Achthonderd jaar geleden werd
akte voor München opgemaakt
PERSSTEMMEN OVER VERKIEZINGEN
VAN SPIEKEN BESCHULDIGDE
JONGEN VOERT PROCES
VRIJDAG 30 MEI 1958
PROVINCIALS ZEEUW8B COURANT.
9
EEN ZOMER VOL FEESTEN
(Advertentie)
Een stad van stijl en cultuur,
met barokke speelsheid en sfeer
(Van een speciale correspondent)
Wie deze zomer de Beierse hoofdstad München bezoekt, komt in
een feeststad terecht. Een feest, dat op de 14e juni begint. Dit
feest wordt gevierd omdat op de geboorte-oorkonde van Mün
chen, die werd opgemaakt door keizer Frederik Barbarossa, als
datum 14 juni 1158 staat. Barbarossa trad op als scheidsrechter
tussen bisschop Otto von Freising en de hertog van Beieren,
Hendrik de Leeuw. Het ging over de handelsweg door Beieren,
die door Hendrik was aangetast, toen hij alle handelsverkeer
liet leiden over een brug over de Isar bij München, een volko
men onbelangrijke nederzetting „bij de monniken". Barbarossa
gaf Hendrik gelijk en daarmee werd de latere miljoenenstad ge
boren, die vandaag nog in het wapen een kindje in monnikspij
voert.
Bij de viering van de achthonderste
feboortedag van München kan men
e geschiedenis van deze stad niet
over het hoofd zien. Drie grote krach
ten gaven het gemeenschappelijk zijn
huidige'vorm: de Wittelbacher kroon,
de kerk en de burgerij. Zij maakten
in de loop der eeuwen van München
een mooie stad met een open geiicht
en een heldere blik, een .stad van
stijl en cultuur, met een barokke
speelsheid, een stad van feesten en
gezelligheid.
München ademt „levenslucht". Het is
geen zielloze metropool, wel een
vriendelijke wereldstad In deze stad
is het nog mogelijk, dat op een kwar
tier afstand van de Stachus het ver
moedelijk drukste verkeersplein van
Europa, in de oude huizen in de dak
goot de huissleutel ligt, voor iedereen
voor het grijpen....
Het begin van liet feest zal groots
zijn: in de nacht van de 13e op
de 14e juni zal een enorme op
tocht iets laten zien van het ver
leden ende toekomst. En
daarbij zal de humor niet ontbre
ken,' want meer nog dan een op
tocht, zal het één grote komedie
zijn met als decor de straten en
straatjes van de oude stad.
Veel kans om te slapen krijgen de
toeschouwers daarna niet: op de
morgen van de veertiende juni zullen
alle klokken van München beieren en
bij al deze bronzen bassen, tenoren
en sopranen zal zich de zwaarste bas
van alle voegen: de grote klok, die
het feestgeschenk is van de vroede
vaderen aan het jarige, eeuwig jonge
kind in zijn monnikspij.
HEROPENING CUVILLIES
THEATER.
Een bijzondere gebeurtenis besluit de
avond van de eerste dag. Het her
bouwde Cuvillies Theater wordt ge
opend met Mozart's „Figaro's Hoch-
zeit". Dit gebouw, dat in de oorlog
verwoest werd, heeft men weten te
herstellen en daarmee is het vermoe
delijk schoonste rococo-theater ter
wereld behouden gebleven als monu
ment voor Mozart, die er vele pre
mières beleefde van zijn werken.
Tienduizend aanvragen zijn er voor
die eerste avond. Vijfhonderd plaat
sen zijn voor de gala-première be
schikbaar en de autoriteiten zitten
met de handen in het haar....
De feestweken brengen meer dan dit
schouwspel voor een handjevol geluk
kigen: een internationale rococo-ten-
toonstelling, waaraan alle landen van
de raad van Europa meewerken.
Verder feestconcerten met dirigenten
en solisten van wereldnaam, model
opvoering van opera's, balletten, to
neelgezelschappen uit alle windstre
ken, tentoonstellingen en een congres
Prof. P. Geyl legt
hoogleraarsambt neer
Op 81 mei zal prof. P. Geyl in de
aula van de rijksuniversiteit te
Utrecht, zijn afscheidscollege geven.
Deze hoogleraar in de geschiedenis
is 15 december 1957 zeventig jaar ge
worden.
Pieter Geyl studeerde van 1906
1912 in Leiden. Daarna was hij le
raar in Schiedam, maar in 1913 al
werd hij correspondent te Londen
van de Nieuwe Rotterdamsche Cou
rant. Zes jaar later, werd hij hoog
leraar aan de universiteit van Lon
den. In 1936 volgde zijn benoeming
tot hoogleraar aan de rijksuniversi
teit te Utrecht.
van kunstcritici. En verder iedere
dag en overal feest en pret.
Het lijkt wel of de hele stad plan
kenkoorts heeft. De winkels zijn
koortsachtig bezig met hun voorbe
reidingen de gasten zo goed mogelijk
te ontvangen. Restaurants en ..Bier
stuben" worden extra opgepoetst en
de souvenirwinkels hebben gezorgd
voor wijnflessen in de weelderige
vormen van het Münchener kindje
en ballpoints in de stedelijke kleu
ren: geel-zwart.
Alles heeft zich ingesteld op dit
jubileum. En zie EXPO dat
heeft natuurlijk ook zijn keerzij
de. want men krijgt de indruk,
dat iedereen wil verdienen aan al
die feestelijkheid. De V.V.V. van
München maakt zich dan ook
ernstig ongerust dat deze zomer
de prijzen niet onaanzienlijk zul
len stijgen in München, want het
is wel zeker, dat de stad een re
cord aantal bezoekers te verwer
ken zal verkrijgen.
Philips boekte eerste
kwartaal 9 miljoen meer
winst dan in zelfde
periode 1957.
Gedurende het eerste kwartaal 1958
boekten de N.V. Philips' Gloeilampen
fabrieken te Eindhoven een winst
(voor aftrek van belasting) van 93
miljoen gulden, dat is 9 miljoen meer
dan in de gelijklopende periode van
1957. De winst na aftrek van belas
ting bedraagt 44 miljoen gulden (in
1957 42 miljoen).
De raad van bestuur van Philips
merkt op, dat de gang van zaken
gunstig is, de stijging van de omzet
is iets geringer dan de door Philips
geplande en bedraagt ten opzichte
van de overeenkomstige periode van
1957 7 procent. De omzet aan derden
bedroeg dit eerste kwartaal namelijk
776 miljoen gulden in 1957: 724
miljoen). Voor het gehele jaar 1958
verwacht de N.V. een toeneming van
meer dan 7 procent, tenzij een ver
dere ontwikkeling in ongunstige zin
van de algemene toestand in de we
reld de afzet zou beïnvloeden en aan
leiding zou geven de planning te wij
zigen. De export uit Nederland is
procentueel meer gestegen dan de
omzet. Het aantal werknemers in
de wereld is toegenomen. In Neder
land is het aantal werknemers ge
stegen tot 59.800 per einde maart '58.
Bij de samenstelling van de cijfers
is verhoudingsgewijze rekening ge
houden met een schatting van de
voorzieningen die, zoals gebruikelijk,
aan het einde van het „boekjaar
plaatsvinden. De voorraden zijn ten
opzichte van 31 maart 1957 gestegen:
in verhouding tot de omzet zijn zij
gelijk gebleven.
De foto laat de nieuwe sodafabriek te
Délfzijl zien, die donderdag 5 juli a.s.
door de koningin in gebruik zal wor
den gesteld.
Oprichting pool voor
verzekering atoomrisico's
Naar in een verstrekt perscommuni
qué wordt meegedeeld heeft het voor
lopig bestuur onder voorzitterschap
van mr. H. T. Asser de laatste voor
bereidingen getroffen voor de bin
nenkort te verwachten oprichting
van de Nederlandse pool voor ver
zekering van atoomrisico's.
Thans wordt reeds deelgenomen door
meet- dan honderd Nederlandse en
hieri.te lande vertegenwoordigde bui
tenlandse verzekeringsmaatschap
pijen, en wel voof ruim 7 miljoen
gulden voor de rubriek materiële
schaden en 4% miljoen gulden voor
de rubriek W.A.-schade voor in Ne
derland gelegen risico's. Op grond
van de bij een enquête verkregen re
sultaten is nog een stijging zowel
van het aantal deelnemers als van
het bedrag van inschrijving te ver
wachten.
De wettelijke aansprakelijkheid
heeft in het bijzonder betrekking op
de „fall out". De verzekering dekt
niet de ongevalen die het personeel
kunnen overkomen. Reactoren die in
zeeschepen zijn geplaatst ter opwek
king van energie, vallen niet onder
deze verzekering. De pool is van oor
deel dat dit een aangelegenheid is
die geregeld moet worden door de
transportverzekeraars. Ook de iso
topen zijn niet in deze verzekering
begrepen hoewel het voornemen be
staat deze in een later stadium, in
dien dit nodig blijkt, hierin even
eens op te nemen.
Doodvonnis voor zevenvoudig
moordenaar te Glasgow.
Een Schotse jury heeft Peter Manuel
schuldig bevonden aan zeven van de
acht hem ten laste gelegde moorden
en de rechter, lord Cameron, heeft
hem daarop ter dood veroordeeld.
De 31-jarige Peter Manuel, geboren
in de Verenigde Staten, werd ter dood
veroordeeld wegens de moorden op
mevrouw Marion Watt, op haar 16-
jarige dochter Vivienne en haar zus
ter Margaret Brown, op de 17-jarige
Isabella Cooke, op Peter Smart, diens
echtgenote Doris en hun 10 jaar
oude zoon Michael. Hij had zijn
slachtoffers doodgeschoten terwijl zij
in bed lagen. De moord op de 17-
jarige Anne Kneilands werd niet be
wezen geacht. De jury beraadde zich
gedurende twee uur en 22 minuten
voordat de vraag „schuldig of on
schuldig" met „schuldig" werd be
antwoord.
Bovendien werd Manuel schuldig be
vonden van enkele gevallen van in
braak en diefstal, verband houdende
met de moorden
Manuel, die zelf zijn verdediging had
fevoerd, zat doodstil en bloosde toen
e voorzitter van de jury het met
algemene stemmen genomen besluit
voorlas en de rechter vonniste.
Resultaten Koninklijke Shell-
groep lager
De resultaten van de maatschappijen
der Koninklijke Shell-groep over het
eerste kwartaal 1958 zijn aanzien
lijk lager dan over het eerste kwar
taal 1957. In januari maart 1958
bedroeg de opbrengst van verkopen
en andere inkomsten 613.3 miljoen
fond, in 1957 643,8. Het netto rcsul-
aat was in 1958 38.7 en vorig jaar
51.7.
KARTON MET FORMULES STAK UIT TAS
Zijn ogen waren te
slecht om te lezen
Voor de president van de rechtbank
in Den Haag heeft gisteren een kort
geding gediend, dat de vader van
een wegens spieken weggestuurde
staatsexamenkandidaat aanhangig
heeft gemaakt tegen de staat der Ne
derlanden.
De Haagse procureur mr. P. A.
Roggen bepleitte voor de examen
kandidaat, dat de jongeman, die ont
kent te hebben gespiekt, alsnog zal
worden toegestaan staatsexamen
h.b.s. A te doen, waarna dan door de
bevoegde autoriteiten op hoog niveau,
of eventueel door de gewone rechter,
zal worden uitgemaakt, of hij een di
ploma zal mogen ontvangen.
Voor de staat betoogde mr. D. J.
Veegens, dat de president van de
rechtbank in kort geding onbevoegd
is te oordelen over de beslissing van
de examencommissie, welker secreta
ris de jongeman betrapt heeft op een
poging tot fraude bij het examen.
Mr. Veegens zei, dat in het onder
havige geval de examencommissie
een volkomen redelijke beslissing
heeft genomen, toen zij de kandidaat
Geen diepgaande
wijziging.
„Het Parool" (onafh.
soc). meent in een com
mentaar op de, gemeen
teraadsverkiezingen, dat
de liberalen hun winst
zeker vooral te danken
hebben aan kiezers, die
bij vorige gelegenheden
confessioneel stemden.
„Maar ook een deel van
de socialistische aanhang
is naar de VVD gegaan",
aldus het blad. „In vele
gemeenten van ons land
vertoont dit algemene
natroon natuurlijk aller
hande variaties, maar
nergens zijn de afwijkin
gen zó opvallend, dat zij
een aanwijzing zouden
Kunnen vormen van een
diepergaande wijziging
in de nationale politieke
verhoudingen. Die blij
ven dan ook wat zij wa
ren sinds maart", aldus
„Het Parool".
Taak voor
winnaars.
„Wat van het resul
taat van de raadsver
kiezingen het meest
in het oog springt is
het voortgezette suc
ces van de liberalen",
zo schrijft de„Nieu-
we Rotterdamse Cou
rant" (onafh. liberaal)
Het blad meent dat
de conclusie gewet
tigd is, dat talloze
kiezers niet uit onbe
hagen met een zeke
re ballorigheid „dan
maar op de WD'
hebben gestemd. „Zij
hebben zich, ongerust
over vrijheid en ont
plooiingsmogelijkheid
voor individu en ge
meenschap, naar het
juiste adres begeven.
Aan de liberalen in
de gemeentebesturen
is het nu te tonen,
dat men hen niet te
vergeefs heeft afge
vaardigd", zo schrijft
de N.R.C.
Interne
verzwakking.
Het liberale Algemeen
Handelsblad zegt, dat de
PvdA haar greep op de
brede massa sterk heeft
zien verminderen. „Ging
haar faam als „door
braakpartij" van de lea
rner verkiezingen van "56
al bij de Statenverkie
zingen verloren, thans
wordt hoe langer hoe
duidelijker, dat zij ook
intern aan verzwakking
lijdt. Het socialisme, dat
zij offreert na het af
zweren van het „vulgair"
Marxisme, uit zich in de
praktijk in een toene
mende reglementering
en aantasting van de in
dividuele vrijheid, een
feit dat niet verdoezeld
wordt door dikke delen
als „De weg naar de
Vrijheid", produkt van
een socialisme a la ir.
Vos, dat kennejijk voor
al de jeugd niét meer
aantrekt", aldus het
Amsterdamse blad. Het
spreekt als zijn mening
uit, dat de kiezersuit
spraak vóór de WD de
regeringspartijen tot na
denken zal moeten sterp-
Twee fronten.
„De strijd aan twee
fronten blijft", schrijft
„Trouw" (prot. chr.).
„Hij wordt harder en
scherper dan ooit. Tegen
het socialisme en het li
beralisme. En wij zullen
beide uit eigen kring
moeten uitbannen.
En daarom zullen wij het
advies, dat prof. Oud
gisteravond in een ver
gadering van de WD
te Rotterdam aan het
adres van de AR-partij
uitte, namelijk dat zij
een andere koers moet
gaan varen, niet opvol
gen". „Trouw" wijst er
op, dat de politiek niet
een conjunctuurkwestie
is, niet een kwestie van
meer of minder krijgen,
maar een zaak van be
ginselen. Elke benade
ring van de politiek,
waarbij dót uit het oog
verloren wordt, werkt de
achteruitgang van de in
vloed van de christelijke
politiek in de hand", al
dus „Trouw".
Stabiliteit.
„De Maasbode" (r.-k.)
constateert een duide
lijke beuheid bij de
„zachte" kiezersmassa
van de socialistische
partij. „De aanwas van
na de oorlog is opnieuw
en thans in verstrakte
mate voor de P.v.d.A.
een onbetrouwbaar ele
ment gebleken.
Opnieuw steekt -de sta
biliteit van de K.V.P.
scherp af. „De hecht
heid van dit katholieke
blok is van zeer grote
betekenis. De winst van
de Statenverkiezingen is
geconsolideerd. Als fac
tor van evenwichtigheid
moet men dit resultaat
uitermate waarderen.
Het is een belang voor
de gehele Nederlandse
samenleving".
Moeilijker partner
De verschuivingen die
bij de Statenverkiezin
gen optraden, hadden
ook hun weerslag op de
politieke verhoudingen,
aldus De Volkskrant
(r.-k).
De P.v.d.A. raakte door
het verlies bij de vorige
verkiezingen in grote
verwarring. Dat had ook
gevolgen voor de ver
houding tot de K.V.P.
Na deze uitslag zou de
P.v.d.A. een nog moei
lijker partner kunnen
worden. Wij hopen des
ondanks, dat nu beide
verkiezingen achter de
rug zijn, weer meer de
nadruk kan vallen op het
praktische werk, dat
nog in de rest van deze
parlementaire periode te
aoen valt.
Eb duurt voort.
Onder de kop „Eb duurt
voort" schrijft Het Vrije
Volk (soc.) o.a.
De groei van het conser
vatisme is een tijdsver
schijnsel, dat zich na
een tijd van vooruitgang
altijd openbaart. Op
iedere vloed volgt een
eb. De snelle voortgang
van een sociaal verant
woord en zegenrijk be
leid heeft tegenkrachten
opgeroepen. Men vindt
het al lang welletjes. Er
moet nu maar een eind
aan komen. Dat is de
verklaring van de zuig
kracht die het conserva
tisme thans uitoefent.
De eb duurt voort. Als
de kiezers de gevolgen
zullen ondervinden, keert
het getij.
Koelkast
De uitslag van deze ver
kiezingen moet voor de
P.v.d.A. wederom zeer
eleurstellend zijn, aldus
het Algemeen Dagblad.
Ook al omdat uit de cij
fers voor een aantal ge
meenten in het zuiden
des lands blijkt, dat men
althans de socialistische
doorbraakgedachte voor
lopig wel In de koelkast
kan zetten.
Verheugend is het, dat
het Nederlandse volk
wederom weinig gehoor
heeft gegeven aan de
verlokkingen van in po
litiek opzicht onbeteken
de splinterpartijen.
Afkeer
Het Nederlandse volk
heeft zich verder afge
keerd van het dirigisme,
dat zichzelf zo schrome
lijk heeft overschat en
voornamelijk in de P.v.
d.A. belichaamd is en
zich gewend naar de
partij, die in de landspo-
litiek in de oppositie is.
en geacht wordt de vrij
heid van de burger te
respecteren, schrijft De
Telegraaf (neutraal).
De nieuwe winst van de
V.V.D. zal in niet gerin
ge mate afkomstig zijn
van de beide christelijke
partijen, „die gedurende
zovele jaren als versie
ring van het rood-zwar-
te blok hebben gefun
geerd".
V er klaring.
Het communistische dag
blad „De Waarheid" is
ervan overtuigd, dat de
PvdA haar aanhang
neeft teleurgesteld door
de reactionaire. pro-
Amerikaanse regerings-
politiek. „Met haar anti-
communisme heeft de P
vdA-leiding niet alleen
bereikt dat ze een aan
tal communistische stem
mers bij de CPN heeft
weggehaald, maar voor
al dat zijzelf ernstige
verliezen heeft geleden",
aldus dit blad. Het ver
lies van de CPN wordt
verder geweten aan de
groep-Wagenaar. Voor
de winst van de WD
geeft „De Waarheid" de
verklaring, dat de kie
zers him oppositie tegen
krankzinnige verspilling
van onze belastingcenten
aan de bewapening tot
uitdrukking hebben wil
len brengen.
van verdere deelneming uitsloot, zo
dat hier dus geen sprake kan zijn
van het plegen van een onrechtma
tige daad, zoals eisers verwijt aan de
commissie luidt.
Het schriftelijke deel van het
staatsexamen werd begin van deze
maand in de Haagse Dierentuin ge
houden. Een surveillant zag uit de
tas van de kandidaat, die naast diens
tafel stond, een karton steken, waar
op duidelijk leesbaar algebra-formu-
les getekend stonden, welke betrek
king hadden op de examenopgaven.
Gisteren demonstreerde de secre
taris voor de rechter hoe de tas met
het karton gestaan had. De jonge
man zegt niet gespiekt te hebben.
Hij had de formules voor het examen
alleen even ingekeken, terwijl het
karton tijdens het examen bedekt
zou zijn geweest door zijn jas, die
echter later door een surveillant per
ongeluk van de tas zou zijn geschopt.
Met het verhaal over de jas kwam
de kandidaat overigens pas later.
Nog later voerde de kandidaat als
verweer, dat hij de formules niet van
zijn plaats af had kunnen lezen, om
dat zijn ogen daarvoor te slecht zou
den zijn.
Zijn procureur legde vanmorgen
een desbetreffende verklaring van
een oogarts over. De president zal op
donderdag 5 juni vonnis wijzen.
Dittrich beschuldigd
van moord op 13 joden
In Hamburg is gisteren een proces
begonnen tegen Erich Dittrich, die
ervan wordt beschuldigd medeplich
tig te zijn geweest aan de moord op
13 joodse slavenarbeiders in 1942. De
slachtpartij speelde zich af in Petri-
kayu in Polen, waar Dittrich mede
eigenaar was van een timmerfabriek.
Het proces zal waarschijnlijk en
kele weken duren. Er zijn in totaal
67 getuigen opgeroepen.
Hoger beroep in
Haarlemse schakingszaak
De officier van justitie heeft be
roep aangetekend tegen de beslissing
van de Haarlemse rechtbank, die
vorige week geen veroordeling heeft
uitgesproken in de zaak tegen de
37-jarige winkelier M. E. B. uit Am
sterdam, tegen wie wegens het ont
trekken van een minderjarige aan
het wettig over haar gestelde gezag
een gevangenisstraf van 6 maanden
was geëist.
Aanhouding in verband met
plotselinge dood te Venlo
(Van een correspondent.)
In verband met de plotselinge dood
van de 37-jarige F. M.. die dinsdag
morgen in de Frans Halsstraat te
Venlo dood in zijn bed werd gevon
den, heeft de recherche te Venlo
woensdag een zekere JM. aangehou
den.
De overledene is op de avond voor
zijn dood na een woordenwisseling
op de kermis te Blerick handgemeen
geraakt met de aangehoudene, waar
bij hij met zijn hoofd op de trottoir
band is terechtgekomen. Woensdag
avond heeft een gerechtelijk onder
zoek plaatsgevonden. Het resultaat
daarvan is nog niet bekend.