PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VIER NOORDSE LANDEN OVERWEGEN
de BILT
het vormen van economisch blok
Belgisch jacht bij Breskens gezonken
RUSSISCHE TROEPENMACHT
OPGESTELD BIJ TURKSE GRENS
Vandaag...
200e jaargang - no. 248
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: O. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 58 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Maandag 21 okt. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarlel.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen, Walstr. 88-80, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3548 of 8304); Middelburg, Markt 51, tel. 8841; Goes, Lange Vorststraat 68, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234); Oostburg, Nieuwstraat 43, tel. 20; Terneuzen, Brouwerljstr 2; Zlenkzee. red. lel 24; adm. tel. 2S
De mogelijkheid bestaat dat de twintig miljoen Zweden, Noren, Denen
en Finnen binnen een of twee jaar een aaneengesloten economisch blok
zullen vormen op de internationale markt door zich te verenigen in een
noordse gemeenschappelijke markt en een noordse douane-unie. Zondag
zijn te Kopenhagen de gedetailleerde plannen bekendgemaakt. De plan
nen zijn opgenomen in een rapport, dat een 15 leden tellende commissie
van deskundigen uit de vier landen na twee jaar grondig onderzoek
heeft gepubliceerd.
In haar rapport zet de commissie uiteen, op welke wijze de vier landen
zouden kunnen samenwerken op het gebied van de economische produk-
tie van het onderwijs, van de financiën en van de handel. Ook bevat het
rapport een uitvoerig overzicht van de economische toestand en de eco
nomische problemen der vier noordse landen.
De commissie meent, dat een eventuele toekomstige samenwerking
ongeveer als volgt zou moeten verlopen!
De eventuele samenwerking moet
zich, aldus het rapport, ten doel stel
len het gezamenlijke nationale inko
men van de vier landen in de loop
van de eerstvolgende 20 of 25 jaar te
verdubbelen. De commissie wenst de
eventuele Noordse markt te karakte
riseren als een typisch „laag tarief-
gebied".
De totstandkoming van een Noordse
markt zou de vorming van een Eu
ropees vrijhandel sgebied vergemak
kelijken en zou het Scandinavische
blok in staat stellen met buiten-Eu-
ropese landen van een economisch
krachtiger standpunt uit te onder
handelen over tarieven.
De toekomstige Noordse markt zou
ongeveer 80 procent der goederen
binnen het blok omvatten.
De commissie geeft toe dat de Noord
se landen niet hun eigen gemeen
schappelijke markt kunnen hebben
en tegelijkertijd lid zyn van de West-
europese marktorganisatie. Wel zou
het noorden aan een eventueel Euro
pees vryhandelsgebied kunnen deel
nemen, maar de vorming daarvan
kan op zijn best over twaalf of vijf
tien jaar verwacht worden, terwijl
een Noordse markt desgewenst over
Belangstelling voor
Franse straaltrainer.
Tydens een persbezoek aan de Franse
vliegtuig- en motorenindustrie, zo
werd van de zijde van de vertegen
woordiger van het ministerie voor de
Franse luchtmacht medegedeeld, dat
de Nederlandse regering grote be
langstelling heeft voor de fouga „Ma
gister", de lichte straaljager, welke
thans in serie wordt gebouwd door
Air Fouga te Toulouse-Blagnac. De
ze op zich zelf verrassende medede
lingen werden bevestigd door de di
rectie van Air Fouga te Parijs en
door de Franse luchtmachtautoritei
ten. Prins Bemhard heeft enkele
maanden geleden op het vliegveld
van Salon met de fouga „Magister"
gevlogen en na afloop daarvan zijn
volle tevredenheid over dit toestel
uitgesproken.
Jacques Grangette, de 31-jarige chef
testpiloot van Air Fouga. heeft ver
teld dat hij na de demonstratievlucht
op de I.L.S.Y. van dit jaar, naar Gil-
ze-Rijen is gegaan en daar een week
is gebleven voor het geven van voor
lichting aan de Nederlandse lucht
machtautoriteiten
Van de zijde van de luchtmachtvoor-
lichtingsdienst in Nederland verna
men wij, dat inderdaad demonstraties
met de fouga „Magister" midden ju
ni op de basis Clilze-Rijen zijn gehóu
den. Het is nog een open vraag of de
Nederlandse luchtmacht ten aanzien
van een straaltrainer op een nieuw
type zal overgaan, omdat hieraan ver
scheidene problemen vastzitten, ook
van financiële aard. En mocht hiertoe
worden overgegaan dan komt het
vraagstuk van het tvpe aan de orde.
In dit verband luidde het antwoord
van de luchtmachtvoorlichtingsdienst
op de mededelingen van Franse zijde
over de besprekingen met de Neder
landse autoriteiten op dit ogenblik
dan ook: officieel geen commentaar.
een of twee jaar in werking zou kun
nen treden.
Gezagsorgaan
De commissie meent dat een supra
nationaal gezagsorgaan voor ijzer en
staal wenselijk zou zijn.
Noorwegen zou de grootste bijdrage
aan de energie-voorziening moeteir
leveren. Het rapport bevat enige con
crete voorstellen voor deze inter-
Scandinavische energievoorziening.
Zware straffen voor 9
Egyptische militairen.
dag elf beklaagden schuldig bevon-
in het kader daarvan op president
den aan een samenzwering tot om-
Nasser beraamde moordaanslag,
verwerping van de regering, en een
Twee verdachten werden vrijgespro
ken.
Vier verdachten zijn veroordeeld
tot levenslange dwangarbeid, de ove
rigen werden veroordeeld tot gevan
genisstraffen van 15 tot. 5 jaav. Een
van hen, Mohammed Salah El Din,
wafdistisch minister van buitenland
se zaken in de regering onder Fa-
roek, kreeg 15 jaar dwangarbeid.
Zijn voormalig collega van sociale
zaken kreeg 12 jaar dwangarbeid.
De uitspraak van het opperste
militaire gerechtshof is door pre
sident Nasser goedgekeurd. De
veroordeelden kunnen niet in be
roep gaan.
Op het gebied van financiën en
valuta stelt de commissie de in
stelling van een Noordse beleg-
gingsbank voor. Zulk een bank
zou een beginkapitaal van 300
miljoen dollar moeten hebben.
Noorwegen, Denemarken en Fin
land zouden elk 60 miljoen dollar
moeten bijdragen, Zweden 120 mil
joen.
Door middel van deze bank zou
den de noordse landen fluctuaties
op de internationale markt kun
nen opvangen. Bovendien zou de
bank Scandinavische industrieën
by tijdelijke moeilijkheden kun
nen helpen.
De Noordse markt zou moeten
trachten een evenwicht te vinden
tussen de verschillende binnen de
markt heersende toestanden op
het gebied van belastingen, lonen,
sociale verzekeringen, monopolies
e.d. cn zou bestuurd moeten wor
den door een raad van ministers
en door een raad, waarin van elk
land drie leden zitting zouden
hebben.
Een ontwerp-eonventie van 27 artike
len heeft de commissie reeds in het
rapport opgenomen.
Schuman belast met
verzoeningsmissie
President Coty heeft zaterdagmiddag
de volksrepublikein Robert Schuman
belast met een „verzoeningsmissie".
„Myn missie is beperkt en nauwkeu
rig omlijnd", zo vertelde Schuman
aan de pers, „in hoofdzaak is het een
kwestie van omlyning van een onmid
dellijk program a oor de komende 8 a
15 dagen. De problemen voor welke
wij ons gesteld zien. dienen onmid
dellijk opgelost te worden. Het is een
Ivwestie van uren".
In politieke kringen in de Franse
hoofdstad verwacht men dat presi
dent Coty Robert Schuman spoedig
zal verzoeken te trachten een nieuw
kabinet te vormen.
Men geeft Schuman een meer dan re
delijke kans van slagen, mdien hy
zich bereid verklaard de taak van ka
binetsformateur op zich te nemen.
Schuman die de initiatiefnemer is
geweest bij de oprichting van de
Europese steenkolen- en staalge
meenschap (het „Schuman plan")
staat bekend als een kundige be
middelaar. Politieke waarnemers
achten hem in staat een einde te
maken aan de bittere strijd tussen
de Franse politieke partijen.
Hongaren mogen geen zwart dragen
De Hongaarse autoriteiten nemen uitgebreide maatregelen om
te voorkomen dat de opstand A an vorig jaar herdacht Avordt.
Uit alle winkels in Boedapest zyn zwarte dassen, rouwbanden
en zwarte stoffen verdwenen. Mensen die normaal zwarte kle
ren dragen of die in de rouw zijn hebben de waarschuwing ge
kregen, dat zy woensdag als het een jaar geleden zal zyn
dat de opstand begon beter iets anders kunnen dragen om
„misverstanden" te A'oorkomen.
Congierges \fan huizenblokken hebben de vlaggen moeten in
leveren. Voorts moeten zy aan de politie alle bijeenkomsten in
hun blokken, ook verjaardagspartijtjes, melden.
In het Waaggebouw te Almelo heeft prinses Beatrix zater
dagmiddag de opening verricht van de tentoonsteling Sculp
tuur uit verleden en heden in Nederlands particulier bezit".
Deze expositie is georganiseerd door de Almelose kunstkring
„De Waag".
De prinses met de heer A. A. W. van Wulfften Palthe, voor
zitter van de kunstkring De Waag" bij het tegen het einde
van de 15de eeuw uit eikenhout vervaardigde beeld van de
Heilige Rochus.
Eerste Europese reactor
in Noorwegen?
Functionarissen van de O.E.ES,
hebben zaterdag in Parijs verklaard,
dat de eerste gemeenschappelijke
Europese atoomreactor voor onder
zoek waarschijnlijk in Noorwegen ge
vestigd zal worden.
Veertien landen van de O.E.E.S.
voeren op het ogenblik gezamenlijk
onderhandelingen met de Noorse re
gering. De reactor, van het „kokend
vj*tcr-lype", zou in Haldem gebouwd
n.fetea wo.rden en in maart 1958
klaar moeten zijn.
Men verwacht in de komende paar
weken de ondertekening van een
overeenkomst met Noorwegen.
Monument ter ere van
,de vrouw' in 't verzet.
De besturen van de Nederlandse
vereniging van ex-politieke gevange
nen en ae nationale federatie raad
van het Voormalig Verzet Nederland
te Hilversum heboen het initiatief
genomen in Hilversum een monu
ment op te richten ter ere van „de
vrouw" in het verzet, aan de Laan
1940—1945.
Er zal een comité worden gevormd
dat de plannen in studie neemt en
uitwerkt.
9 Door het gereed komen van een 1800
km. lange autoweg van Lhasa af door
de provincie Sjing Hai naar het station
van Hsia Toeng is de Tibetaanse hoofd
stad verbonden met het spoorwegnet van
Communistisch China. Het is de langste
grote-verkeersweg in China.
TURKS BLAD MELDT:
Vlootoefeningen in
Perzische golf.
Het Turkse blad „Djoemhoryet"
beschuldigt de Sowjet-Unïe ervan,
een aanzienlijke troepenmacht bij de
Russisch-Turkse grens samen te
trekken. Het blad is van mening, dat
als de Verenigde Naties de Turks-
Syrische kwestie behandelen ook „de
gevaarlijke toestand aan de Turks-
Russische grens" ter sprake moet
worden gebracht. Er zou een inter
nationaal onderzoek ingesteld moe
ten worden naar „deze twee nauw
met elkaar samenhangende vraag
stukken".
De Britse Labourleider Hugh
Gaitskell heeft zaterdag in Bristol
gepleit voor een snel onderzoek in
het Turks-Syrisch grensgebied door
waarnemers van de Verenigde Na
ties. Dan zal blijken of de kwestie
een Russische propagandastunt is of
dat er werkelijk oorlogsgevaar be
staat. In het laatste geval zou men
eenheden van het V.N.-leger uit Sinaï
naar het grensgebeid tussen Turkije
en Syrië moeten overbrengen om de
vrede te bewaren, zo meende hij.
Turkije heeft aan Egypte een nota
gezonden waarin het verzekert, niet
van plan te zijn Syrië aan te vallen,
aldus is zondag in Cairo officieel me
degedeeld.
De Egyptische oorlogsschepen die
Bij de viering van het vijftigjarig
bestaan van de Koninklijke Neder
landse Vereniging voor Luchtvaart
is in Den Haag een nieuw gebouw
voor de K.N.V.V.L. geopend door
prins Bemhard. De foto laat zien
hoe de prins de oorkonde onderte
kende, waarmee hij de officiële ope
ning van het nieuwe gebouvj be
krachtigde. Links ziet men minister
mr. J. Algera, en rechts de heer C.
Kolffvoorzitter van de K.N.V.V.L.
Alle opvarenden (8) door
.President Wierdsma' gered.
Zondagavond omstreeks half ne
gen is op een zandbank voor de ha
ven van Breskens het Belgische
10 ton metende jacht „La belle
poule" uit Ostende gestrand.
Het zond onmiddellijk lichtsei
nen uit, waarop uit Breskens de
reddingboot, de „President Wierds
ma" en het bergingsvaartuig „De
Bruinvis" uitvoeren, terwijl uit
Vlissingen een loodsboot van het
Nederlands Loodswezen ter assi
stentie uitvoer. Ongeveer te kwart
voor tien gelukte het de redding
boot vyf man van het inmiddels
onder water verdwenen zielbootje
aan boord te nemen. Drie vrouwen,
die nog in een sloep ronddreven,
werden later opgepikt door de mo
torsloep van de loodsboot „Zilver
meeuw" en door de „President
Wierdsma" overgenomen.
Zo meerde de reddingboot, te
gen half elf in de Breskense ha
ven, met. de gehele geredde be
manning van het gestrande jacht
aan boord. Alle geredden zyn te
Brussel wonende Belgen, die de in
de jachthaven van Breskens ge
stationeerde „La belle poule"
mochten gebruiken van de Ostend-
se eigenaar. Het jacht was verze
kerd. De bezittingen, die de Bel
gen mee aan boord hadden geno
men, zyn op drie koffers na verlo
ren gegaan.
Met natte kleren en de schrik nog
in de benen stapten de geredden het
café „Miranda" te Breskens binnen,
waar korte tijd later de natte kousen
en schoenen rond een snorrende ka
chel de enige stille getuigen waren
van de stranding.
En natuurlijk de aanwezigheid van
schipper J. Slis van de reddingboot,
die voor de dankbare geredden acht
maal zijn handtekening op een brief
kaart moest plaatsen. De 61-jarige
schipper van de „President Wierds
ma" van de Zuid Hollandse Reddings
Maatschappij werd zo'n beetje gehul
digd en hij had het, met de beman
ning stuurman C. Erasmus. machi
nist R. van Quekelberghe en matroos
W. van de Broecke waarachtig ver
diend ook!
Gewaarschuwd door de roeiers-
wacht te Vlissingen was schipper Slis
met zijn „President Wierdsma" de
woelige Westerschelde opgevaren,
recht op de vuurpijlen af, die de Bel
gen als noodseinen afstaken. Op de
plaat voor de Breskense haven, waar
het jacht aan de grond was gelopen,
stond een „mooie" deining, zoals de
schipper het later vertelde en de „Pre
sident Wierdsma" stampte keer op
keer op de plaat, dreigde zelfs vast
te lopen.
Maar men zette door, want het
jacht maakte lelijk slagzij.
Stampend kwam de „Wierdsma"
langszij. Eén van de vijf mannen
werd vóór overgenomen, de twee
de bij 't wand en de derde achtc:
't wand. De vierde trok schipper
Slis zelf van het zinkende jacht.
„La belle poule" lag toen zo scheef,
dat de vijfde en laatste schipbreu
keling, die zich aan het hoge boord
vastklampte, half in het water
hing. Net op tijd kon ook deze Belg
worden gered.
„We hebben een beetje moeten tob
ben, omdat het aardedonker was en
we de grond raakten", zei schipper
Slis, „maar hoe het ook gelopen was,
we hadden ze niet in de steek gela
ten".
Schipper Slis hééft de Belgen in
hun nood niet in de steek gelaten: te
gen tienen kon hy koers zetten naar
de haven van Breskens, hetgeen het
begin betekende van een vlotte terug
reis. Tegen twaalf uur vertrok het
gezelschap, weer monter, met twee
grote auto's in de richting België.
Het jacht werd vannacht bij hoog
water geheel overspoeld.
Geen kerkbouwsubsidies in
gemeenteprogram V.V.D.
In het ontwerp-gemeenteprogram
van de V.V.D., zoals dat zaterdag
door de vereniging van staten- en
raadsleden van de V.V.D. is vastge
steld, is niet opgenomen dc wense
lijkheid in daarvoor in aanmerking
komende gevallen een gemeentelijke
subsidie te verstrekken voor kerk
bouw.
Enkele leden stelden dat het deel
der bevolking, dat niet tot kerkge
nootschappen behoort, zich door de
ze subsidies aan kerkgenootschappen
benadeeld voelt, terwijl enkele anaere
leden meenden, dat deze gelden be
schikbaar komen voor kerkgenoot
schappen, die het best zijn georgani
seerd en de grootste bouwactiviteiten
de dag leggen. Voorts werd nog
gesteld, dat het onjuist is. kosten, die
nodig zijn voor kerkgenootschappen,
ta laten dragen door üiet-keit '.elijken.
op het ogenblik in Syrië zijn. zullen
echter tot nader order daar blijven,
zo heeft het Syrische opperbevel za
terdag bekendgemaakt.
Tussen 25 november cn 10 decem
ber zuller. in de Perzische Golf en in
de Zee van Oman vlootoefeningen
gehouden worden, waaraan Ameri
kaanse. Britse, Perzische, Turkse en
Pakistaanse eenheden zullen deelne
men, aldus heeft een officiële Paki
staanse woordvoerder meegedeeld.
Strijd op ,drie fronten'
om Nieuw-Guinea.
De minister van buitenlandse zaken
Soebandrio, heeft gezegd, dat Indo
nesië „op drie fronten zou strijden"
voor het verkrijgen van Nieuw-Gui-
nea.
Soebandrio. die hier vanuit New
York naar Djakarta is teruggekeerd,
waar hij aan het hoofd stond van de
Indonesische delegatie bij de Ver. Na
ties, noemde die fronten n#der als
Indonesië, Nederland en de Verenigde
Naties.
Stichting van de Arbeid
kwam weer bijeen.
Het bestuur van de Stichting van
de Arbeid is zaterdag weer bijeen ge
weest, ter voortzetting van de dis
cussies over de sociaal-economische
toestand.
De besprekingen in de boezem van
het bestuur zijn nog niet ten einde.
Ze zullen op 31 oktober worden voort
gezet.
De vakbonden willen een tijdelijke
verhoging van de kinderbijslag. De
werkgeversorganisaties verwerpen dit
voorstel niet. maar zijn er toch niet
zonder moeite van te overtuigen.
s vertrekken de onderzeebo-
H ten Hr. Ms. „Walrus" en Hr.
Ms. „Zeeleeuw" naar de West,
waar eerstgenoemd schip ter
H beschikking zal staan van een
expeditie van het geodetisch
M instituut te Delft, die de ver-
schijnselen van de aardbodem
in de gebieden rond het Pana-
makanaal zal onderzoeken.
llllllllliillllllllllllllillllllllllllllllllllllllllilllllllllllillllllllilllllllllllll
VERWACHT.
WISSELVALLIG WEER.
Enkele opklaringen maar ook hier
en daar buien. In net zuiden van het
land echter aanvankelijk nog zwaar
bewolkt. Ongeveer dezelfde tempera
turen als gisteren. Matige tot krach
tige en langs de knst krnehtïge tot
harde wind tussen znid-west en west.
ZON EN MAAN
22 oktober
Zon op 7.18 onder 17.34
Maan op 6.16 onder 17.03
