O Weduwe van Mussolini slijt haar laatste jaren op een eilandje /- VRIJDAG 8 NOVEMBER 1957 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 11 nxe 'üzouwen'paqLna NA EEN LEVEN VOL TRAGIEK Tarenlang was mevrouw Mussolin gedwongen verblijf te houden op het eiland Ischla. Daar maakte zij zich véle vrienden. Ze deed zelf haar bood schappen en de groenteman bewaar de zijn beste produkten voor haar Nu mag ze, als ze dat wil, naar Ro me terugkeren. Algemeen geachte en beminde figuur in een kleine wereld Op het Italiaanse eilandje Forio d'Ischia woont een ruim vijfenzestig jarige vrouw, die tot de meest populaire figuren van dat kleine wereld je moet worden gerekend. Zij is algemeen geacht en wordt door ieder een bemind. Jarenlang was zy hier ballinge, omdat de regering te Rome haar verboden had het eiland te verlaten. Doch het heeft haar nooit veel gedeerd. Even weinig als het haar thans belang inboezemt, dat haar ballingschap onlangs werd opgeheven en zij weer naar Rome mag terugkeren als zy wil, want voorlopig verkiest zij het eiland. Deze vrouw, met haar gryze haren, is Donna Raehele Mussolini, de weduwe van Benito, en de enige mens die de vroegere Italiaanse dicta tor tot in zijn diepste wezen zou kunnen beoordelen maar dat nooit openlijk deed. Tevens is zy een van de weinige mensen, die nog steeds met oprechte liefde van hem gewagen. Uit elk woord, dat zij aan hem wijdt, zowel in gesprekken als in haar pas verschenen gedenkschriften, spreekt een diepe liefde voor de man, wiens leven zij vele jaren deelde en wie zy vijf kinderen schonk. Het huwelijksleven van Raehele was niet onverdeeld gelukkig. Jaren achtereen bleef zij nog in Milaan wo nen, ofschoon haar man al lang dicta tor in Rome was. En ook in Rome woonde zij niet bij hem, doch in de villa Torlonia. Maar één ding staat vast: zij was een uitstekende moeder, die haar hele leven aan de kinderen wijdde en die ervoor zorgde dat haar man, als hij thuis kwam, een tehuis vond. De kinderen vulden haar ganse be staan, Edda, de oudste dochter, trouw de met graaf Galeazzo Ciano, die in Verona werd doodgeschoten. Zij is la ter hertrouwd met een Napolitaanse juwelier. Vittorio, de oudste zoon, keerde onlangs uit Argentinië terug, waar men hem overigens graag nog wat had willen houden in verband met zekere financiële transacties. Geluk kig voor hem kennen de Italiaanse wetten op dit punt geen uitleverings plicht. Bruno sneuvelde in de Abes- sijnse oorlog. En Romano en Anna Maria houden in Rome de neo-fascis- tische cultus hoog. Maar al deze kin deren hadden één ding gemeen: een ongeëvenaard respect voor hun moe der, die zij regelmatig kwamen bezoe ken. Twee jaar geleden werd Raehele In het bezit gesteld van de nalatenschap van haar man, het particuliere bezit van II Duce. Zij kon daar eerst over beschikken, nadat de successierechten waren betaald. En die waren niet ge ring, want ze bedroegen meer dan tien miljoen lire. Wat zij daarvan overhield is echter ruim voldoende om van te kunnen leven. Raehele Agostini, zoals haar meis jesnaam luidt, is nooit op de voor grond getreden. Slechts zelden zag men haar officieus in de nabijheid van haar man en bij officiële gebeurtenis sen was zij altijd afwezig. Bij ont vangst van buitenlandse gasten was zij nimmer tegenwoordig. Dan trad Edda Ciano als gastvrouw op. Raehele is van zeer eenvoudige af komst, zij was de dochter van een jong gestorven dagloner en werkte, net als haar vader, oij de boeren. Be nito was een dorpsgenoot van haar, maar daar hij zeven jaar ouder was dan zij, kende hij haar nauwelijks. Pas veel later ontmoetten zij elkaar en kwamen met elkander in nauwer contact, doordat zij hetzelfde dialect spraken en dezelfde mensen van vroe ger kenden. Raehele was toen dienst meisje in de herberg „l'Agnello", die het eigendom was van Mussolini's va der. En de latere Duce was dorps-on derwijzer, wat zijn vader ook eens was geweest voor hij herbergier werd, maar deze was er nog hoefsmid bij. Zulk een dorp was ForTi. Deze herberg werd een brandpunt van politiek. Benito, die vijf iaar als journalist in Zwitserland had ge woond, doch dat land was uitgezet we gens socialistische activiteit, was na melijk naar huis teruggekeerd en voerde toen hier veel agitatie. Met in tense belangstelling luisterde Raehele naar de oproerige taal van de jeugdi ge Mussolini, die zijn voornaam dank te aan een door zijn vader zeer bewon derde Mexicaanse revolutiQnair. En er ontstond een liefdesband tussen bei den. Zij was zeventien jaar oud en hij vierentwintig toen ze met elkaar in het huwelijk traden. Het gezin ves tigde zich in Milaan, nadat Musso lini het tot redacteur van het dag blad Avanti had gebracht, Tien ja ren lang bleven zij in die stad wo nen, tien jaren van bewogen poli tiek leven, van fascistische opbloei en revolutionaire voorbereidingen, culminerend in de befaamde mars naar Rome van 1922 en de vesti ging van de fascistische staat, die zich eenentwintig jaren lang zou handhaven. Rachel Mussolini heeft het niet ge makkelijk gehad met haar dictator. Terwijl zijn macht zich met duizeling wekkende snelheid uitbreidde en hij bewonderd en aanbeden werd, leefde zij in volkomen afzondering alleen voor de kinderen. Aan hen wijdde zij zich volledig, daarbij tevens wachtend op de man. die zo zelden thuiskwam omdat hij nooit tijd had. Zij moest aanzien hoe Mussolini verstrikt raak te in de greep van allerlei vrouwen. Een van hen, Clara Petacci, verdrong haar ten slotte geheel en al uit het hart van Mussolini. Zij ging ook met hem de dood in, toen alles verloren was. Donna Raehele heeft ongetwijfeld zeer onder dit alles geleden en her haalde pogingen gedaan, haar man voor zich terug te winnen. Al die po gingen waren vergeefs. Zo liet zij zich tenslotte alléén maar omderwille van de schijn bij die zeldzame gelegenhe den, dat haar man daar pnjs op stel de, met hem en de kinderen fotografe ren. Daarmee hielp zij nog voor haai man de faam hooghouden, een goed vader en een goed echtgenoot te zijn. En in wezen was Musolini zeer gesteld op zijn vrouw en zijn kinderen, vooral op Bruno. Veel kostbare herinneringen aan haar man heeft zij trouwens ook niet mogen behouden. Foto's, brieven en documenten, die maai* een schijn van internationale, nationale of politieke betekenis hadden, verdwenen in de staatsarchieven. In later tijden zullen die foto's en brieven misschien eens waarde krijgen, doch nu zijn zij niets waard, behalve misschien voor een vrouw, die alleen nog maar haar her inneringen heeft om op te teren. Voorts is destijds een groot aantal voorwerpen uit Mussolini's nalaten schap in het openbaar gevield: speel kaarten, fototoestellen, kunstvoorwer pen en sportartikelen, Abessijnse munten en medailles. En bibliofielen konden naar hartelust bieden op de duizenden boeken uit de bibliotheek van II Duce, waarvan vele exempla ren waren voorzien van persoonlijke opdrachten van schrijvers. De neo-fascisten hebben vergeefs ge tracht Raehele in hun politiek te be trekken. Onder leiding van 2 kinde ren en tal van verre familieleden en vroegere vrienden van Mussolini voe ren zij tot op lieden een actieve poli tiek in Rome, doch de eenzame vrouw op het eiland Ischia hield zich zeer be slist niet met politiek op. Zij koester de maar één wens: 'n graf voor haar man. Jarenlang heeft zij moeite ge daan, het stoffelijk overschot in haar bezit te krijgen. De Duce was op een geheime plaats begraven, en de Itali aanse regering weigerde die bekend te maken. Maar enkele maanden geleden nn- dat Raehele meermalen was genoemd in het proces van Dongo, traden anti fascisten voor haar in het krijt. Zo kreeg zij onlangs de beschikking over het stoffelijk overschot van haar man en zij besliste dat hij zou worden be graven in het familiegraf in Predap- pio, vlak bij zijn geboorteplaats Forli. Daar wenst ook Raehele te rusten, in de dood verenigd met 'n man, wiens leven z\j nimmer heeft mogen delen. Eenentwintigste Fashionweek Van 18 tot 23 november zal de Am sterdamse Fashionweek, de halfjaar lijkse manifestatie van de exporte rende Nederlandse damesbovenkle- dingindustrie, wederom worden ge houden. Op een avondfeest in kasteel „De Hooge Vuursche" te Baarn zullen de buitenlandse inkopers worden ont vangen. Zij zullen daar o.m. een aan tal modellen zien uit de nieuwste col lecties van le leden der stichting „Amsterdam Fashionweek". Wie dit plaatje bekjjkt, slaakt onwillekeurig de ver zuchting dat het in onze tjjd wel bijzonder prettig is om nog een bakvis te zjjn. Want de .teen-agers" van onze moderne tjjd zjjn volop in de gelegenheid, om met de mode mee te gaan En dat doen ze dan ook wel ze weten over het algemeen heel goed wat ze dragen kunnen en hebben daarby nog het Keh'k, d® mode industrie hen tegemoet komt met een keur van sportieve en gemakkelijk- zittende kleding, zoals jonge meisjes graag dragen. Voor koude herfstdagen en. niet te vergeten, voor even tueel sneeuw- en ysvermaak in de komende winter, is by voorbeeld zo'n gebreid jasje een aantrekkeiyke en war me dracht voor een jong meisje. Het model van <le tekening is gemaakt uit dikke hemelsblauwe wol, de grote kraag kan tot aan de kin worden dichtgeknoopt. De mouwen zijn laag inge zet. Een wel heel praktisch kos tuum voor koude dagen is het middelste pakje, ge maakt uit geruite stof. De bijzonderheid van dit pakje is dat het een zogenaamae broek-rok" heeft, welke het byzonder geschikt maakt voor sportieve jongedames. i Ativertentie) Dit zün twee mantelpakjes van Ierse tweed, vervaardigd naar ideeën van de Ierse mode-ontwerper Raymond Kenner die dezer dagen in Dublin zjjn najaars-collectie toonde. Links een blauw-zwart pakje van grof geweven stof; rechts een kostuum dat op de show vooral de aandacht trok door de tint van de stof waaruit het werd ver vaardigd. Die kleur was nameiyk een melange van purper-zwarte en ker senrode tinten op een diep-violette on dergrond. Ondanks huishoudelijk De aangeknipte capuchon houdt ieder zuchtje wind tegen. En tenslotte zjjn er de mut sen die geheel over de oren sluiten. Het bovenste muts je is van bont de onderste muts is gebreid en gaa» over in een sjaal. Voor de teen-ager" is er dan ook nog het warme, geheel ge voerde, laarsje van wildleer, dat toch elegant van vorm is 0ev\ qoede gastvrouw 31JU (Van onze redactrice). Er is geen vrouw dit niet graag op gezette tijden een complimentje krijgt met betrekking tot haar kwaliteiten als gastvrouio. Of zij een weinig ijdel is of niet: iedere vrouw vindt het plezierig om te merken dat haar bezoeksters en bezoekers het prettig hebben gevonden om haar gast te zijn, onverschillig of het om een bezoekje van slechts één avond dan wel om een verblijf van enkele dagen gaat. En ongetwijfeld voelt iedere vrouiv zich in haar hart on prettig wanneer zij het vage idee heeft, als gastvrouw te zijn tekortge schoten, al doen haar gasten (al dan niet uit beleefdheid!hun uiterste best om haar van het tegendeel te overtuigen. Want het gastvrouxv spelen gaat ons niet altijd even vlot af. De ene keer wordt het bezoekavondje van relaties of kennissen een succes en is de avond om voordat men het weet; de andere keer lijken de wijzers van de klok te kruipen, is de conversatie ,&o droog als gort" en slaakt men een (onhoorbare) zucht van verlich ting wanneer de visite een beetje vroegtijdig opstapt, al dan niet onder het gemompeld excuus van „de baby sitter te moeten gaan aflossen". Nu zal niemand durven beweren dat het mislukken van zo'n avondje altijd op rekening van de gastvrouw moet worden geschre ven. De gastheer is ook niet altijd gedispo neerd tot 't ontvangen van bezoek, zit wel eens met z'n hoofd bij zijn dage lijks werk inplaats van bij de conver satie met de bezoekers en is misschien zo doodmoe van z'n drukke werkzaam heden in de voorafgaande dagen, dat hij het maar moeilijk meer kan op brengen om fris en onderhoudend te redekavelen met zijn gasten. Maar voor een groot deel hangt het slagen van zo'n avondje toch wel van de vrouw des huizes af. Want als die van mening is dat de taak van de gastvrouw alleen maar bestaat uif kopjes en glaasjes vullen, het op ge zette tijden presenteren van zoetig- heidjes en zoutigheidjes en voor de rest van de tijd dociel toeluisteren naar wat anderen zeggen dan is het inderdaad grotendeels aan hódr te wijten wanneer het avondje-uit voor de bezoekers een „avondje-be proeving" wordt. Dan kan die gast vrouw net zo goed voor zo'n avond een serveerster huren om de „inwen dige mens" van de bezoekers te ver zorgen, en zélf naar de bioscoop gaan, om maar eens iets te noemen. Het succes van zo'n bezoekavond je ligt heus niet alleen in de kwaliteit (en de kwantiteit) van hetgeen men z'n bezoekers voor zet. De visite zou vermoedelijk meer genieten van een kop gootwater met een sprankelijk babbeltje erbij, dan van volgens de „vijf gouden regels" gezette thee die in een benauwend stilzwijgen wordt genuttigd Nee, dat succes ligt in de eerste plaats in de wijze waarop de gast vrouw de bezoekers ontvangt, al ko- men ze onaangekondigd en misschien wel een beetje ongelegen. Laat hen merken dat U het prettig vindt om ze te zien verschijnen; want vindt U het zélf zo leuk om door uw kennis sen met een lang gezicht begroet te worden T En wanneer de koffie, de thee of wat dan ook op tafel staat, verbeeld U dan niet dat de gasten gekomen zijn om te onderhoudenLuisteren is zelfs een grote kunst die veel men sen niet verstaan; maar een hele avond luisteren gaat benauwend wer ken op diegenen die tegenover U zit ten. Het hoeven heus geen grote wijs heden te zijn, die U verkondigt; praat maar rustig zoals het bekende vogeltje, dat zingt zoals het gebekt is. Op een luchtig gesprekje over de dagelijkse oppervlakkige dingen des levens staat heus geen doodstraf Wanneer uw gasten mensen zijn, die 'n drukke dagtaak plegen te hebben, zal soms zo'n hiehtig gesprek een meer gewaardeerde ontspanning zijn dan het praten over wellicht interessan te, maar zwaarwichtige onderwer pen. De gastvrouw die de conversatie en de sfeer van zo'n bezoek avondje eenmaal in goede ba nen heeft weten te leiden, dient voortdurend waakzaam te zijn om te voorkomen dat de sfeer en de con versatie in eendracht en vereniging stranden. Ze moet de conversatie handig een wending kunnen geven, wanneer iemand in het gezelschap geestig is ten koste van iemand an ders in datzelfde gezélschap; ze is ook degene, die moet zorgen dat iedereen de gelegenheid krijgt m zijn of haar eigen mening omtrent een bepaald gesprekspunt te geven; ze moet vooral op tactvolle wijze een ander onderwerp te berde kunnen brengen, wanneer een der aanwezi gen uitgebreid over zichzelf, over eigen omstandigheden, prestaties of moeilijkheden begint te redeneren want aan niets hebben de meeste mensen zo'n hekel als aan degene, Z)an &Z6M0 C tot ozcutv Hit was een vrouw die het tegen mij opmerkte een zakenvrouw nog wel. die haar vak prima ver staat. en daarom klonk haar verzuch ting nog eens zo amusant: Zouden sommige vrouwen écht niet kunnen denken Op zo'n algemene opmerking kan iemand natuurlijk niet prompt een welgefundeerd en afdoend antwoord geven, zodat ik repliceerde: Künnen wel waarschijnlijk, maar daarom wil len ze nog niet Inderdaad geloof ik geen ogenblik dat sommige vrouwen, hoe weinig snugger ook in de wieg uitgevallen, beshst niet kunnen denken. Zolang een menselijk wezen geen construc tiefout binnen de hersenpan vertoont, mag denken een inspannende bezig heid zijn. maar stellig geen onmoge lijke. Het is wel een beetle moeilijk om voor dit denkvermogen proeven te gaan verzinnen - zelfs vernuftig uit gedachte tests kunnen hier falen en ook de In dit opzichf onfeilbaar ge achte wiskunde is in het geheel geen Denken kan nooit kwaab afdoende waardemeter gebleken. Ik bedoel dit (ter voorkoming van postzakken vol protesten van mathe matici) eenvoudig zo. dat een meisje wel heel aardig een patroon op maat kan leren tekenen en toch met geen mogelijkheid een meetkundige con structie uitvoeren. Terwijl de hoeveel heid intelligentie nodig voor beide prestaties, niet noemenswaard zal verschillen. Maar het eerste interes seert haar waarschijnlijk om de prak tische bruikbaarheid bovenmate, het tweede als abstracte theorie voor geen zier. Nu zal ik allerminst willen bewe ren, dat het speciaal de vrouw is die weigert haar denkvermogen in te spannen voor iets dat zij niet be grijpen wil wegens totaal gebrek aan belangstelling. Alleen ben ik, algemeen gesproken, toch wel geneigd te constateren dat het terrein van de mannelijke belang stelling en dus van zijn bereidheid om na te denken, veel groter is dan dat van de vrouw. En in het vaststellen van dat feit schuilt ook weer een stukje vrouwelijk minderwaardigheidsgevoel maar dan vooral niet bewust. Eerder ls het een hardnekkig verzet tegen de kans, voor vól aangezien te worden: niet al leen om de inspanning van dat den ken, maar ook om net risico van ver lies veler illusies Als U mij niet gelooft zoudt U eens regelmatig mijn post en die van vele krantenmensen moeten doorlezen, en nauwkeurig een tijd lang alle recht bankverslagen van zwendel en oplich ting uitknippen, benevens de inhoud van vele ingezonden stukken en vra- genrubrieken. Driekwart van dit wer kelijk hoogst verbijsterend en soms vermakelijk materiaal zou U de gepij nigde kreet ontlokken: Maar denken die stakkerds van vrouwen dan niet nè,? Wilt U een voorbeeld uit eigen ervaring Ik heb destijds wel eens op deze plaats enig mis noegen geuit over de publiciteit rond ex-koningin Narriman, wier rol op het weredtoneel ik even onbeduidend als weinig voorbeeldig voor het jonge vrouwvolk oordeelde. U hadt de ver ontwaardigde, opgewoftden brieven moeten lezen over mijn hardheid te genover zo'n ongelukkig, van haar enig kind gescheiden vrouwtje. Ik heb dat maar rustig zo gelaten, vertrouwende dat de lijd ook in dit ge val de ware toedracht wel zou leren. Maar nu de kranten openlijk en hard nekkig het gerucht blijven aanwakke ren. dat diezelfde Narriman weer met Faroek poogt aan te pappen, is er §een één van die verontwaardigde riefschrijfsters die mij toegeeft: Waarempel, het kon toch wel eens an ders wezen dan ik dacht. Eerlijk ge zegd: van mij behoeft het niet, hoor. Want ik weet allang dat een bepaalde categorie vrouwen tot het bittere eind aan een illusie zullen vasthouden, te gen alle beter weten en nuchter na denken in. Dat zijn de, zo .geheten „lieve" vrouwen, die, na van al haar spaarduitjes beroofd te zijn, nog zullen zuchten: En toch was het zo'n aórdige man, hij was alleen maar be dorven door slechte vriendenOf die U. als U haar uit levenservaring voorzichtig probeert enige nuchter heid bij te brengen, zullen toevoegen dat zij blij zijn niet zo op haar ver stand, maar op haar gevoel te ver trouwen. Het is een bedenkelijk soort van denkluiheld, die geen menselijk goed willendheid kweekt maar een angsti ge ontvankelijkheid voor alle kwaad willige praktijken. Want het is op die onwil, die luiheid om na te denken, dat vele lieden met minder fraaie bedoe lingen speculeren. De lezing van de inspecteurs-mé- moires in zakformaat, speciaal die van de zedenpolitie, is wat dat aan gaat uiterst leerzaam. U behoeft ze om mij uw half volwassen dochters niet in handen te spelen: maar voor de moeder zijn ze een uitmuntende re medie tegen het waandenkbeeld, dat niet nadenken in het leven heel wat moeite spaart. SASKIA. die altijd zichzelf in het middelpunt der belangstelling wil plaatsen En dit laatste geldt natuurlijk ht de eerste plaats voor de gastvrouw-zélf Gastvrouw-spelen is niet zo een voudig als het lijkt; het is eigenlijk net zoiets als het dirigeren an een orkest, en in sommige gevallen even vermoeiend. Het is een kunst die zelfs uif honderd boekjes van Amy Gros- kamp—Ten Have niet geleera kan worden: een kunst die niet ophoudt bij het met zorg en volgens ie rege- je, maar daarmee pas begint len der etiquette geserveerde drank

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 7