PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
TOEZICHT OP INDONESISCHE REKENINGEN
Medewerker van Dulles in Djakarta
Begrotingsslag" in de Middelburgse raad
BILT
EXPLOSIES IN WERKPLAATS
VAN MUNITIE BIJ BANDOENG
BIJ ONGEREGELDHEDEN OP
CYPRUS 84 MENSEN GEWOND
n
200e jaargang - no. 291
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct< W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertöliwer.
Adjunct-hoofdred.G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 10 dec. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minim, p. advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b.g.g. 3508 of 3546); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, L. Vorststr. 63, tel. 2475 (b.g.g. adv. 2234); Oostburg, G. F. de Pauwstr. 9, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zicrikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 209».
Financiële veiligheidsmaatregelen van Nederland
De Nederlandse regering heeft besloten, in de sec
tor van het financiële verkeer met Indonesië terug te
keren tot het systeem van de „bijzondere vergunnin
gen" en het systeem van de algemene vergunningen,
dat tot nu toe gold, te verlaten. De consequentie van
deze maatregel is, dat voor beschikkingen van devie
zen door ingezetenen van Indonesië steeds een aparte
vergunning nodig is. Het doel van deze maatregel is,
snel te kunnen ingrijpen indien de ontwikkeling van
de verhouding tussen Nederland en Indonesië dit
noodzakelijk maakt. Het ligt voorshands in het voor-
Provinciale bemoeienis met bedrijven
op Centraal Sumatra
Intussen gaat het overnemen van Nederlandse bedrijven In Indonesië
door. Bij besluit van ministerpresident Djoeanda, tevens minister van de
fensie en centraal militair gezaghebber, zijn nu ook alle Nederlandse cul
tuurondernemingen, -bedrijven en -fabrieken onder controle van de rege
ring gestejd. Deze maatregel is ook van toepassing op cultuurbedryven met
gemengd Nederlands-Indonesisch kapitaal. De Zuidafrikaanse minister van
binnenlandse zaken, dr. Eben Donges, heeft gisteren naar buitenlandse pers
bureaus melden bekendgemaakt, dat zyn regering heeft besloten, voor 1000
Nederlanders die uit Indonesië worden uitgewezen, de mogelijkheid Te ope
nen, een bestaan te vinden in Zuid-Afrika. Op het Zuidafrikaanse ministerie
voor immigratie zal een afdeling In het leven worden geroepen die speciaal
zal zijn belast met deze kwestie.
Centraal-Sumatra te voorkomen,
heeft men besloten, de Nederland
se ondernemingen onder het pro
vinciaal bestuur te plaatsen, zo
voegde hij hieraan toe.
De provinciale immigratiedienst
van Noord-Sumatra te Medan heeft
gisteren aan alle Nederlandse midden
standers in dat gebied, onder andere
aan winkeliers, eigenaars van fotoza
ken e.d., opdracht gegeven, Indonesië
te verlaten.
In een niet-officiële verklaring aan
de pers in de Verenigde Staten neeft
de Indonesische ambassade te Wash
ington gisteren meegedeeld, dat de
boycot van Nederlandse belangen in
Indonesië „zal worden uitgevoerd met
Alle Nederlandse ondernemingen
in Centraal-Sumatra zijn maandag
bij decreet van luitenant-kolonel
Achmad Hoesein, commandant
van Centraal Sumatra en voorzit
ter van de opstandige Banteng
Raad,- onder controle van het pro
vinciale bestuur geplaatst. Het de
creet bepaalt, dat ondernemingen
waarvan de hoofdkantoren buiten
Centraal Sumatra zijn gevestigd,
zich van hun hoofdkantoren moe
ten losmaken.
Luitenant-kolonel Sjuib, voorzit
ter van de organisatie voor de
strijd om West-Irian in Centraal-
Sumatra is belast met de uitvoe
ring van het decreet. Hij verklaar
de, dat op alle Nederlandse onder
nemingen een vertegenwoordiger
van zijn organisatie zal worden ge
plaatst om toezicht te houden. Hij
verklaarde voorts, dat linkse groe
pen en in het bijzonder de commu
nisten in Djakarta en elders op Ja
va een belangrijke rol hebben ge
speeld bij het overnemen van Ne
derlandse bedrijven door de arbei
ders. De communisten en linkse
groepen willen verwarring schep
pen om hun eigen doeleinden te
dienen, zo zei hij. Om dergelijke on
geregeldheden en verwarring in
Argentijns vliegtuig
stort neer: 62 doden.
Een vliegtuig van de „Aerolineas
Argentinas" is als gevolg van een
hevige storm op 15 km van Bolivar
(380 km ten zuiden van Buenos
Aires) neergestort. De 62 inzitten
den 55 passagiers en 7 beman
ningsleden vonden de dood.
Het toestel vloog van Buenos Aires
naar het wintersportcentrum San
Carlos Bariloche in het zuiden van
het land.
Alle inzittenden van het vliegtuig
hadden de Argentijnse nationaliteit.
Modeldraaier door zijn
stropdas gewurgd.
In Utrecht is zaterdag de 54-jarige
modeldraaier A. N. van Houten
slachtoffer geworden van zijn beroep.
Hij was in zijn werkplaats doende
een gat in een werkstuk te boren, toen
de boor zijn stropdas greep. Doordat
h(j zich niet tijdig wist te bevrijden,
werd hij door zijn das gewurgd. Zijn
echtgenote vond hem dood aan de
werkbank.
Maandag wordt in Londen de finale
gehouden van de competitie voor een
lichtkoningin naar oud Scandinavisch
gebruik. Op de foto rechts de blonde
finalisten, terwijl men links ziethoe
de foto tot stand kwam.
nemen, normale transacties te doen doorgaan.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken,
John Foster Dulles, heeft een van zijn voornaamste me
dewerkers naar Djakarta gezonden teneinde een ver-
slag-uit-de-eerste-hand te verkrijgen van de toestand
in Indonesië. De betrokken functionaris is J. Gordon
Mein, directeur voor zaken betreffende de Zuidweste
lijke Pacific van het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken. Hij hoopt morgen in Djakarta aan te ko
men, naar United Press bericht.
strikte inachtneming van de mensen
rechten". Voorts werd gezegd, dat het
toezicht van de Indonesische regering
door middel van een administratieve
controle op de Nederlandse onderne
mingen noen confiscatie noch nationa
lisatie betekent.
Rijstsituatie kritiek
Volgens radio-Djakarta heeft de
Oostduitse regering het zenden van
piloten naar Indonesië aangeboden ter
vervanging van Nederlands personeel.
De directie van de Nederlandse
Handel-Maatschappij te Amsterdam
heeft meegedeeld, dat de solvabiliteit
en de liquiditeit van deze onderneming
niet worden beïnvloed door de gebeur
tenissen in Indonesië.
De Indonesische minister van bin
nenlandse zaken, Sanoesi Hjardjadi-
nata, heeft bekendgemaakt, dat. de re-
gerings voorraden aan ryst op de
markt zullen worden „gegooid", om
dat de rystsltuatie in Djakarta kritiek
is. De rijstprijs was zondag 12 roepiah
per kilogram, of driemaal de prys
van veertien dagen geleden.
Slechts dertien Nederlandse evacu
ees vier vrouwen en negen kinderen
van de in totaal 32. die gisteren in
Singapore werden verwacht, zijn
maandag met een toestel van de Ga-
roeda Indonesian Airways uit Djakar
ta in Singapore aangekomen. Volgens
een woordvoerder van de K.L.M. kon
den de achtergebleven negentien pas
sagiers niet tydig een uitreisvisum
krijgen.
LICHTFLITSEN KILOMETERS VER ZICHTBAAR
Legerwoordvoerder: „Geen
tekenen van sabotage".
In Bandoeng zyn zondagavond van
acht uur plaatselijke tijd af geduren
de bijna drie uur ontploffingen ge
hoord die zich voordeden in een na
bijgelegen grote munitieopslagplaats
van het Indonesische leger, aldus
meldt het persbureau Pia. Het licht
waarmee de explosies gepaard gin
gen was kilometers ver te zien.
De autoriteiten van bet leger heb
ben de noodtoestand voor het gebied
van Bandoeng afgekondigd.
De legerwoordvoerder in Djakar
ta, majoor Harsono, deelde maandag
mede, dat het legerhoofdkwartier
zich in verbinding heeft gesteld met
de militaire commandant van West-
Java. kolonel Kosasik. na de berich
ten over deze ontploffingen. Het be
trokken munitiedepot te Bodjoke-
neng, op 6 km van Bandoeng, is het
grootste van geheel Indonesië.
De explosies deden Bandoeng en
omgeving zondagavond 8 uur plaat
selijke ttfd op hun grondvesten
schudden. Zij werden voorafgegaan
door een helder licht, dat de gehele
stad illumineerde.
De bevolking in de omgeving van
de opslagplaats zocht in paniek een
goed heenkomen, daarbij opstoppin
gen in de straten veroorzakend.
Na de eerste ontploffing, volgden
nog kleinere explosies met tussenpo
zen van enkele minuten. Zij duurden
tot kwart voor elf 's avonds voort.
Maandag is volgens Reuter een
vertegenwoordiger van de Indone
sische kamer van koophandel naar
Europa vertrokken om te onder
zoeken hoe Indonesië de markt
voor zijn produkten van Nederland
naar West-Duitsland zou kunnen
verplaatsen. Een woordvoerder van
de Duitse Bondsregering heeft
maandag de gebeurtenissen in In
donesië „zeer betreurenswaardig"
gënoemd. In dit verband zei hij, dat
Nederland „een met ons nauw'ver
bonden en bevriende mogendheid
is".
Duizend K.P ,M .-gasten
Zes schepen van de K.P.M., die de
lijndiensten uitvoert tussen de eilan
den van de Indonesische archipel, zijn
(Vervolg op pag. 3)
Zeilschip Passat
vaart niet meer
Dr. Otto Wachs, voorzitter van de
Pamir-Passat stichting, heeft te Ham
burg verklaard, dat de Duitse vier-
master Passat, zusterschip van de ge-
zanken Pamir niet meer zal varen. De
Pamir zonk in september door een or
kaan midden op de Atlantische Oce
aan. Tachtig der zes-en-tachtig be
manningsleden verloren hierbij het le
ven. Dr. Wachs zei, dat de vrachtprij
zen voor gerst die de Passat vervoert,
zo laag zijn geworden, dat het vervoer
niet meer lonend is. Op iedere reis
moest men tot een bedrag van 400.000
mark bijleggen.
In seheepvaartkringen te Hamburg
verklaarde men, dat dit het einde is
van de periode van Duitse zeilschepen
voor d grote vaart. De Passat en de
Pamir werden als o
voor de grote vaart.
Kistenfabriek te Voorschoten
uitgebrand.
Maandagavond is brand ontstaan
in een kistenfabriek te Voorschoten.
(Van Steijn's kistenfabriek). De snel
ter plaatse arriverende brandweer
van Voorschoten zag door de felle
wind niét direct kans de brand te lo
kaliseren. Binnen korte tijd was de
fabriek één vuurzee. De vlammen
breidden zich uit naar het woonhuis,
waar de bewoners in zeer grote haast
het meubilair moesten redden.
De materiële schade is nog niet te
ramen. De gebouwen- zijn verzekerd.
Vonken uit een kachel zijn vermoede
lijk de oorzaak van deze brand.
Door een Instorting in een zijdefa-
briek te Nagano in Japan zijn 25 mensen
gewond, onder wie enkele zwaar. On
geveer 300 arbeiders waren voor een
feestelijkheid in het betrokken gedeelte
van de fabriek bijeengekomen.
Naar de PIA-correspondent te
Bandoen"- meldt, zijn er geen
slachtoffers te betreuren.
Majoor Nawawie Alief, woord
voerder van het militaire com
mando in West-Java, heeft giste
ren medegedeeld, „dat er tot nu
toe geen tekenen zijn die er op
wijzen, dat de ontploffingen aan
sabotage zouden zijn te wijten".
Tevoren was eemeld. dat hier en
daar met de mogelijkheid van sa
botage rekening werd gehouden.
Vlak voor het strand bij Kaap =s
Nasi in de buurt van Trapani
op het eiland Sicilië liggen het
stoomschip Citta di Trapani"
H en de nietige sleepboot ,]Pira-
no". Het grote schip, dat hier
H was vastgelopen, was door de
s sleepboot al vlotgetrokken toen
H het door een tvoeste zee tegen
de sleper werd geslagen: beide M
vaartuigen strandden. Vier van s
r] de opvarenden van de sleep-
H boot, onder wie de kapitein,
M werden hierbij gedood. Men
vreest, dat beide vaartuigen,
welke onwrikbaar vastzitten
verloren zijn.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Tito wenst geen militaire
steun meer van Amerika.
Van gezaghebbende Amerikaanse
zijde in Washington is maandag be
vestigd, dat Joego-Slavië om stop
zetting van de Amerikaanse militaire
hulp heeft gevraagd.
Of ook onderdelen en hulp bij het
onderhoud van oorlogsmaterieel niet
langer verstrekt zullen worden wordt
nog overwogen. Ook de hele kwestie
van de voortzetting van economische
steun, grotendeels met overschotten
uit de landbouwproduktie, is nog in
studie, aldus is van genoemde zij'de
verklaard.
VEEL MEISJES BIJ RELLETJES BETROKKEN
Engeland bereid met Grieken
en Turken over kwestie
te spreken.
Op Cyprus hebben zich maandag
de dag waarop het debat over Cy
prus in de Ver. Naties begon ern
stige ongeregeldheden voorgedaan.
Hierbij wérden minstens 84 men
sen, onder wie 18 leden van de Brit
se veiligheidsdienst, gewond. Hon
derddrieëndertig Cyprioten zijn ge
arresteerd.
In vele plaatsen werden betogingen
gehouden en moest de politie in het
geweer komen om relletjes de kop
te drukken.
Zeer opvallend hierbij was dat er
vele Cyprische meisjes aan de relle
tjes en betogingen deelnamen. Een
aantal meisjes is gewond.
De ernstigste botsingen zouden heb
ben plaatsgevonden in Famagusta,
Paphos, Lefkonico en een tweetal
dorpen. De Britse soldaten moesten
in deze dorpen van hun vuurwapens
gebruik maken om zich te kunnen
onttrekken aan de zware aanvallen
van de dorpelingen, mannen en vrou
wen van alle leeftijden.
De hele dag door heerste er een
gespannen toestapd in de hoofdstad
Nicosia. Hier kwamen echter geen
ernstige incidenten voor. Wel lag het
werk stil omdat de Eoka de Cypri
sche verzetsorganisatie een sta
king van 24 uur had uitgeroepen.
In Lanarca in het zuiden van Cy
prus luidde men maandagavond de
kerkklokken voor diensten, die spe-
DE MIDDELBURGSE raad heeft gisteren een langdurige „begrotings
slag" geleverd, waarvan de inzet deze vraag was: „Is er op de begroting té
veel bezuinigd of niet?" Zoals men weet tobde men aanvankelijk met een
niet gering tekort van om en bjj zes ton, dat later evenwel door B. en W.
met veel moeite en pyn werd teruggebracht tot twee ton. „Maar nu Is er té
veel geschrapt" riep de P.v.d.A.-woordvoerder Westerhout gistermiddag uit.
De a.-r.-heer Hoek bleek het echter allerminst met hem eens. Waarop zich
tussen beide heren een hoogst geanimeerde discussie ontspon, die de voor
zitter loco-burgemeester Kögeler de verzuchting deed slaken: „Als de
heren eens een avondje samen thuis gingen zitten...." Een verzuchting, die
weinig effect had, want de interrupties zy maakten overigens het debat
bijzonder levendig waren niet van de lucht.
De heer Westerhout stelde met na
druk, dat het verzorgingspeil door de
maatregelen van B. en W. zodanig
werd aangetast, dat hier sprake kon
zijn van een té zwaar offer. „Wij over
schrijden daarmee de grens. En daar
mee bedrijven we een struisvogelpoli
tiek: naar buiten wekken we de In
druk alsof we een gezond financieel
beleid voeren; in werkelijkheid bedrij
ven wc een politiek, die ohs in het slop
brengt!" Het ryk zal hier moeten
steunen en indien het deze steun aan
de Nederlandse gemeenten niet kan
verlenen, dan zal het voor dit speciale
doel een belastingverhoging moeten
creëren, zo vond de heer Westerhout.
En hij somde op, waarop, in tegenstel
ling tot de opvatting van B. en W.,
naar zijn mening niet mocht worden
bezuinigd: onderhoud gemeente
eigendommen (straten!), kapitaal-
werken (Koningsbrug!) subsidie Z.V.
U-jeugdbibliotheek, subsidie jeugd
werk enz.
„Wy hebben nu twee begrotin
gen" antwoordde loco-burgemees
ter Kögeler. „Eén, zoals zij moet
zijn, manr met een tekort van zes
ton en één, waarop noodgedwongen
allerlei bezuinigingen zyn toege
past....^"
Raadslid Westerhout (interrum
perend): „Néén op die eerste be
groting zijn al bezuinigingen toe
gepast^ de tweede betekent dus ex
tra-bezuinigingen
Loco-burgemeester: „Dacht U wer
kelijk, dat we een verhoging van de
rijksbijdrage met zes ton krijgen?
Daar zal heus niet veel van terecht
komen. Wij zijn niet alleen met ons
verzoek tot verhoging van deze uitke
ring. En als dat een hoog bedrag is,
dan duurt het wel tot november voor
dat onze begroting door hogerhand is
goedgekeurd. Maar dan valt de film
niet meer terug te draaien. Laten we
daarom liever deze „uitgeholde" be
groting aanvaarden".
Raadslid Westerhout: „Moeten we
ons beleid dan maar baseren op een
fout De fout namelijk, dat de begro
ting pas in november 1958 wordt
die ik op het oogheb, maken bij elkaar
ekeurd Bovendien, de posten,
slechts een bedrag van 85.000 uit'
Raadslid Hoek: „Ik constateer een
ernstig gebrek aan werkelijkheidszin
bij de neer Westerhout",
WETTELOZE TOESTAND.
Zo gaf deze begrotingszitting weer
te zien en te horen het traditionele
beeld van 'strijd tussen de A.R.-
woordvoerder en die van de P.v.d.A.,
hetgeen evenwel niet betekende, dat
alléén zij een stem in het Middelburg
se kapittel hadden. Integendeel, de
andere fractievoorzitters lieten zich
evenmin onbetuigd, doch zij waren
(gelukkig) wat bescheidener wat de
lengte van hun toespraken betreft-
Over het algemeen was men het e.r
unaniem over eens, dat de huidige fi
nanciële verhouding rijk-gemeente
uiterst laakbaar is en dat men zo
langzamerhand de op dit gebied heer-
Nog geen burgemeester.
M De raadsleden van Middelburg
H zijn voorstanders van een acht- j§
urige werkdag: zij hebben pre-
cies acht uren aan de gemeen-
H tebegroting en de bedrijfsbe- M
grotingen besteed. De vergade-
ring begon om twee uur, waar- s
na vier uur later loco-burge-
H meester de zitting tot half acht
H schorste. Toen begon de raad
opgewekt aan het tweede deel
van de begrotingsbehande-
H ling Om en bij half twaalf
kon de zitting gesloten worden, s
n De zitting werd gepresideerd s
s door wethouder J. W. Kögeler.
m Drs. Th. Westerhout van de P.
H v. d. A. bracht hem lof voor de
wijze, waarop de heer Kögeler §f
het burgemeesterschap waar-
neemt. Niettemin was spreker
ernstig verontrust over het -uit-
blijven van een burgemeesters-
benoeming. „Ik hoop, dat de
verantwoordelijke instanties 1
spoedig de onhoudbaarheid van
deze toestand zullen inzien" zo §f
h zei hij. De heer Kögeler ver- es
klaarde, dat ook het college, van
H B. en W. er naar verlangt, dat
H in de burgemeestersvacature
zo spoedig mogelijk wordt s
voorzien.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
sende volkomen wetteloze toestand
zo langzamerhand als normaal begint
te beschouwen.
„Wat Is er nog overgebleven van de
financiële zelfstandigheid?" vroeg de
(Vervolg op pag. 8)
ciaal gehouden werden in verband
met het debat in de Ver. Naties.
DEBAT IN V.N.
Engeland is bereid om met Grie
kenland en Turkije over een oplos
sing voor de kwestie-Cyprus te spre
ken. Allan Noble, Brits vertegen
woordiger in de politieke commissie
der Verenigde Naties, deelde dit
maandag aan de commissie mee en
zei dat Engeland „elk voorstel dat
zowel de Griekse ais Turkse regering
aanvaardbaar lijkt in welwillende
overweging zal nemen".
Hij was van mening dat een toe
komstige overeenkomst orde en rust
moet garanderen, een goede bestuurs-
regeling en voorts bescherming van
rechten van het gehele volk.
„Wij hebben strategische verant
woordelijkheden op Cyprus die er
eveneens doelmatig in beveiligd moe
ten zijn", aldus Noble, die het vraag-
stuk-Cyprus nu niet direct een kolo
niaal probleem van het soort achtte,
zoals dat elders in de wereld bestaal.
Engeland had altijd het beginsel van
zelfbeschikking gesteund, maar dit
moest geen grotere problemen met
zich meebrengen dan het op zichzelf
al is.
De Griekse minister van buiten
landse zaken, Averoff, uitte zijn te
leurstelling over de Britse medede
ling. Hij had verwacht dat Engeland
goed nieuws zou hebben aangekon
digd. „Wanhoop -leidt tot excessen,
die een voorbode zijn van wat nog
komt". Averoff achtte de tot nog toe
door Engeland gedane stappen, als
het vervangen van Harding en het
afschaffen van bepaalde noodmaatre
gelen. onvoldoende. Een verandering
van politiek was nodig.
Vijftien mensen gedood bij
spoorwegongeluk in Italië.
De sneltrein MilaanRome is maan
dagavond nabij C'odogno, 65 kilome
ter ten zuidoosten van Milaan, inge
reden op een vrachtauto en ont
spoord. Uit de ravage van de moder
ne elektrische trein heeft men vijf
tien lijken geborgen. Tien zwaarge
wonden werden naar een ziekenhuis
overgebracht, aldus heeft de politie
medegedeeld. In totaal werden vijftig
mensen gewond.
Het schijnt dat de zware vracht
auto gevangen heeft gezeten tussen
de gesloten bomen van een bewaak
te overweg.
Het eerste rijtuig van de elektri
sche trein kreeg grote schade, maar
bleef desondanks doorrijden totdat
het tegen een stilstaande'trein op het
station van Codogno botste.
Andere rijtuigen ontspoorden wel
door de botsing met de vrachtauto.
Het ongeluk gebeurde in een dich
te mist.
VERWACHT.
VEEL WIND.
Koud weer met van het westen uit
regen of sneeuw, en tot krachtig of
hard toenemende wind uit zuidelijke
richtingen.
EN MAAN
11 december.
Zon op 8.40 onder 16.31
Maan op 21.45 onder 11.19