PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Omwenteling op het gebied van kernenergie
Aanpassing N.-Revelandse waterhuishouding
kost bijna 4 miljoen
BILT
NOORSE TANKER NABIJ ALGIERS
DOORMIDDEN GEBROKEN
KINDEREN VAN EEN BOER
VONDEN SMARAGDENVELD
201e jaargang - no. 13
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 16 jan. '58
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
NEDERLANDSE PRIMEUR
In Amsterdam zal nieuu)
laboratorium worden gebouwd
Het wetenschappelijk onderzoek, dat prof. dr. J. Kistemaker in
het laboratorium voor Massaspectrografie te Amsterdam ver
richt met het doel het winnen van energie uit de in ons land veel
voorkomende grondstoffen, nl. waterstof en lithium, kan een
wereldprimeur voor Nederland worden en een omwenteling be
tekenen op het gebied van de kernenergie.
Dit researchonderzoek in Am-1een nieuw laboratorium voor massa-
sterdam heeft er onder meer toe ^ctoerafie. Enkele raadsleden maah
geleid, dat Euratom heeft
zien van een groots project voor
dit onderzoek in Frankrijk, dat
twintig maal zo duur zou zijn.
Men is met dit onderzoek op de
goede weg en er zijn aanwijzin
gen, dat het research-werk tot
goede resultaten zal leiden.
In het Amsterdams laboratorium
wordt gebruik gemaakt van de groot
ste istopen-separator van Europa. De
directeur van de kernenergie heeft
grote verwachtingen van deze ont
wikkeling voor de gehele wereld.
Deze mededeling deed de wethouder
•voor het onderwijs, mr. A. de Roos
gisteren in een vergadering^an de
Amsterdamse gemeenteraad tijdens
de behandeling van een voorstel tot
aankoop van grond voor de bouw van
Woningbouw
Het ziet er voor de bouwnijver
heid in Zeeland vrij slecht uit
nu er voor 1958 niet meer dan
500 gesubsidieerde woningwetwonin
gen gebouwd mogen worden. Deze
vijfhonderd vormen zo ongeveer het
vijfde deel van de bouwcapaciteit
der Zeeuwse aannemers en men ver
wacht in die kringen thans het ont
staan van omvangrijke werkloos
heid.
Dat laatste zou bijzonder te be
treuren zijn, omdat er nog altijd wo
ningnood isook in Zeeland. Zij
het dat die nood in deze provincie
met zijn langzaam groeiende bevol
kingsaantal iets minder schrijnend
is dan in het centrum van Neder
land.
De kans dat Zeeland er overigens
in slaagt nog iets extra's te
krijgen boven de toewijzing
van 500 woningen moet uitgesloten
worden geacht.
Wel zijn er mogelijkheden op het
stuk van premiebouw. Zeeland mag
in 1958 circa 1800 premiewoningen
bouwen als het daarvoor financie
ring weet te vinden.
Die financiering zal moeilijk zijn,
maar toch moet men deze premie-
bouw niet bij voorbaat onmogelijk
achten.
Het departement van volkshuisves
ting en de regering zullen namelijk
er niet aan ontkomen om voor de
premiebouw iets te doen. Doet de re
gering niets dan blijft het bouwpro-
gram 1958 voor geheel Nederland op
ontoelaatbare wijze achter. De werk
loosheid in de bouwvakken zou dan
een zware last worden en de strijd
tegen de woningnood zou in een
sfeer van hopeloze tegenstrijdigheid
geraken.
De overheid zal dus iets extra's
moeten doen voor de premiebouw.
Daarop heeft enkele dagen geleden
de heer J. Dura Dzn., voorzitter van
de Raad van Bestuur Bouwbedrijf
gewezen. Er moet, zo zei de hij, voor
de premiebouw een beter klimaat ge
schapen worden. De regering zal
zich moeten bezinnen op maatrege-,
len voor de vorming van een zodani
ge marge tussen lasten en baten,
dat bij een voor de huidige omstan
digheden aanvaardbare huur óók
de exploitatie van de in de particu
liere sector te bouwen woningen mo
gelijk is bijvoorbeeld door een sub
sidie, welke afgestemd is op de
hoogte van de huur en van de,ren
tevoet.
Dat zeide dan de heer Dura.
Nu is het opmerkelijk, dat er in
die (hoge) rentevoet enige be
weging wordt verwacht.
Tijdens het grote gejammer over
de kapitaalschaarste die overi
gens niet zo hevig was! trok vo
rig jaar de rentevoet nog al aan. Op
dit ogenblik echter zijn financiële
deskundigen van mening dat de ren
tevoet medio 1958 wel zal dalen bij
voorbeeld van 6 op 5 De Neder
landse Bank kan daarop grote in
vloed uitoefenen en wanneer zij dat
doet dan zal dank zij het goedkope
re geld iets gemakkelijker gebouwd
kunnen worden in de particuliere
sector.
Dan zal ook, om met de woorden
van de heer Dura te spreken, de
marge tussen lasten en baten meer
aanvaardbaar worden.
Daalt de rentevoet dus iets en doet
de regering op het stuk van subsidie
ook nog een kleinigheid, dan is het
klimaat voor premiebouw voldoende
verbeterd om bouwen zo niet volledig
rendabel toch wel mogelijk te ma
ken.
En dan komen voor Zeeland die
1800 premiewoningen in het jaar
1958 aanmerkelijk dichter bij!
De gemeentebesturen van Zeeland
zullen er dus goed aan doen de mo
gelijkheden voor premiebouw niet
uit het oog te verliezen, maar zich
daarop terdege te prepareren.
spectografie. Enkele raadsleden maak
ten bezwaar tegen de wijze waarop
de grondeigenaren hun grondbezit
daar ten verkoop hadden aangebo
den, doch de wethouder wees op het
uitzonderlijk belang van de aankoop
voor het nieuwe laboratorium, dat
noodzakelijk in de nabijheid moet
komen van het reeds ter plaatse ge
vestigde instituut voor kernfysisch
onderzoek.
Nederlanders uit
Indonesië naar V.S.?
Van bevoegde zijde in Washington is
verzekerd, dat het Amerikaanse. ml=
nisterie van buitenlandse zaken de
hoop koestert, dat het mogelijk zal
blijken dat enige van de Nederlan
ders, die uit Indonesië zijn uitgewe
zen, naar de Verenigde Staten kun
nen komen krachtens een noodpro-
gramma voor immigratie. (U.P.).
Na de uitbreiding van dit instituut
en de bouw van het nieuw laborato
rium zal een belangrijk atoomre-
search-centrum in de Watergraafs
meer zijn gevestigd. Alhier kan de
benodigde „mankracht" worden opge
leid voor de toekomstige vorm van
energiewinning.
De raad besloot tenslotte tot de
aankoop van de grond met alleen
de stem van de heer J. H. Mee-
wezen (prot. chr.) tegen. Dit
raadslid zei bezwaar te maken,
tegen de vestiging van een derge
lijk research-centrum in de grote
stad, vanwege de gevaren die
daaraan voor de bevolking zouden
zijn verbonden. De wethouder had
echter meegedeeld; dat deze insti
tuten geen gevaar opleveren.
Ook Australië tegen
territoriale wateren
De Australische minister van bui
tenlandse zaken heeft woensdag ver
klaard, dat Australië geen enkele
handeling, welke Indonesië zou ver
richten om zijn soevereiniteit over een
uitgestrekt zeegebied, dat de Indone
sische eilanden omgeeft, en over de
lucht daarboven te vestigen, zal er
kennen. De minister deelde mede, dat
de Australische regering Indonesië
van dit besluit in kennis heeft gesteld.
Tweeëntwintig mensen uit een me
nigte baders en baadsters, die in de
gezwollen wateren van de rivier de
Matanzas doken om aan de grote hit
te te ontsnappen, worden vermist en
zijn, naar men aanneemt, verdronken.
Amerikanen werken aan
aardrerkenningssatelliet
De „New York Times" meldt, dat de
Verenigde Staten in het voorjaar van
1959 een kunstmatige aardsatelliet
voor militaire verkenningsdoeleinden
in de lucht hopen te brengen. De sa
telliet zou worden uitgerust met een
kop, waarin fotografische uitrusting
zou worden aangebracht. Hiermede
zou het mogelijk zijn foto's te maken
van fabrieken of raketlanceerbases in
de Sowjet-Unie. De kop zou naar de
aarde teruggeschoten kunnen worden.
Volgens The „New York Times" is
dit project verleden week in een be
sloten zitting van de senaatscommis
sie voor de militaire paraatheid be
sproken.
IN ZUID RHODESIA
Nederlands schip
redt 28 mensen
Het Noorse tankschip „Seirstad" is
woensdagochtend in de Middellandse
zee ter hoogte van Majorca doormid
den gebroken. Het is nog niet bekend
wat de oorzaak van het ongeluk is
geweest. Het 9974 ton metende schip
voer bij kalm weer in een weinig on
rustige zee. Het schip was met ruwe
olie van de Perzische Golf onderweg
naar Barcelona.
Het Nederlandse schip de Bintang.
dat van Amsterdam onderweg is
naar Indonesië heeft 28 overlevenden
van het Noorse schip opgepikt. Dezen
bevonden zich op het achterschip.
De Spaanse marine-sleepboot „Tri
ton", de Franse torpeaobootjagers
..Berbere" en „Arabe" en het Franse
patrouillevaartuig „Cuoletas" zijn on
derweg om de mannen op het voor
schip te redden.
Het voorschip was gisteren drijvend
gesignaleerd op 180 mijl noordelijk
van Algiers en 90 mijl oostelijk van
Majorca. Een vliegtuig van de Fran-
luchtmacht, opererend vanaf een
basis bij Algiers, heeft het voorschip
fisteren nog verkend. De comman-
ant berichtte naar zijn basis dat
zich nog twaalf mensen op het wrak
bevonden, zo werd door de Franse
luchtmacht gisteravond medegedeeld.
De Rubicone heeft inmiddels nog ze-'
ven man aan boord genomen. Er
worden thans nog drie man vermist.
Het voorstuk van de tankboot is bij
na onder de waterspiegel verdwenen.
Handvol stenen 10.000
In Zuid Rhodesia hebben kinderen
van een boer een smaragdenveld ge
vonden, waar vermoedelijk voor et
telijke tientallen miljoenen guldens
smaragden voor het oprapen liggen.
Het terrein ligt ruim 300 kilometer
ten zuiden van Salisbury. Een des
kundige op dit gebied, Lewis Jason,
beschreef- de stenen, die men tot nu
toe gevonden heeft, als „van fantas
tisch goede kwaliteit".
Het veld is ontdekt door de kinde
ren van Jasper Mizengeli, die een
boerderij heeft in het Belinge-reser-
vaat. Hij zag dat zijn kinderen aan
Op het Damrak te Amsterdam ope
reert op het ogenblik een oud-ijzer-
visser, die per uur 12 tot 15 fietsen
van bijna nieuw tot volkomen ver
gaan - ophaalt uit de wateren rond
om het Centraal Station. Vorige week
viste hij zelfs een complete en be
rijdbare scooter uit het niet zo frisse
nat op.
De foto toont de man aan het werk,
naast een klein deel van zijn vangst
aan het Damrak.
Gift van koningin voor
hulp aan gerepatrieerden
De koningin heeft op giro 777 een
belangrijk bedrag doen storten als
bijdrage voor de hulp, die door het
Centraal comité voor kerkelijk en
particulier initiatief en het Neder-
landsche Roode Kruis geboden wordt
aan de Nederlanders die uit Indonesië
moesten vertrekken.
het spelen waren met „leuke ste
nen", die helder glansden en nog
mooier werden naarmate ze meer
door dé'handen gingen.
Nieuwsgierig verzamelde Mizen
geli een handvol van de stenen, reed
80 km naar Belingwe en toonde de
stenen aan de commissaris voor het
mijnwezen. Deze taxeerde het hoop
je stenen ongeslepen en vuil op cir
ca. 10.000 gulden.
De politie had twee dagen nodig
om naar het gebied te reizen, waar
de stenen gevonden waren. Het is
zeer moeilijk bereikbaar, en de rivie
ren die men onderweg moest over
steken staan zeer hoog. In het ge
bied waar de stenen liggen heerst
droogte en is er nauwelijks water
voor mens en hond.
Politie te Colchester
zoekt naar neger
De .politie te Colchester doet op het
ogenblik moeite om een rijzige ne
ger, die een smal snorretje heeft, te
vinden, omdat de politie gelooft dat
deze man haar kan helpen bij het
zoeken naar de moordenaar van het
19-jarige Nederlandse meisje Marle
Kriek.
Het is hekend dat deze neger, die
omstreeks 27 jaar is, de laatste tijd
verscheidene malen gezien is in de
omgeving van de plek waar Marie
voor het laatst in leven gezien is. De
neger bevond zich in een twee-kleu
rige auto. Het is een zelfde auto, als
die welke op de avond van de moord
gezien is.
Als een leg-puzzel probeert de politie
zich geleidelijk een beeld te vormen
van hetgeen Marie gedaan heeft, na
dat zij rs avonds uit de bus was ge
stapt. na uit Londen teruggekeerd te
zijn. Thans gelooft de politie dat Ma
rie niet begonnen is van de bushalte
naar de boerderij te lopen waar zij
werkte, maar dat zij een afspraak
had met een man in een auto op en
kele honderden meters afstand.
Nederlands schip bij
aanvaring beschadigd
Het 184 ton metende Nederlandse
schip „Denzo" is woensdag bij een
aanvaring nabij Gravesend, in de
Theems, ernstig beschadigd. Het
schip is met een gat in de romp, Gra
vesend binnengelopen.
p Ter gelegenheid van de actie
..Meer vrouwen in de B.Br',
'welke in februari, en maart a.s.
p zal worden gehouden met me-
dewerking van 15 Nederlandse
M vrouwenorganisaties, werd
woensdag të Barneveld, op de
H tweede tlag van een twecdaag-
H se persbijeenkomst i» de staf-
school van de B.B aldaar, óp
H een fabrieksterrein een de-
monstratie gegeven door vrou-
wen van de B.B.-blokploegen
uit Hilversum en Barneveld en
van de brandweer uit Den
Haag.
De foto toont de Haagse dames
in actie.
minimi
iiiiimmiiiiiiiiimimimimiiiiiiii
CULTUURTECHNISCHE DIENST RAPPORTEERT
En verbetering bijna zes
MAANDAG '20 JANUARI aanstaande zal cr op Noord-Beveland een
bijeenkomst worden gehouden door de subcommissie voor de polders
en waterschappen van de Noordbevelandse Commissie Drie-Eilanden
plan ter bespreking van het rapport, dat thans is uitgebracht door de
Cultuurtechnische Dienst over de toekomstige waterhuishouding op
het eiland. Het rapport valt in twee delen uiteen het bevat A. een
begroting voor een aanpassingsplan» en B. een begroting voor een ver
beteringsplan. Het eerste, dat uitsluitend beoogt de afwatering op het
eiland aan te passen aan de toestand, die zal ontstaan na totstandko
ming \an het Drie-Eilandenplan, vergt een bedrag van niet minder dan
3,8 miljoen gulden. Het verbeteringsplan, da de nieuwe toestand te
vens wil gebruiken voor het maken van een aantal verbeteringen in de
waterhuishouding van Noord-Beveland, zal een bedrag vergen van 5.8
miljoen.
Het rapport werd door de Cultuur
technische Dienst samengesteld in
nauwe samenwerking met de Ne
derlandse Heide Maatschappij en het
Technisch Bureau van dc Unie van
Waterschapsbonden en wordt thans
door rijks-, provinciale en water
schapsinstanties grondig bestudeerd.
Het werd uitgebracht o.a. op verzoek
van rijkswaterstaat onulat na tot
standkoming van het Drie-Eilanden-
plan eb cn vloed in de Zandkreek
plaats moeten maken voor een con
stant peil, waardoor acht afwate-
ringssluizen niet meer kunnen wor
den gebruikt.
Het aanpassingsplan dat dus
geen verbetering, doch aanpas
sing van de huidige waterhuis
houding aan de nieuwe situatie
nastreeft voorziet in de bouw
van vier diesel-gemalen, name
lijk één in de Onrustpolder, de
Willemspolder, de Adriaanpolder
en de Jacobapolder, alsmede in 't
graven van een groot aantal toe-
leidingskanalen naar deze nieuwe
gemalen. Het gemaal in de On
rustpolder zou een gebied van 330
ha moeten bemalen, dat in de .Ja
cobapolder een gebied van 450
ha, dat in de Willemspolder van
3000 ha en het gemaal in de
Adriaanpolder van 1180 ha.
Zou evenwel in plaats van dit aan
passingsplan het verbeteringsplan
worden uitgevoerd, dan zouden er in
plaats van vier, drie gemalen nodig
zijn .namelijk één in de Onrustpolder
voor een bemaling van 330 ha, één
in de Willemspolder voor 3400 ha en
één in de Adriaanpolder voor 1200
ha.
Het verschil zit hier dus met na
me in de capaciteit van het gemaal
in de Willemspolder, terwijl boven
dien langere leidingen gegraven moe
ten worden. Het verschil in kosten is
dan ook 2 miljoen gulden, maar er
zijn méér voordelen 1 1
DE FINANCIERING
De grote vraag, waarvoor de wa
terschapsbestuurders op Noord-Beve
land thans komen te staan, is van
zelfsprekend de financiering. Men
gaat er terecht van uit, dat een aan
passingsplan waarmede vergele
ken bij de huidige toestand geen ver
betering wordt bereikt niet voor
rekening van de streek dient te ko
men. Deze aanpassing immers is nu
eenmaal een noodzakelijk gevolg
van een door het rijk aangebrachte
verandering in de Zandkreek door de
uitvoering van het Drie-Eilanden-
plan: er treedt géén eb meer op en
daardoor wordt de tot dusver norma
le wijze van afwatering onmogelijk.
De Deltawet biedt terecht een ruime
mogelijkheid voor financiering door
het rijk van dergelijke gevallen.
Trouwens, het onderzoek naar de
vraagstukken van deze Noordbeve
landse waterhuishouding is ook door
het rijk verricht.
Maar hoe zal het met de finan
ciering zijn .wanneer wordt besloten
tot uitvoering van het verbeterings
plan? Wanneer men nu rekent, dat
de aanpassing (kosten 3,8 miljoen)
per hectare een bedrag van f 713,56
uitmaakt, terwijl de verbetering
(5,8 miljoen) per hectare niet min
der dan f 1132 zal vragen, dan be
tekent dit het lieve sommetje van
f 408,44 per ha meer! Een bedrag
(Vervolg op pag. 5j
Acht doden bij instorting
van hotel in Ierland
Acht personen onder wie vijf vrou
wen, zijn om het leven gekomen en
vijftig werden gewond toen in het
Ierse plaatsje Ennis de eerste verdie
ping van hotel Carnody's instortte.
Het hotel was onlangs ïri andere han
den overgegaan en in verband hier
mede werd een uitverkoop gehouden
van meubilair en linnengoed. Na de
verwarring van de eerste minuten
keerden velen die aanvankelijk wa
ren gevlucht naar de plaats van de
ramp terug.
Uit het ziekenhuis werden medica
menten aangevoerd en in de gehele
omgeving zijn doktoren en verpleeg
sters opgeroepen. Op het moment
van de instorting zouden zich
naar schatting 200 personen in het
hotel hebben bevonden. Carmody's
was een der bekendste hotel van
Zuid-Ierland. Het werd veel door po
litici bezocht.
Auto door trein vernield
inzittenden gedood
R, A. uit Apeldoorn en J. B. W. uit
Breda zijn om het leven gekomen, na
dat op een onbewaakte spoorwegover
gang tussen Vorden en Zutphen een
trein in botsing was gekomen met
hun auto. De trein werd ernstig be
schadigd. de auto werd vernield.
Het baanvak tussen Vorden en
Zutphen. waar enkel spoor ligt, werd
gestremd. De reizigers werden met
bussen vervoerd.
Zending salk-vaccin op
Schiphol aangekomen
De eerste grote zending salk vaccin
tegen kinderverlamming, die in op
dracht van de Nederlandse regering
door de N.V. D.igra te Diemen uit
Amerika wordt geïmporteerd, is gis
ter met een vraclitlijntoestel van de
K.L.M. op Schiphol aangekomen. De
machine, die ditmaal als „vliegende
koelkast" dienst deed, was voorzien
van een speciaal gebouwde container
van 9 meter lengte. Daarin werd in
totaal 5100 pond afwel 60.000 ampul
len met dit polio-vaccin vervoerd.
Het is afkomstig uit Indianapolis en
het werd in New York ingeladen. In
de speciale koelbox werd het op de
vereiste temperatuur tussen 2 en 9
graden Celsius gehouden. In de strijd
tegen de kinderverlamming zal van
deze zending aan 181.000 kinderen
een injectie kunnen worden gegeven.
Het is de eerste grote hoeveeihéid na
de procforder van september.
Wild zwijn aangereden
door bestelauto.
Op de Hoenderloseweg te Apel
doorn is dinsdagavond een wild zwijn
aangereden door een bestelauto. Het
zwijn sleepte zich nog voort tot het
fietspad, maar kon toen niet verder.
Een jachtopziener heeft het dier uit
zijn lijden verlost. De bestelauto werd
slechts licht beschadigd.
VERWACHT.
PLAATSELIJK MIST
Zwaar bewolkt met plaatselijk mist
en hier en daar wat lichte motregen.
Weinig wind en iets hogere tempera
turen dan gisteren.
ZON EN MAAN
17 januari
Zon op 8.40 onder 17.01
Maan op 6.23 onder 15.04
