Nieuwe jaar begint reeds met
onzekere economische toestand
Tumult in Romeinse Opera
KLANKBORD
REGERING BLEEF TE LANG DOOF
VOOR ALARM UIT ONDERWIJS
VRIJDAG 3 JANUARI 1958
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DE VAART ERIN HOUDEN
Men moet nauwlettend toezien, dat
afremming niet over doel heenschiet
„Voor 1958 blijve de politiek erop gericht, de vaart er in te houden".
Aldus besloot de heer T. J. Twijnstra, voorzitter van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers, de nieuwjaarsrede, die hij gisteren hield in de
radiorubriek „Uit het bedrijfsleven". Spreker zeide, dat 1958 reeds met
een gedeeltelijk ontspannen maar ook met een min of meer onzekere
economische toestand begint en hij vroeg zich af of de politiek van be
perkende maatregelen reeds als voltooid moet worden beschouwd. De
toestand dwingt tot de noodzaak om in de komende maanden zeer nauw
lettend toe te zien, dat de toch als tijdelijk bedoelde afremming niet over
haar doel heenschiet. Spreker wees op de noodzaak van toenemende
investeringen.
Het beleid tot beperking van de bestedingen heeft geleid tot de noodzaak,
gezien de verminderde binnenlandse afzet, meer te exporteren om te voor
komen dat de nationale produktie in haar totaliteit achteruit zou gaan.
De heer Twijnstra zeide, dat de ont
wikkeling van het tweede halfjaar
van 1957 reeds toont, dat dit, althans
ten dele, is gelukt. De nieuw verwor
ven uitvoermogelijkheden dienen ech
ter ook in de toekomst te worden ge
handhaafd en zelfs nog uitgebreid.
Vooral nu de grote Europese markt
enerzijds een groot afzetgebied be
looft voor onze produkten. staat aan
de andere kant het feit, dat wij zullen
moeten concurreren tegen oude, ge
vestigde industriegebieden. aldus
spreker en hg vervolgde: „concurren
tiekracht eist modernisering, rationa
lisering en dus investering.
De heer Twijnstra noemde drie
factoren, die de opgaande lijn van
de economie remmen, n.l. de beste
dingsbeperking, de schaarste aan
kapitaal en de onzekerheid, waar
mee men het toekomstige beeld
van de wereldconjunctuur beziet.
Hij zei. dat er een aantal sympto
men is. dat tot voorzichtigheid
noopt, en noemde bijvoorbeeld de
uitzonderlijke lage scheepsvrach-
ten. Een bijzondere onzekerheid
voor ons land is gelegen in de re
cente gebeurtenissen in Indonesië,
aldus spreker.
Hij was van mening, dat het afne
men van dc werkgelegenheid in ver
schillende sectoren van het bedrijfsle
ven geen aanleiding behoeft te geven
tot verontrusting. Deze gang van za
ken beschouwde hij als het gevolg van
het wégvallen van een overspanning
in onze economie, waarvan wij reeds
de nadelige gevolgen begonnen te on
dervinden en op de vermindering
waarvan het beleid juist is gericht.
Tot dusverre !s de gemiddelde werk
loosheid gebleven beneden het gemid
delde. dat In overeenstemming met
het uitgestippelde lieleld verwacht
kon worden.
Gevaren
De voorzitter van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor
Utrecht en omstreken, jhr. L. Huyde-
copcr van Nigtevecht, zag bij het be
spreken van de economische situatie,
waarin ons land zich bevindt, als de
grootste gevaren de Inflatie en het on
geduld om onze begeerten vervuld te
zien, sneller dan de economische mo
gelijkheden toelaten.
Zouden wij op dit pad doorgaan,
dan zal het ons ongetwijfeld voeren
in een wereld van schijnwelvaart,
waar de inflatie een rookgordijn op
trekt over de uitholling van ons
weerstandsvermogen en de vervul
ling van dc begeerten maar een her
senschim blijkt te zijn, aldus de
voorzitter. Hij achtte dit gevaar
uitermate reëel en het zou zijns in
ziens onverantwoordelijk zijn het te
onderschatten.
Herstel
De voorzitter van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor
Twente en Salland, de heer H. van
Heek, acht geen reden aanwezig om
de situatie in de Twentse textielin
dustrie met pessimisme te bezien. De
binnenlandse afzet vertoonde aan
vankelijk in 1957 een nogal sterke
stijging ten opzichte van 1956, maar
in de tweede helft van het jaar viel
een teruggang te constateren. De
veiwachting bestaat evenwel, zo zei-1
de de heer Van Heek tijdens zijn t
nieuwjaarstoespraak, dat de binnen-
landse vraag zich in de voorjaars- 1
maanden van 1958 weer zal hebben
hersteld.
VUURTOREN GEVRAAGD. De
Times had de volgende advertentie:
gevraagd ongebruikte vuurtoren, on
middellijk te betrekken. De adver
tentie is opgegeven door een dame,
die altijd al van vuurtorens gehou
den heeft en nu temidden van de
golven wil wonen om „van alles af
te zijn".
GLAMOUK. De Engelse schooljuf
frouwen zijn op nieuwjaarsdag op
geroepen om meer zorg te besteden
aan haar uiterlgk. De presidente
van de bond van hulpondenvgzeres-
sen voor middelbare scholen, made-
leine de Mont, verklaarde op een
bondsvergadering, dat er nog te veel
onderwijzeressen zijn die slecht en
ouderwets gekleed gaan. Wat meer
poeder en lipstick en rechte kousen
naden betekenen geen ijdelheid, zei
zei.
„Ik vraag me soms af, of het niet
beter zou zijn, als ik wat meer tijd
zou besteden om mezelf voor te be
reiden op de lessen en wat minder
voor de lessen".
In verband met de dalende vrach-
tenmarkt en de daaruit voortvloei
ende winstcapaciteit blijft het
nieuwbouwprogramma de Neder
landse rederijen grote zorg geven,
zo zeide mr. Delprat, voorzitter
van de Kamer van Kooiphandel te
Amsterdam. „De immer toenemen
de concurrentie der goedkope viag-
f;en en de volslagen onaandoenlijk-
leid van het departement van fi
nanciën tegenover dit probleem
veroorlooft het nationale rederijbe-
drijf geen optimistische kijk op de
toekomst, zulks in tegenstelling
tot andere scheepvaartlanden.
Touwen strak
Professor G. Brouwers, secretaris
generaal van het ministerie van eco
nomische zaken, heeft in het eerste
nummer van 1958 van Economische
statistische berichten een beschou
wing gewijd aan het economisch per
spectief.
Overexpansie leidt tot inflatie en
tot tekorten op de betalingsbalans, al
dus prof. Brouwers. Bij een gegeven
economische potentie past een stij
gingstempo voor consumptie en inves
teringen. dat men niet straffeloos
overschrijdt.
Het afgelopen jaar was ons pro
bleem dit tempo te hervinden. Aan
vankelijk leken de ontworpen midde
len onvoldoende. In de herfst begon
zich evenwel de omkeer te voltrek
ken. Het uiteindelijke tekort voor
1957 zal waarschijnlijk van beperkte
omvang zjjn. Als de touwen voldoen
de strak worden gehouden, mag voor
1958 op een overschot worden gere
kend.
ONDERWIJZERS NAMEN 2 MOTIES AAN
Noodtoestand nog steeds
niet opgeheven.
,J)e regering en het volk zijn te
lang doof gebleven voor de alarme
rende stemmen uit onderwijskringen,
waardoor er weinig of geen verbete
ring is gekomen op onderwijsgebied."
Dit zei de heer J. Lootsma, alge
meen voorzitter van de Nederlandse
onderwijzersvereniging, tijdens de
opening van de twaalfde algemene
vergadering, die in Amsterdam
wordt gehouden.
Het ziet er naar uit, zo vervolgde
de voorzitter, dat er nog vele jaren
een noodtoestand zal blijven bestaan.
„Buitenstaanders concluderen aan
de hand van het eindcijfer van de
onderwijsbegroting misschien dat er
heel wat verbeterd is. maar insiders
weten jvel beter, zij denken aan het
gebrek aan schoolruimte, de verou
derde en ondoelmatige schoolgebou
wen jan de veel te grote klassen."
Ook herinnerde de heer Loots
ma aan de slechte .salarisregeling
van de kleuterleidsters, die hg'
„ronduit een drama" noemde.
Door de kleuteronderwijswet is
ook deze tak van onderwijs wet
telijk geregeld en verwacht mag
worden dat de salarissen van de
kleuterleidsters in ovèreenstem-
ming zijn met de maatschappelij
ke betekenis van het werk, zo zei
ff Een aantal ministers som-
M mi (/en vergezeld van hun echt- ff
genote heeft woensdagavond
een voorstelling bijgeivoond
ff van de „Gysbregt" in de Am- ff
ff sterdamse Stadsschouwburg. ff
s Op (leze foto van de loge ziet ff
men v.l.n.r. minister Hofstra,
premier dr. Drees, wethouder
s De Roos van Amsterdam, mi- ff
H nister Klompé, minister Suur-
h off en minister Helders.
spreker. Hg drong er op aan dat
aan deze onrechtvaardigheid een
einde zal worden gemaakt en
hoopte daarbij op de steun van de
minister.
Er werden op deze vergadering
twee moties aangenomen. De eerste
motie betrof een amendement op het
wetsontwerp tot wegneming van de
belemmeringen, die het zowel de on
derwijzer van het openbaar als die
van het bijzonder lager onderwijs
onmogelijk maken, lid van de ge
meenteraad te zijn. De vergadering
was van mening dat door deze rege
ling rechten aan onderwijzers van
openbare lagere gemeentelijke stho
len zullen worden onthouden, die aan
leerkrachten van bijzondere lagere
scholen wel worden toegekend. In de
motie wordt er bij de regering op
aangedrongen het gewijzigde wets
ontwerp in te trekken.
Ook over de salarisregeling van
de leraren hg het lager nijverheids
onderwijs werd een motie ingediend.
Hierin wordt ernstig bezwaar ge
maakt tegen de uitgestelde verho
ging van salarissen voor deze lera
ren.
Dokterswoning in
Winsum afgebrand.
Het Woonhuis van dr. U, J. Mans-
holt, arts te Winsum, is gisteren
grotendeels afgebrand. Arbeiders
ontdekten het vuur, toen de familie
Mansholt en vier logés nog te bed
lagen. In nachtkleding konden allen,
na door de arbeiders gewaarschuwd
te zijn, ontvluchten. De brandweer
van Winsum begon onmiddellijk met
blussen.
De brandweren van Groningen en
Baflo werden te hulp geroepen maar
hoefde niet meer aan het werk, om
dat bij lnm aankomst het vuur al
vrijwel bedwongen was.
De inboedel ging verloren, met uit
zondering va.n de instrumenten en
medicamenten in de spreekkamer.
Ook de spreekkamer zelf bleef ge
deeltelijk intact.
Verscherpte bewaking door
Russen in Berlijn.
Bij verscheidene grensovergangen
in Berlijn staan sinds dinsdag Rus
sische militairen. Er wordt in de
stad ook door de Russen gepatrouil
leerd. Een Britse woordvoerder heeft
medegedeeld, dat een Russische mi
litair enkele dagen geleden in de
Britse sector van Berlijn politiek
asiel heeft gevraagd. De man, die
geen officier was, was niet meer in
Berlijn.
Vol gein s een Oostduitse politieman
zoeken de Russen naar deserteurs.
Westberlijnse tolbeambten hebben
van Oostduitsers gehooid, dat et- drie
Russische soldaten waren gedeser
teerd. Andere Oostduitsers hadden
verklaard dat er een hoge Russische
functionaris was gevlucht.
Thans is het Kon. Besluit ver
schenen, waarbij mr. J. W. Beyen
benoemd is tot Nederlands ambassa
deur te Parijs.
Tijdens de laatstgehouden ge-
meenteraadsverkiezingen te
Singapore is de links-georiën-
teerde peoples Action Party"
aan hei bewind gekomen en de
penningmeester van deze par- M
tij, de heer Ong Eng Goean
werd gekozen tot eerste bur- j|
gemeester van de stad. Zijn
eerste daad was het wegvoer-
pen van de scepter als ,JRéli-
kwie van kolonialismeVoor M
de aanvang van de eerste ver- ff
gadering staken jonge suppor-
ters van de partij vuurwerk
af op de trappen van het stad- f§
huis maar de politie greep in M
(onder) en arresteerde een
aantal jongelui.
Nieuwjaarsboodschap uit
Moskou voor koningin.
De Russische leiders K. Worosji-
lovv, N. Kroesjtsjevv en N. Boelganin,
hebben nieuwjaarsboodschappen ge
richt aan koningin Juliana en aan
de ministerpresident W. Drees. De
tekst van de boodschappen is door
de Russische ambassade te Den
Haag bekendgemaakt.
Het telegram aan de koningin
luidt als volgt: „Uwe majesteit staat
U ons toe bij de intrede van het
nieuwe jaar U en het Nederlandse
volk onze hartelijke gelukwensen
van voorspoed te willen aanvaarden.
Wij hopen, dat in het nieuwe jaar
alle staten, zowel de grote als de
kleine, al hun krachten zullen aan
wenden, om aan de verwezenlijking-
van de innigste verlangens van de
volken tegemoet te komen, n.l. het
verzekeren van een duurzame wede
en om de mensen voor de wees voor
de dag van morgen te vrijwaren.
Van deise gelegenheid gebruik ma
kend zouden wij tevens onze beste
wensen willen uitspreken voor het
nieuwe jaar en de beste wensen voor
de gezondheid en het geluk voor uw
gezin.
Maria Meneghini Callas
staakte haar optreden.
In de opera te Rome heeft zich
donderdagavond een tumult voorge
daan, zoals de operageschiedenis
slechts zelden te zien heeft gegeven.
Maria Meneghini Callas brak haar
optreden in Bellini's „Norma" na
de eerste akte af naar zij zeide
wegens heesheid doch volgens een
radiocommentator omdat zij niet
genoeg applaus had gekregen. Tot
degenen die de galapremière bij
woonden behoorde Italië's presi
dent Gronchi.
Toen in de eerste acte „La Callas"
de tweede romance gezongen had,
was hier en daar in de zaal enig kri
tisch gemompel hoorbaar geweest en
het applaus had niet aan de verwach
tingen beantwoord.
Dadelijk snelde La Callas naar
haar kleedkamer, deed de deur op
slot, en vroeg om een dokter. Wan
hopig smeekte men haar, de opvoe
ring voort te zetten. Ze weigerde,
zeggend dat ze door heesheid was
overvallen.
In de zaal steeg de spanning, toen
(le pauze tussen het eerste en tweede
bedrijf zich tot twintig minuten rek
te.
Aanvankelijk begreep het gala-
publiek niet, wat er gaande was.
Eindelijk betrad een functionaris
de loge van Gronchi en fluisterde
de president iets in het oor. Men
zag, hoe de president opstond en
met zijn echtgenote de loge ver
liet.
Enkele ogenblikken later kon
digde de directie aan, dat de voor
stelling afgebroken was „wegens
force majeure". Daarop brak een
pandemonium los. Het eerste ge
joel en gefluit kwam van de goed
kopere rangen, doch het tumult
sloeg spoedig over op het typi
sche première-publiek beneden op
de duurste plaatsen.
Tussen aanhangers en tegenstan
ders van „La Callas" ontstond een
woedend handgemeen. Bezoeksters
zochten gillend een goed heenkomen
uit het: tumult.
De Italiaanse radio onderbrak
ijlings de uitzending van de gala
avond.
Het Wereldgebeuren
Oude pionier
Toen David ben Goerion dinsdag
aan Israëls president Ben Zwi
het ontslag van zijn kabinet
aanbood, was de achtergrond een
heel andere dan in december 19o^.
Toen immers hing hij de steek van
eerste minister aan de wilgen omdat
hij „na zeventien Jaren van inge
spannen lichamelijk en geestelijk
I werk voor het Zionistisch ideaal met
I langer de nodige kracht kon opbren-
1 gen. die het ambt van regeringshoofd
in een jonge, nog niet geconsolideer
de staat als Israël nu eenmaal ver:
'eist". Hij voegde eraan toe. dat hij
onmogelijk kon bepalen, wanneer hij
zich weer in staat zou voelen, actief
aan het staatsbestuur deel te nemen.
Het duurde tot februari 1955, voor
dat hij weer in de regering terug
kwam uit een simpele barak van vier
kamers in Sdei Bolter, een beginnen
de nederzetting in het hart van de
Negeb-woestijn, waar hij tussen de
pioniers niet alleen had uitgerust,
maar ook had teruggedacht aan de
tijd. dat hijzelf als lid van een groep
uit Polen geïmmigreerde intellectu
elen als landarbeider werkte en zelf
meebouwde aan woningen voor
nieuw-aangekomenen en een garde
oprichtte voor de verdediging van
geïsoleerde kolonies in het eerste
tiental jaren van deze eeuw).
Neen, het ontslagbriefje dat Ben
Goerion deze week aan Ben Zwi
overhandigde, had niet te ma
ken met de persoonlijke behoefte,
zich een tijdje terug te trekken. Wel
kon men de kabinetscrisis die zich nu
voordeed in verband brengen met
Ben Goerions levendig gebleven over
tuiging, dat een goed uitgeruste ge
wapende macht niet kan worden ge
mist in de Joodse staat, die telkens
uit Arabische monden de bedreiging
hoort, dat men haar inwoners „de
zee in wil drijven". Met de geweren,
zoals hij ze zelf bij zich droeg toen
hij als jongeman op wacht stond, kan
men nü niet meer volstaan. Ben
Goerions streven is erop gericht, dat
zijn land over een moderne strijd
macht beschikt, die zo degelijk is
toegerust dat de Arabieren met hun
Russische wapens er niet tegenop
kunnen. En nu had hij er zorgen
over, dat zijn land bepaalde uitrus
tingsstukken miste, die nodig kun
nen zijn bij een onverhoopte bestrij
ding van de nieuwe uit Rusland af
komstige Egyptische duikboten.
Het enige land. waar men naar zijn
mening nog kon proberen, het ont
brekende aan te schaffen, was de
Westduitse bondsrepubliek. Het leek
hem onvermijdelijk, een vooraan
staand functionarisnaar Bonn te
sturen om daar na te gaan of zulke
leveranties mogelijk waren. Nadat
hij zijn zin had doorgezet, werden de
ministers van de zeer linkse Ach-
doeth-Haavoda-partij zo boos. dat zij
het geschilpunt dat in besloten ka
binetszittingen was besproken aan
de grote klok hingen, met de mede
deling dat zij aan zo'n beleid niet
langer konden meewerken. Lang en
breed is in de ministerraad nog over
dit probleem doorgepraat, maar men
kwam niet tot overeenstemming. Ben
Goerions ontslagaanvrage was daar
na onvermijdelijk.
Ben Goerions tegenstanders in de
ministerraad baseerden hun
houding voornamelijk op de in
Israël uiteraard nog sterk levende
herinneringen aan Hitiers schrikbe
wind. De na-oorlogse Westduitse re
gelingen kunnen hun best doen, om
aan het nieuwe Duitsland een waar
dig, democratisch stempel te geven
maar de Achdoet-Haavoda en ande
ren in Israël blijven ervan overtuigd
dat men niet al te gauw ertoe moet
overgaan vriendschappelijke banden
met de Duitsers aan te knopen. De
Achdoet-Haavoda partij was er bang
voor, dat besprekingen over wapen
aankopen wel eens gepaard konden
gaan met overleg betreffende diplo
matieke betrekkingen en wat dies
meer zij. Maar inmiddels hebben de
Duitsers laten weten, dat er aan \va-
penlevei anties voor Israël niet te den
ken valt: niet alleen zouden anders
hun betrekkingen met de Arabische
staten In gevaar komen, maar ook
wacht de regering-Adenauer zich er
voor, om olie op de Midden-Oosterse
vlammen te gooien nu zij juist druk
doende is, om te ijveren voor inter
nationale ontwapeningsbesprekingen.
Omdat niet alleen een paar Isra
ëlische ministers ertegen waren
maar ook de Westduïtsers niet
genegen waren om op Ben Goerions
verlangens in te gaan, moet het mo
gelijk worden geacht, dat men in Is
raël onder dit „incident" een streep
zet en de samenwerking hervat. In
elk geval heeft Ben Zwi woensdag de
opdracht om een nieuw kabinet te
vormen, weer aan de oude pionier
Ben Goerion toevertrouwd.
Installatie hoofddirecteur
voor Monumentenzorg.
De staatssecretaris van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, mr. It. G.
A. Höppener heeft gisteren mr. It.
Hotke geïnstalleerd als hoofddirec
teur van de rijksdienst voor de mo
numentenzorg.
Mr. Hotke was tot nu toe hoofd van
de onderafdeling monumentenzorg
van het ministerie van O. K. en W. en
fungeerde het laatste half jaar te
vens als waarnemend hoofddirecteur
van de rijksdienst, die na het overlij
den van de heer Van de Velde reeds
geruime tijd zonder definitieve lei
ding is.
I
DAVID BEN GOERION
weer formateur
West-Duitsland leverde in
1957323 schepen af.
In 1957 hebben de Westduitse
scheepswerven 323 oceaanwaardige
schepen met een gezamenlijke tonna
ge van 1,1 miljoen afgeleverd.
136 van deze schepen, met een
tonnage van 870.000. werden ge
bouwd voor buitenlandse opdracht
gevers. Ongeveer 100.000 Westduit
sers vinden werk in de scheepsbouw-
industrie.