PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Soekarno: „Handel met Nederland
stopzetten om „Irian" te krijgen"
Stadhuisprobleem in Vlissingen
knelt aan vele kanten
BILT
Boelganin weet niet
of „Laika" dood is
DRIE EX-LEIDERS VAN POOLSE
GEHEIME POLITIE GEVONNIST
Vandaag...
99*
200e jaargang - no. 267
Dagblad, ultgava van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS S6 cent per
week; 7.00 p. lew.; ïr. p. p. 7.2S
per kw. Losse nummert 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 12 nov. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnim. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regel»)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.„Brieven of adres
bureau v d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen, Walstr. 56-80, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234); Oostburg. Nleuwstraat 43, tel. 20; Terneuzen, Brouwerljstr. 2: Zlerlkzee. red, tel. 24; adm. tel. 26
BRITS NOORD-BORNEO BRON VAN SUBVERSIVITEIT
Gebouw van Djakarta-club
door militairen overgenomen
Volgens van de Kleine Soenda-eilanden ontvangen berichten, heeft
president Soekarno daar in een redevoering verklaard, dat het Indone<
sische volk Nederland kan „dwingen om aan onze rechtvaardige eis ten
aanzien van West-Irian gehoor te geven door de Nederlandse belan
gen in Indonesië te verzwakken door stopzetting van onze handel met
Nederland". Soekarno vervolgde: „Wij zullen de slagader van Neder
land in Indonesië doorsnijden. Wij zullen hun economische belangen
uit ons land verdrijven, als Nederland onwillig blijft West-Irian aan
ons terug te geven".
leden, twee Chinese leden, een En
gelsman en zeven Nederlanders.
Volgens een verklaring van majoor
Ali Amangkoe van de staf van het
plaatselijk militair commando, aan
het persbureau PIA, was de overname
van het beheer over het clubgebouw
de eerste stap van het militair be
stuur in het kader van de huidige ac
tie tot bevrijding van West-Irian.
De politie in Bandoeng heeft zondag
avond 42 mensen aangehouden, die
waren betrapt op het schilderen van
slagzinnen op de muren van Neder-
De eerste dag van de tweede fase der
actie tot bevrijding van westelijk
Nieuw-Guinea, welke zondag, op „hel
dendag" werd ingezet, is kalm verlo-
f<en, en de situatie in Djakarta is rus-
ig geweest.
Het centrum van de viering van „hel
dendag" was de Djakarcaclub, de
vroegere Nederlandse sociëteit de
„Harmonie", waar redevoeringen wer
den gehouden door politieke leiders.
De bijeenkomst in de Djakarta-club
nam een resolutie aan, waarin de Ver
enigde Naties worden uitgenodigd Ne
derland als „agressor" te veroordelen
en tevens de onmiddellijke overdracht
van West-Irian aan Indonesië wordt
geëist.
Maandagmorgen werd het gebouw,
van de Djakarta-club overgeno
men door militairen met de bajo
net op het geweer en verder uitge
rust met machinegeweren. Natio
nalistische kringen'beweerden, dat
de club een centrum van buiten
landse subversieve activiteit tegen
Indonesië was.
Premier Djoeanda Kartawidjaja
die bestuurslid van de Djakarta-
club is geweest, legde deze functie
neer, toen hij het premierschap op
zich nam. Het tegenwoordige be:
stuur bestond uit vier Indonesische
Mevr. De Calonne-Meister
108 jaar
De oudste inwoonster van 's Gra-
venhage, en op een na oudste in
woonster van ons land, mevrouw J.
J. de Calonne-Meister, Laan van
Meerdervoort 340' werd maandag
108 jaar. De hele dag heeft men er
feest gevierd, en de vele vrienden
van mevr. de Calonne hebben haar
hun gelukwensen aangeboden. De
echtgenote van de burgemeester, me
vrouw Kolfschoten-Ferwerda heeft
de 108-jarige bezocht en haar bloe
men en bonbons aangeboden.
landse gebouwen. De daders moesten
dezelfde avond nog de muren weer
schoonmaken.
Ook in Medan werden verscheidene
personen wegens het bekladden van
muren van Nederlandse gebouwen
aangehouden.
De militaire commandant van Oost-
Java, kolonel Sarbini heeft in ver
band met de Nieuw-Guinea-campagne
een verklaring doen uitgaan, waarin
hij zeide: „Het is onze plicht om de
veiligheid van de eigendommen van
buitenlandse inwoners van de repu
bliek Indonesië te waarborgen".
De Indonesische minister voor oud-
strijdersaangelegenheden, Chairoel
Saleh, heeft in een toespraak voor het
legioen van oud-strijders ter gelegen
heid van „heldendag" betoogd, dat
Brits noord-Borneo de basis is van
subversieve operaties, van waaruit
buitenlanders trachten in ons land
verwarring te stichten door het smok
kelen van valse bankbiljetten in Indo
nesië. De minister wekte de oud-strij
ders op om hun vroegere kracht en
eenheid te herwinnen en klaar te
staan om toe te treden tot een brigade
van stoottroepen, die naar de grens
gebieden tussen Brits Noord-Borneo
en Indonesisch Borneo zou moeten
worden gezonden om deze subversie
ve activiteit te verhinderen.
FOLTERINGEN GEWROKEN
Totalen gevangenisstraffen;
eenenveertig jaar
de
De statige patriciërswoning aan
Houtkade te Vlissingen, die nog
steeds dienst doet als stadhuis,
maar zo langzamerhand wel erg ver
loren raakt op de terreinen van de
N.V. Kon. Mij. „De Schelde"...
(Foto P.Z.C.)
Drie voormalige leiders van
Poolse geheime politie zijn tot in to
taal 41 jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Het vonnis werd, na een pro
ces met gesloten deuren, dat acht
weken heeft geduurd, geveld door 'n
districtsrechtbank van Warschau.
Roman Romkowski, voormalig vi
ce-minister voor de openbare veilig
heid, die belast was met de leiding
van de gevreesde geheime politie,
kreeg vijftien jaar, Jozef Rozanski,
die de leiding had bij het onderzoek
van rechtszaken, die door de tiende
afdeKng van het ministerie van jus
titie werden behandeld, en die met
het toezicht belast was op „het den
ken en de politieke zuiverheid" van
de leden der Poolse communistische
partij, werd tot veertien jaar veroor
deeld en Anatol Fejgin, een andere
hoofdambtenaar van de tiende afde-
jjg ling, kreeg twaalf jaar gevangenis
straf.
De gevelde vonnissen waren de
maximumstraffen, die de Poolse wet
voor de vergrijpen, waarvan de be
klaagden waren beschuldigd, kent.
Romkowski èn Fejgin waren in
april 1956 gearresteerd.
Men meent, dat gedurende het
proces enkele bijzonder opzienbaren
de getuigenissen over het optreden
der geheime politie in Oost-Europa
zijn afgelegd.
De drie veroordeelden hadden een
aantal personen van hun vrijheid
doen beroven. Zij hadden onderge
schikte leden der geheime politie er
toe aangezet, geweld en martelingen
toe te passen, om arrestanten „be
kentenissen" te ontlokken;
Romkowski en Rozanski hadden
persoonlijk gevangenen gefolterd.
Leon Wudzki, lid van de controle
commissie der Poolse communisti
sche partij, heeft in een toespraak,
waarvan de tekst is gepubliceerd,
verklaard dat Rozanski zelf gevan
genen de nagels van hun vingers
heeft afgetrokken. Rozanski liet ook
gevangenen in het hartje van de
winter met koud water overgieten,
waarna zij in de vrieskoude buiten
moesten staan.
Nederlands schip liep
vast op Deense kust
Het Nederlandse motorschip „Bella -
trix" uit Delfzijl, metende 281 brt, is
gistermorgen vastgelopen aan de
westkust van Jutland in de Tannis-
baai van Uggerby.
De kapitein van de „Bellatrix" heeft
gisteravond een aanbod van een Deen
se reddingsboot, hem en zijn beman
ning aan boord te nemen, afgeslagen.
De storm,- die gisteren overdag woed
de, was toen gaan liggen.
Het magische medium televi-
H sie s gisteravond, bij de s
H proefuitzending van de Goese M
H televisietoren, in volle glorie §1
vele Zeeuwse huiskamers bin-
nengestroomd. Huiskamers,
waarin men de mensen nog p
treft in de oude dracht van de
p streek, zoals hier in de huis-
p kamer van de familie Sander- p
p se in Koudekerke. Voor de p
omroepster Karin Kraaykamp
bleef het uiteraard verborgen,
maar als men de technische
meritus eens wat naïef terzij-
H de legt, dan zoumen kunnen
denken, dat zij wat verwon-
p derd tussen haar tweekoppige p
publiek doorblikt
(Foto P.Z.C.). p
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllU
Vier kleuters werden
in kelder opgehangen
De Canadese politie heeft in de
kelder van een huis in de voorstad
van Toronto maandag de stoffelijke
resten gevonden van drie meisjes
van vier, drie en twee jaar. De kin
deren waren opgehangen.
Een vierde meisje van zes maan
den was ook opgehangen, maar gaf
nog tekenen van leven. In zorgwek
kende toestand werd ze naar een
ziekenhuis vervoerd.
De slachtoffertjes heetten Maureen,
Eileen en Katleen, de jongste Mary
Jo.
De politie onderwierp de ouders in
aanwezigheid van een priester aan
een verhoor. Later werd de moeder
in staat van beschuldiging wegens
'moord gesteld. Haar man is de voor
aanstaande Canadese rechtsgeleerde
Melville o'Donohue.
De staatscourant bevat een beschik
king van de staatssecretaris van so
ciale zaken, waarbij toestemming
wordt gegeven voor overwerk in
broodb^kkerijen, waarin tevens koek,
chocolade of suikerwerken worden
vervaardigd, in de periode van 18 no
vember tot en met 4 december en van
16 december tot en met 23 december
alsmede op 30 december. Het over
werk mag maximaal 2 uren per dag
en 12 uren per week duren.
...vertrekt een Belgische ex- p
H peditie naar het Zuidpoolge-
bied, om daar, in het kader
H van het geofysisch jaar on- p
derzoekingen te verrichten. P
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
f
RECEPTIE IN ZWEEDSE AMBASSADE
Men stelde „te
technische" vragen
De Sowjet-premler, maarschalk Boel
ganin, heeft maandag op een receptie
op de Zweedse ambassade in Moskou
ter gelegenheid van de verjaardag van
koning Gustaaf in een gesprek met
fournaiisten gezegd, dat Laika, het
hondje in de tweede spoetnik „zondag
toen de laatste signalen ontvangen
werden", nog leefde. De Russische ge
leerde Skobeltsin, schudde echter zijn
grijze hoofd toen de journalisten hem
vroegen of Laika nog in leven kan
zijn.
Boelganin zei, dat zondag nog be
richten over polsslag, hartslag en
bloeddruk van de hond ontvangen
zijn. Op de vraag waarom dit niet
in het officiële communiqué van
zondag was bekendgemaakt ant
woordde de premier: „Wij zetten
niet alles in die communiqués. Wij
willen niet teveel herrie maken
over de hond". Voorts verklaarde
hij, dat maandag geen berichten
van de tweede spoetnik zijn ont
vangen. De vraag of er plannen
zijn om Laika levend naar dc aar
de terug te brengen vond hij „te
technisch". Op de vraag of er nog
meer/spoetniks zouden volgen ant
woordde hij: „Nu zijn de Amerika
nen aan de beurt".
Dr. John Hagen, leider van het Ame
rikaanse „Vanguard"-satellietproject
heeft maandag op een persconferentie
Overleg arbeidsvoorwaarden
bij de Ned. Spoorwegen
In tegenstelling tot andersluidende
berichten in de pers deelt de perso-
neelraad van de Nederlandse Spoor
wegen het overlegorgaan van dit
bedrijf mede, dat tijdens de con
ferentie van de directie van de N.V.
Nederlandse Spoorwegen en de per-
soneelraad op 9 november j.l. het
overleg over het verdere beleid met
betrekking tot de arbeidsvoorwaar
den van het spoorwegpersoneel is
voortgezet. Dit beraad leidde er toe,
dat tegen het einde van deze week
een definitief standpunt kan worden
verwacht.
WACHTEN OP NIEUWBOUW (I)
Schromelijk gebrek aan ruimte
remt de arbeidsprestaties
EEN AANZIENLIJK aantal jaren reeds sinds 1819 zetelt het
stadsbestuur van Vlissingen in de statige patriciërswoning aan de
Houtkade, maar zelfs anderhalve eeuw administratieve en bestuurlijke
beslommeringen hebben de sfeer uit de dagen van weieer nooit hele
maal kunnen verdrijven. Die sfeer straalt ambtenaren, raadsleden en
bezoekers nog altijd tegen uit de rijk geornamenteerde, witte plafonds;
uit de in vergulde lijsten gevatte spiegels in raad-annex trouwzaal en
uit de stemmig betimmerde trappenhuizen. Het interieur van het stijl
volle bouwwerk, met zijn vele gangen en gangetjes, portalen en onver
wachte doorgangen heeft zijn „huiselijkheid" nooit helemaal verloren.
Deze huiselijkheid paste misschien
uog wel in de gezapige rust van de ne
gentiende eeuw; ln de huidige tijdsom
standigheden echter, nu ook het ge-
meentebestuurlijk apparaat een om
vangrijk en ingewikkeld apparaat is
geworden, Is een streng-zakelljke
sfeer verre te verkiezen boven die ge
moedelijke huiselijkheid.
Dat ondervindt men in Vlissingen
nu al jaren lang, dag in dag uit. Het
kleine legertje ambtenaren voert een
vaak vermoeiende, dagelijkse strijd
tegen da ongemakken van een ta be
krompen behuizing, tegen het onge
rief van een wel fraai, maar sterk
verouderd gebouw, dat zelfs niet meer
bij benadering voldoet aan de eisen,
die aan een raadhuis van een stad als
Vlissingen gesteld dienen te worden.
„Het ruimteprobleem knelt Inder
daad", zo verklaarde ons de burge
meester, mr. B. Kolff; „er zitten te
veel mensen bij elkaar en bovendien
wordt men vaak gehinderd door het
lawaai van de scheepswerf. Daarnaast
Is er dan nog het bezwaar van de ex
centrische ligging".
Als haringen....
Het ruimteprobleem knelt bijna let
terlijk! Een korte rondwandeling over
de afdelingen leert bijvoorbeeld, dat
vrijwel alle ambtenaren bijeen gepropt
zitten als haringen in de gebruikelijke
ton. In vele gevallen zijn de vertrek
ken niet, of bijzonder moeilijk te ven
tileren en op vrijwel alle afdelingen
ook kampt men met gebrek aan ar
chiefruimte. Dit alles remt zonder
meer de arbeidsprestaties. Voor de
aan de voorzijde van het gebouw gele
gen vertrekken o.m. dat van de ge
meente-ontvanger en van de registra-
|llllllinillllllllllllllllinillllllllllllllllllllllltllllllllllll!ltltllllllllllllH
Het stadhuisprobleem in Vlis- |f
H singen knelt al jaren
aan vele kanten. Het gebouw
aan de Houtkade is te klein
geworden en vormt bovendien f§
p een ernstige belemmering |j
voor een logische uitbreiding
p van de N.V. Kon. Mij. „De p
p Schelde". Beide facetten van
dit probleem belichten wij in
p een tweetal artikelen, waar-
p van vandaag het eerste p
p over het ruimteprobleem ten p
H stadhuize gepubliceerd
wordt.
tuur geldt bovendien het. bezwaar
van het lawaai, dat geproduceerd
wordt op de terreinen van ..De Schel
de", die het raadhuis zo goed als in
sluiten. „Het voeren van een telefoon-
Vervolg op pag. 2)
in Washington verklaard, dat de Ver.
Staten een goed gecoördineerd pro
gram moeten opstellen om een mens
in een raket de wereldruimte in te
zenden en levend naar de aarde te la
ten terugkeren. Eerst zullen echter
proeven moeten worden genomen met
dieren. Een raketdeel dat een mens
zou kunnen bevatten, zou zo groot als
een klein vliegtuig moeten zijn, met
vleugels om een geleidelijke daling
naar de aarde mogelijk te maken.
Dr. Hagen kon niet zeggen, wanneer
men zover met de ontwikkeling zou
zijn. Men zal over een reusachtige ra
ket moeten beschikken met een
kracht die veel groter is dan wat op
het ogenblik ter beschikking staaf.
Dr. Hagen meende, dat men hiervoor
scheikundige brandstof zou kunnen
gebruiken en dat men niet op kern
energie behoeft te wachten.
ENERGIEBRONNEN
Alexander Zarhin, een in de Sowjet-
Unie opgeleide Israëlische geleerde,
heeft tegenover een medewerker van
het Israëlische dagblad „Haaretz"
verklaard dat de Russen mogelijk
magnesium hebben aangewend in de
brandstof der raketten, waarmede de
twee kunstmanen werden afgescho
ten.
Prof. Rlagonravof, een van de voor
naamste geleerden van het Russische
program voor de lancering van aard-
satellieten. heeft maandag te Mos
kou meegedeeld, dat de Russen wer
ken aan een project voor de directe
omzetting van licht en warmte in
elektrisch vermogen.
Het officiële Zuidslavische blad Borba
heeft maandagavond geschreven dat
het uit officiële bron in Moskou had
vernomen dat het Russische ruimte
hondje in zijn laatste voedsel op 8
november een sterke dosis opium had
toegediend gekregen, waaraan het
was overleden.
Een door het Amerikaanse departe
ment van defensie vrijgegeven foto
van een „Thor" projectiel, kort na
de start van de reis naar het heelal.
De „Thor' is een luchtmacht-raket,
ontwikkeld door de Douglas vlieg-
t ui g fabrieken.
VERWACHT.
DEZELFDE TEMPERATUREN
Overwegend zwaar bewolkt en op
de meeste plaatsen droog weer.
Meest matige oostelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur.
ZON EN ALAAN.
13 november
Zon op 7.58, onder 16.54
Maan op 22.40 onder 12.48
