Overeenstemming in Casablanca VREEMDE VERKEERSREGELS LOKALE BIJZONDERHEDEN VRIJDAG 18 OKTOBER 1957 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT Hoor ARTHUR BRYANT van LORD ALAN BROOKE de vechterhand van WINSTON naar het oorl geconfereerd over de mening van de Amerikaanse adviseurs, als zou Japan de voornaamste vijand zijn en Duitsland op de tweede plaats komen. Wij zullen morgen opnieuw bijeenkomen om deze kwestie on der de loep te nemen". Brooke had een zwaar hoofd in het resultaat van de besprekin- Een. Het was echter aan Sir John ill, de vroegere chef-staf te dan ken, dat er schot kwam in de con ferentie. Dill vroeg Brooke de za ken tevoren met Marshall te be spreken om hierdoor het pad te ef fenen voor het overleg in groter verband. Overtuigd Het is tenslotte Alan Brooke ge weest, die, de uitputting; nabij, in glasheldere en uitvoerige plei dooien het Britse standpunt in gang deed vinden bij de Amerika nen. Hij maakte duidelijk, dat een invasie op dit ogenblik in Noord- Frankrijk door de in West-Europa aanwezige Duitse troepen gemak kelijk kon worden afgeslagen. Aan de ander kant meende hij door een inval van de Middellandse Zee uit in 1943 reeds een overwinning te kunnen bewerkstelligen, vooral ge zien de onvoldoende noord-zuid- verbindingen, die de vijand in Eu ropa had. Tegen het einde van dat jaar zou Duitsland tientallen divi sies en duizenden vliegtuigen aan dit zuidelijke front moeten gebrui ken, waardoor het Russische front minder onder druk komt te staan en waardoor minder divisies in Frankrijk kimnen worden ingezet als in 1944 een invasie wel moge lijk blijkt te zijn. Alan Brooke overtuigde de een na de ander van de juistheid van zijn inzichten. Op de 20ste januari kon hij zeker zijn van het feit, dat de grondslag voor een overeenkomst was gelegd. Hoger Commando Er werd die dag meer bereikt. De Engelsen en de Amerikanen kwa men overeen een Hoger Comman do in Noord-Afrika te stichten. Zij waren het erover eens, dat er dringend behoefte was aan een overkoepeling van de strijdkrach ten in Afrika. De samenwerking tussen het Eerste en het Achtste Engelse Leger, de Amerikaanse en de Franse strijdkrachten liet te wensen over en een coördinatie was dringend nodig. Maar wie moest worden geplaatst in de ver antwoordelijke functie van opper bevelhebber Volgens vele inzichten was het wenselijk het commando op te dia gen aan Eisenhower, maar al dus Brooke in zijn aantekeningen hij bezat in tactisch noch in strategisch opzicht de kwaliteiten, die voor het verrichten van deze taak nodig waren. Door Alexan der van het Midden-Oosten naar dit Hoger Commando over te brengen kon in dit hiaat worden voorzien. Het was deze Britse suggestie, die ter tafel kwam, en die na langdu rige besprekingen de goedkeuring van de Amerikanen kreeg. Casa blanca kwam toch tot resultaten! Succes Als gevolg van de besprekingen werd Eisenhower inderdaad op perbevelhebber van het nieuwe Hogere Commando, dat zich als voornaamste taak moest stellen Afrika van de Duits-Italiaanse troepen te zuiveren. Montgomery had inmiddels al gezorgd voor een nieuwe stap in deze zuivering, nl. de bezetting van Tripolis. De in val in Sicilië zou in handen komen van drie Britse officieren, Alexan der, Cunningham en Tedder. De voor Churchill en Brooke zo DE CONFERENTIE tussen de Engelsen en Amerika nen in Casablanca werd een overwinning voor Alan Brooke, de Britse chef-staf: de Amerikanen gingen ten slotte akkoord met zijn strategische inzichten voor het nieuwe oorlogsjaar 1943. De twee dagen rust, die Churchill en Brooke na de conferentie zouden genieten werden abrupt afgebroken Churchill kon niet langer wachten; de oorlog was nog lang niet gewonnen. En voort ging het weer naar Caïro. Een foto waard ii Marrakesj had Chur chill, die na de vermoei ende besprekingen ie Casablanca hier enkele da gen wilde rusten en schil deren zijn intrek genomen in de villa van Mrs. Tayler. Reeds op de eerste dag liet hij Alan Brooke bij zich ko men om te zeggen, dat hij 's avonds nog weer weg wilde. Brooke ging naar de villa en in het dagboek schrijft hij over deze och tend: ,Jk ging dadelijk naar Mrs. Taylers villa. Ik werd in Churchills kamer gela ten. Hij lag in bed. Ik had hem dikicijls in bed zien liggen, maar dit was toch al heel bijzonder. De kamer moest die van Tayler zijn. Zij was in Moorse stijl ingericht. Het plafond was een prachtig fresco van groen, blauw en goud. Het hoofdeinde van het bed ging over in een al koof van 'Moorse tekenin gen met een religieus licht aan beide kanten. Het bed was bedekt met 'n blauwe zijden sprei. De rest van de kamer was in overeen stemming met het beschil derde, Arabische plafond- En daar in dat bed zat Winston Churchill in zijn groen met rood en gouden drakenpyjama, zijn haar of wat er nog van over is stond recht overeind, de religieuze lichtschipi- sels weerkaatsten op zijn wang en uit zijn mond stak een enorme sigaar. Ik had er alles voor over op dat moment 'n kleurenfoto van hem te kunnen metken....!" (XII) DE BESPREKINGEN tussen Churchill en Roosevelt en tussen de Britse en Amerikaanse militaire leiders in Casablanca in januari 1943 kwamen moei lijk op gang. De Amerikanen na men alle tijd voor het uitwisse len van de plannen en ideeën, waarbij zij zich overigens vast hielden aan hun eigen stand punten en chef-staf Alan Brooke had dagenlange conferenties nodig eer hij begrip vond voor zijn strategie, die in het komend jaar moest worden toegepast. Churchill had zijn militaire on derhandelaars opgedragen ook de tijd te nemen en geen beslissingen te forceren. Als resultaat wenste hij een overeenkomst te zien be reikt, niet alleen over de zuivering van de Noordafrikaanse kust en een bezetting van Sicilië in 1943, maar ook over het terugwinnen van Birma en over de voorberei dingen voor een invasie in Frank rijk. Langzaam Vijf dagen lang duurde het over leg tussen de Britse militaire des kundigen onder aanvoering van Alan Brooke en de Amenkanen. Het is een langzaam en saai pro ces, zo meende Brooke in zijn aan tekeningen te moeten vermelden. „Alle bijzonderheden moeten wor den uitgelegd en nog eens worden uitgelegd voor zij er iets van be grijpen. En dan nog tonen zij soms maar weinig begrip voor onze standpunten". En hy schrijft: „17 januari Een hopeloze dag. Wij zijn verder van een overeen komst af dan ooit tevoren. Wij hebben nog steeds geen overeen stemming kunnen bereiken over Birma, over de strijd in de Pacific en over IJsland. Wij hebben lang s Tijdens de conferentie te Casa- blanca werd uitvoerig overleg ge- pleegd tussen de geallieerde op- perbevelhebbers. V.l.n.r.: Eden, H Alan Brooke, luchtmaarschalk Tedder, admiraal Cunningham, generaal Alexander, generaal s Marshall, generaal Eisenhower s en generaal Montgomery. In het midden Churchill. Iflllllllllllllllllllllllllllllllllllillll een nog al rare gewaarwording, als U dat voor het eerst mee maakt. En het is maar goed, dat het verkeer er niet zo intensief is Zelf hadden we al ruzie met de Joego-Slavische politie, toen we nog geen half uur in Joego-Slavië wa ren. Dat was 's avonds in Maribor, juist even over de grens. Er was daar een groot plein waarop in het midden een verlichte wegwijzer de richting naar Zagreb aanwees. De onvergeeflijke fout die wij toen maakten begon pas tot ons door te dringen, toen we de aangegeven weg al hadden ingeslagen: het was mis schien wel de bedoeling geweest, dat we om dat mooie plein zouden heenrijden. Maar het onheil was al gebeurd en haastig kwam uit een hoek van het plein een politieagent op ons afsnellen met een mooie gro te rode stoplamp, verheugd dat hij dit splinternieuwe apparaat kon ge bruiken. Hij begon met ons te vra gen of we Sloveens spraken, kenne lijk de enige taal die hij zelf meester was (omdat het z'n moedertaal was) en wees vervolgens triomfan telijk op een grote blauwe pijl. In derdaad hadden we dus om het plein heen moeten rijden. Het baatte niet dat we de man aan bet verstand brachten, dat we die pijl van de an dere kant komende helemaal niet konden zien en dat er daar geen stond, we moesten op de bon en dat kostte ons twee gulden. Ze hadden dat mooie plein daar toch immers niet voor niets gemaakt! Was het i nu maar bij die twee gulden geble- j ven, dan waren we misschien nog 1 bereid geweest die te betalen (ook al zou geen Nederlandse politie agent een buitenlander voor zo'n kleine vergissing bekeuren). De man mocht deze boete echter zelf niet incasseren en we moesten dus opgebracht worden naar het bureau Dat was ons toch echt te veel, wes halve wij reageerden met een diep indrukken van het gaspedaal, een verbouwereerde agent achterlatende, die toen niets beters wist te doen, dan ons nummer noteren. Overigens hebben wij daarbij waarschijnlijk nog een tweede over treding begaan, n.l. overschrijding van de maximum snelheid, want dat kan in Joego-Slavië al heel gauw gebeuren. Het verkeer is daar nu eenmaal nog steeds in de eerste plaats ingesteld op ossenkarren en muilezels en derhalve zijn maximum snelheden van 15 kilometer per uur er heel gewoon, waaraan uiteraard geen enkele automobilist zich hand* Advertentie succesvolle besprekingen werden op zondag 24 januari afgesloten. De minister-president en zijn chef van de generale staf gingen naar Marrakesj, waar Churchill een paar dagen zou schilderen in af wachting van het besluit van de regering over zijn voorgenomen bezoek aan de Turkse minister president. Maar de vakantie zou niet lang duren. Brooke schrijft: ..25 januari Wij waren van plan hier twee dagen te blijven. Ik zou een dag op de patrijzen jacht gaan. Churchill liet me vanmorgen komen en zei, dat hij vanavond al wilde vertrek ken naar Caïro. Na uitwisse ling van telegrammen leek het beter de volgende morgen te gaan. Daarna zouden we op Cyprus de Turkse minister-pre sident ontmoeten en tenslotte zouden we Tripolis aandoen om Montgomery en Anderson te spreken". Geen vrij Na de oorlog tekende Alan Brooke hierby aan: „De gebeurtenissen van deze dag verdienen een nadere toelichting, 's Morgens leek het leven aantrek kelijk. Het zware werk van de con ferentie in Casablanca was voor bij en ik had twee heerlijke dagen voor mij liggen om de oorlog een ogenblik té vergeten. Opgewekt verliet ik 's morgens het Maraou- nia Hotel om met de auto het At lasgebergte in te trekken voor de patrijzenjacht. Het zou anders lo boor ik de auto had bereikt werd ik geroepen voor de telefoon. Churchill wenste mij te spreken. Toen ik by hem kwam vertelde liy me, dat we om zes uur 's avonds zouden vertrekken. Ik antwoord de. dat hij hier toch met alle ge weld heen wilde om het landschap te schilderen. Hy zei echter, dat hy 's middags nog twee uur zou kunnen schilderen, en begon toen weer: „We vertrekken om zes uur." Ik vroeg hem. waar we heen zouden gaan. Zijn antwoord was typerend voor Churchill. „Dat heb ik nog niet beslotenzei h«." Het kwam er op neer, dat Win ston öf de volgende dag in Lon den het parlement tal van vragen zou beantwoorden öf op reis kon gaan naar Caïro. Dit zou afhan gen van de beslissing van het ka binet. Alan Brooke schrijft voorts: „Ik deed nog een poging om mijn patrijzenjacht te redden en vertelde hem, dat er bijzonder wei nig tijd was om Caïro op de hoog te te stellen. Het telegram moest hier in code worden gezet en in Londen weer worden omgezet. Mi- les Lampson. bij wie wij in Caïro zouden verblijven, zou het bericht eerst laat in de avond kunnen krijgen. Maar het hielp niet. Churchill vond, dat er volop tyd was. Myn korte vakantie was in het water gevallen en het enige, wat ik kon Wie Joego-Slavië per auto wil bereizen moet zich één belangrijke ver keersregel inprenten: koeien, voetgangers en ezels hebben voorrang bo ven alle snelverkeer. Met deze wetenschap gewapend heeft men althans kans zonder al te veel brokken door het land te komen. Maar daar naast bestaat er nog een serie bijzondere regels, waarvan men toch ook wel weet moet hebben. Zo hebben wij ervaren, dat in het district waarin wij op het ogenblik vertoeven een voorschrift bestaat volgens hetwelk men bij iedere wegkruising moet toeteren, en wel éénmaal wanneer men rechtdoor gaat, twee maal bij rechts, en drie maal bij links afslaan. Bo vendien moet men toeteren bij iedere voetganger, wielrijder of boeren kar, die men inhaalt. Overigens moet U nu niet geloven, dat al dat getoe ter veel effect heeft, want er is geen enkele boer, die ook maar een duim breed opzij gaat voor een auto-claxon. En mocht hij tenslotte toch nog wakker schrikken dan kunt C er verzekerd van zijn, dat hij precies de andere kant uitwijkt dan U verwacht had. Het is ook veel voorkomend, dat men een claxonsignaal alleen maar opvat als een aanleiding om nog gauw even over te steken. Maar weest U nu niet zo naief om te me nen, dat U de claxon dan maar on aangeroerd moet laten als de wiel rijder voor U ver genoeg rechts (of links) van de weg rijdt, want als U met de man in aanrijding mocht ko men doordat deze tijdens het inha len plotseling een rare bocht maakt, bent U gegarandeerd de schuldige als de zaak voor de rechtbank komt. U heeft immers niet getoeterd, en dus had de man het volste recht om plotseling naar het midden van de weg te zwenken: hij kon toch niet weten, dat U er aan kwam.... Overigens moet U hier nu ook weer niet de lering uit trekken, om dan maar constant te toete ren, want dan krijgt U beslist ru zie met de politie. Er zijn ook een heleboel plaatsen, waar U perti nent niet mag toeteren, in heel Zagreb bijvoorbeeld niet, ook al loopt er een heel regiment voet gangers voor uw wielen. Dan moet U rustig wachten, totdat ze opzij willen gaan. Zagreb heeft trouwens nog een andere hoogst originele eigenaardigheid, name lijk dat het langzame verkeer daar in een aantal hoofdstraten midden op de weg rijdt en het snelverkeer aan de kanten... Dien tengevolge dient U uw auto daar ook midden op de weg te parke ren. Het langzame verkeer hoort U rechts in te halen, maar het snelverkeer links. Het is allemaal REIZEN IN JOEGO-SLAVIË doen was een kort uitstapje naar de bergen in <le middag. Wij vertrokken om half zeven en nadat het vliegtuig in een spiraal was opgeklommen tot 14.500 voet hadden wij een prach tig uitzicht over het besneeuwde Atlasgebergte. Enige tijd later verdween het toestel in de duister nis om de sprong te nemen over het enorme woestijnland, een sprong van 2300 mijl." Wijn „26 januari, Caïro. Na een enigszins oncomfortabele nacht zagen we een zonsopgang boven de woestijn. We hadden ongeveer elf uur gevlogen. Kort daarna landden wy en reden wij naar de ambassade, waar Miles Lampson en Jacqueline ons ontvingen. Churchill wendde zich toen tot mij. „Zullen we eerst maar ont bijten?" Ik voelde, dat hy deze vraag tot Jacqueline had dienen te richten, dus antwoordde ik maar: „Ik denk, dat we misschien beter eerst even ons kunnen was sen en scheren." Maar hy zei: „Neen we gaan nü ontbijten", en keerde zich tot Jacqueline met de vraag of het eten al klaar stond. Zij verzekerde hem, dat alles gereed was en ging hem voor naar de eetkamer, waar ze een kop thee voor hem inschonk. Maar de minister-president nam hier geen genoegen mee. Hij vroeg om een glas witte wijn. Er werd een karaf gebracht en nadat hij een glas had gedronken wendde bij zich tot Jacqueline en zei: „Ah, dat is lekker. Weet U, ik heb vandaag al twee glazen whisky soda en twee grote siga ren genuttigd Dat was weer typisch Chur chill Volgende artikel: Turken kennen geen geheimen

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 7