Elektronische lokroep bij jacht in Amerika verboden PILOOT STORM ontvoerd in de stratosfeer De noodlottige roos Van en voor de boekenplank vJ DR. N. WATERMAN - VAN HET KANKERONDERZOEK - 75 JAAR DONDERDAG 27 MAART 1958 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT. TE EENVOUDIG EN ONSPORTIEF Dierengeluiden werden op de band vastgelegd In december 1957 heeft het Amerikaanse ministerie van Binnen landse Zaken in Washington een verordening uitgevaardigd, waarbij het jagen met behulp van grammofoonplaten en band opnamen verboden werd. De autoriteiten in Washington noem den dit verbod noodzakelijk, daar vele jagers in hun jachtgebied op band of plaat vastgelegde dierengeluiden ten gehore brach ten waardoor ze erin slaagden grote groepen wild te lokken. Het was dan natuurlijk erg eenvoudig een slachting onder de dieren aan te richten. De jagers begonnen enkele jaren terug de meestal uit hout of metaal gemaakte instrumenten voor het na bootsen van dierengeluiden, door grammofoonplaten of geluidsbanden te vervangen. Aanvankelijk had men hiermee slechts weinig succes, daar de kwaliteit van de opnamen alles te wensen overliet en in het gunstigste geval de mensen, maar niet de dieren werden misleid. Door' het ontbreken van een elektriciteitsnet, was men in afgelegen jachtgebieden bovendien niet staat deze apparaten te ge bruiken. Als men niet ouderwetse grammofoons wenste mee te sjou wen, die immers met de hand kunnen worden opgewonden, was men ge noodzaakt zware apparaten met bat- tery-aandrijving in de rugzak te pak ken. Het was dus wel te begrijpen, dat er slechts zelden van deze elek tronische lokroepen gebruik werd ge maakt. Natuurgetrouwe opnamen Dat veranderde, toen er enkele ja ren geleden steeds meer „high fideli- ty"-opnamen in de handel wereden ge bracht. Sommige opnamen, zoals bij voorbeeld de geluiden van Ameri kaanse vogels, zijn voor wetenschap pelijke doeleinden gemaakt; andere waren van meet af aan voor de jagers bestemd. Door een „high fidelity" (natuurgetrouwe) opname worden dieren in de regel gemakkelijker mis leid; wilde vogels echter eerder dan bijvoorbeeld herten en reeën. Een hert schijnt altijd nog wantrouwig tegenover de op de geluidsband opge nomen schreeuw van een soortgenoot te blijven, terwijl eenden en ganzen daarentegen een elektronische lok roep onvoorwaardelijk volgen. Dit hulpmiddel werd echter pas sinds vorig jaar op grote schaal bij de jacht gebruikt, toen er bandrecorders en grammofoons in de handel werden gebracht met kleine transistoren. Dergelijke ap paraten, die nog geen pond wegen en 175 dollar kosten, konden ge makkelijk in een rugzak worden meegenomen Verbluffende successen Men heeft verbluffende successen met deze op band of plaat opgeno men lokroepen behaald. In de afge lopen winter gingen twee jagers in het noorden van de staat Maine op de eendejacht. Op hun banrecorder had den ze een opname van een troep wilde eenden, die zich aan de een of andere lekkernij tegoed deed. De mannen lieten de bandrecorder op volle sterkte draaien en gingen daar na in dekking. Enkele minuten later had dit mechanische gesnater reeds ongeveer tweeduizend wilde eenden gelokt. De dieren werden natuurlijk door de schoten van de jagers ver dreven, maar toen de mannen dit ex periment een uur later herhaalden, wisten ze in een ommezien opnieuw duizend eenden te lokken. Ze schoten zoveel eenden, dat ze die middag hun van overheidswege vastgestelde kwantum voor het gehele seizoen al hadden bereikt. Ook met wilde gan zen leverde deze methode veel succes op. Een door de overheid gepubli ceerde statistiek wijst uit, dat in een jachtgebied dichtbij de Canadese grens in het jongste jachtseizoen 1285 wilde ganzen door grammofoon- en geluidsbandopnamen werden gelokt en doodgeschoten. Het jagen met deze apparaten was wel erg eenvou dig en zo onsportief geworden, dat de overheid hier grote gevaren zag. Overtredingen Hoewel elke jager slechts een be paalde hoeveelheid eenden en ganzen mag schieten, kwamen overtredingen veelvuldiger voor naarmate het aan tal gelokte vogels groter was. Boven dien Ls het voorgekomen, dat jagers hun bandrecorders of grammofoons op volle sterkte lieten draaien, om wilde ganzen uit een natuurreservaat naar hun jachtgebieden te lokken. De jachtopzieners stonden machteloos te gen dergelyke praktyken. Met het verbieden van de elektro nische lokroep heeft de Amerikaanse overheid het voorbeeld van Canada gevolgd, waar het gebruik van gram mofoonplaten en geluidsbanden bij de jacht al sinds verscheidene jaren ver boden is. Uitzonderingen worden ech ter toegestaan. Bij de kleine jacht op kleine roofdieren, zoals prairiewolven en wilde honden mogen wel geluids opnamen worden gebruikt; in dat ge val worden de voor mensen meest al onhoorbare geluiden van wilde konijntjes nagebootst. Ook vissers, die van deze methode gebruik maken worden niet vervolgd. Men lokt vis sen in zo'n geval met een grammo foon of bandrecorder, waarop het ge gons van in het water gevallen insek- ten volkomen natuurgetrouw is na gebootst. Gelukkig maar, dat een echte sportvisser zich slechts uiterst zelden van deze apparaten bedient, daar de autoriteiten in Washington hier niet tegen kunnen optreden. Het visserijwezen is namelpk aan de wet geving van de Amerikaanse staten afzonderlijk onderworpen, zodat het Witte Huis in dit geval geen enkele bevoegdheid bezit. (Advertentie) flet V6UP0N rUcJes&rjet"- ma, Plannen voor torenflats in Bergen op Zoom In een door een planoloog ont worpen structuurplan voor Bergen op Zoom, waaraan de laatste hand gelegd wordt, wordt de mogelijkheid geopend voor torenflats in deze ge meente van 6 tot 8 verdiepingen. De uitbreiding van de gemeente richt zich op de Zoomseweg, dus in oos telijke richting. Vanuit de Zoomse weg komt een verbinding naar het centrum van de stad via het nieuwe viaduct dat over enkele weken ge reed zal komen. Voorts is vanaf de Zoomseweg eveneens een weg ge projecteerd naar het havengebied. tN Frankrijk en de Fransen, alsmede „Parijse nachten." Wie iets meer van Frankrijk en de Fransen wil weten dan uit een vijf daags vakantiebezoek aan Parijs of uit een trip naar het Franse zuiden te leren valt, kan uitstekend terecht in het boek van dr. W. J. Schuijt, getiteld „Frankrijk" „land, volk, cultuur". Evenals het boek van dr. G. J. Geers over Spanje uitgegeven bij „Het Wereldvenster" in Baarn. In zestien hoofdstukken behandel de de schrijver op gedegen en toch boeiende wijze velerlei aspecten van dit voor velen beminde land en zijn volk. Ds. Schuijt bestudeerde zo wel het Franse volkskarakter als de geschiedenis van het land. zowel ui tingen op het gebied van de kunst als op dat der mode; hij schreef over architectuur en over Parijs en zo ontstond, in kloek formaat en met vele illustraties een „doorsnee" van het land van Marianne door de eeuwen heen. De auteur kent zijn materie door en door en bovendien verstaat hij de kunst zijn bevindin gen op een prettige, instructieve ma nier -aan anderen mee te delen. Nog maals, wie eens wat dieper wil in gaan op het „verschijnsel" Frank rijk zonder er nu direct een stu die van te maken die kan niet be ter doen dan zich dit boek van dr. Schuijt aan te schaffen. Véél, heel veel en voor het meren deel voortreffelijke foto's (van Da niel Frasnay) bevat het boekwerkje „Nachten van Parijs", dat van een frisse, in pakkende stijl geschreven tekst werd voorzien door ae populai re journalist Jan Brusse en dat werd uitgegeven bij A. W. Bruna en Zoon te Utrecht. Brusse gunt zijn lezer een blik achter de schermen van het Parijse nachtleven, zonder banaal te worden en met een flinke dosis ge zond realisme. Hij ontdoet Pigalle en Place Blanche van het klatergoud neemt U mee naar de befaamde nachtclub „Lido" aan de Champs Elysées en voert U binnen in het bi zarre wereldje van madame Arthur. In „Nachten van Parijs" ontstond 'n gelukkige combinatie van foto's en tekst, tezamen een springlevend, op de werkelijkheid afgestemd beeld biedend van wat er gedurende de nacht zoal „omgaat" in de Franse hoofdstad. (Advertentie/ Spaar de vlaggetjes: op elk pakje is er éénI AFSCHEID VAN LABORATORIUM „Nu begin ik er iets van te begrijpen" (Van een onzer verslaggevers) Dr. N. Waterman, arts-bioloog van het beroemde Anthonie van Leeuwen hoekhuis in Amsterdam voelt zich nog geen vyftlg en hy vindt het daarom een beetje onbegrypelyk, dat hy nu, eind van deze maand, zijn officiële la boratoriumwerk ten behoeve van het kankeronderzoek zal- moeten staken. Vandaag, donderdag 27 maart, is hij 75 jaar geworden. Zeker, hij weet wel, dat hij eigenlyk al tien jaar geleden had moeten ver trekken, en dat hij dus in feite 10 jaar cadeau heeft gekregen om zyn werk af te ronden. Maar hy is teveel ver vuld van zyn levensopgaaf en tezeer wetenschapsman, om te kunnen gelo ven, dat domweg een getal hem een rem zou kunnen opleggen, wanneer zjjn geest en lichaam hem nog toela ten voort te, gaan. Veertig jaar research aan het Kan kerinstituut te Amsterdam hebben deze voormalige Rotterdamse huis arts en directeur van de Gezondheids dienst in West-Indië, wereldfaam be zorgd. Men noemt hem de grootste kanker-expert van het Europese Con tinent, maar zelf laat het hem nog in hoge mate onbevredigd, dat er nog geen gesloten behandelingsmethode is 838. Zelfs de meest ver stokte scepticus onder de toeschouwers vergat de mond te sluiten van louter verbazing toen hij de Hor zel daar zo schijnbaar zon der enige moeite bijha lood recht omhoog zag stijgen en snel kleiner worden, tot hij nog slechts een zilveren stipje was in het strakke blauw van de zomerhemel. Toen barstte de opwinding in een geroezemoes van 9temmen los. Ooggetuigen van de wel zeer onortho doxe start, poogden ongelo vige collega's van de waar heid hunner woorden te overtuigen, dat de straal- machine vrijwel zonder aanloop was opgestegen. Het was eenvoudig onmo gelijk! En toch hadden tien tallen het zien gebeuren! Op het hoofdkwartier keerden Buck Ryan en ma joor Vanderbrink met gefronste wenkbrauwen terug. Beiden hielden zij zich bezig met de zelfde vraag: Hoe kon piloot Storm de Horzel op zo'n ongewone manier loskrijgen van de grond en bovendien bijna geluidloos (dat wil de dus zeggen, zonder de reactiemotor voluit te gebruiken) verder stijgen, met een snel heid, die alle bestaande records met stukken sloeg? Terwijl zij er over spraken, kwamen steeds weer nieuwe vragen opduiken. Waar kwam Arend vandaan en waar ging hij naar toe? Waarom al die haast en al die geheim zinnigheid? Waar had hij de Horzel voor no dig? Allemaal vragen, die slechts de Vliegen de Hollander zou kunnen beantwoorden. En vooral daarom zaten beide vrienden te popelen van verlangen naar het moment, waarop zij Arend's schriftelijke boodschap zouden kun nen openen. De Amsterdamse kunstschilder Cor Dik vervaardigde in opdracht van het Instituut voor de Kankerbestrijding en met bemiddelling van de stichting Kunst en Bedrijf" een gevoelig ge schilderd portret van de scheidende dr. Waterman. voor de ziekte, die ongeveer een vijfde van de mensheid in de kracht van 't leven te gronde richt. „Zeker, we weten meer dan veertig jaar geleden", zegt dr. Waterman. „Het aantal gevallen van maag- en baarmoederkanker loopt sterk te rug. Maar die longkanker. Vroeger was het een ziekte, die op de tiende plaats kwam. Nu staat ze op de tweede plaats. Naturlyk, ik weet wel, dat de leeftydsbezetting heel anders is geworden. Er is relatief meer kanker, maar in de plaats van andere ziekten, die overwonnen zijn. Misschien moeten we de feiten, die we nu over de kanker kennen wel anders Interpreteren. Ik heb de hele biochemie bewerkt voor het kankervraagstuk en een bij drage tot de chemo-therapie geleverd. Met leukaemie helpt het soms wel, maar het is nog geen afdoende genees middel. Waarschijnlijk moeten we nog een paar essentiële dingen leren ken nen. De vraagstellingen zijn langza merhand tot enkele beperkt. Welke? In de eerste plaats de grote vraagstel ling of er een virus aan ten grondslag ligt. Dat is nog nooit met zekerheid ontkennend beantwoord. Er is bij en kele dieren een virusontwikkeling ge constateerd. Ook bij zoogdieren. De mogelijkheid van virusontwikkeling is dus niet uitgesloten. Tweede vraagstelling betreft de hormonale onderzoekingen. En dan is er de grote groep van chemische ver wekkers. Legio teerprodukten bijvoor beeld. Verder zijn er de stralingen, als mede de kleurstoffen in de voedings middelen. Ja, ja, we heben ons com fort met een hoop ellende gekocht. Ik geloof, dat sociale en economische fac toren een rol spelen. Waarom komt borstkanker bij Japanse vrouwen be trekkelijk weinig voor en darmkanker zoveel en omgekeerd in Europa borst kanker zoveel en darmkanker zoveel minder Het vervelende is, dat ik er mee op moet houden nu ik er langzamerhand net een stukje van denk te gaan be grijpen. Ik zal wat ik denk te welen, nog netjes proberen op te schrijven. En voor de rest-... ga ik ook nog ge woon doorIk zal wel ergens een hoekje vinden voor mijn laboratorium werk. In de oorlog had ik hier in deze zelfde kamer 150 ratten en meer dan 2000 muizen als proefdieren. Zou ik dan nu geen gaatje vinden? FEULLETON „Zorgeloos en wild? Hij dacht ze ker, dat ze Don Drake naliep en hem heimelijk naar de „Cap and Bells" had gedreven! „O, Martin, je begrijpt het niet. Sterven kans soms gemakkelijk zijn, maar leven is... is erg moelijk". „Ik begrijp het wèl", verzekerde hij, terwijl ze heel dicht bij elkaar op de trap stonden. Beiden waren doods bleek en ze haalden zo snel adem als of ieder van hen naar iets hunkerde dat alleen de ander kon geven. Lorraine had het gevoel, dat ze naar hem keek zoals iomand op een vliegveld of een perron kijkt naar een bemind gezicht. Ze dacht, min of meer verstrooid; „Dit is misschien ook zijn laatste KerstmisEn wist. dat als hij haar ten huwelijk vroeg, ze onvoorwaardelijk „ja" zou zeggen, evenals volgens Barbara althans Gemma. Maar dit zou na HILLARY WAYNE tuurlijk nooit gebeuren; daarvoor waren er te veel hinderpalen. Toen riep Gemma en was het grote ogenblik voorbij. Ze kregen in de keuken allemaal chocolade met bis cuits, terwijl David, ofschoon onop houdelijk geeuwend, praats voor zes had. Tenslotte echter ging iedereen bedwaarts, na elkaar nog de beste wensen te hebben toegefluisterd, want het was nu immers kerstdag. Lorraine herlas Janet's brief en lachte een beetje om het slot: Ver- feet alsjeblieft niet dat Blackberry [ill op je wacht en dat bij je terug komst alles precies zal zijn als vroe ger". TWAALFDE HOOFDSTUK. Die avond tuimelde Lorraine letter lijk haar bed in en droomde helemaal niet, maar ze besefte dat ze het ge dicht van 't nooit verblekend zon licht niet had moeten citeren, zelfs niet voor zichzelf. In de volgende nacht na de zonderlingste kerst dag die ze ooit had beleefd kwam het zo gevreesde visioen onverbidde lijk terug. Martin had haar een bos bloemen, volgens zijn zeggen spe ciaal voor haar geplukt, geschonken en middenin vond ze een rozeknop. Onhandig en hulpeloos, als doorgaans bij een nachtmerrie, trachtte ze zich van de knop te ontdoen, maar het takje bleef met zijn doorns aan haar vingers hangen. Toen weken, terwijl ze er als verbijsterd naar keek, de blaadjes langzaam uiteen en wenkte één ervan, tot een vinger omgevou wen, haar weer als vroeger. Ze ont waakte koud en bevend, trachtte zich het vers te herinneren maar slaagde daarin niet. Ze kon alleen maar den ken aan de regel: „O, gelukkig mens, die kan vergeten Zichzelf vergeten? „Kón ik het maar", dacht Lorraine mismoedig, terwijl ze probeerde, wat anders te gaan liggen, maar de slaap bleef weg. Alle bijzonderheden van de afgelopen dag kwamen haar voor de geest en eens overdeed. Aan het ontbijt waren ze had het gevoel, alsof ze alles nog er de nodige geschenken geweest en het huis had er, nu Pat's kerstver siering was voltooid en opgehangen, inderdaad feestelijk uitgezien. Dr. Fairey had 's morgens zijn bijna da gelijks bezoek gebracht en moeten constateren, dat Barbara veel zwak ker leek, maar dit had geen invloed gehad op de stemming, want die zwakte scheen haar heel wat kalmer te hebben gemaakt. Gemma had een kalkoen gebraden en een pudding van het vorig jaar opgewarmd, maar geen kerstpasteitjes gemaakt dat zou ze volgende zaterdag wel doen, had ze verzekerd. Lorraine had trou wens, behalve aan de lunch mèt kal koen, de familie amper gezien, want er was heel wat werk aan de winkel geweest. Ofschoon de vijf STADSNIEUWS De heer P., die onlangs door de GGD uit de stijfbevroren badkuip werd gehakt, heeft toegegeven al lezend ieder begrip voor de t\jd te hebben verloren. (Zó boeiend is nu PANORAMA!) „paarden-logé's naar de „Cap and Bells" waren teruggebracht, was Gander Green letterlijk belegerd door zondagsruiters, zodat Martin streng had moeten optreden om zijn eigen paard tegen overgrote inspan ning te beschermen. Hij had er nog maar vijf vier als de pony niet werd meegeteld en van die vier kon dr. Gradus zeker niet aan Jan- en-alleman worden verhuurd. Natuur lijk was Harebell, zo mooi en zo lief, favoriet' gebleken, maar ook Grock, met zijn onregelmatig gevlek te huid, en grappig clownachtige snoet, had vrij wat werk verzet, evenals Molly Malone, een reeds wat bejaarde, forse kastanjebruine mer rie. Terwijl ze zich rusteloos om en om gooide, dacht Lorraine aan het aar dige jonge paar, dat die middag uit Dainton was gekomen om een ritje te maken. Ze had hen, zelf op Molly gezeten, vergezeld en dat erg pret tig gevonden. Het slot was echter minder prettig geweest, want bij haar thuiskomst had ze David juist bezig gevonden met het noteren van een telefonische boodschap. Don Drake had namelijk opgebeld, om 'n afspraak voor een ritje op tweede kerstdag te maken en erbij gevraagd, of Lorraine hem zou kunnen verge zellen. „Ik weet niet wat Martin ervan zal zeggen", had David knorrig ge mompeld. „Hij schijnt niet veel met die vent op te hebben, al heeft hij (Advertentie) Over de hele wereld vinden meer mensen baat bij BENNIES dan bij enig ander maagtablet. Rennies blussen brandend maagzuur onmiddellijk. Gewoon laten smelten op de tong en Uw pijnen verdwijnen in korter tijd dan U nodig had om deze advertentie te lezen. die Drake feitelijk nog niet eens ont moet. Een echte ophakker, zou ik zeggen. Zou je wel willen geloven, dat hij vroeg, hem Doe te geven! Ik mag zo'n brutaliteit weldi rect maar het neusje van de zalm te verlangen! „Doe en jou!" had de jongen gemeesmuild. Ze had erom gelachen en gelukkig had David's opgewekte stemming t thee-uurtje draaglijk gemaakt, want Martin, waarschijnlijk door Don's veeleisendheid ontstemd, was streng en zwijgend voor zich bleef staren... 's Avonds waren een paar vrienden van de familie op bezoek gekomen, maar Lorraine was naar boven ge gaan om Barbara gezelschap te hou den. David had hun iets lekkers ge-'" bracht, waarvan Barbara ook een kleinigheid had gebruikt. XWordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 9