PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
HEVIGE GEVECHTEN OP HALMAHEIRA
Onzekerheden rond Deltawet zijn gebleven
REBELLEN TOT REDERS: MIJD
INDONESISCHE HAVENS
Vandaag..
HEVIGE ONGEREGELDHEDEN
IN LIBANESE HAVENSTAD
201e jaargang - no. Ill
Dagblad, uitgave van de lirma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
Maandag 12 mei 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minlm. p. advertentie J 4.—.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen Cb.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen. Brou werijstraat 2; Zienkzee. red, tel 2425, adm tel, im.
Na landing van Indonesische regeringstroepen:
Er woeden thans hevige gevechten op de eilandengroep Hal-
maheira, waar regeringstroepen een groot offensief zijn begon
nen tegen sterkten van de opstandelingen, aldus heeft een
woordvoerder van het Indonesische leger zondagavond te Dja
karta verklaard. De eilanden liggen ongeveer 480 km ten oosten
van het opstandelingencentrum Menado op Noord-Celebes.
De woordvoerder, luitenant-kolonel Rudy Pringadie, zei, dat
drie opstandelingen en een militair van de regeringstroepen wa
ren gedood.
Voorts wordt in een door Pringadie uitgegeven communiqué
gezegd, dat buitenlanders een rol spelen in de opstand op Ce
lebes. Ook zou worden samengewerkt met opstandelingen van
de republiek der Zuid-Molukken. Pringadie verklaarde, dat hij
in Menado twee Formosaanse kolonels had gezien.
Geen inmenging
van
de
marine
In het communiqué wordt voorts
beweerd, dat een schip onder Neder
landse vlag opstandelingsstrijdkrach
ten had vervoerd, welke een rege
ringspost in het Oostindonesische ge
bied moesten aanvallen.
Bevoegde kringen in Den Haag
hebben zaterdag desgevraagd ca
tegorisch de juistheid ontkend van
berichten uit Indonesische bron,
als zou de Nederlandse marine
steun verlenen aan de rebellenac-
ties in Indonesië. Deze geruchten,
aldus bevoegde zegslieden, zijn
volledig uit de lucht gegrepen.
Nieuwe beschuldigingen
Volgens het Indonesische persbu
reau Antara helpen op het ogenblik
ongeveer 2500 nationalistisch-Chinese
en Philippijnse vrijwilligers de op
standelingen op Celebes. Op vijf mei
was reeds een protestnota naar de
Philippijnse regering gezonden.
Antara zegt. dat deze vrijwilligers
hebben deelgenomen aan de aanval
van de opstandelingen in het noor
den van de Molukken en op de basis
Morotai.
De vrijwilligers zouden zijn gele
gerd in kuststellingen en zouden deel
uitmaken van luchtdoeleenheden.
Hun officieren werden instructeurs.
De schepen die hen vervoerden, had
den geen nationale kentekenen en
waren vergezeld van twee bommen-
.viert de Oostenrijkse opera
dirigent en -componist Ernst J.
M. Lert in de Verenigde Staten
zijn 75ste verjaardag.
...bestaat de senaat van de
Londense universiteit 100 jaar.
Dit eeuwfeest wordt gevierd
met een diner (waaraan konin
gin-moeder Elizabeth als pre
sidente zal aanzitten) én een
tentoonstelling van de geschie
denis van de universiteit.
De L.J.G.-bloesemrit, een jaarlijks
terugkerende attractie voor auto
motor- en bromfietsbezitters, werd
zaterdagmiddag verreden door Zuid-
Beveland. Hier ziet men twee deel
neemsters uit de categorie auto's, bij
een controlepost in de buurt van
Kapelle.
(Foto P.Z.C.)
werpers van het type „B-26", aldus
Antara.
„Ik zal terugkeren"
Een onbekend radiostation van de
opstandelingen heeft zaterdag een
boodschap, luidende ,,Ik zal terugke
ren", van Sjafroeddin Prawii-anegara,
die premier van de tegenregering in
Boekittinggi was, uitgezonden. „De
bezetting van Boekittinggi, Padang
en andere steden in Midden-Sumatra
door strijdkrachten van Djakarta be
tekent niet dat onze troepen ver
zwakt zijn of vernietigd", aldus de
boodschap. „Wij zullen deze steden
weer bezetten als de tijd daar is."
De Indonesische rebellenregering
in Menado heeft intussen een oproep
gelanceerd voor vrijwilligers uit de
naburige Aziatische landen voor haar
strijd voor een „vrij soeverein In
donesië."
Volgens een ander bericht van de ra
dio der opstandelingen te Menado
heeft een van hun vliegtuigen een
aanval ondernomen op een vliegveld
van de Indonesische regering te
Amahai, op de zuidkust van Ceram,
ongeveer 80 km ten noordoosten van
Ambon. Volgens het bericht van de
opstandelingen zijn daarbij twee P-51
vliegtuigen van de regering bescha
digd.
„Om verdere onnodige verlie
zen te vermijden", heeft de „re
volutionaire regering" buitenland
se reders de raad gegeven geen
Indonesische havens aan te doen
tenzij zij speciale vergunningen
hebben van de „revolutionaii-e re
gering van de republiek Indone
sië." Binnenkort zouden richtlijnen
uitgegeven worden over de wijze
om deze vergunning te verkrijgen.
Chinese reders te Singapore hebben
zondag medegedeeld, dat zij hun
diensten op alle havens in Indonesië
handhaven, met uitzondering van 'n
gebied van ongeveer 800 km rondom
Celebes dat tot gevaarlijk gebied is
verklaard. „Als wij op Celebes varen
zullen we bescherming krijgen van
de Indonesische regering", aldus een
hunner.
De Chinese uit Hongkong afkom
stige bemanning van het Panamese
vrachtschip „Shona" (339 ton) heeft
geweigerd van Singapore naar Indo
nesië te varen, zo heeft de Panamese
consul-generaal in Singapore mede
gedeeld. De „Shona" is geladen met
rijst voor Soerabaja.
Echtelijk drama
te Stuivesand
In Stuivesand, gemeente Ooster
hout, heeft zondagavond een 38-jarige
man zijn 32-jarige vrouw en zichzelf
doodgeschoten.
Het drama werd ontdekt door het
achtjarige dochtertje van het echt
paar, dat van het spelen thuiskwam
en haar moeder en vader dood op bed
vond. Het kind is toen naar haar
grootmoeder gelopen, die in de nabij
heid woont. Deze durfde het huis niet
binnen. De politie werd gewaarschuwd
en stelde een onderzoek in'. Zij vond
inderdaad de beide echtelieden dood
op bed.
Het echtpaar S. had nog een zoontje
van tien jaar, dat ook buiten speelde
toen zich het drama voltrok. De poli
tie staat vooralsnog voor een raadsel
omtrent de oorzaalc van het drama.
De verhouding in het gezin was tame
lijk goed.
Geen nieuwe biljetten
van twintig gulden
De Nederandsche Bank deelt mede,
dat zij op grond van de uitslag van
een door haar ingestelde enquête met
betrekking tot de wenselijkheid van
de handhaving van de bankbiljetten
van 20 heeft besloten van deze géén
nieuwe biljetten meer te doen aan
maken. De thans in omloop zijnde
bankbiljetten van 20 blijven tot na
der bericht geldig.
Nederlanders moeten
Zuid-Bandoeng verlaten
Volgens het Indonesische persbureeau
Antara zouden zaterdag alle Neder
landers in het zuiden van de provin
cie Bandoeng opdracht gekregen heb
ben dit gebied binnen 48 uur te verla
ten. Tot deze maatregel, die 69 Ne
derlanders treft zou uit veiligheids
overwegingen besloten zijn. De be
trokkenen zouden 8 mei van het be
sluit in kennis gesteld zijn.
Voorts nam de Indonesische regering
de volgende maatregelen:
Bij besluit van de chef-staf, gene-
raal-majoor Nasoetïön, is aan twee
dagbladen op Sumatra een verschij
ningsverbod opgelegd, omdat zij
aldus deelde de legerwoordvoerder
mede aan de goede naam der In
donesische regering afbreuk hebben
gedaan. Het zijn de „Pelopro" in Si-
bolga (Tapanoeli), en de „Pemban-
goenan" in Palembang, de hoofdstad
van Zuid-Sumatra. Ook het week
blad „Minggoe Pembela" in Padang
Sidempoean werd verboden.
De plaatselijk militair comman
dant van Djakarta, luitenant-kolonel
Endang Dachjar heeft zaterdag een
bepaling uitgevaai'digd, dat iedereen
die uit Djakarta naar 't buitenland
vertrekt, zich in persoon op zijn bu
reau moet melden. Dit voorschrift is
van toepassing op alle nationaliteiten,
met uitzondering van houders van di
plomatieke paspoorten, toeristen en
mensen, die slechts een kort bezoek
aan Indonesië brengen.
CONTROVERSE OVER PRESIDENT
Brandstichting in
Amerikaans bureau
In Tripoli op een na de grootste
stad van Libanon, is het gisteren
voor de tweede achtereenvolgende
dag tot een hevige botsing tussen de
monstranten en regeringstroepen ge
komen, Tijdens de onlusten van de
laatste dagen werd het Amerikaanse
voorlichtingsbureau in brand gesto
ken en geplunderd. Volgens een be
trouwbare bron zijn enkele tientallen
mensen gedood en meer dan 125 ge
wond. De stad verkeert praktisch in
staat van beleg.
De ongeregeldheden worden gewe
ten aan de controverse in het land
over de mogelijkheid van een tweede
ambtsperiode van president Sjamoen.
Hiervoor zou een grondwetswijziging
nodig zijn, waarvoor de president
echter waarschijnlijk we! een twee
derde meerderheid zou weten te vin
den. De communisten en andere op
positiepartijen zouden nu de hulp
van de straat in willen roepen tegen
de westersgezinde president.
Directe aanleiding tot de onlusten
zou zijn het vermoorden van een
linkse journalist, die zich in zijn. blad
heftig had gekeerd tegen president
Camille Sjamoen en premier Sami el
Solh. De oppositiepartijen grepen de
ze moord aan om het land op te roe
pen tot een algemene staking. De
hoofdstad Beiroet gaf aan deze op
roep geen gehoor, maar in de haven
stad Tripoli staakte 75 tot 90 pro
cent van de arbeiders.
De demonstratie begon zaterdag
omstreeks 10 uur in de morgen en
groeide aan naarmate de dag vorder
de. „Weg met Sjamoen en zijn pre
mier". was de leuze. Op het verzoek
van de politie om door te lopen werd
geen acht geslagen en een charge
met de gummistok werd beantwoord
met stenen. Vervolgens schoot men
uit de menigte op de politie, waarop
de hulp werd ingeroepen van mili
tairen. Deze schoten eerst over de
hoofden van de' demonstranten en,
toen hun vuur beantwoord werd,
voor de menigte in de grond.
Een gedeelte van de demonstran
ten keerde zich, waarschijnlijk op in-
stignatie van communisten tegen het
Amerikaanse voorlichtingsbureau,
waar zij boeken en films verscheur
den, meubilair vernielden en tenslot
te in brand staken.
Een winkel van een regeringsge
zinde zakenman, die geen gevolg had
gegeven aan de oproep tot staking
werd eveneens geplunderd en in
brand gestoken.
Met tanks en patrouilles van vijf
man werd de oude binnenstad zater
dagavond afgesloten gehouden.
Naar de Amerikaanse ambassade
te Beiroet heeft meegedeeld, hebben
president Sjamoen en minister van
buitenlandse zaken dr. Charles Malik
hun leedwezen betuigd voor de aan
val op de bibliotheek en de boekwin
kel van de Amerikaanse voorlich
tingsdienst te Tripoli.
Een beeld van het bloemencor-
H so ,JLenteparade 1958", zoals
het door de straten van Hille-
gom trok. Ontelbare belang- M
H stellenden waren langs de rou-
H te samengedromd om toch
maar niets te missen van dit
festijn van kleur en geur.
Worosjilow niet
naar Joego-Slavië
President Kiimenti Worsjilow van
de Sowjet-Unie heeft zijn officiële
bezoek van tien dagen aan Joego-
Slavië uitgesteld. Dit werd zondag
van Joegoslavische officiële bekend
gemaakt, twee uur nadat het Sowjet-
staatshoofd in Belgrado had moeten
aankomen. Het persbureau Tanjoeg,
dat het bericht verspreidde, gaf geen
nadere bijzonderheden.
Het uitstel van het bezoek kwam
niet als een verrassing. Men had er
al enige tijd rekening mee gehouden
met het oog op het weer oplaaien
van de ideologische strijd tussen Joe
go-Slavië en de andere communisti
sche landen onder de Sowjet-Unie en
communistisch China.
Intussen heeft de Prawda, het or
gaan van de Sowjetrussische com
munistische partij, zondag een ar
tikel van het Albanese partijblad
„Zeru i popullit" overgenomen,
waarin o.a. wordt gezegd, dat de
politieke stromingen in Joego-Sla
vië gelijken op die in Hongarije
in 1956 „en de gehele wereld
heeft duidelijk gezien waarheen
zij in Hongarije hebben geleid".
Beslaat er wel een
nationaal „deltabeleid"?
DE EERSTE KAMER heeft vorige
week het ontwerp-Deltawct aan
vaard. zodat dit stuk thans in het
Staatsblad kan worden afgedrukt.
Maar men vergist zich, wanneer men
nu zou denken dat de discussie rond
de afsluiting van de zeegaten daar
mee is afgesloten omdat de zaak nu
in kannen en kruiken zou zijn. Inte
gendeel! Het aanvaarden van dit ont
werp door de Staten-Generaal bete
kent slechts, dat de eerste fase van
het debat achter de rug is, een fase
die van Zeeuws standpunt beke
ken zeker nog niet eens tot de
zwaarste moet worden gerekend. Me
de daarom lijkt het ons goed, nu de
kruitdamp van de parlementaire
strijd is opgetrokken, nog eens en
kele punten vast te leggen.
In de eerste plaats dient er dan op
te worden gewezen, dat de nu tot
standgekomen wet slechts algemene
beginselen regelt: zeegaten worden
afgesloten, dijken verhoogd, er kun
nen voor deze werken bijdragen wor
den gegeven en gevraagd en Dij scha
de wordt een vergoeding verleend
Ziedaar in het kort geformuleerd,
waarom het in de Deltawet gaat.
Maar nu er uitsluitend beginselen
zijn vastgesteld, is het duidelijk, dat
er in de toekomst nog allerlei rege
lingen getroffen moeten worden, re
gelingen over de bijdragen die het
rijk zal geven aan die poldei's. welke
hun zeeweringen moeten verhogen,
over bijdragen, die de waterschappen
aan het rijk moeten betalen omdat
zij voordeel hebben van de Deltawer
ken, regelingen ook met betrekking
tot de schadevei'goeding. Nu is het
opvallende echter van deze parle
mentaire behandeling, dat de minis
ter stelselmatig heeft geweigerd in
lichtingen te verstrekken over deze
nadere voorzieningen. Enerzijds wen
ste hij dus wel in de Deltawet vast
te leggen, dat deze vooi'zieningen er
moeten komen, maar anderzijds wil
de hij géén enkele inlichting geven
over de aard van deze regeling. Het
was daardoor begrijpelijk, dat zowel
in de Tweede als in de Eerste Ka
mer enige ontevredenheid over deze
kwestie heerste, een ontevredenheid
die naar onze mening wel het duide
lijkst werd geformuleerd door de
Zeeuwse afgevaardigde Geuze, die
verklaarde dat de enige zekerheid,
welke de minister gaf, de „zekerheid
der onzekerheden" was.
Vooral voor de waterschappen zijn
de ministeriële vaagheden onaan
genaam, want hun uitgaven zijn
reeds nu zodanig gestegen, dat in
vele gevallen het plafond is be
reikt. En de hoogte van de water-
schapsuitgaven staan nu eenmaal
in direct verband met de door de
grondeigenaren te betalen water
schapslasten, zodat het duidelijk
is, dat met name de landbouwers
deze ontwikkeling met argwanen
de ogen volgen. Men ziet: er is
zelfs een relatie tussen Deltaplan
en landbouwprijzen
Nu staat er reeds enige tijd een wet
op stapel, die een nieuwe basis moet
scheppen voor de financiële verhou
ding rijkwaterschappen, een wets
ontwerp met een vrij lange naam, in
de wandeling meestal aangeduid als
de „algemene bijdragenwet". Ook
over dit ontwerp is althans offi
cieel nog niets bekend. De grote
vraag evenwel is nu, of deze alge
mene bijdragewet gekoppeld zal
zijn aan de wet, welke de bijdragen
zal regelen, die de waterschappen
voor de Deltawerken moeten betalen.
Met andere woordenals zij hoge
bedragen moeten meebetalen aan de
Deltawerken, dan zal de uitkering
van het rijk deze extra-kosten mee
moeten opvangen.
Er heerst daarover ongerustheid
in waterschapskringen; geen wonder
overigens, want de financiële verhou
ding gemeentenrijk bijvoorbeeld
bewijst hoe slecht een dergelijke zaak
zich kan ontwikkelen. Nu heeft in
de Tweede Kamer vooral minister
Algera over dit punt enkele gerust
stellende dingen gezegd, maar niet
temin: de „zekerheid der onzekerhe
den" is gebleven. Het is daaarom
jammer, dat deze regelingen niet te
gelijkertijd met de Deltawet behan
deld konden worden.
SCHADEVERGOEDING
Met hetzelfde recht kan dit wor
den gezegd van de schadevergoe
dingsregelingen. Artikel acht van
de Deltawet stelt vast dat deze ver
goeding er moet komen voor de „vis
serij en aanverwante bedrijven en
voor andere daarvoor in aanmerking
komenden". Maar hoe die regeling
er zal uitzien is niet bekend, want
ook op dit gebied was het de minis
ter niet mogelijk inlichtingen te ver
strekken. Nu komt weliswaar te zij-
nertijd als de sehadewet wordt in
gediend deze aangelegenheid op
nieuw in het parlement aan de orde,
maar nogmaals: beter ware het ge
weest indien de consequenties van de
afsluiting reeds nu grondig waren
doorgepraat.
(Vervolg op pag. 7)
Directeur verdacht
van verduistering
voor ƒ265.000
De politie te Amsterdam heeft zater
dag de 38-jarige J. C. T., directeur
van een N.V., gearresteerd, die wordt
verdacht van oplichting ten bedrage
van 265.000. Naar de politie mede
deelde heeft T. op listige wijze een
ceel, die als onderpand diende voor
een partij koffie in een Amsterdams
Veem, aan de bank onttrokken.
De Bank financierde de aankoop van
partijen koffie. T., die kantoor houdt
in Amsterdam, heeft eind april het
veem opgebeld met het verzoek de
ceel bij de bank op te vragen, omdat
hij naar hij zei monsters wilde
trekken van de partij koffie. Zonder
ceel was het namelijk onmogelijk
over de koffie te beschikken. Een
kantoorbediende bracht hem kort
daarop inderdaad de ceel. Hij liet
de man in een ander vertrek even
wachten en verdween zelf met het
document. Hij stelde het aan een ko
per ter hand, die een kwitantie uit
schreef voor het genoemde bedrag.
Dit bedrag heeft T. onmiddellijk bij
de bank geïnd. Tegenover de politie
vertelde hij dat hij het geld nodig had
voor aflossing van schulden. Toen de
partij door de koper die, zoals de po
litie mededeelde, geheel te goeder
trouw heeft gehandeld, werd doorver
kócht, kwam de zaak aan het licht.
T. is opgesloten in het politiebureau
aan de Singel te Amsterdam.
Karei Doorman 28 mei
weer in de vaart
Hr. Ms. Karei Doorman zal op 28
mei weer in de vaart komen. Dit
wordt beschouwd als een routine-aan
gelegenheid en geschiedt derhalve
zonder bijzonder ceremonieel. Het
schip is dan door de Nederlandse
scheepsbouwindustrie omgebouwd
overeenkomstig de eisen voor de oor
logsvoering met moderne middelen.
De verbouwing heeft drie jaar ge
vergd. Hr Ms. Karei Doorman maakt
de kern uit van de Nederlandse vloot.
Met de haar toegevoegde „Seahawk"
straaljagers, „Avenger" anti-onder
zeebootvliegtuigen en „Sikorsky" he
likopters, zal dit mobiele vliegveld
een bijdrage betekenen in de veilig
stelling van de toe-, af- en doorvoer
van goederen afkomstig van overzee,
waarvan de Nederlandse industrie
voor drievijfde deel en de totale Ne
derlandse omzet voor de helft afhan
kelijk is.
Lawine eist vier
mensenlevens
Een lawine heeft zondag bij Brienz
vijftien skilopers meegesleurd, van
wie er vier om het leven kwamen en
zeven ernstig werden gewond. Naar
verluidt waren het allen Zwitsers.
IETS HOGERE TEMPERATUREN.
Aanvankelijk opklaringen, maar
later toenemende bewolking met eni
ge verspreid voorkomende regen
buien. Iets hogere temperaturen.
ZON EN MAAN
13 mei
Zón op 4.50 onder 20.23
Maan op 2.39 onder 14.59
