EXPO NIET OP TIJD KLAAR Verrassende Nederlandse inzending Indonesisch vlooteskader vertrok uit zeegebied voor Padang KLAHKBORD DISCUSSIE OVER PROBLEEM VAN LOONDIFFERENTIATIE WOENSDAG 16 APRIL 1958 PROVINCIAL E ZBBUWaa OOÜRANT. s Amerika en Rusland „massaal" vertegenwoordigd (Van een speciale verslaggever) De grote verrassing van de Expo '58 is niet dal deze Brusselse Wereldtentoonstelling nog op geen stukken na klaar is als koning Boudewij» haar donderdagmorgen met veel ceremonie zal openen, maar dat is... de Nederlandse inzending. Men betichte ons niet van chauvinisme, wed* het is niet alleen ons oordeel, maar ook dat van tal van buitenlandse journalisten. En deze con clusie is niet gebaseerd op het feit dat de Neder landse inzending van de grote paviljoens vrijwel de enige is die kant en klaar is, maar op het de gelijke stijlvolle „echte" karakter dat de Neder landse hoek heeft. Het is, zoals de minister-pre sident dr. W. Drees die dinsdagmorgen de Nederlandse paviljoens bezichtigde in gezel schap van ministers, staatssecretarissen en com missarissen der koningin het tegen de jour nalisten zei: „Dit is Nederland". Die dijk met het levende water, dat vee en die landbouwprodukten, dat schip waarin de vracht goederen gestouwd worden zij geven de be zoeker in een notedop een beeld van ons land dat alomvattend en niet verdraaid is. Geen overdaad geen pietepeuterigheden maar royaal, degelijk en eerlijk en dat maakt de Nederlandse in zending tot een van de beste die ecjrij is, zo niet tot dé beste. Overweldigend De Expo '58 is overweldigend voor wie er een dag hééft rondgedoold. De architectuur van het geheel geeft heel voorzichtig gezegd een zeer le vendig beeld van wat de hedendaagse architecten bezighoudt. Aangezien hier semi-permanente bouw moest worden toegepast heeft men zich over het algemeen beperkt tot een vrij eenvoudige vormgeving met veel glazen wanden, die vaak slechts een afsluitende functie hebben. Speciale constructies nemen thans de dragen de functie over. zoals grote houten of metalen stukken die het dak dra gen. De eenvoudigste paviljoens zijn vaak de mooiste zoals net Finse, het Noor se en het Oostenrijkse. De Belgische afdeling is zeer lelijk. De oude ge bouwen van de vorige wereldtentoon stelling bepaalden voor een groot deel de architectuur en dat bleek bepaald geen winst... Ook waar men daar vrij van was is men er beslist niet in ge slaagd een harmonieus complex op te bouwen. Van do paviljoens der twee grootste naties: do Verenigde Staten en de Sowjet-Unie kan men alleen maar zeggen, dat zij massaal zijn en dat „Ons" paviljoen: ruimte, openheid (Van een speciale verslaggever) Ruimte en openheid kenmerken het Nederlandse paviljoen, dat is geboren uit do gelukkige samen werking van do architecten G. Rietveld sr., Boks en Bakema. „Gelukkig" is bepaald geen sterk woord. Want de heer Rietveld, die wij spraken, vertelde dat hij aan dit samengaan met twee hem zo verschillende naturen zeer goede herinneringen had. „Wij hebben elkaar voortreffelijk aangevuld", zei hij. Er is nog een belangrijk ken merk aan "dit paviljoen: de rustige degelijkheid. De afkeer van alle experimenten, Hier staat een stuk werk, dat zo Nederlands is als het maar zijn kan. De strakke, over wegend horizontale lijnen van het gebouwencomplex waarboven de rode vuurtoren, het ranke bouwsel voor het prachtige klokkenspel, de masten van het scheepsmodel, als evenzovele verticale accenten, maken van het paviljoen al dade lijk een oase van rust temidden van zeer veel architectonische on rust. Minder geslaagd is vlakbij het vijzelgemaal het plastische muur tje van Ben Guntenaar, dat de ruimte breekt, maar nodig bleek ter maskering van een loopbrug in de ruimte hier vlak achter. Een wat uit de toon vallend ele ment is ook de bolvormige koepel van beton en staal achter het ei genlijke paviljoen, waarin een muchtige foto van Carel Blazer en een hevig imponerende wandschil dering van Karei Appel een plaats hebben gekregen. Los van liet Nederlandse pavil joen staat het geestige bouwsel, dat Lo Corbusier voor Philips maakte. Het speciale agrarische gebouw is een voortreffelijk staal van doelmatige, eenvoudige hout bouw, ruimtelijk gezien is het een waardevolle aan- en afsluiting van onze inzending. Waarlijk liet Ne derlandse paviljoen is zeer mooi en zeer Nederlands. beide landen elkaar op het stuk der proporties hebben trachten te becon- cureren. Doordat -Amerika daarbij bewust heeft gestreefd naar een zo groot mogelijke mate van openheid maakt haar paviljoen een vriendelij ker indruk dan de Sowjet-afdeling, die ondanks juichende propaganda voor de communistische staat en haar resultaten (ruimtevaart) bepaald, somber is en er 'minder tot een be zoek noodt. Overigens is onze voornaamste indruk die van een chaotische ben de. Met deze twee woorden is de Expo '58 twee dagen voor de ope ning kernachtig en pijnlijk juist gekarakteriseerd. De wegen zijn begaanbaar, het Atomium werd met zijn gigantische bollen en bui zen inderdaad het allesoverheer sende middelpunt, de lift en de roltrappen in dit 2000 ton wegen de en 102 meter hoge gevaarte zijn in bedrijf, ter-wijl er aan de inrich ting nog hard wordt gewerkt, de fonteinen klateren en de water vallen bruisen, de kabelbaan heeft proefgedraaid, de vlaggen wappe ren, de Nederlandse koeien zijn gemolken en enkele paviljoens zijn al nagenoeg volledig ingericht, maar daarmee is wei ongeveer al les gezegd. Bergen zand en balen specie, stapels betonspanten en hopen balken zijn nog hinderlijke staketsels op de w.eg van ieder die zich op het onafzienba re tentoonstellingsterrein waagt. Draglines, lieren, bulldozers en vork heftrucks zijn nog volop in touw. Het afval wordt met grijpers opgeladen en met karrevrachten het terrein af gevoerd. Het eerste feestelijke geluid dat ons dinsdagmorgen in de oren klonk was het gebeier van een Nederlands ca rillon, dat plechtige klanken liet neer regenen op de chaos rondom. Helaas ging het effect grotendeels teloor in Atomium, allesoverheersend middelpunt. GOED GEKLEED. Rex Evans kan het recht voor zich opeisen de best geklede man te zijn geweest die ooit de gevangenisdeuren achter zich hoorde dichtslaan. Evans, een jonge man van 24, werd tot drie maanden celstraf veroordeeld omdat hij een troep van honderd jongeren tegen de politie opgezet had. Van de eis was hij niet geschrokken, tenslotte stond hij acht maal eerder voor het groene hekje. Maar dat de officier zich het woord „nozem" had laten ontvallen, kon Evans moeilijk verkroppen. Hij verscheen op de dag dat arrest zou worden gewezen in een gekleed kos tuum, compleet met hoge zijden. Die nam hij beleefd voor de cipiers af toen hij door een zijdeurtje van de rechtszaal in dc cefiengang geleid werd. GEARRESTEERD. De politie te Dublin heeft een man gearresteerd die met zijn sportvliegtuïg op een drukke weg landde en daarop een kilometer of drie verder taxiede. De man wordt ervan beschuldigd onder de invloed van sterke drank gevlogen te hebben. De Engelse eerste minister Ha- rold Macmillan heeft de tuin van zijn buitenverblijf Birch Grove te Chehoood Gate in het Engelse graafschap Sussex te- gen betaling opengesteld voor bezoekers. De baten zijn be- stemd voor een fonds van oud- verpleegsters en het nationale tuinenplan. Nadat de premier de tuin officieel geopend had, konden de bezoekers hem te- midden van zijn kleinkinderen zien op de treden van het bor- des van het buitenverblijf. Rond de heer Macmillan en lady Dorothy Macmillan zaten de kleinkinderen. het oorverdovende lawaai. In een duet voor klokkenspel en pneumatische boor komen de klokken waarlijk niet tot hun recht. Het wonder van de laatste weken waarin de Belgische organisatoren tot voor kort hardnekkig hebben ge loofd is uitgebleven. De Expo komt in twee nachten en een dag niet meer klaar. Wie orde en netheid mint en een tentoonstelling graag kant en klaar wil zien doet er verstandig aan zijn bezoek voorlopig nog even uit te stellen. SOCIALE ZAKEN IN EERSTE KAMER Bijval voor weduwen- en wezenpensioen. Tijdens de behandeling van de be groting van het departement van so ciale zaken en volksgezondheid heb ben diverse leden van de Eerste Ka mer gisteren hun instemming betuigd met het weduwen- en het wezenpen sioen die worden geregeld in wetsont werpen welke thans huil. voltooiing naderen. Er ontstond een discussie over de kwestie van de loondifferen- tiatie. De heer M. Ruppért (a.r.) merkte op, dat hjj bi de ministeriële stukken mededelingen over de werkloosheids bestrijding in Zeeland en het Friese Kolumerland-Achterkarspelen had ge mist. Prof. dr. A. N. Molenaar (v.v.d.) hield als eerste spreker een pleidooi over de loondifferentiatie waarbij hij speciaal de bekwaamheids- en presta tiebeloning in beschouwing nam. De nivellering is een goede mogelijkheid om ontplooiing van de mens te bevor- derén. Aangedrongen werd op een ge leidelijk openstellen van deze moge lijkheid. Naar mening van prof. Mole naar en, naar hij zeide, van vele ande ren. is de loonvorming allereerst een taak van het bedrijfsleven en slechts in het uiterste geval bij grote moeilijk heden een instrument in de nationale economische en monetaire politiek. Looncoördinatie staat vijandig tegen over loondifferentiatie, zo meent prof. Molenaar. De heer C. W. van Winger den (arb.) bestreed de opvatting van prof. Molenaar, dat er onvoldoende vrijheid zou zijn bij het maken van collectieve arbeidsovereenkomsten en loonregelingen. Zijns inziens is er wel voldoende ruimte voor loondifferen tiatie. De heer M. Ruppert (a.r.) bleek, wat deze zaak betreft, een voorstan der van een grotere vrijheid, echter niet van ongelimiteerde vrijheid. Mr. J. van Bruggen (c.h.) wees er op, dat het centralistische systeem van loon- beheersing tot ongewenste toestanden (zwarte lonen) leidde. Het daarmee verzwakte gevoel voor wet en recht had kunnen worden voorkomen, vol gens mr. Van Bruggen, indien veel eerder tot een stelsel van vrijere loon vorming zou zijn overgegaan. De heer J. H. J. Maenen (k.v.p.) bepleitte het doen vervallen van de loongrens in de werkloosheidswet, die daartoe technische herziening behoeft. Dr. F. Wibaut (arb.) he kelde „de geldklopperjj door middel van puzzels", waarbij incidenteel een zeker percentage voor liefda digheid, veelal voor chronisch zie ken bestemd wordt. De Finse nobelprijswinnaar Arttu- ri Vitanen heeft op een wetenschap pelijk congres nabij Mainz bekend gemaakt, aat hij anti-biotische stof fen heeft aangetroffen in alle ver bouwde gewassen. Deze stoffen zijn van groot belang voor de bestrijding van infectieziekten. Dit is aan de pers meegedeeld door de Westduitse professor Joachim Keuhnau. Tijdenseen door de E.O.K.A. uitge roepen staking op het eiland Cyprus tegen het in arrest houden van poli tieke gevangenen t's een aantal van deze gevangenen op het dak van de cetitrale gevangenis geklommen (bo ven). Deze demonstratie duurde enige uren en de gevangenen richtten zich tot de rond de gevangenis verzamelde familieleden. Later brachten de fami lieleden een enorme kaars in de St. John's kerk (onder), waar zij 2!f uur biddend en vastend doorbrachten. Isgen verkoop van vlees in levensmiddelenbedrijf In de vergadering van de afdeling Friesland van de Bond van Christe lijke Slagerspatroons te Leeuwarden, heeft mr. F. E. Oskam, bondsdirec- teur, grote bezwaren geuit tegen een algemeen levensmiddelenbedrijf, dat de regering voorstelt in het thans in discussie zijnde ontwerp vestigingsbe- sluit levensmiddelenbedrijven. Dit ontwerp omvat veertien thans bestaande branches, waaraan de re gering een algemeen levensmiddelen bedrijf als vijftiende ta'k wil toevoe gen. Onder de artikelen die dit be drijf zou mogen verkopen, valt pok het vlees. Dit is, aldus mr. Oskam, voor de slagers onaanvaardbaar. Het vlees dient in handen van de vakman te blijven, omdat ihet een teer produkt is, dat in het belang van de volksgezondheid op deskundige wijze moet worden bewerkt en verkocht. Een ander bezwaar is, dat het alge meen levensmiddelenbedrijf het vlees als lokmiddel zou kunnen gebruiken. Dit zou een desastreuze concurren tie tot gevolg hebben, een concurren tie die de regering zelf niet wenst. Bovendien zou het algemeen levens middelenbedrijf de basis en opzet van de gehele slagersvakopleidimg onder mijnen en verzwakken. Vliegtuigen van rebellen vallen bases aan Het vlooteskader, bestaande uit een torpedobootjager en vier korvetten, dat de laatste twee dagen bij de kust voor Padang voor anker heeft gelegen, is vol gens radio-Padang dinsdag weer weggevaren. De radio voegde hieraan toe, dat daaruit kan worden afgeleid, dat er bij de voorbereiding van de algehele aanval, die gisteren door de re geringstroepen zou worden in gezet, iets mis is gegaan. Radio-Padang meldde dinsdagavond, dat vliegtuigen van de opstandelingen de bases van de Indonesische lucht macht te Tandjong Pinang, in de Riouw-archipel, te Anjour en te Ban doeng in West-Java hebben gebom bardeerd. Er werd echter niet bij gezegd, wanneer deze aanvallen zou den hebben plaatsgehad. Tandjong Pinang ligt ruim honderd kra ten zuiden van Singapore, is de hoofdstad van de Riouw-archipe en een belangrijke Indonesische marine basis, vanwaar de regeringstroepen hun aanval op de rebellen in Midden- Sumatra begonnen. Een grote landingsmanoenvre van de regeringstroepen zou met deze lucht aanvallen zijn verijdeld. Volgens te Djakarta ontvangen berichten hebben de regeringstroe pen hun greep op het gebied rond om Padang verstevigd. De rege ringstroepen rondom dit gebied krijgen gestadig versterkingen vanuit <le basis der regeringstroe pen in de Riouw-archipel. De op standelingen zouden zich thans te rugtrekken op hun versterkingen in de Boekkit Barisan. Uit Padang zouden thans 20.000 inwoners de wijk hebben genomen. Dc Indonesische premier Djoeanda Kartawidjaja heeft dinsdag bevestigd, dat het onbekende vliegtuig, dat zon dag een aanval deed op de vliegbasis Mandai bij Makassar 'n tweemotorige „B-25" was. „Vliegtuigen van dit type worden gewoonlijk in de Verenigde Staten gebouwd", voegde premier Djoanda er aan toe. Hij zeide voorts, dat het toestel uit noordelijke rich ting was gekomen. De aanval door een vliegtuig yan de opstandelingen noemde de premier een „voorbereide militaire actie die tot doel had de situatie te verwar ren". Het dagblad „Pedoman Rakjat" in Makassar heeft dins dag gemeld, dat kolonel Alex Ka- wilarang, die kortgeleden zijn functie van militair attaché in Washington heeft neergelegd, is benoemd tot opperbevelhebbel- van de opstandige strijdkrachten. Het blad ha'd dit bericht ontleend aan radio-Menado in Noord-Celebes. De woordvoerder van het plaatselijk militair commando van Djakarta heeft medegedeeld, dat tijdens maan dagavond door de veiligheidsdiensten in dc Kramat-wijk van Djakarta uit gevoerde razzia's, een aantal ver dachte personen voor nader onder zoek werd aangehouden. Op Kramat, de hoofdverkeersweg van Djakarta, werden alle auto's aangehouden, voor een onderzoek naar vuurwapens, ter wijl ook de papieren der passagiers werden gecontroleerd. Het Wereldgebeuren Afrikaans contact Tk doe een beroep op de jeugd, om I alle krachten tegen de duistere machten der tirannie, van het i kapitalisme en van het imperialisme I te bundelen en waakzaam te zijn, op- 1 dat ons land een paradijs op aarde wordt. Onze kinderen en kindskinde ren zullen dan eens' in eigen auto's rondrijden, in eigen vliegtuigen vlie gen en het bevel voeren over eigen, machtige legers!" In deze zin sprak ICwame Nkroemah in de dagen dat Ghana, de soevereine negerstaat waarvan hij premier is, nog een I Britse kolonie was en Goudkust heet- J te. Inmiddels heeft Engeland vorig |jaar de Goudkust haar onafhanke lijkheid gegund, waarbij met Nkroe- I mah werd overeengekomen dat het I land binnen het Britse Gemenebest zal blijven in de status van domi- pion, zoals Canada en Australië. Op Nkroemah rust thans de taak, te la- 'ten zien dat onafhankelijkheid ook voor een land dat in menig opzicht nog onderontwikkeld moet worden genoemd, een weldaad kan beteke nen. De suggesties die hij in zijn „revolutionaire" tijd op zo welspre kende wijze opwekte, zullen lang zaam maar zeker verwezenlijkt moe ten worden. Vooruitgang in econo misch en sociaal opzicht kan steun geven aan de verdere aspiraties van Nkroemah: leider van alle Westafri- kaanse negers te worden. Het is daarbij vermeldenswaard dat Ghana, de rulnestad waarnaar de nipuwe staat is genoemd, bijna 1400 kilome ter buiten de grenzen van de nieu we staat en wel in Frans-West- Afrika ligt, midden in de steppe. On geveer duizend jaar geleden was zij de hoofdstad van een machtig ne gerrijk, dat heel West-Afrika om vatte en welks herstel nu door Nkroemah en de zijnen als een doel- wit-op-lange-termijn wordt gezien. Nkroemah is thans de gastheer van een conferentie in Ghana's hoofdstad, Accra. Afgevaardig den van acht Afrikaanse landen, te weten Ghana, Ethiopië, Liberia, Li bië, Marokko, Soedan, Tunesië en Egypte (of beter: de Verenigde Ara bische Republiek) zijn daar bijeen om nauwere contacten te leggen. Vooral op het terrein van de bui tenlandse politiek, economie en cul tuur wil men een gemeenschappelijk beleid bespreken. Daarbij komen on der meer aan de orde de toekomst van nog afhankelijke Afrikaanse ge bieden, het Algerijnse probleem en de rassendiscriminatie. In zijn ope ningsrede veroordeelde Nkroemah in overeenstemming met dit alles „alle vormen van kolonialisme en het ma ken van rassenonderscheid" en hij waarschuwde tegen het „nieuwe im perialisme, dat probeert zijn doelein den niet slechts met militaire midde len te bereiken, maar dat ook wapens als economische doordringing, het aanknopen van culturele banden, ideologische overheersing, psycholo gische infiltratie en ondergrondse acties gebruikt, waarbij wordt aan gezet tot de klassenstrijd en waarbij zelfs niet wordt teruggedeinsd voor het aanprijzen van moord". Met deze woorden heeft Nkroe mah afstand genomen van alles wat uit „Oost" en „West" de ongedwongen ontwikke ling van de nieuwe staten in de weg kan worden gelegd. De vraag is wel, of de eigen aspiraties van eni ge der hier vergaderende landen niet zover gaan, dat zij de andere nau welijks in hun waardigheid laten en hun best doen, deze te overstemmen. Met name zou dit kunnen gelden voor de vertegenwoordigers van Egypte, die zich immers beschou wen als de voorvechters-bij-uitstek van het nationalisme en die daaren boven streven naar de opbouw van een groot Arabisch imperium, waar voor de huidige heersers in andere (ter conferentie presente) landen zo als Marokko en Tunesië echter nieta voelen, omdat zij dan voor Nasser het veld zouden moeten ruimen. De mannen uit Cairo doen ongetwijfeld hun best om in Accra de eerste viool te spelen. Bij een bespreking van het Algerijnse probleem kunnen zij (die met Frankrijk geen enkele band van betekenis onderhouden) ongecompli ceerder en dus gemakkelijker en „dui delijker" spreken dan enkele anderen, wellicht doen. Overigens zou het ook zonder Egyptenaren wel zeker zijn, dat de conferentie zich op een of an dere manier uitspreekt ten gunste van de Algerijnse nationalisten, die wellicht hopen dat hier een perma nente en invloedrijke „spreekbuis" voor hen tot stand komt. In de verhouding tussen Oost en West mag het belang van deze conferentie niet worden onder schat. De loop der gebeurtenissen in Afrika zal immers in hoge mate af hangen van de maatregelen, die de westerse landen nemen om een te genwicht te vormen tegen het „good- will"'-offensief dat dc (imperialis tische) Sowjet-Unie in de richting van deze tegelijk zeer oude én jonge staten onderneemt. Directrice bejaardentehuis weer op vrije voeten. De 45-jarige directrice van het be jaardenpension uit Haarlem Zuid, mevr. B. H., die donderdag S april j aangehouden was naar aanleiding van klachten, Is dinsdagochtend voor de j officier van justitie bij de Haarlemse rechtbank geleid en later door de rechter-commissaris op vrjje voeten gesteld. Er waren de laatste tijd bij de poli- I tie en het gemeentebestuur klachten binnengekomen over het pension, het- j geen voor de gemeente Haarlem aan leiding was elf bejaarden, die op haar kosten verpleegd werden, naar elders oyej: te brengen. KWAME NKROEMAH ..„..het oude rijk vernieuwen..

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 5