PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
ERNSTIGE TURKSE ONLUSTEN OP CYPRUS
Tachtig mensen liepen
verwondingen op
Mobiele macht van
V.S. voor Bagdadpact
Huisvestingsproblemen voor de
Z.L.M-scholen goeddeels opgelost
VAKCENTRALEN VERONTRUST
OVER STIJGING WERKLOOSHEID
201e jaargang - no. 23
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p, kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 28 januari '58
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllssingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (bg-g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
Na geruchten over verdeling van het eiland:
Turkse jongemannen en meisjes hebben maandag urenlang in
Nicosia slag geleverd met Britse politie, die zich met salvo's
traangas moest verdedigen. Bij ongeregeldheden, die negen uur
duurden, zijn volgens de laatste berichten 80 mensen, onder wie
24 politiemannen, gewond. Voor de Turkse wijk van Nicosia is
een uitgaansverbod afgekondigd.
De jonge Turken waren ver
moedelijk de straat opgegaan
om feest te vieren, nadat ge
ruchten de ronde hadden ge
daan dat Engeland had inge
stemd met verdeling van Cy
prus tussen Grieken en Turken
en dat minister Selwyn Lloyd
in Ankara een overeenkomst
hiertoe had ondertekend.
Tijdens het hoogtepunt van de on
geregeldheden werden drie Britse po-
litie-auto's omver geworpen en in
brand gestoken. Ook werd brand
gesticht in een Griekse garage waar
nieuwe auto's stonden opgeslagen.
Te Paphos in het westen van het
eiland trokken maandag schoolkin
deren met vlaggetjes en spandoe
ken naar het plaatselijke politie
bureau, waar zij schreeuwden dat
zij verdeling van Cyprus tussen
Grieken en Turken eisten. Aan de
ze betoging werd een einde ge-
Nederlands diplomatieke
zender te Djakarta gesloten
De woordvoerder van de Neder
landse diplomatieke vertegenwoordi
ging in Djakarta heeft maandag me
degedeeld dat de zender van deze mis
sie. voor het onderhouden van recht
streekse verbindingen met Nederland,
op verzoek van de Indonesische rege
ring is gesloten.
Plaatselijke persberichten hierover
bevestigend, deelde de woordvoerder
verder nog mede, dat de zender zater
dagavond om zes uur plaatselijke tijd
werd gesloten. In deze berichten was
gemeld, dat de Nederlandse diploma
tieke vertegenwoordiger in Djakarta,
de heer H. Hasselman, een bezoek had
gebracht aan het ministerie van bui
tenlandse zaken en daar namens zijn
regering had verzocht om de zender
voor rechtstreekse verbindingen met
Nederland te gebruiken.
Volgens deze persberichten, zou
het verbod veertien dagen geleden
zijn uitgevaardigd. De Nederlandse
regering diende onmiddellijk een
krachtig protest in en heeft de In
donesische nota. waarin het verbod
was vervat, ronduit verworpen.
Zaterdag handhaafde de heer
Hasselman dit protest, doch tevens
verklaarde hij zich bereid aan de in
structie van de Indonesische rege
ring gevolg te geven, aldus bedoelde
persberichten.
Lancering Amerika's
kunstmaan uitgesteld.
De Amerikaanse marine heeft zon
dag tengevolge van technische fou
ten een poging om de eerste Ameri
kaanse kunstmaan te lanceren, moe
ten uitstellen, zo is officieel te Cape
Canaveral bekendgemaakt. Hieraan
werd toegevoegd, aat eerdere pogin
gen in de loop van de vorige week
ook geen doorgang hadden kunnen
vinden, hoofdzakelijk tengevolge van
slechte weersomstandigheden.
Staande in hun kleine landbouwtrac-
toren-met-rupsbanden zwaaien sir
Edmund Hillary en twee leden van
zijn groep naar de fotograaf. De foto
werd gemaakt na de aankomst aan
de Zuidpool van Scott Basis; een
tocht die geheel met deze trekkertjes
gemaakt 'werd.
maakt door een schoolhoofd. In
Famagusta hebben Turken maan
dag twee dagen gestaakt om
kracht bij te zetten aan hun eis
van verdeling.
Prins Bernhard uit
Liberia vertrokken.
Prins Bernhard is maandag per
vliegtuig uit Liberia naar Tangan
yika vertrokken. President Tubman,
deed de prins op het vliegveld bij
Monrovia uitgeleide.
Ook de vice-president, leden van
het kabinet, de parlementsvoorzitter,
de ambassadeurs van Liberia, Ne
derland en Spanje en zeer velen van
de Nederlandse kolonie waren op
het vliegveld aanwezig. Terwijl drie
vliegtuigen van de Liberiaanse lucht
taximaatschappij strooibiljetten uit
wierpen met „goede reis" erop vuur
de een erewacht 21 saluutschoten af.
H Maandagochtend heeft H.M.
Koningin Juliana op paleis
Soestdijk een deputatie van 't -
Wageningse studenten korps
ontvangen, welke haar een ff
exemplaar van de 50ste Alma- |e
nak aanboden. Op de foto ziet
men H.M. de Koningin, die
M van de heer H. Vermeulen,
voorzitter van de commissie
H tot redactie van de 50ste Al-
manak, de Almanak ontvangt.
llllllllllflüllll
DULLES TE ANKARA:
In geval van
communistische
agressie
Op de eerste dag van de minis
terconferentie van het Pact van
Bagdad in Ankara hebben de Ver.
Staten enn Engeland de vier Mo
hammedaanse pactleden (Turkije,
Irak Perzië en Pakistan) meege
deeld, dat het westen overeen
stemming met de Sowjet-Unie
wenst, doch dat elke communisti
sche aanval zal worden afgesla
gen. De Amerikaanse minister
Foster Dulles, die de conferentie
als waarnemer bijwoont, omdat de
Ver. Staten geen volledig lid van
de organisatie zijn, beloofde, dat
een grote mobiele strijdmacht zal
optreden tegen elk communistisch
land dat een lid van het Pact van
Bagdad aanvalt.
Voorts merkte Dulles op, dat men
de nationale legers niet door auto
maten kan vervangen die door een
druk op de knop in werking kunnen
treden.
De Britse minister Selwyn Lloyd
verklaarde, dat men moet blijven
streven naar vermindering van de
spanning tussen oost en west en
naar een overeenkomst met de
Sowjet-Unie, zodra dat mogelijk is
zonder het opgeven van de vitale
westelijke belangen. Engeland is
niet tegen besprekingen met de
Russen, doch die moeten zorgvul
dig voorbereid worden. Als zou
blijken dat een topconferentie de
beste manier zou zijn om tot een
overeenkomst te komen, dat moet
men dat middel aangrijpen, zei hij.
Generaal Noeri el Said, van Irak
deed een felle aanval op Israël, dat,
naar hij zei, de Verenigde Naties
„aan zijn laars lapt". Voorts verweet
hij Frankrijk „de afschuwelijke
bloedbaden" in Algerië. Generaal
Noeri vroeg om oplossing van het
vraagstuk-Kasjmir (een geschil tus
sen Pakistan en India) door uitvoe
ring van de resolutie van de Veilig
heidsraad der Ver. Naties.
Generaal Noeri beloofde voorts
steun voor het Turkse standpunt in
zake Cyprus.
Kadar treedt af
als premier van
Hongarije
Het Hongaarse parlement heeft
maandag aan premier Janos Kadar
op diens verzoek ontslag verleend en
de door hem voorgedragen opvolger,
eerste vice-premier dr. Ferenc Muen-
nich, tot premier gekozen. Op voor
stel van Kadar is hij zelf vdorts, met
de minister van openbaar onderwijs
Kallay, benoemd tot minister zonder
portefeuille. Kadar is afgetreden om
dat liij zich geheel aan zijn werk
als eerste secretaris van de Hongaar
se communistische partij wil wijden.
Kallay is eveneens partijsecretaris.
De 71-jarige dr. Muennich wordt
als eerste vice-premier opgevolgd
c'cor Antal Apro. Kallay wordt opvol
ger, door mevr. Valerie Benke, tot op
heden leidster van de Hongaarse ra
dio-omroep.
Waarnemers geloven niet dat het
aftreden van Kadar, die tijdens de
opstand van 1956 aan de macht
kwam, zijn macht veel zal vermin
deren. Kadars opvolger, Muennich,
is minder „liberaal" dan hij en
een trouwe volgeling van Moskou.
Russen mogen in Harwell
„Zeta" bekijken.
Volgens de „Daily Mail" zullen Rus
sische atoomgeleerden worden uitge
nodigd, later in dit jamr op het Britse
atoomstation Harwell de „Zeta"-in-
stallatie te komen bezichtigen. Vol
gens genoemd blad is „Zeta" thans
van de geheime lijst geschrapt en
zullen Britse geleerden aan hun Rus
sische collega's bijzonderheden over
de constructie mogen vertellen.
Regering moet onverwijld
maatregelen nemen
De besturen van het C.N.V., de
K.A.B. en het N.V.V. hebben zich
gezamenlijk beraden over de huidige
economische situatie, in het bijzon
der met betrekking tot de werkge
legenheid.
Hoewel de landelijke werkloosheid
op 31 december 1957 nog geen abso
luut onaanvaardbare omvang had
aangenomen, zeggen de drie vak-
centralen toch ernstig verontrust te
zijn over de snelle stijging van de
werkloosheid.
Bepaalde bedrijfstakken, waaron
der met name het bouwbedrijf, als
ook de ontwikkelingsgebieden, in 't
bijzonder in de drie noordelijke pro
vincies en verschillende delen van de
drie zuidelijke provincies, zijn, aldus
de vakcentralen, in onevenredige ma
te door de werkloosheid getroffen.
De overheid, aldus de drie vakcen
tralen, dient op zo kort mogelijke
termijn verdere en versterkte voor
rang te geven aan maatregelen wel
ke tot een verruiming van de werk
gelegenheid in de meest getroffen
bedrijfstakken en gebieden kunnen
leiden.
Volgens de drie vakcentralen moet
voor de meest getroffen bedrijfstak
ken o.m. worden gedacht aan uit
breiding van overheidsopdrachten, 'r
soepeler vergunningenbeleid, subsidi
ering van een groter aantal woning
wetwoningen dan thans is te voor
zien en een tegemoetkoming in de
rente ten behoeve van de krachtens
het „besluit bevordering van het
eigen woningbezit" te bouwen wo
ningen.
De drie vakcentralen zien als ver
dere maatregelen, die deel kunnen
uitmaken van gerichte werkgelegen-
heidspolitiek: stimulering van de om
scholing en herscholing, het ver
strekken van tegemoetkoming in
verplaatsingskosten van werklozen
naar elders, het beperken van over-
werkvergunningen, alsmede het mo
gelijk maken van verkorting van de
werkweek als tijdelijk' middel om
de beschikbare arbeid te verdelen,
voorzover althans de export daar
door niet wordt geschaad.
Omstanders collecteerden
voor bestolen vrouw
Een 50-jarlge dame wilde een j|
H stukje warme worst kopen in p
een warenhuis in Den Haag.
Ze legde daarvoor even haar
p portemonnee op de toon-
H bank. Enkele ogenblikken later
was de beurs, met een bedrag
p van 80,gestolen. Het ver-
driet dat de dame hierover ten-
s toonspreide trok de aandacht
van andere klanten. Zij raak-
p ten vervuld van medelijden. Er
werd een collecte op touw ge
il zet, waaraan klanten en ver-
koopsters gul deelnamen. Bin-
nen een kwartiertje had de da-
p me haar 80,terug.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiil
ALLEEN THOLEN NOG
Binnenkort aanbesteding
landbouwhuishoudschool Axel
Het landbouwhuishoudonderwijs van de Z.L.M. in Zeeland heeft de
laatste jaren een sterke uitbreiding oudergaan, wat echter op het gebied
van de huisvesting niet zonder moeiten en zorgen is gegaan. De situatie
is thans echter zo, dat zeven van de negen scholen een goed onderdak
hebben. Alleen de scholen in Axel en Tholen maken daarop nog een on
gunstige uitzondering, maar binnen afzienbare tijd zai ook in het Oost-
Zeeuws Vlaamse land een nieuw gebouw verrijzen. Met de nieuw te
bouwen landbouwhuishoudschool in Axel zal een van de vurigste wensen
van de Z.L.M. en van de Zeeuws Vlamingen in het bijzonder, in vervul
ling gaan. De plannen, ontworpen door het architectenbureau irs. A. Rot
huizen en P. J. 't Hooft zijn reeds lang gereed; volgende week maandag
1 kan worden aanbesteed.
I Niemand zal kunnen beweren, dat
de bouw van de nieuwe school een
1 overbodige luxe is, want momenteel
wordt het landbouwhutshoudonder-
wijs gegeven in de voormalige chr.
ulo aan de Julianastraat, die verder
i alleen nog wordt gebruikt als zon-
i dagsschool van de hervormde ge
meente. Reeds in augustus 1955 wa-
l ren de nieuwbouwplanncn beste-
'dingsklaar, nadat cr voordien al ge
ruime tijd over beraadslaagd was.
In verband met de bouwstop kon
de bouw toen niet doorgaan. Dezer
dagen is dan nu goedkeuring voor de
bouw verkregen, zodat de Z.L.M.-ers
die met de zorgen van dit onderwijs
belast zijn, een zucht van verlich
ting konden slaken.
Vanzelfsprekend zal de nieuwe
school, die zal verrijzen op een
4000 vierkante meter groot ter
rein aan de Szydlowskiplein, naai
de meest moderne eisen worden
ngericht. Het gebouw dat vijf
leslokalen zal tellen, komt met de
Hoofdingang aan genoemd plein.
Het zal o.m. een ruime hal van 54
mr krijgen, een grote huishoud-
keuKen, twee naailokalen, een
praktijklokaal van 80 m2, een
strijklokaal, een theorielokaal en
een aantal douches, zowel voor de
leraressen als de leerlingen.
Rond het gebouw wordt een grote
tuin aangelegd, waar ook een 35
meter lange fietsenbergplaats en
een kippenhok worden gebouwd. Aan
de voorzijde van de school zal een
siertuin het geheel verder opvrolij
ken, terwijl het overige deel van het
terrein kan worden benut voor moes
tuin. Naast het gebouw is verder
nog een speelplaats geprojecteerd,
waar de meisjes bij gunstig weer
gymnastiekonderricht zullen ontvan
gen.
Na het gereedkomen van de nieuwe
school in Axel, zal de Z.L.M. alleen
in Tholen in een noodgebouw zitten.
Hier is de toestand verre van idéaal,
maar de schetsplannen voor ook een
nieuwe school in Tholen zijn reeds
ingediend.
Hoewel het enige tijd kan duren
voordat deze plannen gerealiseerd
zullen worden, verwacht men toch in
de loop van 1959 in deze Thoolse ge
meente te kunnen bouwen. De chris
telijke landbouwhuishoudschool te
Haamstede, die door de Z.L.M. wordt
geëxploiteerd, is nog vrij goed, maar
over enkele jaren zal ook daar de be
hoefte aan een nieuwe school zich
toch doen voelen. In Oostkapelle is
de christelijke landbouwhuishoud
school thans vrijwel gereed, terwijl
Kruiningen, Schoondijke, Zierikzee
en Terneuzen over nieuwe of vrijwel
nieuwe en uitgebreide scholen de be
schikking hebben. In Kortgene is de
school eveneens in een behoorlijk ge
bouw ondergebracht.
Plannen bestaan thans om in sep
tember 1959 een landbouwhuishoud
school in St. Maartensdijk te begin
nen, doch dit staat nog niet defini
tief vast.
Wat de vijf lagere landbouwscho
len voor jongens betreft, komt de
Z.L.M. ook aan haar trek. De chris
telijke lagere landbouwschool in Mid
delburg is wel te klein, doch spoedig
zal hetj gebouw worden uitgebreid
met niet minder dan vijf lokalen.
Principiële goedkeuring is voorts ver
kregen voor uitbreiding van de la
gere landbouwschool in Scherpenisse
en de lagere tuinbouwschool in Ka-
pelle. In Oudelande heeft men een
nieuwe school, maar daar is de be
langstelling van de zijde van de leer
lingen niet zo groot. Door het bou-
De besturen van de vakcentralen
zijn van oordeel dat de Sociaal Eco
nomische Raad zich zo spoedig mo
gelijk dient te beraden over alle as
pecten, welke voor de economische
expansie met het oog op de ontwik
keling van de werkgelegenheid in de
nabije en verdere toekomst van be
tekenis zijn. Het onderzoek van de
S.E.R. zal echter in geen enkel op
zicht vertragend op het regeringsbe
leid mogen werden. De vakcentralen
achten het noodzakelijk, dat de re
gering onverwijld gerichte maatre
gelen neemt.
Culturele overeenkomst
tussen V.S. en Sowjet-Unie
De V.S. en de Sowjet-Unie hebben
maandag een overeenkomst getekend
over uitwisseling op cultureel gebied.
De overeenkomst voorziet in de uit
wisseling van radio- en televisiepro
gramma's en films.
Bovendien zal er in de komende
twee jaar een uitwisseling op grote
schaal plaatsvinden op cultureel,
technisch en onderwijsgebied.
In de overeenkomst inzake de uit
wisseling van radio-uitzendingen is
een bepaling opgenomen, dat de tek
sten van deze uitzendingen van te vo
ren uitgewisseld zullen worden.
Mocht een van belde partijen van
mening zijn dat een dergelijke uitzen
ding niet zal bijdragen tot verbetering
van de betrekkingen tussen de V:9. en
de Sowjet-Unie. dan zal die uitzen
ding in het kader van het uitwisse
lingsprogramma niet doorgaan.
Vrouw en vier kinderen uit
brandend huis gered.
Dank zij het doortastend optreden
van een buurman, zijn gisteren een
vrouw en vier kinderen uit een bran
dende woning te Wageningen met
moeite gered.
Nadat de lieer Quint naar zijn
werk was gegaan, bemerkte zijn
vrouw, dat brand was ontstaan op
de benedenverdieping. Zij kon de
trap niet meer gebruiken wegens de
sterke rookontwikkeling, Toen de
vrouw zag, dat zij met haar vier
kinderen opgesloten zat op de boven
verdieping, begon zij luidkeels te gil
len.
De 33-jarige buurman G. van Om
meren kwam te hulp. verschafte zich
na enige vergeefse pogingen toegang
tot het huis, baande zich een weg
door rook en vlammen en bereikte
via de trap de bovenverdieping. Hier
kon hij de vrouw en de kinderen hel
pen uit het raam weg te komen. In
middels toegeschoten anderen huur
lieden stonden de heer Van Omme
ren bij deze redding ter zijde.
Ofschoon de brandweer meteen ter
plaatse was, brandde het pand geheel
uit. De oorzaak van de brand is nog
onbekend.
Prins Oskar van Pruisen
overleden.
Prins Oskar van Pruisen, zoon van
keizer Wilhelm de tweede, is in de
nacht van zondag op maandag in een
kliniek te Miinchen op 69-jarige leef
tijd overleden. Hij leed aan maag
kanker.
In 1906 werd de prins luitenant bij
een garderegiment infanterie. In de
eerste wereldoorlog klom hij op tot
luitenant-kolonel bij de fronttroepen.
Na de oorlog studeerde hij land
bouwkunde.
In 1927 werd hij „Ordensmeistei-"
van de Johannieterorde. Vooral na de
Tweede Wereldoorlog heeft de prins
veel gedaan voor het herstel van de
orde.
wen van een handvaardigheidslokaal
zal hierin misschien enige verbete
ring te brengen zijn Zierikzee be
schikt over een nieuwe school, terwijl
het lager landbouwonderwijs in
Kruiningen in de voormalige pastorie
wordt gegeven. In Zierikzee heeft
men een vrij nieuwe school.
Na de totstandkoming van de di
verse uitbreidingen en de nieuwe
school in Axel, zal de Z.L.M. over 'n
aan de eisen des tijds aangepast
scholencomplex beschikken. Beslist
geen overbodige luxe wanneer nien
bedenkt, dat ruim 2000 jongens en
meisjes in Zeeland de scholen van
de Z.L.M. bezoeken.
VERWACHT...
OVERWEGEND DROOG
Overwegend droog weer met vooral
aanvankelijk hier en daar mist, maar
ook verspreide opklaringen. Zwakke
tot matige wind tussen zuid en zuid
oost. Over het algemeen iets hogere
temperaturen.
ZON EN MAAN
29 januari
Zon op 8.26 onder 17.21
Maan op 12.04 onder 2.48