„Groene Iongen" van Eeuwige Stad
dreigen te verschrompelen
Door ontwikkeling rakettechniek
luchtvaartwetgeving op de helling
SOU
Nepal lokt toeristen met de leuze
bezoekt de sneeuwman
MAANDAG 31 MAART 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT.
1
ADEL VERZILVERT PARKEN
Grootgrondbezitters zetten de
gemeenteraad onder druk
De stedebouwkundige toekomst van de Eewige Stad is in de
laatste tijd een politieke zaak geworden, waar iedereen zich
boos over maakt. Sedert enkele weken moet de Italiaanse rege
ring een storm van aanklachten over zich heen laten gaan,
waarin gezegd wordt, dat zij de historische schoonheden van
Rome verkwanselt aan zowel financiële als partij-politieke be
langen, die „van de stad en de parken met hun fonteinen een
barbaarse cement- en asfaltwoestijn willen maken", zoals het
Romeinse tijdschrift „Espresso" het uitdrukt. En de gemeente
raad zou transacties in de hand hebben gewerkt, die enkele
speculanten winsten hebben opgeleverd, welke men in getallen
van negen cijfers moet uitdrukken (en dan geen lires maar
guldens
Deze nieuwe golf van bouw- en
grondspeculaties berust op een ver
schijnsel, dat juist het omgekeerde
is van wat wij kennen. In de latijnse
landen en speciaal in Italië
gaan welstand en een grotere af
stand tussen woonplaats en stads
centrum niet hand in hand. Het is
er juist omgekeerd. Armen wonen
ver buiten de stad, de rijken in het
centrum. Dezen hebben hun zomer
huizen weliswaar aan de kust in het
nabije Ostia of in de bergen boven
Rome, maar gedurende de week wo
nen zij in luxueuze appartementen,
zo dicht mogelijk bij het centrum
van de stad. Dit verschijnsel heeft
de grond -en huurprijzen in de grote
steden en vooral in Rome zozeer op
gedreven. dat de middenstand en de
arbeidersklassen er niet meer tegen
op kunnen.
Met de toenemende welvaart wordt
echter de groep van mensen, die
zich 'n dure woning in het centrum
kan veroorloven steeds groter
en de eisen worden steeds hoger.
Daar echter grote delen van de
Romeinse binnenstad als monu
ment onder bescherming staan of
aan de staat toebehoren, is er wei
nig keuze als het gaat om nieuwe
bouwgrond.
Cicero al
Grondspeculatie was reeds in de oud
heid een geliefkoosde bezigheid van
begaafde Romeinen. Cicero bijvoor
beeld verdiende er een groot deel van
zijn onmetelijk vermogen mee. De
bevolkingsdichtheid was in de eerste
en tweede eeuw na Christus zo groot,
dat in die dagen meer mensen op
een kleiner stuk grond woonden
twee miljoen binnen de wallen van
Aurelius dan thans het geval is.
In de jongste tijd heeft de Eeuwige
Stad twee „bouwgolven" beleefd: de
eerste na 1870, toen grote stukken
Deze nu pas vrijgegeven foto toont
de start op 2:1 februari j.l. van de
anderhalf ton zware Russische een-
traps raket, welke een recordhoogte
van 1(12 km bereikte en op de aarde
terugkeerde op een tevoren vastge
stelde plaats,
braakliggend land, ruïnengebied en
middeleeuwse sloppen ontsloten wer
den en de tweede na de Tweede We
reldoorlog. Tussen de beide oorlogen
heeft het fascistische regime in ieder
geval de verdienste gehad, vol piëteit
gewaakt te hebben over zowel de
stille getuigen van een ver verleden
als die andere bezienswaardigheden
van Rome: de enorme parken.
Deze parken, gewoonlijk behorend
bij een der oude paleizen van de Ro
meinse adel en evenals de gebouwen
„villa" genaamd, waren in de 18e en
19e eeuw de trots van de Eeuwige
Stad. Toen echter de industrialisatie
inzette, begonnen de eigenaren
patriciërs met oude namen steed3
meer te denken aan het te gelde ma
ken van hun bezittingen. Zij hadden
immers contanten nodig om in de
nieuwe industrieën te steken.
Een der eerste offers was de Villa
Ludovisi, waar nu de prachtige bou
levard Via Vittorio Veneo loopt.
Daarna kwam de fascistische wet,
die de adel het recht ontzegde zelf
over deze „groene longen van Rome"
te beschikken. Deze wet, die door de
grondbezitters sterk werd aange
vochten, bestaat thans nog, maar het
gemeentebestuur vertoont in de laat
ste jaren een opmerkelijke neiging,
aan de wensen der rijken om hun
grond te gelde te maken, toe te ge
ven met behulp van ontheffingen van
de wet.
Deze „grootmoedigheid" heeft ech
ter geleid tot protesten waarbij als
argument werd aangevoerd, dat de
zaken niet geheel behoorlijk verliepen
Het begon met de Villa Leopardi, die
voor negen miljoen verkaveld werd.
Daarop volgden het park van de
Britse ambassade, delen van de Villa
Doria Pamfili en toen in de laat
ste weken van december kwam de
klap op dë" vuurpijl: Prins Mario
Chigi, een zeer bekende uitgaans-
figuur en nietsnut, die reeds een groot
deel van zijn vaderlijk erfdeel heeft
gespendeerd aan mooie meisjes en
dure race-auto's, kreeg toestemming,
het park van zijn paleis voor een
kleine dertien miljoen gulden te mo
gen volbouwen met dure flats. En
daar blijft het niet bij, want Prins
Torlina en leden van de vroegere
koninklijke familie hebben ook al
soortgelijke verzoeken ingediend.
Prins Borghese
Een storm van verontwaardi
ging stak op in de Romeinse ge
meenteraad en in het parlement.
Zestienjarigen huwen na
verloving van vier jaar
Charlie West en Jean Lilley heb
ben vrijdag kond gedaan van hun
aanstaande huwelijk na een verlo
vingstijd van vier jaar. Beiden zijn
zestien. Charlie ontmoette het meis
je zijner dromen toen ze als 12-
jarige blagen nog op de schoolban
ken zaten. Hij nam ijlings een baan
tje als „ballenjongen voor het week
einde" op een golfbaan aan, om Jean
op zondagavond mee naar de bio
scoop te kunnen nemen en haar met
bescheiden cadeautjes te kunnen ver
rassen.
Verschillende wethouders, leden
van de regeringspartij, werd de be
schuldiging van corruptie voor de
voeten geworpen. Getallen werden
genoemd. De linkse partijen maak
ten zich van de zaak meester, nu
eens om de Christendemocraten
van corruptie te kunnen beschul
digen, dan weer om het algemeen
belang en de kunst te verdedigen.
Want met deze plannen zou het ge
zonde groen, zo belangrijk voor de
hygiëne van de stad, teruggebracht
worden tot een percentage dat la
ger ligt dan van vrijwel alle an-
dere grote steden van Europa. En
de opposanten hebben daarbij de
bevolking op hun hand die de re
creatieoorden niet wil verliezen en
bovendien bang 'is voor een nog
verder stijgen van de huurprijzen.
De burgerlijke partyen vonden, dat
de aanval de beste verdediging is en
verweten de communistische party
en de linkse socialisten, dat zy het
vrije eigendomsrecht van de enkeling
wilden vernietigen. En verder, zo
zeiden zij, die beschermingswet was
een fascistisch monstrum, dat ongel
dig verklaard moest worden.
De" oppositie, die thans op de steun
van het overgrote deel van de pers
en van talryke internationale kunst
kenners kan rekenen, houdt intussen
het voorbeeld voor van een der hun
nen. Vorst Paul Borghese, die rond
de eeuwwisseling zyn enorme tuin
aan de stad schonk teneinde er een
der schitterendste parken ter wereld
van te maken.
HOE HOOG IS DE LUCHTRUIMTE?
„Vijfde vrijheid" in de lucht
is nog steeds een illusie
(Van een luchtvaartmedewerker)
Het ligt voor de hand, dat de voorstanders van de verkeersluchtvaart
streven naar een „vrye lucht" als de zeevaarders naar de „vrye zee". De vry-
heid in de lucht is echter tot nog toe altyd een fictie gebleven en het ziet er
ook niet naar uit, dat daar ooit verandering in zal komen.
Er kan ook geen sprake zyn van een algehele vrye lucht. In plaats daar
van erkent men de „vyf vryheden in de lucht".
De eerste vryheid is het recht over
vreemd grondgebied te vliegen, zon
der er echter te landen. De tweede
vrijheid heeft tevens het recht op een
technische landing, d.w.z, het vreem
de vliegtuig heeft het recht te landen
op een of meer plaatselijke luchtha
vens, bijvoorbeeld om brandstof in te
nemen of reparatiewerkzaamheden te
verrichten.
De derde en vierde vrijheid geven
recht op het opnemen en afzetten van
reizigers, terwijl de vijfde vrijheid
en dat is de belangrijkste een lucht
vaartmaatschappij het recht geeft
naar eigen goeddunken te vliegen en
te vervoeren naar elke willekeurige
haven, als er maar wat te vervoeren
valt.
De vijfde vrijheid Is nog steeds een
utopie. Dc verkeersluchtvaart moet
het van de eerste vier vrijheden heb
ben. En deze vier vrijheden kunnen zij
zich slechts permitteren als deze in
een bi-lateraal luchtvaartverdrag zijn
vastgelegd. De twee eerste van deze
vier zijn gemakkelijk te verkrijgen, in
zoverre de wederzijdse landen zich
niet op voet van oorlog of in een „kou
de oorlog" bevinden. Over de derde en
vierde moet gemarchandeerd worden
omdat hierbij het vervoer in het ge
ding is, d.w.z. het belang van de we
derzijdse concurrerende maatschappij
en.
Strikt genomen is de lucht waar
in de verkeersluchtvaart zich af
speelt, territoriale lucht. Deze
behoort bij het land. Iedereen die
zich daar wederrechtelijk in be
vindt kan weggejaagd worden,
desnoods met afweergeschut of een
straaljager, zoals men ook vreem
de schepen wegjaagt uit eigen ter
ritoriale wateren met behulp van
een kannoneerboot.
Deze toestand misschien niet ide
aal, maar wel praktisch zou zich
misschien ten eeuwigen dage hebben
kunnen handhaven, als er niet een
aan tal kunstmanen waren afgescho
ten, die op enkele honderden kilome
ters boven de aarde wentelden en
daarbij boven vrijwel ieders grondge
bied kwamen.
Mag men dit nu wel of hadden de lan
cerende mogendheden daarvoor eerst
een verdrag met alle staten ter wereld
moeten afsluiten Het is duidelijk dat
dit een academische vraag is. De
satellieten draaien buiten de territo
riale lucht en niemand ter wereld kan
er iets tegen doen.
Nu is 'n kunstmaan geen vaartuig en-
geen luchtvaartmaatschappij zal er
enige concurrentie van ondervinden.
Maar 't is niet ondenkbaar dat er over
tien twintig jaar grote raketschepen
komen, waarmee het bijvoorbeeld mo
gelijk zou worden in één uur tijds of
nóg korter, van Europa naar Austra
lië te vliegen, in zoverre dit nog vlie
gen te noemen is.
Komen de vijf wijheden in de lucht
dan ook ter sprake? Dienen de Euro
pese luchtvaartmaatschappijen die
zo'n raketdienst met Australië willen
beginnen dan ook nog rekening te
houden met het al of niet bestaan van
luchtovereenkomsten met de landen
waar ze hoog overheen komen
Het lijkt wel zeker van niet. In
elk geval komt de gehele lucht
vaartwetgeving op de helling. De
snelle ontwikkeling van de raket
techniek en de totaal veranderde
omstandigheden, maken een heel
andere regeling noodzakelijk. Arti
kel 1 van de conventie van Chica
go, waarin de luchtvaart ligt ver
ankerd, zegt: „elke staat heeft de
volledige en uitsluitende soeverei
niteit over de luchtruimte boven
zijn land".
Maar hoe hoog is die luchtruimte en
waar begint het heelal Het vaststel-
Advertentie)
Zo ja, dan wacht U
een verrassing.
Stuur de officiële aankondiging
of advertentie waarin U Uw verloving
bekend maakt aan de
SOL A-F ABRI EK TE ZEIST
U ontvangt dan gratis ter kennis
making enkele couvert-artikelen als
begin van Uw toekomstige SOLA-
UITZET.
GEGARANDEERD VOOR UW LEVEN
len van de scheidingslijn tussen de
lucht en het heelal dat is dus de be
paling van de territoriale zone is
het probleem waarvoor de luchtvaart-
juristen zich in de naaste toekomst
zien gesteld. In de territoriale lucht
biyven de vyf vrijheden, daarboven
zal sprake moeten zyn van ruimtewet
geving!
Prof. Paul Rivet, stichter en oud-di
recteur van het „Museum van de mens"
te Parijs is op 82-jarige leeftijd in deze
stad overleden.
Nepal, het fabelachtige land aan de voet van de Himalaya,
heeft de goudmijn ontdekt die toerisme heet. In Amerokaanse
reisbureaus lokken felkleurige affiches met de slagzin: „Kom
naar Nepal en bezoek de Sneeuwman." En reeds menige film
ster uit Hollywood of conservenkoning gaf aan deze uitnodiging
gehoor, zodat men thans in de hoofdstad Kathmandu verras
send vaak Amerikaanse klanken hoort. Overigens zijn niet al
le bezoekers toeristen, want deze bufferstaat tussen Tibet en
India is ook politiek de laatste jaren belangrijker geworden.
De sage vertelt, dat de Hindoegod Wischnoe met zyn machtige zwaard
een enorme kloof in de bergen sloeg, waarin ook een meer lag. Het water
liep weg en er bleef een dal over: het dal van Nepal, dat zyn naam aan het
land gaf. Zes miljoen mensen wonen In dit land, niet minder dan twintig ver
schillende talen worden er gesproken ofschoon Nepali de voertaal is. Het
merendeel van de bewoners is van Mongoolse afkomst. De meesten hebben
echter ook een flinke scheut Indisch bloed. Hindoeïsme en Boedhisme zijn
de voornaamste godsdiensten.
Nepal is het land van herkomst van
de Gnurka's, kleine taaie bergbewo
ners. die als soldaten tot de dapper
sten ter wereld worden gerekend en
die om hun wapenfeiten oeroemd en
berucht zijn geworden. Hoe dapper de
ze soldaten zijn. moesten in het jaar
1814 de Britten ervaren, toen zij Nepal
Kroesjtsjews
benoeming
Een beeld uit dc verenigde vergade
ring van de twee huizen der nieuvv-
gekozen opperste Sowjet in 't Krem
lin te Moskou: terwijl partylelder Ni-
kita Kroesjtsjew, gezeten tussen Mi-
kojan en president Worosjilof, be
scheiden het hoofd boog, gaven alle
aanwezigen in de regeringsbank, on
der wie ook de aftredende premiei
Nikolai Boelganin (rechts achter)
door handopsteken te kennen,
Kroesjtsjew als nieuwe premier te
kiezen.
de oorlog verklaarden.
Twee jaren van bittere strijd ein
digden met een wapenstilstand en de
onafhankelijkheid van Nepal was
sindsdien geen twistpunt meer.
Vele Ghurka's dienden in de daarop
volgende 140 jaar in het Britse leger.
Tussen de regeringen van Groot-Brit-
tannië en Nepal bestaan sindsdien
nauwe vriendschapsbanden en grote
wederzijdse achting.
Ondanks deze hartelijke verhouding
bleef echter dit koninkrijk aan de zui
delijke rand van het machtige Hima-
iaya-gebergte vrijwel onberoerd door
de gebeurtenissen in de overige we
reld, voornamelijk omdat het voor het
grootste deel verboden land was.
Afgezien van enkele bebouwde en
bewoonde streken aan de zuidgrens
was in vroeger dagen alleen het dal
van Kathmandu voor Europeanen toe
gankelijk. En zelfs daar kon men
slechts doordringen met een speciale
vergunning van de regering van het
Kathmandu, de hoofdstad, waar
honderdduizend mensen wonen, ligt i
een zeer vruchtbaar deel van Nepal.
De eerste blik op deze „metropool" is
zelfs voor de meest ervaren wereldrei
ziger verbijsterend. Vele der huizen
van 'n of twee verdiepingen zien er
uit, of zij tweemaal op zijn minst door
een bombardement zijn getroffen. Het
leven in de hobbelige straten met hun
vele diepe kuilen stelt zelfs alles wat
India reeds aan „Oriënt" te bieden
heeft, in de schaduw.
Overal staan en liggen de heilige
runderen en nu en dan sterft er een
rochelend midden in de drukste straat
van de stad, zonder dat de omstande.s
ook maar een vinger uitsteken om het
dier uit zijn*lijden te helpen. Het kri-
ran schurftige honden. Ratten
vindt men overal in Kathmandu, zelfs
in de paleizen en in het enige voor
Europeanen acceptabele hotel, het
„Royal".
De ratten houden geen halt voor
de aanwezigheid van goedbetalen-
de gasten, of het nu filmacteurs
zijn of een Amerikaanse multimil
jonair, die in Nepal naar de „Yeti",
de „Verschrikkelijke Sneeuwman"
zoekt. Overigens hebben de Kath-
mandu's behalve dat als vanzelf
sprekend accepteren van de rat
ten nog wel andere eigenaardig
heden: spuwen op straat vindt
men doodgewoon en de zak
doek kent men er niet
Het autoverkeer is in Nepal be
perkt tot enkele wegen. In de hoofd
stad ryden naast oeroude taxi's en
eveneens afgeleefde vrachtauto's, die
meestal beschilderd zijn met bonte
godenfiguren, een paar dozyn combi
wagens en jeeps van de buitenlandse
missies en verder de luxueuze auto
mobielen van de koninklyke familie.
Daar de wegen niet verder gaan dan
een paar kilometer buiten de stad zyn
die luxewagens hier vry zinloos.
Het verkeer wordt „geregeld" door
een paar armoedig geklede politie
mannen. die echter meestal een siga
retje zitten te roken in de kleine hou
ten huisjes, die men heeft opgesteld
op de belangrijkste kruispunten.
Het „hoofdbureau van politie" is on
dergebracht in een knalrood geschil
derd gebouw, waarvan de toestand zo
troosteloos is, dat de ambtenaren op
zonnige dagen tafels en stoelen naar
buiten slepen en daar, tussen de on
vermijdelijke koeien en kalveren, hun
werk doen. En aangezien men zich
daarbij beslist niet haast, heeft de
„cliëntèle" van de politie gewoonlijk
alle tijd om een uitgebreid zonnebad
te nemen.
Nergens zelfs niet in dc heiligste
stad van India, Benares ziet men
zovele religieuze bouwwerken als in
de hoofdstad van Nepal. Byzonder
imposant zyn de, vele verdiepingen
tellende, roodgeschilderde pagodes
met hun vergulde daken en klokken,
hun prachtig houtsnijwerk en myste
rieuze godenfiguren. Op alle pleinen,
in alle straten en op de binnenhoven
vindt men grote en kleine figuren van
Hindoegoden, die bestoven zyn met
kleurig poeder of ingesmeerd met zal
ven en oliën.
