Uiltje
qhdclttjj:
Frans de Beun maakt
van en voor de
platen
rianen
De noodlottige roos
BRUTOWINST VAN 90 MILJOEN
VOOR SABENA OVER 1957
MAANDAG 17 FEBRUARI 1958
PROVINCIALE
ZEEUWSE
COURANT.
FEULLETOIV
HILLARY WAYNE
De volgende morgen ging ze al
vroeg op weg naar haar oude flat,
na op de markt een roze azalea in
de pot te hebben gekocht, die ze me
vrouw Bunce wilde geven. Sinds ze
de flat had betrokken, had ze de hos
pita elk jaar met Kerstmis een
bloeiende plant geschonken en ze was
blij, dat ze er ook ditmaal aan had
gedacht, want mevrouw Bunce zag er
nogal oud en zielig uit. Ze was ook
dover geworden, veel dover dan toen
ze aan de vooravond van Lorraine's
huwelijk Janet's telefoontje ver
keerd had overgebracht.
„O, wat een mooie is dat, zeker
nogal duur Ja, dat dacht ik wel; on
langs kocht een dame die ik ken een
goedkopere en toen ze thuis kwam
hing de plant al. En hoe gaat het
U?". Lorraine stelde dezelfde vraag
en luisterde geduldig naar mevrouw
Brunce's klachten. Toen ze aanstalten
maakte om heen te gaan, vroeg de
hospita wat haar plannen waren en
ze bleek er werkelijk belang in te
stellen.
„Ik wil zien, dat ik ergens buiten
een baan krijg, mevrouw Bunce
„Watblief? Buiten, op het land?
Dat mént U toch niet!'
„Ik zei: „ergens buiten", herhaal
de Lorraine met stemverheffing,
„maar ik weet nog niet wat en waar.
Ik zal wel iets vinden. O, 't is hier
koud; mag ik voor ik wegga uw
raam dichtdoen?"
„Graag; dank U wel, juffrouw. U
was altijd zo zorgzaam voor anderen
niet zoals die meneer Drake, Bij hem
ging 't altijd om zich zelf. Gaat U er
alleen op uit? Waar zijn dan al uw
vrienden gebleven?"
Lorraine haalde even de schouders
op. O, ze had vrienden en kennissen
genoeg. Aan gelukwensen met Kerst
mis en haar verjaardag ontbrak het
allerminst en in de zomer regende het
prentbriefkaarten met rooi
stipte hotelvensters en oneindige va
riaties op het thema: „Hè, nu moest
jij hier ook eens zijn!" Helaas gold
ook nu: „vrienden ih de nood, duizend
in een lood" en daarbij kwam dat
haar Londense kennissen zich vrijwel
hadden teruggetrokken, omdat ze vol
gens hem te veel met Don was om
gegaan.
„Nu moet ik weg, mevrouw Bun
ce". „Komt U soms langs het post
kantoor? Ik heb hier een pakje voor
mijn neefje maar ja, U gaat een
andere kant uit".
„Neen, want ik moet naar mijn
zaakwaarnemers en hun bureau is
vlak naast het postkantoor. Geeft IJ
mij het pakje meer. Tot ziens en
prettige Kerstmis".
„Van 't zelfde, juffrouwo, Ik
bedoelDe arme mevrouw Bunce
had in haar leven al veel weduwen
gesproken, maar nooit met een zo
jonge en knappe, ternauwernood ont
snapt aan de beschuldiging van
moord op haar echtgenoot.
„Een prettig en voorspoedig nieuw
jaar", besloot ze tactvol.
De hemel was grotendeels onbe
wolkt, hard lichtblauw en de atmos
feer zo vinnig koud, dat de in de ver
te opkomende sneeuwbuien nog geen
kans kregen. Af en toe dwarrelde een
grote zilveren vlok omlaag, maar
daar bleef het voorlopig bij.
,,'t Is het seizoen, het seizoen", zei
de oude heer Cookson, die te oor
delen naar de omvang van zijn haard
vuur, zich de luxe van die filosofische
opmerking kon veroorloven. Hij nam
Lorraine scherp op. bewonderde haar
slank, bevallig figuur en de vastbe
raden uitdrukking van haar ernstig
gezicht. Een opvallend meisje, zou
men in zijn jeugd hebben gezegd,
zeer opvallend met dat golvende
haar en die donkere ogen.
Mooie gelaatstrekken ook dat
neusje was bijna volmaakt en de
mond allerliefst, zelfs al had die de
laatste tijd niet veel geglimlacht. En
dan die effen huidja, opvallend
was het juiste woord.
„Ik ga weg", verklaarde ze eenvou
dig. „Ik weet niet waarheen, maar ik
wil proberen, flink aan de slag te ko
men".
„Heb ik het bij het rechte einde,
mevrouw Garland, als ik meen, dat
U vertrouwd is met buitenleven? O,
juist, dat dacht ik al. In dat geval
vraag ik me af lieve help, waar
heb ik nu mijn bril gelegd? of U
ook bereid zou zijn, een van mun
cliënten te helpen. O, hemel, daar heb
ik mijn pen laten vallen! Geeft U zich
geen moeite alstublieft dank U
zeer voor het oprapenApropos,
mevrouw Garland, rijdt U paard?"
De vraag overviel haar min of
meer. Ze had het verwacht, dat de
cliënt in kwestie misschien een „vege
tarische" keukenprinses of een juf
frouw bij zes lastige kinderen nodig
had!
„Paardrijden? Bedoelt U of ik het
doe dan wel of ik het kan Ja ik heb
van jongsaf paard gereden, maar
sinds lange tijd niet meer. Ten eerste
is het te duur en dan nogal angstig
werk bij de tegenwoordige verkeers
drukte".
In afwachting van zijn nadere me-
aan. De heer Cookson, die wel een
dedelingen keek ze hem nieuwsgierig
asthmatische kabouter leek, stopte
een hoesttabletje in zijn keurige
mondje.
„De cliënt in kwestie", hernam hij,
't Is helemaal een familiezaak, be-
„heeft in Kent een kleine rijschool
grijpt U en de enige manier om het
oude huis, waar hij, tussen twee
haakjes gezegd, nog steeds woont,
aan te houden. Hij vertelde me, dat
hij tegenwoordig de eigenlijke leiding
van de rijschool overlaat aan een
jonge nicht, die echter onverwacht
is weggeroepen. Zou U, indien de
man aanstaat, de opengekomen
Dlaats kunnen innemen?"
Lorraine bleef uit pure verbazing
zwijgen. Als een lange jaren verge
ten melodie, die eensklaps weer in
de gedachten komt, herinnerde ze
zich de vroeger zo vertrouwde lucht
van leer en het geluid van felle paar
denhoeven op winterse grond
„Misschien loktzulk moeilijk zwaar
werk U niet aan", ging meneer
Cookson, die onder de hand wiskundi
ge figuren op zijn vloeiblad tekende,
voort. „Dan
„O, laat U me alstublieft even pro
beren na te denken", viel ze hem snel
in de rede. „U hebt het over een fa
miliezaak. Zou die zijn familie
daar een vreemde bij willen halen?"
„Wat dit betreft", antwoordde de
oude heer vol waardigheid, „ben ik
niet nader ingelicht. Maar waar uw
tegenwoordigheid aldaar een zakelij
ke aangelegenheid zou zijn, kan ik
niet inzien waarom het er iets toe
doen zou. Ik weet ook niet waaruit de
familie eigenlijk bestaat, maar wel
mag ik U de verzekering geven, dat
mijn cliënt iemand is van uitstekend
karakter en onberispelijke stand".
„Als dat het geval is" merkte
Lorraine, er een soort genoegen in
vindend, bezwaren te maken, een
beetje scherp op, „als dat zo is, zou
den er m.i. tientallen sollicitanten
moeten zijn"
„Voor zover ik weet," zei meneer
Cookson kalm, „is dat misschien ook
het geval, intussen neem ik aan, dat
U geen belangstelling ervoor hebt..."
„Maar dat heb ik juist wèl. Alleen...
alleen zou ik een andere naam rrtoe-
ten aannemen, dunkt U niet?" Plot
seling steeg het bloed naar haar hals
en wangen, terwijl ze voortging:
„Want ziet U. heel wat mensen gelo
ven. dat ikdat ik Harold een duw
heb gegeven
Tot haar grote spijt en verwarring
stroomden tranen uit haar ogen. zo
dat ze midden in de zin bleef steken.
„Maar, beste mevrouw Garland, U
moet zulke gedachten van U afzet
ten. Per slot van rekening", haast
te meneer Cookson zich op te mer
ken, „weet U immers zelf. dat U niets
van dien aard hebt gedaan".
(Wordt vervolgd).
KLANKTECHNICUS MET ZWERVERSBLOED
Welstand
Waar Afrikaanse en moderne
cultuur elkaar raken
(Van een medewerker)
Wat weten W# eigenlijk van Nigeria? Bij neger en Afrika denken we met
een aan rimboe en hutten, aan laaiende vuren en dofroffelende trommen,
aan exotische dansen en angstaanjagende maskers. Wel, dat alles is er en
toch vormt het b(j en met elkaar nog niet de helft van het werkelijke beeld
van dit enorme contingent Afrika van nu. Frans de Beun had er evenveel
weet van toen h(j er een jaar geleden heen trok.
H\j had lust gehad om te gaan varen en de zeevaartschool bezocht. Later
werd de radiotechniek aan zun studie gekoppeld. Eenmaal klaar waren er
geen boten, die hem konden gebruiken. Toen slapte hU naar de N.R.U. in
Hilversum, waar ze net om klanktechnici verlegen zaten. E zo heeft Frans
de Beun, die van huis-uit een goede dosis muzikaliteit mee kreeg zUn va
der was jarenlang directeur van de Stedelijke Muziekschool in Gouda
zeven jaar alle service verleend aan het geluld voor het de ether in ging,
op weg naar onze radiotoestellen. Maar de trek naar verre einders bleef
bestaan. Een Nederlandse grammofoonplatenmaatschappU wees hem de
weg
„Je kunt ervan maken, wat Je wilt.
Het hangt helemaal van Jou af". Dat
farool had men hem meegegeven,
oen hij ging pionleren in muzikaal
Nigeria. Lagos, de hoofdstad en ha
venstad, werd zijn standplaats.
„Een stad met zo'n driehonderdvijf
tigduizend inwoners" zo vertelt Frans
de Beun. Hier raken Amerikaanse,
Europese en Afrikaanse invloeden el
kaar. Men vindt er modern comfort
naast zeer primitieve toestanden
Songs en hits uit de Ver. Staten zijn
er in trek en er roffelen nog junle-
drums. Dat is Lagos, de stad aan de
kust vanwaar men vroeger slaven
haalde. Nu wonen er moslems en
christenen, die tot tal van kerkge
nootschappen behoren, bijeen.
Het leven in Lagos is bont en
heus niet alleen dank zij de veelkleu
rige gewaden waarin zich de negers-
op-hun-zondags plegen te steken
en boeiend.
In die stad vond Frans de Beun
studioruimte voor zijn apparatuur en
de toekomstige artiesten.
Als „talentscout" trok hij avond
aan avond langs de café's waar de ne-
f ers na werktijd samenkomen om er
e luisteren naar hun favoriete arties
ten. Daar sloeg men op de platte,
schaalachtige sakara. daar „bewerk
te" men de agidigbo een soort
zeepkist met ronde opening waarover
strookjes blik worden gespannen
en de apala die de herinnering be
waart aan de drums, waarmee vroe
ger in de jungle en de vlakte bood
schap na boodschap van dorp tot dorp
werd doorgegeven.
Daar dreunde het soms eento
nige ritme van de negerorkestjes en
klonken de schelle en monotone stem
men als oude balladezangers hun ver
halen zingend vertelden.
Maar er zijn ook ensembles met een
instrumentarium van zeer westerse
snit. met saxen en trombones: de
dance-bands met hun fonkelende
drumstellen. Met hun refreinzangers
die liedjes in een soort pidgin-Engels
tot hits trachten te verheffen. Naast
de native-music heeft die sterk op
Amerika geïnspireerde muziek haar
eigen aanhang. Men luistert er niet
alleen naar in de café's, maar ook via
de radio en de grammofoon. Een ne
ger, die tot welstand komt toont dat
al gauw door middel van een glim
mend polshorloge. Dan volgen radio...
en koffergrammofoon, waarvoor hjj
zijn eigen programma kiest. Wel: de
taak van Frans de Beun is om in een
belangrijke mate aan de programma
behoefte tegemoet te komen.
Muziek is een wereldtaal, zo zegt
men. Jawel, ook de negers van Nige
ria houden van muziek. Maar er moet
bij gezongen worden. En daar zit 'm
de kneep der beperking van die we
reldtaal. De Nigerianen behoren tot
een drietal grote groepen van stam
men: de Joroeba's, de Haoessa's en
de Ibo's.
Gedrieën brengen zij echter zo'n
zesenzeventig talen op. En ieder van
de zeer individualistisch ingestelde
Nigerianen hoort nu eenmaal het
liefst een liedje in zijn eigen taal. Dat
zijn zo van die problemen, waar de Ni-
geriaanse praktijk de platenman mee
in aanraking brengt.
Nigeria ls een xvereld-ln-wording.
Europeanen, Amerikanen verbazen
zich over de menigvuldige resten van
inheemse culturen. En de neger» ver
bazen zich evenzo over de technische
snufjes, die van Amerikaanse of Eu
ropese makelü zUn. Frans de Beun
moest ze in zyn studio vertrouwd ma-
Frans de Beun in zyn studio aan het
werk. De ventilatie staat tUdens de
opname stil om ongewenste geluiden
op de plaat te voorkomen. Er wordt in
het tropische land dan met recht ^ge
zweet" op een nummer.
opname
klimaat
ken met de microfoons en
apparaten. HU moest het
scheppen, dat ook de Nigerlaanse ar
tiest van node heeft wil hy tot top-
Erestaties komen. Som» hebben ze een
ingen tocht op een vrachtauto over
een hobbelige weg van een verre
plantage naar Broadstreet in Lagos
achter de rug. Dan wordt er nog tot
diep In de nacht gewerkt. De meeste
musici zUn amateurs. Zy improvise
ren. Soms zyn hun liedjes regelrech
te lofzangen op politieke leiders. Op
Sardauna, Sokoto of op Awolowolo en
Arikiwee. Dan weer is het. een melo
dietje, waarvan de woorden vertellen
hoeveel misère de maker beleefde
met zUn meisje, dat hem ontrouw
werd en meer zag in een taxichauf
feur, een groep die In Lagos zeer in
aanzien staat.
Er zit muziek in Nigeria. Al klinkt
ze ons misschien wat vreemd in de
oren. Muziek uit de jungle: klanken
uit het verleden; muziek uit de oude
en nieuwe wereld; klanken van de
toekomst. En daartussendoor beweegt
zich de neger, die de stortvloed van de
Wiardi Beckmanstichting
ongerust over regeling van
arbeid in de landbouw.
De agrarische sectie van het we
tenschappelijk bureau der Partij van
de Arbeid (Dr. Wiardi Beekman
Stichting) heeft zich in een open
brief tot het bestuur van het Land
bouwschap gericht over de ontwerp
verordening arbeids- en rusttijden in
de landbouw. De Wiardi Beekman
Stichting is ernstig ongerust over de
consequenties, die aan bekrachtiging
van dit ontwerp zouden zijn verbon
den, in de eerste plaats omdat ir
strijd met het arbeidsbeschermende
karakter van de Arbeidswet 1919 in
het ontwerp-verordening een rege
ling van de maximum arbeidstijd in
de landbouw wordt voorgesteld, die
op zichzelf reeds ver boven de ge
bruikelijke arbeidstijd uitgaat, doch
die bovendien, zonder reële beper
king, voor mannelijke arbeiders van
17 jaar en ouder overschreden kan
worden, indien de bedrijfsomstandig
heden „naar het oordeel van de on
dernemer" zulks vorderen.
Men heeft er voorts bezwaar te
gen, dat bij het niet nakomen van
bepaalde verplichtingen tot het ver
richten van arbeid de werknemer
conform het ontwerp-verordening
met ernstige strafsancties bedreigd
wordt. Tenslotte wordt, zo zegt de
brief, in tegenstelling met hetgeen
elders in de sociale sector gebruike
lijk is, in het ontwerp-verordening
een tuchtrechtspraak ingevoerd,
waarbij ernstige twijfel bestaat of de
rechtszekerheid van de landarbeiders
wel voldoende is gewaarborgd.
Ter bevordering van een gezonde
ontwikkeling van de werkzaamheid
der P.B.O.-organen op sociaal ter
rein in het algemeen en in het be
lang van goede arbeidsverhoudingen
in de landbouw in het bijzonder,
geeft het bestuur van de sectie agra
rische vragen der Dr. Wiardi Beek
man Stichting het bestuur van het
Landbouwschap in overweging de
ontwerp-verordening zodanig te wij
zigen, dat de ten aanzien van de
landarbeiders discriminerende en de
rechtszekerheid schadende bepalin
gen worden weggenomen.
Mevrouw Verwey-Jonker
lid dagelijks bestuur S.E.R.
De Sociaal Economische Raad
heeft tot lid van het dagelijks
stuur benoemd mevrouw ar. H. Ver
wey-Jonker te Eindhoven. Mevrouw
Verwey, die als opvolgster van prof.
dr. I. Samkalden op 21 februari 1957
bij K.B. tot lid van de S.E.R. is be
noemd en dus tot de zogenaamde
„kroonleden" behoort is het enige
vrouwelijke lid van de raad.
In het dagelijks bestuur neemt zij
de plaats in véin ir. H. Vos die in
1957 als lid van de S.E.R. is afge
treden.
civilisatie rond zich laat uitwoeden.
Hij zingt, hij speelt, hfl luistert. Hij
koopt een koffer grammofoon en zyn
platen. Hij is'voorlopig weg van het
„heavy sound" van zijn bassen en be
kommert zich nog niet om „Hi-Fi"-
problemen. Maar nij is net zo dol op
Bobby Benson als heel wat Amerika
nen op Frankie Laine.
In 1957 heeft de „Sabena" 686.000
passagiers vervoerd, die elk gemid
deld 1514 kilometers hebben afge
legd, zo heeft de heer Deswarte, di
recteur-generaal van de maatschappij,
vrijdag op een persconferentie te
Brussel verklaard.
Wat de „Sabena" betreft is het
aantal aangeboden ton-kilometers met
betrekking tot 1956 niet 29 pet en dat
van de vervoerde ton-kilonieters met
26 pet gestegen.
De grootste vooruitgang werd op
de transatlantische lijn geboekt
Daar heeft de „Sabena" haar aantal
passagiers met 60.40 pet opgevoerd;
haar vliegtuigen vlogen 1036 maal
over de Atlantische Oceaan, tegen 787
maal in 1956. Onderhandelingen voor
het inschakelen van een tweede lan
dingshaven in de Verenigde Staten
zijn gestuit op het Amerikaanse pro
tectionisme tegen de Europese mede
dinging.
De lijn BelgiëKongo breidt zich
in een minder snel tempo uit dan de
vorige jaren. Het aantal passagiers in
1957, 73.143 is vergeleken met 1956
slechts met 8 pet gestegen
Het Europese luchtnet (lijndiensten
naar het Middenoosten inbegrepen)
breidde zielf in ruime mate uit. Het
aantal aangeboden ton-kilometers
steeg met 48 pet ten opzichte van
1956; de vervoerde tonkilometers ste
gen met 37 pet, terwijl het aantal
passagiers van 302.700 tot 395.400 is
opgelopen. In dit verband dient te
worden aangestipt, dat vijf nieuwe
verbindingen werden ingelegd: Oost
endeSouthend, BrusselDublin,
BrusselBoekarest, BrusselBelgra
do en Brussel—Istanboel.
Voor het helikopternet bedroeg de
verhoging 188 pet voor tonkilometers
terwijl het aantal passagiers geste
gen is van 18.474 tot 40.871. Op de
lijn BrusselParijs, die tijdens het
dienstjaar voor het eerst werd gevlo
gen, zijn 11.541 personen vervoerd.
Het dienstjaar 1957 heeft een batig
saldo, evenals de vorige twee jaren,
zo vervolgde de heer Deswarte. De
brutowinst bedraagt meer dan 90
miljoen, wat na aftrek van een provi
sie voor belastingen, een uitkeerbare
frankwinst geeft van Iets meer dan
54 miljoen frank.
Bezwaren tegen koop- en
pachtprijsnormen
in landbouw.
De dr. Wiardi Beckmanstichting heeft
voorts een open brief gezonden aan
de stand- en vakorganisaties in de
landbouw over de nieuwe algemene
normen ter bepaling van de koop- en
pachtprys van landbouwgronden.
In deze brief wordt betreurd, dat men
niet akkoord is gegaan met een des
tijds door de P. v. cL A.-fractie in de
Tweede Kamer ingediende motie,
waarin werd voorgesteld de prUsver-
hoging voor de bedrUfsgebouwen on
gedaan te maken en de voor deze ge
bouwen bestemde gelden te zijner tyd
in de vorm van subsidie voor verbete
ring en vernieuwing van de bedrUfs
gebouwen te gebruiken.
Vastgesteld wordt, dat een omvang
rijke pachtverhoging in de huidige
omstandigheden uiterst bezwaarlik
is, vooral ook omdat slechts een deel
van de verhoging via prijsgaranties
Tegenslagen voor
expeditie Nieuw-Guinea.
In verband met ondervonden te
genslagen heeft het bestuur der
Stichting Expeditie Nederlands-
Nieuw Guinea zich beraden op de
stappen, die door haar zouden kun
nen worden genomen. Het bestuur
heeft besloten de voorbereiding van
de expeditie voort te zetten en zal
te gelegener tijd hierover nadere me
dedelingen doen.
gecompenseerd wordt. „Maar ernsti
ger is nog, dat het vraagstuk van de
vergoeding van eigenaarslasten ten
behoeve van agrarische gebouwen en
woningen beslist niet tot een oplos
sing wordt gebracht", aldus de brief.
„Het lUkt ons gewenst, dat Uw orga
nisatie deze problemen aan de orde
stelt en zo mogelijk haar invloed
aanwendt tot matiging van de be
zwaren, verbonden aan de toepassing
van de nieuwe normen".
de sigaar die vele koets-lengten'
voor ligt in smaak, geur en brand27 cent
COACH
In Nederlands oudste sigarenfabriek
kiezen ervaren vakmensen met over
leg uit de beste tabaksoogsten.
Elke Uiltje sigaar wordt daardoor
'n waar genoegen voor u. Vraag
ook eens naar
UILT«IE vooraan 20 et
UILTJE ceres 22 et
Heden feestelijke intocht van
VOOR DE
KENNERS