Dr. Holtrop: begroting grote
bijdrage
nationaal
tot herstel
evenwicht
Kleine gemeenten vergelijkbaar
met kleine zelfstandigen
KLANKBORD
LOZING RADIO-ACTIEVE AFVAL
NOG NIET BEVREDIGEND
KALVERMEELKOOPLIEDEN
WAREN OUD-S.S.'ERS
ZATERDAG 19 OKTOBER 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
De rijksbegroting belooft een belangrijke bijdrage te leveren tot het
herstel van het nationale evenwicht. Zekerheid dat dit herstel zonder
verdere financiële spanningen zal kunnen worden bereikt kan niet wor
den gegeven. Het is in het economisch leven nu eenmaal onvermijdelijk
dat de disposities voortdurend worden aangepast aan de gegeven mo
gelijkheden. Dit zei dr. M. W. Holtrop, president van de Nederlandsche
Bank in de algemene ledenvergadering van Nederlandse Werkge
vers te Rotterdam.
Mocht onverhoopt bljjken, aldus de heer Holtrop, dat de door de
financieringsspanningen aan de investeringen der lagere overheid en
aan de particuliere woningbouw opgelegde beperkingen groter zouden
zijn dan uit het oogpimt van een redelijke verdeling der nationale mid
delen is te aanvaarden dan zal een verdere beperking der bestedingen
in andere richting en met name die van de centrale overheid en van de
consumptieve bestedingen onder het oog moeten worden gezien.
Tegenover de voor evenwichtsherstel noodzakelijke vermindering van
de nationale bestedingen is het van belang, dat een voldoende vergro
ting van de export kan worden gesteld. Behalve de internationale con
currentiepositie speelt daarbij ook uiteraard de buitenlandse conjunc
tuur een zeer belangrijke rol. Dat beteugeling van de overbesteding
met zekere recessieverschijnselen gepaard zal gaan, is normaal en op
zichzelf ook geenszins verontrustend, aldus de heer Holtrop.
Voor het bedrijfsleven is een zekere
ontspanning van belang om tot een
bezinning op de feitelijke verhoudin
gen te kunnen komen en om de juist
heid van reeds getroffen of in voorbe
reiding zijnde investeringsdisposities
te beoordelen.
Mede afhankelijk van
buitenlandse conjunctuur
De omvang, welke deze ontspanning
zal aannemen, zal echter mede van de
ontwikkeling van de buitenlandse con
junctuur afhangen. Te dien aanzien is
er geen reden om te verwachten, al
dus de heer Holtrop, dat een ernstige
terugslag moet worden tegemoet ge
zien. Wel is het realistisch er mede
rekening te houden, dat de beteuge
ling van de overbesteding ook in net
buitenland een zekere ontspanning zal
teweegroepen.
Het streven van het Nederlandse be
drijfsleven dient derhalve in de hui
dige fase vooral te zijn gericht op de
verkrijging van een zo sterk moge
lijke kostenstructuur, opdat de basis
worde gelegd voor een voortgaande
Amerikaanse vlieger
springt uit toestel.
Vrijdagochtend omstreeks tien voor
twaalf heeft de bestuurder van een
F-lOOc „Super Sabre"-straaljager,
van het 32e Amerikaanse squadron,
dat op de vliegbasis Soesterberg van
de Koninklijke Luchtmacht is gele
gerd, zijn toestel moeten verlaten. Hij
niaakte gebruik van de schietstoel en
bevond zich naar uit bij de autoritei
ten binnengekomen berichten bleek,
op dat ogenblik ongeveer veertig km
ten noorden van Soesterberg boven
het LJselmeer.
Een helikopter van de opsporings-
en reddingsdienst van de marine
luchtvaartdienst vertrok onmiddellijk
na het bekend worden van de vlieg
basis Leeuwarden. Om acht minuten
voor twaalf, aldus de Marvo, meldde
de commandant van de helikopter,
luitenant-ter-zee tweede klasse
(oudste categorie) K. H. Versteeg, dat
de vlieger was gevondenOp on
geveer negen kilometer ten westen
van Sneek.
De vlieger, eerste luitenant Moham
med, is door de helikopter naar de
vliegbasis Leeuwarden gebracht. Hij
is ongedeerd. Het vliegtuig is in het
IJselmeer terechtgekomen.
Laatste van vijfling
te Toulon overleden
De laatste van de op 2 oktober te
Toulon geboren vijfling, Michele
Christofle, is vrijdag in een zieken
huis overleden.
Drie van de vijfling overleden bin
nen 24 uur na de geboorte, de vierde
vijf dagen later.
Op het IJselmeer is vrijdagavond
een kolenboot van duizend ton, gela
den met 900 ton kolen, gezonken. Het
werd getrokken door de motorsleep
boot „Marjo". De schipper van het ko-
lenschip, de heer Kleiburg en de an
dere opvarenden, zijn op de sleepboot
overgegaan.
KLOPPER. Een verwarmingsmon-
tcur was werkzaam in een flat te
Lyon. Plotseling hoorde hij angstaan
jagend kloppen. De monteur ging op
onderzoek uit en kwam tot de ontdek
king dat de signalen uit de schoor
steen kwamen. De monteur waar
schuwde de brandweer. De schoor
steen werd gedeeltelijk afgebroken.
Uit de nauwe schacht van ongeveer
vijftig centimeter kwam de heer Re-
veillin Falcoz. „Ik ben slaapwan
delaar", vertelde de klopgeest. Hij
had die avond tevoren wat gewandeld
op het platte dak en was in de schoor
steen gevallen, in zijn val passeerde
hij zeven verdiepingen.
RESULTAAT. Het resultaat was voor
de inbreker in een bank te Londen
niet bevredigend. Hij was het ge
bouw binnengeslopen en telkens als
een lid van het personeel binnen
kwam, werd deze geboeid en gefouil
leerd. De directeur slaagde er echter
in, de politie te waarschuwen. De in
breker sloeg op de vlucht. Zijn buit?
Een shilling ongeveer zestig cent.
Eén shilling ongeveer zestig cent.
evenwichtige expansie aldus de heer
Holtrop.
Het moet worden vastgesteld, dat de
vermindering van bestedingen, die in
enkele bestedingscategorieën daad
werkelijk is toegepast in belangrijke
mate is gefrusteerd door de uitbrei
ding van de bestedingen in de woning
bouw, die ten opzichte van 1956 op
niet minder dan ruim vier miljoen
gulden moet worden geschat.
Mocht echter, aldus de heer Hol
trop, de huidige beperking op de
bestedingen niet voldoende zijn in
de particuliere sector door welke
oorzaak dan ook, dan zal de beper
king van de investeringen van de
lagere overheid en van de investe
ringen in de woningbouw over
eenkomstig moeten worden ver
groot.
De investeringen van de lagere over
heid en de investeringen in de parti
culiere woningbouw treden in de voor
afgaande beschouwingswijze als sluit
post op. Dit is ook onvermijdelijk, al
dus de heer Holtrop, omdat deze beide
niet of nauwelijks beschikken over
eigen financieringsmiddelen, maar
aangewezen zijn op beroep op de ka
pitaalmarkt.
De mogelijkheid van dit beroep moet
de toetssteen zijn voor de realiseer
baarheid der nagestreefde investerin
gen. De ervaring van de jaren 1956
1957 heeft geleerd welke de gevolgen
zijn indien de norm van gezonde fi
nanciering, dat is financiering via de
kapitaalmarkt, uit het oog wordt ver
loren.
MINISTER OVER MISVORMDE KIKKERS
Internationale normen
niet overschreden.
Inderdaad, zo heeft de heer Suur-
hof, minister van sociale zaken en
volksgezondheid, medegedeeld, wordt
radio-actief materiaal afkomstig van
kernsplitsing, in een sloot te Amster
dam geloosd. Het is echter by een
door hem enige malen ingesteld on
derzoek niet gebleken dat hierby de
Internationaal aanvaarde normen zijn
overschreden. De minister zegt dit in
antwoord op vragen betreffende deze
lozing, gesteld door het Tweede Ka
merlid de heer Lamberts.
De minister erkent dat misvormin
gen bij in de sloot levende kikkers zijn
geconstateerd. Of in dit concrete ge
val al dan niet oorzakelijk verband
met de lozing van radioactief materi
aal bestaat, is bij de huidige stand der
wetenschap nog niet met zekerheid
uit te maken.
Bij het in Nederland plaatsvindende
GEHEIMZINNIGE BIJEENKOMST
Te Anna Paulownapolder
(Van onze correspondent).
Het raadslid, de heer A. Glim (O
PN) zorgde aan het einde van de ver
gadering van de raad der gemeente
Anna Paulowna, die woensdag on
der leiding van burgemeester mr. M.
Th. Mijnlieff werd gehouden, voor
de nodige sensatie toen hy wees op
een tweetal artikelen die in liet com
munistisch dagblad „De Waarheid"
zijn verschenen en waarin uit de doe
ken werd gedaan dat er in Anna Pau
lowna in café Neuvel onder leiding
van de heer B. Hueting byeenkom-
sen worden gehouden van oud-NSB-
ers, SS-ers e.d.
„Ik heb U daarover een brief ge
stuurd met het verzoek my inlichtin
gen te willen verstrekken aldus de
neer Glim en al behoort dit misschien
niet in een vergadering van de raad
thuis, spreker zou er graag iets over
willen vernemen.
De voorzitter bleek bereid te zijn
er een en ander over te zeggen. Er
was een verzoek binnengekomen van
Hueting om verlening van het slui
tingsuur voor een byeenkomst in café
Neuvel. Het ging om een bijeenkomst
van „buitenlandse cliënten van een
fabriek die zich belast met het ver
vaardigen van kalvermeel".
Burgemeester Mijnlieff verklaarde,
dat er geen aanleiding was om deze
vergunning te weigeren. Op de avond
van de bijeenkomst zo tegen twaalf
uur verscheen Hueting by de burge
meester met een andere onbekende
persoon, die later bleek Paul van Tie
nen te zijn, met verzoek nog langer
bijeen te mogen blyven. Toen de bur
gemeester daar tegen bezwaar maak
te ging de grote onbekende zich daar
mee bemoeien, waarop het verzoek
zonder meer werd afgewezen.
De leiding van de centrale
personeelsdienst
Zoals wij dezer dagen reeds mede.
deelden, is de minister van binnen
landse zaken voornemens de centrale
personeelsdienst ingrijpend te reorga
niseren. De uitvoering hiervan is
thans in studie.
Hangende deze studie heeft de mi
nister var. binnenlandse zaken, aldus
verneemt het ANP van bevoegde zij
de goedgevonden, dat de directeur
van de centrale personeelsdienst, de
heer D. W. Walkate, die ernstige be
zwaren tegen de voorgenomen reor
ganisatie heeft en daaraan moeilijk
kan medewerken, de dagelijkse lei
ding van zijn dienst voorlopig over
draagt aan de directeur van de rijks-
psychologische dienst, dr. F. J. E. Ho.
gewind.
De politie is er later nog bij ge
weest, zo wist de heer Glim verder
te vertellen en de mensen die de bij
eenkomst bezochten zijn nog slaags
geweest ook. De voorzitter zei, dat
achteraf gebleken was, dat er een stel
gewezen SS-ers byeen was waarom
het hem te meer verheugde dat hij
geen langer verlof had gegeven.
De heer Glim toonde zich zeer ver
ontwaardigd over deze gang van za
ken. Er was geen sprake van kalver
meel. zoals er ook geen sprake is van
grondonderzoek, waarachter deze
groep duistere lieden zich thans wil
gaan verbergen en waarvan men ad
vertenties in een blaadje kan aantref
fen.
wetenschappelijk onderioek inzake
biologische effecten van radioactivi
teit, onder meer in het medisch biolo
gisch instituut van de rijksverdedi
gingsorganisatie TNO, hebben ook
verschijnselen, als in dit geval gecon
stateerd, de volle aandacht, aldus de
minister.
Het onderzoek ter plaatse, dat tot
dusver reeds enige malen is ge
beurd, zal regelmatig worden voort
gezet.
De huidige wijze van lozing van af
valwater is niet bevredigend te ach
ten, ook al neemt men in aanmer
king, dat overschrijding van de in
ternationaal aanvaarde normen
niet is geconstateerd. De minister
bereidt in overleg met zijn hierbij
betrokken ambtgenoten algemene
maatregelen voor. onder andere met
betrekking tot de regeling van de
afvoer van radioactieve produktcn.
In het kader van deze maatregelen
zal uiteraard ook de toestand in het
onderhavige geval de aandacht heb
ben.
A-griep op de
terugtocht
Blijkens een mededeling van het
ministerie van sociale zaken en volks
gezondheid begint na de opgave over
de ontwikkeling van de A-gnep nu een
week geleden volgens bij de genees
kundige hoofdinspectie binnengeko
men berichten, de reeds toen gecon
stateerde lichte afname van het aan
tal influenzagevallen zich voor het
gehele land duidelijker af te teke
nen. Op sommige plaatsen spreekt
men over een reeds vrijwel afelopen
zijn van de epidemie.
Deze daling valt ook waar te ne
men in de ziekenhuisopnamen. Se
dert de influenza zich in ons land
openbaarde, heeft het aantal bij de
geneeskundige hoofdinspectie bekend
geworden sterfgevallen de 300 over.
schreden. Maar ook in het aantal
sterfgevallen, dat de laatste dagen
bekend wordt, is enige daling waar te
nemen.
Toen het Engelse koninklijke
paar per vliegtuig uit Wil-
liamsburg op het nationale
vliegveld van Washington ar-
M riveerdewerd het daar be-
j= groet door de Amerikaanse
s president Eisenhower. De foto
toont de president in gesprek
met een glimlachende konin-
gin Elizabeth.
1 (Telefoto A.N.P.)
Woningbouwlening
levert ruim 385
miljoen op
De N.V. Bank voor Nederlandse
Gemeenten heeft medegedeeld, dat
volgens voorlopige telling voor
ruim 385 miljoen gulden op de Na
tionale Woningbouwlening, waar
voor de inschrijving gisteren open
stond, is ingeschreven.
De bank is voornemens het te
aanvaarden bedrag vast te stellen
op het totaal ingeschreven bedrag,
zodat bij de toewijzing geen rductie
zal worden toegepast.
Rotterdam krijgt een
uitleendiscotheek.
Rotterdam zal binnenkort als eer
ste stad in Nederland over een uit
leendiscotheek gaan beschikken. De
Stichting „De Centrale Discotheek"
wil voor grammofoonplaten zijn wat
een bilbliotheek voor boeken is. Zij
heeft niet het oogmerk winst te
maken en hoopt begin volgend jaar
haar leden naast het klassieke re
pertoire ook platen van zelden uit
gevoerde werken ter beschikking te
stellen. Verder denkt men zich afde
lingen volksmuziek en litteratuur en
een historische afdeling.
Wanneer het platen betreft die
door aard of aantal niet uitgeleend
kunnen worden, dan is daarin in
zoverre voorzien, dat men ze kan
komen beluisteren. Het „Platenmu-
seum" zal daartoe ook een paar
avonden per week geopend zijn.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Maar combineren betekent vaak de
weg van de minste weerstand
Het is nog niet zo lang geleden, dat we eens een gesprek meemaakten
over de kleine zelfstandigen, die het tegenwoordig niet gemakkelijk heb
ben. Het is hard werken voor hen. Wanneer ze hulp nodig hebben is die
of niet te krijgen of, zo ze nog wel te krijgen is, niet te betalen. Zij moe
ten nagenoeg voor alles zelf zorgen. Ze vallen niet onder allerlei sociale
maatregelen. Hun zelfstandigheid wordt al meer een probleem. Deze tijd
met omwentelingen op allerlei gebied, maakt dat de positie van de kleine
zelfstandigen al meer afbrokkelt. Een van de gesprekspartners was van
oordeel, dat die kleine zelfstandigen de enig mogelijke gevolgtrekking
moesten maken, die er logisch in deze tijd te maken valt. De ander vond
het vanzelfsprekend dat zij alles deden om het hoofd boven water te hou
den. Beiden waren het er echter over eens, dat we juist in deze groep van
onze bevolking mensen vinden, die tot een zeer waardevol element van
onze samenleving behoren en dat hun kinderen van huis uit dikwijls iets
hebben meegekregen van die taaie vasthoudendheid, die niet opziet tegen
moeite en inspanning, waardoor ze iets bereiken in de maatschappij, ook
al kunnen ze dan niet terechtkomen in het bedrijf of de zaak van hun
vader.
Enigszins hiermee te vergelijken
zijn de kerkelijke gemeenten. Onder
dié gemeenten zijn er die een om
vang hebben en een organisatie, zo
dat zij de zaken wel rooien. Wan
neer er iets hersteld of gebouwd
moet worden, behoeven zij zich geen
zorgen te maken. Het komt wel voor
elkaar. Men durft schulden te ma
ken en doet dat met de zekerheid
dat de rente en aflossing uit de lo
pende rekening wel zal worden be
taald. Wanneer er een predikant
moet komen is men in staat hem als
traktement meer te bieden dan het
verplichte minimum. Wanneer de
aanslag van de een of andere cen
trale kas naar boven gaat of wan
neer men voor een pensioenpremie
meer moet betalen, maakt men zich
Vanaf 18 november a.s.
zullen bij de Neder
landse posterijen de
nieuwe Kinderzegels
1957" verkrijgbaar zijn.
Ditmaal zijn het kinder
portretten, die ontleend
zijn aan schilderijen
van Nederlandse mees
ters uit de 19e en de
eerste helft van de 20e
eeuw.
hier niet veel zorgen.
Doch er zijn ook andere gemeen
ten, die alle moeite hebben om fi-
nantieel de eindjes aan elkaar te
knopen. Wanneer er eens meerdere
uitgaven zijn, zit men altijd weer
voor de vraag waar dat vandaan
moet komen. Nog al eens dikwijls
pleegt men hier roofbouw, doordat
de kerk en de pastorie of wélke ge
bouwen men meer heeft, niet het
onderhoud krijgen dat nodig is. De
ze gemeenten, die een zielental heb
ben van enige honderden, hebben
het tegenwoordig niet gemakkelijk,
nu we leven in een tijd waarin alle
kosten omhoog gaan. Ook zij hebben
een „zelfkant" een groter of kleiner
aantal leden, van wie voor de kerke
lijke bijdragen en collecten niet zo
veel te verwachten is. Bovendien zijn
er ook hier, zoals overal, lieden, die
blijkbaar in de mening verkeren dat
de kerk meer met een dubbeltje kan
doen dan overal elders het geval is.
We hoorden pas uit Canada dat daar
niemand minder in enige kerkcollec-
te deed dan een dollar. Wij zijn er
in onze kerken nog lang niet aan
gewend dat men er niet minder in
doet dan een gulden. Het aantal gul
dens is gewoonlijk een gering per
centage van de munten die in de
collectezak worden gestoken.
Dit alles maakt dat de positie
van dc kleine gemeenten wordt
als de positie van de kleine zelf
standigen in de maatschappij. Ze
zijn er fier op een eigen gemeen
te te zijn, maar met het voort
gaan van de economische ontwik
keling en die gaat zeer snel
komt er voortdurend de vraag
naar boven of men het wel hou
den kan. Het is nog maar 5 jaar
geleden, dat er voor Brabant en
Limburg een rapport verschenen
is juist over de vraagstukken van
die kleine gemeenten. Als bijlage
was er aan toegevoegd een bere
kening van de minimum-inkoms
ten waarover een gemeente moest
kunnen beschikken. Die werden
(Vervolg op pag. 10)
Het Wereldgebeuren
Geen kans
Antoine Pinay heeft zich nooit op
de borst geslagen omdat hij een
of andere waardigheid bekleed
de. Toen hij in 1951 Frankryks mi
nister van vervoer, openbare werken
en toerisme was, schaamde hij zich
er niet voor om in een volle trein
op zijn koffertje te zitten, al had hij
door even zijn functie bekend te ma
ken. gemakkelijk een plaatsje kun
nen krijgen. Toen hij in 1952 uit
Saint-Chamond (nabij Lyon) waar
hij een leerfabriek heeft en het bur
gemeestersambt bekleedt, per trein
op reis was naar Parijs, overhandig
de de stationschef te Dyon hem 'n
telegram van de toenmalige presi
dent Vincent Auriol. „Of hrj zo goed
wilde zijn, een poging te doen om een
regering te vormen?" Hij wilde de
uitnodiging eerst niet geloven. Aan
een medereiziger vroeg hij: „Is het
vandaag 1 april?" Maar het was in
derdaad geen grap. Auriol meende,
dat een uitnodiging aan Pinay wel
tot de verbeelding van het Franse
volk zou spreken. En dat was zo.
En nog steeds geniet Pinay een gro
te mate van populariteit. Heeft hij
niet in de tijd, dat hij een
leidde van april tot december '52
kans gezien om de inflatie te stop
pen en de franc weer gezond te ma
ken? Pinay heeft er niet over ge
pocht, maar „men" heeft het niet
vergeten.
René Coty, de tegenwoordige pre
sident, hield ongetwijfeld daar
mee rekening, toen hij dezer da
gen aan Pinay verzocht, een nieuw
kabinet te vormen nadat Bourgès-
Maunoury met diens ploeg was ge
vallen. Opnieuw zijn er tekenen van
inflatie in het land, en de verstandige
zakenman Pinay zou, aldus redeneer
de Coty waarschijnlijk, opnieuw een
kans moeten krijgen, als redder op te
treden. Op grond van mkele simpele
stelregels stippelt Pinay immers, zo
wel in zaken als in de financiële po
litiek, zijn koers uit. Of hij als mi
nister optreedt, dan wel als afgevaar
digde in de volksvertegenwoordiging,
altyd staan deze vier punten by hem
voorop: 1. Het is dwaas, om meer
uit te geven dan men heeft. 2. Het
is even dwaas, om zyn uitgaven op
een slordige manier te doen. 3. Schul
den moeten betaald worden. 4. Het is
beschamend, wanneer men onregel
matigheden begaat ten koste van
degenen, die zich het verliezen van
geld niet kunnen veroorloven.
Op grond van diezelfde nuchter
heid heeft Pinay gisteren in de
Nationale Vergadering, tijdens
zijn investituurtoespraak, een aantal
gewichtige voorwaarden gesteld voor
een nieuw premierschap. Men zou
hem minstens een jaar aan de macht
moeten laten. In dat geval zou hrj
onmiddellijk een wetsontwerp indie
nen, dat zijn kabinet de macht zou
geven, om in dat jaar hervormingen
op financieel en administratief ge
bied in te voeren. Een tweede wets
voorstel zou de regering in staat
moeten stellen, algemene verkiezin
gen uit te schrijven als er voor de
tweede maal binnen anderhalf jaar
na de laatste verkiezingen een ka
binet ten val werd gebracht. Verder
stelde hy in het vooruitzicht, net als
in 1952, grote bezuinigingen op de
begroting. Uitbreiding van de uit
voer was een ander belangrijk doel,
dat Pinay de Kamerleden wilde doen
nastreven.
„Ik bestijg de tribune niet in de
peest van een polemiek", zo sprak
iij. „Maar de waarheid moet worden
gezegd. En die waarheid is de tegen-
ni> bussen de ontzaglijke moge-
lykheden van ons land en de politieke
crisis, die het verlamtWij moe-
ten een genezing brengen van de fi
nanciële en politieke crisis, die tot
de bodem der dingen gaat
Pniay, die niet rijk is bedeeld met
de gave der welsprekendheid,
heeft dus wel zijn uiterste best
gedaan, om de nationale vergadering
voorrijn plannen te winnen. Gister
avond laat echter besliste de stem-
nung dat hij niet de gelegenheid
krijgt, als premier een nieuw „Frans
wonder" na te streven.
Het ziet ernaar uit. dat een andere
formateur moeilijk andere wegen kan
inslaan dan die, welke hij heeft aan
gegeven. Het staat immers wel vast,
dat „operatief" moet worden inge
grepen.
ANTOINE PINAY
nuchter zakenman
Geen uitstel van dienstplicht.
Voor onderwijzers die in
19571958 beginnen
Het is inderdaad juist, dat in het
algemeen geen uitstel of verlenging
van uitstel is, of zal worden verleend
aan onderwijzers, die gedurende het
schooljaar 1957-1958 voor het eerst
een betrekking bij het onderwijs gaan
of zouden willen gaan vervullen. Wel
wordt aan hen die dit jaar de onvol
ledige bevoegdheid hebben behaald,
uitstel verleend ten behoeve van de
studie voor de volledige bevoegdheid
aan een inrichting voor dagonderwijs.
De minister voor defensie, ir. C. Staf,
heeft dit geantwoord op vragen van
I het Tweede Kamerlid de heer Kleij-
wegt.