HARING BRENGT WELVAART IN BRES KENS
Breskens voelt de economische
weerslag van de haringvisserij
Wimpel
voor grootste aanvoer is
weer voor Willem van der Vis
EEN DERDE VAN VANGST KOMT
TENSLOTTE IN BLIKJES TERECHT
BER0EPSG0EDERENVERV0ER
TROK ZICH AAN HARING OP
AVVV^^^VS^VVWV^VVW^AA/VVVV^AAAA^^(^A^(^VV^^^^(VVVWVVVW✓W
BROOD EN SPELEN1
Dankbare middenstand biedt vissers
ieder jaar ontspanningsavond aan
DE HARING BRENGT welvaart in Breskens. De economi
sche weerslag van het feit, dat de Urkers en Texelaars en ook
wel vissers uit Scheveningen en Katwijk Breskens als aanvoer-
haven hebben gekozen, doet zich over een breed front gevoelen
Niet alleen de omzetcijfers van het gemeentelijke vismijnbedrijf
zijn sedert 1947, toen „het" begon, enorm gestegen: transport
bedrijven konden opbloeien, de „handel" groeide uit, er vinden
mensen werk bij het lossen van de haring, de vissers betrekken
in Breskens olie, levensmiddelen en ook wel andere levensbe
hoeften, zoals kleding, er is een nettenmakerijDe haring
brengt brood voor een groot aantal mensen. En ook een beetje
„spelen", want het schouwspel van de binnenlopende vissersbo
ten en het lossen van de haring is boeiend en aantrekkelijk,
geeft veel vertier in de haven van Breskens. De vissers zijn wel
kom in Breskens. Niet louter terwille van de „smeer"! Er is
sedert die eerste dagen in 1946 en 1947 een hechte vriend
schapsband gegroeid tussen de vissers en de bevolking van
Breskens.
brengt visser en handelaar bij
elkaar".
Van het begin af aan heeft de
gemeente op het standpunt ge
staan, de vissers zoveel mogelijk
service te verlenen. Snelheid was
geboden bij handel en vervoer.
Grote bewondering heeft de heer
Eekhout in deze ook voor de ge
weldige activiteit van de iiandel
BURGEMEESTER EEKHOUT:
vriendschapsband
(Foto P.Z.C.)
Velen stelden een deel van hun
huis open als pension voor de vissers,
die hun gezinnen gedurende het ha-
ringseizoén zo ongeveer van no
vember tot begin maart naar
Breskens laten komen. De inslag van
de bevolking is zo, dat de vissers zich
ook werkelijk „thuis" voelen in Bres
kens. De gunstige ligging van de ha
ven, in de onmiddellijke nabijheid
van de winkelstraten, draagt daar
ook veel toe bij. De inwoners van
Breskens leven mee met de haring
visserij. Het is een traditie geworden,
dat de vissers ieder jaar een gezellige
avond wordt aangeboden, die wordt
georganiseerd door het visserij-comi
té en gefinancierd door het bedrijfs
leven en de middenstand.
Wimpels
Dit jaar worden twee van der
gelijke avonden gegeven in het
Casino, vrijdag 7 en zaterdag 8 fe
bruari a.s. Tijdens deze avonden
zullen ook de wimpels worden' uit
gereikt, die enkele jaren terug
door de gemeente Breskens zijn
ingesteld.
Eén wimpel, in de rode en groene
kleuren van de gemeente is voor het
span, dat dit seizoen in Breskens de
meeste haring aan de wal heeft ge
bracht. De andere, de blauwe wimpel,
is voor het span, dat de eerste haring
aanvoerde.
„Van het begin af heeft de haring
een grote bron van inkomsten voor
de gemeente betekend", zo vertelde
burgemeester J. A. Eekhout, „de ge
meente had daarbij een verzorgende
taak door de gemeentelijke vismijn
De schepen, die dit jaar de wimpels
„verdienden" voor de grootste aan
voer gedurende dit seizoen, zijn de
Texel 2" en de „Texel 32", het span
van Willem van der Vis.
(Foto P.Z.C.)
Wens: een ijsfabriek m
H Haring moet of hij nu naar 11
de Nederlandse fabrieken wordt ii
gebracht of dat hij nu naar j=
H Duitsland wordt vervoerd
vers aankomen. Daarvoor is ijs
nodig, veel ijs. Dit ijs moet naar |f
Breskens aangevoerd worden p
vanuit... Brugge. Daarom leeft
in Breskens de wens, eenmaal |f
een eigen ijsfabriek te bezitten,
Dat zou wederom een tak van
nijverheid betekenen, die dank
p zij de haring kon ontstaan!
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllillllllllllll|||llllllllllllllllllllllllll
en de transporteurs. De haring,
die 's middags en 's avonds bin
nenkomt, wordt nog diezelfde
avond vervoerd.
Van belang acht burgemeester
Eekhout ook de invloed, die de komst
van de Texelaars, de Urkers en de
anderen heeft gehad op de bedrijfs
voering op de Breskense vissers
vaartuigen. Er worden gedachten uit
gewisseld en de oudere visserij neemt
gemakkelijk eens iets van de metho
diek van de haringvissers over. Per
soonlijk zou de burgemeester het
prettig vinden als de vissers van
Breskens ook op de haringvangst
zouden kunnen gaan.
De haven van Breskens is gunstig
gelegen ten opzichte van de visgron
den voor de Belgische en Franse kust.
Twee tot drie maal per week kunnen
de vissers van hieruit op de haring
vangst gaan.
HARING, ZOUT EN IJS
Met of zonder tomatensaus
DE EERSTEN, die zich over de
haring ontfermen, wanneer de
kotters afmeren langs de kade te
Breskens zijn de mannen van J. de
Lange, de voorman van de losploeg,
die per week ettelijke tonnen ha
ring uit de ruimen halen. Wanneer
ze even bezig zijn hebben ze zelf
veel weg van vissen, want in een
minimum van tijd zijn ze van onder
tot boven met zilverige schubben
bedekt. Uit vijf man bestaat de
losploeg en die vijf man hebben hun
handen vol in het haringseizoen.
Zodra een schip aan de kant ligt
barst de bedrijvigheid los. Met veel
lawaai wordt gemeerd, waarbij men
geen behulpzame handen tekort komt.
Monsters worden in de mijn gebracht
en de verkoop begint. De heer De
Lange slaat nauwkeurig de hande
laars gade. Straks moet hij weten
wat aan wie is verkocht. Aan een van
de drukknopjes rond het mijntoestel
ontmoeten we de heer P. de Boer uit
IJmuiden. De heer De Boer koopt ha
ring voor de conservenlndustrie. Der
tig procent van alle haring, die in
Breskens wordt aangevoerd is name
lijk bestemd om te worden geconser
veerd. De meeste vis gaat naap Duits
land; de heer De Boer echter ver
koopt zijn haring aan de Neder
landse industrie. In het voorjaar,
wanneer de Hollandse Nieuwe aan
land wordt gebracht blijft hij in
IJmuiden. Wanneer de haring dan
langzaam naar het zuiden trekt, trekt
ook de heer De Boer mee. Eerst naar
Scheveningen, dan naar Breskens,
waar hij verschijnt als in okto
ber de jacht op de ijle haring wordt
feopend. Met deskundige blik bekijkt
ij een monster. De vangst is goed
geweest dit seizoen. Weinig vissers
mopperen.
De heer De Boer moppert alleen
over de manier van mijnen. Dat
gaat soms per honderd kilo, terwijl
hij als leverancier voor de conser-
venïndustrie liever per ton koopt.
De handelaren, die de kleinhandel
tot" klant hebben denken er echter
n eer anders over. Een andere han
delaar, die er net zoals de heer De
Boer over denkt, evenmin kleine
kopen afsluit, maar zijn rode auto's
tot de rand vol laat laden met ha
ring, ijs en zout, is de heer A. J.
Cambier, een echte Bressiaander,
die aan de conservenfabrieken in
Noord-Duitsland levert.
Hoewel tevreden over de handel
tot eind januari kocht de heer Cam
bier voor 1" miljoen gulden haring
heeft hij ook een klacht. Volgens hem
en andere handelaren, vooral zij, die
niet zelf vervoeren, worden niet ge
noeg vergunningen voor het transport
naar Duitsland afgegeven. Hierdoor is
het al eens voorgekomen dat haring,
die harde marken moest opleveren,
naar de vismeelfabrieken ging. „Ik
laat het er niet bij zitten." verklaarde
de heer Cambier strijdlustig. Er is
nóg iemand die niet helemaal tevre
den is. Ook de heer T. H. Laarhoven,
directeur van drukkerij Cadsandria
De haring brengt brood èn spelen
in Breskens. Als de schepen zijn bin
nengelopen, begint het lossen, een
boeiend en aantrekkelijk schouwspel.
(Foto P.Z.C.)
VOORMAN J. DE LANGE
ettelijke tonnen
(Foto P.Z.C.)
is ontstemd, niet over vergunningen,
nee, hij maakt zich een beetje kwaad
over de leden van de middenstands
organisatie, waarvan hij voorzitter is
en die het niet altijd met zijn voor
uitstrevende ideeën eens zijn.
Hij wil meer ontspanning voor
de vissers organiseren, die voor
verschillende bedrijven een zege
zijn. Proviand en netten nylon-
netten worden door plaatselijke
bedrijven geleverd. Per dag ver
zwelgt de 200 pk motor van een
kotter 3000 liter olie, die groten
deels in Breskens wordt betrokken.
En zo zijn er nog vele andere arti
kelen, die door de middenstand te
Breskens worden geleverd.
„BRESKENS KAN HARING NIET MISSEN"
Eigen-vervoerder met
groot wagenpark
„BRESKENS kan de haring niet
meer missen. De gemeente drijft
daarop." Deze kernachtige uitspraak
noteerden wij uit de mond van de
jongste firmant van de fa. W. A. du
Bois en Zn., een berepsgoederenver-
voerbedrijf, dat een groot aandeel le
vert bij het transporteren van de in
Breskens aangevoerde haring naar de
diverse fabrieken in Nederland en
Duitsland.
In het „haringseizoen" daveren een
vijftien gigantische, achttien meter
lange, door diesebnotoren gedreven
combinaties over de weg, die de
naam „Du Bois" dragen.
Of de haring van groot belang is
voor het beroepsgoederenvervoer
„Daar hebben wij onze zaak mee
opgebouwd!"
In de jaren rond 1947 is het begon
nen. Met een paar dumpwagentjes
ging de haring de Westerschelde
over en verder, het land in.
kwamen van die wagentjes bij, het
groeide, het bedrijf trok zich óp aan
de haring. In 1951 liepen er al 32
verschillende wagens. Toen heeft de
eigenaar er met voortvarendheid het
mes ingezet. Er werd overgeschakeld
op de dieselcombinaties. Het wagen
park werd zowat gehalveerd, maai
de tonnage, de veivoerscapaciteit
dus. bleef gelijk! Zo'n reusachtige
diesel-combinatie kost, voordat-jie-op-
de-weg-is, zo'n slordige vijftig a zes
tigduizend gulden.
Van maart tot oktober, in het
haringseizoen er wordt dan
vrijwel uitsluitend haring ver
voerd is het hard „ploeteren'
in het bedrijf van de fa. Du
Bois. Er zijn dan constant vier
monteurs in diénst en een dertig
chauffeurs.
Het dubbele van het aantal wa
gens, want vanzelfsprekend wordt
„VREEMDELING" DIE ZICH THUIS VOELT
Zes eeuwen na Willem Beukelsz.
Opmerkelijk is het, (lat de haringvangst, die in de middeleeuwen op
grote schaal in Zeeland werd beoefend, nu voornamelijk het werk van
de „vreemdelingen" in Breskens is geworden. Misschien is dit een
beetje onvriendelijk uitgedrukt, want- vreemdelingen voelen de Urkers
en Texelaars zich al lang niet meer in Breskens. En ook de bexolking
van deze vissersplaats heeft hen nimmer als zodanig beschouwd. Met
open armen zijn de vissers uit het noorden ontvangen en men is dank
baar voor de rijkdom, die z.ij met hun haringkotters de zee ontnemen
en hier aan de wal brengen.
Een van die „vreemdelingen", die zich zo goed in Breskens thuis
voeren, is Willem van der Vis uit Oosterend op Texel. Zijn kennis
making met Zeeland dateert van 1947, toen Breskens voor liet eerst
de thuishaven van de Texel 2 werd.
schipper, Willem van der Vis heeft
de supervisie. Zijn raad is goud
waard.
Dit seizoen heeft hun koppel 786
ton haring aan wal gebracht en het
staat reeds vast, dat ook ditmaal,
evenals in '56 en '57 de wimpel voor
de beste vangst over het gehele
seizoen voor Van der Vis zal zijn.
Glimlachend kijkt iiij uit het raam.
In gedachten ziet hij de kleuren van
Breskens al wapperen in de mast
toppen van de Texel 2 en Texel 32.
Vrijdag worden de wimpels uitge
reikt.
Vooruitstrevend noemden we Van
der Vis en dat is hij ook. Hi) was
een der eersten, die trawl en
Voor die tijd opereerde men vanuit
Oostende. Na enkele seizoenen is de
Texel 2 daarna weer uit Breskens
verdwenen tot 1953. Vanaf die tijd
maakt de kotter weer deel uit van de
ongeveer 70 schepen, die de „Zeeuw
se" haringvloot vormen. Willem van
der Vis is behalve eén kundig visser
ook een vooruitstrevend visser en
daaraan dankt zijn bemanning het,
dat men reeds drie seizoenen de
grootste vangsten deed.
Vissen in de zuiverste betekenis
van het woord doet Van der Vis niet
meer. Hij geeft slechts adviezen en
aan boord van de Texel 2 en de
Texel 32 weet men die naar waarde
te schatten. Gerrit Vlaming is de
WILLEM VAN DER VIS
meer dan sch ipper
(Foto P.Z.C.)
vleet ruilde vqor het „atoomnet", een
kuilnet, dat oorspronkelijk werd ge
bruikt door de Denen. De haringvis
sers in Breskens keken het later van
de Belgen af. De moeilijkheid bij het
vissen is het op' de juiste diepte
brengen van het net. Dieper dan
18 vaam vissen gaat niet en wanneer
de „viszoeker". een soort echolood,
vertelt, dat de haring op 20 vaam
..zit", dan vist men aan boord van de
kotters achter het net. Het atoomnet
iedere combinatie bemand met twee
chauffeurs. Meestal wordt zo 's
avonds om zes uur de Schelde-over-
steek gemaakt. Er wordt vrijwel
achter-een doorgereden. De wagens,
die naar Duitsland gaan. zijn om
streeks twaalf uur aan de grens. De
volgende morgen, omstreeks zeven
uur, daveren de haring-transporten
Hamburg, Lubeck of Kiel binnen.
Eigen vervoer
Zoals de transportondernemin
gen dank zij de haring konden
gioeien, zo breidde ook het „ei
gen vervoer" van de handelaren
zich uit. „In het haringseizoen
heb ik alles in bedrijf" zo ver-
klaarde de heer Cambier jr. van
de firma van die naam, die een
elftal wagens heeft lopen, waar
onder zeven combinaties en twee
oplegger-trucks
Het is uiteraard handig, als men
als handelaar over een eigen-auto-
park kan beschikken. Er heerst ech
ter een goede verstandhouding met
de beroepsgoederenvervoerders, die
vaak „bijspringen."
Reeds voor de oorlog beschikte de
fa. Cambier over „eigen vervoer."
Met auto's begon het; de haring
bracht het aantal wagens op elf.
Gedurende de zomermaanden is de
handel meer toegespitst op mosselen
en garnalen.
Dan krijgt de fa. Cambier de
kans, de wagens „op de helling" te
zetten en onderhoudsvoorzieningen
aan het wagenpark te treffen. In 't
bedrijf vinden alleen reeds 18
chauffeurs werk. Ook hier is het
weer de haring, in Breskens aange
voerd, die zijn economische weerslag
sterk doet gevoelen.
Omzet vismijn
steeg enorm
DE OMZET van het gemeentelijk
vismijnbedrijf te Breskens is in de
loop der jaren dank zij de haring!
enorm gestegen. Sedert de jaren
'47 en '48 zijn de omzetcijfers ver
drievoudigd. Werd vroeger een jaar,
waarin één miljoen gulden werd om
gezet, als een „topjaar" gezien,
thans bereikt men dit bedrag in en
kele maanden.
In dit nog niet afgelopen ha
ringseizoen is in totaal reeds
8500 ton haring aangevoerd bij de
vismijn te Breskens. De prijzen wa
ren bijzonder goed. Gemiddeld bracht
de haring dertig gulden per honderd
kilogram op. Alleen aan haring werd
dus dit seizoen reeds voor meer dan
twee-en-een-half miljoen gulden om
gezet.
November van het vorig jaar gaf
de grootste vangsten te zien. Er
werd ruim 1500 ton per week aan
gevoerd; op één dag tot nu toe
de recordag van het .seizoen - - zelfs
680 ton. Op deze „topdagen" levert
het vervoer hoe kan het ahders!
wel eens moeilijkheden op. De
gemeentelijke vismijn functioneert
uitstekend. Het ..mijnen" met de
klok gaat vlot; klachten komen niet
voor. Alle haring, die in dit seizoen
werd aangevoerd, werd verkocht
voor de consumptie. Er werd tot op
heden dus geen haring doorgedraaid!
wordt door twee kotters, die een
„span" of „koppel" vormen gesleept
en het is duidelijk, zo zegt Van dei-
Vis met nadruk, dat een goede ver
standhouding belangrijk is.
Nog enkele weken dan is het
seizoen voorbij. Dan nemen we een
tijdje rust, zegt de man. die meer
dan schipper op de Texel 2 is.
Daarna komen andere netten aan
boord, want dan begint de jacht op
de platvis, tong voornamelijk.
