PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
K.L.M.-PIL0TEN WEER IN DE WOLKEN
Indonesië zal schepen
aan KPM teruggeven
Opgravingen bij Baarland hebben
grote oudheidkundige waarde
Staking afgelopen:
ontslagen herroepen
Vandaag...
GROTE VREUGDE OP SCHIPHOL
201e jaargang - no. 68
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: w. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per Jtw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 21 maart 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cènt per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel roet een minimum
van I.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g-g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
Dank zij bemiddeling Stichting van de Arbeid
De staking bij de K.L.M. is voorbij. Gisteravond vertrokken de
eerste vliegtuigen van Schiphol, die bemand waren met ex-sta
kers. En van half vijf vanmorgen af werd de gehele dienstrege
ling van de K.L.M. van Nederland uit weer normaal gevlogen.
Het bestuur van de Vereniging van K.L.M. vliegers heeft zijn le
den gisteren geadviseerd de werkzaamheden zo spoedig mogelijk
te hervatten, terwijl de directie van de K.L.M. zich bereid ver
klaarde de heren De Laat en Metz onmiddellijk in hun vorige be
trekking te herstellen. Het eind van de staking werd meegedeeld
na afloop van een gehele dag overleg tussen de directie en de
stakende vliegers in het gebouw van de Kon. Papierfabriek Van
Gelder en Zonen aan het Singel te Amsterdam gisteravond om
vijf uur. Bemiddeling van de Stichting van de Arbeid heeft beide
partijen gisteren tot elkaar gebracht. Van beide zijden zal men
zich van elke rancunemaatregel onthouden. De directie zal geen
gebruik maken van haar bevoegdheid om over de stakingsdagen
geen salaris te betalen.
Ook goede diensten
in salarisconflict
hi
Om tien minuten over vijf verliet de
•resident-directeur van de K.L.M., de
leer I. A. Aler, glimlachend het
kantoorgebouw van de firma Van
Gelder en Zonen tussen de vliegers
De Laat en Metz in, die hij vorige
week vrijdag j.l. wegens door hen op
een persconferentie gedane uitlatin
gen op staande voet had ontslagen.
In het overleg van gisteren hebben de
voorzitters van de werkgevers- en
werknemersvakbonden, samenwer
kende in de Stichting van de Arbeid,
zich bereid verklaard ook bemidde
ling te verlenen in het geschil tussen
K.L.M .-directie en de vliegers over
de salarissen en verdere arbeids
voorwaarden. Na afloop van 't klaar
blijkelijk geslaagde overleg werd of
ficieel medegedeeld, dat deze bemid
deling zo spoedig mogelijk zal ge
schieden, nadat de minister van so
ciale zaken en volksgezondheid zijn
door de partijen als bindend aan
vaard oordeel liceft gegeven over de
vraag of de reële salarissen van de
K.L.M.-vliegers een achterstand ver
tonen ten opzichte van die der andere
West-Europese luchtvaartmaatschap
pijen. Dit oordeel kan dezer dagen
worden verwacht.
In een communiqué hieromtrent
werd onder meer gezegd:
„Met het oog op het natio
naal belang hebben de voor-
zitters van de drie werkgevers
verbonden en van de drie Neder
landse werknemers-vakcentralen,
samenwerkende in de Stichting
van de Arbeid, de heren A. Borst
Pzn. (Prot. Chr. Werkgevers), mr.
F. H. A. de Graaff (een der di
recteuren van de firma Van Gel
der en Zonen) voorzitter van het
Centraal Sociaal Werkgeversver-
hond, J. A. Middelhuis (K.A.B.),
M. Ruppert (C.N.V.), bovendien
Bij de herverkavelingswerkzaamhe
den in Baarland zijn belangwekkende
oudheidkundige vondsten gedaan. Op
de foto zijn duidelijk de funderingen
van de ronde torens van het 14de
eeuwse kasteel Hellenburgte zien.
Foto P.Z.C.)
commissaris van de K.L.M., F. H.
Terwindt (voorzitter Kath. Werk
gevers Verbond) en de N.V.V.-
voorzitter C. W. van Wingerden,
gisteren 'n vertrouwelijke bespre
king gevoerd met de directie van
de K.L.M. en het bestuur van de
vereniging van K.L.M.-vliegers.
Alle aanwezigen gaven uiting aan
de wens, dat niet alleen de acute
moeilijkheden doch ook het dieper
liggende geschil zo spoedig moge
lijk tot oplossing zal worden ge
bracht".
Oorzaken
Volgens het communiqué hebben de
voorzitters der vakbonden geconsta
teerd „dat een belangrijk deel van de
werkelijke oorzaak gelegen is in de
combinatie van lid van het personeel
en bestuurslid van een vakvereniging
van de beide ontslagen vliegers".
„Het staat vast", aldus het commu
niqué, „dat de in de nacht van 13 op 14
maart j.l. door het bestuur van de
vereniging gedane mededelingen me
de als gevolg van het gebruik van de
Engelse taal, een onjuiste indruk heb
ben doen ontstaan over de opvattin
gen van dit bestuur. Het bestuur der
vereniging van K.L.M.-vliegers be
treurt dit zeer".
„Aan de andere kant heeft het ont
slag van de beide vliegers bij de le
den van de vereniging van K.L.M.-
vliegers de indruk gewekt, dat de di
rectie de bedoeling heeft gehad de
vrijheid van vakorganisatie en van
(Vervolg op pag. 3)
H.LENTEjg
is het 25 jaar geleden, dat jj
=in de historische garnizoens-
=kerk te Potsdam in tegen-
=woordigheid van generaal-veld-
^maarschalk Von Hindenburg
=en Adolf Hitler de nieuwe
=|Duitse Rijksdag plechtig werd M
Ügeopend, waarmee de overwin- p
§|ning van het nationaal-socialis- m
pme in Duitsland was bezegeld, p
lllllllllllllllllillllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllll'IIHil'I
U. F. M. Dellaert K.L.M.
kan vleugels weer uitslaan
„Dacht men nu heus, dat wij lie
ver aan de grond staan dan in de
lucht te zijn", zo lieten verschei
dene gezagvoerders en andere
vliegers zich bij het vernemen
van het einde der staking op
Schiphol uit. Ergens in een ka
mer plofte de kruk van een
champagnefles, een biertje werd
weggegeven (wij zijn nu toch op
de grond aldus de commen
taar) en vele handen werden ge
schud om de bestuursleden te dan
ken voor hun pogingen om het
conflict op een bevredigende wijze
op te lossen. En daarna gingen zij
uit elkaar, naar huis, hun spullen
bij elkaar zoeken om zo spoedig
mogelijk klaar te staan als zij een
oproep kregen voor het bemannen
van een vliegtuig.
Stralend toonden de vliegers
Lionel Metz en Frays de Laat,
zich bij de journalisten. Men eis
te een verklaring, in de eerste
plaats van Lionel Metz, de 34-ja-
rige Britse K.LM.-gezagvoerder.
„Hoe ik me voel"? „Happy, na
tuurlijk en dankbaar", verklaar
de hij. „Acht U het een over
winning?" „Geen commentaar".
Vragen en antwoorden flitsten
heen en weer. En toen zei de heer
Metz. Dat alle piloten die de afge
lopen vier dagen zo'n prachtige
mentaliteit in de staking gedemon
streerd hebben, thans deze zelfde
mentaliteit zouden gebruiken om
de K.L.M. weer de plaats in de
wereld terug te geven die ze voor
het conflict innam.
„Het is vandaag een belangrij
ke dag", zo zeide de president-di
recteur van de K.L.M., de heer A.
Aler, gisteravond opgewekt. „Met
voldoening heb ik de spirit van de
vliegers ook gewaardeerd, dat ze
meteen weer aan de slag willen
gaan. Op die manier zal de schade
die het bedrijf in de gehele we
reld heeft geleden, spoedig weer
kunnen worden gecompenseerd. Ik
heb goede hoop op toekomstige
betere samenwerking dan de laat
ste tijd het geval is geweest en
daar reken ik dan ook op".
„Heerlijk, dat die staking is af
gelopen", aldus de heer U. F. M.
Dellaert, directeur van de lucht
haven Schiphol N.V. „Ik heb al
leen heel eenvoudige dingen te
zeggen", toen het A.N.P. hem
vroeg of het voor hem niet een
blijde mededeling was, dat nu de
staking is afgelopen, de luchtha
ven weer volop in bedrijf zal ko
men.
„Ik betreur diep, wat er gebeurd
is. Verheugd ben ik, dat de K.L.M.
weer haar vleugels kan uitslaan.
En ik hoop, dat zoiets zich nim
mer in ons Nederlands luchtver
keer zal herhalen. Want alleen
door alle krachten, waarover wij
beschikken, voortdurend in te
spannen, kunnen wij Nederlanders
de sterke concurrentiestrijd blij
ven voeren".
De vereniging van K.L.M.-ste-
wardessen heeft zich donderdag
avond telegrafisch tot het bestuur
van de vereniging van K.L.M.-
vliegers gewend. In het telegram
stond slechts één woord: Proficiat.
Op de rede van Sorong liggen
op het ogenblik de drie uit In-
donesië ontsnapte K.P.M.-sche-
pen SwartenhondtKalabahi en
Banjoewangi. Op de foto ziet
men hoe Nederlandse militai-
H ren aan boord van een van de
K.P.M.-schepen gaan.
mil
Conservatieven nog
in Frans kabinet
De conservatieve afgevaardigden in
de Franse Nationale Vergadering
hebben donderdag besloten, een be
slissing om hun vertegenwoordigers
In het kabinet al dan niet terug te
trekken, tot volgende week dinsdag
uit te stellen. Zoals bekend willen de
conservatieven niet langer aan de re
gering deelnemen, als Gaillard ak
koord gaat met de ontruiming van de
militaire vliegvelden in Tunesië.
Ook de organisatie van oudstrij
ders heeft de regering gewaar
schuwd. Een deputatie deelde de
premier mee. dat de oudstrijders
op grote schaal zullen gaan de
monstreren als de regering een
zwakke houding aanneemt in het
geschil met Tunesië.
Gaillard heeft de conservatieven
enigszins de wind uit óe zeilen geno
men door de mededeling, dat het ka
binet vandaag de Tunesische tegen
voorstellen, die Robert Murphy en
Harold Beeley naar Parijs hebben ge
bracht, zal bespreken, maar dat op
die bijeenkomst geen enkel onherroe
pelijk besluit zal worden genomen.
Murphy en Beeley verlenen, zoals be
kend, namens de V.S. en Engeland
goede diensten in het Frans-Tunesi-
sche geschil.
VOLGENS BUITENLANDSE PERSBUREAUS
Verbod om er
lijndiensten te
onderhouden
Antara meldt volgens United
Press, dat de Indonesische re
gering heeft besloten alle K.P.
M.-scliepen aan de directie van
de maatschappij terug te geven.
Het besluit hiertoe, aldus het
Amerikaanse persbureau, is gis
teren bekendgemaakt door de
officiële woordvoerder van de
regering, luitenant-kolonel Ru
dy Pirngadi. De Indonesische
regering besloot tevens de K.P.
M. voorgoed te verbieden lijn
diensten tussen de Indonesische
eilanden te onderhouden.
De schepen zullen teruggeven wor
den aan de directie van de K.P.M. of
aan personen, die bevoegd geacht
worden namens de directie op te tre
den. liet regeringsbesluit gaat heden
in. Pirngadi verklaarde, dat het re
geringsbesluit o.a. gebaseerd is op de
overweging, dat „onder de huidige
omstandigheden de aanwezigheid van
K.P.M.-schepen in de Indonesische
territoriale wateren niet langer kan
worden getolereerd, daar dit in strijd
is met de belangen van de staat".
Ter uitvoering van het besluit is een
commissie van staatscontrole inge
steld.
Het A.N.P. had eerder bericht dat
in Djakarta geruchten de ronde
deden over zulk een besluit. Het
zou worden genomen na door
Lloyds, de assuradeuren, gestelde
KASTEEL UIT DE 14e EEUW GEVONDEN
Funderingen van burcht van
de Renesse's blootgelegd
ER IS LICHT GEKOMEN IN de geschiedenis van de „Hellenburg", het
trotse laat-middeleeuwse kasteel naby het tegenwoordige Bevelandse dorpje
Baarland. Tydens de herverkavelingswerkzaamheden zyn zoals reeds
eerder gemeld de resten van dit oude slot blootgelegd. Zij geven een dui
delijk beeld van de vorm en de grootte van het kasteel met zyn hoofdburcht
en voorburcht. De opgravingen hebben uitgewezen, dat het kasteel om
streeks de jaren 1380 tot 1400 moet zijn gebouwd en dat het In de eerste
decennia van zjjn bestaan verschillende uitbreidingen en veranderingen
heeft ondergaan. Was tot voor kort evenmin bekend wie het slot hebben
bewoond, de heer J. G. M. Rcnaud, wetenschappelijk ambtenaar eerste klas
van de Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek te Amersfoort,
heeft thans dit raadsel opgelost. De oudheidkundigen hebben met hun mi
nutieus onderzoek bepaald verrassende en belangwekkende resultaten be
haald, hetgeen nóg meer gaccentueerd wordt door het feit, dat noch Smaile-
gange In zyn bekende Kroniek van 1696, noch mr. S. de Wind In de Zeeuwse
olksalmanak van 1837 iets over het ntstaan en over de bewoners van
Kasteel „Hellenburg" konden vertellen
i.^h. tloor de N.V. Wegenbouw Joh.
de Kroon te Rhenen, met kracht voort
te zetten. Enkele weken later waren
reeds de funderingen van een muur,
een ronde en 'n vierkante toren bloot
gelegd. Nadat nog enkele duizenden
kubieke meters zand en klei waren
verwijderd, kreeg men eerst goed een
indruk van de grootte van net slot.
Aan de hand van deze funderingen
kon de heer Renaud zich een beeld
De heer Renaud deed deze interes
sante mededelingen tijdens een don
derdagmiddag voor een vijftigtal ge
nodigden gehouden bijeenkomst in het
verenigingsgebouw van Baarland.
Aanvankelijk scheen het zo'n vaart
niet te lopen met de opgravingen, doch
op een gegeven moment stuitte de bak
van de dragline op een bijna 2 meter
dikke muur. Dat betekende het sein
om de opgravingen» die werden ver
vormen hoe de 40 meter lange en 30
meter brede hoofdburcht was opge
bouwd.
Rond dit gedeelte van het kasteel,
waarin de burchtheer met zijn fa
milie woonde, lag een diepe en
brede gracht. Thans kan men aan
de noordzijde nog duidelijk de over
blijfselen van dc ophaalbrug onder
scheiden. Aan de noordzijde van de
hoofdburcht zyn funderingen van
stallen en schuren opgegraven het
geen cr op duidt, dat daar het
pachtbedrijf was gevestigd. Deze
zogenaamde voorburcht vormde 't
grootste deel van het kasteel, maar
het werd bij een belegering niet
verdedigd. Dit laatste blijkt uit het
feit, dat de hoofdburcht met ver
scheidene ronde, vierkante en uit
gebouwde torens en zijn bijna 2 me
ter dikke muren geheel van het an
dere gedeelte van het slot kon
worden gescheiden en de voor
burcht over een dam, inplaats van
over een ophaalbrug was te berei
ken.
DE RENESSE'S
Wie zijn de bewoners geweest van
dit slot Smallegange kon drie en een
halve eeuw geleden geen antwoord
geven op deze vraag en ook mr. De
Wind wist hierover ruim honderd jaar
geleden niets te vermelden. De heer
Renaud daarentegen is er wél in ge-
Vervolg op pag, 2) i
Zal koning Saoed afstand
van troon doen?
Het Arabische persbureau uit Aden
heeft donderdag uit gewoonlijk be
trouwbare bron vernomen dat men
verwacht dat koning Saoed van Saoe-
di-Arabië binnenkort afstand van de
troon zal doen ten gunste van zijn
broer Mohammed. Voorts zou kroon
prins Feisal. die premier en minister
van buitenlandse zaken van Saoedi-
Arabië is, sedert begin deze week
huisarrest hebben. Men wist niet
Waarnemers in de Libanese hoofd
stad Beiroet vragen zich af waarom
er niets meer gehoord wordt van ko
ning Saoeds commissie, welke Nas
sers en Serrajs beschuldigingen moest
onderzoeken dat de koning tegen de
Egyptisch-Syrische unie had samen
gespannen. Volgens Syrische en Liba
nese bladen zijn er veel terechtstellin
gen en arrestaties in Saoedi-Arabië
verricht. Er zou een opstandige sfeer
heersen.
eisen. Een schijn van waarheid
werd, aldus het A.N.P. aan deze
geruchten gegeven door een hoofd
artikel in het communistische par
tij-orgaan „Harian Rakjat", waar
in werd gezegd, dat teruggave
van de schepen aan de K.P.M.
voor de arbeiders onaanvaardbaar
zou zijn. Het blad bracht in her
innering, dat de K.P.M. tot de eer
ste ondernemingen behoorde, die in
december bij de campagne tot de
bevrijding van Nieuw-Guinea,
werden overgenomen, nadat het
Indonesische personeel de hoofd
kantoren had bezet. Het blad
betoogt, dat teruggave der sche
pen het begin van een capitulatie
en een „gevaarlijk precedent" zou
zijn.
In Bandoeng zijn op last van de
plaatselijk militair commandant twee
Nederlandse bedrijven, die in decem
ber tijdens de anti-Nederlandse cam
pagne werden overgenomen, verze
geld. Gemeld werd. dat de eigenaren
zouden hebben getracht hun bedrijven
te verkopen zonder toestemming van
de bevoegde autoriteiten.
Koningin Juliana bezoekt
West-Brabant
H.M. de Koningin is voornemens
op zaterdag 29 "maart enige der
in het bijzonder door de werke
loosheid getroffen gemeenten in
West-Brabant te bezoeken.
Prinsessen Beatrix en
Irene ook naar Rotterdam
Aan het bezoek van H.M. Koningin
Elizabeth H en Z.K.H. Prins PhiTip,
hertog van Edinburgh, met H.M. de
Koningin en Z.K.H. de Prins der Ne
derlanden aan Rotterdam op donder
dag 27 maart zullen ook deelnemen
H.K.H. prinses Beatrix en H.K.H.
prinses Irene.
KOUD
Opklaringen, maar ook enkele ver
spreid voorkomende sneeuwbuien.
Aanhoudend koud weer. Meest mati
ge noordoostelijke wind.
ZON EN MAAN
22 maart
Zon op 6 40 onder 18.55
Maan op 7.13 onder 21.23
