O
nxe
~üzouwenf}aqina
Mohammedaanse vrouwen vechten
nog steeds voor haar vrijheid
eren
VRIJDAG 24 JANUARI 1958 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
„ONZE SLUIER IS EEN SYMBOOL"
Opvoeding is een van de moeilijkste
emancipatieproblemen
In de tien Jaren sedert het Arabische nationalisme een wereldmacht ls
geworden, heeft zich een hele reeks onafhankelijke staten met totale of
sterke mosleminslag gevormd van de kust van Marokko tot de Indonesische
archipel. Het streven van de vrouwen van de Islam naar emancipatie heeft
gelijke tred gehouden met het streven naar onafhankelijkheid. In Pakistan,
waar de auto's tien jaar geleden rondreden met zware gordijnen om de
vrouwen aan de blikken van vreemden te onttrekken, zitten de vrouwen
nu zelf achter het stuur. In Tunis, waar harems In 1947 nog algemeen ge
bruikelijk waren, werdjn april 1957 een man tot gevangenisstraf veroor
deeld, omdat by een tweede vrouw had genomen. In Egypte en de Libanon,
In Turkije en Syrië, Sn Perzië en ln Irak, waar het leven van de vrouwen
eeuwenlang werd beheerst door oude Koranvoorschriften, ziet men nu de
vrouwen ongesluierd winkelen, in nachtclubs dansen, als verpleegster wer
ken en zelfs ter stembus gaan. In de afgelopen tien jaren hebben de vrouwen
van de Islam een groter vooruitgang geboekt dan ln de afgelopen tien
eeuwen.
Toch was de profeet Mohammed die de Islam stichtte op zyn wijze een
bevrijder van de vrouwen die zyn tyd vooruit was. Hy stelde paal en perk
aan de onbeperkte polygamie van zijn tyd en verbood het levend begraven
of op andere wyze doden van pas geboren kinderen van het vrouweiyk ge
slacht.
„De Islam maakt de vrouwen gelijk
aan de mannen." vertelde Marokko's
minister van justitie. „Alleen een ver
keerde uitleg van de Koran is oor
zaak, dat dc vrouwen in de Arabische
wereld niet vrij zijn. De Koran geeft
de vrouwen het recht hun ^igen man
te kiezen en een eigen leven te lei
den..."
Naar schatting de helft van India's
twintig miljoen mohammedaanse
vrouwen houden nog aan de sluier
vast, maar tien miljoen hebben zich
van de sluier en wat deze aan vrij
heidsbeperkingen vertegenwoordigt
losgemaakt. In Indonesië verwekte
president Soekarno een ware storm
van vrouwelijke protesten toen hij een
derde vrouw nam, In Rabat. Cairo.
Istanboel, Karatsji en Beiroet is men
zo gewend aan ongesluierde vrouwen,
dat niemand er nog naar omkijkt,
maar nog niet zo lang geleden zouden
zij ervoor gestenigd zijn. In Turkye
verbood Kemal Ataturk de sluier al
dertig jaar geleden, net zoals Reza
Pahlevi Khan ln Iran deed in 1925.
Van alle emancipatieproblemen
is de opvoeding het nijpendst. Mil
joenen moslemvrouwen kunnen le
zen noch schrijven. „Waarom zou
ik myn dochter naar school stu
ren?" zeggen conservatieve vrou
wen. „ze hoeft niet te leren lezen
en schrijven want ze zal altijd haar
man naast zich hebben!"
In Marokko heeft de regering in
twee jaren onafhankelykheid het
analfabetisme tien procent terug
kunnen brengen. In Tunesië gaan
nu tienmaal meer meisjes naar
school, dan twee jaar geleden. Tien
jaar geleden waren er maar vijf
meisjesscholen in Pakistan, nu zyn
er vijfentwintig voor middelbaar
onderwijs alleen al. Deze evolutie
voltrekt zich echter niet gelijkmatig
overal; in Saoedi-Arabiè en Jemen
is men er zelfs nog niet aan begon
nen.
In Pakistan hebben de vrouwen de
grootste vooruitgang geboekt.
De minst vrije vrouwen van de Is
lam zijn de zwarte vrouwen van Afri
ka, In Nigeria worden de regels zo
streng gehandhaafd, dat de tucht van
Koeweit en Saoedi-Arabië er by in het
niet zinkt. Zelfs in de rechtszaal mo
gen vrouwen niet in het openbaar ver
schijnen in Nigeria; zij kunnen alleen
tot de rechter spreken via een daartoe
aangewezen beëdigd ambtenaar, ter
wijl zij by hun getuigenis achter een
dicht latwerk verborgen blijven.
Een vrouw die meer voor de bevrij
ding van de Moslemvrouwen heeft ge
daan dan wie ook, is Doria Sjafik, de
achtendertigjarige Egyptische femi
niste, een van de vrouwen die Faroek
ten val brachten en die het met gene
raal Naguib zowel als met Nasser
durfde opnemen. In Alexandria be
zocht Doria het Franse lyceum en zy
zag kans. een studiebeurs los te kry-
gen. Zy werd aan de Sorbonne docto
res in de wijsbegeerte en ontmoette er
de rechtskundig student Noereddin
met wie zy in het huwelyk trad.
Doria Sjafik haalde haar doctors
titel op de stelling „De Islam en de
Egyptische vrouw". De heren exa
minatoren hadden die stelling zo
merkwaardig gevonden, dat zy de
commissie hadd.en uitgebreid met
vyf korangeleerden. Doria Sjeflk
bewees de geleerde heren zonne
klaar, dat. de woorden van de pro
feet over de sociale positie van de
vrouw ln de samenleving zo rek
baar waren, dat de vrouw grotere
rechten kon genieten, ln feite de-
Advertentie)
Vraag Uw vaste slager het gratis
LOSBLADIG KOOKBOEK XoEïplU
alt» w—k kottaloo* b'nii »o«3
om do rotop'on lo bundofon Ivoor U oli voilo klant 10 toni)
BEROEMDE KOKS HELPEN IN UW KEUKEN!
Iw vakman-tlagorl
Italië on's uiert voorjaarsmode-geheimen
De Italiaanse haute couture heeft het scherm opgetrokken dat de zo
mercollecties aan het oog van de speurende spionnenmenigte onttrok.
En by de eerste oogopslag bleek dat de Italiaanse modeheersers geen
eenstemmigheid hebben kunnen bereiken over dc belangrijkste vraag die
het publiek stelt: waar zit de rokiyn, hoe doet de zak-lijn het.
Dp gezusters Fontana negeren de zak-lyn als een onaangenaam stukje Pa-
ryse import volkomen, en hebben de rokiyn conservatief onder de knie
gelegd.
Fernanda Gattioni lanceerde losjes kledende jurkjes met een duideiyk ver
wijzen naar de zak-lyn, en een lot de heupen \erlaagde en soms geheel
vergeten taille. Er is een nieuwe kleur rose, met een spoortje rood erin,
„Pink Cherries".
Barattu, die zich tot voor kort met de heren-mode bezig hield,, vierde een
première met slank-afkledende en eveneens door de zak-lijn in de taille
beïnvloede ontwerpjes, in citroengeel, rose en een honingkleur.
Eleonora (.arnett heeft de „pyl-iyn" ten doop gehouden nauwe rokken,
strak in taille en op de heup, met daarboven hloesende uitbreidingen. Voor
middag zowel als avond met bloemen bedrukte stoffen, en een rokiyn van
88 cm boven de grond.
Prinses Lola Giovanelli tenslotte bracht ook de zak-lyn, maar vulde de
collectie ruim aan met gedetailleerde modellen.
Acht van do meest exclusieve huizen van dc Italiaanse „haute couture"
hebben hun mannequins voor het voetlicht doen treden met betrekkc-
iyi< goedkope kleren.
Hoewel de hemdjurk domineerde kregen ook de peervormige, bolvormige
en „kleine meisje"-japonnen veel applaus van het publiek in het Pitti-pa-
leis te Florence.
Fabiani verhoogde de rokiyn tot boven de knie in een serie bedrukte ka
toentjes. Simonetta kwam met sportkleding voor de dag. Zy toonde lange
blouses met korte shorts of nauwsluitende jersey-slacks.
Marucelli huldigde de „ligne sac" met japonnen, meest van bedrukte stot
en vervaardigd, vaak met een rimpel in de roUzoom of een golvende rok-
zoom. Carosa presenteerde tot aan de knie reikende gestreepte sportkle
ding, die volkomen taille-loos waren. Veneziani vertoonde zijden zak japon
nen.
Schiibcrth negeerde de zaklijr n coucentrccrd zich op i> 'eldïge japonne
tjes met het middel op de juiste plaats en uitstaande rokken. Guidi ge
bruikte de zaklyn voor driedelige strand-ensembles, die hy met oranje-
-figuurtjes applikeerde.
zelfde rechten als de man, zonder
in botsing te komen met de voor
schriften van de profeet.
Koning Faroek wist de recalci
trante doctores in toom te houden door
gebruik te maken van het recht, dat
men iemand die op regeringskosten
had gestudeerd, een staatsbetrekking
kon aanwijzen. Zo werd de doctores in
de wijsbegeerte... onderwijzeres in een
lagere school, waar zy kinderen lezen
en schrijven moest leren.
Dochters van de Nijl"
Maar Doria rustte niet; zy gaf haar
weekblad uit „De nieuwe vrouw" en
stichtte haar organisatie „De dochters
van de Nijl", waartoe duizenden vrou
wen toetraden. Doria Sjafik werd af
wisselend toegejuicht, gehoond, bele
digd. tegengewerkt en belasterd.
Maar zij vond ook aanmoediging van
Egyptische politici en ten slotte be
stormde zij aan het hoofd van driedui
zend vrouwen het parlement, waar zij
veertig parlementsleden gevangen
hield tot men haar een onderhoud toe
stond. Na vier uur bezetting ver
scheen Orabi Bey. de Doria Sjafik be
loofde de vrouwen kiesrecht te geven.
Maar Faroek zei: „Niet zolang lk ko
ning ben!"
In 1954 moest Doria Sjafik met vijf
tien aanhangsters nogmaals het par
lement binnendringen, waar zy een
hongerstaking begon. Zij slaagde er
niet in om haar zin door te zetten;
nog altijd hebben de Egyptische vrou
wen geen kiesrecht.
Onder auspiciën van het Nederlands
Katoen Instituut overkoepelend
orgaan voor de Nederlandse katoen-
verwerkende industrieën hebben
dezer dagen de jonge Nederlandse
mode-ontwerpers Dick Holthaus en
Cees Terleth een modeshow gebracht,
waarin getoond werd wat er met het
vaderlandse industrie-nrodukt ka
toen kan worden bereikt. De jonge
Cees Terleth uit Rotterdam, bij deze
gelegenheid door het Katoeninstituut
geïntroduceerd, toonde dat hy over
durf, fantasie en vakmanschap be
schikt. By zyn (bezienswaardige)
modellen was de „ligne sac" niet ver
geten. Dick Holthaus verbond aan
zijn collectie geen bepaalde lijn, maar
streefde vooral naar het brengen van
draagbare modellen, met vrQ korte
rokken (even onder de knie) en ja
ponnen met jas-, pellerine- of bolero
effect. Op de foto een model van
Dick Holthaus, uitgevoerd in katoe
nen filmdruk; de mouwen zijn tegen-
gevoerd met witte piqué.
„Wintersportvakantie"
is een magisch woord,
synoniem aan vreugde
en gezond sportver-
maak. En deze beide
begrippen drukken ook
een stempel op de win-
tersportkleding die vlot
en fleurig moet zijn,
maar tegelijkertijd zo
doelmatig mogelijk
Drie geslaagde voor
beelden van ideale win-
tersportkledij zijn op
bijgaande illustratie te
zien. De anorak (links)
is tamelijk lang, en de
ingeweven bonte ran
den leggen nog eens de
nadruk op de noncha
lante snit.
Om in het winter-va-
kantieoord te kunnen
wandelen, moet men
over een warm sportief
Jak beschikken. Het
dedingstuk van de
middelste tekening is
hiervoor bijzonder ge
schikt; het is een jasje
van langharige, zachte
en heel lichte stof, naar
een ontwerp van de
breigoederen-couturiè-
re Anny Blatt.
Tenslotte een kos
tuum voor de sportieve
vrouw, die voornemens
is om enorme ski-toch
ten te gaan maken. Dit
ski-pak is gemaakt uit
elastische wollen stof;
't jak heeft veel ruim
te in de rug. De ski-
Ïantalons zijn allemaal
amelijk nauw; 't ver
dient dus wel aanbeve
ling om voor deze kle
dingstukken eveneens
een elastische stof te
gebruiken.
jur&jes blijven
(Van onze redactrice)
Ergens in een winkelstraat trip
pelt een vrouw met weifelende
pasjes langs de etalages van de
textielzaken, waarin de koopjes lig
gen te lokken met schreeuwende op
schriften. Een japonnetje van f 79,50
voor 39J0; een wit jersey mantel
pak waarvan alleen een oplettend
toeschouwster ziet dat het al aardig
naar geel zweemt van 119,50
voor 1,9,90; een pepita-jurkje van
55 voor f 19fi9....
De winkelende vrouw heeft, het er
moeilijk mee. Ze kijkt verlangend,
toilet en weegt, maar loopt op het
beslissende moment tóch door. Zij
is één van de (vele) vrouwen die
door het woord „uitverkoop" als door
een magneet naar de winkelstraten
worden getrokken. Zelfs als ze niet.
van plan zijn om te kopen zelfs
als ze geen geld hebben om te kopen.
Tot, de laatste categorie behoort deze
dame. Bestedingsbeperking, een
„vers van de pers" belastingaanslag-
biljet, een brandstofrekening die aan
het begin van de volgende maand
nog moet worden voldaan: al deze
financiële haken en ogen wandelen
met haar mee tenoijl ze langs de
etalages gaat, en weerhouden haar
van een tè daadwerkelijke belang
stelling voor al die lokkende op
schriften.
7 óch wil ze zo graag iets kopen...
Niet in de eerste plaats omdat
ze iets nodig heeft. maar
omdat ze een vrouw is, en elke
vrouw toil kopen in de uitverkoop, al
is het maar een meter band van ne
gentien cent voor zeventien cent. Het
idee dat men „een koopje" heeft ge
haald, het idee vooral dat men de
slimme winkelier eens een keer te
glad is, doet elke vrouw stralend van
geluk thuiskomen, al is haar „koop
je" nog zo gering.
Maar deze vrouw heeft beslist
geen geld meer te missen voor de
uitverkoop; zelfs niet die twee tien
tjes voor dat goedkope pepita-jurkje.
Hoogstens 2,95 kan ze nog van
haar huishoudgeld afnemen en
daarvoor koopt men zelfs in 't groot
ste. uitverkoop-paradijs nog geen
jurk; hoogstens een wat klein uitge
vallen bloesje, of drie theedoeken
met-kleine-weef foutjes, of een paar
nylons die „irregular" zijn zoals men
dat zo mooi weet uit te drukken.
n terwijl onze wandelaarster al
deze zaken overweegt, staat ze
plotseling voor een textielwin
kel waarin couponnetjes te koop lig
gen. Couponnetjes waarvan hele ja
ponnen gemaakt kunnen worden,
couponnetjes voor rokken maar
ook hele kleine couponnetjes van nul
komma zoveel per meter. En daarbij
is een zwart-wit gestreept zijden lap
je waaruit men misschien nèt een
sjaaltje kan maken, of een garne
ring op een simpel zwart japonnetje.
Zo'n simpel zwart japonnetje hééft
onze winkelende huisvrouw thuis,
in haar kleerkast. Het is niet nieuw
meer het is niet mooi meer, het is
eigenlijk een beetje „afgedragen".
Het zwart-wit gestreepte lapje dat
juist binnen de financiële mogelijk
heden valt, lijkt het aangewezen
middel om dat zivarte, tot stiefkind
geworden japonnetje weer op te fleu
ren...
Het lijkt het middel; het is dit be
slist niet. Want als onze koop
ster na urenlang vlijtig priege
len een keurige kraag en twee
nog kleuriger manchetjes van haar
„koopje" heeft gemaakt; als ze het
opgeknapte „stiefkind" daarna aan
schiet en zich brandend van nieuws
gierigheid voor de spiegel opstelt,
krijgt ze de teleurstelling van haar
leven. Het afgedragene van het jurk
je valt nu dubbel op tegenover de
glanzende nieuwheid van de garne
ring; het is ondanks die gloednieuwe
garnering nog steeds een oud japon
netje; het doet denken aan dat goed-
Hollandse gezegde van de vlag op de
modderschuit....
Neem deze raad aan, uitverkoop-
lustige lezeressen: lcoop zo'n klein
lief couponnetje nóóit met het oog
merk om er een oud jurkje mee „op
te halen". Het oude jurkje wordt er
nog veel armoediger door! En als
U weet dat U ieder half jaar weer
volkomen bezeten wordt door de uit
verkoop-koorts, maak dan een „uit
verkooppotje". Na elke seizoenoprui
ming hebt U een half jaar de tijd
tot de volgende; het is toch niet zo'n
heksentoer om in dat halfjaar enkele
tientjes hijeen te sparenDan kunt
U met die tientjes lekker langs de
etalages zwerven en „een koopje ha
len" zonder het gevoel te hebben,
dat U een eigenlijk onmisbaar ge
deelte van het huishoudgeld op het
altaar van de seizoenopruiming hebt
geofferd.
Uan oZótifV
iet ozeutv
De brief, die voor mij ligt, ga ik
in deze kolom niet beantwoor
den. Zelfs de inhoud ervan zal
ik, als niet ter zake doende, een
wege laten. Het is bovendien een
uiterst persoonlijk schrijven dat geen
buitenstaande lezeres zal interesse
ren. Wat er dan nog van het epistel
overblijft dat de moeite van het ver
melden waard blijkt? Enkel en al
leen de vorm en de toon.
Om te beginnen het adres driftig
en haastig, zo scheef op de envelop
pe gekalkt dat het een gevoel van
zeeziekte suggereerde. De plaats
naam was zo fel en grof onderstreept
alsof er nog minstens drie uitroepte
kens op hadden moeten volgen, en de
postzegel was er stbllig haastig met
een fikse stomp opgeslagen. Heel en
al de duidelijke kenmerken van 'n on
besuisd neergepende en in ijlende
haast op de bus gegooide brief.
De inhoud klopte volkomen met die
diagnose. Zonder adempauze hijgden
de zinnen achter elkaar aan, en het
slot stotterde van drift....
Het was érg: niet voor mij als ge
adresseerde, maar voor haarzelf: geen
opgewonden standje van zestien len
tes maar een vrouw van over de
veertig, resoluut, capabel en behoor
lijk intelligent maar toevallig tot
haar schade ongetrouwd. Als U hier
lacht hebt U een wezenlijk belangrij
ke functie van het huwelijk tot nu toe
over het hoofd gezien.
Want behalve een dozijn andere
verdiensten heeft een normale
echtverbintenis zoals elk ge
slaagd deelgenootschap dit voor
op de %Tijgczellenstaat, dat in veie
fevallen van alledaagse gebeurlijk-
eden de ene hand de andere schoon
wast. En het behoort tot de corrige
rende eigenschappen van de gemid
delde man, dat hij meestal niet heet
van de naald en nat van de inkt een
brief de wereld instuurt. Zeker, er
zijn van die heethoofden de ru
briek „Ingezonden stukken" is hun
geliefd slagveld maar zij vormen
een bepaalde categorie, die van de
doordravers en lik-op-stuk-gevers.
De overgrote mannelijke meerder
heid echter, zet een voltooide brief
liefst een dag in een open envelop op
de schoorsteenmantel, om dan nog
eens rustig en kritisch de inhoud over
te lezen.
Dit is een goede gewoonte, hem
door de samenleving bijgebracht,
want de ervaring van geslachten va
der op zoon heeft hem geleerd, dat
het gesproken woord bil lange na
niet de draagwijdte heeft van net-ge
schrevene. Alles wat men op schrift
stelt is in zekere zin gevaarlijk ma
teriaal, waarop men de schrijver van
daag of morgen kan vangen.
Denk tien tellen na voor je spreekt
maar tien uur voor je een brief ver
zendt, is ongeveer hun ervaren ge-
dachtengang.
Dat deze voorzichtigheid zich dik
wijls ook tot de schrijverij van
hun ega uitstrekt, is een loffe
lijke correctie die mevrouw op hoge
prijs moet stellen. Het is geen kwes
tie van onzelfstandigheid om manlief
elke brief te laten lezen voor het pos
ten. Want zijn visie op allerlei kwes
ties, zijn vaak nuchterder en objec
tiever oordeel kunnen een vrouw,
van nature veel impulsiever en lichter
ontvlambaar, voor onaangename tik
ken op die haastig pennende vingers
behoeden.
Zo kreeg ik jaren geleden eens een
bi-ief van een jonge vrouw, die zo
dom was geweest naar pen te laten
besturen door een kinderachtige on
stuimige jaloezie tot het verbluf
fend slot, waarin zij meedeelde dat
haar man het met deze brief niet
eens was en haar het verzenden had
ontraden: Zoiets doe je nu eenmaal
niet.
Zij deed het. driftig en eigenwijs
tóch en heeft daar tot op de dag
van heden geen seconde plezier aan
beleefd, hoogstens door mijn volhar
dend stilzwijgen in eigen ogen een
mal figuur geslagen. Want de bedoe
ling van dergelijke brieven is toch,
lekker driftig weerwerk uit te lokken
en zich dan in een verrukkelijke en
eindeloze ruzie-correspondentie te
storten
Niet doen nóóit doen. Een res
pectabel en met deugdelijke
argumenten gestaafd betoog
van iemand die met U van mening
verschilt is altijd dc moeite van het
beantwoorden waard. Maar aan drift-
buion-on-papier een postzegel ver
spillen is dwaasheid en onbegonnen
werk
Ook deze overijlde schrijverij van
een ongetrouwde afzendster heb ik
dus naast mij neergelegd, monkelend
bij de gedachte dat de ware toe
dracht der feiten haar binnen weini
ge dagen zou duidelijk worden, en
zij zichzelf een kinderachtig opge
wonden standje zou voelen.
3ASKIA.
U.V .V.-babysitcentrale
Nu het uitgaansseizocn in volle gang
is. is het wellicht nuttig om nog eens
te wijzen op het bestaan van de „ba
bysit-centrale" waarover Middelburg
dank zij een initiatief van de Mid
delburgse U.V.V. kan beschikken.
Deze babysit-centrale die nu bijna
een jaar bestaat, heeft haar reden
van bestaan inmiddels wel bewezen,
maar blijkbaar zijn er nog vele huis
moeders die niet van het bestaan van
deze instelling afweten. Daarom zij
hier nog eens de aandacht gevestigd
op de Middelburgse U.V.V.-babysit-
centrale. voor 't lidmaatschap waar
van men zich kan opgeven by me
vrouw N. N. J. Muller-Minnema
.(Berkenlaan 3. telefoon 2063) en by
mevrouw H. G. Ballintijn-Balvers
(Berkenlaan 5. telefoon 2000). De
opbrengst van de lidmaatschappen
komt ten goede aan het U.V.V.-werk,