PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Twee K.L.M.-toestellen (inplaats
van 32) vertrokken van Schiphol
Ook Amerikaanse marine heeft
kunstmaan gelanceerd
ln Zeeland zijn mannen zonder werk
BILT
OVERLEG SUURH0FF - ALGERA - ALER
Overleg te
Naarden
Vandaag...
201e jaargang - no. 65
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw,; £r. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 18 maart 1958
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ..Brieven of adres
bureau v. d. blad'' 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg. Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorstetr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
OP EERSTE PILOTENSTAKINCSDAG
Slechts twee van de 32 K.L.M.-vliegtuigen die
gisteren van Schiphol moesten vertrekken, zijn
inderdaad opgestegen. De eerste was, om tien
over vijf gistermiddag, de Super Constellation
„Isotoop", die 's morgens vroeg al was gereed
gezet voor een vlucht naar Lima, maar waarvoor
toen geen vlieger was te vinden. Het toestel ver
trok naar Londen Airport om daar passagiers
voor een chartervlucht voor de Iranian Petro
leum Company met bestemming Beiroet op te
nemen. De „Isotoop" werd gevlogen door gezag
voerder J. A. Deknatel, die zaterdag jl. telegra
fisch zijn lidmaatschap van de Vereniging van
K.L.M.-vliegers heeft opgezegd, en de heer F. A.
M. W. Houba, die te boek staat als lid van de
vereniging, „maar of hij het nog is, weten we
niet" aldus een zegsman. De machine werd
zwaar bewaakt; de vliegers bracht men erheen
Geen salaris voor stakers
Volgens het A.N.P. heeft de directie van de K.L.M. meegedeeld
dat een vlieger die het hem opgedragen werk niet verricht, van
dat moment af geen betaling krijgt. Hem wordt voorts, officieel
aangezegd, dat hij bij volharding in zijn weigering op grond van
dringende redenen ontslagen kan worden.
een ramp, zo verklaarde hij. Hij is
van mening, dat de gehele gang van
zaken mede werd veroorzaakt door
de omstandigheid, dat het vliegend
personeel van de K.L.M. met uit
zondering van de bij de vakcentralen
aangesloten telegrafisten niet vol
doende representatief bij de erkende
vakbeweging is aangesloten, waar
door een voor alle partijen construc
tieve overlegsfiguur ontbreekt. Het
bestuur van de afdeling hoger en lei
dinggevend personeel K.L.M., aange
sloten bij de bedrijfsgroep burger
luchtvaart van de Christelijke Be
drijfsgroepencentrale in Nederland
(C.N.V.) heeft de directie van de K.
L.M. een telegram gezonden, waarin
het de actie van de vliegers hartgron
dig verwerpt. Het bestuur heeft de
directie dan ook verzekerd van zijn
volledige steun ln deze moeilijke tij
den.
De heer P. J. van Hout, voorzitter
van de bedrijfsgroep burgerlucht
vaart van de Nederlandse Katholieke
Bond van Vervoerspersoneel verklaar
de desgevraagd, te hopen dat de sta
king, waarmee de vakbeweging, gelet
op de haar bekende feiten, niet kan
instemmen, op de kortst mogelijke
termijn beëindigd zal worden.
Pilotenberaad
Niet-leden van de Vereniging van K.
L.M.-vliegers hebben zich gisteren in
de loop van de dag met elkaar ver
staan teneinde zich nader te beraden
over de situatie. Volgens een medede
ling van het bestuur der Vereniging
van K.L.M.-vliegers hebben ook enke
le niet-leden verklaard, dat zij zich
niet kunnen verenigen met het op
staande voet verleende ontslag van
de beide gezagvoerders Metz en De
Laat.
Op de eerste dag van de sta
king waren de vliegers, die voor
een van de 32 K.L.M.-vluchten
van deze dag waren aangewe-
Vervolg op pag. 3)
in een vierpersoons auto die met grote snelheid
kwam aanstuiven
Het tweede K.L.M.-toestel dat de lucht in ging,
was de DC-7c „Rode Zee", die volgens schema
via Prestwïck naar New-York zou reizen. Deze
machine werd gevlogen door de gezagvoerders
G. J. Schipper en D. Warnink, van wie de eerste
nog wel en de laatste sedert gistermiddag niet
meer op de ledenlijst der Vereniging van K.L.M.-
vliegers voorkomt. Zij waren minstens een half
uur voor het vertrek bijna onopgemerkt aan
boord gegaan. Behalve de bemanning vervoerde
de „Rode Zee" 29 passagiers en 2Y> ton lading.
In tegenstelling tot het vertrek van de „Isotoop"
was er nu vrijwel geen belangstelling toen het
vliegtuig wegtaxïede. Voorts waren er geen op
vallende beveiligingsmaatregelen genomen.
En terwijl op Schiphol piloten in uni
form weigerden te werken maar zich
gereed hielden om bij een spoedige
oplossing van hnn conflict met de di
rectie meteen in actie te komen, wer
den van diverse zijden verklaringen
afgelegd en kwamen berichten bin
nen over besprekingen op hoog ni
veau. Naar het A.N.P. van bevoegde
zijde vernam, is ten huize van de mi
nister van sociale zaken en volksge
zondheid te Naarden in de loop van
gistermiddag een bespreking gehou
den tussen minister J. G. Suurhoff, de
minister van verkeer en waterstaat
mr. J. Algera en de president-direc
teur van de K.L.M., de heer I. A.
Al er. Tijdens deze besprekingen is de
ontwikkeling der salarisonderhande
lingen, die tenslotte geleid hebben tot
de staking van de diensten der K.L.
M.-vliegers, uitvoerig behandeld. Na
de conferentie te Naarden is de pre
sident-directeur van de K.L.M. naar
Schiphol gegaan.
Vakbonden keuren
staking af
„De vakorganisaties, die deel uitma
ken van N.V.V., C.N.V. cn K.A.B.
staan buiten dit conflict", zo is gis
teren in verschillende toonaarden uit
vakbondskringen medegedeeld. De
heer J. de Graaff (secretaris van de
Bond van Luchtvaartpersoneel, aan
gesloten bij het N.V.V., waarin leden
van het grondpersoneel en telegrafis
ten van de K.L.M. zijn georganiseerd)
zei de staking diep te betreuren: zij is
voor de gehele K.L.M. niet minder dan
Ex-Jceizerin Soraya, gefotogra- m
feerd tijdens haar eerste ver-
M schijning in het publiek na het
H bekendmaken van de scheiding,
i» Keulen. Achter haar loopt ëe
H een agent van de Westduitse
M veiligheidspolitie.
„Isotoop" werd
zwaar bewaakt
(Van een speciale verslaggever)
Om 17.10 uur maandagmiddag
sloegen de vier motoren aan van
de K.L.M.-Superconstellatlon „Iso
toop" met bestemming Beiroet.
Het was de eerste K-L.M.-machine
die vertrok op deze eerste sta
kingsdag van de K.L.M.-vliegers.
Ondanks de trieste achtergrond
van een lamgelegd K.L.M.-bedrüf,
was de voorbereiding van deze
vlucht nogal wonderlijk. Vlak vóór
het vertrek zelfs lachwekkend. De
leiding van de K.L.M. had de na
men van de twee vliegers, die de
machine zouden besturen, angst
vallig geheim gehouden.
Rond half vijf waren de leden
van het cabinepersoneel «an boord
gegaan. Daarna de werktuigkun
digen. Er woei over het platform
een nzige noordooster en in die bit
tere kou stond een groot aantal lie
den te kleumen, een veel groter
aantal dan gebruikelijk is bij het
vertrek van een Constellation.
De machine werd zwaar be
waakt door nogal grimmig kijken
de leden van de luchthavenpolitie
en de K.L.M.-bedrijfsbeveiliging.
Enkele rechercheurs liepen schijn
baar achteloos rond.
Er kwam steeds meer K.L.M.-
personeel naar de machine kijken.
Het werd steeds ijziger op het plat
form. En juist toen men tot de
conclusie was gekomen, dat de
volledige bemanning wel aan boord
moést zijn, kwam met een grote
vaart een klein geel autootje aan
rijden. dat voor de trap stopte. Een
vlieger In uniform, een man In bur
ger en daarachter nog een man in
burger stapten uit, stormden de
trap op zonder om te kyken en
verdwenen in (Ie machine. Het au
tootje reed snel weg en de derde
man kwam naar bulten en daalde
de trap weer af. De deur werd ge
sloten en de trap weggehaald
het was 17.03 uur.
Zeven minuten later stonden wjj
In de schroefwind van de vertrek
kende machine en hoorden dat de
gezagvoerder-In-unlform de heer
J. A. Deknatel was. De man in
burger was vlieger F. A. M. W.
Houba. Een gedramatiseerd ver
trek was achter de rug
...viert opa Jan Kip, de oudste p
mannelijke inwoner van Neder-
M land te Dreischor zijn 107e ver- n
H ...is het honderd jaar geleden, n
dat de beroemde Duitse werk-
tuigkundige, dr. ir. Rudolf Die-
gel, uitvinder van de naar hem
genoemde dieselmotor, in Pa- n
H rijs werd geboren.
j§ ...viert de bekende kunstfoto- M
graaf Martien Fr. J. Coppens
uit Eindhoven zijn 50e verjaar-
g dag. n
...viert Otto Jochum, Duits di-
rigent en componist, in Bad ee
f§ Reichenhall zijn zestigste ver-
H jaardag.
IlllltllillllllllllllllllllllllllllltllllllllllM
In Moskou is een bioscoop geopend,
die het grootste cineramadoek van de
wereld zou hebben. Het doek is meer
dan 27 meter ttx.cd en circa 11 meter
hoog, zo meldt Tass.
Gronchi ontbindt
Italië's parlement
President Gronchi heeft maandag
de twee kamers van de Italiaanse
volksvertegenwoordiging ontbonden.
Op 25 mei zullen nieuwe verkiezingen
worden gehouden.
Het besluit is genomen op verzoek
van de christen-democratische rege
ring. Het vyfjarige mandaat van het
huis van afgevaardigden is b\jna afge
lopen. maar voor de senaat zouden er
pas volgend jaar verkiezingen behoe
ven te worden gehouden.
Als verklaring van de ontbinding
van beide kamers werd opgegeven,
dat men twee algemene verkiezingen
in twee achtereenvolgende jaren wil
de vermijden om financiële redenen.
Algemene verkiezingen kosten 't land
ongeveer dertig miljard lire (ongeveer
180 miljoen gulden). Bovendien gaan
dergelijke verkiezingen gepaard met
een langdurige politieke spanning.
De oppositie acht het besluit van de
president In strijd met de grondwet.
Maandagochtend op Schiphol:
H vanuit de restauratie werd de-
H ze opname gemaakt van de ee
ee (KL 781) die om 8.1/5 uur zou
ee K.L.M.-machine voor Lima
moeten vertrekken, doch roer-
m loos op het platform bleef
h staan.
lillllllll
Aanslagen op joodse
gebouwen in
Amerika
Door een ontploffing is in het af
gelopen weekeinde de hoofdingang
van een Joods gemeenschapscentrum
in Nashville (Tenessee) vernield.
Een dynamietaanslag op een Joods
centrum in Miami (Florida) veroor
zaakte een schade van 30.000 dollar.
De schade, toegebracht aan het cen
trum te Nashville, wordt geschat op
6.000 dollar. Bij de aanslagen die za
terdagavond zijn gepleegd, werd nie
mand gewond.
BETA '58 BOLLETJE MET TWEE ZENDERS
Dr. HagenWellicht binnen jaar
een satelliet rond de maan
De Amerikaanse marine is maandag er in geslaagd met behulp
van een Vanguard-raket een tweede Amerikaanse kunstmaan in
liaar baan om de aarde te brengen, zodat er nu drie kunstmanen
om de aarde draaien: de Russische Spoetnik II, de Verkenner van
het Amerikaanse leger en deze „Beta 1958". De slanke driedelige
Vanguard-raket met de slechts 16 cm grote satelliet werd maan
dag om 13.16 uur Nederlandse tijd onder bijzonder gunstige
weersomstandigheden gelanceerd en steeg vlot op, een spoor van
vuur en rook achterlatend.
President Eisenhower heeft het succes 1 officiële Sowjet-persbureau Tass
van de marine dat volgt op twee meldde maandagavond de geslaagde
mislukkingen waarover in de pers lancering, zonder enige commentaar,
heel wat te doen is geweest per- Dr. John Hagen, de directeur van
soonlijk wereldkundig gemaakt. Het het Vanguard-project, heeft ver-
„Geen armoe, maar ook geen weelde
IN VIJF DELEN van Zeeland kunt ge in deze maartse dagen
van 1958 de mannen thuis treffen, gezeten „in de schoot van
het gezin", terwijl moeder de vrouw de theepot nog eens laat
rondgaan. „Een koekje kan ik U tot m'n spijt niet aanbieden;
ik ben nog niet naar de markt geweest", verontschuldigde zich
een Oostburgse huisvrouw. En onwillekeurig rijst dan de vraag
of dit geen huis vrouwelijke diplomatie is om te camoufleren, dat
een koekje er niet af kan. Want vader is immers werkloos
Wat betekent dat in deze dagen
werkloos zijn? Velen weten zich nog
terdege te herinneren wat het in de
voor-oorlogse crisisjaren betekende:
„stempelen", oftewel in de rij staan
bij de arbeidsbureaus rondkomen
met belachelijke weekgelden, „steun"
heette dat, en die steun werd aange
vuld met goederen in natura. Braad
vet op speciale bonnen, goedkope
margarine voor werklozen, klompen
op bonnen en gratis rijwielplaatjes.
Daar werd dan van overheidswege
een gat in geslagen, zodat de fietsen
de werkloze onmiddellijk als zodanig
te herkennen was. In die dagen zong
i"Willy Derby zijn droevig lied over
de man-zonder-werk, waarin telken
male een met veel pathos gezongen
regel terugkeerde, die luidde: „Als
ik kijk naar mijn werkloze handen..."
Goed, dat lied droop van de valse
sentimenten, maar de kern was maar
al te waar. Talloze mannen in de
kracht van hun leven w&ren de wan
hoop naby, murw geworden door
het eindeloze nlets-doen cn moedeloos
staarden zij dag-in-dag-uit in een
uitzichtsloze toekomst.
Nu is 't rond twintig jaar later. „Be
zuiniging" heet bestedings-beperking,
bij ontslag van werknemers wordt
heel elegant gesproken over „ont
spanning van (le arbeidsmarkt", maar
de feiten bleven gelijk. Er zijn man
nen zonder werk.
De laatste weken werden telkenmale
cijfers gepubliceerd en daar is zonne
klaar- uit gebleken, dat de toestand
verre van rooskleurig is. Uit een op
gave van het districtsbureau voor de
arbeidsvoorziening in Zeeland kwam
nog onlangs o.m. vast te staan, dat
Oostburg, Hulst en Tholen het
hoogst aantal werklozen tellen per
duizend leden van de mannelijke be
roepsbevolking (respectievelijk 97,
94 en 80) en in die sectoren is het,
dat men in deze maartse dagen man
nen thuis kan treffen. „Kijkend naar
hun werkloze handen..."
Maar het lied van Willy Derby is
toch in vele opzichten verouderd.
Wat het in deze dagen betekfent om
werkloos te zijn? „Geen armoede,
maar... ook geen weelde!" Zo formu
leerde het een werkloze landarbeider
in West Zeeuwsch-Vlaanderen, die nu
sinds half januari „zonder" is. Een
man, die zich ook de voor-oorlogse
crisisjaren nog herinnerde en die in
staat was vergelijkingen te maken,
Want ook in die tijd was hi
loos.
i hij werk-
VEEL VERBETERD
Hy was en velen zijn dat met hem
van mening, dat er ontegenzegge
lijk veel verbeterd is. De sociale voor
zieningen (wachtgeld- en werkloos
heidswet) zijn redelijk te noemen.
Maar dat is dan toch ook wel de
maximale kwalificatie, die men er
aan mag toekennen, wantweelde
is het beslist niet!" Ook in 1958 wor
den in gezinnen met kinderen de dub
beltjes weer vele malen omgedraaid,
voor en aleer ze uitgegeven worden
en ten plattelande is het zelfs zo, dat
men in de zomermaanden al rekening
houdt met een mogelijke werkloos
heid in de winter. De landarbeider
legt een voorraadje aan, er wordt
met overleg „ingemaakt", teneinde
's winters wat meer armslag te heb
ben.
Dat gebeurt vooral in West
Zecuwscli-Vlaanderen, waar de werk
loosheid tengevolge van een samen
loop van omstandigheden het grootst
is. De wederopbouw is er zo goed als
afgesloten; vele grondwerkers en
landarbeiders, die hier destyds een
goede boterham in vonden, keerden
terug naar hun oorspronkelijke stiel',
(Vervolg op pag, 5)
klaard, dat de vrijwel bolvormige
Vanguard-satelliet en het derde
deel van de raket met een snelheid
van 29.000 tot 30.500 km per uur
een baan beschrijven waarvan de
afstand tot de aarde varieert van
4000 tot 640 km. De satelliet heeft
volgens dr. Hagen een levensduur
van vijf tot tien jaar, de omloop
tijd bedraagt 135 minuten. De
baan maakt een hoek van 33 gra
den met de evenaar, waardoor men
de kunstmaan in Europa, met uit-
dering van het zuiden der Sowjet-
Unie, niet zal kunnen zien.
De Beta 1958 heeft twee zenders,
waarvan er één op zonne-energie
werkt en mogelijk dus, zolang de sa
telliet bestaat, zal blijven uitzenden.
De zenders seinen onder meer gege
vens uit over de hitte van de zon en
de temperatuur van de kosmische
ruimte.
Dr. Hagen verklaarde voorts nog, dat
tijdens het lopende geofysische jaar
nog zeven pogingen zullen worden
gedaan om volledig uitgeruste Ame
rikaanse satellieten het luchtruim in
te zenden. De nu gelanceerde kunst
maan is, evenals de Verkenner, een
proefsatelliet. De volgende kunstma
nen zullen verder in de ruimte door
dringen en dr. Hagen achtte het niet
uitgesloten, dat binnen een jaar een
kunstmaan gelanceerd zal worden die
een reis rondom de maan maakt.
De Amerikaanse marine noemde haar
satelliet aanvankelijk „Vanguard 1",
doch bij nader inzien wil zij deze be
naming reserveren voor de eerste vol
ledig uitgerust Vanguard-satelliet die
gelanceex-d zal worden.
De maandag gelanceerde kunstmaan
heet nu Beta 1958, de naam die de
functionarissen van het Internationale
Geofysische Jaar eraan geven omdat
het de tweede kunstmaan van dit jaar
is. De Verkenner I heet in de kring
der geleerden Alpha 1958.
VERWACHT.
AANHOUDEND KOUD WEER
Droog weer met plaatselijk wolken
velden. Overwegend matige wind tus
sen oost en noord. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
ZON EN MAAN
19 maart
Zon op 6.47 onder 18.50
Maan op 6.08 onder 18.13
