Polen bouwden de stad Nowa Huta op naar Russisch voorbeeld AGRARIËRS MOETEN VERLAGING VAN INKOMSTEN ACCEPTEREN VROUW VAN BRITSE MIJNWERKER WINT TWEE MILJOEN GULDEN DULLES: RUSSEN BEREIKTEN MOOI PROPAGANDASUCCES ut de ETHER 10 PROVINCIALE ZEE UW 8 E COURANT. WOENSDAG 2 APRIL 1958 VERSPILLING VAN GELD EN MATERIAAL Nieuwe woonkazernes maken reeds een vervallen indruk (Van een speciale correspondent) Misschien zullen eens alle sluiers opgehaald worden, die nu nog hangen rond de bouw van de stad Nowa Huta. Alleen in Sowjet- Rusland is vermoedelijk een grotere verspilling van materiaal en geld bij het tot stand komen van bouwwerken mogelijk. Wanneer men met tramlijn 5 of 15 van het centrum Krakau naar Nowa Huta rijdt, zijn reeds vijf kilometer buiten Krakau de hoge schoorstenen, kranen en fabrieksgebouwen van de nieu we stad te zien. Een stad, die meer dan honderdduizend inwo ners telt en overwegend uit woonblokken van acht verdiepingen bestaat. Deze nieuwe en toch reeds zo vervallen uitziende woonkazernes maken een wonderlijke indruk. In de kamers valt de kalk van de muren, deuren en vensters sluiten niet goed en de elektrische installatie functioneert slechts zelden. In de trappenhuizen wor den gei'egeld de gloeilampjes gestolen. De trappenhuizen lijken daardoor 's avonds op donkere holen. Pas in de straten van Nowa Huta 1 Huta gezonden worden om de orde te begrijpt men de oorzaak van deze herstellen. Het alcoholisme was zo al door de Polen toch zo gehate levens- gemeen, dat het niet overdreven is, stijl der Sowjets: deze enorme onder- het aantal drankzuchtigen onder de neming moest geheel naar Russisch arbeiders op tachtig procent te voorbeeld opgezet worden. De bevol- schatten, king echter is samengesteld uit men sen van het platteland en vertegen woordigers van de onderste "iet stedelijk proletariaat. lagen van het De volkomen uitgemergelde be volking verdient niet genoeg, men let daarom niet meer op eigen uiterlijk, op de toestand van de woningen en op de levenswijze. De lonen in Nowa Huta zijn laag lager dan elders in Polen. Vroeger waren zij hoger. Zij daalden pas in 1952, toen er steeds meer men sen naar Nowa Huta kwamen. In 1951 waren er nog "geen staalver- werkende bedrijven, slechts twee fa brieken, een betonbedrijf en verder een groot aantal aannemersbedrij ven, die als paddestoelen uit de grond rezen. Het bos werd gerooid, barak ken werden neergezet. Tegen „kwij ting" werden de boeren van hun bè- drijfsjes verjaagd en hun verzoeken om te mogen blijven hadden geen enkele kans. Zij kregen schadeloos stelling in de gebieden van het voor malige oosten van Duitsland of wel een zó geringe som gelds, dat de meesten het incasseren ervan niet eens de moeite waard vonden. En in Nowa Huta ging men niets ontziend voort. Vrijwel iedere nacht werden er roof overvallen en moorden gepleegd, voornamelijk op bewakingspersoneel. Iedere nacht werden de slachtoffers van vechtpartijen in de kroegen met ambulances naar Krakau gebracht. En iedere nacht moesten hele afdelin gen soldaten uit Krakau naar Nowa De zogenaamde arbeidershotels, hou ten barakken met acht tot negen ka mers, die elk door tien tot twaalf mensen werden bewoond, tartten reeds vroeg in de morgen iedere be schrijving. Deze Poolse „Stalinstad" is wel een van de meest indrukwek kende voorbeelden van communis tisch wanbeheer". En daarom niet populair in de rest van het land. Kort geding als gevolg van ruzie in E.V.C. Een facet van ruzie in de E.V.C. tussen de aanhangers van de groep Reuter-Brandsen en de volgelingen van de C.P.N. secretaris Paul de Groot is gisteren aan de orde ge weest in een kort geding, dat voor de president van de rechtbank te Am sterdam heeft gediend. De eisende partij was de coöperatieve vereni ging bedrijfsbond van werknemers in de grafische en papierverwerkende bedrijven u.a., aangesloten bij de E.V.C. Deze had een kortgeleden op 'n buiten het bestuur om tot stand gekomen ledenvergadering gekozen bestuurslid, de heer T. van Eek, ge dagvaard. De president werd gevraagd de heer Van Eek te verbieden zich te gedra gen als ware hij het dagelijks be stuur der coöperatie (hij komt niet in het ledenregister voor). Voorts de contributies voor eiser te innen, een orgaan uit te geven, dat veel ge lijkt op dat van eiser, en deze te beschimpen. Tenslotte werd machti ging gevraagd gedaagde te doen gij zelen en bevel de uitspraak op de voorpagina van tenminste twee Am sterdamse dagbladen op kosten van gedaagde te doen publiceren. De raadsvrouwe van de heer Van Eek, mevrouw rhr. C. Enthoven, stelde dat eiseres niet als eisende, partij kan op treden omdat deze geen coöperatie is. Bij de rechtbank is los van dit kort geding een proces lopend waarbij de coöperatie betrokken is en de kwestie van de rechtspersoon lijkheid ook aan de orde is. Op grond daarvan achtte zij het niet juist, dat nu de president hangende dit pro ces, waarin 15 april vonnis valt. een uitspraak zou doen. Over de kwestie van de van de rechts positie der beide groepen werd uitvoe rig gediscussieerd, waarbij mr. Th. Ph. van Raalte optrad voor eiseres. Het was de eerste keer. dat in Nederland communisten elkaar bestreden met het „burgerlijke" middel dat rechts geding heet. Uitspraak op 9 april. Oud-gevangenen Auschwitz krijgen 265 miljoen De in februari 1957 gesloten over eenkomst tussen het in liquidatie zijnde I.G. Farben-concern en de joodse schadevoorgoedingsconferenti e over schadeloosstelling aan de joodse en niet-joodse gevangenen van Auschwitz, die gedwongen werden in de I.G. Farben te werken, is dinsdag van kracht geworden. De I.G. Farben zal deze mensen een bedrag van 265 miljoen gulden uitkeren, dat onder hen verdeeld zal moeten worden. De meeste eisers wo nen in de Verenigde Staten of Israël. Djakarta maakt wetsontwerp op bodemschatten Naar het nieuwsagentschap „Antnra" meldt wordt op het ogenblik gewerkt aan een wetsontwerp inzake de winl ning van bodemschatten in Indonesië. Het ontwerp zal kwesties als royalties, ontginningsrechten en dergelijke rege len gedurende de interim-periode. Naar „Antara" uit welingelichte kring vernomen had zal de nieuwe wet twee vormen van olie-exploitatie kennen: door de regering, of door de regering en particuliere ondernemin gen en/of particulier kapitaal. Maar ook in het tweede geval zal de rege ring een meerderheid der aandelen moeten bezitten. De maximale conces sie voor de nieuwe exploitatie zal 40 jaren zijn. Een lijst K.V.P.-Prot. Chr. Groepen in Sittard Bij de komende raadsverkiezingen te Sittard zal de K.V.P. voor het eerst sedert 25 jaar met een eigen lijst aan deze verkiezingen deelnemen. Zij heeft een overeenkomst getroffen met de protestants-christelijke groe pering en de kandidaat van deze groepering de zesde plaats op de K.V.P.-lijst aangeboden. Hierdoor is het mogelijk, dat ook het in Sittard groeiende protestants-christelijke volksdeel in de raad een vertegen woordiger krijgt. Indien de protes tants-christelijke groeperingen alleen aan de verkiezingen deelnamen, zou den ze hoogstwaarschijnlijk geen raadszetel krijgen. Dit is de eerste keer in Limburg, dat de K.V.P. op deze wijze met een protestants-chris telijke groepering samenwerkt. VERBOND VAN WERKGEVERS In tijd van algemene conjuncturele teruggang In een tijd van algemene conjunc turele teruggang of aarzeling zal men ook in de landbouwsector moe ten accepteren dat de netto-inkomens enige vermindering ondergaan, en dit niet in de laatste plaata ter wil le van de zo noodzakelijke rationa lisatie. zo concludeert het Verbond van Nederlandche Werkgevers in zijn orgaan _,,De Industrie", naar aanleiding van de reactie op de door minister Vondeling genomen beslis singen ten aanzien van de garantie prijs voor melk en het zuivelbeleid. Aan de landbouwbevolking is door de regering een redelijk bestaan toe gezegd. Niemand zal volgens het verbond de boeren en de landarbei ders een redelijk bestaan misgunnen. Maar, aldus het verbond, zijn wij niet helemaal op de verkeerde weg, wanneer ieder verband tussen de prijzen, die de landbouw voor zijn produkten kan maken, en het inko men dat hem wordt gegarandeerd, gaat ontbreken? De opbrengstprijzen, die de boer in de afgelopen jaren voor de melk heeft kunnen maken, vertonen een vrij constant beeld. Zelfs kan men vaststellen, dat de gemiddelde op brengst over 1957 iets hoger is ge weest dan in de meeste voorgaande jaren. Daartegenover zijn de produk- tiekosten aanzienlijk gestegen en wel van 17% cent per kg in 1951 tot ongeveer» 27 cent in 1957. Niemand, die van deze gegevens kennis neemt, zal zich er meer over verwonderen, dat wij thans voor een zuivelprobleem staan. De belangrijkste vraag is ech ter niet, aldus nog steeds het ver bond, of wij door de subsidie wat te verhogen of door de consu ment te dwingen iets vettere melk te drinken nog weer, een tijdje door kunnen gaan, maar wel of niet een systeem, waarbij aan een deel van het bedrijfsle ven een garantie voor een rede lijk inkomen wordt gegeven, zon der dat daarbij de verkoopwaarde van de geproduceerde goederen een overwegende invloed heeft,, tot onaanvaardbare consequenties leidt. En dat deze vraag in de naaste toekomst steeds dringerder naar vo ren zal komen, lijdt naar de mening van het verbond geen twijfel, wan neer men enerzijds ziet, dat de prij zen van de zuivelprodukten de laat ste tijd een niet onaanzienlijke da ling vertonen, terwijl anderzijds de landbouw de invoering van een dus danig werkclassificatie-systeem be pleit, dat de produktiekostcn nog weer zouden stijgen. Koningin en prinsessen skiën in Sankt Anton Koningin Juliana en de prinsessen Beatrix en Irene zijn gisteren met de „Arlberg-express" waaraan twee ko ninklijke rijtuigen waren gekoppeld in Sankt-Anton aangekomen. De ko ningin heeft in hotel „Post" dezelfde appartementen betrokken, die zij ook gedurende de laatste jaren heeft be woond. In haar gevolg bevond zich onder meer hét hoofd van de veilig heidsdienst van het koninklijk huis, de hoofdcommissaris van rijkspolitie, C. Sesink. De koningin en de belde prinses sen gingen, aangezien het heerlijk voorjaarsweer was, onmiddellijk na aankomst skieën, koningin Ju liana begeleid door ski-instructcur Johann Fahrner en de prinsessen door Toni Marth. Engeland verwacht groot handelsbalansoverschot Engeland zal dit jaar waarschijn lijk een aanzienlijk overschot hebben i in zijn handel met de rest van de we reld, zo deelt dc Engelse regering me- de in haar gepubliceerd economisch i overzicht voor 1958. De regering ver- onderstelt, dat er een harde strijd zal i moeten worden geleverd om in de huidige internationale omstandlghe- den de uitvoer uit te breiden of wel- licht zelfs maar te handhaven, maar j zij gelooft, dat de daling van de prij- zen der ingevoerde goederen een gun- j 8tige uitwerking op de handelsbalans zal hebben. 1 Koningin Juliana en de beide oudste Nederlandse prinsessen zijn voor het doorbrengen van een korte vakantie, aangekomen in de Oostenrijkse win tersportplaats Sankt Anton. Op de linkerfoto ziet men v.l.n.r. de konin gin, prinses Beatrix en prinses Irene op weg van het station naar hotel ,JPost". Foto rechts: op het station werden de koningin (links) en de prinsessen Beatrix (midden) en Irene achterbegroet door o.a. de ski leraar van de koningin, de heer Jo- han Fahrner. (geheel rechts). Agenten vochten met sabels tegen leerlingen Een aprilgrapje van leerlingen van de Haagse academie voor beeldende kunsten is gisteren geëindigd in een fors gevecht met de politie. De a.b.l.-ers legden plechtig een krans bij de „Scalamaagd", het beeld dat op het dak van het nu afgebroken Scalatheater heeft gestaan, maar. sinds enige tijd een ercplaatsje heeft gekregen bij een groot warenhuis aan de Grote Marktstraat in Den Haag. De politie wilde een einde maken ?,an deze gebeurtenis en maande de onge mensen tot doorlopen. Dat de den ze niet. En daarop was het strijd geblazen. Met blanke sabel en gummi knuppels trokken de politiemannen van leer. Enige leerlingen werden in de kraag gevat en naar het bureau op het Buitenhof gebracht. De strijd ging mee, want de a.b.k.-ers gingen samenscholen voor dit politiebureau. Ook» daar kwam het tot een botsing. Een leerling raakte door een sabel slag aan het hoofd gewond. Een voor bijganger. die bij toeval in de buurt van de strijdenden kwam, kreeg een flinke klap van een agent. Hij" ver klaarde luid dat hij een klacht zou gaan indienen. Mevrouw Heather Riley uit Durham, de 57-jarige vrouw van een mijnwerker, heeft 209.079 pond (ruim twee miljoen gulden) gewonnen in een voetbal-pool. Het is het hoogste bedrag dat ooit in een voetbal-pool gewonnen is. Me vrouw Riley won dit geld door de uitslagen van 8 van de league wedstrijden van zaterdag correct te voorspellen. Mevrouw Riley had voor de tweede maal in twee dagen suc ces met haar sportvoorspellingen. Maandag won zij 6 shilling (drie gulden), op een paard genaamd Scaramuceia. Mevrouw Riley vernam het gro te nieuws in het huisje waarin zij en haar man Tom reeds 30 jaar wonen. Zij vertelde dat jsij onmiddellijk dacht aan haar Ame rikaanse kleinzoon Harry, (13 jaar), die kinderverlamming heeft. „Nu kunnen we naar Ame rika gaan en het kind mee naar Engeland nemen om behandeld te worden. We hebben dat al eerder willen doen, maar konden het geld niet bij elkaar krijgen", aldus mevrouw Riley. Harry is de soon van Henry een zoon van het echtpaar Riley. De Rïleys hebben nog een zoon, Tom genaamd, die mijnwerker is in Durham, en twee dochters, Apolena en Hannah, die met mijn werkers getrouwd zijn. Enige uren nadat zij het nieuws Ad verten tte VOOR LASTIGE MANNEN Een boord, die absoluut 16 uur per dag keurig glad blijft zitten! Dat is de oronized boord van Kerko's sneeuw- witte „Espresso" shirt, ge maakt van no-iron poplin, maar wérkelijk no-iron! Slechts 13.50. vernomen hadden, vertrokken de Rileys naar Londen, om de cheque in ontvangst te nemen. Een stoet van familieleden ging mee, va riërend van de 82-jarige moeder van mevrouw Riley, tot Apolena's baby van een maand. Het hoogste bedrag tot dusverre in een voet balpool uitbetaald, 206.028 pond, ging vorige maand naar een Lon- dens echtpaar. RADIO- EN T.V.-RUBRIEK orenyiem en.... sc/irijven „Op weg naar Damascus „Op weg naar Damascus" was dc titel van de film die de K.R.O. gister avond in verband met het naderende paasfeest vertoonde. Deze Franse rol prent kan men beschouwen als een biografie van Saulus, dc hartstochte lijke christenvervolger, die spotte met dc christelijke leer. Saulus pas seerde de kruisberg en wetfd bekeerd toen hij op het toppunt van zijn wre de leven leek te zijn aangekomen, en op weg naar Damascus een' verschij ning van Christus kreeg. Als Pau- lus, do heidenapostel, werd hij een der grootste strijders voor het chris tendom. Max Glass voerde de regie over deze met veel zorg vervaardigde rol prent, die veel bewogen tafereieu Jiet zien, maar waaraan anderzijds een zekere pathetiek niet vreemd was. Opmerkelijk was de uitermate fraaie fotografie, waarvoor Eugen Schufftan verantwoordelijk was. Wat dat betreft was deze rolprent een klassiek voorbeeld van pure film- künst. Het N.T.S.-journaal had een gees tige aprilgrap geconstrueerd en gaf verder o.m. beelden, van de reis van prins Bernhard. De K.R.O. vulde dit aan met enig katholiek nieuws. „Meer journaals in mei Aanvankelijk was het de bedoeling, dat het aantal uitzendingen van dc televlsiejournaaldienst met ingang van 1 april zou worden uitgebreid. Door omstandigheden is hierin een maand vertraging gekomen. Het staat thans evenwel vast, dat met in gang van mei iedere week vijfmaal twintig minuten journaal per week op het scherm te zien zal yijn. Viermaal komt er een uitzending, zoals wij die thans ook kennen, de vijfde avond wordt een weekoverzicht gegeven. Waarschijnlijk zal dat woensdag avond zijn. Men heeft goede hoop, dat het aantal journaaluitzendingen in ja nuari uitgebreid kan worden tot zes- maai per weck. Plannen om op de maandagavonden een sportjournaal te brengen zijn in voorbereiding, PERSCONFERENTIE TE WASHINGTON Ver. Staten moesten ervan afzien hen vóór te zijn De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, John Foster Dul les, heeft dinsdag op zijn persconfe rentie in Washington toegegeven, dat de Russen met hun besluit om de kernproeven eenzijdig te staken een mooi propagandasucees hebben be haald. Hij deelde mede, dat het Rus sische besluit verwacht werd en dat de Amerikaanse regeringsleiders de vorige week met president Eisenho wer hadden nagegaan, of de Ver. Staten dc Russen niet voor konden zijn met een dergelijke verklaring. Men was echter, na een zorgvuldige bespreking van het voor en tegen, tot de slotsom gekomen, dat. de Ver. Staten niet hun verantwoordelijkheid konden opofferen aan een poging 0111 een kortstondig propagandasucees te behalen. De Russen hebben zojuist een zeer uitgebreide serie kernproeven geno men, zo zei hij. De Ver. Staten heb ben enige maanden geleden reeds een serie proeven, die de volgende maand beginnen, aangekondigd. De Russen konden dus gemakkelijk, omdat zij toch geruime tijd nodig hebben om een nieuwe serie proeven voor te be reiden, hun verklaring afleggen, uiteraard met het voorbehoud dat zij de proeven kunnen hervatten als de Ver. Staten hun proeven voortzetten. De Ver. Staten zijn altijd bereid geweest de kernproeven te staken, aldus Dulles, doch de vraag is of dit moest gebeuren als onderdeel van 'n program dat tot verwijdering van do kernwapens uit de wapenopslag- fdantsen der grote mogendheden zou eiden. Andere reacties Op vragen van journalisten aan gaande de verklaring van minis ter Gromyko in dc Opperste Sow- jet heeft de Belgische minister van buitenlandse zaken Larock, gezegd: „Het stopzetten van de kernproeven in de Sowjct-Unie doet de hoop bereiken over de internationale controle op de proefnemingen en op de produktie en de voorraden van kernwapens. Alle volken van detwereld wensen dat een dergelijke overeenkomst zal worden bereikt en dat een einde wordt gemaakt aan de be wapeningswedloop van welke aard ook". De Franse regering is sceptisch ge stemd over de Russische bekendma king, de Britse wil de kwestie eerst nauwkeurig onderzoeken voordat zij zich een oordeel permitteert. maar er is nog niets van te zeggen, wanneer en hoe deze kunnen worden verwezenlijkt. „T ierelantijnen" Zaterdag 12 april komt het K.R.O.- amusementsprogramma „Tierelantij nen", dat gedurende de vastentijd on derbroken is geweest, in do ether te rug. De vaste medewerkers en ru brieken keren terug, zoals het duo Jan Blaaser en René van Vooren, Frits Krats, Jelle de Vries dit keer een zeemansrepertoir Kees Schilperoort met de eensgezinde ge zinnen en Gabriel Smit met zijn spel ,Weot je veel". In het kader van de stille week le vert vanavond de K.R.O. haar aan deel met een televisiebewerking van „Pelgrimage naar Compostella een „wonderlijk" spel van Henri Gheon». in vertaling van Albert Kuyle. Vooraf J. W. Hofstra's „Vademe cum". De V.A.R.A. brengt vanmid dag een uitzending van Jan Dassen voor Oudere kinderen, ditmaal over het leven van kinderen in Brazilië, voorts het jeugdjournaal van de N.T.S. Voor de radió in de N.C.R.V.- vakantierubrick het zoeklicht op Zwitserland. De V.A.R.A. laat op Wim Ibo's „Kattebel" een hoorspel- bewerking volgen van een van de de tectiveromans van Agatha Christie, een Engelse hoorspelbewerking, die uitgevoerd werd ter gelegenheid van het Christie-festival. DONDERDAG 3 APRIL 1958. HILVERSUM I. 402 m. 746 kc7.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 14.00—24.00 NCRV. KRO: 7.00 Nws. 7.10 Rellgieuse muz. 7.45 Morgengebed en liturg, kal. 8.00 Nws. en weerber. 815 Gram. 8.50 Idem. 8.00 Religieus progr. 9.35 Waterst. 9.40 Gram. NCRV: 10.00 Gram. 10.30 Morgendienst. KRO: 11.00 V. d. zieken. 11.45 Gram. 12.00 Middagklok noodklok, 12.03 Gram. 12.25 V. d. platteland. 12.35 Land- en tuinb. meded. 12.38 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nws. en kath. nws. 13.20 Blaaskwin- tet en soliste. 13.55 Ziet, het uur nadert.., caus. NCRV: 14.00 Gram. 14 45 V. d. vrouw. 15-15 Planorecital. 15.45 Koorzang. 16.00 Bijbellezing. 16.30 Strijkkwart. 17.00 V. d. jeugd. 17.30 Gram. 17.40 Beursber. 17.45 Gram. 17.50 Kamerkoor. 18.10 Ka- mermuz. 18 30 Gram. 19.00 Nws. en weer ber 19.10 Op de man al: 19.15 Gram. 19.20 Sociaal perspectief. 19.30 Gram. 19.50 C.H.U., pol. caus. 20.00 Radiokrant. 20.20 —24.00 Matthöus Passion. (Om 2130 Pe riodieken-Parade). HILVERSUM II. 298 m. 1007 kc/s. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO. 8.00—24.00 AVRO. AVRO: 7.00 Nws, 7.10 Gym. 7 20 Gram. VPRO'. 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9.00 Gym. 9.10 V. d. vrouw. 9.15 Gram. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50 V. d. kleuters, ll.oo Kookpraatje. 11.15 omr. ork. 12.00 Lichte muz. 12.30 Land en tulnb. meded. 12.33 Pianospel. 12.50 Uit het bedrijfsleven. 13.00 Nws. 13.15 Meded. of gram. 13.20 Lichte muz. 13.55 Beursber, 14.00 Sopr. en piano. 14.30 V. d. vrouw. 15.00 Cabaret 15.40 Gram. 16.00 Van vier tot vijf. 17.00 V, d. jeugd. 17.45 Orgelspel. 18.00 Nws. 18.15 Lichte muz. 18,43 Sportproblemen 18.55 Gesproken brief uit Londen. 19.00 V. d. kind. 19.05. Wie opent de kluis? 19.45 Lichte muz. 20.00 Nws. 20.05 Strijkkwartet. (20.25—20.45 Voordr.). 21.10 Gram. 21.25 Indien Hij waarlijk Is opgestaanstemmenspet. 22.10 Gram. 22.25 Orgelconc. 22.50 J >urn. 23.00 Nws. 23.15 Koersen v. New York. 23.16 Sportact 23.25—24,00 Nieuwe gram. TELEVISIEPROGRAMMA. NTS. 20.00 Journ. en weerber. VARA: 20.15 Spiegel der Kunsten. 2045 Van hout tot textiel, rep. 21.20 Een moordzaakje, eenakter.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 6