NEDERLAND HAD
MOEILIJK 1957
INDONESIË VOERT economische
oorlog tegen NEDERLAND
Verdragen Euratom en
Euromarkt aanvaard
Evenwicht moet worden hersteld
HET WERD WAT RUSTIGER
SCHUILPLAATS VAN ANNE
FRANK WORDT HERSTELD
'DINSDAG 31 DECEMBER 1957.
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
i po«* va* uncni u*a mtt vrsttwm,
1 BÖiGQÖUO*: „ISRAËL KAK
I cvbhrk ktsru kvctwif&M
Eigen ruiten worden ingegooid,
maar scherven treffen ons land
IN SINGAPORE verblijven honderden Nederlanders in kampen; ze ho
pen, dat ze zo spoedig mogelijk naar Nederland kunnen gaan om daar
een nieuw ie en 'e kunnen beginnen. Ze hebben Indonesië moeten verla
ten, omdat de toestand voor hen onhoudbaar was geworden. Gemo
lesteerd werten ze niet, maar wel waren voor hen winkels gesloten. Ze
mochten niet meer bediend worden in restaurants. Ze kregen slechts op
beperkte wijze stroom. Hun huizen waren beschilderd met anti-Neder
landse leuzen en pubiikaties in het Nederlands waren verboden.
De Indonesische regering ging nog verder met het nemen van maat
regelen tegen Nederlanders. Ze tastte daarbij echter haar eigen econo
mische positie aan. De staking, die 24 uur duurde op de Nederlandse
bedrijven, kostte het land meer dan een miljoen roepiah. Deze acties
achtte het comité tot bevrijding van West-Irian, dat de maatregelen te
gen de Nederlanders heeft geleid, niet voldoende en men ging met toe
stemming van de regering over tot het inbeslagnemen van Nederlandse
bedrijven.
Op bankgebouwen hesen arbeiders
de rode vlag als ook op het gebouw
van de K.P.M. Genationaliseerd
werd de K.P.M. niet, zei de regering.
De schepen zijn te oud daarvoor.
Maar nadat enige schepen van deze
maatschappij een tijdje in een haven
hadden gelegen, kregen zij militaire
bewaking aan boord. Men vreesde
dat zij anders zouden uitwijken.
Voor vele Indonesiërs betekende 't
uitvallen van de diensten, die door
de K.P.M. werden uitgevoerd, gebrek
aan rijst en andere levensmiddelen.
„Wij hebben de toestand in de
hand", vertelde de Indonesische
regering. Er moest echter ook
worden verklaard, dat men be
reid moest zijn om offers te
brengen om de Nederlanders uit
het Tand te verdrijven en om
West-Irian in het bezit te krij
gen. Een van de offers is voor
bepaalde gebieden, zoals midden-
Java hongersnood, in andere ge
bieden, waar nog wel wat rijst
was, werden zeer hoge prijzen
voor rijst gevraagd. De bevol
king die dat niet kon betalen
moest zicht tevreden stellen met
tapioca.
Om het interinsulair verkeör weer
op gang te kunnen brengen wend
de de Indonesische regering zich
tot enige landen, waaronder Japan,
om schepen te kunnen huren. De Ja
panse regering antwoordde dat de
regering geen schepen beschikbaar
kon stellen, maar dat zij de .reders
niets in de weg zou leggen, wanneer
deze Indonesië een aanbod zouden
doen.
Bedrijven
Ook de K.LM. werd getroffen. De
Nederlandse luchtvaartmaatschappij
kreeg geen toestemming meer om op
het vliegveld van Djakarta te landen.
De employé's "noesten het land ver
laten. Niet alleen zij maar alle Ne
derlanders moeten weg, zei de mi
nister van justitie Mqengkom. Dat
moet in fasen gebeuren, volgens de
ze minister bekend door het proces-
Jungschlöger. Eerst de werklozen,
dan de Nederlanders van de mid-
den-klasse en in de laatste fase
moeten de andere Nederlanders vol
gen.
Later werd deze order van mi
nister Maengkom door uitspraken
van andere ministers verzacht en al
leen de werkloze Nederlanders zou
den weg moeten.
Alle winst en sociale transfers van
de Nederlandse ondernemingen wer
den bevroren. De waarde der Neder
landse belangen wordt geschat op
ongeveer vijf miljarti Nederlandse
guïdèns.
Déze acties, niet onmenselijk vol
gens het Indonesische Rode Kruis
werden ingezet, nadat de Algemene.
Vergadering van de Verenigde- Na
ties de Indonesische resolutie had
verworpen. Indonesië wil Nederlands
Nieuw-Guinea inlijven, omdat dit
eiland volgens Indonesisch stand
punt zou behoren tot Indonesië. Ne
derland stelt zich op het tegenover
gesteld standpunt.
Vooraf had de politieke commissie
de resolutie aanvaard. Indonesië
kreeg zijn zin in de Algemene Ver
gadering niet en de acties tegen de
Nederlanders werden ingezet. Overi
gens wordt deze economische oorlog
voering tegen Nederland door velen
gezien als een afleidingsmanoeuvre
van de regering. Men wil de interne
moeilijkheden camoufleren.
Bij de debatten in de Verenigde
Naties heeft de samenwerking
tussen Nederland en Australië
indruk gemaakt. In de verklaring
die over deze samenwerking is
uitgegeven, werd nog eens van
Nederlandse zijde bevestigd, dat
het de politiek van Nederland is
om de inwoners van Nieuw-
Guinea in de toekomst in staat te
stellen over hun eigen lot te be
slissen.
De Nederlandse regering heeft de
kwestie Indonesië ter sprake ge
bracht tijdens de NAVO-conferentie
te Parijs. De regering ontmoette
daar begrip voor het Nederlands
standpunt. Minister Luns heeft kort
voor Kerstmis een verklaring afge
legd in de Tweede Kamer.
De Verenigde Naties zijn van de
gehele toestand op de hoogte gesteld.
In een nota aan de secretaris-gene
raal is krachtig geprotesteerd tegen
<Je handelingen en daden van de In
donesische regering.
In de nota werd onder meer be
toogd, dat de vijandige handelingen
tegen de Nederlandse gemeenschap
In Indonesië een openlijke negatie
betekenen van de rechten van de
mens en de fundamentele vrijheden,
die het handvest van de Verenigde
Naties volgens de doelstellingen
moet handhaven en waarvan de ont
wikkeling voortdurend door de Ver
enigde Naties wordt nagestreefd.
Deining over
huurverhoging
In» het afgelopen Jaar en men zal
zich dat nog wel zeer goed her
inneren werd de wet tot ver
hoging van de huren aangeno
men. De vooroorlogse woningen,
een deel van tijdens de oorlog en
van na de oorlog gebouwde wo
ningen gingen een huur doen, die
25 procent hoger lag.
Het gevolg van deze wet was dat
de huur van maar weinige na
oorlogse woningen njet werd
verhoogd. Dit werd mede in de
hand gewerkt door de onduide
lijke richtlijnen van de minister.
Er ontstond enige deining over
de huren, maar in feite werd er
niet veel meer veranderd.
Ingesteld werd het Grootboek wo-
nigverbetering. Een gedeelte van
de huurverhoging wordt im
mers geblokkeerd. Te zijner tijd
zullen de. gedeblokkeerde gelden
worden gebruikt voor woningver
betering.
K.L.M. Super-Constellation verongelukt!
Zesenvijftig mensen omgekomen; p
twaalf overlevenden
Grote ramp trof
Nederlandse
luchtvaart
Kort na het vertrek van het vlieg
veld Blak (Nieuw-Guinea) stortte
op 15 juli nabij het eilandje Owi de
superconstellafion Neutron van de
K.L.M. in zee. Van de 68 inzittenden
59 passagiers en een bemanning
van' negen koppen konden slechts
twaalf personen worden gered. On
der hen bevond zich de stewardess
mej. D. J. Klein Klouwenberg. Door
moedig optreden van Papoea's wer
den zij in veiligheid gebracht en
naar het ziekenhuis vervoerd.
Kort na deze redding overleed
ook de stewardess, zodat in totaal
57 personen bij deze vliegramp, de
grootste in de geschiedenis van de
Nederlandse luchtvaart, het leven
verloren.
Het meisje Anne Frank schrééf toen zij tijdens de oorlog onder
dook om te ontkomen aan de vernietigingszin van de bezetter een
dagboek. Zij kon helaas niet ontsnappen. Het huis, waarin zij leefde
is door een firma ten geschenké gegeven aan de Anne Frankstich
ting. Het achterhuis, waarin Anne woonde en zich veilig waande,
zal worden hersteld. Het bestuur van de stichting heeft tevens het
plan opgevat het voorhuis te bestemmen als internationaal werk
centrum voor buitenlandse studenten.
De Tweede Kamer aanvaardde met acht stemmen tegen de Deltawet.
Een eerste voorlopige fase werd in het afgelopen jaar voltooid door de
bouw van een ringdijk Jn het Haringvliet. De gevolgen werden voor
Goedereede reeds merkbaar. De naven Goo'derééde werd ontoegangkeiijk
voor de Vissersscheepjes en binnenvaartuigen. De foto toont een "kleine
vloot van vissersschepen In de haven van Goederccde. Op de voorgrond
de dam, welke de haven afsluit.
Na uitvoerige debatten, waarin
nogal bezwaren naar voren werden
gebracht hebben de Eerste en Twee
de Kamer de Europese verdragen
met grote meerderheid goedgekeurd.
De Euratom en de Euromarkt zullen
ons leven in de toekomst niet on
beroerd laten. Of dat altijd ten gun
ste van ons zal zijn, is de vraag.
Tijdens de debatten in de Staten-
Generaal en in talrijke requesten
gericht aan de Eerste en Tweede
Kanier Is met veel nadruk gewezen
op de nadelen, die mogelijk uit deze
verdragen kunnen voortvloeien.
Hel aantal verkeersongelukken in ons land is grool. Het werd mede
daardoor nodig geacht dat de snelheid van de automobilisten wat werd
beperkt. Met ingang van 1 november mag in bebouwde kom niet meer
harder dan vijftig km per uur worden gereden. Het is wel wat rustiger op
de weg geworden. In het begin van het jaar kon men op zondag zonder
gevaar voor leven hoofdverkeerswegen oversteken. Zelden dat er een
auto passeerde. Als gevolg van de Suez-verstopping kwam er geen ben
zine en om het verbruik te beperken mocht er zondags niet worden gere
den. Natuurlijk waren er mensen, die het toch waagden. Zij werden ver
oordeeld tot een stevige geldboete.
Bestedings
beperking
greep diep in
In het afgelopen jaar werd een har
de economische strijd gevoerd. Ge
durende enige jaren had de Neder
landse volkshuishouding een krachti
ge expansie te zien gegeven. Er
ontstond echter een conjuncturele
overspanning mede als gevolg van de
sterke toeneming der binnenlandse
bestedingen. I11 1053 en iu 1056 wer
den reeds enige anti-inflatoire maat
regelen genomen. Ondanks dat werd
de toestand slechter. Er ontstond
een hoogst onbevredigende situatie,
daar de nationale bestedingen het
nationale pfodukt overtroffen. Om
het evenwicht in de Nederlandse eco
nomie te herstellen werden door de
regering ingrijpende muatregclen
genomen.
De uitgaven op de rijksbegroting
voor 1057 werden met ongeveer 157
miljoen gulden verminderd. Ook de
lagere overheidsorganen moesten de
uitgaven beperken. De eonsumeti-
ten8Ubsidies op melk en suiker wer
den afgeschaft. Ook werden tarief
verhogingen o.a. bij de Nederlandse
Spoorwegen en de PTT doorgevoerd
en verscheidene belastingen werden
verhoogd. Door dit alles steeg het
levensonderhoud op een behoorlijke
wijze.
Zoals te verwachten was stonden
de Troonrede en de begroting in
liet teken van de moeilijke flnan-
cieel-economische situatie. In de
toelichting op de begroting zei
de regering ernaar te streven een
:belangrijke bijdrage te leveren
tot herstel van het verstoorde
'evenwicht in onze nationale eco
nomie. Mede ter verbetering van
de betalingsbalans moet de vraag
naar goederen en diensten tot een
evenwichtiger peil worden terug
gebracht.
Mede door de getroffen maatre
gelen echter ontstonden er ln ver
scheidene bedrijven grote moeilijk
heden. Enige fabrieken werden opge
heven, bij andere werd de werkweek
verkort en werden arbeiders ontsla
gen. Op de arbeidsmarkt deed zich
een ontspanning voor; in diverse ge
zinnen Werd door de werkloosheid de
sfeer gespannen. De werkloos ge
worden arbeiders hadden meer tijd
nodig om een nieuwe werkgever te
vinden dan een jaar geleden. Het
ruimere aanbod van arbeidskrachten
werkte een strengere personeelsselec-
tie in de hand, waardoor de werk
loosheid van minder-geschikten toe
nam.
De bevolking leverde een belangrijk
aandeel in net financieren van de
woningbouw. Een door de Bank
voor Nederlandse Gemeenten na
mens de regering uitgeschreven wo
ningbouwlening werd een groot suc
ces.
Het bedrag van de lening was
vastgesteld op 100 mlljoon gulden.
De lening leverde een bedrag op van
1 394 miljoen gulden dat ln zijn ge
heel is aanvaard.
De opbrengst wordt uitgeleend aan
gemeenten om te worden gebruikt
voor financiering van de woning
bouw alsmede voor de met de wo
ningbouw samenhangende werken.
Het woningbouwprogramma is voor
1958 vastgesteld op 80.000 woningen.
Een goed teken en vermoedelijk
een gevolg van de bestedingsbeper
king is de stabilisatie, het gelijk blij
ven dus, van de invoer ten opzichte
van het peil van vorig jaar. Dit te
kent zich echter pas sedert augustus
af. Voordien nam de Invoer hand over
hand toe. Maar niet alleen de invoer
blijft de laatste maanden op een ni
veau, nog belangrijker is dat de uit
voer duidelijk aan het stijgen is: van
augustus tot en met november zelfs
zeven en een half procent ten opzich
te van diezelfde maande van 1956.
Er is niet alléén een wending
ten goede bij onze handelsbalans, ook
de goud- en deviezenreserves ontwik
kelen zich gunstig.
Aan het eind van het jaar zien wi|
dus bepaald minder gunstige ontwik
kelingen: stijgende werkloosheid,
omzetdaling in diverse branches,
krimpende winstmarges en dalende
investeringen, doch anderzijds zijn
er toch ook lichtpunten: stabilisatie
van de consumptie, de kosten van
levensonderhoud en de invoer en
stijging van de uitvoer en de devie
zenreserves.
Gevreesd wordt, dat bij verwe
zenlijking van de Europese Eco
nomische Gemeenschap (Euro
markt onvoldoende met de de
mografische positie van Neder
land (dichte en sterke groeiende
bevolking, die dwingt tot snelle
industrialisatie) rekening is ge
houden. Deze vrees werd gevoed
door de vaagheid van verscheide
ne verdragsartikelen.
„Met dit verdrag echter zullen we
in elk geval meer perspectief heb
ben dan zonder het verdrag", aldus
was het antwoord van de ministers
Mansholt en Algera op de kritiek.
Het verdrag voorziet in een over
gangsperiode van twaalf jaar. Het
is mogelijk deze periode, waarin de
deelnemende landen zich aan 't ver
drag moeten aanpassen, te verlen
gen.
Het doel is: aaneensluiting van de
landen in Europa door coördinatie
van welvaartsbronnen.
bevordering van do economische
en sociale vooruitgang,
verhoging van de levensstandaard
en verbetering van de arbeidsvoor
waarden,
wegneming van de belemmering
voor de internationale handel,
en versterking van de banden tus
sen Europa en de overzeese gebie
den.
Dr. 8. L. Mansholt nam afscheid als
minister van landbouw. Waarschijn
lijk zal hij Nederland vertegenwoor
digen I» de Europese commissie.
