Aan de Kongo zal wellicht een Afrikaans Roergebied groeien ZÓ DENKT MEN IN NET BUITENLAND ER OVER VERKOOP OP IN BEGIN 1957 JAPANSE VEERBOOT MET 150 OPVARENDEN VERMIST AFBETALING TOEGENOMEN NIEUW-GUINEA ONDERDEEL VAN BRITSE GEMENEBEST MAANDAG 27 JANUARI 1958 PRO VINOlALEi "Z bi U W 8 hi O U RAST 5 DE BELGEN EN HUN GEBIED IN AFRIKA (I) Plannen voor waterkrachtcentrale en voor uranium-isotopenfabriek (Van een medewerker) Het leven gaat in de Belgische Kongo zo rustig voort en de emanci patie voltrekt zich daar zo geleidelijk, dat men bijna het gevoel krygt, dat de Kongo op een andere planeet ligt. De Belgen hebben het met hun kolonie bijzonder goed getroffen. Zij zijn er zo van overtuigd, dat zij er zullen bly ven, dat zij onlangs nog een geweldig plan hebben ontwikkeld, dat voor de toekomst van de Kongo van grote betekenis zal zijn. Het ligt in hun bedoeling de geweldige watervallen van de benedenloop van de Kongo te benutten voor de opwekking van bijna onvoorstelbare hoeveelheden elektriciteit De centrale, die de Belgen zich hier voorstellen te bouwen, zal uiteindelijk jaarlijks 200 miljard kwu opleveren. De plannen voor de bouw van een der gelijke centrale bestaan al sinds 1927. Bij Inga, halverwege de zee en de hoofdstad Leopoldville, bevindt zich een veertig kilometer lang bek ken, waaruit de Kongo zich honderd meter in de diepte stort. Het is de bedoeling hier een dam te bouwen, een Inspannende onderneming, die echter binnen de menselijke vermogens ligt, zoals Zwitserse deskundigen hebben bevestigd. De kosten van de bouw van de dam en van de centrale zijn ge schat op een 160 miljard Belgische franken, of wel een twaalf miljard Nederlandse guldens, een geweldige som, die de Belgen gemakkelijk den ken terug te verdienen. Voor begin 1959 met het grote werk zal worden begonnen, zullen alle technische, financiële, sociale en economische gegevens nog eens worden samengevat en in slagorde worden geschaard, want de Belgen wensen zich vooral niet in een avontuur te storten. De bouw zal vrij anel gaan; reeds in 1964 zal er jaarlijks ruim 12.5 miljard kwu beschikbaar komen en die zullen dan moeten dienen voor de ontwik keling van een grote aluminiumin- dustrie. De Kongo heeft ruime voorraden bauxiet, die dan ter plaats kunnen worden vrewerkt. De cijfers, die hierbij ter tafel komen, zijn verbluffènd; de Belgen hopen met behulp van de waterkracht van de Kongo de wereldproduktie van alumi nium in een tiental jaren te kunnen verdubbelen. Men hoopt, dat zich naast de aluminiumindustrie ook an dere bedrijven in Inga zullen vestigen. Roer-expres bij Westervoort ontspoord De Roer-expres is zaterdag op weg naar Keulen bij Westervoort ont spoord. Een dame liep een lichte shock op. De kok van de trein kreeg in het keukentje een teil met heet water over zich heen. Het ongeluk is veroorzaakt door een breuk in de rails. De ontsporing zou een ramp geweest zijn als de personenwagens in plaats van naar links naar rechts uit de rails zouden zijn gelopen. De wagens zouden dan van de daar vrij hoge spoordijk zijn gevallen. Dank zij de tegenwoordigheid van geest van de marechaussee N. J. ruin uit Zevenaar, die in de wagen achter de locomotief zat, heeft het ongeluk geen ernstige gevolgen ge had. Hij liep onmiddellijk in de rich ting Zevcnaar om treinen uit Duits land te waarschuwen. Voor alle ze kerheid legde hij noodklappers op de rails. De conducteur liep in de richting Arnhem en voerde dezelfde hande lingen uit. Rijkspolitie en mare chaussee waren onmiddcüjk ter plaatse om de helpende hand te bie den en het verkeer op de zwaar be sneeuwde weg langs de spoordijk te regelen. Weldra waren bussen aan wezig om de passagiers op te nemen. De ravage was aanzienlijk. En dan is er een plan, dat de Belgen bijzonder bezighoudt zij zouden graag in de Kongo een grote fabriek voor de scheiding van uranium-isotopen bou wen, zodat zij van louter ertsleveran ciers, ook leveranciers van splijtbare stoffen zouden worden. Als al deze plannen worden verwerkelijkt, dan zal er aan de Kongo een gigantisch Afri kaans Roergebied groeien. Er is veel in de Kongo veranderd, sinds Stanley in 1877 in een reis van 999 dagen uit Zanzibar aan de oost kust naar de kust van de Atlantische 1 Oceaan doordrong en daarbij bewees, dat de Kongo een rivier met een ge weldig, ontoegankelijk en onherberg zaam stroomgebied is. Later bewees Stanley ook, dat de Kongo kon wor den gebruikt voor de openlegging van dit land, wanneer men maar achter die onbevaardbare benedenloop van 350 km zou weten te komen. De rivier moet hier over de drempel van het Kristalgebergte heen voor zij in de Oceaan uitmondt, en dat heeft het land tot een van de laatst geëxploreer de en in bezit genomen gebieden van Afrika gemaakt. Maar de aanwezig heid van deze enorme watervallen be tekent nu, dat de Kongo grote ont wikkelingsmogelijkheden heeft. De Belgische koning Leopold n, die op hoogst romantische wijze de Kongo in palmde en het gebied tenslotte in 1908 aan België overdroeg kan niet hebben voorzien, tot welk een welvarend kolo niaal gebied dit toen nog woeste en onherbergzame land zou worden. In vijftig jaren tijds ontstond hier een geordend land met goede wegen en een voortreffelijke gezondheidszorg, met een uitgebreid toerisme en met een voor alle bevolkingsgroepen rede lijke levensstandaard. Midden in een turbulente wereld, waarin ook uit Afrika aan alle kanten de vlammen oplaaien, is het in de Bel gische Kongo rustig, zijn de sociale verhoudingen er redelijk en is veertig procent van de volwassen mannelijke inboorlingen in het westelijke prodük- tieproces ingeschakeld. En bovendien zijn de Belgen nu van plan er een van de grootste industrialisatieplannen van onze tijd uit te voeren. Zullen de zestien miljoen negers zich hierin schikken? Zullen zij niet door het na tionalisme in de andere delen van Afrika worden aangestoken? Wordt het „sterft gij oude vormen en gedach ten" dan niet tegen de Belgen aange heven (Slot volgt) Tegenstelling tussen Luns en Zijlstra (Van onze parlementaire redacteur). Er bestaat verschil van mening tussen de minister van economische zaken, prof. Zijlstra en de minister van buitenlandse zaken, mr. Luns, over de coördinatie van het beleid ten aanzien van Euromarkt en Eura tom. Prof. Zijlstra meent, dat de ver antwoordelijkheid in de eerste plaats bij hem behoort te -liggen. Hij ba seert zich daarbij op de bestaande situatie, volgens welke het beleid ten opzichte van de internationale eco nomische organen onder zijn toezicht door het directoraat-generaal voor de buitenlandse economische betrek kingen gevoerd wordt. Minister Luns meent echter, dat zijn departement de betrekkingen met Euromarkt en Euratom dient te onderhouden. Men is het in het kabinet over deze kwestie nog niets eens kunnen wor den. Hoewel aangenomen moet wor den, dat er in de vergadering van de ministerraad van vrijdag over ge sproken is, is men niet tot een be slissing gekomen. Pastoor Guy Desnoyers tot levenslang veroordeeld De 37-jarige Guy Desnoyers, gewe zen pastoor van Uruffe, die op be schuldiging van moord op de negen tienjarige Regina Fays en haar on geboren kind voor het hof van Assi sen te Nancy terecht heeft gestaan, is tot levenslange dwangarbeid ver oordeeld. Verdachte had toegegeven, aldus de openbare aanklager, de va der van het kind te zijn. De open bare aanklager had de doodstraf ge- eist. De jury, die anderhalf uur in beraad was geweest, sprak met meerderheid van stemmen als haar mening uit dat er verzachtende om standigheden konden worden aange voerd. 2 Zaterdagochtend is de hof auto fc no AA-9, waarvan H.K.H. Prin- ses Beatrix gebruik zal maken H bij haar bezoek aan de West, H in de Amsterdamse haven aan boord gehesen van het schip H >yHelicon" van de K.N.S.M. De foto toont de wagen in de ta- EI M kels bóven het schip. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllil Ontwikkeling van „schild" tegen raketten Een elektronisch „schild", dat su- per-sonische bommenwerpers be schermt tegen vijandelijke geleide projectielen, door hun zelf-richtings- apparaat in de war te brengen, wordt op het ogenblik voor de luchtmacht vervaardigd, zo werd zaterdag ont huld. Deze anti-radar uitrusting is ont worpen en verder ontwikkeld door ..Sylvania Electric Products ine." en zal aangebracht worden in de mo derne B-58 „Hustler"-bommenwer pers, om aanvallen van geleide pro jectielen vanaf de grond afgeschoten te keren, aldus de mededeling. Tempo van toeneming is vertraagd De staatssecretaris van economische zaken heeft aan de voorzitter van de Tweede Kamer aangeboden het zesde verslag over de afbetalingsovereen komsten. Hij deelt hierin mede, dat in de eerste drie kwartalen van 1957 de verkoop op afbetaling in zijn ge heel nog is toegenomen, waarbij re kening moet worden gehouden met de seizoensinvloeden. Het tempo van de toeneming echter is aanzienlijk vertraagd. De 470 ton metende Japanse veerboot „Xankei Maroe" wordt met 126 passagiers en 30 bemanningsleden aan boord vermist, aldus is zondag uit Tokio gemeld. Gevreesd wordt, dat het schip is gezonken in een hevige storm. Nadat men noodseinen van de veerboot had opgevangen, heeft men niets meer van het vaartuig vernomen. De „Nankai Maroe" onderhield een dienst tussen de stad Wakajama op Honsjioe en het eiland Komatsoe. Het 900 ton metende Japanse schip „Sjofoekoc Maroe 3" is tengevolge van de storm drie kilometer ten zuiden van het eiland Sjikokoe gezonken. Van de 27 opvarenden z(jn er v(]f gered. De overigen worden vermist. Dit wordt o.a. veroorzaakt door de beperkingen van de afbetalingsbe schikking 1956. In dit verband kan er nog op worden gewezen, aldus de staatssecretaris, dat ook de cijfers van de gemeentelijke volkskrediet banken, de particuliere geldschiet- banken en de betaalzegelkassen in de eerste drie kwartalen van 1957 een toeneming van de omzet te zien ge ven. Uit gegevens, verstrekt door het Cen traal Bureau voor de Statistiek, blijkt dat in 1955 en 1956 in de sector kle ding es textiel het grootste percen tage van het totaal op afbetaling is gekocht, nl. resp. 36,2 en 32,7 pro cent. Daarna is aan meubelen en wo ninginrichting het meeste op afbe taling gekocht, nl. 21,4 en 24,6 pro cent. voor radiotoestellen zijn deze percentages 7,5 en 6,5 procent, voor televisietoestellen 2,6 en 5,6 procent en voor koelkasten 1,0 en 1,4 procent. Ofschoon televisietoestellen en koelkasten slechts een beperkt deel van het afbetalingspakket vormen, is de vrij sterke omzet stijging van deze dure consump tiegoederen in 1956 ten opzichte van 1955 welke stijging zich in 1957, naar mag worden aange nomen, heeft voortgezet merk waardig, aldus de staatssecretaris. Hij deelt mede, dat de periode van waarneming tekort is om definitieve conclusies uit het cijfermateriaal te kunnen trekken ten aanzien van het effect van de afbetalingsbeschikking DENKBEELD VAN AUSTRALIËR Aanval van minister op leden van U.N.O. Een Australische deskundige in za ken, J. R. Kerr, heeft in een verga dering de suggestie opgeworpen van de stichting van een nieuw onderdeel van het Britse gemenebest een me- lanesische federatie dat in de Stil le Zuirzee tot stand zou kunnen ko men. Dit onderdeel van.het Britse ge menebest zou kunnen omvatten Ne derlands en Australisch Nieuw Gui nea en de Britse Salomons-eilanden. Het zou een logisch gevolg zijn van de nauwe banden op economisch, cul tureel en defensiegebied tussen de Australische en de Nederlandse ge biedsdelen. Een dergelijke samen werking, aldus Kerr, zou de Indone sische eis inzake Nederlands Nieuw- Guinea moeilijk houdbaar maken. Op het gehele eiland Nieuw-Guinea zou het Engels de voertaal moeten wor den, er zou eenzelfde wetgeving voor beide delen van het eiland moeten worden nagevoerd, zij zouden wat de handel betreft tot Australië een ge lijke positie moeten innemen en op Startverbod voor Vickers Viscounts Vierentwintig Vickers Viscounts van de serie 701, in dienst bij de British European Airways, de Aer Lingus en de Air France," zijn zater dag uit dienst genomen. Een Franse Viscount moest zaterdagavond van Londen naar Parijs vliegen. Een on derzoek wees uit, dat er corrosie- verschijnselen waren en dat er in de vleugelconstructie scheurtjes voor kwamen. De passagiers werden door een Viseount-800 van de B.E.A. over genomen. Andere Viscounts van latere bouwse- ries, in gebruik bij nog verschillen de andore luchtvaartmaatschappijen, worden niet getroffen door het ad vies dat de directie van Vickers zon dagochtend uitgaf. Superspoetnik op komst? Volgens het orgaan van de Italiaan se communistische partij, Unita, Is Rusland voornemens spoedig een „su perspoetnik" te lanceren die tweemaal zo groot zal zyn als de tweede spoet nik. In een nieuwsbericht uit Moskou op de voorpagina werd gezegd, dat dc secretaris van de communistische par ty, Kroesjtsjew, deze mededeling had gedaan tijdens een recente bijeen komst van boeren in Minsk. het gebied van het onderwijs gelijke kansen moeten hebben. Op dezelfde vergadering deed de Australische minister voorgebieds delen, Hasluch, een aanval op „de domheid van de dwazen in de Ver enigde Naties, die het steeds hebben over streefdata voor de politieke ont wikkeling van Nieuw-Gumea". De voornaamste taak voor dit gebied is, een hechte bestuursvoering te organi seren, die na twee of drie jaar in staat zal zijn, het hoofd te bieden aan de zaken die dan aan de orde zullen zijn, aldus Hasluck. De socialistenleider Arthur Calwell ondersteunde de minister. Hij ver klaarde onder meer, dat de eisen van dc UNO-led en die aandringen op een snelle onafhankelijkheid van Austra lisch Nieuw-Guinea, maar afgaan op hun eigen al of niet werkelijke grie ven tegen Europees kolonialisme dan op de werkelijke belangen van het volk. Péronmagin Venezuela blijven Zestig politieke ballingen, onder wie de twee leiders van de in Vene zuela buiten de wet gestelde partij „Accion 'Democratica", Luis Leader en Raul Leonl, zijn zondag nüar Ca racas teruggekeerd. Volgens de eerste schattingen zijn er bij de algemene staking van twee dagen en de hiermee verband hou dende ongeregeldheden in Venezuela, die het aftreden van de regering-Pe- rez Jimenez tengevolge hadden, min stens 400 mensen om het leven geko men en 1500 gewond. Zo goed als alle gewonden en doden zijn burgers, die in gevecht gewikkeld waren met de thans opgeheven geheime politie en de nationale garden van Jerez Ji menez. Hoewel het uitgaansverbod nog steeds van kracht is de mensen mo gen van zonsondergang tot zonsop gang niet op straat schijnt de mi litaire junta o.l-v. schout-bij-nacht Wolfgang Larrazabel haar positie steeds meer te versterken. Politieke ballingen keren in grote getale naar Caracas terug. De con suls van Venezuela in het buitenland hebben opdracht gekregen maatrege len te treffen voor de terugkeer van hen, die het benodigde geld voor de reis niet hebben. De nieuwe regering van Venezuela heeft ex-president Peron van Argen tinië toegestaan in Venezuela te blij ven, aldus radio New York. Volgens radio New York zou een woordvoer der van de Venezolaanse regering ge zegd hebben dat de aan het bewind zijnde junta het traditionele, in Zuid- Amerika bestaande recht op asiel 'voor politieke ballingen zal eerbiedigen. De poging tot een tegenrevolutie is in de kiem gesmoord. Langzaam en vrjjwel ongemerkt is een ver andering ingetreden in Frankryk» buiten landse politiek. Marianne is een trouwe echtgenote geworden, zo merkt de „Basler National Zeitung" op. De idee van een .flirtation" met Moskou wijst zjj ver van zich af. De tyd, dat het westen moest leven met de vrees, dat Frankrijk nieuwe betrek kingen zou aanknopen met Moskou bijvoor beeld by een herleven van het Duitse mili tarisme of uit verontwaardiging over het veronachtzamen van Franse belangen, is voorby. Misschien was de Suez-campagne wel de laatste uiting van de Franse onaf- hankeiykheidszin. Over de Amerikaanse en Britse wapenleveranties aan Tunesië sprak Frankryk harde woorden en het leek er op, dat het een Europees Front zou willen or ganiseren tegen het Angelsaksische machts misbruik, maar zulk een front bleek niet inogeiyk. Tunesië interesseerde de andere Europeanen te weinig. „The Daily Express" oefende kritiek uit op de Verenigde Staten en wel in het byzon- der op de houding van John Foster Dulles, minister van buitenlandse zaken, jegens de Amerikaanse bondgenoten in West-Europa. „Het is bijvoorbeeld niet mogeiyk een bond genoot van Frankryk in Europa te ztfn en toch onverschillig en zelfs vyandig te staan tegenover de Franse pogingen om in Noord-Afrika de rust te handhaven. De heer Dulles spreekt zich uit voor een samengaan met Engeland en de landen van West-Europa, maar toch steunde hij Egyp te tegen zyn bondgenoot Engeland tydens de kwestie Suez. Thans verklaart Dulles, dat hy dezelfde beslissing zou nemen als hy weer voor een dergelijke situatie zou wor den geplaatst". Na te hebben betoogd, dat Dulles koppig vasthoudt aan de veronder stelling dat Amerika tegelijk de bondgenoot van een ander land kan zyn en kan helpen dat land te verzwakken schryft het blad: „Dit is geen politiek". In Indonesië worden thans de Nederlan ders op grote schaal beroofd. Wat is de houding van Amerika, de bondgenoot van Nederland in de Navo? Het is dui delijk dat indien deze struikroverij straf feloos wordt uitgevoerd, de Amerikanen het gezicht zullen verliezen en de Rus sen er by zullen winnen. Het blad be toogt voorts, dat Engeland zich aan de zyde van de. Verenigde Staten moet blij ven scharen, hoe verkeerd de Ameri kaanse politiek ook moge zijn. Maar hoeveel gemakkelijker zou het voor En geland zijn, indien de politiek van zijn bondgenoot logisch en passend was af gestemd op de behoeften en noodzaak van de toestand. Wantrouwen Het Amerikaanse blad „Newsweek" is tot de conclusie gekomen, dat minister Dulles over de gehele wereld bijzonder impopulair is. Ook in de Verenigde Staten groeit de oppositie. In Engeland, aldus het blad, is niet alleen de pers maar ook de publieke opinie tegen hem. Men wantrouwt Dulles. In Frankryk is het wantrouwen even groot. In West-Duitsland vindt men hem rechtly- nig en stijfhoofdig en bovendien een be moeial. De Arabische nationalisten noemen Dulles bloeddorstig. De westelijk georiën teerde Arabieren verwijten Dulles Egypte wapens te hebben geweigerd en het land door de hulp voor de bouw van de Assuan- dam in te trekken in de armen van de Rus sen te hebben gedreven. „The Washington Post" heeft zijn mening over de kwestie Nederland-Indonesië ge wijzigd. Enige tijd geleden, zo schryft het blad in een hoofdartikel hebben wij ervoor gepleit, dat de Verenigde Staten Nederland in het geschil over Nieuw-Guinea zouden steunen. Wy hebben echter ons standpunt gewyzigd op grond van nadere gegevens,' zo voegt het blad er aan toe. I)e vraag is niet of <lr Indonesiërs gelyk hebben. Zeker hebben z,y dit niet in hun onverdedigbare vervolging van onschuldige Nederlanders en de Nieuw-Guinea-cam- pagne is door president Sockarnp beslist op demagogische \vyze gebruikt als een aflei ding van het duidelyke onvermogen van In donesië om zichzelf te regeren. De vraag is eerder of wat meer erkenning door Ame rika voor de factoren in het standpunt van Indonesië ertoe zou kunnen bijdragen een ramp te voorkomen. De vrije wereld zou er weinig mee zijn gebaat, ais Nieuw-Guinea wordt gered, terwijl Java door het com munisme wordt overstroomd. Misschien is verdere ontbinding in Indo nesië onvermijdelijk. Maar als de styf- koppige oppositie in Den Haag zou kun nen worden overwonnen, aldus „The Washington Post", zou het nog steeds de moeite waard zijn een proef te nemen met een nieuw initiatief, dat zou stre ven naar hernieuwing van de onderhan delingen. waarby' dan tevens het belang van Nieuw-Guinea op het gebied van de defensie zou worden veiliggesteld. Een volkomen onderschryving van het Ne derlands standpunt zal beslist in een groot deel van Azië worden misverstaan. Vriendschap De Indonesische dagbladen in Djakarta hebben de ondertekening van het vredes verdrag met Japan van harte toegejuicht. Het nationalistische partij-orgaan „Socloeh Indonesia" schreef in een hoofdartikel, dat het zestien jaren na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog tussen de beide lan den gesloten vredesverdrag het Aziatisch- Afrikaans front zal versterken en een krachtig fundament kan worden voor vriendschap tussen Japan en Indonesië. Het invloedrijke Merdeka merkte op. dat Japan en Indonesië twee landen zijn, die elkaar nodig hebben. Het onafhankelyke blad „Times of Indonesia", die doorgaans kritiek op Japan pleegt te oefenen, schreef: „wij moeten bereid zijn alles te vergeten en te vergeven en de nieuwe betrekkingen met Japan zo vruchtbaar en voor beide partijen zo bevredigend te maken als moge- lÖk is. T ekort „De New York Times" heeft in een hoofd artikel, het Indonesische staatshoofd. Soe- karno, het rijsttekort op Oost-Borneo ver weten. „Het is precies de wyze, waarop de Nieuw-Guinea-zaak door Soekarno en zjjn volgelingen in Indonesië is doorgedreven, welke hongersnood niet alleen op Oost-Bor neo maar in andere gebieden heeft teweeg gebracht. De anti-Nederlandse campagne opende met de in beslag neming en het lam leggen van de door Nederlanders georgani seerde interinsulaire scheepvaart, die altyd het voornaamste apparaat was dat welk gebied dan ook van voedseltekort vrijwaar de". Bovendien is het de politiek van dat zelfde regiem geweest, die geleid heeft tot het practische bankroet van een van de poten tieel rykste gebieden ter wereld. Het re giem Soekarno kan nu wel trachten wapens schepen en politieke steun te verkrijgen, maar de Indonesiërs worden hongerig". „Soekarno's aanspraak op West Nieuw- Guinea wordt zeker niet gerechtvaardigd door, de confiscatie, toeeigening en plunde ring van de grote Nederlandse investerin gen en bedryven in Indonesië. „Maar veel erger dan dat is het feit. dat de uiteindelij ke slaehtoffers de Indonesiërs zelf zijn de centrale regering heeft kennelijk de ver antwoordelijkheden. die zij op zich genomen heeft, verraden". Aldus de New York Times.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1958 | | pagina 7