PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Vliegtuig verongelukt: 65 doden
Frankrijk wacht op
verklaring De Gaulle
Debat met de rug tegen de muur over veren
AMERIKAANSE TROEPEN NAAR
LIBANON VOOR BESCHERMING
201e jaargang - no. 116
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 19 mei 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mim. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg. G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red, tel. 242;., ..dia, tel. 2094
(Van onze correspondent Jan Brusse)
De Parijzenaars hebben zondag van bun vrije dag geprofiteerd,
alsof er helemaal niets aan de hand was. Duizenden plezierig
aangeklede mannen, vrouwen en kinderen flaneerden heel op
hun gemak langs de boulevards waar het warm was en zelfs een
beetje benauwd. Daarbij viel het wel op dat er door heel de stad
ontelbare aanplakbiljetten op de muren waren verschenen. „Ap-
pellons de Gaulle" (laten we de Gaulle roepen) lees je, waar je
oog ook rust. Daarnaast plakten de socialisten: „Alle republikei
nen moeten gereed staan om het land op het eerste teken tegen
de dictatuur te verdedigen".
Extra edities van de kranten werden door bijzonder sensationeel
schreeuwende verkopers aan de man gebracht. Maar het wach
ten is op vanmiddag drie uur. Dan zullen de woorden, die een
eenzame man uitspreekt de toekomst van Frankrijk voor een
groot deel bepalen. De persconferenties, die generaal de Gaulle
in het hotel d'Orsay zal houden, kan de felle spanning die er
heerst helemaal doen verdwijnen. Maar hij kan ook het begin
betekenen van een burgeroorlog.
Dat heeft ook de Franse regering be
grepen. Minister-president Pflimlin
zit niet met over elkaar geslagen ar
men te wachten tot de een of andere
generaal hem naar huis komt sturen.
In Parijs heeft hij de beschikking
over 20.000 agenten en 16.000 extra
republikeinse gardes, terwijl de re
serve gendarmerie gemobiliseerd is.
Zaterdagavond om half zeven hebben
we een uur lang gedacht dat er toen
toch wel heel ernstige dingen gingen
gebeuren. De grote en machtige bond
van oud-strijders wilde manifesteren
over de Champs Elysees en de nieu
we minister van binnenlandse zaken,
Jules Moch, had „nee" gezegd. De
revolutie, de staatsgreep, of wat we
ook verwachtten, dreef als een don
derbui over. Er vielen zelfs geen
klappen want de oudstrijders bleven
thuis.
Wat kan er nu vandaag gebeu
ren? Men boorde gisteren vaak
verklaren, dat de Gaulle waar
schijnlijk wel een vorm zou kun
nen vinden om zich beschikbaar
te stellen voor de republiek, zon
der daarbij het bestaan van het
democratische bestel al te hard
handig voor het hoofd te stoten.
In dat geval zal zijn hulp ook ze
ker wel geaccepteerd worden,
vooral ook, wanneer hij duidelijk
wil verklaren, dat hij het wettige
gezag erkent. In dit gunstige ge
val zal blijken, dat hij ook zonder
veel moeite, een einde zal kunnen
maken aan de opstand van de ge
neraals in Algerije.
Maar het is ook mogelijk, dat de ge
neraal vandaag aan de meerdere dui
zenden journalisten, die uit heel de
wereld zijn aangevlogen om zijn his
torische persconferentie te kunnen
beleven, zal vertellen dat bij zich, ge
zien de ernst van de toestand, ge
noodzaakt ziet om de macht in han
den te nemen. Het is goed erop voor-
De E ,H .B .O .-ploeg uit Middelburg
lieeft zaterdag in Hengelo het natio
naal kampioenschap veroverd. De
leider van het team, de heer J. F. de
Muijnck, torst kier de grote zilveren
wisselbeker als bewijs van de zege.
Verder bestond de ploeg uit mej. N.
van de Bossche (linksen de heer
Jac. Clarijs (2e van rechtsAls do
cente vergezelde mevrouw dokter J.
PelMeilink (rechts) de groep;
rechts en links de „reserves".
(Foto P.Z.CJ
bereid te zijn, dat er dan (le ernstig
ste dingen kunnen gebeuren.
De katholieke en socialistische en
communistische vakverenigingen, de
linkse partijen en de vele andere in
stellingen, zijn gemobiliseerd om de
regering van Pflimlin te verdedigen.
De beroemde strofe uit het Franse
volkslied „Aux armes citoyens", kon
vandaag dan wel eens bijzondere ac
tuele betekenis krijgen.
En dan zal het er maar van afhan
gen, welke aanhang de Gaulle in het
volk blijkt te bezitten en vooral
bij het leger hoe Frankrijk er
over een paar dagen uit zal zien.
In Algerije
.Jacques Soustelle, de vroegere mede
werker van generaal de Gaulle, die
kans gezien heeft te ontsnappen aan
de politiebewaking, waaraan hij in'
Parijs was onderworpen, ts -enthou
siast begroet in Algiers toen hij daar
in een Zwitsers vliegtuig arriveerde.
Het onder leiding van generaal Mas-
su staande comité van openbare vei
ligheid heeft zondag een formele ver
klaring naar de Franse president Re-
né Coty gezonden, waarin scherp ge
protesteerd wordt tegen de noodvol-
machten welke het parlement gevo
teerd heeft. Het was het duidelijkst
gebaar van verzet tegen de regering
dat tot dusverre door de generaals in
Algerije gemaakt is. Het kwam na
twee dagen van wild enthousiasme in
Algiers en andere grote steden, waar
door de Fransen de aankomst van de
Gaullist Jacques Soustelle met grote
voldoening begroet is. Er hebben de
monstraties plaats gehad en Soustel
le, de rechterhand van generaal de
Gaulle, heeft verklaard dat deze een
beslissend punt in de geschiedenis
van Frankrijk in Algerije vormden.
Serge Baroet, de super-prefect van
Algerije is ontslagen door de rege
ring in Parijs. De Franse regering
heeft het ontslag van generaal Paul
Ely, chef van de generale staf aan
vaard. Generaal Henri Lorillot, com
mandant van de grondstrijdkrachten
is tot Ely's opvolger benoemd.
Mislukte landing
in Casablanca
Zondag zijn bij het verongeluk
ken van een Belgisch passa
giersvliegtuig 65 mensen om
het leven gekomen. Het toestel
vloog in brand bij een mislukte
landingspoging op het vliegveld
van Casablanca in Marokko.
Een van de vier motoren van de
dc-7 was onklaar geraakt. Het
Sabena-toestel was van Brussel
op weg naar de Congo.
Er zijn slechts vier overleven
den, vermoedelijk drie Belgen
en een Zwitser. Zij bevonden
zich achter in het toestel en
konden het brandende wrak
door de nooddeur verlaten.
Onder de slachtoffers bevinden zich
verscheidene echtparen met kinderen
o.a. de Britse heer en mevrouw Wils-
don, die de reis met drie kinderen
meemaakten en het Belgische echt
paar Goemans, eveneens met drie
kinderen. De bemanning bestaande
uit negen koppen kwam eveneens om
het leven.
Volgens een ooggetuige verloor het
toestel snel hoogte en raakte met een
vleugel een gebouwtje bij de rolbaan.
De vleugel werd afgerukt en het
vliegtuig kwam in een grote hangar
terecht, die geheel werd verwoest.
Het duurde enige tijd voor de red
dingsploegen het brandende wrak
konden bereiken. De meeste slacht
offers zijn in hun stoel verbrand.
De reddingsploegen hebben zondag
de hele dag in de brandende zon ge
werkt om de lijken uit de wrakstuk
ken te bergen. Deze vliegtuigramp is
de ergste in de geschiedenis van de
Sabena. Op 14 oktober 1953 veron
gelukte een vliegtuig in Frankfurt.
Toen kwamen 40 mensen om het le
en. Het voorlaatste ongeluk met een
Sabena-toestel had plaats op 18 fe
bruari 1955 bij Rieta in Italië, waar
bij 21 mensen gedood werden. Een
onderzoek-commissie is zondagmor
gen uit Brussel naar Casablanca ver
trokken.
Neuskegel keerde door
dampkring terug
Amerikaanse deskundigen zijn er in
geslaagd een neuskegel van een Ju-
piter-raket, die de raketlading be
schermen moet, door de dampkring
naar de aarde te laten terugkeren
en uit de Atlantische oceaan op te
vissen.
De raket was van het proefterrein
van Cape Canaveral in Florida gelan
ceerd en had de voorgenomen afstand
van circa 2400 km afgelegd, zo heeft
het ministerie van defensie zondag in
Washington bekendgemaakt.
De neuskegel was uitgerust met een
ballon, die automatisch werd opge
blazen toen de kegel in de oceaan
viel. Deze ballon had een doorsnede
van 50 meter en was oranje en geel
gekleurd om duidelijk zichtbaar te
zijn. Op de ballon brandde een knip
perlicht en een radiozender zond sei
nen uit die het opsporen vergemakke
lijkten. Voorts verspreidde de neus
kegel in het water een speciale vloei
stof die haaien op een afstand hield.
s Hoog spatte het water op, toen
zaterdagmiddag bij de N.V.
Terneuzense Scheepsbouw Mij.
het m.s. ,fiva Winther" van
een dwarshelling in zijn ele-
H ment gleed. Weinig konden de
H genodigden bij deze feestelijke
plechtigheid vermoeden, dat op f§
ongeveer hetzelfde tijdstip de Ij
s „Olivia Winther" vorig jaar
in Terneuzen van stapel gelo-
H pen in de golf van Mexico
in ernstige moeilijkheden ver-
keerde
Bus stortte in ravijn
17 mensen gedood
Zondagmiddag is te Arcos de Val-
devez, een dorp nabij Oporto, een
bus, waarin zich 40 mensen bevon
den, in een ravijn gestort. 17 in
zittenden kwamen om het leven en
alle overigen werden zwaar ge
wond.
INDIEN NODIG
Britse schepen gereed om
burgers te evacueren
De Verenigde Staten zullen, indien
president Chamoun van Libanon dat
verzoekt, troepen naar Libanon zen
den om de levens van de Amerikaan
se burgers te beschermen. Dat heeft
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Dulles op een bijeen
komst van senatoren verklaard. Het
zenden der troepen zou niet geschie
den in het kader van de Eisenhower-
doctrine.
Dulles zei tevens dat tanks naar Li
banon onderweg zijn. Achttien grote
Amerikaanse troepen-transport-vlieg
tuigen zijn zaterdag van een vlieg-
VANMIDDAG IN DE STATEN
VANMIDDAG zullen Zeelands Sta
ten bijeenkomen ter bespreking van
een uiterst delicaat onderwerp: de
verhoging van de tarieven voor de
Westerscheldeveren. En de Staten
kunnen er van overtuigd zijn, dat
vrijwel de gehele provincie de ogen
heeft gericht op de stemmige ver
gaderzaal aan de Middelburgse
Groenmarkt, want hier wordt immers
in hoogste instantie het Zeeuwse ant
woord geformuleerd op de voorstel
len van minister Algera.
Strikt genomen is het debat van
vanmiddag niet nodig. Gedeputeerde
Staten kunnen ten aanzien van deze
aangelegenheid geheel zelfstandig
beslissingen nemen, maar omdat het
in dit geval gaat om een zaak van
groot provinciaal belang, heeft het
college het terecht juist geacht om
hierover de Provinciale Staten te
raadplegen. Vandaar ook, dat de dis
cussie over de tariefsverhoging reeds
enige weken eerder kon beginnen in
de provincie, omdat het resultaat van
de onderhandelingen tussen de minis
ter en G.S. via een brief aan Pro
vinciale Staten in de openbaarheid
kwam. Een woord van erkentelijk
heid aan het dagelijks bestuur van
de provincie is hiervoor op zijn
plaats. Het heeft in dezen zorgvuldig
en democratisch gehandeld!
Nu de zaak zelf. De mededelingen
van Gedeputeerde Staten hebben met
name in Zeeuwsch-Vlaanderen grote
onrust verwekt en vooral In het
oostelijk deel waren de reacties bij
zonder fel. In de raad van Hulst
heeft zelfs een wethouder op bewo
gen toon uitgeroepen: „Leve Neder
land, leve de vrije veren!" en aller-
i wege heeft hier. 't „onaanvaardbaar"
geklonken. Toch zijn er verschillen
in de aard van de reacties aan te
wijzen. De Kamers van Koophandel,
de N.V.V.-bestuurdersbonden in Z.
Vlaanderen en het Landbouwschap
om enkele instanties te noemen
hebben uitsluitend het resultaat van
de onderhandelingen tussen de mi
nister en Ged. Staten tot uitgangs
punt van hun besprekingen genomen
en aldus zijn zij gekomen tot een
formulering van hun opvatting. Maar
andere instellingen en voorname
lijk betreft het hier politieke beleids-
instanties hebben zonder meer
„néén" gezegd en daarbij tevens de
discussie over de vrije veren her
opend. Er blijkt dus verschil in in
zicht te bestaan over de vraag wat
thans aan de orde is: het al dan niet
loslaten van de vrije veren of de
hoogte van de nieuwe tarieven,
l Naar onze overtuiging dient op
i dit ogenblik uitsluitend over het
laatste te worden gesproken. Een
overtuiging, die haar motivering
vindt in de geschiedenis men
zou haast zeggen de „lijdensge
schiedenis" van de Wester-
schelde-veren gedurende de laatste
tien jaar. Enkele punten uit deze
historie mogen ter verduidelijking
van deze aangelegenheid hieron
der nog eens worden gememo
reerd.
Welnu, dit verhaal begint met „vrije"
veren. In november 1945 werden de
veren over de Westerschelde koste
loos, doordat de regering besloot op
aandringen van het provinciaal be
stuur, mede gelet op de trieste situ
atie in het na-oorlogse Zeeuwsch-
Vlaanderen, de exploitatietekorten
voor rijksrekening te nemen. Het pro
vinciaal bestuur verzekerde toen, dat
„in de toekomst het streven er op
gericht zal zijn om een zodanige
dienst te onderhouden, dat het ver
voer op de Zeeuwse stromen zo wei
nig mogelijk belemmering onder
vindt". Een schoon streven, waarvoor
echter de miljoenen van de regering
nodig waren!
Tot eind mei 1950 bleef men in het
bezit van het recht op kosteloze over
tocht, hoewel het allerminst een rus
tig bezit was. Want reeds in 1948
was er een aanslag op gepleegd door
dat minister Spitzen tot tariefhef
fing wilde overgaan. Het verkeer
nam toe, de exploitatietekorten even
eens en de bewindsman meende toen,
dat de provincie en de belanghebben
den mede de lasten dienden te dra
gen.
In 1949 kwam deze zaak in de Twee
de Kamer aan de orde en de volks
vertegenwoordiging ging toen ge
hoord de argumenten van de minister
er akkoord mee, dat een tarief
werd ingevoerd voor auto's en eerste
klasse passagiers. Drie jaar later
was het de opvolger van minister
Spitzen, excellentie Werners, die een
poging fleed hogere tarieven in te
voeren, maar ïn hetzelfde jaar dwon
gen Provinciale Staten van Zeeland
de Gedeputeerden öp dit stuk niet
toe te geven. Men ontkende welis
waar niet, dat uit de provinciale mid
delen een bijdrage in de tekorten no
dig zou zijn, maar men weigerde een
verdere aantasting te aanvaarden
van het toch al danig geschonden
principe der vrije veren.
.(Vervolg op pag. 7)
basis in South-Carolina vertrokken
naar Frankfort, vanwaar zij even
tueel kunnen worden ingezet voor
het evacueren van Amerikaanse
burgers uit Libanon. Twintig vlieg
tuigen staan gereed om eveneens
naar Duitsland te vliegen.
De Britse oorslogsschepen. die deel
nemen aan de Navo-vlootmanoeuvres
in de komende week zullen niet in
het westelijk deel van de Middelland
se zee opereren, maar in het ooste
lijk deel. Zij zullen dan in geval van
nood bij de hand zijn voor evacuatie
van Britten uit Libanon.
De Sowjet-Unie heeft het westen
zondag in een officiële verklaring
gewaarschuwd, dat elke poging
om de huidige binnenlandse crisis
in Libanon uit te buiten voor bui
tenlandse inmenging, ernstige ge
volgen zou kunnen hebben, niet
alleen voor de toekomst van Li
banon en zijn onafhankelijkheid,
maar ook voor de vrede en vei
ligheid in het gehele Midden-Oos
ten.
De Amerikaanse ambassade heeft
ontkend dat Amerikaanse mariniers
aan land zijn gegaan of daartoe
voorbereidingen treffen. Deze ont
kenning kwam, nadat het Russische
persbureau Tass gemeld had dat de
Amerikaanse zesde vloot opstoomt
naar Libanon en dat voorbereidingen
voor de landing van Amerikaanse
mariniers getroffen worden.
Blijkens Engelse persberichten is
zaterdag een 21-jarig meisje M.
Laurensse uit Venray in het
Schotse plaatsje Gretna Green aan
gekomen. met de bedoeling daar te
huwen met een 28-jarige wegenwach
ter, Ad. Bouman.
Het meisje zou blootsvoets ontsnapt
zijn uit een tehuis waar zij, als straf
voor een eerder weglopen van het
ouderlijk huis, was ondergebracht.
DROOG WEER.
Overwegend droog weer met plaat
selijk enkele opklaringen. Matige tot
krachtige zuidwestelijke wind. De
zelfde temperaturen als gisteren of
iets ho„?re.
ZON EN MAAN
20 mei
Zon op 4.40 onder 20.34
Maan op 6.04 onder 22.06