PROVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Mr. LUNS: Resolutie over onderhandelingen
met Indonesië onaanvaardbaar
„Zeeuwse Voetstappen" in Markiezenhof
INDONESIËRS HALEN EIS EN
ARGUMENT DOOR ELKAAR
MEISJE TE UTRECHT DOOR
HAAR VADER NEERGESTOKEN
ALARMOEFENING TORENKLOK
VOOR 35.000 MILITAIREN
200e jaargang - no. 279
Dagblad, ultgava van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Fagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 26 nov. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen, Walstr. 5
tel. 2355 4 lijnen (b. g, g. 8546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 8841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234): Oostburg, Nleuwstraat 43, tel 20; Terneuzen, Brouwerljstr. 2; Zlerlkzee, red. tel. 24: adm. tel. 26
Verenigde Naties hervatten Nieuw-Gui nea-debat
Toen maandagochtend in de politieke commissie
der Verenigde Naties het debat over de kwestie Ned.
Nieuw-Guinea werd hervat stonden 31 sprekers inge
schreven.
De Nederlandse minister van buitenlandse zaken,
mr. J. M. A. H. Luns, heeft in zijn rede de Nederlandse
weigering, om over de toekomst van Ned. Nieuw-
Guinea onderhandelingen te voeren met Indonesia,
herhaald.
Hij zette uiteen, dat zijn regering dit standpunt in
neemt „omdat te zijner tijd door de bevolking van het
gebied zelf over haar toekomst dient te worden be
slist". „Als aldus mr. Luns haar keuze zou zijn
een vereniging met Indonesia, dan zal Nederland die
wens eerbiedigen".
Spr. noemde de beweringen over militaire bedoelin
gen bij de gezamenlijke Australisch-Nederlandse ver
klaring van 6 november „boosaardige verzinsels".
„Deze beweringen bevatten geen spoor van waarheid"
De resolutie, die bij de politieke commissie is inge
diend, waarin wordt aangedrongen op onderhande
lingen tussen Den Haag en Djakarta, waarbij de heer
Hammarskjöld zijn goede diensten zou moeten ver
lenen om deze onderhandelingen te vergemakkelijken
noemde mr. Luns „onaanvaardbaar".
De Australische delegatieleider de heer R. Walker, aldus de heer
Luns, heeft deze ontwerp-resolutie r eeds op bekwame wijze ontleend en
de onverenigbaarheid ervan met het Handvest der Ver. Naties aangeg-
toond. „De door hem aangevoerde redenen voor de verwerping ervan zijn
dezelfde als die, welke de Nederlandse delegatie nopen, er stelling tegen
te nemen".
„De geachte afgevaardigde van Indonesië (dr. Soebandrio) heeft ver
klaard, dat deze kwestie voor Indonesië ernstig is. Ik wens er geen twij
fel over te laten bestaan, dat zij ook voor Nederland hoogst ernstig is
en wel om verschillende redenen:
In de eerste plaats is zij ernstig,
omdat hier 'n misleidende poging
wordt gedaan de territoriale inte
griteit van het Koninkrijk der
Nederlanden te schenden door het
gebruik van bedreigingen het
misbruik maken van gelijke
rechten en zelfbeschikking van
volkeren als niet ter zake doen
de op zij te schuiven.
Ten tweede is deze kwestie ern
stig omdat een aantal delegaties
het standpunt schijnt in te ne
men dat de eerbied voor de ver
plichtingen, die, voortkomen uit
verdragen en andere vormen van
internationaal recht, veronacht
zaamd kunnen worden en dat een
land, dat de nog niet voorgeko
men stap heeft gedaan, de we
reld mede te delen dat het niet
langer gebonden zou zijn aan eni
ge overeenkomst, aangegaan met
mijn land, dit ongestraft zou kun
nen doen en tezelfdertijd onder
handelingen eist op basis van
overeenkomsten, die 't zelf heeft
verloochend.
Tenslotte aldus zeide minister
Luns is de kwestie ernstig,
omdat de Indonesische regering
heeft toegestaan, dat buitenlan
ders, die in Indonesië wonen en
voor wier veiligheid en welzijn
de Indonesische regering de volle
dige verantwoordelijkheid draagt,
zijn gemolesteerd en zij zelfs de
lllllllillli||lllllllllllllllllllllllllll!llllllllll!llllillillllill!liliillll!llllillllllllllll
De voorgevel van het tnonu- §1
mentele Markiezenhof in
Bergen op Zoom, dat ruim een
eeuw als kazerne heeft dienst
gedaan, maar dat nu weer in
eigendom aan de gemeente is
teruggegeven en een waardi- g
ger bestemming zal krijgen.
'Duideli jk is in 'deze schepping
van Antonie Keldermans de
„Horizontale architectuur" te =j
onderkennen.
(Foto P.Z.C.)
bevolking heeft aangespoord, de
ze gewelddaden te bedrijven.
„Het moet voor een ieder duide
lijk zijn, dat de Nederlandse re
gering niet onverschillig kan
staan tegenover ontwikkelingen,
die zozeer in strijd zijn met de
belangrijkste beginselen van het
handvest onzer organisatie. Mi
nister Luns wees op de verwarde
wijze, waarop Indonesië zijn eis
naar voren heeft gebracht. „De
eis die Indonesië stelde was, dat
Nederland de onderhandelingen
over Ned. Nieuw Guinea zal
voortzetten en ter ondersteuning
van deze eis voerde Indonesië
aan - en dat doet het nog steeds
- dat Ned. Nieuw Guinea deel
uitmaakt van Indonesië.
Minister Luns voegde hieraan toe,
dat het „zeer belangrijk is tussen eis
en argument onderscheid te maken.
De reden van deze noodzaak is, dat
het Indonesische argument ten aan
zien van de soevereiniteit over Ned.
Nieuw Guinea een geheel juridische
kwestie is, waarin de algemene ver
gadering duidelijk niet bevoegd is,
terwijl de Indonesische eis tot on
derhandelingen over de toekomstige
status van het gebied, oppervlakkig
beschouwd, zou kunnen worden op
gevat als een politieke kwestie, die
wèl behoort tot de bevoegdheid van
Vechtpartij op straat
Een 22-jarig Utrechts meisje Is gis
teravond door haar vader met een
mes neergestoken en aan de gevolgen
overleden. Het meisje, M. de K. uit de
Knipstraat te Utrecht, kwam tussen
beide toen haar vader, de 60-jarige G.
de K. met z(jn schoonzoon, de 24-jari-
ge A. van D. voor de woning van De
K. aan het vechten was.
Van D„ die sinds kort met een doch
ter van de K. is getrouwd wilde enige
kledingstukken van zijn vrouw halen.
Er ontstond tussen Van D. en De K.
een twistgesprek, dat ontaarde in een
vechtpartij op straat. De K. trok daar
bij een mes. waarmee hij zijn schoon
zoon verwondde Toen de 22-jarige
dochter van De K. tussenbeide kwam,
werd zij door hem dodelijk aan de hals
verwond. Zij overleed tijdens het ver
voer naar het ziekenhuis. Ook Van D.
liep verwondingen op en moest naar
het ziekenhuis worden vervoerd. De
K. is in verzekerde bewaring gesteld.
Geheimzinnig toestel
boven Denemarken.
Officieren Aan de Deense luchtmacht
en vloot op het eiland Bornholm heb
ben aan hun meerderen gerapporteerd
dat zij een geheimzinnig luchtvaar
tuig hadden gezien, dat zich op gerin
ge hoogte met grote snelheid voortbe
woog. Nadat het plotseling even had
stilgestaan was het met een veelkleu
rig schijnsel aan de horizon verdwe
nen.
Volgens het blad B.T. is ook op en.
kcle plaatsen in Jutland het geheim
zinnige voorwerp waargenomen.
de algemene vergadering". „Indone
sië heeft deze twee kwesties door
elkaar gehaald, doch het vraagstuk
kan niet op zijn juiste mérites wor
den geschat, tenzij zij worden ge
scheiden".
Andere sprekers waren Jose Felix
de Lequerica van Spanje, die het ju
ridische standpunt van Nederland
deelde. Achmed Choukheiri van
Saoedi-Arabië en U Thant van Bir
ma, die de door mr. Luns gewraak
te resolutie steunden en dr. Leonar-
4° Vitelli van Italië, die voorstelde
aan het Internationale Gerechtshof
te vragen, een uitspraak te doen
wat betreft de juridische kant van
het geschil.
MOEILIJKE BRUGGEN-OVERSCHRIJDING
Klemverlofgangers
niet opgeroepen
Ongeveer vijfendertigduizend mili
tairen. deel uitmakend van de vierde
parate divisie en het eerste leger
korps, nemen thans deel aan de alarm
oefening „torenklok III". Het doel
van deze oefening, waaraan dus vrij
wel alle onderdelen van de Konink
lijke Landmacht deelnemen, is in de
eerste plaats de doeltreffendheid van
de paraatheids-mobilisatie- en concen-
tratiemaatrcgelen aan de praktijk te
toetsen- De oefening zal zieh voorna
melijk in Overijsel en Gelderland en
in het bijzonder in de driehoek Al
meloHengelo en Oldenzaal afspe
len.
De troepen vertrekken vanaf de
lijn tussen Assen en Oirschot. Gister
morgen geschiedde de alarmering.
Vannacht zouden de troepen onder
moeilijke omstandigheden een twee
tal bruggen over de IJsel overschrij
den, teneinde zich voor deze rivier
te concentreren. De oefening „toren
klok" heeft een meer technisch dan
tactisch doel, zo werd een aantal jour
nalisten op een persconferentie mee
gedeeld, en er zal dan ook geen schot
worden gelost. Tanks zullen niet aan
de overschrijding van de IJsel deelne
men, doch zullen wel bivakoefenin
gen houden. Vliegtuigen doen even
min aan de oefening „torenklok III"
mee.
De zevenduizend kleinverlofgan-
gers zijn deze keer niet opgeroe
pen, doch het ligt wel in de bedoe
ling, indien deze oefening slaagt,
dat zij bij een volgende gelegen
heid aam een dergelijke oefening
zullen deelnemen. Met deze oefe
ning is een extra uitgave van drie
honderdduizend gulden gemoeid,
een bedrag, dat naar werd mede
gedeeld, van tevoren is begroot.
Minister Staf zal waarschijnlijk
vandaag een bezoek aan de oefe
ning brengen.
De broche, die H.M. de Koningin
woensdagavond in de beurs te Leeu
warden hxtd verloren, werd door me
vrouw D. Drost-Posthuma gevon
den. In de loop van vrijdagnacht
werd de vondst door haar echtge
noot aangegeven bij de politie. Op
de foto ziet men mevrouw Drost-
Posthuma.
Rotterdam verwelkomde
20.000ste schip.
Toen kapitein M. J. Teunissen uit
's-Gravenhage gisteren om even 1 uur
met zijn schip, de „Pieter S", de Rot
terdamse Waalhaven indraaide, hoorde^
hij tot zijn verwondering de radio-'
nieuwsdienst zeggen, dat zijn schip
het 20.000ste was, dat dit jaar de ha
ven van Rotterdam was binnengelo
pen.
Een delegatie van de stichting „Ha-
venbelangen" bood de katpitein een
gebrandschilderd raam aan, de haven
van Rotterdam als poort van Europa
voorstellend. De kapitein zelf kreeg
een zilveren sigarettenkoker met
inscriptie.
De gezagvoerder, die anderhalf jaar
op dit schip vaart, had 3000 ton Wa-
lesantraciet naar Rotterdam gebracht.
Vorig jaar kwamen 21.239 schepen
de Roterdamse haven binnen en het
totale zeegoederenverkeer bedroeg
toen 70.4 miljoen ton. Dit jaar ver
wacht men ongeveer 22.200 schepen
met een totaal zeegoederenverkeer
van 73.5 miljoen ton.
BERGEN OP ZOOM KREEG CULTUURBEZIT TERUG
Schepping van Antonie Keldermans
bleef in redelijk goede staat
IN HET MARKIEZENHOF te Bergen op Zoom regeert sinds en
kele weken 'n nieuwe heerser en zijn naam is „kilte". Deezlfde kilte
die oppermachtig is in verlaten landhuizen en kastelen en die slechts
ademen kan in vochtige verblijven, waar de deuren knarsen in hun
scharnieren en waar de wind spookachtig door holle gangen en zalen
blaast.
„Hé, hoor ik nou voetstappen op de bovenverdieping?"
Gemeente-archivaris C. Slootmans houdt zijn schreden in. Op een toch
tige hoek van de in een grauwe schemering gevangen gangen blijft hij
staan. Het hoofd luisterend geheven. Maar 't blijft verder stil en de ar
chivaris vervolgt zijn tocht door het nieuwe en toch al eeuwenoude bezit
van de gemeente; het Markiezenhof, in de vijftiende eeuw gebouwd door
Antonie Keldermans. Een monumentaal bouwwerk in de ware zin des
woords, eertijds het verblijf van in hoogheid gezeten heren, de laatste
honderd jaren echter schromelijk misbruikt als.... kazerne!
Het Markiezenhof kazerne! Men
was met deze toestand in de loop
der vele jaren vertrouwd geraakt,
maar in feite betekende het heilig-
chenncs. Een schepping van Kelder-
mans als kazerne; ge moet U als op
rechte Zeeuw eens indenken, dat het
Middelburgse raadhuis nog tot voor
enkele weken als verblijfplaats zou
hebben gediend voor een bataljon
infanteristen
Een waar schrikbeeld, dat gelukkig
geen werkelijkheid is geworden,
maar in Bergen op Zoom weten ze et-
van mee te praten! Daar diende Kel-
dermans' schepping wel tot huisves
ting van militairen en in de jaren
voor de Tweede Wereldoorlog zelfs
Tijdens een overstroming te
Miami in de Amerikaanse
jf staat Florida steeg het water
in de straten van de stad ruim
M 15 cm. Het verkeer werd ge-
H heel ontwricht ondanks het
feit dat er verschillende auto's
tegen de stroom in probeer- m
jf den te „roeien".
ilHIIIIIII!lillll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIHIIl:l!llllli
KLM-vIiegtuig Phoenix bij
lesvlucht beschadigd
De superconstellation van de K.L.
M. de- PH-LKF met instructeur E>-
ser wilde maandagmorgen voor een
lesvlucht starten van baan 14, welke
bij de hangars van Schiphol begidt en
tot vlakbij de rijksweg Amsterdam
Den Haag loopt. De start moest door
tot nu toe niet bekende oorzaak wor
den onderbroken en bij het krachtig
remmen sprongen twee banden van
de wielen van het landingsgestel. Der
tig meter van het verharde gedeelte
af kwam de „Phoemx" tot stilstand.
Alleen de propellerbiaden van de lin
ker binnenmotor zijn beschadigd.
De Rijksluchtvaartdienst stelt een
onderzoek in, waarna de PH-LKF naar
een der hangars zal worden gesleept.
Soebandrio: misschien
verbreking betrekkingen
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, Soebandrio heett,
tijdens een onderhoud met een groep
Latijns-Amerikaanse V.N.-afgevaar-
digden gisteren tc New-York ver
klaard, dat een Nederlandse weige
ring om te onderhandelen over de
kwestie Nieuw-Guinea, waarschijnlijk
zou leiden tot een volledige breuk in
de betrekkingen tussen Nederland en
Indonesië. En deze verbreking der
betrekkingen zou misschien gepaard
gaan met een nationalisering van de
Nederlandse belangen in zijn land.
De Indonesische minister van han
del, professor Soenard.io, heeft het
maandag te Djakarta .natuurlijk" ge
noemd, dat de Europese handel in ie
Indonesische exportprodukten naar
West-Duitsland (Hamburg) zal wor
den verlegd, in het geval Indonesië
de handelsbetrekkingen mei Neder
land zouden verbreken. De vraag ;s,
aldus de minister, of de Duite zaken
lieden bereid zijn de Indonesische
produkten naar andere landen te dis
tribueren, zoals Nederland de laatste
jaren heeft gedaan.
Om klokslag twaalf uur gister
middag werd in Djakarta alle ac
tiviteit onderbroken, toen de ge
hele bevolking het werk neerleg
de. om zich gedurende vijf minu
ten te „concentreren" op de Indo
nesische aanspraken op westelijk
Nieuw-Guinea.
van talloze uit Zeeland afkomstige
militairen. Nog in 1939 immers be
stond het in Bergen op Zoom gele
gerde veertiende regiment infanterie
voor tweederde uit Zeeuwen, die in
de nu verlaten verblijven van het
Markiezenhof ongetwijfeld menige
voetstap hebben liggen.
Maar nu, na ruim honderd jaar,
heeft het leger dan afstand gedaan
van deze historische gebouwen; in
een plechtige bijeenkomst heeft de
staatssecretaris van oorlog, mr. F. J.
Kranenburg, het Markiezenhof offi
cieel aan de gemeente Bergen op
Zoom teruggegeven.
Stadsarchivaris Slootmans heeft
de sleutels en men had moeilijk
een beter sleutelbewaarder kun
nen vinden. ^Lang en hardnekkig
heeft hij geijverd voor de „her
verovering" van dit bezit, waar
van hij de geschiedenis kent als
geen ander. Men hoeft in zijn te
genwoordigheid het woord „Mar
kiezenhof" maar te lispelen en
een gestage woordenstroom vloeit
uit 's heren Slootmans mond; da
ta en feiten kabbelen dan voort
„in schier eindeloze deining" en
voor de liefhebber valt er dan
heel wat belangwekkends op te
tekenen.
Cerberus..
Als een ware Cerberus waakt hij
nu over het bouwwerk, waar nog
maar zo kort geleden de dreunende
stap van de soldatenschoen dagelijks
gehoord werd. „Hé, hoor ik nou
voetstappen op de bovenverdieping?"
De heer Slootmans is werkelijk een
beetje geschrokken, want dat mag
nu niet meer. Zonder zijn voorkennis
mag, nee kan (in theorie) niemand
het Markiezenhof meer betreden en
(Vervolg op pag. 11)
VERWACHT.
WEINIG VERANDERING.
Vrij veel bewolking maar droog
weer. Zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen. Weinig veran
dering in temperatuur.
ZON EN MAAN
27 november
Zon op 8.21 onder 16.38
Maan op 12.22 onder 22.49
