O Plantaardig verven van weefsels: een oude en moeilijke kunst OP AMSTERDAMSE HUISHOUDBEURS 3\e\ qemab d\ewk de /itiisvroiiw.. Q tot ozomv VRIJDAG 28 MAART 1958 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT. nze "DzotifvenfJagifia LEVENDE KLEUREN IN UTRECHTS LANDHUIS Maar mevrouw Margo Steinmetz-Vink beheerst het ambacht! Het was een donkere dag; en daar in Hamersveld, ten oosten van Amersfoort, gelegen op de grens van zand en klei, hingen zware wolkenluchten boven de boomgroepen, de vijvers en de statige buitenplaats, maar in de kamer van dit aardige landhuis leek plotseling een stuk tastbaar geworden zonneschijn te zijn neergedaald: een lap handgeweven stof was zojuist uitgespreid onder onze handen, van een zo warme zonnig-gele kleur, dat men er zijn ogen niet van kon afhouden. De bewoonster van dit afgelegen huis, mevrouw Margot Stein- metzVink, is een kunstweefster van grote technische vaardig heid en veel smaak, maar zij weeft niet alleen, zij verstaat ook de moeilijke kunst van het plantaardig verven. En de natuur zelf verschaft haar, voor het materiaal dat zij verwerkt, kleuren, zo delicaat, zo warm en levend, dat de meeste fabriekstinten er hard en leeg bij worden. Het is, of er achter de gele kleur, die zij ons voorgelegd heeft, op onnaspeurlijke wijze nog een andere kleur trilt. Het is, alsof we deze lap weefsel, die we nu gedurende het gesprek verscheidene keren opgenomen hebben, nog steeds niet goed hebben gezien, alsof deze natuurlijke tint een geheim bergt, dat ze niet helemaal prijs geeft ,,Hoe maakt U die gele kleur nu?", vragen wij. „Ben aftreksel van ligusterblad en ui", zegt mevrouw Steinmetz een voudig. Maar wij hebben al ontdekt, dat er meer bij komt kijken, om de dunne maar uiterst sterke wollen, de linnen of natuurzijden draden te ver ven, die zij later voor haar weefsels gebruikt. Plantaardig verven is een oude kunst. Het is inderdaad een kunst en een kunde, een stuk ambacht, dat ook veel persoonlijke ervaring vraagt. Geel en geel is twee, en met liguster blad en ui kan men misschien wel een dozijn kleuren geel, oranje en licht bruin maken. Het zal zelfs moeilijk zijn de kleur, die men krijgt, voor de tweede maal precies eender na te ma ken, van zoveel factoren is het uitein delijk resultaat afhankelijk. Sommige plantaardige verven zijn geschikt, zowel voor wol, linnen als zijden, andere „pakken" weer alleen op wol, waarmee men in het alge meen ook de mooiste resultaten be reikt. Bij veel verfstoffen is het ech ter wel nodig, dat men de wol eerst een voorbehandeling laat ondergaan met een oplossing van aluin, koper- of ijzervitriool, die ieder voor zich ook weer de tint beïnvloeden. Voorbe- handeld met aluin kan de wol in een bepaald verband bijvoorbeeld helder geel worden, maar met ijzervitriool olijfbruin. Na dit „bijtsen" volgt dan het ver ven zelf, in een aftreksel van liguster bladen en ui, of ook van notendoppen, galappels, rendiermos, elsenblad, ei kenschors, denneappels of de wor tels van adelaarsvaren; soms ook van indigo of cochenille, de kleine rode luïsjes, die men op sommige Zuid- Amerikaanse cactussen vindt. En daar liggen de toffen dan: parelgrijs en hemelsblauw, prach tige tinten geel en bruin, fraise- rood en een wonderlijk groen-geel en zwaar purper-violet. Kleuren vol nauwelijks waarneembare' schakeringen en nuancen. Allen verbonden door die geheimzinnige grondtoon, die maakt dat de kleu ren in de natuur nooit tegen elkaar vloeken. Soms zijn er twee kleuren door elkaar heen gewe ven, een schering van zwaar blauw en een inslag van groen, met randen van goud en geel, een lap, die doet denken aan een pau- westaart. Er zijn weefsels, die een combinatie te zien geven van on telbare tinten geel en bruin; en een ogenschijnlijk effen rode lap is in werkelijkheid een mengeling Vooral voor de werkende vrouw is het tweedelig kostuum een ideaal bezit; het is gekleed, het is tegelijkertijd praktisch en wanneer het in een gedekte tint wordt gekozen kan het een stootje hebben. Het complet op de foto bestaat uit een flauw getailleerde japon met grote afstaande kraag; het bijpassende jasje is kraagloos zodat de kraag van de japon erover heen kan vallen. De ceintuur van de japon kan weggelaten wor den, men krijgt dan natuurlijk een veel moderner lijn in de jurk! Hei materiaal van dit complet is hemelsblauw cheviot. Het trapeziummodel is een van de favorieten in de voorjaarsmode ge worden. Van de man die deze nieuwe lijn als eerste heeft gelanceerd Yves St. Laurentde opvolger van Dior is het mantelpakje op de tweede afbeelding. Het is gemaakt van helrode wollen stof. van verschillende tinten fraise. Er zijn goudbruine tinten, zo mooi, dat men op het eerste gezicht meent met gouddraad te doen te hebben; zwaar blauw van zo'n ver zadigde kleur als men zelden ziet en tere gele en grijze tinten, die ons tezamen herinneren aan een zonsondergang in de mist. Ook de weefsels zelf zijn maar niet recht toe, recht aan. Ze zitten vol speelse variaties in het patroon en ondeugende onregelmatigheden in de randen. Stoffen, waar wat aan te zien is! Mevrouw Steinmetz was, onder in vloed van haar opleiding in Brussel, één der eersten in Nederland, die kle dingstoffen ging weven, daarin la ter door verscheidene anderen nage volgd. Ze heeft ons de resultaten ge toond: stola's, japonnen, rokken, blouses, deux-pièces, vaak gedeelte lijk effen, gedeeltelijk in bijkomende randen of patronen, gemaakt uit een baan stof, die verschillende variaties vertoonde, iets wat men natuurlijk zo Zeeuwse prijswinnaars op Huishoudbeurs In de showzaal van de Huishoud beurs (R.A.I.-gebouwen Amsterdam) zal zaterdagmiddag om 3.30 uur de prijsuitreiking plaatsvinden van de wedstrijd Vrije Tijdsbesteding. De uit reiking zal geschieden door de voor zitter van de Nederlandse Jeugd Ge meenschap. ds. N. O. Steenbeek, De winnaar van de eerste prijs, die een inzending van 17 stuks speelgoed in zond, zal deze gehele inzending ter beschikking stellen van kindertehui- en om te gebruiken als Sint Nicolaas- geschenken. Prijswinnaars in Zeeland zijn: Vrije Tijdsbesteding: mevrouw M. Minderhoud, Molenwal 3, Westkapel- le (le prijs handwerken); de heer J. J. Houtkamer, Rittehmsestraat 61, Souburg (le prijs houtbewerking). Hier is nog een model uit de Pary- se collecties van dit voorjaar. Het is een creatie van het modehuis Grès: een tailleur, gemaakt van blauw met wit gespikkeld tweed. Ook hier de moderne lijn: een kort rechthan- gend jasje dat in dit geval gecombi neerd werd met een tamelyk ru:*"~ vallende rok. yZab\f \less'\e Rozig kinderkamerprentje dat nog altijd populair is plantaardig geverfde wol wordt in de zon te drogen gehangen nooit kopen kan. Dergelijke stukken kledingstof, waaraan de bijpassende garnering vast geweven is, bieden wel heel ruime mogelijkheden. Overigens zijn de stoffen op zichzelf zo mooi, dat er niet veel coupe nodig is, om een kledingstuk daaruit tot een succes te maken. Alleen moet men de naden goed 'afwerken, omdat deze weefsels natuurlijk losser zijn dan de in elkaar geplette fabrieksstoffen. Verder blijven deze zuiver wollen stoffen steeds zichzelf, of men ze nu lange tijd opgevouwen bewaard of in een koffer propt; dit nobele mate riaal verdraagt een onhebbelijke be handeling en een intensief gebruik. En wanneer de kleuren al wat ver schieten, dan is dat niet erg, omdat deze natuurlijke tinten geen vijan den van de zon zijn, maar eenvoudig veranderen in andere natuurlijke kleuren, die even mooi zijn. Meestal zullen ze gedemter van toon worden natuurlijk, maar een enkele maal ook zwaarder, zoals bijvoorbeeld liguster- geel, dat donker wordt in de was. Maar dat deze kunstzinnige weefsels ook andere mogelijkheden bieden dan die van kledingstoffen, bewijst de ge zellige kamer om ons heen. Er zijn handgeweven kussenovertrekken en stoelbekledingen, tafelkleden, gordij nen en wandkleden. In kleuren die het opnemen tegen de regenlucht buiten. En terwijl het buiten donker is, glim lacht de natuur hier binnen, gevan- Sommige kleine dochters kunnen niet slapen, als ze voor de nacht niet teder afscheid hebben geno men van twee prentjes aan de muur. Rozige prentjes zijn het: een onschuldige baby in diepe rust. Maar natuu/rlijk kent U die baby. De poe zelige, wat poppige prenten hangen in vele kinderslaapkamertjes en in. nog vee} meer winkeletalages, en dat is al generaties lang het geval. Bessie Pease heet die baby, of lie ver; heet de heel bejaarde oma, die in haur eerste levensjaar model lag voor het nog altijd populaire prentje. Dat wist U waarschijnlijk niet. Misschien zal oma Bessie haar kleinkinderen nog wel eens de 'won- derlijlce geschiedenis vertéllen van de twee suikerzoete, maar bij het publiek altijd in trek blijvende pla ten. „Awakening" ontwakenen „A little bit of heaven" (een klein stuk je hemel) heten ze. Die geschiedenis begint in Amerika. We hebben haar met grote moeite kunnen reconstru eren en onze weinig sentimentele conclusie, dat er aan de twee pren ten een lieve cent verdiend is, zal de mening van de oudBessie Pease wél weinig ontlopen. De prenten werden gemaakt door zekere Lutmanz, maar van hem weten we verder weinig, omdat hij niet degene is, die er rijk aan werd. Bijna een halve eeuw geleden kocht een Nederlandse kunsthande laar twee enorme tekeningen bij een Amerikaanse uitgever van reproduk- ties; tekeningen van Bessie in haar wieg. Honderden bessies hingen er toen al in de Amerikaanse kinder kamers. gen in lappen nobel weefsel in dozij nen nuancen. En tussen dit alles staat een groot weefgetouw, waarop we een ragdun weefsel ontdekken in wonderlijke tinten geel, bruin en groen. „Ik dacht er nu nog van dit paars in te verwerken", zegt mevrouw Steinmetz. Paars en groenWe aarzelen. Maar bij deze natuurlijke kleuren kan alles. En we weten, dat het onder de handen van Margo SteinmetzVink nog mooi zal wor den ook! De eerste exemplaren van wat la ter een niet-aflatende stroom lieve babyprentjes zou worden, kostten in Nederland 25,- per stuk, in een keurig lijstje. De in feite niet zo erg natuurlijk getekende baby vond een enorme aftrek; kort voor de Eerste Wereldoorlog had Bessie in Neder- land een flinke populariteit. Jubile rende directrices van weeshuizen, on derwijzeressen en aanstaande moe ders kregen de Lutmanz-reproduktie cadeau en waren er dolgelukkig mee. En toen Bessie zelf al lang naar school ging, steeg hier nog steeds de vraag 7iaar haar babyportret; een vraag waaraan bij lange na niet kon worden voldaan, omdat de oorlog de import van het kindersnoetje in de weg stond. Een Nederlandse uitgever heeft het er toen op gewaagd, van de Amerikaanse reproduktie op- niemv een cliché, en dus een repro duktie te maken, er werd een druk kerij ingeschakeld, er kwam een een voudige verkooporganisatie tot stand en Bessie ,^at vast in de markt", zo als dat heet._ In 1918 kiöam de Amerikaanse uit gever erachter dat- Nederland vol kinderkopjes zat, die hem niets had den opgebracht. Hij begon een pro ces, maar er waren geen getuigen en nog merkwaardiger: de verdachten waren eenvoudig niet te vinden. Het proces liep op niets uit. Bessie was, zou men kunnen zeggen, genaturali seerd zonder kleerscheuren. De weg lag open voor een vrije handel in lieftallige baby's en de prijs daalde voor 19JfO, tot twee cent per zuige ling De oorlog heeft talloze exemplaren Bessie Pease in slaap- en waalctoe- stand verloren doen gaan, wat ake lig ivas voor de bezitsters die aan de rustige baby gehecht waren geraakt, maar prettig voor de zakenlieden, die het opnieuw met de prent aandurf den en goede psychologen bleken. Want wat er ook veranderd was in de wereld, niet de voorkeur voor de zoete pop op het plaatje. Het was weer vrede en men gaf elkaar weer kindertoetjes. En zelfs het hertje van Van Meegeren heeft het in de omzetcijfers moeten af leggen tegen deze onsterfelijke baby! Heerlyk belangryk kan men zich tien dagen lang in Amsterdam als huisvrouw voelen: de enorme hallen van het R.A.I.-gehouw zijn gevuld met al die dingen, die bedacht en gemaakt zijn om ons leven te veraan genamen en de allereerste veraangenaming van ons huisvrouwenleven is: het gemak. Het gemak met een hoofdletter een zo volledig gemak, dat de vrouw zelf haast overbodig dreigt te worden! Neem bijvoorbeeld 't breien: dat breien per machine kan is al niet nieuw meer en dat men recht en averecht, slangetjes, ajourtjes, nopjes, vlindertjes, gerstekor rels en zo ook machinaal breien lean is ook niet nieuw meer. Maar wel nieuw is dat de vrouw zelfs de wollen draad niet meer behoeft in te leg gen ze doet gewoon een bolletje wol in de macliine en dat is alles. Nog gemakkelijker dan het bezit van een breimachine is zo hebben we op de Huishoudbeurs gezien het bezit van een man, en we zyn het dan ook bepaald niet eens met de inleidster, die zei, dat ze liever een ijskast had dan een echtgenoot. Onzin vinden we dat, want op de afdeling „Doe het zelf" hébben we gezien wat een nut en een gemak een man in huis wel is. Hij kan par ket leggen hij koopt een kant-en klaar-pakket parket, met een ge bruiksaanwijzing, diealleen mannen begrijpen kunnen, en legt parket. Hij kan ook plastic lapjes kopen, die bedoeld zijn om een deur of muur die stuk is, mee te beplakken. Nooit meer zullen we dan behoeven te boenen op de deur bij het handvat, dat man nen zo zelden en kinderen helemaal nooit gebruiken, zodat er altijd vie ze plekken op de verf zitten, of kale plekken van het boenen. Plastic be- plaksel in stemmige effen tinten voor in de kamers, in vrolijke patroontjes om er keukenkastjes deurtjes mee te bekleden of tafeltjes of dienblaadjes. Nieuw is de aanrecht die men kant en klaar koopt, met kranen en kast jes en gootstenen en poelbakken alléén maaeven aansluiten op de waterleiding en dat voor: ruim 1200. Nieuw is een pan met een deksel die onder het afgieten muur vast blyft zitten nieuw aan die pan zyn ook de handvaten, die ge woon koel blijven al is de pan zelf gloeiend heet. Voor wie een baby heeft en er in het prikkelende lentezonnetje mee wil wandelen, is er een wagentje dat kan trappen lopen nieuw is ook een opvouwbare kinderstoel. Wie het vloerzijl een goede beurt wil geven, vindt op de Huishoud beurs vloerwrijvers, die volautoma tisch de wrijf was op de vloer ver stuiven. Strijkijzers hebben thermo staatknopjes, die automatisch de temparatuur regelen voor het strij ken van resp. wol, kunstzijde, linnen, katoen, nylon. Bovendien zit er in de zool een knopengleuf, zodat niet meer op het strijkwerk het verstelwerk volgt. Nieuw zyn de meubelen die weer vierkanter worden dan ze tot dusver waren. Nieuw zyn de stoeltjes en stoelen met afneembare bekleding, die men dus een sopje kan geven. En voor dat sopje is er de wasmachine met glazen wanden. En heerlyk oud zyn de bros-repen, die we in onze jeugd aten, tot de fabrikant met de fabri cage moest ophouden, omdat de oc trooihouder de lekkernij voor zich zelf alleen wilde houden. Zijn oc trooi is thans na 18 jaar verlo pen en wij kunnen dus weer heer lyk snoepen van de bros-reep...... ~ütw OZÖtiW Naar aanleiding van uw artike len, ben ik zo moédig te ver zoeken, indien mogelijk, eens aandacht te besteden aan de garde robe van de kleine vrouw, die ge trouwd is met een redelijk verdienen de man." Wilt U als mogelijk geïnteresseer de alvast de oren spitsen, terwijl deze. kleine maar kittige briefschrijfster haar probleem verder toelicht en mij alvast vertelt hoe zij daarover hier en daar haar licht heeft opgestoken, ook bij een groot landelijk dagblad dat enige jaren geleden een paar ad viezen in die richting gaf: „maar ik vond, dat het natuurlijk weer ging om de kleine, zeer jonge vrouw, onge trouwd, zo van ongeveer tweeëntwin tig, die andere afmetingen heeft en beslist een beter kleedgeld tot haar beschikking. t Ikzelf bijv. ben vierendertig, heb drie kinderen, ben werkelijk geen dik monster maar ook niet slank (96-66- 96). Vermoedelijk lopen er zo heel wat kleine stumperds rond, die o a. heel moeilijk kleine en toch niet kin derachtige schoenen en passende kou sen (8) kunnen vinden. Dat ons soort bij voorkeur gladde jurken van gladde stof, kléine mo tiefjes, lengtestrepen moet dragen is bekend. Toch heb ik het gevoel er steeds even naast te zitten. En ik zou zó graag er plezierig uitzien." Kunt U zo iemand zonder antwoord laten zitten? Saskia niet al weet zij eerlijk met dit probleem niet goed raad om meer dan één re den. Om te beginnen is het wat moei lijk om precies te weten wat de vraagster bedoelt. Als ik het goed zie, zit zij eigenlijk met drie kwesties, in plaats van één, en de narigheid is dat dit drietal onderling met elkaar over hoop ligt. Zij is ten eerste klein van stuk, en valt dus bij de confectie in de bakvis- senmaten wat de lengte betreft, maar die passen haar weer niet in de breedte en zijn voor haar leeftijd te kinderachtig. Vervolgens zit zij niet zo royaal in haar speldegeld dat zij zich de luxe van maatkleding kan permitteren, en zij vertelt mij er óók niet bij of zij 'n goede coupeuse in de buurt heeft zitten of mogelijk zelf handig met de naald is. Maar bovenal: zij weet eigenlijk niet goed raad met wat zij wel of niet kan dragen, met de puzzel van mo- J- I A_ KI erei\ IC3CH dieus gekleed te zijn zonder al te kromme financiële sprongen. Wat staat mij nu eigenlijk, en wat moet ik vooral niét dragen? Dat maak ik tenminste op uit het plaatje dat zij bij haar brief insluit, en waarover ik even advies moet ge ven inzake stofkeuze en snit en de vraag of een dergelijke japon met hooggesloten jasje ook 's middags (op een terrasje) of 's avonds in de schouwburg te dragen is. En of zij droom van blijkbaar elke vrouw als extra kleintje ook een strapless jurk dragen kan? Wat moet ik, op een afstand cn zonder van de lieve, kleine vraagster ook maar het pun tje van haar neusje te kennen, daar nu naar waarheid op antwoorden Er hangt immers zo heel veel afge zien van het postuur van het uiter lijk van de draagster af. Van de vorm van het gezicht, de kleur en val van het haar, de gehele uiterlijke ver schijning en manier van optreden. En dan zelfs zou het nog een heksentoer zijn om al de functies van die ver schillende kledingstukken te combine ren. Neem nu, om een concreet, ding te noemen, die strapless japon. Een flat teuze dracht voor élke vrouw, die goedgevormde schouders bezit met een gave huid en voor het overige een redelijk figuur. Dat „de verhoudingen zoek zijn", als-een kleine vrouw zich daarmee vertoont, geloof ik niet di rect, want téj dat schouderdecolleté behoort een aangesloten lijfje en een lange rok, alles van extra mooie stof: reden, waarom een strapless alleen maar als avondjapon, als groot toilet kan dienst doen. In ons kille zeekli maat met regen en schaarse zon staat een strapless zomerjurk even ver dwaald als een leren jas op Capri. Alles wat wij aan zomerse uitbundig heid kunnen wagen is een zonnejurk met een bolero en tel dan nog "eens de keren dat wij die bolero 'n paar uur over de rand van de ligstoel kun nen hangen. Nse, mijn aardige, kleine brief schrijfster. met de beste wil van de wereld kan ik U geen raad geven, omdat ik noch uw uiterlijk, noch precies uw verlangens ken. Wat U ontbreekt, is niet zozeer de juiste maat als wel het juiste inzicht in wat U al of niet flatteert Een verschijnsel, dat zich heus niet alleen troost U daarmee tot de kleine of niet zo schreeuwend-rijke vrouwen beperkt. Is het eigenlijk niet zo, dat U altijd het gevoel hebt met uw kleren tóch bekocht te zijn, dat U zich altijd weer meent-te ver gissen en af te steken tegen anderen En daartegen helpt maar één mid del: geen advies op een afstand, maar persoonlijk, ter plaatse, door een des kundige met vakkennis en ervaring. En wat dat betreft zou ik als enige oplossing weten: dat de grote orga nisaties van huis- en plattelandsvrou wen dat punt eens op haar program ma zetten, en bij al haar nuttige en prijzenswaardige initiatieven óók eens voor haar leden een cursus organi seerden in: Hoe moet ik mij kleden? Laat mijn briefschrijfster dat voorstel maar eens ter tafel brengen: beter raad kan ik haar niet geven. saskia;

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 9