PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PADANG BEDWONG „TEGENREVOLUTIE"
Eisenhower wenst
ruimtevaart-bureau
Haringvlietplan is 750 miljoen
duurder dan Sloeproject
Offensief centrale
regering op Celebes
BILT
VIER MENSEN GEWOND NA
EXPLOSIE IN ROTTERDAM
Werkloosheid in
maart afgenomen
201e jaargang - no. 79
Dagblad, uitgave van 'de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kW.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 3 april 195S
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel «net een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.z C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g
i of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841: Goes, L. Vorststr. 63, tel, 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Indonesische opstandeling te Singapore
De opstandelingen in Midden-Sumatra hebben een „tegen-
revolutie" in hun steunpunten Padang en Boekittinggi onder
drukt, zo heeft een woordvoerder van de opstandelingen in Sin
gapore verklaard. Hij zei, dat deze tegenrevolutie door commu
nisten geïnspireerd was. Op het hoofdkwartier van de opstande
lingen had hij vernomen dat vier zeer linkse politici vorige week
werden gearresteerd en dat een majoor en twee kapiteins van de
opstandelingentroepen waren gevlucht. Het hoofd van de politie
in de provincie werd vermist en een bedrag van 2 miljoen roe-
piahs was niet te vinden, aldus de woordvoerder. Hij zei voorts,
dat er natuurlijk wijzigingen in belangrijke posten in de tegen
regering aangebracht zijn. Een koerier had hem op de hoogte
gesteld van de pogingen tot een coup.
Het legerhoofdkwartier in Djakarta heeft woensdag medegedeeld, dat
regeringstroepen in het opstandige Noord-Celebes de plaats Paloe met
vliegveld, alsmede Donggala in het zuidelijk gedeelte van dat gebied heb
ben bezet. Dit is het eerste nieuws over militaire operaties in Noord-
Celebes sedert de afgelopen veertien dagen.
Natuur
Al onthaalt de lente ons voorlo
pig nog slechts op sneeuwbuien
en koude, toch is er nieuw le
ven in de natuur en menig mens ziet
al uit naar de dag, dat hij er op
uit kan trekken om van het voorjaar
te genieten. De een wil het tierelieren
van de leeuweriken horen, de an
der wil kleurige bloemenvelden zien
of teer-groene bossen.
Voor wie de weg naar al het schoons
dat lente en zomer kunnen bieden,
niet mocht weten .heeft de Vereni
ging tot Behoud van Natuurmonu
menten in Nederland een handboekje
uitgegeven. Daarin kan men aanwij
zingen vinden over onze mooiste na
tuurmonumenten, over landgoederen,
die men kan bezoeken en over na
tuurterreinen, die voor het publiek
zijn opengesteld.
Die mooie „brokken" natuur lig
gen overwegend buiten Zeeland
en dat stelt wel teleur. Het
Zeeuwse landschap en de Zeeuwse
stranden bieden op zich zelf veel
schoons, maar ze missen de aanvul
ling van de „natuurmonumenten".
De vereniging, tot behoud van na
tuurmonumenten, die duizenden hec
taren grond bezit in tien provincies
van Nederland, bezit in Zeeland
slechts 4 lindebomen op een stukje
grond bij 's Gravenpolder. Wanneer
we de lijst van landgoederen zien,
die bezocht kunnen worden dan ont
breekt Zeeland geheel.
Op een kaartje in het handboek,
dat de lezer de weg moet leren vin
den naar de natuurmonumenten,
heeft de kaarttekenaar blijkbaar
uit meelij met Zeeland een paar
natuurmonumenten van het eiland
Voorne overgeplant naar de kust van
Schouwen! Hij wilde zijn goede hart
laten spreken!
Het handboek kan gelukkig ook
op eigen Zeeuws natuurschoon
wijzen. De stichting „Het
Zeewse landschap" vraagt aandacht
voor het prachtige Zwin in West
Zeeuwsch-Vlaanderen en voor de
Westeindse Weel (ten oosten van
Borsselc).
De stichting vermeldt ook het Wa
terwildreservaat „VeeregatZand-
kreek". Dan zijn er nog enkele
staatsmonumenten in Zeeland: de
vroomgronden bij Renesse, „Den In-
kel" bij Kruiningen (landschap in
wording), een klein fossielen-landje
bij Nieuw Namen en het Tonio bosje
bij Sint Kruis.
De Domeinen beheren 800 ha. duin
terrein en bos in Haamstede en het
Staatsbosbeheer heeft bemoeienis
met de landgoederen „Mon Plaisir" en
„Weelzicht" te Schuddebeurs.
Tenslotte liggen er hier en daar
wat Schorrengebieden, en een enkel
duinterreintje die niet „geadmini
streerd" worden en dus ook niet in 't
handboek worden vermeld.
r^vaarmee is alles opgesomd en ge-
J fcegd moet worden, dat het wel
iets is, maar niet veel en dat
het wel goed is, maar niet indruk
wekkend.
Vergeleken bij de andere provincies
van Nederland kan Zeeland buiten
het strandleven slechts beperkte ver
pozing bieden aan natuurvrienden.
Er wordt intussen door velerlei
instanties zorgvuldig gewaakt over
het aanwezige natuurschoon, maar
het ziet er naar uit, dat er in de toe
komst meer gedaan zal moeten wor
den dan alleen dat waken.
Vermoedelijk zal de uitvoering van
het Deltaplan ook op dit gebied nieu
we mogelijkheden openen.
Er zal gelegenheid komen om droog
vallende gebieden van respectabele
omvang te beplanten en te reserve
ren voor lien, die in de natuur ver
pozing willen zoeken. Dat zal hard
nodig zijn, want met de weinige hon
derden hectaren, die Zeeland thans
ter beschikking heeft valt bezwaar
lijk een grote toerlstenstroom op te
vangen.
Deze les leert ons het handboek
van de vereniging tot behoud van
natuurmonumentent
In het communiqué wordt meege
deeld, dat de troepen werden ge
steund door de luchtmacht, die muni
tie-voorraden van de opstandelingen
in Pandare, een dorpje 60 km. ten
zuiden van Paloe, vernielde. De re
geringstroepen bestonden uit een mo
biele brigade en troepen onder het
commando van Frans Krangan.
Volgens persberichten uit Makas
sar is Krangan een overgelopen op
standelingenleider.
In het communiqué wordt verder
medegedeeld, dat ongeveer een maand
geleden regeringstroepen, die Goron-
talo hadden veroverd gedwongen wa
ren terug te trekken na een tegen
aanval van opstandelingen.
Voorts wordt medegedeeld, dat de
sterkte van de opstandelingen die van
de regeringstroepen hier ver over
treft. ëabij de stad bieden de rege
ringstroepen nog steeds verzet.
Een militaire woordvoerder te Dja
karta deelde gisteren mee dat troe
pen van de centrale regering op de
westkust van Noord-Celebes met een
landingsvaartuig waren geland. In
het communiqué wordt nog gezegd,
dat het bij de zuiveringsactie in Pa
loe tot gevechten kwam met de op
standelingen, die later vluchtten naar
Koelawi.
De woordvoerder van de opstan
delingen te Singapore zei over
de „tegen-revolutie" in Midden-
Sumatra:
„U kunt zich voorstellen hoe ern
stig deze door de communisten ge-
inspireerde misdaad zou kunnen
zijn geweest, als U zich ervan
bewust bent dat de verantwoor
delijkheid voor het stuiten van de
opmars naar Boekittinggi be
rustte bij enige van de officieren
die thans vermist worden. Hij zei,
dat men meende, dat deze officie
ren zich zouden voegen bij 500
Javaanse kolonisten, die enkele
kilometers ten noorden van Pa
dang wonen. De Indonesische re
gering had uit vliegtuigen wapens
voor deze kolonisten neergelaten,
aldus de woordvoerder, en van
enkelen hunner wist men dat zij
zich tegen pogingen van de op-
standelingenpolitie en -militairen
om hen te ontwapenen, hadden
verzet.
Volgens Indonesische persberichten
uit Djakarta is tot nader order de
verschijning van het blad „Sinpo"
verboden na de publikatie van een
artikel, waarvan de inhoud niet na
der werd aangeduid.
„Kengpo" en „Pedoman" werd
reeds eerder een verschijningsver
bod ongelegd. Voor „Pedoman" is dit
echter weer opgeheven.
Chinezen
De bittere gevoelens onder de niet-
communistische Chinese gemeen
schap te Djakarta over de recente re
geringsmaatregelen tegen de „Kwo-
mlnlang"-organisaties en de voort
durende campagne in de regerings
gezinde pers nemen toe.
In niet-communistische Chinese krin
gen te Djakarta werd gezegd, dat
een aantal leden van hun groep ver
ontrust was door de campagne die
woensdag werd uitgebreid door een
eis in bladen tot uitwijzing van sta
tenloze Chinezen.
De Indonesische regering erkent
de Chinese volksrepubliek. De over
zeese Chinezen, die tegen Mao tse
Toeng zijn, worden als statenloos
beschouwd. Andere eisen houden in
het sluiten van scholen, het verbie
den van organisaties en het sluiten
van kranten in Chinese druk, die
„pro-Formosa" worden beschouwd.
Vertegenwoordigers van de verze
keringsmaatschappij Lloyd hebben
woensdag een bezoek gebracht aan
de Indonesische premier Djoeanda en
uitdrukking gegeven aan hun erken
telijkheid voor de wijze, waarop de
Indonesische regering de kwestie van
de K.P.M.-schepen heeft opgelost.
Bevordering der
samenwerking
President Eisenhower heeft
woensdag het Amerikaanse
Congres verzocht ofn instelling
van een nieuw burgerlijk bu
reau, dat een van verbeeldings
kracht getuigend en duidelijk
omlijnd ruiiutevaartprogramma
moet uitvoeren. Hieronder
wordt ook verstaan de weten
schappelijke en technische sa
menwerking met andere landen.
Aan het programma moet de
hoogste prioriteit worden gege
ven, aldus Eisenhower.
Dit programma en de nieuwe orga
nisatie moeten volgens de Ameri
kaanse president bijdragen tot:
Vermeerdering van de kennis der
ruimte en het technisch gebruik
hiervan voor wetenschappelijk on
derzoek.
Grotere doeltreffendheid van de
vliegtuigen.
De ontwikkeling van ruimtevaar
tuigen, die instrumenten, uitrus
tingsstukken en levende wezens
kunnen meenemen.
Het nemen van maatregelen waar
door de Verenigde Staten hun lei
dende rol op het gebied van de
ruimtevaart en de wetenschap van
de ruimte kunnen blijven vervul
len.
Het beschikbaar stellen van ont
dekkingen van militaire betekenis
aan organisaties die rechtstreeks
bij de nationale veiligheid betrok
ken zijn.
De bevordering van de weten
schappelijke en technische hulp
bronnen der Verenigde Staten.
Het bureau moet belast worden
met de leiding van alle ruimte
vaartprojecten, behalve die, welke
in de eerste plaats van militaire
aard zijn.
Eisenhower vroeg het congres het
defensiebudget voor het jaar, dat 1
juli a.s. begint, te verhogen met
1.455.747.000 dollar en wel voorname
lijk om H-bommenwerpers en duik
boten, uitgerust met raketten,
kunnen bouwen.
Van dit bedrag zal onder meer
218.100.000 dollar voor het leger wor
den gebruikt, 180 miljoen dollar voor
't ruimtevaartprogranima, 206.800.000
dollar voor de bouw van twee nieuwe
onderzeeboten, uitgerust met polaris-
raketten en 518.400.000 dollar voor
de bouw van grote bommenwerpers
en tankvliegtuigen die andere vlieg
tuigen van brandstof moeten voor
zien.
Het grootste schip dat ooit in Brabant werd gebouwd, de
20.000 ton metende supertanker „Tahama" is woensdag van
de werf te Heusden vertrokken, om naar Rotterdam gesleept
te worden, een reis, die twee dagen zal duren. Er moeten
diverse hindernissen onderweg genomen worden, zo ook de
brug bij Heusden, waaronder een speciale vaargeul werd ge
baggerd, die 600 m. lang en 40 m. breed i3 terwijl het schip
volgepompt werd met water. Toen was er nog 20 centimeter
speling. Op deze foto ziet men hoe er gepast en gemeten
moest worden tijdens het passeren van de brug, hetgeen
enkele uren vergde.
BRAND BIJ GASFLESSENFABR1EK
Belendende fabrieken
werden ontruimd
Twee arbeiders werden licht en
twee werden zwaar gewond, toen
gistermiddag door zelfontbranding 'n
aantal met acetyleen gevulde fles
sen, dat op een platform voor de Ne
derlandse gasaccumulatorenfabriek
A.G.A. te Rotterdam stond, explo
deerde. Het begin van brand n& dc
explosie kan door de Rotterdamse
brandweer worden geblust en deze
hield de ongeveer driehonderd andere
gasflessen nat, omdat men gevaar
voor meer ontploffingen vreesde. Het
gehele verkeer Schiedam-Overschie
moest uit dezelfde overweging wor
den omgelegd; twee in de nabijheid
gelegen fabrieken, namelijk de Glim-
Tragische dood van
Japanse danseres
In een theater bij Osaka zijn onge
veer 3500 hevig ontstelde toeschou
wers getuige geweest van de tragi
sche dood van de jonge Japanse dan
seres Hiromi Kazuki.
Middenin een danscène kwam zij
per- ongeluk in aanraking met een
lier, die een stuk decor in beweging
moest brengen. Haar hoepelrok raak
te hierin verward en een van de sta
len hoepels drong in haar lichaam.
De jonge danseres deed verwoede
pogingen om los te komen. Toen een
toneelknecht haar te hulp snelde,
bleek zij reeds te zijn overleden. Haar
lichaam was letterlijk in tweeën ge
sneden.
fabriek N.V. en de Vernis- en verf-
fabriek van Tollens en Co werden
overhaast ontruimd.
Enige arbeiders van de fabriek, die
gelegen is aan de Overschiese Dorps
straat in de voormalige gemeente
Overschie, waren even na twaalf uur
bezig de flessen op het platform te
plaatsen, toen er plotseling 'n steek
vlam flitste. Een fles barstte van de
hitte en uit de scheuren vloog bran
dend gas. Door de vlammen werden
vier arbeiders getroffen. Twee van
hen moesten in het ziekenhuis wor
den opgenomen. De twee anderen
liepen minder ernstige brandwonden
op.
Zoals gezegd bestond er groot
vaar, zodat de Rotterdamse
brandweer met groot materiaal
uitrukte en ook de G.G.D. met
een aantal auto's op de plaats
des onheils verscheen. Het blus-
singswerk verliep in een soort
angstige spanning. Een verlam
de vrouw van 83 jaar, die in
de dienstwoning van de Glim-fa-
briek woont, kon door brandweer
mannen in veiligheid worden ge
steld. De fabriek staat gelukkig
aan een open vaarwater, zodat de
brandweer over voldoende water
kon beschikken. De bedreigde
plaats was geruime tijd in een
waar watergordijn gehuld. Tegen
twee uur was het gevaar gewe
ken.
Tijdens het blussen werden nog
enige brandende flessen in het water
geworpen. Deze flessen bleven onder
water branden, hetgeen een opmer
kelijk gezicht was.
WESTERSCHELDE: „NIEUWSTE WATERWEG"
Twee Zeeuwse deskundigen publiceren
studie in E.S.B.
De aanleg van een havenbekken In het Haringvliet is ongeveer 750
miljoen duurder dan een soortgelijk project aan het Sloe. Aldus is de con
clusie van een studie over de economische waardebepaling van havenpro
jecten, welke studie van de hand van drs. M. C. Verburg en ir. J. G. Snip
is opgenomen in Economisch Statistische Berichten van deze week. Het
bedrag van 750 miljoen heeft betrekking op het eindstadium, waarvan het
rapport „Randstad en Delta" van het provinciaal bestuur van Zuid-Holland
aanneemt, dat het in 19D0 ls bereikt. Gaat men er van uit dat het eerste
stadium is voltooid in 1970, dan is het kostenverschil nog altijd ruim 400
miljoen ten voordele van het Sloeplan. Hieruit blijkt, dat de aanleg van
het Sloeproject geleidelijk en zonder onnodig renteverlies zou kunnen
plaatsvinden.
Sloehaven, maar uitdrukkelijk wordt
vermeld, dat dit alleen om redenen
van methodiek is gebeurd. Een cal
culatie voor Terneuzen en Bergen op
Zoom, zo wordt opgemerkt, leidt
tot dezelfde uitkomsten. Uit de cij
fers blijkt tevens, dat een decentra
liserende taakverdeling tussen deze
drie plaatsen eveneens veel voorde
liger uitvalt. Uit bevolkingspolitiek
oogpunt het dichtbevolkte Noord-
Brabant ligt dichtbij! wordt deze
ontwikkeling ook gunstiger geacht
dan een verdere concentratie in de
Randstad. Bij Vlissingen kan boven
dien de ontwikkeling naar grotere
tonnages vrij eenvoudig worden op
gevangen.
Het artikel neemt aan, dat op deze
wijze even goed aan onze exportpo
sitie wordt gebouwd als wanneer het
Haringvliet wordt ontsloten. Zou dat
niet het geval zijn dan zou natuurlijk
het Zuid-Hollandse voorstel de voor
keur verdienen.
Een vraag, die in de studie
wordt gesteld, is of de bedrijven
dicht bij Rotterdtm niet gunstiger
gelegen zijn, omdat daar verzor
gende en nevenbedrijven zijn ge
vestigd. Het antwoord hierop
luidt, dat het niet aangaat de
overheid, dus elke Nederlander te
laten „opdraaien" voor de enorme
extra kosten en het bedrijfsleven
de genoemde voordelen te laten
toucheren. Aldus wordt „overig
Nederland" in een oneerlijke con
currentiepositie gebracht waarbij
de Randstad steeds maar en op
een kunstmatige wijze verder
samenklontert.
De schrijvers verwijzen op dit punt
naar studies, die wij reeds eerder be
spraken, toen wij constateerden dat
b.v. „veertig Middelburgen goedko
per functioneren dan eén Amster
dam" (P.Z.C. 27 juli 1957). Zij wij
zen tevens op de reeds eerder in
E.S.B. gepubliceerde bijdragen van
drs. M. C. Verburg over prioriteiten,
waarvoor in de geografische verde
ling van do welvaartsbronnen nog
te weinig belangstelling bestaat.
Drs. J. Koopman heeft voor dit on
derwerp de aandacht gevraagd bij de
behandeling van de begroting voor
1958 van Verkeer en Waterstaat.
(Vervolg op pag, 2)
Arbeidsreserve telt
8036 mannen minder
De geregistreerde arbeidsreserve is
blijkens de volgende opgave van eind
februari tot eind maart met 8036
mannen afgenomen. De geregistreer
de arbeidsreserve bedroeg in ons land
eind februari 1958 124.174 mannen
(1957: 55.163). Eind maart 1958 be
stond de arbeidsreserve uit 116.138
mannen (1957: 44.241). In 1957 is het
werkloosheidscijfer in de maand
maart met "0.922 verminderd.
Het aantal werkloze mannnen be
droeg eind maart 1958 91.625 (eind
februari 1958: 101.182). Op aanvul
lende werken arbeidden eind maart
1958 24.513 mannen (eind februari
22.992).
Al deze cijfers hebben niet betrek
king op de werkloosheid onder de
vrouwen. Het aantal werkloze vrou
wen was eind maart 6108 (eind fe
bruari 6736). Voor dezelfde tijdstip
pen in 1957 luidden deze cijfers resp.
60.869). Het aantal openstaande aan-
de aanvragen voor mannen is bij de
arbeidsbureaus van eind februari tot
eind maart toegenomen van 21.070
tot 21.903 (in 1957 van 60.225 tot
60.869). Het aantal openstande aan
vragen voor vrouwen nam van eind
februari tot eind maart toe van 19.976
tot 21.505 (in 1957: van 36.705 tot
37.342).
Kwikvergiftiging bij
koeien in Murmerwoude
(Van onze correspondent)
De laatste tijd hebben zich bij koeien
van een achttal veehouders in de om
geving van Murmerwoude in Fries
land verschijnselen van kwikvergif
tiging voorgedaan. In enkele geval
len heeft de ziekte een dodelijk ver
loop gehad, terwijl er nog een aantal
dieren is. waarvan afgewacht moet
worden of ze zich zullen herstellen.
De vergiftiging wordt toegeschreven
aan het gebruik van rundveekoekjes
van een bepaalde firma. Vermoed
wordt, dat deze firma met een kwik
preparaat ontsmet zaaigraan als
voer heeft ontvangen en dit graan
voor de veevoederverwerking heeft
bestemd, uiteraard zonder op de hoog
te te zijn van de behandeling, die dit
graan heeft ondergaan. De firma
heeft de hele partij koekjes, waarvan
aangenomen wordt, dat er kwik-
graan in zit, teruggenomen, zodat
voor verdere vergiftiging geen ge
vaar bestaat.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim
H De Provinciale Zeeuwse Cou- §j
- rant zal op Goede Vrijdag ge-
tvoon verschijnen. De krant
verschijnt NIET op maandag
i.s. Tweede Paasdag.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllillllllllllllI
VERWACHT..
KOUD
Veranderlijke bewolking met enkele
verspreid voorkomende sneeuwbuien.
Zwakke tot matige oostelijke wind.
Aanhoudend koud.
ZON EN MAAN
4 april
Zon op 6.10
Maan op 20.10
onder 19.17
onder 6.06
