ROTTERDAM lanceert „EUROPOORT" Burgemeester V an Walsum: „Basis van nationale welvaart groter" Ernstige ontstemming in Yerseke over het optreden Commissie van Dertien KLANKBORD BETALINGSBALANS EERSTE HELFT 1957 NIET GUNSTIG VRIJDAG 8 NOVEMBER 1957 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Om ook allergrootste schepen te ontvangen Ongeveer 1500 taxi's uit de stad Hamburg vormden een eindeloze rij bij de Ohlsdorf begraafplaats tij dens de begrafenisplechtigheid van Heinrich Gaetjes, een Hamburgse taxi-chauffeurdie op 25 oktober door twee jongelieden werd ver moord. De foto geeft een beeld van de taxi's in de omgeving van de be graafplaats. Onder de naam ..Europoort" zal binnenkort de Rotterdamse ge meenteraad een plan worden aangeboden voor de bouw van een haven- complex op het westelijk deel van het eiland Rozenburg. Van het be schikbare terrein, dat 1550 hectare groot is, zal het nieuwe complex een oppervlakte vergen van 930 hectare. De hier aan te leggen haven- bekkens worden verbonden met de Nieuwe Waterweg, maar zullen naderhand even ten zuiden van de monding van de Nieuwe Waterweg een eigen in- en uitgang met zee krijgen. Voorlopig biedt het nieuwe haventerrein toegang aan schepen tot 6*5.000 tonmet de ingang rechtstreeks van zee aan schepen van nog grotere omvang. De terreinen krijgen naast een zoutwaterfront voor zeeschepen een afzonderlijk zoetwaterfront voor binnenschepen. Voor de terreinen hebben zich al enige gegadigden aangemeld, te weten een hoogovenbedryf annex staalfabriek, een overslagbedrijf voor kolen en erts, een scheepsre- paratiebedrijf voor zeer grote sche pen en een oliemaatschappij. Naar-het achterland komen een binnenscheepvaartverbinding en een spoorlijn. Over deze plannen is al overleg geweest met het provinciaal bestuur van 7. -I-Holland, de gemeente Ro- zenbi en Rijkswaterstaat. Dit plan, dat op zichzelf staat, kost, wanneer het, zoals het eerste stadium wil, beschikt over een toe gang met de Nieuwe Waterweg, on geveer 165 miljoen gulden. De gemeente Rotterdam zou, ge zien de interesse van de gegadig den, de plannen graag omstreeks 1960 uitgevoerd willen hebben, mede omdat tot dat jaar vol doende materieel beschikbaar is. Na dat jaar zal dit nodig zijn voor de Deltawerken, die dan op volle toeren draaien. Is het voor de gemeente Rotterdam mogelijk weer een beroep op de kapitaal markt te doen, dan wordt deze mogelijkheid benut. Kan dit niet en is de toestand zoals nu, dan zal een beroep op de regering moeten worden gedaan. Wordt het plan aanvaard door de raad en de ingewijden zeggen hieraan niet te twijfelen dan wil Rotterdam mede met het oog op Euromarkt zo vlug mogelijk tot uitvoering overgaan, daar, zo zegt men, de geboden kansen wel eens verloren zouden kunnen gaan. Op een gistermiddag te Rozenburg gehouden persbijeenkomst heeft mr. G. E.van Walsum, burgemeester van Rotterdam, mededelingen ge daan over de plannen. Hij vroeg zich af of het wel mogelijk is de nieuwe havenbekkens in 1960 klaar te heb ben. De plannen moeten gerealiseerd worden deels op grondgebied van de gemeente Rotterdam, deels op dat van de gemeente Rozenburg. Grote gedeelten van de grond zijn in han den van Domeinen en er is reeds Wantoestanden heersen in Hongaarse gevangenissen. Volgens een organisatie van Hon gaarse gevangenen zijn de Hongaarse gevangenissen dusdanig volgepropt niet gevangenen, dat velen aan de ge volgen daarvan overleden. Bela Fa bian, voorzitter van de federatie van Hongaarse voormalige politieke ge vangenen, deelde in een brief aan Prins Waithajakon van Thailand me de, dat gevangeniscellen, gebonwd voor vier personen, thans volgestopt worden met tien tot twintig gevan genen. In de concentratiekampen kwamen eveneens vele gevangenen om het la ven als gevolg van de slechte voe ding. In zijn brief doet Fabian een beroep op een onderzoek door de Verenigde Naties naar de toestanden in de Hon gaarse gevangenissen. Fabian schreef voorts dat vele vrij heidsstrijders, onder wie zelfs perso nen van nog geen 14 jaar oud, naar de Spwjet-Unie worden gedeporteerd VIJFLING. In Kimberley in de Ame rikaanse staat Idaho heeft een koe een vijfling ter wereld gebracht. Het dier moest het zonder medische hulp stel len. Er was niemand aanwezig om het by te staan. Een van de kalveren is kort na de geboorte overleden, de ove rige maken het volgens de dierenarts uitstekend. De koe was met z'n kroost naar een hooiberg gewandeld, waar de eigenaar het aantrof. BUSDIENST. Een Britse journalist ls met twee Pakistani in Karatsji aan gekomen. Ze hebben een autotocht van meer dan tienduizend kilometer afgelegd. Ze kwamen van Manchester. De chauffeur deelde mee, dat het een voorproefje was van een vaste bus verbinding tussen Manchester en Ka ratsji. De tocht zou dan drie of vier maal per jaar worden gemaakt. contact opgenomen over de vraag of men bereid is de grond af te staan. De overige terreinen zullen langs de wettelijke weg van onteige ning moeten worden verkregen. Het verwerven van de grond en de financiering noemde spreker de twee knelpunten voor een tijdige verwezenlijking. Wat de financie ring betreft achtte mr. Van Wal sum, indien nodig, een beroep op de centrale overheid gerechtvaar digd, gezien het nationale belang van het complex. Het plan, zo be toogde hij, gaat ver uit boven de lo kale sfeer en is niet alleen van be lang voor ons land, maar ook voor de wordende Europese gemeenschap. Natuurlijk complement Burgemeester Van Walsum noem de het plan een natuurlijk comple ment van de havenexploitatie op het gebied van de gemeente Rotterdam. Met dit plan wordt de mogelijkheid geschapen de allergrootste schepen te ontvangen en de ontwikkeling van de scheepvaart om met nog grotere typen schepen te gaan va ren met als gevolg een andere wij ze van overslag en opslag, te vol gen. Bedrijven, die op zeer diep vaarwater zijn aangewezen komen hier, maar ook denkt men aan ves tigingen, die op de westpunt van Rozenburg zijn aangewezen, zoals bijv. een staalfabriek. Aan het plan zijn evenwel ook schaduwzijden verbonden: 1. de be dreiging van het natuurreservaat „De Beer" en 2. de opoffering van waardevolle cultuurgrond, die te vens een omwenteling bete kent in het leven van de na geves tigde agrarische bevolking. De scha duwzijden moeten aanvaard worden, omdat de basis van onze nationale welvaart in belangrijke mate ver breed en verstevigd zal worden door het complex. Het is voor onze natio nale economie volgens spreker on aanvaardbaar, dat de haven van Rotterdam voor bepaalde schepen niet bereikbaar zou zijn. Hij zag het echter als een nationale plicht de tot verdwijnen gedoemde landbouw bedrijven hij voorrang aan vervan gende grond te helpen. Van de 14 bedrijven, die hier het loodje zullen moeten leggen, zijn reeds 3 eerder verdwenen uit het Botletkindustrie- gebied. Als het nationale belang de ze offers vraagt dan is het dc natio nale plicht aan deze bedrijven tege moet te komen, aldus burgemeester Van Walsum. NOTA VAN MINISTER HOFSTRA Overschotten nodig voor opvoering deviezenreserves. De minister van financiën heeft in de Tweede Kamer een nota inzake de betalingsbalans over het eerste half jaar 1957 aangeboden. Uit de gege vens (op kasbasis) blijkt, dat het lo pende verkeer in de eerste helft van 1957 een tekort van f 389 miljoen heeft opgeleverd. De ongustlge ont wikkeling, welke In 1956 een aanvang nam, werd hiermee voortgezet. In dien men ter uitschakeling van sei zoensfactoren een vergelijking treft met de eerste helft van het vorige jaar, bljjkt dat het tekort met f 221 miljoen is gestegen. Vergeleken met de tweede helft van 1956 is daarente- fen het tekort gedaald en wel met 51 miljoen. Dit laatste betekent echter niet, dat zich in de resultaten over het eerste halfjaar 1957 reeds een wending ten foede is begonnen af te tekenen. In it verband is o.m. van belang, dat de lopende rekening op transactiebasis in het eerste halfjaar 1957 een tekort van f 519 miljoen heeft vertoond. Dit is belangrijk hoger dan het genoemde tekort op kasbasis. De betalingen en ontvangsten in het kapitaalver keer met het buitenland hebben over de eerste helft van 1957 een overschot opgeleverd, t. w. van f 127 miljoen. Dit overschot moet volgens de minis ter geheel worden toegeschreven aan bijzondere omstandigheden, met name aan verkopen naar het buitenland van binnenlandse effecten. Dank zij dit overschot namen de goud- en devie zenreserves in mindere mate af dan men had mogen vêrwachten. Toene ming van het tekort uit hoofde van het Handelsverkeer was een gevolg van het feit dat de uitgaven voor in voer toenamen met f 790 miljoen dat is bijna 13 procent terwijl de ontvangsten uit hoofde van de uit voer stegen met slechts f 393 miljoen dat is bijna 8 procent. Aan het slot van de nota wordt ge concludeerd. dat de ontwikkeling ling van de Nederlandse externe po sitie in het eerste halfjaar 1957 ver re van rooskleurig is geweest. De minister wijst erop, dat ook in de betalingsbalanscijfers betreffende de eerste acht maanden van 1957 nog g;een ommekeer in de gewenste rich ting valt te onderkennen. Wel gaven de door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerde in- en uit- voercijfers een op zichzelf verheu gende verbetering te zien. terwijl ook de deviezenreserves van de Ne derlandse Bank de laatste weken eni ge stijging te zien geven. De maatre gelen tot evenwichtsherstel waartoe in het begin van dit jaar werd beslo- Spoedige behandeling van nieuwe provinciale wet. Minister Struycken heeft aan de Tweede Kamer doen toekomen zijn antwoord op het voorlopig verslag betreffende zjjn departement, (uitge zonderd de afd. bezitsvorming en pu bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie) Aan de vele leden, die informeerden naar de betekenis van de mededeling, dat het ontwerp voor een nieuwe provinciale wet *n een gevorderd sta dium van voorbereiding verkeert, kan de minister antwoorden, dat de de partementale voorbereiding inder daad weldra zal zyn voltooid. Hij streeft ernaar, de indiening van het ontwerp nog in de loop van het pas begonnen zittingsjaar te doen ge schieden. De voorbereiding van de algehele herziening van de gemeentewet zal nog geruime tijd in beslag nemen. De minister is gaarne bereid een onder zoek in te stellen naar de ervarin gen welke in West-Duitsland met 't stemmen per brief zijn opgedaan. De desbetreffende gegevens zal hij, te gelegener tijd ter kennis van dc Ka mer brengen. Het interdepartementale overleg omtrent het ontwerp-kampeerwet is geëindigd. Verwacht mag worden, dat de commissie, welke tot taak heeft een algehele herziening van de wet op de lijkbezorging voor te be reiden, voor het einde des jaars een interim-rapport zal uitbrengen. ten hebben ten dele hun invloed in die periode nog niet of nauwelijks kun nen doen gelden. De minister betoogt, dat niet uit het oog mag worden .verloren, dat. het doel verder ligt dan het weder bereiken van evenwicht op de lopende rekening. Overschotten zijn nodig, niet alleen om de financiering van tekorten in de kapitaalssfeer ook by het achterwege blijven van toevallige baten te verze keren, maar ook om de sinds 1956 zo zwaar aangetaste deviezenreserves weer tot een redelijk peil te kunnen opvoeren. Het Wereldgebeuren Sigarenwinkeliers stellen petitionnement op. De voorgestelde verhoging van de omzetbelasting op sigaretten heeft zoals gemeld in de kringen van de sigarenwinkeliers ongerustheid ge wekt. Men meent, dat deze verho ging onherroepelijk haar weerslag zal vinden op de inkomens van de tabaksdetailhandel. Op een gisteren te Utrecht gehouden vergadering van de Nederlandse Algemene Bond van Sigarenwinkeliers zijn de te verwachten moeilijkheden uitvoerig besproken. De bond besloot een te legram aan de ministerraad te zen den, waarin bij protesteert tegen de voorgenomen verhoging van de om zetbelasting op sigaretten en de daarmede, volgens hem, mogelijk gepaard gaande prijsverhoging. Bij effectuering van deze omzet belastingverhoging zal de tabaks detailhandel volgens de Algemene Bond van Sigarenwinkeliers bijzon der worden gedupeerd, terwijl hij voorts meent, dat het deel van het publiek met de laagste inkomens 't zwaarst wordt getroffèn. Uit de thans bekende gegevens kan, vol gens de bond, worden afgeleid, dat de sigarettenconsumptie na een tweede prijsstijging een grote terug gang zal ondervinden. Indien een verhoging van de omzetbelasting doorgang zou vinden, betekent dit derhalve, volgens de bond, voor de overheid dat de te verwachten ho gere belastingopbrengst uit sigaret ten niet zal worden gerealiseerd. Langdurig werd gediscussieerd over de vraag of men een pro testvergadering zal houden of wel een petitionnement zal opstellen teneinde de regering te overtui gen van de grote ongerustheid, die thans onder de sigarenwin keliers heerst. Besloten werd in samenwerking met de andere twee bonden van sigarenwinke liers een petitionnement op te stellen. De sigarettenindustrie zal te kennen worden gegeven dat de sigarenwinkeliers 'n verslech tering van hun marge niet zul len dulden. ZEEUWSE OESTER- EN MOSSELWERELD IN BEROERING Tegenactie om „smet" uit te wissen? De nieuwe ontwikkeling rond de oesterproef in het Veerse Gat heeft bi.j vele oester- en mosselkwekers in Yerseke ernstige ontstemming ge wekt. Een aantal kwekers voelt thans, zoals gemeld, niet meer voor de proef, doch in plaats daar van zouden zij zo spoedig mogelijk een volledige schadevergoeding voor hun bedryven wille% ontvan gen. Deze even radicale als onver wachte ommezwaai, die de meeste oester- en mosselkwekers in Yer seke via de dagbladen moest berei ken, vormde gisteren het onder werp van het gesprek Velen voel den zich min of meer „verraden", terwijl een andere, veel kleinere groep, hdt besluit van de zogenaam de Commissie van Dertien waar in behalve oester- en mosselkwe kers ook vertegenwoordigers uit aanverwante bedrijven zitting heb ben wel kon billijken. De „ommezwaai" van de com missie werd niet door alle leden goedgekeurd, want de vier verte genwoordigers van de mosselcul tuur, twee uit Bruinisse en twee uit Yerseke, wilden het onderzoek naar het kunstmatig verwateren van mosselen dat was gekoppeld aan de oester-experimenten on der alle omstandigheden laten doorgaan. De Commissie van Dertien in middels is zij uitgebreid met verschei dene leden uit andere plaatsen is ongeveer een jaar na de ramp ont staan uit de drang van de bevolking van dit oesterdorp om de schelpdie rencultuur ook na uitvoering van het Deltaplan te laten voortbestaan. Van meet af aan kwam de commissie op voor de belangen van degenen die zij vertegenwoordigde. Er werd intensief propaganda gevoerd om buiten Zee land in ons land goodwill te kweken en de aandacht op deze voor Neder land unieke bedrijfstak te vestigen. Men schroomde daarbij niet om bij de opening van het oester- en mosselsei zoen uitgebreide festiviteiten op touw te zetten, die vele hoge autoriteiten o.w. minister Mansholt piet het Zeeuwse zeebanket deed kennis ma ken. Men mag echter stellen, dat men in Yerseke deze commissie toch wel met andere ogen is gaan zien, want het jongste besluit heeft, zoals wij hierboven reeds hebben opgemerkt, groot opzien gewekt en ook veel kri tiek uitgelokt. Dat bleek ons gister middag tijdens gesprekken met verte genwoordigers uit de Zeeuwse oester- en mosselwereld. Vele oesterkwekers in Yerseke de Commissie van Dertien be hartigt de belangen van ongeveer 120 bedrijven laken het autono me optreden der commissie, die be wust verzuimd heeft ruggespraak met de belanghebbenden te voeren. De directeur van de N.V. Oester kwekerij „Eendracht", de heer C. L. Pronk, formuleerde het als volgt: „Door deze handelwijze van de Commissie van Dertien slaan de oesterkwekers uit Yerseke een mi serabel figuur tegenover het Nederlandse volk, dat nu langza merhand de waarde van de oester- eultvur begon te beseffen. Alle ideële punten, die In de loop der jaren zijn gepropageerd voor be houd de cultuur, schijnen thans riet lp neer van waarde, nu het chapiter schadevergoeding aan de orde wordt gesteld. De procuratiehouder van de N.V. Vlaming, de heer H. A. Ossewaarde was van mening, dat de commissie dit niet had mogen zeggen namens de oesterkwekers. „De commissie is hiervoor niet representatief genoeg", aldus de heer Ossewaarde. Een oes terkweker die zijn naam niet ge noemd wilde hebben voorzag voors hands geen baat bij het oesterexperi ment, doch met de beslissing van de commissie kon hij het niet eens zijn. „We zouden het altijd kunnen pro beren", verklaarde deze kweker. „De commissie heeft een nuttig werk verricht", aldus de heer Jac. Prins, die eveneens een oesterbedrijf heeft. Volgens hem is de schelpdierencul tuur bij afsluiting van de Ooster- schelde ten dode opgeschreven, hoe men de zaak ook zou aanpakken., „Is het dan niet beter onmiddellijk een volledige schadevergoeding te ont vangen?" Er zijn er meer. die op deze wijze redeneren, maar zij vor men geenszins de meerderheid, zo bleek ons. De meeste oester- en mosselte lers zijn zeer ontstemd. Wellicht zullen zij tot een tegenactie over gaan om deze „smet" uit te wissen. Verwacht wordt, dat deze telers vol gende week een vergadering znllen beleggen, waarin hun standpunt nog maals en met klem naar voren ge bracht zal worden: alle mogelijkhe den benutten om de oesterteelt te redden! Gisteravond is de Commissie van Dertien wederom bijeen geweest in het gemeentehuis van Yerseke. Be sloten werd het nieuw ingenomen standpunt nogmaals nader toe te lich ten. Over het feit, dat de Commissie Kernachtig Harold Macmillan heeft in de ja ren, dat hij nog maar gewoon parlementslid was. vaak krasse uitdrukkingen gebruikt. Zo noemde hij in de dertiger jaren de leiders van (zijn eigen) conservatieve partij eens „uitgedoofde vulkanen". Toen hij in de Tweede Wereldoorlog als Brits minister-president in Algerije vernam, dat adviseurs van de Franse generaal Henri Honoré Giraud dachten over antisemietische maatregelen, zei hij kort en krachtig: „Het Britse volk vecht deze oorlog niet om het fascis me te laten voortbestaan, of het nu Duits of Frans isMaar inmid dels is Macmillan, nu Groot-Brittan- nië's premier, een stuk bedaarder ge worden. Wanneer hij nu in het Britse .parlement het woord neemt, gaat hij zijn tegenstanders minder vernieti gend te lijf. Maar de kernachtigheid waarmee hij situaties weet aan te dul den, is er niet minder op geworden. Dinsdag heeft Macmillan in het La- gehuis gezegd: „Ik geloof, dat wij thans op een wezenlijk keer- fiunt in de geschiedenis staan'Onge- wijfeld doelde hij daarbij op de nieu we fase, die is begonnen toen de Rus sen hun eerste kunstmaan lanceerden, en de mens begon met het „betreden" van gebieden die tot dusver ontoegan kelijk waren. Bij de eenvoudige con statering van „het* keerpunt' heeft Macmillan het niet gelaten. Hij ver telde het een en ander over de bespre kingen, die hij né. het opzienbarende nieuws van de eerste spoetnik in Washington heeft gevoerd het Ameri ca's president Dwight D. Eisenhower Eisenhower en hij hadden de stand van het gehele wereldgebeuren onder de loep genomen en zij waren tot de conclusie gekomen, dat Rusland meer dan ooit erop uit is, de wereld te ver overen. Op dit ogenblik buiten de Rus sen de „spoetnik" vooral uit om In druk te maken in het Midden-Oosten maar het is niet onwaarschijnlijk, dat zij straks hun propaganda-offensief ook op Afrika zullen richten. De Ame rikaanse regering is nu ervan over tuigd, dat zij zich voor de verdere wentenschappelijk-technische ontwik keling mede op de krachten van het aloude Europa moet baseren. De Rus sische uitdaging, die in het afschieten van de kunstmaan ligt opgesloten, noopt tot nauwere aaneensluiting. Volgens Macmillan is het daarbij no dig, dat ei* verder geknabbeld wordt aan de soevereiniteit der verschillen de bondgenoten in de Noord-Atlanti sche Verdrags Organisatie. „Oude tra dities zullen worden beroerd door de noodzaak van gezamenlijke inspan ningen". Ook al bezitten de Russen nu hun twee spoetniks, en, wat belang rijker ls, de kennis om er nog veel meer te maken en ze uit te rusten met wat ze ook maar wenselijk vin den, toch wordt het niet waarschijn lijk geacht dat ze deze nieuwe vin dingen voor een of ander aanvalsdoel zullen gebruiken. Nog altijd geldt een uitspraak, die Macmillan in 1954 tij dens een debat in het Lagerhuis over de waterstofbom deed, zinspelend over de wederzijdse vrees van de grote mo gendheden: „Totdat de hartstochten van de mensheid door de rede of door de liefde kunnen worden bekoeld, moe ten ze worden geketend door vrees, en er is geen andere manier Welnu, deze vrees blijft zowel bij de Russen als bij de Amerikanen be staan. Tegenover het feit, dat de Russen intercontinentale raketten en kunstmanen bezitten, staat immers de omstandigheid, dat de Amerikanen be schikken over bases rondom de Sow- iet-Unie. vanwaar zij ook zonder in tercontinentale oroiectielen vrijwel het gehele grondgebied van Rusland zouden kunnen bestrijken, wanneer dat onverhoopt nodig zou zijn. Maar ook al ligt er dan in de tech nische ontwikkeling van de Sowjet-Unie geen direct oor logsgevaar opgesloten, men zal in de toekomst niet alleen te maken krijgen met Russische infiltratie in „neutrale" en westerse gebieden, maar ook met een propaganda-offensief van belang, dat op de „technische wonderen" wordt gebaseerd. En, zoals Macmillan "n Eisenhower In Washington conclu deerden, daartegenover is het nodig dat het westen zich op het terrein van het wetenschappelijk onderzoek hech ter aaneensluit. Macmillan zaMiët aan de Franse premier Felix Gaillard, die binnenkort bij hem op bezoek komt, en aan de Duitse bondskanse lier, dr. Konrad Adenauer, die ook al een afspraak heeft gemaakt, nog wei eens inprenten en op de Navo-topcon- ferentie zal hij het ongetwilfeld met kernachtige woorden herhalen, dat een keerpunt in de geschiedenis is be reikt en dat daaruit de nodige conse quenties getrokken dienen te worden. HAROLD MACMILLAN ...samenwerking... van Dertien een aantal Kamerleden van de „ommezwaai" op de hoogte had gesteld, nadat in de Kamer de replieken waren gehouden en ook dat de visserijverenigingen in Yerseke niet op de hoogte waren gesteld, heeft burgemeester A. C. Wifiemsen van Yerseke, de voorzitter van de Commissie van Dertien, aan het AN. P. verklaard, dat hij in dezen te over haast heeft gehandeld.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 3