PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VOORSPEL van NAVO-conferentie te Parijs:
handige persont vangst van Spaak
Duizenden Indonesiërs
werkloos geworden
BILT
Bejaardentehuis in Vlissingen
officieel geopend
200e jaargang - no. 296
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Coürant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Fagter.
Hoofdredacteur: w. Leertduwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.: fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 16 dec. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. ,3rleven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (bg.g. 3508 of 3546);'Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerlkzee, red. tel. 24^5, adm. tel. 2091.
zwaaien.
{Telefonisch van een onzer redacteuren)
PARIJS, zondagavond. „Zet m'n kin er goed op! 'k Zal
er een dubbele van maken!" zei gistermiddag Navo-
secretaris-generaal Paul-Henri Spaak grimmig, toen
het flitslicht uit de honderden camera's van even zovele
fotografen niet ophield. Rond de grote man was het
een gedrang om van te griezelen: achttienhonderd
tweeëndertig journalisten plus de nodige foto- en
filmmensen waren samengeperst in een zaal, waar nog
niet eens de helft zou worden toegelaten in „normale"
gevallen. Maar iedereen slikte alle ongemakken, want
Tweeduizend journalisten geperst
in veel te kleine zaal
Met de komst van het staatshoofd der Verenigde Staten begon overi
gens Parijs pas goed op het kookpunt te komen. Er heerste rond het
NAVO-gebouw een nerveuze spanning die alsmaar groter werd. Met de
regelmaat van de klok kwamen meldingen binnen, dat wéér nieuwe re
geringsfiguren uit de NAVO-landen waren aangekomen, het aantal jour
nalisten steeg met de minuut vandaag zal de 2000-grens zeker worden
gepasseerd! en zondagmiddag begon het grote „theater" pas goed
dank zfó Paul Henri's persconferentie. Tweeduizend mensen, in een kleine
zaal rond de grote Europeaan-met-de -dubbele-kinMaar iedereen luisterde
aandachtig, wat hy had te vertellen.
flink aan de tand te voelen, werden
hun vragen uit het Engels vertaald
in goed en welluidend Frans door een
intelligente heer en een dito dame
naast Spaak elegant door Spaak
opgevangen en met een paar schone
doch, nietszeggende frasen beant
woord. „Wacht af tot morgenmiddag
12 uur" zei de secretaris-generaal be
minnelijk. „Dan pas beginnen we met
de confereniteIk weet nu nog
niets. Ik ben géén helderziende! Ik
kan niet voorspellen wat 15 excellen
ties zullen zeggen
Welke algemeenheden over de con
ferentie Spaak lanceerde? Het
gaat in de eerste plaats om de po
litieke samenwerking in NAVO-
verband. Verder zal de militaire si
tuatie worden bekeken (geleidé
projectielen, atoomwapens en le-
gerorganisaties). En tenslotte gaat
het om wetenschappelijke en econo
mische samenwerking
„Maar verwacht vooral geen specta
culaire beslissingen" zei Spaak waar
schuwend. „Bovendien is het verga
deringsdossier bijzonder dik gewor
den want Nederland, Engeland,
Frankrijk, West-Duitsland en Italië
hebben allerlei voorstellen ingediend.
„Worden de brieven van Boelga-
nin besproken?" wilde men we
ten.
„Zij komen niet op de agenda
voor...." zei Spaak, „maar het is
de vraag of men kan doen alsof
ze niet bestaan".
„Wordt het Midden-Oosten be
handeld?"
het gaat nu eenmaal om een „top-zaak": een Navo-
conferentie met vijftien regeringsleiders onder wie zich
president Eisenhower bevindt!
De president was zaterdag aangekomen en had on
middellijk na zijn aankomst een tocht van elf kilometer
door Parijs gemaakt. De Seinestad, licht ontvlambaar
als altijd, begroette haar oude bevrijder met warme
geestdrift. Eisenhower bleef sportief; ondanks zijn
ziekte bleef hij de hele tocht in de auto staan en beant
woordde de enthousiaste toejuichingen met brede arm-
Drees: Ook kwestie
Indonesië ter sprake.
Hij sprak in het Frans en zijn
woorden werden onmiddellijk ver
taald. Doch om Spaaks woorden te
volgen moest men zich voorzien van
een koptelefoon en vanzelfsprekend
waren er evenals van de stoelen
te weinig van die nuttige voorwerpen.
Ondanks alle aandacht, met of zon
der telefoon getoond, bevatten de
woorden van Spaak niets nieuws.
Toen na afloop van zijn verklaring
een paar geduchte knapen van het
„journalistieke front" zich opmaak
ten om de secretaris-generaal eens
Zes gewonden bij
brand te
Amsterdam
Haagse wijk enkele
uren zonder licht
Een hevige, fel uitslaande brand
heeft zaterdag de derde etage en een
zolderverdieping van een woonhuis
aan het Oosteinde te Amsterdam ge
heel verwoest. Twee personen, de 30-
jarige A. Bijkerk en de 32-jarige me
vrouw Deurloo-Slats, zijn met ern
stige brand- en snijwonden aan ge
zicht en armen in een ziekenhuis op
genomen. Bovendien liepen vier per
sonen lichtere brandwonden op.
De brand ontstond volgens omwo
nenden door een ontploffing in een
vergasser op de derde verdieping. De
explosie ging gepaard met een knal,
'die tot ver in de omtrek was te ho
ren. De ruiten van enkele etalages
werden versplinterd.
De brandweer bestreed het hevige
vuur met twaalf stralen. Een dei-
brandweerlieden slaagde erin een an
derhalf jarig jongetje van de tweede
etage uit zijn bedje te. halen en in
veiligheid te stellen.
Na anderhalf uur was het vuur na
genoeg bedwongen.
In ongeveer een half uur tijd is za
terdagavond een tuinbouwsehuur, in
het tuindersgebied tussen de wyk
Bouwlust van 's-Gravenhage en de
wijk Loosduinen afgebrand.
Door deze brand ontstond kortslui
ting in een bovengrondse elektrici
teitsleiding. Dit was oorzaak van een
elektriciteitsstoring, waardoor de
wijk Bouwlust enige uren zonder
licht en warmte zat.
„Het Midden-Oosten behoort niet
tot het aardrijkskundig gebied
van de Navo. Dit laatste behoeft
overigens geen verhindering te
zijn er over te spreken...."
Het is duidelijk, dat al deze onder
werpen wél degelijk aan de orde zul
len komen, ook al zei Spaak het niet
zo vierkant. Want Eisenhower ver
klaarde zaterdag „Wij zullen een
eensgezind en afdoend antwoord ge
ven op de uitdaging, waarvoor de
Het ceremonieel van de opening te
Vlissingen van het nieuwe bejaarden
tehuis, begon met de aanbieding van
een fleurige ruiker door mej.-A. Gil-
lisen-Verschage namens het College
van Regentessen en Regenten aan
mevrouw De Casembroot.
(Foto P.Z.C.)
NAVO zich ziet gesteld." En waaruit
die uitdaging bestaat is zo langza
merhand wel duidelijk zij kan worden
samengevat in dit ene woord, Rus
land
Franse collega's verzekerden ons,
dat Eisenhower reeds nu aan Gaillard
zou hebben verzekerd, dat Amerika
er niet op zal aandringen bij Frank
rijk om zich uit Noord-Afrika terug
te trekken. De president zou zelfs
overwegen om voor zijn vertrek uit
Parys een soort „solidariteits-verkla-
ring" af te leggen. Maar deze geruch
ten kon perschef Hagerty van het
Witte Huis ondanks aandringen van
vele zyden niet bevestigen. „Alles
wat besproken is, was uiterst ver
trouwelijk", zei hij met de vinger op
de lippen.
Tenslotte nog een vraag, die voor
Nederland belangrijk is: zal de In
donesische kwestie worden behan
deld? „Ilc ben vastbesloten haar
ter sprake te brengen" zei dr.
Drees gisteravond bij zijn aan
komst in Parijs.
Vanmiddag dus zal het „Atlantisch
Theater" niet zijn voorstelling begin
nen. Het is te hopen, dat het er inder
daad eensgezind zal toegaan. „Men
heeft er nu al met vuur ge
speeld" zei een Engels collega. Het
was gelukkig een grapje: zaterdag
ontstond er een brandje in de confe
rentiezaal, doordat iemand achteloos
een brandende sigaar in een prulle-
mand had gegooid. „Het vuur van
geestdrift" zei een Frans journalist
naast ons. En daar houden we het
nu maar op
PAULHENRI SPAAK
....mèt onderkin....
Coördinatie van
wapenproduktie
Frankrijk, Italië en West-Duitsland
zijn tot een overeenkomst gekomen
betreffende de coördinatie van het
producticprogramma voor wapenen in
deze drie landen. Het plan heeft de
instemming der Verenigde Staten, al
dus werd zondagavond meegedeeld
door een woor(J.yoerder van de Franse
regering.
Deze „harmonisering" zal volgens
de woordvoerder geschieden in het ka
der van de West-Europese Unie. De
overige landen dier unie Neder
land .Bclgic, Luxemburg en Engeland
zal liet te allen tijde vrij staan, zich
bij deze drie-mogendhedenoverkomst
aan te sluiten (U. P.)
Vierling geboren in Londen
Mary Bennett, de echtgenote van
havenarbeider William Bennett te
Londen, heeft zaterdag het leven aan
een vierling geschonken. Moeder en
kinderen twee jongens en twee
meisjes maken het wel.
Koningin Elizabeth zond een geluk
wens telegram.
NA MAATREGELEN TEGEN NEDERLANDERS
Duizenden Indonesiërs zijn werkloos geworden na de represailles tegen
het Nederlandse bedrijfsleven. In uitgestrekte delen van het havenge
bied van Tandjong Priok ligt alle werk stil, sedert de regering het be
heer over de Koninklijke Paketvaartniaatschappij heeft overgenomen en
de schepen van deze maatschappij opdracht heeft gegeven in de havens
voor anker te blijven.
Volgens exporteurs van rubber zou de omzet van rubber in de afgelo
pen dagen nauwelijks een tiende bedragen van de normale dagomzet,
hetzelfde zou gelden voor de handel in thee. De handel in de overige pro-
dukten van de Indonesische cultures zou in feite stilliggen. De rubber,
die in de grootste havens van Indonesië ligt opgeslagen, wordt echter nog
steeds verscheept omdat de scheepsverbindingen tussen deze havens nog
niet verbroken zijn. Maar in de havens van de buitengewesten, die Vroe
ger werden aangedaan door de schepen van de K.P.M., hopen de voorra
den zich op. De exporteurs hadden uit Bandjerinasin (Zuid-Borneo) be
richt ontvangen dat er in deze plaats 3500 ton rubber op verscheping
ligt te wachten.
In komende maanden
repatriëren ongeveer
6000 landgenoten.
In Djakarta staat reeds het groot
ste deel van de Nederlandse pan
den in de woonwijken leeg, daar de
Nederlanders hun meubels met het
oog op hun repatriëring hebben weg
gehaald. Het vertrek van de Neder
landers uit Indonesië schijnt in ver
sneld tempo voltrokken te worden.
Er is bekendgemaakt dat meer sche
pen en vliegtuigen ter beschikking
zijn. De Nederlandse diplomatieke
vertegenwoordiging in Djakarta
heeft de afvaartijdeji van een aantal
extra-diensten tot 1 januari bekend
gemaakt.
Het eerste extra-schip, dat in deze
dienstregeling vertrekt op 20 decem
ber, is het schip de Captain Cook,
gecharterd door het Nederlandse
Rode Kruis. De Waterman en de Si-
bajak zullen repatriërenden opnemen
in Djakarta, Soerabaja en Semarang.
Van Nederlandse zijde is gezegd, dat
de Indonesische regering volle me
dewerking heeft toegezegd. De Ne
derlandse vertegenwoordiging ver
wacht, dat in de eerst komende
maanden tussen zesduizend en negen
duizend Nederlanders Indonesië zul
len verlaten.
Na besprekingen tussen de Britse
ambassades en de Indonesische rege
ring zijn de speciale vluchten van de
BOAC van Djakarta naar Singapore
hervat.
De Indonesische regering minis
terraad heeft zaterdag een officieel
communique uitgegeven, waarin
wordt verklaard dat de Indonesische
regering de noodzakelijkheid gevoelt
BLOEMEN, GESCHENKEN, TOESPRAKEN..
Commissaris der koningin onthulde
een gebrandschilderd raam
MET BLOEMEN, GESCHENKEN, toespraken en het onthullen van
fraai gebrandschilderd raam in de hal van bet gebouw, is zaterdagmiddag
in Vlissingen het nieuwe royale en uiterst modern ingerichte tehuis voor
bejaarden officieel in gebruik genomen. Het was de commissaris der
koningin in Zeeland, jlir. mr. A. F. C. de Casembroot, die het openings-
ceremonieel op verzoek van de heer VV. de Ridder voorzitter van „Het
Gasthuis" inleidde met het doorknippen van een lint, waarmee liet ge
brandschilderd raam van B. Wiegersma uit Deurne onthuld werd.
Tevoren reeds had mej. A. Gillissen-Verschage namens het College van
Regenten en Regentessen bloemen aangeboden aan mevrouw De Casem
broot.
melden de talrijke genodigden, onder
wie provinciale en gemeentelijke au-
I toriteiten, hoofden van diverse instel-
I lingen, directieleden van bedrijven
en openbare diensten, zich in de
j kerkzaal van het tehuis, waar ter ge-
legenhcid van dit heugelijk gebeuren
j vele, vele woorden van dankbaarheid
i en waardering gesproken zijn. Al
deze toespraken waren via een ge
luidinstallatie vrijwel in alle vertrek
ken van het kapitale gebouw ook te
beluisteren voor bewoners en perso
neelsleden.
Als eerste sprak de heer De Rid
der, die in zijn welkomstwoord o.m.
enige herinneringen ophaalde aan de
(lange) geschiedenis, die aan de tot
standkoming van dit gebouw vooraf
ging, waarbij hij getuigde van zijn
grote erkentelijkheid jegens al dege
nen, die hieraan hebben meegewerkt;
ook in het verleden. Spr. deelde nog
mede, dat in een wand van de kerk
en feestzaal (aan de zijde van de
Pres. Rooseveltlaan) ceri '„huiselijk
tafereel" met een religieuze achter
grond in mozaïk zal worden aange
bracht.
Vervolgens was het woord aan
de commissaris der koningin, die
er o.m. op 'wees dat dit nieuwe
bejaardentehuis bepaald geen luxe
betekende. Hij verklaarde grote
bewondering, te hebben voor de
ouden van dagen, die zo veel jaren
hadden moeten slijten in het
totaal verouderde tehuis aan de
Hellcbardierstraat. „Dat zc niet
vaker hun bénen hebben gebro
ken, is een wondei*" aldus jhr.
De Casembroot, die in het kort
het oude gebouw en de gebreken
daarvan schetste.
Hij sprak de wens uit, dat dit nieu
we gebouw goed bezet zou mogen
exploiteren. Spr. kwam tot de con
clusie, dat er toch in ieder geval, na
een lange lijdensweg, iets groots ver
richt kon worden. „Moge het gebouw
een zegen zijn voor allen, die hier
rust zullen zoeken", zo zei de com
missaris tenslotte, waarmee hij het
gebouw voor officieel geopend ver
klaarde.
„Doorlopend contact
De burgemeester van Vlissingen,
mr. B. Kolff, wierp een blik in de
geschiedenis, waar o.m. uit bleek dat
er altijd nauwe banden hebben be
staan tussen het bestuur van het
Gasthuis en het gemeentebestuur;
banden, die al dateren uit de acht
tiende eeuw. Spr. herinnerde er nog
aan, hoe in 1823 de gebouwen uit de
zestiende eeuw werden -verlaten, toen
het pand Hellebardierstraat werd
aangekocht „voor de kapitale som
kost, zonder de inrichting) 1.300.00
va» 5500,(Het huidige ge
bouw kost zonder de inrichting
1.300.000,—).
Na nog gesproken te hebben over
de soeiale toestanden in vroeger tij
den gewaagde mr. Kolff van de
vreugde, die ook liet gemeentebestuur
vervult, nu dit nieuwe tehuis tot
stand is gekomen. Hij wees er op, dat
dc banden met het Gasthuis in ver
hand met de grote financiële conse
quenties nog nauwer aangehaald
(Vervolg op pag. 7)
pp Prinses Beatrix heeft zich ter n
gelegenheid van Koninkrijks-
dag 1957 en haar bezoek aan
Suriname en de Nederlandse §jf
H Antillen tot de bevolking van H
pp deze rijksdelen gericht in een C
toespraak, die de Wereldom- §e
roep heeft uitgezonden en die
door alle radio-stations in Su-
riname en de Nederlandse An-
tillen is gerelayeerd. Prinses
Beatrix herinnerde aan 't feit, M
dat precies drie jaar geleden
s het statuut van het koninkrijk
werd getekend. Foto: de
M kroonprinses achter de micro- M
foon. f§
llllllllllllll!
IlillllllllIIIIIIIUII
om te verklaren, dat de gezondheid
van president Scckamo reeds enige
tijd te wensen overliet. De president
zal waarschijnlijk in januari voor 'n
rustperiode naar het buitenland gaan.
Premier Djoeanda zal als waarne
mend president optreden.
Officieel is te Djakarta meege
deeld, dat Indonesië zijn aanspraak
op Nederland^ Nieuw-Guinea zal
voorbrengen op de Afro-Aziatische
solklarileitseonferentie, die op 26 de
cember te Cairo zal beginnen.
Volgens de Indonesische commissie,
die voor deze bijeenkomst voorbe
reidingen treft zal dit onderwerp een
van de belangrijkste agendapunten
van de conferentie zijn. De Indone
sische regering heeft zaterdag de
duizenden kilometers oceaan tussen
de drieduizend eilanden van de Ar
chipel tot de territoriale watered» van
Indonesië verklaard.
In een bericht uit Koepang wordt
gemeld, dat twee K.P.M.-schepen de
Waoworang en de Reiniers kans
hebben gezien de haven van Koepang
te verlaten. Radio Ambon meldde Ia-
ter dat het eerste schip door een kor
vet van dc Indische Marine is opge
vangen en naar Ambon is opge
bracht. De Reiniers zou zijn vlucht
tot een goed eind hebben gebracht.
Amerikanen bouwen
ruimteschip.
De stafchef van de Amerikaanse
luchtmacht, generaal White, heeft tij
dens een toespraak voor de Ameri
kaanse luchtmachtacademie in Den
ver verklaard, dat momenteel gewerkt
wordt aan de bouw van een ruimte
schip, de X-15. Binnen enkele jaren
zullen met dit toestel vluchten onder
nomen kunnen worden naar de plane
ten.
De X-15 is een gezamenlijk project
van de luchtmacht, de Amerikaanse
marine en de nationale adviescommis
sie voor luchtvaart, aldus verklaarde
generaal White. Het toestel zal veel
sneller en veel hoger kuiinen vliegen
dan de experimentele bell X-2, welk
vliegtuig tot een hoogte van 40 km is
gekofnen, en bijna 2900 km per uur
heeft gevlogen.
Aardbevingen m Iran:
2000 doden.
In het afgelopen weekeind is Iran
door een nienwe reeks aardbevingen
getroffen.
Volgens de hulporganisatie „Rode
Leeuw en Zon" moet aangenomen
worden, dat het totaal aantal doden
thans boven de 2000 ligt.
VERWACHT.
ZONNIG.
Droog en zonnig weer met een ma
tige tot zwakke oostelijke wind. Aan
vankelijk lichte tot matige vorst. In
de middag in de kustprovincies tem
peraturen om het vriespunt, elders en
kele rraden daar beneden.
ZON EN MAAN
17 december.
Zon op 8.45 onder 16.31
Maan op 4.12 onder 14.05
