PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VERENIGDE STATEN wijzen Indonesië
op de NOODZAAK VAN MATIGING
Eisenhower naar
N a vo-topconferentie
Druk op de knop en... Hannie Lips verscheen!
DREES TOT DJ0EANDA: WERK
MEE AAN ORDELIJKE EVACUATIE
200e jaargang - no. 292
Dagblad, uitgave van de £lrma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertduwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 11 dec. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (bg.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; T^rneuzen, Brouwerijstraat 2, Zlerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2091.
Dulles verklaart op persconferentie:
„Navo kan in deze kwesties niet
tot een eindbeslissing komen"
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken John Foster Dulles
heeft dinsdag op zijn persconferentie verklaard, dat de Verenigde Staten
Indonesië hebben gewezen op de noodzaak van matiging in de huidige
crisis tussen Indonesië en Nederland. Hij deelde voorts mee, dat de Ame
rikaanse ambassadeur te Djakarta, John Allison, een onderhoud heeft
gehad met Indonesische autoriteiten. De toestand in Indonesië is volgens
Dulles stellig verslechterd. Naar het schijnt, aldus de Amerikaanse minis
ter, hebben onder communistische invloed staande of door de communis
ten beheerste vakbonden de leiding genomen in het bezetten van Ne
derlandse eigendommen. Dit is gebeurd als een vergeldingsmaatregel in
verband met de vergeefse poging van Indonesië om in de Verenigde Na
ties het vereiste stemmental te bereiken, toen de kwestie-Nieuw-Guinea
daar werd behandeld.
Op een vraag over de vergadering
van de permanente Navo-raad op
zaterdag j.l., die op verzoek van de
Nederlandse regering te Parijs was
bijeengekomen, antwoordde Dulles,
dat zijns inziens de Navo het aange
wezen lichaam is voor de behande
ling van kwesties als die tussen Ne
derland en Indonesië. Hij voegde
hier evenwel aan toe, dat men niet
moet verwachten, dat de raad van
de Navo een gedragslijn zal bepa
len in vraagstukken, die van invloed
zouden kunnen zijn op de overige le
den van de Navo. De Navo zal mis
schien spreken over problemen
waarbij gebieden buiten de Navo
betrokken zijn, maar zij kan niet tot
een eindbeslissing in deze kwesties
komen zolang de niet bij de Navo
aangesloten landen niet aan de be
raadslagingen deelnemen, aldus
Dulles.
Behalve Amerika, hebben volgens
United Press ook Australië en Enge
land getracht, een matigende invloed
op de ontwikkelingen uit te oefenen.
De Engelse regering verklaarde zich
te Djakarta bereid, haar hulp aan te
bicden in verband met de situatie der
Nederlandse onderdanen. De Indonesi
sche regering liet echter blijken, van
dit aanbod geen gebruik te willen ma
ken. De Nederlandse zaakgelastigde,
de heer H. Hasselman. heeft gisteren
eveneens een bezoek gebracht aan de
Indonesische minister van buitenland
se zaken, Soebandrio.
Overleg op hoog niveau
Het Indonesische ministerie van
buitenlandse zaken weigerde
's morgens, toestemming te verle
nen voor het vertrek van de „Argo
naut" der B.O.A.C. met Nederland
se evacuees. Later, na het diploma
tieke overleg op hoog niveau, is het
ministerie echter op deze beslissing
teruggekomen. De Argonaut kon
Na de officiële indienststelling van
de Goese televisietoren bezichtigden
de autoriteiten de apparatuurRechts
op de foto ziet men de commissaris
der koningin, jlir. A. F. C. de Ca-
sembroot, in het midden prof. mr. P.
S. Gerbrandy, voorzitter van de Ned.
Omroepzendermaatschappij en links
de directeur-generaal van de P.T.T.,
ir. J. D. H. van der Toorn.
(Foto P.Z.C.)
later 48 evacuees voor Singapore
aan boord nemen. Tachtig andere
andere evacuees vertrokken met
twee toestellen van de Garuda In
donesian Airways. Momenteel wor
den tussen België en Nederland be
sprekingen gevoerd met het oog op
het gebruiken van de toestellen der
Belgische maatschappij voor een
evacuatie-luchtbrug tussen Dja
karta en Singapore.
De posteryen in Singapore hebben
medegedeeld, dat als gevolg van de
gedeeltelijke verbreking der luchtver-
bindingen tussen Singapore en Dja
karta, de poststukken met bestem
ming Indonesië zich in Singapore op
stapelen. Reeds meer dan 3700 kg
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllillllllllllllllllll
Dinsdagochtend is Hr. Ms. fre-
gat Evertsen naar de Nieuw-
Guinese wateren vertrokken
voor een enigszins vervroegde
aflossing van Hr. Ms. fregat
„Johan Maurits van Nassau".
Op de foto ziet men verwanten,
vrienden en kennissen van de
bemanningsleden van Hr. Ms.
Evertsen die vanaf de kade in
Den Hélder de vertrekkende
oorlogsbodem een vaarwel toe-
wuiven.
Nike en Honest John aan
Navolanden aangeboden.
De Verengide Staten hebben twee
„niet-atomische" projectielen voor de
korte afstand, de Nike en de Honest
John, aan hun veertien Navo-bond-
genoten aangeboden, zo verklaarden
Franse gezaghebbende kringen gis
teravond. Deze onthulling werd ge
daan nadat Turkije het Amerikaanse
aanbod geaccepteerd had. Frankrijk
heeft nog niet geantwoord, doch
waanemers geloven dat het aanbod
daar eveneens aanvaard zal worden.
Genoemde kringen wezen er op dat
dit aanbod niets uitstaande heeft met
Amerikaanse voorstellen om in Euro
pa lanceerterreinen in te richten voor
ballistische projectielen voor de mid
delgrote afstand (1500 mijl).
Dysenterie bij vele kleuters
te Moordrecht
In Moordrecht hebben zich honderd
gevallen van dysenterie voorgedaan
onder kleuters tot zes jaar. Alhoewel
deze ziekte van een epidemisch karak
ter is, behoeft volgens de arts ter
plaatse, dr. J. H. van Westendorp, van
ongerustheid geen sprake te zijn, daar
deze. ziekte niet alleen reeds sterk af
neemt, maar bovendien ook van goed
aardige betekenis is.
De ziekte bereikte haar hoogtepunt
in de weck van 25 tot en met 30 no
vember. Op donderdag 28 november
werd het raadzaam geacht de Nuts-
kleuterschool te sluiten, donderdag 5
december konden da kinderen echter
weer schoolwaarts keren, om het tra
ditionele Sinterklaasfeest te vieren.
De school is sindsdien niet meer ge
sloten. De inspecteur van de volksge
zondheid, heeft vorige week een on
derzoek doen instellen onder de pa
tiëntjes die nog door deze ziekte wa
ren aangetast. De oorzaak van de
ziekte blijkt echter niet aanwijsbaar.
Dr. van Westendorp deelde ons mede,
dat zulks altijd een moeilijke zaak is
bij deze ziekte.
luchtpost wacht op doorzending naar
Djakarta.
De Indonesische minister van land
bouw Sadjarwo, heeft tijdens een pers
conferentie te Djakarta verklaard,
dat het overnemen van de Nederland
se cultuurondernemingen geschied is
(Vervolg op pag. 3)
De ministerraad is gisteren in spe
ciale zitting byeen geweest ter be
spreking van de ontwikkeling in In
donesië.
Na afloop van de vergadering heeft
de minister-president het volgende te
legram rechtstreeks aan de Indonesi
sche minister-president Djoeanda
doen verzenden.
Aan de minister-president van de
Republiek Indonesia, Djakarta.
Hoewel de uitlatingen van Indone
sische regeringspersonen ten aanzien
van verblijf in of vertrek uit Indonesië
onduidelijk zijn en dikwijls met elkaar
in tegenspraak, staat het vast dat vele
Nederlanders Indonesië op korte ter
mijn willen verlaten. De Nederlandse
regering wil alles in het werk stellen
om dit mogelijk te maken. Hiertoe is
echter de medewerking van de Indo
nesische regering noodzakelijk.
Het sluiten van de Nederlandse con
sulaten, de maatregelen tegen Neder
landse schepen, het verhinderen van
ordelijke aankomst en vertrek van
gecharterde vliegtuigen en de moei
lijkheden met exit-visa, nopen wij op
Hare Excellentie een dringend be
roep te doen alle maatregelen te ne
men die een ordelijk vertrek van
hen, die Indonesië wensen te verlaten,
mogelijk maken. Dit houdt onder
meer in, dat Nederlandse en andere
schepen volgens voorafgaand vastge
steld tijdschema kunnen vertrekken
en alle administratieve faciliteiten
worden verleend om Nederlanders in
staat te stellen te vertrekken. Voorts,
dat gecharterde vliegtuigen vergun
ning Krijgen om te landen en geboekte
passagiers op te nemen. Ik moge U.E.
verzoeken mij omgaand te antwoorden
of de Nederlandse regering op boven
bedoelde maatregelen kan rekenen.
Drees, minister-president.
Zodra mogelijk nieuwe
regeringsverklaring over
Indonesische kwestie.
(Van een parlementaire redacteur)
Zodra de regering dit inogelyk acht,
zal de minister-president dr. Drees in
de Tweede Kanier verschijnen om
haar nadere Inlichtingen te verstrek
ken over de gebeurtenissen in Indo
nesië en de houding, die de regering
daartegenover aanneemt.
Dinsdagmiddag deeide de voorzit
ter, mr. Kortenhorst. dit in de Tweede
Kamer mede. Hy zeide, dat hij voort
durend contact met de minister-presi
dent dr. Drees en met de minister van
buitenlandse zaken, mr. Luns, onder
houdt.
Tweemensen omgekomen
door storm en kou
Als gevolg van de kou en de re-
genstormen zyn in Denemarken twee
mensen om het leven gekomen en Is
een gedeelte van de stad Randers in
Oost-Jut land overstroomd. Een chauf
feur is van de kou gestorven, nadat
hij by het drinken aan een pomp in de
openlucht onwel geworden was. Ook
een visser verdronk.
In Kopenhagen waren de wegen gis
teren glad van de sneeuw en y'zel. Er
wordt nog meer sneeuw en vorst voor
speld.
Nieuw plan voor
Midden-Oosten
President Eisenhower van de Ver.
Staten zal zelf de top-conferentie van
de Navo in Parys bijwonen- Aldus is
gisteravond officieel in Washington
bekendgemaakt.
Gen.-maj. Snyder, Eisenhowers lijf
arts, heeft zijn tevredenheid uitge
sproken over de gezondheidstoestand
van de president.
Niet alleen Snyder, ook andere ge
neesheren hebben de president op
nieuw onderzocht en er hun goedkeu
ring aan gehecht, dat de president de
ze reis onderneemt.
Elsenhower zal, aldus perschef Ha-
gerty, vrijdagmiddag per vlietulg ver
trekken en zaterdagmiddag omstreeks
3 uur op het vliegveld Orly aankomen.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Dulles verklaarde
PROFESSOR GERBRANDY HAD VIER MINUTEN OVER....
Televisietoren werd
in gebruik gesteld.
RUIM ZEVENTIEN METER bo
ven de begane grond van Goes, er
gens in de lage nevelen, die grijzig
boven het Zeeuwse landschap hin
gen, hield gistermiddag kwart voor
twee professor Gerbrandy in het
felle licht van vele televisieschijn
werpers een opgewekte toespraak.
Hij deed dat op de negentiende ver
dieping van de nieuwe televisieto
ren („font! het ding heet radio-to
ren" zeiden ons de gewetensvolle
mensen van de P.T.T.), waar zich
namelijk de openingsplechtigheden
van dit markante bouwwerk af
speelden.
Het zou allemaal een kwestie van
minuten worden, zette professor
Gerbrandy die voorzitter is van de
Nederlandse Omroepzender Maat
schappij als volleerd televisie-
man aan de vele oningewijde geno
digden uiteen. Alles moest namelijk
zo in elkaar passen, dat de com
missaris der koningin aan liet eind
van zijn toespraak precies om twee
uur op een knop kon drukken.
Daarmee gaf hij dan aan Bussum
het sein om met een extra-uitzen
ding te beginnen.
Een kwestie van minuten dus
Maar toen het allemaal zover was,
bleken er nog een paar over. Géén
bezwaar evenwel voor de vitale pro
fessor Gerbrandy, die wel voor heter
vuren had gestaan. Hij keek eens
rond en riep opgelucht uit: „Ik zie
daar de minister van staat zitten, te
vens regeringscommissaris voor ra-
diozakeh, professor Beel. Excellentie,
wees zo goed nog even vier minuten
te vullen Waarop professor Beel
tegen ivil en dank vier minuten moest
volpraten, hetgeen hij overigens be-
'cwuam deed.
Professor Gerbrandy fungeerde
deze middag als gastheer. Hij ver
telde de vele genodigden, dat hij
kort na de oorlog een onderhoud
had met de grote Anton Philips
over de vraag of Nederland met te
levisie moest beginnen. Dr. Philips
had toen met het hoofd geschud.
„Een dergelijke luxe kunnen wij
ons in het verarmde Nederland
niet permitteren" had hij gezegd.
Maar vijf dagen later al had excel
lentie Gerbrandy een brief van dr.
Philips gekregen: „Ik heb er nog
eens over gedacht en ben van me
ning veranderd. Op dit cultureel-
technisch terrein mag Nederland
niet achterblijvenaldus de
brief.
Welnu, achtergebleven is Neder
land bepaald niet! Professor Ger
brandy betoogde, dat in de afgelopen
jaren de omroepverenigingen ten kos
te van vele opofferingen een goed be
gin maakten met de televisie, waarbij
industrie en P.T.T. enorme medewer
king hebben verleend.
„De televisie is uit de grond ge
stampt. Wie dat primitieve begin
heeft gekend verbaast zich over
wat nu is bereikt", aldus prof. Ger
brandy, „Ik wens daarom hulde te
brengen aan lien, die Nederland
aan programma's hielpen en hel
pen, die men met genoegen kan
aanschouwen." Tenslotte wenste
deze spreker vooral de Zeeuwse
kijkers geluk met de nieuwe zen
der.
Spreker nummer twee bij deze in
gebruikstelling was de directeur-ge
neraal van de P.T.T., ir. J. D. H. van
der Toorn, die allerlei technische we
tenswaardigheden vertelde over to
ren en zender. Daarbij zette hij uit
een, dat overeenkomstig de afspra
ken van Stockholm aan deze Goese
zender een beperkte actieradius is
gegeven, teneinde Belgische en Engel
se zenders niet te storen. De heer
Van der Toorn dankte allen, die aan
de totstandkoming van deze nieuwe
zender hadden meegewerkt en memo
reerde in dit verband met name de ar-.
beid van de werklieden, die continu
hadden doorgewerkt.
De Goese burgemeester, mr. W. C.
ten Kate, was de derde spreker, die de
televisie een unieke gelegenheid
(Vervolg op pag. 2)
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuniiiiiiiiiiii^
Toren en techniek.
De Goese televisie-toren is
de eerste definitieve televisie-
zender in Nederland Alle ande-
re zenders, die op dit ogenblik
p in gebruik zijn zelfs Lopik
zijn provisorisch opgesteld en
s moeten te zijner tijd worden
vervangen. De televisie-golven
worden in Goes opgevangen van
H Lopik via Loon op Zand en
H straalzenders op de toren in
Roosendaal. Het geluid wordt
echter via lijnen „aangevoerd".
Behalve voor de televisie is dit 1
nieuwe Goese -bouwwerk van
s groot belang voor de telefonie.
De toren is namelijk centraal
punt in het z.g. „noodnet Zee-
land", waardoor via vele kana-
len telefonie mogelijk is met
s diverse Zeeuwse plaatsen. Dat
H betekent dus, dat het min of
meer geïmproviseerde net van
straalzenders, zoals aat in de
j§ watersnooddagen werd samen-
gesteld, thans normaal is opge-
bouwd en voortdurend wordt
H beproefd. In geval van dijkdoor-
braak kan de toren worden be-
reikt via een nooddeur op 5 me-
H ter plus N.A.P. De paraboli-
sche antennes voor de straal-
verbindingen kunnen op de bor- H
dessen van de toren worden op- II
gesteld. De 13e verdieping kan
te zijner tijd gebruikt worden
voor 't opstellen van FM-zen-
ders.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
woensdag tegenover verslaggevers te
verwachten dat als gevolg van de ko
mende Na vo-topconf er ent ie het
Noordatlantische overleg versterkt en
uitgebreid zal worden. Hij hoopte dat
dergelijk overleg een gewoonte zou
worden.
Dulles zei dat de Navo meer eenheid
en meer buigzaamheid behoeft om het
hoofd te kunnen bieden aan de econo
mische, politieke en ondermijningsoor-'
log van de Sowjet-Unïe.
De minister staat sympathiek te
genover het Italiaanse voorstel,
een door West-Europa gesteund
De Italiaanse suggestie is, een
bijzonder fonds in te stellen dat
door de Verenigde Staten beheerd
zou moeten worden en waarin bij
dragen zouden moeten worden ge
stort door de landen-debiteuren
van de V.S. op grond van het plan-
Marshall. Zo is Itaiië b.v. 73 mil
joen dollar schuldig. Frankrijk 182
miljoen, Groot-Brittannlë 336 mil
joen, etc.
Russische nota
Een Russische nota die gisteren aan
West-Duitsland werd aangeboden be
vat, naar van welingelichte zyde ver
nomen wordt, waarschuwingen tegen
een bewapening van het Westdultse
leger met atoomwapenen en de statio
nering van geallieerde atoomwapenen
en raketten in West-Duitsland.
De nota wordt in Bonn beschouwd
als onderdeel van een diplomatiek of
fensief tegen de topconferentie der
Navo en de ontvangst heeft dan ook
in zoverre generlei verrassing veroor
zaakt.
Bevrijder van kardinaal
Mindszenty terechtgesteld.
Majoor Antal Palinkas Palavincini,
die tijdens de Hongaarse opstand
kardinaal Mindszenty heeft bevrijd,
is door een krijgsraad ter dood ver
oordeeld en terechtgesteld, aldus heeft
radio-Boedapest dinsdag gemeld.
Kardinaal Mindszenty verblijft se
dert 4 november van vorig jaar in
het gebouw van het Amerikaanse ge
zantschap te Boedapest.
VERWACHT.
VEEL WIND.
Veel bewolking mfct hier en daar
enige regen. Krachtige, tijdelijk harde
wind tussen zuidoost en zuid. Van
nacht temperaturen om het vriespunt
tot lichte vorst. Later iets zachter.
ZUN EN MAAN
12 december.
Zon op 8.41 onder 16.30
Maan op 23.02 onder 11.48