PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Nauwe samenwerking tussen Nederland en Australië voor ontwikkeling Nieuw-Guinea Yerseke voelt niets meer voor oesterproef... BILT EISENHOWER ZAL VERSLAG OVER .VEILIGHEID' UITBRENGEN LEIDER KROESJTSJEW HIELD FEESTREDE VAN DRIE UUR Vand aag. 200e jaargang - no. 263 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant. Directie: F. v. d. Velde en F. B. den Boer, Adjunct: w. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25 per kw. Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Donderdag 7 nov. 1957 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm. Minim, p. advertentie 4.—. Jng. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties (max. 6 regels) 23 cent p. regel met een minimum van 1.—. „Brieven of adres bureau v. d. blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C„ Middelburg. Bureaus: Vllsslngen, Walstr 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234): Oostburg, Nieuwstraat 43. tel 20; Terneuzen Brouwerljstr. 2: Zlerlkzee. red tel 24; adm tel Gemeenschappelijke regeringsverklaring Minister G. Ph. Helders van Zaken overzee is op zijn reis naar Australië gisteren aangekomen te Port Moresby, in Australisch Nieuw-Guinea. Vrij dag zal hij, doorreizen naar Canberra voor besprekingen met de Austra lische regering over samenwerking tussen Australië en Nederland in het bestuur over Nieuw-Guinea. Mr. Helders zeide te Port Moresby, dat de Nederlanders in Nederlands Nieuw-Guinea zullen blijven om te doen wat zij daar als hun plicht be schouwen. Naar zijn mening zullen vrede en een evenwichtige toestand in Nieuw-Guinea, bijdragen tot vrede en stabiliteit in Zuidoost-Azië. Het Nederlandse en het Australische bestuur over dit gebied, aldus minister Helders, vertonen veel overeenkomst, daar beide werken aan de ont wikkeling ervan. De Nederlandse en de Australischs regering hebben gisteren in Den Haag en Canberra een gemeen schappelijke verklaring gepubli ceerd. i De Nederlandse en de Australische regering baseren hun politiek ten aanzien van de gebieden op Nieuw- Guinea, waarvoor zij verantwoor delijk zijn, op de belangen en on vervreemdbare rechten van de in woners van die gebieden in over eenstemming met de bepalingen en de geest van het Handvest der Verenigde Naties. i Nederlands Nieuw-Guinea, het Austraüsch trustgebied Nieuw- Guinea, en Papoea zijn geografiscn en etnologisch verwant en de toe komstige ontwikkeling van de be volkingen van deze gebieden zal gebaat zijn met samenwerking op het gebied van beleid en bestuur. i Daarom voeren de Australische en de Nederlandse regering en zij zullen dit ook in de toekomst blij ven doen een beleid dat gericht is op de politieke, economische, sociale en opvoedkundige vooruit gang van de bevolkingen van hun gebieden op een wijze, die reke ning houdt met deze etnologische en geografische verwantschap. i Tegelijkertijd zullen beide regerin gen de samenwerking, welke er thans bestaat tussen hun bestuurs organen in die gebieden, voortzet ten en versterken. Daarbij zijn de beide regeringen vastbesloten een ongestoorde ont wikkeling van dit proces te bevor deren. totdat de inwoners van de betrokken gebieden in staat zullen zijn over hun eigen toekomst te beslissen. Delta-pauze Zo is dan deze week het ontwerp- Deltawet de Tweede Kamer ge passeerd. Een historische beslis sing! En daarom is het te betreuren, dat een dergelijk besluit niet unaniem kon worden genomen doordat in de Kamer verschil van inzicht bestond in een staatsrechtelijk aspect van het ont werp. Waarschijnlijk heeft niemand zich dit meer aangetrokken dan mi nister Algera, die een eenstemmig oordeel van de Kamer zonder twijfel als een bekroning van zijn werk en dat van zijn adviseurs zou hebben gezien. Het is echter anders uitgeval len 'Jammer Thans gaat het ontwerp naar Ie overzijde van het Binnenhof, teneinde daar door-de Senaat te worden onder zocht. Dat betekent dat de strijd om Zeelands belangen, die bij dit ontwerp in zulk een grote mate zijn betrokken, nog niet is geëindigd, doch integen deel onverminderd zal voortgaan. Men vatte overigens dit woord „strijd" niet verkeerd op! Het betekent geens zins, dat Zeeland en minister Algera als gezworen vijanden tegenover elkaar staan, want er wordt slechts mee aangeduid, dat bij de minister van verkeer en waterstaat en zijn advi seurs enerzijds en de provincie Zee land anderzijds over een aantal Delta- zaken verschillend wordt gedacht- En dat derhalve nog de degens móeten worden gekruist. In deze .strijd" nu is een korte rust pauze ingetreden. Aan beide zijden is bezinning mogelijk, waarbij Zee land ervan kan uitgaan, dat winst punten zijn genoteerd op hel stuk van de schaderegeling, het overleg met de volksvertegenwoordiging over de afsluitingsplannen, het contact met Ged. Staten van Zeeland inzake een eventueel onderzoek naar een vaste oeververbinding over de Westerschel- de, de oesterproef en de niet onwel willende ministeriële houding jegens het Sloeplan! Bezinning dus. Wij spreken de hoop uit, dat voor Excellentie Algera deze bezinning een verdere benadering zal betekenen van het Zeeuwse stand punt En verder wensen wij hem gaar ne geluk met de aanvaarding van dit Delta-wetsontwerp. Moge de Eerst» Kamer er eenstemmig over oordelen! Het ligt in de bedoeling op het ge bied van de ontwikkeling van de|land- bouw, van het gezondheidswezen, de quarantaine-voorzieningen en de op voeding tot een uitwisseling van ge gevens te komen. De samenwerking zal zich voorts uitstrekken tot het ver beteren van de verbindingen tussen de delen van het eiland, waartoe reeds vier jaren geleden een begin -s gemaakt door de instelling van een geregelde luchtverbinding. Het ligt in de bedoeling de op deze gebieden reeds begonnen samenwer king te consolideren en uit te brei den. De thans bekend gemaakte ge meenschappelijke verklaring zal daar toe meer mogelijkheden bieden. Er wordt op gewezen dat op bestuursge bied nog meer dan tot dusverre con sequenties kunnen worden getrokken uit de etnologisch en geografisch ge lijke gesteldheid van Nederlands en Australisch Nieuw-Guinea, zo heeft de woordvoerder van het Nederland se ministerie van buitenlandse zaken meegedeeld- De Indonesische minister van bui tenlandse zaken, dr. Soebandrio, heeft verklaard, dat het Australische volk moet beseffen, dat de veiligheid van Australië afhangt van de veiligheid van Indonesië. In een commentaar op recente ver klaringen van leden van het Austra lische kabinet, waarin steun werd ge geven aan het Nederlandse standpunt in het geschil over Westelijk Nieuw- Guinea tussen Nederland en Indone sië, zeide de minister aan het Indo nesisch persbureau Antara, dat als In donesië, met of zonder westelijk Nieuw-Guinea, in politiek of militair opzicht zich anders mocht gaan instel len dan Australië, dit de veiligheid van Australië zeer zeker in gevaar zal brengen. De minister achtte de tijd geko men voor de regering en de vo! keren van Australië en Indonesië zich over het vraagstuk WeSt- Irian kalm te beraden. De minister wees er met nadruk op, dat Indonesië geen gebied wenst over te nemen, dat niet tot dit land be hoort, doch het is de plicht van het Indonesische volk om de onafhanke lijkheid te eisen voor het voormalige Nederlands-Indië, teneinde „door onze landgenoten in West-Irian niet te kunnen worden beschuldigd zich van hun lot niets te hebben aangetrok ken". Dinsdagavond laat heejt de Tweede Kamer het ontwerp- Deltawet goedgekeurd. De lin- kerfoto laat zien hoe jlir. mr. A. F. C. de Casembroot, com- M missaris der koningin in Zee- land, gespannen de verhande- ling en in de Kamer volgde over de wet, welke voor zijn H provincie zulke verstrekkende gevolgen zal hébben. Op de rechterfoto ziet mén hoe mi- H nister Algera, die na het goed- keuren van de wet vele felici- H taties in ontvangst mocht ne- EE H men, werd gelukgewenst door n kamervoorzitter mr. L. G. Kortenhorst. iiiiiiiiiimiiiiHiiii milium Eerste Amerikaanse kunst maan met insecten aan boord President Elsenhower zal donder dagavond aan het Amerikaanse volk verslag uitbrengen over „wetenschap en veiligheid" in een gezamenlyke uit zending voor radio en televisie- In de bekendmaking van het Witte Huls werd gezegd, dat de toespraak van grote betekenis zal zyn. De rede van Eisenhower begint vrijdagochtend om 2 uur (Ned. tijd) en zal een half uur duren. Men merk te op, dat de president als tijdstip van zijn toespraak de herdenkingsdag van de Russische oktober-revolutie heeft gekozen. Volgens de Mutual Broadcasting System zal de eerste Amerikaanse kunstmaansatelliet de volgende week worden gelanceerd. De satel liet zal insecten aan boord hebben. De Amerikaanse marine heeft dins dag twee lange-afstandsprojectielen, die de codenaam „Talos" dragen, met succes afgeschoten. Deze lanceringen maken deel uit van een programma, dat de Amerikaanse Marine reeds twee jaar op de terreinen van Whi te Sands uitvoert. Van welingelichte zyde is vernomen, dat Amerikaanse deskundigen blauw drukken zullen bestuderen van een door Belgische geleerden ontworpen raket voor de korte afstand en zuuen spreken over methoden tot massapro- duktie van het projectiel „Vogelpik" genaamd. Vijfien mensen bij vliegtuigongeluk omgekomen Vyftien mensen zjjn woensdag om het leven gekomen doordat een Bris tol Britannia turbine-schroefvlieg- tuig tijdens een proefvlucht by Bris tol neerstortte en in brand vloog. Ooggetuigen zagen het vliegtuig met motor in brand laag over het dorp'Downend scheren en vervolgens neerstorten in de bossen achter het dorp. Volgens de Bristol Aeroplane Com pany is het toestel neergestort toen het zich gereed maakte om te lan den. Tien huizen werden door wrak stukken beschadigd. Enkele bewo ners moesten naar een ziekenhuis gebracht worden. HERDENKING OKTOBERREVOLUTIE Stalin Mag niet meer worden belasterd. De eerste secretaris van de Sow- jet-Russische communistische partij, Nikita Kroesjtsjew, heeft woensdag op de bijeenkomst van de Opperste Sowjet ter herdenking van de veer tigste jaardag van de oktoberrevo lutie verklaard, dat de Sowjet- Uni'e nooit een oorlog zal beginnen. Hij sprak zich uit voor besprekingen tussen de leiders van oost en west om gezamenlijk een plan voor vreed zame coëxistentie uit te werken. Vol trots weidde hij uit over het lanceren van de twee spoetniks en de „vrees en verslagenheid" onder de tegenstanders van de Sowjet- Unie, waartoe deze successen heb ben geleid. Belangrijke passages uit deze gro te rede, die een 18.000 woorden om vatte, waren: 1 „Wij verklaren hier bij plechtig, dat ons volk nooit van plan is geweest, iemand met des tructieve middelen aan te vallen, en dit ook nooit za doen, zo lang de Sowjet-Unie niet door de imperialis tische mogenheden wordt aangeval len". 2. „Wij zijn voorstander van een conferentie van vertegenwoordi gers van kapitalistische en socialisti sche staten op hoog niveau waar, op basis van een realistische waarde ring van de feiten en wederzijds be grip, een akkoord kan worden be reikt over het uitbannen van oorlog als een middel voor het oplossen van internationale vraagstukken, beëin diging van de koude oorlog en de bewapeningswedloop, het vestigen van betrekkingen tussen staten op basis van een vreedzaam naast elk aar bestaan en het regelen van ideo logische geschillen, niet door middel In de loop van .liet komende jaar zal de Polygoon-Profilti werkgemeen schap een aanvang maken met de produktie van een Nederlandse speelfilmwaarvoor het scenario is geschreven door Kees Stip. In deze film zal de hoofdrol worden gespeeld door Wim Kan onder regie van Kees Brusse. De verschillende contracten zijn reeds getekend. De foto toont v.l.n.r. Kees Stip, Corrie Vonk, Kees Brusse, Wim Kan, mr. J. M. Landré, directeur van Polygoon, en C. S. Roem, directeur van Profilti. MERKWAARDIGE ONTWIKKELING Zeeuwse Kamerleden zijn ontstemd ER heeft zich een merkwaardige ontwikkeling voorgedaan rond de door Zeelands provinciaal bestuur zo sterk gepropageerde oester proef in het Veerse Gat, een ont wikkeling, die hier op neerkomt, dat de oestertelers van Yerseke niets meer voor die proef voelen, doch inplaats daarvan liever on middellijk een volledige schadever goeding voor hun bedrijven ont vangen. Zoals men weet gaat het bij deze proef om de inrichting van een bassin achter de afsluitdam, door het Veerse Gat, in welk bassm van 1960 tot 1968 praktijkexperimenten mogelijk zul len zijn, die enig inzicht kunnen ver strekken over het voortbestaan van de schelpdierencultuur. Weliswaar is met deze proeven hef niet geringe bedrag van tien miljoen gemoeid, maar minister Mansholt heeft in de Kamer verklaard, dat de regering, dit bedrag er voor over heeft, want men wil al het mogelijke doen om de oes terteelt te behouden. „Het verdwij nen zou een wezenlijke verschraling van onze samenleving betekenen", zei minister Mansholt Maar de oesterkwekers zijn tot de conclusie gekomen tijdens beraad in eigen kring vorige week dat er toch te veel bezwaren aan die proef kleven. Bovendien vonden zij tien miljoen een noga) hoog bedrag voor een experiment, waarvan de uitslag nog zeer on zeker is. Liever hadden zy vol ledige vergoeding voor hun be drijven. En daarom besloten zij enkele Kamerleden te benaderen, die bij de replieken van het DePa- debat in de Tweede Kamer zouden spreken, met het verzoek de ont wikkeling in deze richting te wil len sturen. Het gevolg daarvan was, dat de V V.D.-afgevaardigde Den Hartog dinsdag mededeelde, dat hem was gebleken, dat de „praktijk' - ei w de kwekers niet veel voor de proef voelde. Een mededeling, die bij insiders verwondering wekte, want men meende, dat de belangen van de schelpdierencultuur door deze proef in hoge mate werden ge diend. Immers, ook het provin ciaal bestuur van Zeeland had zich bij herhaling voor de proef uit gesproken en in de Documentatie Deltazaken had dit bestuur een uitvoerig pleidooi doen opnemen voor het tot stand komen van het proefbassin. Verwondering was er echter met name bij de Zeeuwse Kamerleden, die deze week in de Kamer nogmaals met vuur voor de oesterproef hadden ge pleit. Na het beëindigen van hun rede werd hun min of meer verwonderd door de V.V.D-W oordvoerder ge vraagd of zij dan niet waren ingelicht over de Yersekse ommezwaai Neen, dat waren de Zeeuwse parle mentariërs niet! Het valt te begrij pen, dat zij in hevige mate ontstemd waren over deze gang van zaken! Wij hebben ons gisteren over deze zaak in verbinding gesteld met bur gemeester A. C. Willemsen van Yer seke, die de Delta-debatten m de Ka mer van het begin tot het einde heeft gevolgd. De burgemeester gaf toe dat Yerseke „om" was gegaan. „Wij me nen, dat het niet verantwoord is zo veel geld uit te geven voor een proef, waarvan de uitkomst uiterst dubieus is" verklaarde hy. „Dat houdt geens zins in, dat wij geen waardering voor de minister zouden hebben voor het streven de oestercultuur te behouden, maar het is nu eenmaal zo, dat de mensen van de praktijk weinig in ue proef zien. Het lijkt hier meer een zaak va'n de wetenschap dan van de realiteit. Stel nu eens, dat de proef slaagt en onze bedrijven zouden naar de Grevelingen worden overgebracht, dan nóg is het niet zeker, dat het ook daar lukt. En wat dan? Dan zijn we weliswaar in eerste instantie naar we mogen aannemen royaal geholpen, maar het uiteindelijke resultaat zou dan toch nihil zijn. Gevolg: bittere te leurstelling. Bovendien, wanneer de proef lukt, zal het buitenland wellicht profiteren van onze nieuwe metho den Waarom niet de Zeeuwse Kamer leden over deze plotselinge om mezwaai waren ingelicht? „Dat is een fout van mij" erkende burgemeesterWillemse. „Maar ook bleek de* tijd te kort, want (Vervolg op pag. 2) van oorlog maar door vreedzame concurrentie op 't gebied van de eco nomie, de cultuur en 'n betere voor ziening in de menselijke behoeften". Hij verzekerde voorts dat de par tij zal optreden tegen degenen, die Stalin trachten te belasteren en die de tijd. waarin deze leider was van het centrale comité trachten te kri tiseren. Hij gaf wel toe, dat Stalin tekortkomingen in zijn karakter had. Voor een gehoor van dertienhon derd Sowjet-Russische volksvertegen woordigers en vijftienduizend gas ten, onder wie vertegenwoordigers van 61 landen, daagde de partijse cretaris de Verenigde Staten uit, aan de wedloop betreffende het afschie ten van aardsatellieten deel te ne men. Vol vertrouwen sprak hij over de Russische vorderingen op econo misch gebied en hij beloofde een „grootse en prachtige" ontwikkeling in de toekomst. Nadat hij twee uur aan 't woord was geweest, werd zijn stem hees. Met het oog hierop werd de zitting drie kwartier verdaagd. Hierna voltooide Kroesjtsjew in een uur zijn toespraak, die tot ti tel had „Veertig jaar na de grote oktoberrevolutie". Zowel te Washington als te Londen ziet men in diplomatieke kringen niet veel in het voorstel van de ^Sowjet- Russische partijsecretaris Kroesjtsjew om een conferentie van de leiders van oost en west te beleggen. In Parijs ziet men in diplomatieks kringen de rede van de Russische par tijleider echter als „het beg:n van een nieuw tijdperk in de internationale politiek". De toespraak wordt in de Franse hoofdstad met „aanzienlijke aandacht" bestudeerd en men wacht nu op een antwoord van president Eisenhower. Ook de sociaal-democratische partij en de Duitse partij in de Bondsrepu bliek hebben met instemming kennis genomen van de .toespraak van Kroesjtsjew. Ter voorziening in de vacature van de heer J. D. Hagens is gekozen tot lid van de Kamer van Koophandel voor Westelijk Noord-Brabant en wel voor de groep verkeer, mr. D. van Setten. te Breda, directeur van üe N.V. Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten B.B.A, te Breda. wordt de Nederlandse §jj dichter en romanschrijver M. Mok 50 jaar H heeft te Edinburgh een plocgwedstrijd plaats om het Britse nationale ploegkampi- H oenschap. M is het volle maan. VERWACHT. VEEL BEWOLKING. Veel bewolking met tijdelijk la hoofdzaak in het oosten van het land enige regen. Zwakke wind uit noor delijke richtingen. Weinig verande ring in temperatuur. ZON EN MAAN 8 november Zon op 7.49 onder 17.02 Maan op 17.41 onder 8.36

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 1