht voor komen
de kermis- en circuswagens.
Het is gebeurd, dat auto's van buiten
landers, die geparkeerd stonden op
het Vredenburg, zonder enige waar
schuwing werden opgetakeld en weg
gevoerd.
Utrecht, zo zeggen de hotelhou
ders, pretendeert de vierde stad
des lands te zijn, maar trekt een
dorbsvermaak ar.n op het drukste
plein van de stad. Men heeft in
Utrecht, aldus deze exploitanten,
weinig te bieden en waar het van
leven moet zijn de congressen en
vergaderingen. Door thans derge
lijke lawaaiinstituten aan te trek
ken en het parkeren onmogelijk te
maken dwingt men verschillende
verenigingen hun congressen en
vergaderingen elders in het land
te houden.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling
om als protest enkele avonden van
deze week de hotels-restaurants en
café's op het Vredenburg te sluiten,
maar doordat een der restaurants
hier weinig voor voelde werd deze
maatregel voorlopig ongesehort. Vast
staat in ieder geval, dat wanneer de
gemeente weer overgaat tot verpach
ting van het Vredenburg voor circus
sen of kermissen alle horecabedrijven
gedurende die periode hun zaken zul
len sluiten.
Ondanks de vele moeilijkheden
kwam de post op tijd
(Van een onzer verslaggevers)
land nog voor de kerstdagen op Cu
rasao kon worden rondbezorgd, is te
danken aan vier man, die in weerwil
van alles de kist brachten, waar Al-
bert Plesman wilde dat hij kwam te
staan.
Regen
Het begon al bij de start op Schiphol.
Toen hij over het doorweekte vlieg
veld rolde, had Jan Hondong moeite
de „Snip" in de koers te houden. En
in de lucht was het niet veel beter.
Op 300 meter dichte bewolking en
zware remous. Op 700 meter was het
alsof de regen met emmers tegelijk
tegen het vliegtuig werd gesmeten.
Op 3000 meter nog meer bewolking
en hevige sneeuwval.
Maar de „Snip" klom meer en meer
en probeerde de regen en de sneeuw
te ontwijken.
Op 4500 meter kwam er ijsafzetting.
Met geweldige knallen sprongen de
stukken ijs in het rond. En zo bleef
het tot Marseille. Beurtelings dalen
en stijgen om aan het ruwe weer
te ontkomen.
Valwinden
Van Marseille ging het naar Caca-
blanca, maar alle Noord-Afrikaanse
vliegvelden waren door zware regen
val onbruikbaar. Terug naar Alican
te in Spanje en het weer afwachten.
Onderweg veel last van valwinden.
Toen vanwege het slechte zicht laag
moest worden gevlogen, bestond er
de kans op het water te worden ge
drukt.
Van Alicante weer naar Casablanca.
En nog steeds valwinden. Latei-
klaarde het weer op en de landing in
Casablanca verliep vlot.
De volgende landingsplaats was Por
to Praia op de Kaap Verdische Eilan
den. Het weer was heiïg, veroor
zaakt door de zandstormen uit de
woestijnen.
Op 17 december arriveerde de „Snip"
in Porto Praia. De Fokker werd
grondig nagezien voor de grote en
beslissende sprong over de oceaan.
Oceaan
Die sprong over de oceaan ging
weer gepaard met veel narighe
den. Tot tweemaal toe viel de ra
dio uit, op een ogenblik liep van
alle motoren de benzinedruk weg
en het weer werd weer ruwer.
Sterbestek was moeilijk te krij
gen en men moest drift meten
door de gaten in het wolkendek.
Met een snelheid van 215 km
vloog Jan Hondong op Zuid-Ame-
rika aan. Op 20 december te 10.18
uur werd land aangelopen. De
sprong is gelukt.
Via Cayenne, de Duivelseilanden
en Akbina ging het naar Parama
ribo, en vandaar naar Caracas en
tenslotte, op 22 december te 19.20
uur landde de „Snip" op Curasao.
De eerste transatlantische K.L.M.-
vlucht was volbracht.
De „Snip* 'is nooit meer naar Neder
land teruggekeerd. Op 19 januari
1935 werd de lijn Curacao-Aruba ge
opend. Het West-Indisch bedrijf van
de K.L.M. was opgericht.
Twaalf van de vijftien jaren heeft de
ouwe trouwe Snip zijn diensten tus
sen de moderne DC-3's en DC-4's
verricht, tot einde 1946.
Nu zijn de stuurhut, een propeller en
een motor ondergebracht in het mu
seum van Curagao en zolang ze daar
zijn, zullen ze het nageslacht vertel
len van vier mannen: Jan Hondong,
J. J. van Balkom, S. van der Molen
en L. D. Stolk, die onder de zwaar
ste omstandigheden kerstpost van
Amsterdam uit naar Curacao gingen
brengen.
En in deze dagen zal Jan Hondong,
al lang in ruste, aan die vlucht te
rugdenken, en met dankbaarheid.
