PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Amerika verwerpt
over „provocerende
Sowjet-beschuldiging
vluchten"
„Zeeland presenteert" dit jaar
op 28 augustus
BILT
VORST IR VROLIJK BELGIË
VERHOOGDE RADIO-ACTIVITEIT
00K BOVEN NEDERLAND
201e jaargang - no. 92
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 5« cent per
week; 7.00 p. kW.; Ir. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 19 april 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 céll! per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-80, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 8546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg. G. T. da Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2, Zlerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Wil Gromyko Dulles in defensief dringen
Geen bezwaar tegen behandeling van
klacht in Veiligheidsraad
Rusland heeft gisteren om een spoedzitting van de Veiligheids
raad verzocht naar aanleiding van „provocerende vluchten door
Amerikaanse militaire vliegtuigen".
In de Russische nota wordt gezegd, dat behandeling dringend
noodzakelijk is door talrijke gevallen van vluchten van Ameri
kaanse bommenwerpers met waterstofbommen aan boord over
het poolgebied in de richting van de Sowjet-Unie, waardoor de
zaak van de vrede in gevaar wordt gebracht.
De Sowjet-Unie is van oordeel, dat de Veiligheidsraad alle nood
zakelijke stappen moet nemen om het gevaar af te wenden, aldus
de nota.
Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft vrijdag in Was
hington een categorische tegenspraak uigegeven op Gromyko's beschuldi
ging. ,,Tot dusver is het strategische luchtcommando nooit in actie geko
men, behalve in zorgvuldig voorbereide en gecontroleerde oefeningen en
operaties.
Er zijn voorzorgsmaatregelen getroffen die verhinderen dat vliegtuigen
van het strategische luchtcommando zonder uitdrukkelijk bevel van presi
dent Eisenhower bepaalde grenzen passeren, die nog ver van de Sowjet-
Unie en de communistische landen liggen. Deze maatregelen zijn absoluut
niet uitdagend en kunnen onmogelijk per ongeluk een oorlog veroorzaken",
aldus het communiqué,
Rollend rapport
„D
e raporten rollen tegenwoordig
de deur uit!" Deze woorden
ii gebruikte enige tijd geleden de
Gedeputeerde Schout tijdens een Sta-
tenzitting over het werk van de Stich
ting Zeeland voor maatschappelijk en
cultureel werk. Donderdag heeft men
weer iets van dat „rollen" kunnen
merken: toen verscheen namelijk een
uitgebreid rapport over het amateur
toneel in Zeeland. Het bleek een soort
moment-opname, een schets van de si
tuatie op het gebied van het amateur-
toneel-nu in- de provincie Zeeland. He
laas is echter met deze aanduiding al
les gezegd wat er te zeggen is, want
verder dan de beschrijving van de toe
stand komt de rapporteur niet. En de
vraag rijst derhalve wat het nut van
een dergelijk werk is.
Dat nut lijkt ons beperkt. Er zal
met deze moment-opname mogelijk
enige tijd gewerkt kunnen worden
door bijvoorbeeld de Zeeuwse toneel
adviseur, althans voor zover hij uit
eigen ervaring geen kennis van de si
tuatie heeft. Misschien, zéér misschien
is het rapport van belang voor de ge
westelijke besturen van N.A.T.U. en
W.K.A., eveneens voor zover zij niet
op de hoogte zijn. En verder? Verder
zal dit groene boekske een eervolle
plaats innemen in de kast der rappor
ten, over welk meubel in onze dagen
menige instelling in en buiten dit ge
west dient te beschikken.
Betekent dit nu, dat de Stichting
Zeeland er beter aan zou hebben
gedaan haar arbeid op andere za
ken te richten Het zou wat al te on
genuanceerd zijn om op deze vraag
zonder meer met „ja" te antwoorden.
Immers, een beperkt gebruik behoeft
geenszins in te houden, dat het rap
port niet samengesteld diende te
worden. Maar wél lijkt het twijfelach
tig of in zulke gevkllen tot versprei
ding op ruime schaal moet worden
overgegaan. Als elke instelling of
dienst in ons dierbare gewest er mee
zou beginnen de gegevens te publice
ren, die voor beperkt gebruik zijn ver
zameld, dan staat Zeeland nog een la
wine van rapporten te wachten
Hier is, dunkt ons, iets te veel van het
standpunt uitgegaan, dat alle woorden
door dienaren der sociologie neerge
pend, zonder meer gepubliceerd moe
ten worden. Aan een rapport als het
onderhavige ontbreken namelijk naar
onze stellige overtuiging enkele ele
menten, die waren zij aanwezig ge
weest dit stuk een hogere waarde
zouden hebben gegeven. En die alle
twijfel over de noodzakelijkheid van
publikatie zouden hebben weggeno
men.
Dit gebrek is hier reeds aangeduid:
er is niet meer gegeven dan een
beschrijving. Men heeft verzuimd
al dan niet opzettelijk in klare,
verstaanbare taal de conclusies te no
teren. waartoe de studie van het ver
zamelde materiaal leidt. Geen ant-
Vervolg op pag. 3)
De Verenigde Staten zullen
evenwel „gaarne deze kwestie
in de Verenigde Naties bespre
ken", aldus de lange verklaring,
die volgens een officiële woord
voerder is opgesteld na overleg
met de luchtmacht. Volgens de
verklaring vormen Gromyko's
beschuldigingen naar 't schijnt
een poging om de vrees van de
mensheid in het atoomtijdperk
op te wekken.
Amerikaanse functionarissen vragen
zich af, of de Sowjet-Unie de Ver
enigde Staten in het defensief wil
dringen aan de vooravond van het
begin der diplomatieke voorbereiding
van een topconferentie. Het is in Mos
kou al jaren bekend dat een deel van
de Amerikaanse strategische lucht
macht altijd paraat is. Ongetwijfeld
hebben de Russen soortgelijke voor
zorgsmaatregelen getroffen. Het feit
dat het Russische beroep op de Vei
ligheidsraad juist nu komt, acht men
veelbetekenend.
De Russische minister van buiten
landse zaken, Gromyko, verklaarde
gistermiddag op een persconferentie
in Moskou dat Amerika de vrede in
gevaar brengt, door vliegtuigen met
Kernwapens in de richting van Rus
sisch gebied te zenden.
„De Amerikanen spelen met vuur
door deze vluchten met bommenwer
pers. Dit is een te gevaarlijke toe
stand om te laten voortduren. Ver
scheidene keren is de mensheid
slechts een haarbreedte verwijderd
geweest van een nieuwe oorlog, die
ogenblikkelijk zou kunnen uitbreken
als gevolg van onverantwoordelijke
of provocerende handelingen van het
1 Amerikaanse militaire opperbevel",
aldus minister Gromyko.
Deze vluchten werden uitgevoerd tel
kens wanneer er een vaag voorwerp te
zien was op de Amerikaanse radar
schermen van het Amerikaanse waar
schuwingssysteem. Die voorwerpen
zijn door Amerikanen ten onrechte
aangezien voor geleide projectielen
of ballistische raketten. De beelden
werden volgens Gromyko veroorzaakt
door elektronische storingen of meteo
rieten.
De verklaring van Gromyko Is kenne
lijk het gevolg van de in Amerika
gepubliceerde berichten dat er Ame
rikaanse bommenwerpers naar „be
paalde punten" waren gezonden wan
neer er verdachte voorwerpen op de
radarschermen werden waargenomen.
De Amerikaanse autoriteiten hebben
evenwel nadrukkelijk verklaard, dat
er bij dergelijke vluchten de grootst
mogelijke voorzichtigheid in acht
wordt genomen.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft onder
meer verklaard, dat zolang de
vrees voor onverhoedse aanvallen
niet Is opgeheven, de Verenigde
Staten alle nodige stappen moeten
nemen voor bescherming van de
vrije wereld. Het strategische
luchtcommando is het voornaam
ste middel. Het heeft in de afgelo
pen tien jaar zijn taak met succes
vervuld. Het kan dit slechts blij
ven doen, alshet goed geoefend is
en zodanig opgesteld, dat het niet
op ge grond kan worden vernie
tigd bij een verrassende vijande
lijke aanval.
NASLEEP VAN EEN RUSSISCHE CATASTROFE?
T.N.O. verwacht geen
waarneembare schadelijke
gevolgen.
In de afgelopen maand is bij dc me
tingen van ne atmosferische radioac
tiviteit boven Nederland een verho
ging geconstateerd. De waarnemin
gen van het medisch-biologisch labo
ratorium der rijksverdedigingsorgani
satie, T.N.O., hebben uitgewezen,
dat zich vanaf april hoge pieken heb
ben voorgedaan, zowel in de lucht- als
in de regenwateractiviteit. Aldus
wordt meegedeeld door de voorlich
tingsdienst van het ministerie van
sociale zaken en volksgezondheid. Het
verschijnsel heeft zich over een lan
gere periode uitgestrekt, dan in de
regel net geval is.
De achtergrondactiviteit tengevolge
van vroegere explosies ligt aldus
de waarnemingen tussen vijf en
tien eenheden. Op het ogenblik zijn
er pieken tussen vijftig en honderd
een enkele maal zelfs van meer dan
honderd. Het medisch-biologisch la
boratorium is nietttemin van oordeel,
dat van deze verhoging geen waar
neembare schadelijke gevolgen te ver
wachten zijn. Op zichzelf zijn de ge
constateerde pieken niet hoger dan
in het verleden gedane waarnemingen
hebben uitgewezen. De mogelijkheid,
dat, gerekend over de gehele wereld,
een gering aantal mensen het slacht
offer zal worden van de gevolgen van
atoomexplosies, is niet op weten
schappelijke gronden uit te sluiten.
Het risico is echter gerekend naar
andere risico's van het leven ge
ring, zo wordt meegedeeld.
De gevonden activiteit valt op
door een zeer heterogene verde
ling over de lucht, dat wil zeggen:
|llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllll|
H Deze foto, welke is gemaakt M.
js bij de dorpjes Locate Triulzi en
s Sant Angela Lodigiano, in de
p buurt van Milaan, laat zien hoe
een gedeelte van een provin- j=
ciale weg volkomen verdween j§j
H tengevolge van een aardver-
schuiving, veroorzaakt door
overtollig regenwater.
het aantal radioactieve stofdeel
tjes is betrekkelijk gering, doch
de activiteit per deeltje is hoog.
Deze verdeling van de activiteit
wordt vermoedelijk bepaald door
de aard van het kernwapen en de
omstandigheden van de explosie.
Een situatie als hier geschetst is
des te moeilijker te beoordelen,
omdat het effect van een sterke
bestraling op één punt, zoals door
deze deeltjes veroorzaakt wordt,
nog minder bekend is dan van de
gevolgen van uniforme bestraling.
De natuurlijke activiteit in de at
mosfeer vertoont een veel gelijk
matiger verdeling dan de kunst
matige, zo besluit de mededeling
van het ministerie van sociale za
ken en volksgezondheid.
Ook uit andere landen zijn dezer da
gen mededelingen gedaan over ver
hoogde radioactiviteit in de atmos
feer. Volgens een Deens blad zou er
kortgeleden in Rusland een „catostro-
faal" ongeluk zijn gebeurd bij proe
ven met kernwapens, waardoor de
radioactiviteit in Rusland en de lan
den daar omheen aanzienlijk is ver
hoogd.
Hinderpalen voor
topconferentie
opruimen
De Russische minister van buitenland
se zaken Gromyko heeft gisteren op
zijn persconferentie gezegd, dat de
besprekingen die hij het afgelopen
etmaal met de ambassadeurs van
Frankrijk, Engeland en Amerika
heeft gevoerd, ten doel hadden de
hinderpalen die een topconferentie in
de weg staan, op te ruimen.
„Zoals bekend is", zei hij, „is er over-
eene.imming bereikt over de voorbe-
refting van een topconferentie langs
diplomatieke weg. Deze uitwisseling
van meningen kan echter maanden en
jaren duren en het komt ons voor,
dat het algemeen belang daarmee
niet gediend zou zijn. De Sowjet-
Unie wil de belemmeringen zo spoe
dig mogelijk opheffen". Meer wilde
de Russische minister er niet over
zeggen, „want", zei hij, „dan zouden
de westelijke ambassadeurs mij ver
wijten kunnen maken".
Op de vraag of dit betekende dat
Rusland de in de jongste westelijke
nota's omschreven standpunten heeft
aanvaard, zei de minister „Wij heb
ben ons uitgesproken ten gunste van
een uitwisseling; van meningen, maar
dat betekent niet, dat wij alles uit
de nota's aanvaarden, evenmin als
het westen alles van ons aanvaardt".
In de westelijke nota's is voorgesteld
dat bij het diplomatieke overleg in
Moskou ook wordt gesproken over de
agenda, terwijl naar Russisch inzicht
daar alleen datum, plaats en samen
stelling van een voorbereidend© con
ferentie van ministers van buiten
landse naken moet worden vastge
steld.
H Bij de opening van de wereld-
hz tentoonstelling te Brussel heeft n
de vorst van het vermaakscen-
he trum „Vrolijk België", „Jean
Primus" opgewekt zijn intrede
H gedaan iv zijn vrolijke rijk. De
hz foto laat zien hoe hij, zwaaiend
met een bierpul, zijn onderda-
H nen groette vanaf een stapel
vaten bier.
Gamelin overleden
Na een zieekbed van enkele weken is
gisteren in het militair hospitaal van
Val de Grace generaal Maurice Ga
melin overleden. Hij werd 85 jaar.
Toen de oorlog in 1939 uitbrak was
Gameling opperbevelhebber van de
geallieerde strijdkrachten in Frank
rijk. Hij werd later vervangen door
generaal Weygand.
Na de Franse capitulatie werd hij
gearresteerd op last van de regering
van Vichy. Tijdens een proces, dat
deze regering tegen hem voerde, wei
gerde hij zich te verdedigen. De
Duitsers voerden hem iater naar Bu-
chenwald en andere kampen. Na de
oorlog schreef hij zijn memoires on
der de titel „Dienen".
Een Amerikaanse straaljager is bij
een mislukte landing te Manston, in het
Britse graafschap Kent, terechtgekomen
op een auto, waarvan de vier inzittenden
om het leven kwamen. De piloot bleef
ongedeerd.
OESTER- EN MOSSELFESTIJN
Kaat Mossel naar
de „Expo"
De jaarlijkse grote manifestatie
van de Zeeuwse oester- en mossel
wereld, die Yerseke gedurende één
dag in het middelpunt der belang
stelling plaatst, is voor dit jaar
vastgesteld op donderdag 28 au
gustus a.s. Deze derde „Zeeland
Presenteert" zal nóg grootser en
indrukwekkender zijn, want wan
neer de plannen doorgaan krijgen
de feestelijkheden wel een zeer bij
zonder cachet. Het ligt namelijk in
de bedoeling om naast de heldin
van het Rotterdamse mosseloproer,
Kaat Mossel, en de Zeeuw Pieter
Cornelisz. het illustere gezelschap
te versterken met een figuur uit de
Amsterdamse „visserswereld" van
vele jaren her.
Het gezelschap zal dan op de
avond van dezelfde dag naar
Brussel vertrekken, waar ten
aan schouwe van duizenden vreem
delingen in „Oud-België" op de
Wereldexpositie nogmaals het
verlovingsfeest van een der nicht
jes van Kaat Mossel en Pieter
Cornelisz. jr. zal worden gevierd.
Op deze wijze hoopt men de aan
dacht van een deel van de
wereld te vestigen op de oester-
en mosselcultuur van Yerseke en
geheel Zeeland.
Het zijn „stoute" plannen, die de
organisatoren van dit grootse feest
zich voor 1958 hebben gedacht.
Thans is er nog geen definitieve be
slissing genomen, laat staan een
programma samengesteld, maar het
ziet er niettemin naar uit dat „Zee
land Presenteert Hl" zijn vleugels
dit jaar wijd zal uitslaan. De dag
vóór de feestelijkheden in Yerseke
zou Kaat Mossel met haar gevolg
in Rotterdam worden afgehaald,
waarna zich in Amsterdam een der
figuren uit de hoofdstedelijke viswe-
reld van vele jaren geleden die
voor deze gelegenheid speciaal uit
het archief is gelicht bij het ge
zelschap zal voegen. Uiteraard krijgt
een en ander een officieel tintje,
want de bestuurders van het vis
marktwezen in Neerlands beide
grootste steden zullen dit unieke
gebeuren luister bijzetten.
Vlootschouu)
Op dè grote dag van „Zeeland
Presenteert", 28 augustus deze
datum is gekozen in verband met
het getij, 's middags om half drie
hoog water volgt dan de vloot-
schouw met tientallen vissersschepen
(Vervolg op pag. 2
KORTE PREDIKATIE
VASTE OEVERVERBINDING
Wie Zeeland zegt, zegt Deltaplan.
Wij in Zeeuwsch-Vlaanderen voelen
ons mm of meer gegrepen, wanneer
over het Deltaplan gesproken wordt,
We gunnen het de andere Zeeuwen
best. Bovendien, weten we, is het
Deltaplan niet alleen een voorrecht,
maar ook een zware taak, voor de
hele Zeeuwse bevolking. Zeeuwsch-
Vlaanderen staat er wat buiten.
We verheugen ons over een betere
veerdienst; over een boot met grotere
capaciteit. En tochdit is maar
een halve oplossing. Het isolement
blijft. Schier onbereikbaar is er het
verlangen naar een vaste oeverver
binding. Een tunnel onder de Schelde.
Als we niet zo nuchter waren, zou
den we gaan dromen: van jonge
Zeeuws-Vlamingen, die niet wegtrek
ken, maar in het gewest blijven; van
industrialisatie; van opbloei en ver
jonging der gemeenten.
Er is nog een geheel andere oever
verbinding, en die is wel tot stand
gekomen: Jezus Christus is de vaste
verbinding tussen God en de mensen.
Er is een scheiding tussen God en
ons, breder, dieper, gevaarlijker dan
de Schelde. Men kan hoogstens zeg
gen, dat er van tijd tot tijd een ge
brekkige overtocht plaatsvond.
Priesters deden voorbede voor de
mensen bij God. Profeten brachten
Gods Woord over aan de mensen.
Soms was er mist, of storm: tijden
van verwildering of geestelijke dor
heid, waarin de verbinding verbro
ken was.
In Jezus Christus is de vaste oever
verbinding gekomen. Het was een
miljoenenwerk. Onbetaalbaar. Het
kostte...... Christus' bloed, het offer
van Zijn leven. Bij Zijn opstanding
uit de dood is deze verbinding open
gesteld voor het verkeer; het verkeer
tussen God en mens.
Door Jezus Christus zijn twee werel
den tot elkaar gekomen: Gods wereld
en mijn wereld. In Christus is er
verzoening gekomen tussen Gods
heerlijkheid en mijn onmacht.
Deze dag is niet alleen dag in MIJN
leven, i?i MIJN wereldje; deze dag
heeft ook tvat te maken met GODS
wereld. Daar moet ik op gaan letten.
De gebeurtenissen van vandaag heb
ben niet alleen met mensen te maken
en met hun gedachten. Ze hebben
ook te maken met God en met icat
God denkt.
God is in deze wereld gekomen. Hij
laat zich daar niet meer uit wegja
gen. Daarvoor heeft de vaste oever
verbinding te veel gekost.
Zuidzande H. Euylman
De perssecretaris van
Eisenhower, Hagerty, heeft
meegedeeld, dat het Witte Huis
Witte Huis „ontdeed zich"
van radio-actieve groente.
president
t vrijdag
meegedeeld, dat het Witte Huis „zien
heeft ontdaan" van een kist groente,
die radioactief zou zijn en die was ge
zonden door een groep Californische
Quakers als protest tegen kernproe
ven.
Hagerty zette niet nader uiteen wat
er met de groente is gebeurd.
De Quakers zonden ook een radio
actieve kist groente naar de Rus
sische en de Britse minister-president
Kroesjtsjew en Masmillan.
VERWACHT.
ZACHTER
Aanvankelijk veel bewolking, maar
op de meeste plaatsen droog weer.
Later van het westen uit opklaringen
Matige tot vrij krachtige wind tussen
zuidwest en west. Zachter.
ZON EN MAAN
20 april
Zon op 5.34 onder 19.45
Maan op 6.10 onder 21.20
21 april
Zon op 5.32 onder 19.46
Maan op 6.43 onder 22.20
