PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Dr. DreesNederland begint geen gesprek met Indonesië MOTIE was gevolg van (Zeeuwse) emoties W GEVAL-PUTTEN WAS GEEN GEVOLG VAN FOUTEN AMERKAANSE ECONOMISCHE HULP VOOR BAGDADPACT 201e jaargang - no. 25 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. v. d. Velde en F. B. den Boer, Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok ABONNEMENTSPRIJS 5G cent per week: 7.00 p. kW.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 30 jan. '58. ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm. Minlm. p. advertentie 4-— Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 3 regels) 23 cent p. regel met een minimum van 1.—. „Brieven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg. Bureaus: viissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (bg.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234): Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094. ALGEMENE BESCHOUWINGEN IN EERSTE KAMER Aanbod tot vestiging van raketbasis niet onvoorwaardelijk (Van een parlementaire redacteur) „In de sfeer van verdachtmaking door Indonesië, van agitatie, van roof en rechteloosheid kan moeilijk van Nederlandse kant een gesprek begonnen worden, hoewel de bereidheid daartoe is blijven bestaan. In een gesprek zou Nederland toch in elk geval iets moeten kunnen zeggen, met andere woorden: met concrete denkbeelden moeten komen". Aldus sprak de minister-president dr. W. Drees, gisteren in de Eerste Kamer in zijn antwoord aan de leden die hadden deelgenomen aan de algemene politieke be schouwingen over de Rijksbegroting. Dr. Drees zeide voorts, dat de Verenigde Naties een rechts plicht hebben om toe te zien op de naleving van de tussen Ne derland en Indonesië gesloten verdragen. Zij zijn in die plicht tekort geschoten. De bewindsman achtte het convoyeren van vracht- en passa giersschepen in de Indonesische wateren door Nederlandse ma rinevaartuigen niet nodig. Er zijn wel marineschepen in de buurt, die ook voldoende zijn 0111 Nieuw-Guinea te beschermen tegen eventuele aanvallen, die hij overigens niet verwachtte. De gehele Indonesische zaak noemde de minister tenslotte uitermate be droevend. Hij hoopte, dat de repa trianten in Nederland een goed te huis zullen vinden en gaf de verze kering, dat de regering al het moge lijke voor een goede verzorging zal doen. Dr. Drees constateerde, dat het con- Werkloosheid Er zijn in de laatste dagen enkele belangrijke dingen gezegd over de geleidelijk toenemende werk loosheid in Nederland. De drie grote vakcentrales hebben een verklaring uitgegeven, waarin ze hun veront rusting uitspreken over de snelle stij ging van de werkloosheid. Ze hebben gevraagd om het uitvoeren van open bare werken, vlottere subsidie voor woningbouw, ruimere kredietverlening voor de industrie en vergemakkelij king van uitbreiding der industrie door het opnieuw verlenen van inves teringsaftrek. Ieder zal het nut van deze maat regelen onderschrijven, maar niet ieder zal weten hoe die maatregelen gefinancierd moeten worden. Blijkbaar verwachten de vakcen trales, dat de overheid de financie ring voor een belangrijk deel ter hand kan nemen. Diezelfde overheid echter klaagt over tekorten en zij zal dus slechts aarzelend nieuwe las ten aanvaarden. De minister-president zegde woens dag in de Eerste Kamer toe, dat de regering zo nodig kredieten zal vragen voor aanvullende werken, maar hij voegde er aan toe, dat hij nog niet de omvang kon aangeven van een program van maatregelen ter bestrijding van de werkloosheid. Al geloofde hij niet aan de nood zaak van 25 jaar bestedingsbeper king toch nam hij als vaststaand aan, dat we nog geruime tijd in een moei lijke positie zullen verkeren aange zien Nederland zich in een onzekere situatie bevindt en de bevolking voortdurend toeneemt. Tegenover de opinie van dr. Drees, die over aanvullende werken sprak, staat de opinie van de werkgevers, die de voorkeur geven aan vergro ting van de activiteiten in het be drijfsleven boven aanvullende wer ken. Zij zijn bovendien van opening, dat de werkloosheid nog geen reden geeft tot grote ongerustheid. at de cijfers betreft hebben zij misschien gelijk. Die werkloos heidscijfers zijn op dit ogen blik voor Nederland als geheel nóg niet benauwend. Demalaise-verschijn- selen doen zich slechts in enkele be drijfstakken voor en daartegenover staan vele bedrijfstakken, waar alles nog naar wens gaat. Maar wat de onzekere situatie be treft, moet men toch aannemen, dat di'. Drees gelijk heeft. De hoogconjunctuur heeft een af lopende tendens gekregen en als in de tweede helft van dit jaar de eco nomische gevolgen van het conflict met Indonesië dieper doorwerken dan zullen zich in verscheidene Neder landse bedrijfstakken verschuivingen voordoen, welke de onzekere situatie bepaald ongunstig zullen beïnvloeden. Dan zal de werkloosheid toenemen en dan zal met grote aandrang aan de regering gevraagd moeten worden om een omlijnd program voor het be strijden van de werkloosheid. Het zou van een vooruitziende blik getuigen, indien men zich thans reeds instelde op een mogelijke toename van de werkloosheid en een breed program van maatregelen ontwierp, waarbij ook een financieringsschema ter beschikking zou staan. Het stand punt van de werkgevers, dat er nu nog geen reden tot ongerustheid be staat is te simplistisch. He guat niet enkel om het heden, maar ook om de toekomst en die ziet er bepaald on zeker uit! Bovendien schuilt er wei nig gevaar in het ontwerpen van een program, dat gedeeltelijk overbodig z°n blijken, maar groot gevaar schuilt er in het ontbreken van zo'n plan als de situatie verergert! flict volgens de Indonesiërs zelf niet te wijten is aan de kwestie Nieuw- Guinea, maar voortspruit uit de eco nomische machtspositie die Neder land in Indonesië tracht in te nemen. Inderdaad zou het conflict ook zon der de kwestie Nieuw-Guinea zijn uitgebroken, doch het is de vraag, aldus de bewindsman, of het dan zo'n catastrofaal karakter had aangeno men. Dr. Drees zette uiteen, dat Indonesië van het begin af geweten heeft, wat ten aanzien van Nieuw-Guinea zou gebeuren. Er zouden besprekingen over dit gebied gevoerd worden, wat nog iets anders is dan de overdracht van de soevereiniteit over Nieuw- Guihea aan Indonesië. De besprekin gen zouden in de eerste plaats lopen over de zelfbestemming. Van Neder landse kant is indertijd gedacht aan de toekenning van de soevereiniteit aan de Nederlands-Indonesische unie. Dat was, toen de verhouding met In donesië nog goed leek. Nederland ging zo ver mogelijk met zijn toe zeggingen, zo ver zelfs, dat getwij feld moest worden, of de volksverte genwoordiging de maatregelen, die de regering in het hoofd had, wel dekken zou. Alles stuitte echter af op de totale onwil van Indonesië om ergens anders over te spreken dan over overdracht van de soevereini teit. Daarna is er een verstarring in getreden en zijn de dienaangaande tussen beide landen bestaande tegen stellingen door Indonesië op de spits gedreven. Een oplossing inzake Nieuw-Guinea zou tot gevolg moeten hebben een betere verhouding tot Indonesië. Maar zelfs overdracht van de souve- reiniteit zou die betere verhouding niet brengen. Het heeft daarom wei nig zin verder te praten of interna tionale uitspraken uit te lokken. Bétere verstandhouding noodzakelijk De minister-president vestigde er verder de aandacht op de berovin gen in Indonesië, die ten dele door de regering zijn toegelaten en op de rechteloosheid en de wanorde. Het door Indonesië toegepaste systeem in zijn actie tegen Ne derland wordt door de andere oos terse landen met lede ogen aan gezien, omdat zij weten, dat het de hulp van het westen, onder andere in de vorm van investerin gen, in gevaar brengt. Dr. Drees vond, dat het westen eigenlijk al te veel over zijn kant heeft laten gaan. Sprekende over dë positie van Neder land temidden van de volkeren gaf hij, met name aan de communistische heer Seegers de verzekering, dat de samenwerking van de westerse na ties opgedrongen is door de agressi viteit van Rusland en uitsluitend ern defensief karakter draagt, 't Spreekt vanzelf dat het verdedigingssysteem zo sterk mogelijk gemaakt moet worden. Dit betekent niet, dat Neder land onvoorwaardelijk heeft aange boden hier een raketbasis te vesti gen. Ons land heeft zich er niet bij voorbaat tegen verzet, omdat zou kunnen blijken, dat een basis in deze omgeving doelmatig is. De onderhan delingen er over moeten nog worden gevoerd. DESKUNDIGEN CONCLUDEREN Tegen de behandelende geneesheren van het Puttense meisje Joke Haan- schoten worden geen disciplinaire maatregelen genomen omdat is ge bleken, dat zij geen fouten hebben gemaakt toen het meisje op woens dag 15 januari j.l. door hen met een radium-naald is behandeld. Dit is de conclusie van een com missie, die op verzoek van het college van curatoren der rijks-universiteit te Utrecht een onderzoek naar het ongeval in de kliniek voor oor-, neus- en keelziekten te Utrecht heeft inge steld. Volgens deze commissie moet van een toevallige samenloop van om standigheden worden gesproken. De president-curator van de rijks universiteit tc Utrecht, jhr. mr. M. L. van Holthe tot Echten, deelde mede, dat men heeft besloten in de toe komst radium en radio-actieve stof fen onder verantwoordelijkheid van prof. dr. R. H. de Waard, hoogleraar in de stralen-leer te plaatsen. Prof. de Waard zal in de toekomst ook over de bewaring van en behandeling met radio-actieve stoffen beslissen. De opdracht tot de toepassing van radiumbestraling op Joke is door de hoogleraar-directeur van de kliniek verstrekt aan een daartoe gekwalifi ceerde arts. Deze opdracht is door deze uitgevderd overeenkomstig de in de kliniek geldende regels. Het ingrijpen van de tweede arts, die de naald verwijderde, geschiedde in overeenstemming met het gebruik, dat tot doel heeft de patiënt niet lan ger dan strikt noodzakelijk aan de straling bloot te stellen. Met de mogelijkheid, dat de kop van de radiuninaald zou afbreken werd geen rekening gchoaden, aan gezien daarover in medische littera tuur tot dusver nooit melding is ge maakt, terwijl ook de constructie van de naald zo solide scheen, dat de ge dachte aan een mogelijke breuk bij niemand is opgekomen. Jongen en meisjes in V.S, zouden negen moorden gepleegd hebben Een onder-sheriff in Douglas in de Amerikaanse staat Wyoming, heeft na een vuurgevecht de 19- jarige Charles Starkweather en zijn 14-jarig vriendinnetje Caril Fugate aangehouden, die ervan worden ver dacht samen negen moorden te heb ben gepleegd. Zij bevonden zich in een auto die zij van een van hun slachtoffers hadden gestolen. De moorden zijn alle gepleegd in de naburige staat Nebraska, waar een grootscheepse klopjacht op de moordenaars was georganiseerd. De eerste slachtoffers van het paartje waren de moeder, de stiefva der en een tweejarig zusje van Ca ril. De ouders waren doodgeschoten en de kleuter doodgeslagen. Daarna volgde een 70-jarige boer en een jong paartje, dat doorzeefd met kogels in de kelder van een ver laten school werd aangetroffen. Als derde groep slachtoffers vond men een echtpaar en hun dienstbode, Meningsverschil binnen kabinet bevestigd (Van onze parlementaire redacteur) Dr. Drees erkende gisteren in de Eerste Kamer dat tussen de minis ters van buitenlandse zaken en van economische zaken een meningsver schil bestaat over de verantwoorde lijkheid voor het beleid ten aanzien van de Europese organisaties, waar bij ons land betrokken is. Doch hij achtte de tijd niet rijp om daar over mededelingen tc doen. De kwes tie wordt in het kabinet besproken. Noorse kustvaarder bij Lofoten vergaan De 406-ton metende Noorse kustvaar der „Hadse" ls bij de Lofoten (Noord- Noorwegen) gestrand en gezonken. De 46 passagiers en bemanningsle den konden worden gered. II.K.H. Prinses Beatrix hoopt op si jnuari a.s. haar twin tigste verjaardag te vieren. (Foto Meyböom) VVSA'VVWWVVVN*\'V/*VVVW Heldere vuurbol spatte uiteen In Nederland, West-Duitslaud en Denemarken is gisterochtend om streeks half zeven een bijzonder hel dere vuurbol waargenomen, die aan de lichte hemel toch nog zeer goed te zien was. Hij was in Nederland in noordelijke richting zichtbaar en liet een vurige staart na, die halverwege in tweeën scheen te breken. Sommige waarnemers vermeldden een blauwe en andere, een rood-oranje-achtige kleur. Ook in Zeeland werd het ver schijnsel opgemerkt. V. Nielsen, geleerde van de sterrenwacht Ole Roemer te Aarhus, Jutland, heeft aan de hand van bin nengekomen meldingen berekend, dat de vuurbal op 200 km ton westen van Zuid-Sleeswijk en 100 km ten noor den van Nederland is geëxplodeerd. Waarschijnlijk was het een mete oor, die op een hoogte van onge veer tachtig kilometer uit elkaar sprong. De tweede spoetnik was het in elk geval niet: die moest zich tijdens de waarnemingen boven de Kaukasus bevinden. De sterrewacht Utrecht heeft de waarnemers om inlichtingen verzocht. Het Canadese en het Amerikaanse le ger zullen deze winter te Fort Churchill in Manitoba geleide projectielen van het type Nike, Hercules en Lacross onder poolcondities beproeven, zo is in Ottawa bekendgemaakt. Meningsverschillen over Palestina De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Dulles, die als waar nemer op de conferentie van de raad van ministers der Bagdad-landen aan wezig is. heeft woensdag meegedeeld, dat de Ver. Staten de organisatie tien miljoen dollar zullen schenken als bij drage tot de uitvoering van een ge meenschappelijk plan voor de aanleg van belangrijke verbindingen In de mohammedaanse leden-staten. De schenking moet nog door het Ameri kaanse congres worden goedgekeurd. De V.S. hebben vorig jaar 12.500.000 dollar geschonken. Op de conferentie zijn naar het schijnt meningsverschillen gerezen ten aanzien van het Palestijnse pro bleem. Zo zou de Iraakse generaal Noeri es Said dinsdag in aanwezigheid van de Turkse premier, Menderes, een ont moeting met Dulles hebben gehad, om hem de Iraakse zienswijze voor te leggen. Irak wil dat Israël achter de grenzen zoals die in de V.N.-resolutie over Palestina van 1947 waren vast gesteld. zich terugtrekt. Naar verluidt zou hij echter hevige tegenstand van Dulles hebben gekre gen, die op het standpunt staat dat het Palestijns probleem niet ln het kader van net Bagdadpact maar van de Verenigde Naties moet worden op gelost. ZEELANDS STATEN hebben zich de afgelopen dagen beziggehouden met de plaats, die hun provincie in het nationale geheel inneemt. Aan leiding daartoe was het geringe kwantum woningwetwoningen, dat onlangs aan Zeeland werd toegewe zen, aan welke toewijzing nu het Sta tenlid Van Oorschot zelfs een motie wist op te hangen, waarin werd ge constateerd, dat de regering onvol doende rekening houdt met de moge lijkheden van dit gewest om een bij drage tot de nationale welvaart te leveren. Gedeputeerden gaven géén commen taar op de motie. Zij volstonden met er bjj monde van mr. A. J. van der Weel op te wijzen, dat er van een opzettelijke achteruitstelling géén sprake was. Heren Gedeputeerden vonden zonder het nu openlijk te zeggen de motie kennelijk een beetje een slag in de lucht. En strikt- formeel genomen was dit stuk dat ook wel. Want het liep uit op een verzoek aan Gedeputeerde Staten om er bij de regering ten sterkste op aan te dringen al het mogelijke te doen om spreiding van industrie en bevolking te bereiken en om alsnog een hogere woningtoewijzing te krij gen. Het lijkt ons, dat het college deze aansporing bepaald niet nodig heeft Had de motie dus géén zin? Als demonstratie van Zeeuwse ontevre denheid over het uitblijven van steun aan bepaalde Zeeuwse plannen is haar wellicht een zekere waarde niet te ontzeggen, waarbij het nog de vraag is of er praktische resultaten van dit stuk zijn te verwachten. In elk geval zijn weer eens Zeeuwse emoties afgereageerd in een Zeeuwse motie. TOEKOMSTVERWACHTINGEN Professor Polak heeft aangetoond, dat er relatie bestaat tussen het le ven van een generatie enerzijds en haar toekomstverwachting andei-- zijds. In dit opzicht heerste er deze week in de Provinciale Staten een opgewekt leven, want de Deltatoe- Na de Staten- f zitting I VVWVAAA**>VVVWw*/WVVVW komst hield vrijwel alle sprekers in tensief en prettig bezig. Er werd met name gesproken over de grote voor delen en de ontwikkelingskansen van Zeeland, daarnaast ook van de na delen. Eén der sprekers schetste daarbij vooral als een spookbeeld de gevolgen van de recreatie. Dit hoofdschudden over de recrea tie-gevolgen is tegenwoordig een „delta-mode" geworden, waaraan vrijwel iedereen meedoet. En bij het spreken daarover wordt het woord Randstad-Holland geladen met een dreiging, waardoor men zich geschrokken afvraagt wat voor mensen daar in die Randstad toch wel wonenWant wanneer men al die sombere woorden hoort, dan lijkt het er op alsof Zeeland een volstrekt paradijs is, waarvan de poorten ernstig worden bedreigd door horden recreatie-zoekende Randstedelingen. Zonder nu de gevaren van allerlei structuurwijzigingen in Zeeland in de toekomst te onderschatten, geloven Wij, dat men zich in dit opzicht toch wel hoeden moet voor een al te grote overdrijving. Maar al te vaak wordt vergeten, dat wat men dan de „Del ta-toekomst" noemt, reeds lang is begonnen. Zeeland is geen provincie die is dichtgeplakt met oude kranten, 0111 een versleten voorbeeld te ge bruiken. Bovendien is het opvallend, dat er bij de jonge generatie in dit gewest een gretige belangstelling be staat voor alles wat met het Delta plan samenhangt. Een belangstelling, die door allerlei jeugdorganisaties enz. in goede banen wordt geleid. Men moet waakzaam zijn, inderdaad. Maar waakzaamheid is iets anders dan vrees. En het ziet er wel eens naar uit, dat deze nieüwe delta-mode de Zeeuwse bevolking afbeeldt als een bevend groepje zielepoten. OP HET VINKENTOUW! Een bevend groepje zielepoten Dat het tegendeel het geval is, bleek juist tijdens dit Stateadebat. Want toen kwam opnieuw vast te staan, dat Gedeputeerden van Zpnlar.d heus wel op het Delta-vinkentnnw ritt-on Tijdens de Deltabehandeling in de ka mer was dat reeds duidelijk gewor den doordat Zeelands provinciaal be stuur er voor had gezorgd, dat de standpunten van dit gewest duidelijk en kloek waren geformuleerd. Nu was het overzicht van hetgeen Gedepu teerden op dit stuk in de afgelopen maanden hadden verricht, welk over zicht de Staten hadden ontvangen, er een duidelijk bewijs voor, dat Zee land bepaald niet lijdelijk afwacht, maar voortdui'end actief is om er voor te zorgen, dat Zeelands belan gen niet worden geschaad. Zoals ons dezer dagen een hoofdambtenaar van waterstaat zei: „Dat provinciaal be stuur van jullie wil wel het onderste uit de kan hebben bij dat Deltaplan Neen, gebrek aan waakzaam heid mag men het provinciaal be stuur niet verwijten. ACHTER DE FEITEN Overigens was er bij dit Delta-de- bat-in-het-klein één opmerkelijk punt. Namelijk dat het volkomen verouder de voorschrift, dat slechts twee zit tingen van de Staten per jaar kent, tot gevolg heeft dat de Provinciale Staten steeds achter de feiten aan wandelen. Hun opmerkingen worden daardoor een goedkeuring-achteraf van het werk, dat het college in de frontlinie verricht. Weliswaar is deze goedkeuring belangrijk voor Gedepu teerden, omdat daarmee wordt uitge sproken of zij een richtig beleid voe ren, maar toch blijft het een con trole achteraf Een nieuwe provin ciale wet zal hier zonder twijfel ver- n„rWiT>.v to-,. -ooJo mnlfflti! Incidenten Twee Turkse soldaten en een lid van de Syrische burgerwacht zijn om het leven gekomen bq een grensinci dent. dat zich heeft afgespeeld nabij Ain el Arab, zo meldde gisteren het ..Nieuwsagentschap voor het Midden- Oosten" te Cairo. Zestig gewapende Turkse soldaten zouden zich op Syrisch gebied hebben begeven en een hinderlaag hebben legd voor een patrouille van de ly rische burgerwacht. Israël zal de aandacht van de Verenigde Naties vestigen op de •„steeds slechter wordende" situatie aan de grens met Syrië, aldus heeft een woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken te Jeru zalem meegedeeld. Dit zou in het bijzonder het inci dent van dinsdag bij Dan betreffen. Te Dan zouden twee Israëlische politiemannen zijn gedood en drie ernstig gewond door het vuur van Syrische aanvallers. Fusie Volgens Radlo-Caïro heeft presi dent Koewatli van Syrië in verband niet de fusie van ziin land met Egypte verklaard: „Ik heb mijn plicht ge daan en ik wil nu m\jn verantwoor delijkheden overdragen aan Abdel Nasser, een jonge Arabier, wiens trouw aan de Arabische zaak volko men ls." Extra viering van de bevrijdingslustra (Van onze parlementaire redacteur) Naar het zicli laat aanzien, zal de huidige regeling betreffende de viering van dc vijfde mei blijven voortbestaan, met dien verstande, dat om de vijf of de tien jaar een bijzonder cachet aan de bevrijdings dag gegeven zal worden. De minister-president, dr. Drees heeft dit woensdagmiddag in de Eer ste Kamer bij de behandeling van de begroting van algemene zaken voor 1958 in antwoord op vragen van prof. Rip (a.r.) en prof. Mole naar (v.v.d.) medegedeeld. OVERWEGEND DROOG Overwegend droog met hier en daar mist of laaghangende bewol king maar in het zuidoosten van het land aanvankelijk nog enkele opklaringen. Weinig wind. Dezelfde temperaturen of iets lagere. ZON EN MAAN 31 januari Zon op 8.23 onder 17.25 Maan op 13.34 onder 4.49

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 1