PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
VERENIGDE NATIES behandelen vandaag
kwestie NIEUW-GUINEA
Samenvoeging van
legers in NAVO-landen
Belfort van Sluis zo mogelijk
binnen een maand onder de kap
UITSLAANDE BRAND VERWOEST
BEHANGSELF ABRIEKEN
200e jaargang - no. 273
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: w. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 19 nov. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlntm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel 2475 (b. g. g. adv. 2234); Oostburg, Nleuwstraat 43, tel. 20; Terneuzen Brouwerijstr. 2; Zierikzee, red. tel. 24; adm. tel. 26
Amerika onthoudt zich van stemming
De politieke commissie van de Verenigde Naties heeft maandag be
sloten vandaag te beginnen met het bespreken van de Indonesische
aanspraak op Nederlands Nieuw-Gninea. De Indonesische minister,
Soebandrio, die het standpunt van zijn land moet behandelen, is in
Washington opgehouden, daar hy gisterenavond een gesprek met Dul
les, de buitenlandse minister van Amerika, zou hebben.
Volgens inlichtingen uit gezaghebbende Amerikaanse bron bestaat er
echter aanleiding te vermoeden, dat minister Dulles tegenover minister
Soebandrio de hoop van de Amerikaanse regering uitspreekt, dat deze
kwestie in der minne tussen Djakarta en Den Haag zal worden gere
geld. In dezelfde kringen geeft men te verstaan, dat de Amerikaanse
delegatie, die voor alles onpartijdigheid in deze aangelegenheid wil to
nen, zich van stemming zal onthouden.
een gevaarlijke oorlog zou kunnen uit
breken. Hy verklaarde tevens dat Ne
derland een nieuwe agressie voorbe
reidt.
De officiële woordvoerder van het
Indonesisch ministerie van buiten
landse zaken Soewito Koesoemowida-
go heeft gisteren te Djakarta ver
klaard dat de Indonesische regering
rapporten bestudeert over een Ameri
kaanse samenzwering ter omverwer
ping van de Indonesische regering.
Uit kringen van de Amerikaanse re
gering op deze publikaties is reeds
commentaar geleverd. Verklaard
werd, dat de berichten gebaseerd zijn
op weinig zorgvuldige falsificaties.
De Indonesische minister van
scheepvaart. Mahammad Nazir
heeft maandag verklaard, dat het
verdwijnen van de koninklijke Pa-
ketvaartmaatschappij uit de Indo
nesische wateren binnen niet al te
lange tijd zal moeten worden gere
geld. De Indonesische Nationale
scheepvaart moet worden uitge
breid om de taak van de K.P.M. te
kunnen overnemen.
Gisteren heeft president Soekarno
voor een menigte van tienduizenden
opgewonden jongelieden betoogd, dat
Indonesië zijn kracht moet gebruiken,
als de Verenigde Naties er niet in sla
gen een regeling te vinden voor het
geschil over Westelijk Nieuw-Guinea.
Wij moeten die kracht gebruiken om
de Nederlanders uit West-Irian te
verdrijven.
Indonesische waarnemers merk
ten naar aanleiding van deze pas
sage op, dat de president niet vol
komen duidelijk heeff gemaakt of
hij een militaire actie met het
woord kracht bedoelt. Volgens
mensen, die de president zijn rede
in de Indonesische taal hoorden
uitspreken, zou hjj daarmee ook
„verzamelde energie" bedoeld kun
nen hebben.
De massabijeenkomst werd vooraf
gegaan door een optocht, waarin span
doeken werden meegevoerd met op
schriften als „Hollanders maak dat je
wegkomt uit West-Irian". Maandag
vertoonden zich geen Europeanen op
straat in de hoofdstad, waar vrijwel
alle buitenlandse gebouwen met anti-
Nederlandse slagzinnen zyn beschil
derd.
De Indonesische minister van voor
lichting, Soedlbyo, heeft eveneens een
opruiende rede gehouden. In een ra
diotoespraak zei hy, dat Indonesië ge
dwongen zal zyn „de andere weg" te
kiezen als de Verenigde Naties er niet
in slagen het Nederlands-Indonesische
geschil over Nieuw-Guinea ln het
voordeel van Indonesië op te lossen.
Minister Soedlbyo waarschuwde, dat
Selwyn Lloyd over wapens
aan Tunesië.
Ons besluit om wapens aan Tune
sië te leveren is niet in strijd met de
Atlantische solidariteit. Het besluit
beoogt de belangen van het westen
te beschermen en niets belet de Fran
se regering om zelf wapens aan Tu
nesië te leveren, aldus de Britse mi
nister van buitenlandse zaken, Sel
wyn Lloyd in een rede die hij maan
dag in het Lagerhuis hield.
Hij verklaarde dat Tunesië als on
afhankelijk land recht heeft op wa
pens teneinde zichzelf te kunnen ver
dedigen.
Lloyd betreurde het meningsver
schil, dat gerezen is tussen de Britse
en de Franse regering over de Britse
levering van een symbolische voor
raad wapens.
Wind en regen hebben nu nog vrij
spel tussen de naakte spantendie
aangeven, waar het dak op het Bel
fort van Sluis zal komen. De restau
ratie vordert en nog voor het begin
van de winter, binnen een maand
dus, wil men liet in de oorlog ge
troffen gebouw onder de kap heb
ben om binnen door te kunnen wer
ken.'
(Foto P.Z.G.)
Amerikaanse satelliet
wordt in januari
gelanceerd.
Dr. John P. Hagen, directeur van
het Amerikaanse ruimtesatellietpro-
gram, heeft gisteren verklaard dat
het misschien mogelijk zal zijn de
eerste volledig uitgeruste Amerikaan
se satelliet in januari te lanceren,
twee maanden vroeger dan volgens
het oorsrponkelijke schema.
Hagen zeide dat als de proeflance-
ring van een satelliet van 15 centi
meter volgende maand een volledig
succes is, van een tweede en derde
proef zal worden afgezien en getracht
zal worden onmiddellijke de vol met
instrumenten gestopte satelliet van
50 centimeter te lanceren.
Een woordvoerder van het „Project
Vanguard" legde uit dat met een vol
ledig succes bedoeld wordt dat de
drietrapsraket, het separatiemecha
nisme en de proefsatelliet functione
ren zoals gehoopt wordt. De proef
satelliet moet dan een baan om de
aarde gaan beschrijven.
Hagen wilde niet zeggen op
welke dag in december de proef
satelliet van 15 centimeter gelan
ceerd zal worden. Hij merkte op
dat moeilijkheden bij de voorbe
reiding altijd uren of dagen ver
traging kunnen veroorzaken.
Volgens Radio-Moskou Is ln de So:v-
jet-Unle een camera ontworpen waar
mee 32 miljoen beelden per seconde kun
nen worden opgenomen.
PLAN VAN EISENHOWER EN MACMILLAN:
Op de komende N.A.V.O.-conferentie in Parijs zal een revolutionair,
door Engeland en de Verenigde Staten gesteund plan ter tafel worden
gebracht. Volgens dit plan zullen de strijdkrachten der aangesloten
landen, althans ten dele, samen worden gesmolten. Dit houdt in echter,
dat de N.A.V.O.-landen een deel van hun soevereiniteit zullen moeten
prijsgeven.
Deel van soevereiniteit
moet worden prijsgegeven.
Het plan, gebaseerd op de „doc
trine' van de in evenwicht zijnde
collectieve strijdmacht", wordt
thans door de militaire deskundi
gen van de N.A.V.O. bestudeerd.
Het zou naar voren zyn gekomen
op de recente ontmoeting van
president Eisenhower en de Engel
se premier Macmillan, in Wash
ington.
Na zyn terugkomst uit de Verenig
de Staten merkte Macmillan voor
zichtig op, dat de leden van het
Noordatlantisch bondgenootschap
wellicht iets van hun nationale zelf
standigheid zouden moeten prijsgeven
ter wille van een sterkere westelijke
defensie. Van officiële zijde in Londen
is verklaard dat de samensmelting der
strijdkrachten geenszins tot de kleine
landen beperkt zal blijven.
Het plan gaat er van uit dat slechts
weinige landen in staat zijn een effec
tieve en alles-omvattende strijd
macht, bestaande uit leger, marine,
luchtmacht en afdelingen met geleide
projectielen op de been te houden, te
meer als men alle onderdelen van de
strijdkrachten op de modernste wijze
wenst uit te rusten bijv. met kern
wapens.
De details van het plan zyn nog ge
heim, zy worden thans ln de Noordat-
lantische verdragsorganisatie bespro
ken.
Van bepaalde landen zouden marine
en luchtmacht moeten worden samen
gevoegd. Dat het gehele plan een aan-
zieniyke financiële besparing bete
kent is zonder meer duidelyk, aldus
United Press.
Twee mijnwerkers waren
vijf dagen opgesloten
Vijf dagen geleden zijn twee West-
duitse mijnwerkers door een steen
storting in een mijn te Kassei van
de buitenwereld afgesloten. Gisteren
zijn zij weer aan de oppervlakte ge
bracht, moe, maar verder weinig ge
schokt.
Direct na de storting, die over een
lengte van 20 meter de schacht waar
in zij 45 meter onder de grond werk
ten afsloot, had men een dunne buis
door de steenhoop gedreven, waar
door men de beide opgesloten kom
pels Richard Kail, 49 jaar, en An
ton Plihal, 26 jaar voedsel, water
en verse lucht toevoerde. Ze kon
den echter geen droge en warme kle
ding krijgen.
Vorig jaar december hebben
twee mijnwerkers in de Ruhr tien
dagen lang opgesloten gezeten,
700 meter onder de grond. Zij kre
gen echter elektrisch licht en boe
ken toegevoerd, ook door een ver
versingsbuis.
HET „SNEEUWDE" IN DELFT
Schade nog niet bij
benadering aan te geven.
De fabriek van de N.V. Sanders,
behangselfabrieken te Delfgauw, is
gisteren tot de grond toe afgebrand.
Alle voorraden zijn veroren gegaan.
Zowel de oude fabriek als de op 26
november van het vorig jaar geopen
de nieuwe fabriek is in de as gelegd.
Stukken verbrand papier dwarrelden
in Delft neer, zodat veel mensen aan
vankelijk dachten, dat het sneeuwde.
Miljoen ambtenaren in
Frankrijk in staking.
Ongeveer een miljoen Franse amb
tenaren zullen vandaag voor 24 uur
het werk neerleggen om eisen voor
een hoger salaris kracht bij te zet
ten. De spoorwegen en de gas- en
elektriciteitsbedrijven zullen niet bij
de actie zijn betrokken, maar wel de
watervoorziening.
De eisen van de betrokkenen over
treffen aanzienlijk hetgeen de rege
ring blijkens haar financiële voor
stellen voor de ambtenaren wil doen.
Men verwacht o.a. stagnaties bij
de P.T.T., de douane en het lucht
verkeer, dit laatste door de staking
van het personeel van de veiligheids
diensten op de vliegvelden. Ook houdt
men rekening met het wegblijven van
een groot deel van het personeel van
scholen en ziekenhuizen.
Het is de derde grote staking in
ruim een maand tijd. Op zestien ok
tober staakte het personeel in de elek
triciteitsbedrijven, waardoor het ver
voer en het werk in de fabrieken
werden verlamd. Een week later
kwamen het vervoer, de uitvoering
van openbare werken en het werk in
de metaalindustrie vrijwel geheel tot
stilstand.
De brand is ontstaan door kort
sluiting als gevolg van het springen
van een T.L.-buis. Het vuur greep zo
snel om zich heen, dat toen de brand
weren van Delfgauw en Delft arri
veerden, de fabriek in lichter laaie
stond. Met zeven stralen op de motor
spuiten werd het vuur bestreden, doch
men kon niet voorkomen, dat de fa
brieksgebouwen tot de grond toe af
brandden.
In verband met het seizoen lagen
er zeer grote voorraden behang op
geslagen, welke alle verloren zijn ge
gaan. Dit is de derde maal, dat het
bedrijf van de firma Sanders door
brand is verwoest. De eerste maal
gebeurde het in mei 1940 in Rotter
dam en de tweede maal in 1945 te
Arnhem. De schade is zeer groot,
maar nog niet bij benadering te schat
ten. Het bedrijf is verzekerd.
Commissie
wordt uitgebreid
Een Britse woordvoerder heeft
maandag te New York medegedeeld
dat de Verenigde Staten, Groot Brit-
tannië en Frankryk hebben inge
stemd met een voorstel, dat voorziet
in een uitbreiding der ontwapenings
commissie van de Verenigde Naties
met de vertegenwoordigers van veer
tien landen, namelyk Argentinië,
Australië, België, Brazilië, Birma,
Tsjecho-Slowakye, India, Italië, Tu
nesië, Zuid-Slavië, Egypte, Mexico,
Noorwegen en Polen.
Een Italiaan, die zichzelf „zeer arm'"
noemt, heeft 230.000.000 lire (1.400.000 gul
den) in een voetbalpool gewonnen.
s Toen de „Titanic" in 1912, na
een botsing met een ijsberg in
de diepte verdween, was ge-
zagvoerder J. G. Boxhall
(rechts) als vierde stuurman |f
eee een van de drie officieren die H
de vracht hadden. Hij is de eni- g|
ge van de drie, die de ramp
H overleefde en verkeert daar-
door in de gelukkige omstan- f§
ff digheid, als technisch adviseur s
M te kunnen optreden in de En- §f
gelse Pinewood-studio's bij het
H vervaardigen van de film )rA
night tot remembergewijd s
aan de Titanic-ramp. De foto
toont gezagvoerder Boxhall §f
H met de acteur Jack Watling M
s (links), die in de film de rol s
H van „vierde" Boxhall gaat spe-
len. s
lliiiiiiilliiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiii
Blikseminslag trof
drie hutten: 18 doden
Door blikseminslag in drie hutten
in het Emboeboela-district bij Dur
ban zijn achttien mensen gedood, on
der wie zeven kinderen. De hutten
brandden geheel af.
Een vertakkende bliksemstraal trof
twee hutten die 400 meter van elkaar
stonden. Een vrouw en vijf kinderen
werden in de ene hut gedood, vier
mannen en twee vrouwen in de an
dere. Bij een andere inslag 9 km ver
der, vonden vier volwassenen en twee
kinderen de dood.
JANTJE WACHT AL 13 JAAR....
Bouwsel krijgt oorspronkelijke
luister en - wellicht - carillon
JANTJE VAN SLOS wacht nog steeds, maar hard (en hoog) werken
de mannen, die het eeuwenoude Belfort van het stadje restaureren. Op
de hoogste punten van het dak zitten zij, ze kijken over heel Sluis en
timmeren en zagen aan de spanten van de overkapping. Met man en
macht werkt momenteel de aannemer, de fa. D. Huurman uit Delft,
om het door oorlogshandelingen gehavende Belfort nog voor de winter
onder de kap te krijgen. Zo mogelijk dus als het weer meewerkt
binnen een maand. Want dan kan men doorgaan met binnenwerk en
doorgaan met het streven, de restauratie in 1960 te voltooien. Jantje van
Sluis wacht nu alweer 18 jaar. Hij wacht vanaf het moment, dat hij in
oktober 1944 geblakerd en met gebroken ledematen in het puin aan de
voet van het gebombardeerde Belfort werd gevonden.
Twee jaar na zijn val was hij door
de hand van een beeldsnijder uit
Brugge weer geheel hersteld. Nu
staat hij in de hal van het nood-
gemeentehuis en blikt naar boven,
naar de plaats, waar hij vóór het
geweld met zijn hamer de hele en
halve uren sloeg. Jantje krijgt
daar twijfelt niemand meer aan
zijn eerherstel en een nogal uitge
breide assistentie.
Uit de burgerij is zoals bekend
de „Stichting Carillonfonds" op
gericht, welke stichting een be
drag van dertigduizend gulden
bijeen hoopt te brengen voor een
,ruim dertig klokken tellend ca
rillon yoor het in 1375 gebouwde
Belfort. Gezien de welvaart, die
er momenteel in Sluis heerst,
mag men verwachten, dat de bur
gerij van het herrezen Sluis dit
bcdag zal opbrengen.
Het zal een schitterend blijk van
gemeenschapszin zijn, als men be
denkt, dat de restauratiekosten
hier is dus sprake van oorlogsschade
die één miljoen gulden bedragen,
geheel door de overheid (90% Staat
en 10% gemeente) worden gedragen.
En een carillon zal ongetwijfeld
weer z'n gunstige invloed hebben op
het nog steeds toenemende toeris-
tegenbezoek... Het Belfort van Sluis,
het enige van Nederland was voor
de oorlog, zonder carillon, al be
roemd.
Oude bestemming
Er leeft „iets" onder de burgerij
voor het oude Belfort, dat steeds als
stadhuis heeft dienst gedaan, welke
bestemming het na de voltooiing
van de restauratie weer zal krijgen.
Men voelt het zo, dat de herbouw
van Sluis eigenlijk pas he'emaal
klaar is, als ook het markante >ouw-
(Vervolg op pag. 2)
Deze foto laat zien hoe de 38-jarige
Schotse dierentemmer Alex Kerr de
2 jaar oude en plm. 150 kg wegende
Bengaalse tijger ,J3egum" op zijn
schouders draagt tijdens een repeti
tie van het nieuwe nummer, dat hij
zal vertonen in het Bertram Mills
circus, dat rond Kerstmis zijn optre
den in Engeland weer begint. De fo
to werd gemaakt in de winterverblij
ven van het circus te Ascot in het
graafschap Berkshire. Tijdens de
voorstellingen zal Kerr deze stunt tel
kens herhalen, gekleed in gala-kos
tuum, compleet met hoge hoed.
VERWACHT..
OVERWEGEND DROOG.
Overwegend droog weer met op ve
le plaatsen mist of laaghangende be
wolking. Zwakke tot matige ooste
lijke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
ZON EN MAAN
20 november
Zon op 8.10 onder 16.45
Maan pp 6.30 onder 16.07
