Ontwerp Deltawet in de Kamer SURINAMERS VOELEN ZICH IN HEVIGE MATE TELEURGESTELD BELANGRIJKE PRIJSVERLAGING BIJ ALBERT HEIJN INHOUD ONTWERP-DELTAWET 10 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT WOENSDAG 30 OKTOBER 1957 KLEIN DRAMA IN AMSTERDAM Reeks misverstanden zijn de oorzaak (Van onze speciale verslaggever) In Amsterdam is een klein drama zich bezig te ontwikkelen. Hoofd personen hierin zijn ruim veertig Surinamers, die veertien dagen ge leden naar Nederland kwamen en die nu al meer dan genoeg hebben van de gastvrijheid, die ze hier on dervinden. Vooropgesteld zij, dat ze zelf in alle opzichten goedwillend zijn en dat wij uit verschillende ge sprekken de indruk hebben gekre gen, dat ook hun tegenpartij in deze trieste zaak niet van kwader trouw behoeft te worden beschuldigd. Hun grootste grief is, dat ze door de Amsterdamse Droogdokmaat schappij, die hen heeft tewerkge steld, helemaal aan hun lot worden overgelaten. „We hadden net zo goed op ons eigen houtje naar Ne derland kunnen gaan en hier werk zoeken", zeggen ze. „Na het werk wordt niets voor ons gedaan. Er ls niet het minste vertier. We kunnen een bad nemen op het werk, maar moeten dan onze vuile bullen weer aantrekken. Wij zijn gewend ons te baden, voordat we ons omkle den om ergens heen te gaan, en dat mogen we hier niet." Er zijn meer van deze gevoeligheden, die de sfeer onder de jongens dreigen te vertroebelen. Maar in feite zijn dit slechts uitvloeisels van de hoofdzaak, dat wil zeggen van de financiële po sitie waarin het veertigtal verken t. De A.D.M. betaalt de mannen zoals ook het Nederlands personeel wordt betaald (met dit onderscheid, dat voorlopig ook de Surinaamse vaklie den in de laagste loonklasse, nameiyk als sjouwers, zijn ingedeeld). Boven dien krygen de gehuwden nog 25 kosthuisvergoeding. Daar staat te genover, dat ze dertig gulden voor hun kosthuis moeten betalen. Het geld daarvoor krijgen ze niet in han den. Voor hun gezinnen in Suriname wordt een bedrag van 200 per maand ingehouden, hetgeen betekent, dat de gezinnen met honderd Suri naamse guldens per maand goed ver zorgd zijn, In doorsnee ontvangen ze ongeveer evenveel, als toen de man thuiswerkte. De grote moeilijkheden zitten echter In Amsterdam zelf, waar de mannen per week ongeveer een tientje (in ve le gevallen nog minder) overhouden. En van dat tientje moeten dan nog de diverse voorschotten terugbetaald worden. De vrijgezellen hebben het Iets beter. Zy houden ongeveér dertig gulden over, maar daar moet dan ook nog van alles af. Men krijgt het benauwd, als men de Surinamers hun problemen hoort1 vertellen, als ze zonder een cent op zak de avond proberen zoek te bren gen. Meestal gaan ze om zeven uur naar bedMaar wat zijn de gevol gen van dit alles. In de eerste plaats een doorvretende achterdocht jegens alles wat blank is. Men voelt zich be drogen, omdat het leven in Neder land veel duurder is dan in Suriname. Dat heeft men niet geweten. Boven dien is het gevaar bijzonder groot, Indonesia Ray mag thans weer verschijnen Het verschijningsverbod voor het onafhankelijke dagblad „Indonesia Raya", dat de vorige week door de plaatselijke militaire commandant van Djakarta werd opgelegd, is maandag weer ingetrokken. dat de mannen straks proberen op de een of andere manier toch hun tekor ten aan te zuiveren. En dan is de weg naar het slechte pad de kortste, die zij leren kennen. Er groeit op deze manier een ge meenschap m Amsterdam die, hoe klein ze ook mag zijn. zeer gevaarlijk kan worden. En dat buiten de wil en de schuld van deze mensen zelf. De Surinamers zijn door een con tract met de A.D.M. verbonden. Moet de A.D.M. hen dan ook meer betalen? Daarop is moeilijk een antwoord te geven. Met een paar guldens opslag zijn deze mensen trouwens niet gered. De grote fout ligt niet in de betaling, maar in het 'feit, dat men deze arbeiders naar Nederland heeft gehaald. Er is voor hen geen mogelijkheid om zich staande te houden op de manier, die ze zich zelf hadden voorgesteld. Misschien zou dat kunnen voor de vrijgezellen, maar voor de mannen, die een gezin in Suriname achterlie ten zeker niet. Het is een onbezon nen daad geweest, deze veertig men sen over te laten komen. Het zal een nog grotere fout zyn, na de ervarin gen van de laatste weken, nog eens zeventig naar Amsterdam te halen. E" niet alleen voor de betrokkenen zelf. Eén dode en 3 gewonden bij auto-ongeval. Dinsdagmiddag is een grote per sonenauto, die uit de richting Uit hoorn over de provinciale weg naar Aalsmeer reed, door onbekende oor zaak plotseling van de weg af ge raakt en tegen een boom gereden. De vier inzittenden, de 69-jarige prof. E. van Slogteren uit Benne- broek, zijn zoon, de keer G. van Slog teren, de heer M. Veldhuizen van Santen en de 42-jarige mejuffrouw M. Ch. Cremer, allen uit Lïsse, wer den gewond en zijn naar de Maria- stichting te Haarlem overgebracht. De heer Veldhuizen van Santen, een bollenkweker, is inmiddels overleden. De auto werd totaal vernield. Het fotograferen van ■militaire werken De procureur-generaal bij de Hoge Raad nam gisteren conclusie in het beroep tegen en vonnis van de recht bank te Alkmaar, ingesteld door twee fotojournalisten, waarbij zij een' ver oordeling kregen wegens het fotogra feren' van een militair werk in Den Helder. Het betrof een foto van een aanvaring tussen twee mijnenvegers. Het veroordelend vonnis kwam van de Alkmaarse rechtbank. In eerste instantie had de kanton rechter in Den Helder echter ontslag van rechtsvervolging gegeven. De procureur-generaal achtte het vonnis der rechtbank grotendeels juist. Met wijziging der kwalificatie concludeerde hij tot verwerping van het beroep. Arrest 26 november. Ca. 60 artikelen worden 5 tot 15 goedkoper. Een aanzienlijke prijsverlaging voor de groep kruidenierswaren is dezer dagen door de directie van Albert Heljn N.V. aangekondigd. Deze prijs verlaging, die voor de desbetreffen de artikelen van 5 tot 15 bedraagt, heeft tot gevolg dat het prijspeil van het kruidenierswaren-pakket zal da len. Een drietal overwegingen heeft tot dit vérstrekkende besluit geleid In de eerste plaats heeft men het vertrouwen, dat de prijsstabilisatie- politiek van de regering voor het ko mende jaar zal slagen en dat een verdere stijging van het kostenpeil voorkomen kan worden. Tevens verwacht men dat de reeds lang verwachte daling van de grond- stoffenprijzen zich de komende tijd zal doen gelden en neemt men het risico hierop vooruit te lopen. De derde overweging is geweest, dat men vertrouwt de verdere daling van de toch al kleine winstmarges, die het gevolg zal zijn van deze prijs verlaging, op te kunnen vangen door de verwachte verdere stijging van de omzet ep door verdere, verhoging van de produktiviteit in de fabrieken, zo wel als in de winkels. Alles bijeen heeft gemaakt, clat de leiding het er op gewaagd heeft deze belangrijke wissel op de toekomst te trekken. De heer G.. Heijn, voorzitter van de Raad van Bestuur van dit bedrijf, gaf als zijn commentaar „Wij zijn er ons' volkomen van be wust, dat wij met deze prijsverla gingsactie thans een groot risico nemen. De grondslag van onze •prijs politiek is het streven de Nederland se huisvrouw van kwaliteitsartikelen te voorzien, tegen zo laag mogelijke prijzen. Wij menen dat het consumentenbe lang zowel als het ondernemingsbe- iang hiermee gediend wordt. Daar om zien wij de toekomst met ver trouwen tegemoet". Atoomcentrale Windscale zal worden uitgeschakeld. De commissie van onderzoek, die is ingesteld om het Lagerhuis een rap port uit te brengen over de gebeur tenissen In het Atoom-onderzoekings centrum Windscale, zal deze week gereedkomen. In welingelichte kring te Londen verwacht men dat de com missie zal aanbevelen de atoomcen trale Windscale, waar in bet begin van deze maand een brand in een reactor uitbrak, voorgoed buiten ge bruik te stellen. Zeker zal de reactor waarin de brand heeft gewoed niet meer worden gebruikt. Reactor nr. 1 is twee weken gele den, toen de brand ontstaan was door het „op hol slaan" van het reactor proces, met water gedoofd en volko men buiten dienst gesteld. Nog afge zien van eventuele reparaties zal het maanden duren voor de reactor weer zoveel opgevoerd is dat ze plutonium kan produceren. Reactor nr. 2, die gedeeltelijk uit geschakeld werd, kan binnenkort weer prducereo. Waarschijnlijk zal deze reactor gebruikt worden zo lang Enge land nog niet over een ander pluto- nium>-fabriek beschikt. Is dat een maal het geval, dan wordt de gehele installatie van Windscale, in het graafschap Cumberland, uitgescha keld. Een van de redenen hiervoor is dat de reactors en hun instrumentarium alweer verouderd zijn. Zolang de react/r van Windscale de enige is die plutonium levert kan Engeland, dat blijkens recente bekendmaking op nieuw waterstofbommen gaat beproe ven, zich niet veroorloven de installa tie buiten werking te stellen. Hoofdprijs in Italië voor Nederlandse „Andesfilm". De kleurenfilm „In het land der In- ka's" die de Amsterdamse geologen prof. dr. C. G. Egeler en dr. T. de Booy tijdens hun tweede expeditie naar liét Andesgebied verleden jaar hebben gemaakt, heeft op het film festival te Trento in Italië de hoofd prijs verworven. Op dit filmfestival worden hoofd zakelijk films ingezonden en gekeurd die betrekking hebben op het Alpi nisme. Er waren inzendingen uit de gehele wereld. De bekroning was voor de makers van deze kleurenfilm een grote ver rassing. Als hun vertegenwoordiger trad tijdens het filmfestival op de berggids Lionel Terray, die de geolo gen op hun An desexpeditie had ver gezeld. Hun reis, naar Peru had een tweëledig doel: een zuiver weten schappelijk (het voornaamste) en 'n toeristisch. Het wetenschappelijke ge deelte bestond uit een geologische- topografische kartering en een de tailonderzoek van granodioritische lichamen. Het alpinistische gedeelte omvatte de exploratie van een gebied gelegen tussen de 5000 en 6000 meter, met de beklimming van enkele onbe- stegen toppen. Bemanning smokkelde: schip werd opgebracht De politie van Napels heeft een En gels schip aan de ketting gelegd, dat vier ton gesmokkelde sigaretten aan boord lieeft. Het schip, de „Urogoya- na", stond onder Brits bevel, en voer de de Engelse vlag, de bemanning was samengesteld uit verschillende nationaliteiten. De politie van Napels kreeg achter docht toen het schip, dat zich enkele dagen lang voor de baai van Napels had opgehouden, plotseling onvind baar was. Een helikopter begon een zoektocht en vond het schip 10 km ten noorden van Napels. De politie en de douane zonden snelle motorboten .uit. Toen de lading van de „Urogoyna" geïnspecteerd werd, bleek er een hoe veelheid van vier ton gesmokkelde sigaretten aan boord te zijn. Het schip is daarop opgebracht naar Na pels. Kapitein noch bemanning mo gen van boord. De Tweede Kamer heeft dinsdag een aanvang gemaakt met de behandeling van het ontwerp-Deltawet, de wet op de afsluiting van de z'eearmen tussen de Westerschelde en de Rotterdamse waterweg en de versterking van de hoogwater- kering ter beveiliging van het land tegen stormvloeden. Volgens deze wet zullen werken worden uitgevoerd: 1. A. tot afsluiting van de zeearmen tussen de Westerschel de en de Rotterdamsche waterweg door waterkeringen, lo pende van Walcheren naar Noord-Beveland, van Noord- Beveland naar Schouwen, van Schouwen naar Goeree- Overflakkee, van Goeree-Overflakkee naar Voorne. B. tot afsluiting van met bedoelde zeearmen in open ver binding staande wateren, voorzover noodzakelijk of wen selijk in verband met hiervoor bedoelde werken. 2. Tot versterking van de hoogwaterkering langs: A. de zee tussen de Belgische grens bij het Zwin en de Westerschelde. B. de Westerschelde van de zee tot de Belgische grens. C. de kust tussen de Westerschelde en de Rotterdamsche Waterweg, zeewaarts van de werken tot afsluiting van de zeearmen. D. De Rotterdamsche Waterweg en daarmede in open verbinding staande wateren. E. het overige deel van de kust met inbegrip van die van de Waddeneilanden. Met de uitvoering van alle hiervoor aangeduide werken zal globaal 25 jaar gemoeid zijn. De kosten worden geraamd op f 2400 miljoen. Voorgesteld wordt, dat het rijk de kosten zal dragen van de grote afsluitingen met bijbehorende werken, behoudens aan andere op te leggen bijdragen, terwijl de versterking van de hoogwaterkering door de beheerders zal worden be kostigd, behoudens bijdragen van het rijk. De regeling van het opleggen en verlenen van bijdragen wordt overgelaten aan een afzonderlijke wet. VWWWWWAAA*W*WVWWWWWVWWVWWVWV Zweedse prins ontkent medeplichtigheid afpersingspraktijken. Een 46-jarlge Zweedse zakenman, Gutenberg, heeft dinsdag voor de Stockholmse rechtbank waarvoor hy op beschuldiging van afpersing, fraude en verduistering terecht staat verklaard dat hij grote sommen geld renteloos aan prins Carl Berna- dotte, een neef van koning Gustaaf Adolf van Zweden, heeft geleend. Prins Carl staat met hem terecht op beschuldiging van medeplichtigheid aan afpersing van een 76-jarige mll- jonalre van Britse afkomst, Florence Stephens. Zowel de prins als Guten berg betuigden hun onschuld. De gryze miljonaire getuigde tegen over de rechters dat prins Carl niet schuldig was aan afpersing. Volgens de openbare aanklager had zij aan Gu tenberg, die gezegd had 'op de rand van een bankroet te staan, waarin de prins zou worden meegesleept omdat deze hem geld schuldig was, een som van drie ton geleend om de prins „voor onaangenaamheden" te sparen. Gutenberg vertelde het hof dat hij zijn vriend verscheidene keren grote sommen geld had geleénd, vaak zon der schuldbewijzen te vragen, waar mee deze andere schulden had afge daan. Een optelling van de bestaande schuldbriefjes gar een totaal van 169.500 Zw. kronen aan, maar volgens Gutenberg had de prins tot november 1951 minstens 248.000 kronen ontvan gen. Hij ontkende dat de relatie met ae prins voor hem van nut was ge weest voor het verkrijgen van intro ducties by invloedrijke personen op een zakenreis naar Engeland. Geen Navo-manoeuvres in Turkije. De opperbevelhebber der Navo- strydkrachten, generaal Lauris Nor- stad, heeft dinsdag een verklaring uit gegeven waarin lïlj mededeelt dat de komende Navo-manoeuvres „Red Epoch" buiten het grondgebied of luchtruim van Turkije gehouden zul len worden. In de verklaring wordt medege deeld, dat de manoeuvres, die van 31 oktober tot 2 november gehouden zul len worden, plaats zullen hebben in de Ionische en Aegeïsche zee. Deze verklaring is wellicht bedoeld als antwoord op de nota van de Syri sche regering aan de Navo-landen, dat de manoeuvres Turkye de gelegen heid zouden kunnen bieden om mili taire daden te plegen, die tot een oor log zouden leiden. De 124 Jaar oude eerste Presbyteri aanse gemeente te Chicago heeft thans twee predikanten, Charles Leber, een blanke, en Ulysses Blakely, een neger. ZIJ volgen dr. Harold Bowman, een blanke op, die na een ambtsperiode van 34 Jaar zijn emeritaat heeft genomen. Al duurt het dan nog wel en kele weken, de tijd van marse pein en al die andere zoete ver- róssingen breekt weer aan en dat betekent een verhoogde activiteit aan het marsepein-, suikerwerk- en chocoladefront. Deze foto, gemaakt in een West-Berlijnse fabriek, laat zien hoe een zending marse peinen varkens, bestemd om in de etalages als blikvangers te dienen, voordat zij in gedeel ten zullen worden verkocht gereed ligt voor transport. Vliegtuigbouwer graaf Caprioni overleden Graaf Giovanni Caproni di Talledo, een Italiaanse luchtvaartpionier, ls zondag op 71-jarige leeftijd te Rome overleden, aldus is dinsdag vernomen. Caproni bouwde zijn eerste vliegtuig in 1908 en verbeterde in 1912 en 1913 snelheids- en duurrecords. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bouwde hij de eerste driemotorige tweedekker, die door de Italianen als bommenwerper is gebruikt. Kort na de oorlog ontwierp hij een achtmoto- rig vliegtuig voor 100 passagiers. Ook is Caproni de bouwer van het eerste Italiaanse straalvliegtuig. Topbijeenkomst van Navo- raad wordt in Parijs gehouden Verwacht wordt, dat de voorgestelde „Lop-bijeenkomst" van dé Nayo-raad op 16 en 17 december te Parijs .-zal worden gehouden. Het wordt waar schijnlijk geacht dat de conferentie door president Eisenhower eride Britse premier Macmillan zal worden bijgewoond, ook al is daar nog. niets van officiële zijde over medegedeeld. Gemeld is. dat op deze bijeenkomst van de Navo-raad speciaal aandacht zal worden geschonken aan nauwere samenwerking der weételyke mo- fendheden op wetenschappelijk ge- ied. Men verwacht ook, dat bepaal de maatregelen op economisch en po litiek gebied en op dat der landsver dediging zullen worden uitgewerkt. Griekse schrijver Nikos Kazantzakis overleden In de unïversïteits-kliniek be Frei burg is zaterdagavond de Griekse schryver Nikos Kazantzakis schry. ver van „Christus wordt weer gekrui sigd" en „Kapitein Michaüs" over leden. Hy was 72 jaar oud. Kazantzakis was op Kreta geboren. In de Griekse regering Sofoulis, kort na de oorlog, was hij minister van kuituur. In Wenen werd hem vorig jaar de internationale vredesprijs uit gereikt. Hy heeft een omvangrijk oeuvre nagelaten. Tijdens grootscheepse demo?istraties ter gelegenheid van het feit, dat Griekenland 17 jaar geleden daad werkelijk in de Tweede Wereldoor log betrokken geraakte, is het te Nicosia en Famagusta op het eiland Cyprus tot ernstige relletjes geko men, waarbij door de politie zelfs traangas moest worden gebruikt. Deze foto laat zien hoe een politie man in Nicosia aan opstandig ge schreeuw een einde maakte door kalm de mond van de schreeuwende jongeman dicht te drukken. Dief van hammen sprong agent in de armen De politie heeft de 24-jarige J. A. van D. en de 22-jarige W. de R., beiden slager te Rotterdam, aangehouden. Zy hadden een inbraak je op touw ge zet bij een fabriek te Rotterdam, waar zij werkzaam zijn. Nadat zij in de fabriek twaalf hammen hadden gestolen wilden zij met de buit over de muur van het fabrieksterrein ver dwijnen. Van D. sprong over de muur om de hammen in ontvangst te ne men, ongelukkig voor hem precies in de armen van een surveillerende poli tieagent. Hij diste een verhaal op, maar de agent geloofde hem niet en bracht hem naar het bureau. Daar bekende hij en zei hij wie zijn mede plichtige wa3. De R. werd daarna in zijn woning aangetroffen. Toen hij gehoord had, dat het aan andere kant van de muur niet r.r~ wens ging. had hy zich rustig ge,?rM 'en tot het gevaar geweken was. Ce ham men had De R. verstopt en toen was h\j naar huis gegaan. (Slot van pag. 9) Algera, dat over de gedetailleerde afsluitingsplannen bij de jaarlijkse begroting kon worden gesproken. „De Kamer dient hier de hand aan de pols te houden" zei deze spreker en daarom eiste hij dat de minister jaarlijks na zijn begroting een ver slag over de Delta-situatie aan de Kamer uitbrengt. „Dan kan er hier tenminste over gepraat worden". En voorts wilde de heer Burger geen openbaarheid rond overleg enz. „Zo veel als dienstig Is", zoals de minister het heeft geformuleerd, maar „open baarheid zonder meer". Tenslotte kwam hij op voor de belangen van Dordrecht. De A.R.-woordvoerder, de heer A. W. Biewenga, bepleitte regelmatig „Delta-contact" met de vaste Kamer commissie en was niet gelukkig met de financiering ten laste van de wa terschappen. Hij verklaarde zich doelend op artikel 5 van het ontwerp tegen tweeërlei financiering. De A.R.-heer Van der Zaal ging uit voerig ln op de visseryproblemen en toonde een zeker septicisme met be trekking tot het voortbestaan van oester- en mosselteelt. Hy merkte voorts op, clat in Yerseke het grootste kreeftenpark van Europa bestaat. Wordt aan deze tak van vlsserii wel voldoende aandacht geschonken? Hy meende, dat met de Deltawet er tege lijkertijd een schadevergoedingswet ingediend had moeten worden. Deze spreker waarschuwde de regering er voor om bij de schadeloosstellingen niet dezelfde kant uit te gaan als bij de Zuiderzee. Mej. Schilthuls van de P.v.d.A. de charmante oud-secretaresse van de Raad van de Waterstaat behandel de twee punten, namelijk de financie ring en de waterschapsrechtelyke kant van het wetsontwerp. Ten aan zien van het laatste punt was zij het met de minister eens: artikel 4 ls niet in stryd met de grondwet. „De wetge ver gaat hier niet bulten zyn boekje, als men de grondwet tenminste een boekje mag noemen. Wel is het de vraag, of de grondwet niet moet wor den aangepast aan de zich ln dit op zicht wijzigende rechtsovertuiging. Dat zou dan kunnen gebeuren, wan neer er eens een belangrijke wyziging wordt behandeld". Wat de financiering aangaat, was mej. Schilthuis het evenwel niet met de minister eens. De financierings mogelijkheden van de waterschap pen zijn bij het befaamde percentage van 40 beslist te weinig in aanmer king genomen. Voorts stelde zij vra gen over volgorde en tempo van de werken, en vroeg zij of het slopen van bebouwing in de dijken gere kend kan worden tot de door het rijk aan de beheerder te vergoeden kos ten. Het hierop volgende betoog van de heer Vun den Heuvel (k.v.p.) was als volgt; samen te vatten: het advies van de Kaad van de Waterstaat moet Gedeputeerde Staten ter inzage wor den verstrekt. Zullen voor de uitbrei ding van deze Kaad de beste deskun digen worden aangetrokken? Met betrekking tot de procedure van vast stelling der gedetailleerde afsluitings plannen ging de heer Van den Heu vel akkoord met een koninklijk be sluit, maar uitsluitend dan, indien te voren bij de behandeling van de be groting door de minister in de me morie van toelichting de plannen nauwkeurig worden omschreven. De Kamer moet worden ingelicht! Nu is er te weinig openbaar overleg. Zal overigens deze procedure ook bij het drie-eilandenplan alsnog worden toegepast? De argumentatie tegen de Veerse schutsluis, die zich beperkt tot de mededeling dat de sluis te duur is, achtte de heer Van de Heu vel niet overtuigend. De Kamer moet in deze zaak volledige opening van zaken krijgen en derhalve vroeg spreker een schriftelijke nota. Evenmin was hij onder de indruk gekomen van de argumenten van de minister over het al of niet in strijd zijn met de grondwet van artikel 4, waarbij spreker uitvoerig op deze ar gumentatie inging. „Licht dit artikel er uit" adviseerde hij, „laat het na der door juridische deskundigen be studeren. Zoals het nu voor ons ligt, moet ik er tegen stemmen, omdat het in strijd is met de grondwet". De heer Van den Heuvel legde voorts de nadruk op de grote verant. woordelijkheid der provinciale bestu ren met bet oog op de maatschappe lijke activiteiten, die zij moeten sti muleren. Daarnaast zyn er proble men. die uitgaan boven de provincia le sfeer. Een interprovinciaal orgaan lijkt daarom wel nodig en dit verband pleitte de heer Van den Heuvel als nog met klem voor de instelling van een Deltaraad.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 10