Ir. Geuze: „De landbouw is een zorgenkind geworden" Herbegrafenis van prins Willem V TWEEDE KAMER BESPRAK HELMENAFFAIRE PRINS BERNHARD PREES POGEN VAN JARIG „WESTERN WORLD" Bijzetting in koninklijke grafkelder te Delft DONDERDAG 24 APRIL 1958 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT. EERSTE KAMER OVER LANDBOUWBEGROTING Eerder een afzet-, dan een produktieprobleem Aan het begin van de debatten over de begroting van landbouw, vis serij en voedselvoorziening in de Eerste Kamer, heeft de Zeeuwse C.H.U.- afgevaardigde, ir. M. A. Geuze, geconstateerd, dat in de drie en een hal ve maand van het bewind van de nieuwe minister duistere plekken aan de hemel zijn verschenen. De landbouw is een zorgenkind geworden. Dit is geaccentueerd door de maatregelen der inleveringsprijzen die op ad vies van het produktschap voor zuivel zijn genomen, de Russsische dum ping op de vlas, de verliesgevende afzet van aardappelmeel naar Honga rije, de overschotten, ook internationaal. Gevoelens van onrust worden versterkt tot een psychose van crisis indien gesproken wordt van rampen en rampzalig. Er moest ingegrepen worden. Het aangewezen middel van verhoging van het melkvetpercentage, nagelaten in tijden van hoogconjunctuur, evenals het verdrijven van het consumentensubsidic, is thans ook niet toegepast. primair stelt en weinig of geen be langstelling voor kapitaalvorming toont. Gaan we op de huidige weg door, dan geraken we tot een boe renstand, die geheel afhankelijk is van de staat en naar genationaliseerd grondbezit met staatspachters en zet- boeren." Het eigengeërfde boerenge slacht zal dan in een of twee gene raties verdwenen zijn, aldus de heer Louwes. De heer C. Mertens (k.v.p.) betoog de in een uitvoerige rede, dat de hui dige moeilijkheden ten aanzien van de afzet en prijsvorming van verschillen de landbouwprodukten in hoofdzaak op internationaal vlak afdoende zijn op te lossen. Het nationale landbouw beleid moet hieraan aangepast wor den. De heer Mertens wenste een ge hele of gedeeltelijke omvorming van landbouwscholen Dr. W. Rip (a.r.) herhaalde een reeks vragen op het punt van produk- Een beroep op voedings-technische aspecten inzake het verhogen van het melkvetpercentage achtte ir. Geuze op grond van statische cijfers on juist. Een melkvetverhoging tot drie procent zou 700 gram vet per hoofd van de bevolking per jaar extra zijn op een totaal hoofdelijk verbruik van 40 kilogram per jaar. Over het begrip produktiebeper- king zeide ir. Geuze, dat het huidi ge doel is een globale vermindering door het niet garanderen van een uitloop boven 5.18 miljard kilogram. Hierdoor wordt echter de gemiddel de opbrengst van de melk verlaagd. Bovendien worden de goedkoopst werkenden afgestraft. Het garantie- principe wordt uitgehold, aangezien dit berust op een inkomenspolitiek voor de boer. En kan het niet zo zijn, dat de veehouder thans zoveel mogelijk gaat produceren om zijn kosten over een hoog kwantum uit te smeren? Uiterst noodzakelijk acht ir. Geuze overheidsvoorlichting over verantwoorde produktiebeperking naast dc voorlichting tot produk- tieverbetering. We zitten eerder met een afzet-, dan met een pro duktieprobleem. Zal het mogelijk zijn een betere produktie en afzet van rundvlees te bewerkstelligen? Ir. Geuze bleek tegenstander van het overbrengen van het landbouw onderwijs naar het ministerie van on derwijs, kunsten en wetenschappen. Ten aanzien van een opmerking in de memorie van antwoord, dat de land bouwvoorlichting zal worden inge krompen, zeide spr. er op te ver trouwen, dat dit niet zal leiden tot minder of minder degelijke voorlich ting. Voorlichting en onderwijs zijn integrerende delen van het ministe rie van landbouw. Ir. Geuze keerde zich met klem tegen opheffing van de afdeling grond- en pachtzaken van het depar tement op argumenten, zoals die bij de motie-Koersen in de Tweede Ka mer werden gehanteerd. De heer H. D. Louwes (v.v.d.), die zich o.a. in het financieringspro bleem van de boer-eigenaar verdiep te, vroeg zich af, waarom in tal van gevallen aan ondernemingen, zelfs aan P.T.T. het afschrijven vol gens specifieke vervangingswaarde wordt toegestaan en aan de land bouw slechts afschrijving naar alge mene vervangingswaarde. Een der doelstellingen van de landbouwpolitiek, aldus de heer Lou wes, moet zijn, dat de sociaal-eco nomisch verantwoorde hoeve de zetel moet kunnen blijven van een boeren geslacht. Dat is de kern van de zaak. We moeten niet in jaren denken, maar in geslachten. In dit licht be zien is „structurele aanpassing" een modewoord. De heer Louwes bleek een warm voorstander van een menggebod voor boter en margarine, ofschoon dit 't huishoudbudget niets zou verzwaren. Hij vroeg zich af of de beperking eigenlijk past in de Euromarktpoli- tiek. Overal jut men de produktie op, zodat het gevaarlijk is om hier in te krimpen. Teleurgesteld was de heer Louwes, dat de regering ten aanzien van de werkclassificatie in de landbouw aan twee fasen heeft vastgehouden. Aan het slot van zijn rede verweet hij de minister nog. dat deze de beloning van de arbeid AUTOMATION. Volgens dr. A. D. Booth van de universiteit van Lon den, een man die bekend staat als expert op het gebied van tel- en re kenmachines, zal het slechts een kwestie van tijd zijn voor de elektro nische ingenieurs een machine heb ben gebouwd die de correspondentie van de directeur zal verzorgen. Het apparaat dat dr. Booth voor spelt, zal natuurlijk met behulp van een ponscode, de binnengekomen brieven naar waarde schatten en be antwoorden. En in gevallen die een directorale beslissing eisen zal de machine zeggen: „De post is klaar maar er liggen nog twee brieven die U behandelen moet. Daarna kunt U naar de club gaan". WAT ZE ZEGGEN. Do Ameri kaanse schrijver Anthony Bulwer: „Hoofdpijn is de bron van de filo sofie. Toen dc oermens voor de eerste maal hoofdpijn kreeg, begon hij over de wereld na te denken". De Amerikaanse ex-president Harry S. Truman: „Als uw buurman zijn werk verliest, is dat een recessie; als U zelf uw baantje kwijtraakt, heet dat een depressie". De Amerikaanse president Dwight D. Eisenhower: „Regeringen zijn veel dommer dan hun .volken". tiebeperking en welke maatregelen minister Vondeling daaromtrent denkt te nemen. De beraadslaging werd na deze spreker geschorst tol vandaag. Arbeider door machine gegrepen en verwond De arbeider J. B. uit Halsteren werd woensdagmorgen in de drai- neerbuizenfabrielc „De Vlijt" aldaar door het draaiende rad van een ma chine gegrepen en meegesleurd. Pas toen de kleren van zijn lichaanP^a- ren getrokken, kwam B. weer los. De man had vele inwendige kneuzin gen en een arm en een dijbeen ge broken. Hij werd naar het Burger Gasthuis te Bergen op Zoom ver voerd. Monteur stort van toren: slechts gewond Bij de r.-k. kerk te Bussuin is gisteren een ernstig ongeval ge beurd, dat uog betrekkelijk goed is afgelopen. De 25-jarige Amsterdamse bliksemafleidermonteur H. Zwiebel, bevond zich op de nok van het dak en moest zich van daar langs een touw omhoog werken tegen een klein daktorentje van de kerk op, om op het torentje een vernieuwing aan te brengen aan de bliksemafleider. Het torentje heeft geen klimhaken en men had daarom een touw met behulp van een lange staaf vlak on der het kruis moeten bevestigen. Op een gegeven moment kon de mon teur zich niet langer houden. Hij stortte van 35 meter omlaag in de pastorietuin, eerst buitelend en glij dend langs het kerkdak en daarna van ongeveer tien meter de tuin in. Gelukkig kwam hij juist naast een stenen kapel in de struiken terecht. Hierdoor werd zijn val gebroken en daaraan heeft hij ongetwijfeld zijn leven te danken. Met twee gebroken benen, een hoofdwonde en vermoedelijk inwen dige kwetsuren is hij naar het zie kenhuis overgebracht. De werkzaamheden aan de bliksemafleider moesten verricht worden, omdat de verzekering een nieuw systeem had geëist. Enkele weken geleden had men het werk onderbroken in verband met de sterke wind. Voordien is reeds tweemaal iemand van het dak dei- kerk gevallen. De eerste keer bij de bouw. ruim 25 jaar geleden en later bij herstelwerkzaamheden aan het dak. Beide werkmensen kwamen toen om het leven. (Slot van oag. 1) stelde vragen en lichtte verder toe, dat op het ogenblik een justitieel onderzoek gaande is naar wat zich bij de keuring en het onderzoek van de helmen heeft voorgedaan en dat hij op enkele'punten dit onderzoek moest afwachten. Hij erkende, dat na de fabrieks- controle van de helmen, de militaire controle onvoldoende is geweest. Ter verontschuldiging voerde hij aan, dat het D.M.L. als liet ware uit de grond gestampt moest worden, «lat na de oorlog goéd geschoolde krachten ont- TIJDENS BIJEENKOMST OP „WESTERDAM" Om Europa en V.S. nader tot elkaar te brengen Prins Bernhard heeft woensdagmid dag tijdens een lunch aan boord van de „Westerdam" van de Holland-Ame- rika Lijn het woord gevoerd, na een inleidende speech van de voorzitter van de internationale stichting „Wes tern World", dr. Paul Rij keus. De prins bracht in herinnering, dat nien zich destijds afvroeg, wat de bes te middelen zouden zijn om West- Europa en de Verenigde Staten dich ter bij elkaar te brengen. Men is toen op het idee gekomen van een goede publikatie, waarin de zaken van beide zijden van de oceaan bekeken kunnen worden. Aanvankelijk zei men, dat het toch. niet gelukte, maar nu, aldus de prins, neem ik mijn petje af voor dr. Rijkens en zijn medewerkers, die nu al een jaar lang het maandblad „Western World" de wereld insturen. Als men nu terecht zegt dat een abonnementenaantal van 10.000 voor Nederland onvoldoende is. bedenke men echter wel. dat dit cijfer eerst als onmogelijk bereikbaar werd be schouwd. A an de 85 gasten, die deze eerste verjaardag van het maandblad mee vierden, zaten, met prins Bernhard en de gastheren dr. Rijkens en de directeur van de Holland-Amerika Lijn W. H. de Monchy. aan de hoofdtafel aan de ambassadeurs van dc Atlantische landen, teza men met enige vrouwelijke afge vaardigden van Western World, onder wie de vice-presidente van de Franse stichting, baronesse De Fels. Voorts merkten wij op de commis saris der koningin in de provincie Zuid-Holland, nir. J. Kinases/., en wethouder J. U. Schilthuis als loco burgemeester van Rotterdam. Koffiemelk wordt duurder De koffiemelk zal onder het stelsel van heffingen en toeslagen worden gebracht. Dit werd woensdagmorgen meegedeeld in de vergadering van het bestuur van hel produktschap voor zuivel. Er gaan geruchten, dat de kostenverhoging, die dit besluit voor de consument met zich zal br en gen ongeveer acht cent zal bedragen. Dit betekent, dat een flesje koffie melk in dat geval ongeveer 70 cent gaat kosten. Dc maatregel is geno men bij wijze van gedeeltelijke com pensatie van bet zuiveltekort van het Landbouw Egalisatie Fonds. Aan de lunch werd medegedeeld, dat hier te lande thans een „Neder landse stichting Western World" is opgericht, die dc doeleinden van het blad ook door middel van conferenties wil steunen. Voorzitter van die nieu we stichting is de heer O. M. E. Lou- part, secretaris is de heer J. Korten- Irorst. braken en dat men te kampen heeft gehad met eeu chronische onderbe zetting. Het spreekt wel vanzelf, dat de heer Ritmeester door het antwoord van de minister niet tevreden gesteld was. Zijn vertrouwen in de goede uitrus ting van het leger bleef geschokt. Er zijn nu al soldaten, die tot hun kapi tein zeggen: „Zullen we de gasmas kers maar niet thuis laten", zo ver telde hij. En hij vervolgde onder vro lijkheid van de Kamer: ook hun hel men kunnen ze wel thuis laten én hun geweren en wat nog meer. Enkele andere afgevaarigden bleken anders over- de zaak te denken dan de heer Ritmeester. Zo de heer Koersen van de K.V.P.. die de gè- hele gang van zaken niet minder betreurde, doch het prees, dat de bewindsman op een aantal punten volledig de fouten heeft toegegeven. Aan het debat namen verder deel de communisten Gortzak en Bak ker. alsmede de heren Vermeer (p.v.d.a.). Calmeyer (c.h.u.). Wier- da (p.v.d.a.) en Zandt (s.g.p.). Ook zij leverden een niet malse kri tiek, doch tegelijkertijd zochten zij naar de wegen ter verbetering. Voor al de heer Calmeyer deed dat. Hij drong aan op continuïteit in de lei ding van 't D.M.L. - sinds 1950 zijn er vijf directeuren geweest en hij be val staatssecretarissen aan, die vol ledig deskundig zijn op het terrein van de materieelvoorziening. Te Uxbrïdge i» het Engelse graaf schap Middlesex bevond zich tijdens de Tweede Wereldoorlog de slagader van het gevechtscommando in de „Slag om Engeland"Het was de on dergrondse operatiekamer van de 11e groep van het gevechtscommando van de Engelse luchtmacht waar a la minute de bewegingen van de verschillende gevechtseenheden wer den bijgehouden. Ter herinnering aan dit belangrijke werk heeft luchtmaar schalk Lord Dowding boven de on dergrondse kamer een plaquette onthuld in tegenwoordigheid van vice- luchtmaarschalk V. S. Bowling (bo ven). Voordien hadden de beide maar schalken de kamer, die tegenwoordig een andere bestemming heeft ogenschouw genomen (onder). Horecapersoneel ijvert voor 48-urige werkweek De voorzitter van de Nederlandse bond van hotel-, café- en restaurant- personeel, de heer J. A. Wagener, heeft gisteren op het congres van de bond te Amsterdam medegedeeld, dat het bestuur zal blijvei een 48-urige werkweek. ijvei Reeds in oktober van het vorig jaar werd de werkweek voor het horeca personeel verkort van 55 tot 53 uur, hoewel van de zijde van de werkne mers een verkorting van vier uur was bepleit. De vergadering aanvaardde met al- f emene stemmen een resolutie waarin eleurstelling werd uitgesproken over de geringe verkorting van twee uren per week en waarin het bondsbestuur werd opgedragen te blijven ageren voor een 48-urige werkweek. De reso lutie zal ter kennis worden gebracht van de bevoegde instanties. (Van onze speciale verslaggever.) lu tegenwoordigheid vaii koningin Juliana en prins Bernhard zullen op 29 april in de konink lijke grafkelder te Delft dc stoffelijke resten plechtig worden bijgezet van de op 9 april 1806 te Brunswijk als balling overleden laatste prins- stadhouder van de republiek der Verenigde Ne derlanden, prins Willem V. Met dit plechtige ge beuren wordt een ere schuld ingelost tegen over deze laatste stad houder. Tc midden van de heftige beroeringen op het einde der 18e eeuw is in een ontel baar aantal schot schriften een stroom van laster en beledi gingen over hem uit gestort. Latere historici hebben kunnen getui gen, dat hij te goed moedig van aard is ge weest, om het hoofd te kunnen bieden aan het despotisme der regen ten in de tweede helft der 18e eeuw. Het oprukken van de Franse legers in de winter van 1794 op 1795 is de directe aan leiding geweest tot zijn vertrek uit ons land naar Engeland. Tot 1801 is de stad houder in Engeland ge bleven. Toen was hem na vele staatkundige verwikkelingen duide lijk, dat een spoedig herstel van zaken in het vaderland niet meer te verwachten viel. Zijn hoop op Engel se hulp ging na de val van William Pitt ge heel verloren. Zo heeft hij zich in november 1801 op „Oranienstein" bij Dietz in Nassau ge- houder in de nacht van S op 9 april 1806 ook na elf jaar ballingschap overleden. In de herto gelijke grafkelder on der de Brunswijkse domkerk vond onder veel eerbetoon 18 april 1806 de bijzetting plaats van het gebal semde lichaam. De zil veren bus met het hart, alsook een urn met de ingewanden van de vorst, werden tezamen met de kist in de graf kelder geplaatst. vcstigd, waar hij als regerend Duits vorst door de landsbevolking hartelijk werd ontvan gen. Van „Oranienstein" uit bezochten de stad houder en zijn gemalin vaak in Brunswijk hun dochter prinses Louise, en ook brachten ze meestal de winter maanden in deze stad door, waar ze dan woonden in de z.g. Domproosdij. Hier is de prins-stad- Sedert de bevrijding van ons land in 1813 van de Franse over heersing zijn er vele pogingen gedaan om het stoffelijk overschot naar Nederland over te brengen om bijgezet te worden in de konink lijke grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft Dij de stoffelijke resten van zijn echtgenote en kinderen. In april 1956, ter ge legenheid van de hon- derdvijftigste sterfdag van de prins, heeft de heer J. A. van Zelm van. Eldik, secretaris van de kanselarij der- Nederlandse ridderor den te Den Haag, op nieuw de mogelijkheid geopperd. Nadat een comité voor zijn plannen de instemming had ver worven van ons ko ninklijk huis, heeft het zich tot een aantal Ne derlandse bedrijven, alsmede culturele in stellingen, daterend van vóór 1S06 gewend, om de nodige gelden bijeen te krijgen. De in het begin van de 19e eeuw in ons land verschijnende bladen hebben maar heel wei nig aandacht geschon ken aan het overlijden van prins Willem V op 9 april 1806. De „Leeuwarder- Courant", de „Zwolse Courant" en de „Mid- delburgsche Courant" meldden het op 19 april, de „Utrechtsche Cou rant" kwam er eerst op 28 april 1806 mee. De verslagen in de „Rot- terdamsche Courant", de „Haagsche Courant" en de „Bataafsche Leeuwarder Courant" en de beide in Gronin gen verschijnende kranten hadden het meest uitvoerige ver slag van bijzetting en bevatten zelfs een overzicht van de rouw stoet. Illllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllllllll1ll|l!llllllllllllllillllllllllllllll!llllllllllll Het Wereldgebeuren Eigen weg Oud-smid Josip Broz, meer be kend onder zijn communisti sche strijdersnaam Tito, blijft hameren op het aambeeld, dat zijn land niet tot één van de blokken wil toetreden. Dit betekent in zijn (com munistische) geval, dat bij niet van plan is, zich met zijn land, Joego slavië, aan te sluiten bij het blok der „volksdemocratieën" die trouw de orders uit Moskou opvolgen. Hóe volgzaam ze zijn, blijkt uit het feit dat het congres van Tito's Joego-Sla vische communistische partij in Ljubljana niet alleen door de Russi sche zusterpartijen maar ook door de communistische organisaties uit de andere Oosteuropese landen wordt geboycot. Zij hebben alleen hun am bassadeurs gestuurd als waarnemers, die een plaatsje hebben gekregen in de buurt van communisten uit De nemarken, Noorwegen en Zwitser land, de enigen die er als officiële delegaties- wensen te zijn, Die Oosteuropese ambassadeurs hebben dinsdag uit de mond van Tito ontboezemingen gehoord, de hun naar men mag aannemen, niet bepaald als muziek in de oren klonken. Want niet alleen richtte het Joego-Slavische staatshoofd felle verwijten tot de westelijke landen, waarbij hij de Noord-Atlantische Verdrags Organisatie ervan beschul digde, naar wcreldoverhcersing te streven, nraar ook verklaarde hij kort en goed, dat „Moskou zijn be lachelijke hoop. dat Joego-Slavië zal terugkeren in het Sowjet-blok, moet opgeven". „Enkele Oosteuropese com munisten" werden beschuldigd van „kortzichtigheid en tactloosheid" ten opzichte van de Joego-Slavische re gering. Gisteren verkozen de waarnemers van de Sowjet-Unie en andere lan den van het Sowjet-blok zelfs, buiten de vergaderzaal te blijven toen een van de vier Joego-Slavische vice-pre miers. Alexander Rankovic. de aan val van Tito nog eens „dunnetjes over deed". Alleen de Poolse ambas sadeur was aanwezig bij Rankovic's felle aanval op het beleid der Russi sche communisten. Men wist dat die aanval zou komen, want de tekst was tevoren in druk verspreid. Leiders van het Sowjet-blok wet ten, naar Rankovic opmerkte, de oude en roestige wapens van de Kominform en zij beginnen weer een politiek van druk op Joego-Sla vië en zijn socialistische instellingen en organisaties te volgen. Het ziet ernaar uit, dat er voor al deze ha merslagen op het Joego-Slavische aambeeld redenen te over zijn. De boycot door het merendeel der bui tenlandse kameraden onder aanvoe ring van Moskou is te verklaren uit verontwaardiging over het Joego- Slavische ontwerp-parti jprogramma dat op het congres te Ljubljana wordt besproken, en dat afwijkt van de denkbeelden die in alle andere, meestal volgens het Kremlin-cjiché samengestelde, Oosteuropese commu nistische pr ogramma's staan vermeld Nadat het Moskouse blad „Kommoe- nist" al zijn pennevuur op dit ont- werp-partijprogramma had gericht, hebben Tito en de zijnen het voor dit congres nog eens onder de loep ge nomen, een paar zinnen doorge schrapt en andere ervoor in de plaats neergeschreven, om het Russische wantrouwen weg te nemen, dat Joe go-Slavië geleidelijk aan in het „ka pitalistische" kamp terecht zou ko men. Maar allerlei ketterijen zijn toch blijven, staan. Tito ziet bijvoorbeeld de mogelijkheid van vreedzame over gang tot socialisme in het westen via „staatskapitalistische tendenzen" Volgens hem speelt het „burgerlijk nationalisme" in de jonge naties een „positieve rol". Joego-Slavic blijft vasthouden aan zijn eigen weg naar het „socialisme" waarin de nadruk valt op het stelsel van de arbeiders raden dat een meer gedencentrali- seerde opbouw inhoudt dan het sys teem dat in de andere communisti sche landen geldt. Deze zelfstandigheid is de heren te Moskou niet naar de zin en hun jaknikkers in de satellietlanden schudden op hun bevel ook heftig van neen. De Russen kunnen het dui delijk gedemonstreerde Joego-Slavi sche zelfrespect blijkbaar moeilijk verkroppen. Zij begrijpen misschien dat een dergelijk gevoel van eigen waarde, misschien minder strijdbaar en wellicht zelfs sluimerend, ook in de andere satellietlanden aanwezig is als voortdurende bedreiging voor- hun alleenheerschappij. MAARSCHALK TITO illusies van Moskou Mevr. Lips-Odinot Statenlid. Na de heren Gerben Wagenaar en Henk Gortzak heeft thans ook mevr. M. J. LipsOdinot uit Hilversum aan het centraal stembureau voor de ver kiezingen te Haarlem bericht, dat zij de benoeming als lid der Provinciale Staten van Noord-Holland heeft aan genomen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 5