PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VVD EN KVP WERDEN OVERWINNAARS
PvdA onder peil van 1954; ook
verliezen voor ARP, CHU CPN
Zeelands Staten nü
ZO STEMDE ZEELAND
BILT
KORTE COMMENTAREN VAN
ZEEUWSE FRACTIELEIDERS
DE LANDELIJKE UITSLAG
Zie verder op:
201e jaargang - no. 73
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: w. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week: 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 27 mrt. '58
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van L—.Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60
tel. 2355 4 lijnen (b.gg. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234): Oostburg, G. F. de Pauwstr, 9, tel. 20; Teineuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
De rustige verkiezingsdag van gisteren heeft opmerkelijke ver
schuivingen teweeg gebracht in de krachtsverhoudingen der
politieke partijen in de Provinciale Staten. Deze colleges vorm
den de inzet van deze verkiezingen. Zij zullen veelal een niet on
aanzienlijk veranderde samenstelling krijgen, zoals uit dit
staatje blijkt:
Namen der
Aantal zetels
partijen
1954
19561)
1958
P.v.d.A.
180
204
178
K.V.P.
186
184
190
A.R.
69
63
63
V.V.D.
50
49
63
C.H.U.
64
54
59
C.P.N.
24
21
18
S.G.P.
11
11
11
G.P.V.
2
1
2
Overige partijen
42)
33)
6*)
3) Midd. Partij; 1 Kath, Dem. Bond;
2 Kath. Nat. Partij.
Prot. Chr. Gr.
Zoals deze geweest zou zijn, wan
neer de voor de verkiezingen van
de Tweede Kamer uitgebrachte
stemmen zouden zijn uitgebracht
voor verkiezing van de Prov. Sta
ten.
Hierbij dient wel opgemerkt te wor
den, dat de uitslag der verkiezingen
voor de Prov. Staten geregeld weer
kerende afwijkingen vertonen van de
uitslagen der verkiezingen voor de
Tweede Kamer.
4) 1 Samenwer. Chr. Gr.; 2 Pac. Soc.
Partij; 3 P.C.G.
Beziet men het totaal berekend over
het gehele land, dan blijkt dat de V.
V.D. een opmerkelijk succes heeft ge
boekt door aan haar huidige zetcltal
van 50 er niet minder dan dertien toe
te voegen. De communisten verloren
zes van hun 24 zetels. Dc Christelijk
Historische Unie ging vijf zetels ach
teruit maar houdt er nog altijd 59
over. Een achteruitgang met zes ze-
Tam
Nederland is gewcon aan kalme
verkiezingen, waarbij de politieke
hartstochten voorzover aan
wezig slechts zelden een rol van
betékenis spelen. Maar gisteren is er
tooh op het gebied van de kalmte
vermoedelijk wel een record bereikt.
Tevoren namen de politieke par
tijen reeds een opvallende soberhe:d
in acht bij de voorbereiding van de
verkiezingen. Ze hadden zioh geen
grote uitgaven getroost voor massa-
vergaderingen cn ze waren met haar
aanplakbiljetten en drukwerken be
slist ndet overdadig.
Er is enige drukte geweest voor de
microfoons van Hilversum, maar de
spiegelgevechten verliepen vreed
zaam. Men wilde geen onoverbrug
bare politieke kloven scheppen.
Zo beleefde Nederland dan giste
ren zijn Statenverkiezingen op
een dag. die zich in niets onder
scheidde van andere werkdagen en
die eerst in de avonduren enige span
ning bracht, omdat men wel eens wil
de weten, welke politieke partij uit
deze tamme strijd het grootste voor
deel had gepuurd.
Daarbij ging de algemene belang
stelling slechts in geringe mate uil
naar de Staten, die verkozen werden,
want deze achtbare Statencolleges
spelen bepaald niet een voorname po
litieke rol. De belangstelling was ge-
rioht op de landelijke verzamelcij-
fers, omdat daaruit wel enige conclu
sies te trekken zouden zijn voor het
beleid van de politieke partijen.
Welnu de feiten zijn deze: de P.v.
d.A- ging vergeleken bij de Tweede
Kamerverkiezingen opvallend achter
uit, doch vergeleken bij de Staten
verkiezing van 1954 niet aanzienlijk;
de K.V.P. ging voorui:, de V.V.D. be
haalde een niet onaanzienlijke winst,
zowel vergeleken bij de Kamerver
kiezingen als bij die van de Staten in
1954; de C.H.U. handhaafde zich vrij
goed, de S.G.P. bleef stationair en de
C.P.N. kreeg opnieuw een klap.
Uit de plaatselijke cijfers kan afge
leid worden, dat het verlies van de
P.v.d.A. winst heeft betekent voor
de K.V.P. en de V.V.D. en ook eniger
mate voor de C.H.U. De A.R.-partij
heeft geen nieuwe stootkracht ontwik
keld en de S.G.P. steun: op haar oude
getrouwen. Dat de C.P.N. achteruit
blijft gaan, zal niemand verbazen.
Indien een politieke conclusie geoor
loofd is, clan zou men kunnen spre
ken van politieke teleurstelling bij
wat de „rechtervleugel" van de P.v.d
A. genoemd kan worden.
Voor wat Zeeland betreft kan hier
nog het volgende aan toegevoegd
worden: De stemmenwinst van
de V-V.D. heeft tot resultaat, dat dez.e
partij er een zetel bij krijgt in de
Staten. Hoewel de C.H.U. een goede
verkiezingsstrijd heeft gestreden,
moet zij toch een zetel verliezen
Voor de overige partijen komen de
winsten en verliezen niet tot uiting
in de zetelverdeling. Die verdeling
blijft voor haar gelijk.
tels moest de Anti-Revolutionaire Par
tij incasseren. Zij bezet er nu 63. Het
verlies van de Partij van de Arbeid
bedraagt slechts twee zetels, maar
wanneer men haar stembusresultaten
vergelijkt met die van de Kamerver
kiezingen in 1956, dan is haar tegen
slag wel aanzienlijk. Hadden die Ka
merverkiezingen namelijk voor Pro
vinciale Staten gegolden, dan was de
teruggang van de Partij van de Arbeid
niet minder dan 26 zetels geweest. Zij
zou dan namelijk nu van 204 op 178
zetels zijn gekomen- Haar zetcltal in
Provinciale Staten bedraagt tot dusver
echter niet meer dan 180dc feitelijke
teruggang is dus niet van een omvang,
als men op grond van een vergelijking
met 1956 zou verwachten. Do K.V.P.
heeft vier zetels winst geboekt en be
zet cr nu 190. Haar vooruitgang in
vergelijking met 1956 is echter op zes
zetels te stellen. Dc S.G.P. cn het G.P.
V. heben zich op het vroegere peil
gehandhaafd.
De verkiezingen werden, zoals ge
zegd, gekenmerkt door een bijzonder
rustige sfeer. Er kwamen nagenoeg
geen incidenten voor. Een Hagenaar
wilde in 'het stemhokje zijn Franse
echtgenote, die 'voor de eèrste maal
meedeed, even uitlegden ^at zij nu
eigenlijk moest doen. Een van de le
den van het Haagse stembureau schoot
schielijk toe. „Dat mag niet, meneer,
deze dame moet zelf kiezen wat zij
wil en niet U". Maar toende man
had uitgelegd dat zijn vrouw weinig
begreep van dit Nederlandse stem
biljet, mocht hij haar wel éven voor
lichten-
In Rotterdam was'slechts 's mor
gens vroeg, toen de stemlokalen
opengingen, in het oostelijk stads
deel enige consternatie. Van twee
lokalen waren namelijk de bussen
verkeerd bezorgd, zodat de wach
tenden geduld moesten oéfenen tot
dat de zaak weer in orde was. Voor
het overige was er alleen wat be
doening op het stadhuis en op de
krantenbureaus, waar alle voorbe
reidingen moesten worden getroffen
om 's avonds paraat te zijn.
De verkiezingsdienst van het A.N.P.
heeft gisteren weer voortvarend ge
werkt. Reeds spoedig na het sluiten
van de stembureaus begonnen woens
dagavond in het gebouw van het Pro
ductschap voor Zuivel in Den Haag.
waar deze dienst is gevstigd, de uit
slagen binnen te stromen.
Itteren in Limburg opende om 19.12
uur de rij. Dank zij de medewerking
van de P.T.T. werden de telegrammen
van de circa 1000 A.N.P.-correspon-
denten dit jaar direct op tien telexen
in het gebouw van het Produktschap
ontvangen. Hierdoor kon de pendel
dienst met taxi's tussen het telegraaf
kantoor in Den Haag en de verkie
zingsdienst, die bij vorige verkiezin
gen nodig was, vervallen.
Om 21.05 uur was als eerste grote
-gemeente Den Haag binnen- De laatste
gemeente was omstreeks half twee,
Apeldoorn. De landelijke uitslag werd
omstreeks kwart over drie vannacht"
gepubliceerd.
Bij rustige verkiezingen voor Provinciale Staten:
De verkiezingsdienst van de grote belangstelling voor de re-
P.Z.C. draaide gisteravond op sultaten vaji de Statenverkie-
volle toeren en in de meeste zingen 1958.
plaatsen, waar de uitslagen Op de foto: een beeld van de
werden aangeplakt Middel- drukte voor het gebouw van de
burg, Vllssingen, Terneuzen, krant In Vlisslngen.
Goes, Zierikzee en Oostburg
bestond gedurende vele uren (Foto P.Z.C.)
In Indonesië weer twee
Nederlandse scholen dicht
De zetelverdeling van de Zeeuwse Staten is
thans als volgt:
PARTIJ VAN DE ARBEID
1958
12
1956
12
KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ
9
9
CHR. HIST. UNIE
7
8
ANTI REV. PARTIJ
6
6
STAATKUNDIG GEREF. PARTIJ
4
4
V.V.D.
4
3
T.V.-toren te Smilde.
Zoals bekend is de ontvangst van
de Nederlandse televisieprogramma's
in de noordelijke provincies thans
slechts op beperkte schaal mogelijk.
Sinds mei vorig jaar is bij wijze van
noodvoorziening een tijdelijke TV-
steunzender te Irnsum in gebruik,
die echter slechts de provincie Fries
land en een deel van de provincie
Groningen bestrykt. De eerste stap
om hierin verbetering te brengen
kon thans worden gezet.
Op 6 maart is men begonnen met
de bouw van een betonnen toren te
Smilde. Evenals de TV-toren te Goes
zal deze toren met behulp van glij-
bekisting worden opgetrokken. Ui
terlijk zal de toren dan ook veel
overeenkomst vertonen met de reeds
bestaande torens in Zeeland en
Noord-Brabant.
Om een zo goed mogelijke ont
vangst in het grote verzorgingsge
bied te verzekeren, zal de antenne
mast, die op de toren geplaatst zal
worden, met de zogenaamde anten
nedrager 285 meter hoog worden.
Wanneer in augustus 1959 dc
steunzender te Smilde op zijn volle
vermogen van 50 kw zal uitzenden,
zullen de bewoners van de drie noor
delijke provincies en een deel van
Overijsel op een goede ontvangst
kunnen rekenen.
Amerikaanse atoomreactor
ook op EXPO
De voorzitter van de Amerikaan
se Commissie voor Atoomenergie,
Strauss, heeft dinsdag te Washington
medegedeeld dat de Verenigde Staten
voor de wetenschappelijke afdeling
van de Brusselse Wereldtentoonstel
ling een atoomreactor zullen in
zenden, die tijdens de expositie in
werking zal zijn,
Naar uit gezaghebbende bron wordt
vernomen, zullen einde dezer maand
nog twee Nederlandse middelbare
scholen in Indonesië worden geslo
ten. Hierna zal er in de gehele archi
pel nog slecht één middelbare onder
wijsinstelling overblijven, die in Dja
karta gevestigd is.
Het voortdurende proces van slui
ting van Nederlandse scholen kan
als een goede aanwijzing worden ge
zien voor de mate, waarin de Ne
derlanders sinds in december met de
massa-repatriëring een aanvang
werd gemaakt, Indonesië hebben ver
laten.
Bij het begin van de anti-Neder
landse actie bezochten bijna 7.500
Nederlandse kinderen in Indonesië 83
Nederlandse lagere en middelbare
scholen. Op het ogenblik bedraagt
het totale aantal leerlingen 2.10Ö op
de 27 scholen, die op Java, Sumatra,
Borneo en Bangka en Billiton nog
open zijn. Dit betekent, dat in drie
maanden tijd meer dan zeventig pro
cent der Nederlandse schoolkinde
ren dit land hebben verlaten.
De scholen, die eind maart worden
gesloten, zijn het lyceum in Ban
doeng en de middelbare school in
Soerabaja.
Time tot nader order in
Indonesië verboden
De legerwoordvoerder in Djakarta,
luitenant-kolonel Pirngadie, heeft
heeft woensdag bekendgemaakt, dat
de uitgifte, verspreiding en verkoop
van het Amerikaanse weekblad
„Time" in Indonesië tot nader order
verboden is, op grond van voor In
donesië vijandige artikelen, waar
door de samenzwering tegen de re
gering wordt aangewakkerd.
Op overtreding van dit verbod
staat een gevangenisstraf van een
jaar of een boete van tienduizend
rupiah.
Zetelverdeling
Tweede Kamer
P.v.d.A. 1956: 50; 1958: 44; K.V.P.
49; 51; A.R. 15; 14; V.V.D. 13; 17;
C.H.U. 13; 13; C.P-N. 7; 6; S.G.P. 3; 3;
G.P.V. 1; Overige partijen 1.
(Bovenstaande zetelverdeling Ln 1958
zoals deze geweest zou zijn, wanneer
de voor de verkiezingen van de Prov.
Staten uitgebrachte stemmen zouden
zijn uitgebracht voor verkiezing van
de Tweede Kamer).
DE KORTE COMMENTAREN,
die wij gisteravond aan de hand
van de voorlopige uitslagen ver
kregen van de fractieleiders der
politieke partijen in Zeeland
varieerden van „zeer verras
send" tot „geheel volgens de
verwachtingen".
De lieer L. P. van Oorschot, fractie
leider in de Zeeuwse Staten voor de
P.v.d.A., verklaarde o.m.: „Deze ten
dens verwachtten wij min of meer.
Het was duidelijk, dat de hoge cijfers
van Ï956 niet gehandhaafd zouden
blijven. Ook lag het wel voor de
hand, dat men de maatregelen voor
de bestedingsbeperking tegen ons
zou uitspelen".
De heer C. Philipse, fractieleider voor
de C.H.U.: „Het is voor ons verblij
dend, dat de C.H.U. zich min of meer
gehandhaafd heeft. Eerlijk (en op z'n
Zuid-Bevelands) gezegd had ik wel
gedacht, dat we even de schoenen
zouden moeten strekken om acht ze
tels te behouden. Wat betreft de P.
v.d A. was mijn mening 't kan vrie
zen en 't kan dooien, maar dat de
teruggang nog zo groot zou zijn, had
ik niet verwacht. De winst voor de
V.V.D. is verrassend".
De heer A. Schout, fractieleider voor
de A.R.: „Het was steeds mijn vrees,
dat wij de (zesde) restzetel zouden
verliezen. De teruggang in de A.R. is
natuurlijk teleurstellend, maar toch
niet zó, dat hier volgens mij sprake
is van een harde klap. De statenver
kiezingen beschouw ik altijd als een
graadmeter, maar ze zijn dat ditmaal
wel in een heel sterke mate geweest,
gezien de grote verschuivingen in
P.v.d.A. en V.V.D. Dat had ik zeker
niet verwacht".
De heer D. Kodde (S.G.P. was daar
entegen in geen enkel opzicht ver
rast: „Zowel de teruggang in de P.v.
d.A. als de resultaten voor de S.G.P.
waren volkomen volgens mijn ver
wachtingen. Mocht er nog enige
winst uit de bus komen, dan is dit
verheugend".
De heer P. V. M. Vercauteren (K.V.
P.): „Het is een prettige gedachte,
dat de zogenaamde „doorbraak" nu
naar een andere kant blijkt. Een zo
grote teruggang in de P.v.dA. had
ik overigens niet verwacht. De groei
van de K.V.P. is uiteraard plezierig
voor ons. maar dat „zat er wel min
of meer in".
De heer mr. J. F. G. Schlingemann
(V.V.D.) tenslotte: „De mate van
vooruitgang is wel bijzonder vreug
devol voor oiis. Zo sterk hadden wij
het niet verwacht cn mijn persoonlij
ke mening was, dat "de P.v.dA. nog
wel een zetel zou winneii. De rege-
tocli
gegaan".
STEMMEN
1954 1956
P.v.d.A.
K.V.P.
AH.
V.V.D.
C.H.U.
C.P.N.
S.G.P.
G.P.V.
Overige partijen
Totaal
1.566.667
1.680.527
569.363
467.622
514.561
283.486
116.243
38.127
92.382
1.869.270
1.812.685
565.471
501.739
481.396
271.908
129.265
37.040
48.450
1958
1.654.281
1.899.058
544.243
658.362
520.165
239.102
129.106
43.512
86.495
PERCENTAGES
1954 1956 1958
29.40 32.70 28.65
31.54 31.71 32.89
10.68 9.89 9.42
8.77
9.66
5.32
2.18
0.72
1.73
8.77 11.40
8.42 9.01
4.75
2.26
0.65
0.85
4.14
2.24
0.75
1.50
5.328.978 5.717.224 5.774.324
100 100 100
Aantal stemmen
Percentages
1958
1956
1954
1958
1956
1954
P.v.d.A.
42629
48782
40583
28.2
32.—
28.2
K.V.P.
32402
31879
28670
21.4
20.9
19.9
C.H.U.
26277
23467
25428
17.4
15.4
17.6
A.R.
19780
19505
19969
13.—
12.8
13.8
S.G.P.
13632
13656
12850
9.—
9.
8.9
V.V.D.
14507
12322
12393
9.6
8.1
8.6
G.P.V.
1325
1242
1272
—.9
—.8
—.9
C.P.N.
758
880
818
—.5
—.6
—.6
Overige partijen
699
2216
0.4
1.5
151310
152432
144199
Messentrekker in stembureau
te Heerenveen
(Van onze correspondent).
Op het stembureau bij Nrjehaske
aan de Herenwal in Heerenveen ont
stond gistermorgen grote consterna
tie toen de 66-jarige heer Th. K. wild
zwaaiend met een geopend mes het
stembureau binnenkwam om zijn
stem uit te brengen. Onder 't uitroe
pen van: „Ze zullen vandaag plezier
van me beleven..." schoot hij af op
mevrouw J. KniphorstKiestra, die
zitting had op het stembureau. Hij
bracht haar een messtêek in de pols
toe. waardoor een hevig bloedende
wond ontstond. Een van de mede
leden van het stembureau, de heer A.
Piezel, wist de aanvaller snel te
overmeesteren, zodat ernstige gevol
gen uitbleven. De heer Keuning, die
alleen in een woonwagen te Heeren
veen woont en als ongemakkelijk
heer bekend staat, is aan de politie
overgeleverd, die hem onmiddellijk
lieeft opgesloten. Mevrouw Kniphorst
moest zich onder doktersbehandeling
stellen.
PAGINA 2: g
H Verkiezingsuitslagen in Zee-
land. n
PAGINA 3: 1
De berekening van de Zeeuwse
Staten. g
g PAGINA 4: 1
M Zo stemde men elders...
1 PAGINA 5: 1
g De belangrijkheid van de Pro-
vinciale Staten in Zeeland.
1 PAGINA 9: g
g De foto's van de Statenleden.
1 PAGINA 10: g
Verdere verkiezingsuitslagen
1 PAGINA'S 7 cn 12: g
Zeeuws nieuws.
PAGINA'S 11 en 13: 1
Binnen- en buitenland.
llllllllllllllllllllilllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
VERWACHT,
HOGERE TEMPERATUREN.
ts hogere temperaturen dan woens-
g. Hier en daar regen, maar ook
plaatselijke opklaringen. Matige tot
krachtige wind uit Z. tot Z.O. rich
ting.
ZON EN MAAN
28 maart
Zon op 6.26 onder 19.05
Maan op 11.07 onder 2.11
