Autoriteiten oriënteerden zich op verdedigings voorbereiding Zeeuwse Almanak GEMAAL BIJ OUWERKERK WERD OFFICIEEL OPGELEVERD PRESIDENTES NED. CHRISTEN VROUWENBOND IN GOES BIJEEN 2 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DONDERDAG 17 OKTOBER 1957 IN CONCERTZAAL IN MIDDELBURG Provinciaal bestuur van Zeeland had belangwekkend programma opgesteld „HOEWEL ZEELAND niet rechtstreeks betrokken ral worden in de eerste fase van een eventuele nieuwe wereldoorlog, moet men er toch rekening mee houden, dat de provincie niet gespaard ral blijven voor de gevaren er van. Daarvoor is Zeeland te belangrijk als knooppunt in de aanvoerlijnen van voedsel en materialen voor geheel Nederland en België en voor de geallieerde legers". Aldus de directeur van het Defensie Studiecentrum, de luitenant-generaal Th. E. E. H. Mathon, in rijn rede over de „Civiele verdedigingsvoorbereiding ln het bijzonder in de pro vincie Zeeland", die hij woensdagmiddag in de Concert- en Gehoorzaal te Middelburg uitsprak tijdens een oriënteringsbijeenkomst voor provin ciale en gemeentelijke autoriteiten, alsmede personen en organisaties uit het bedrijfs- en maatschappelijk leven. Deze vergadering was belegd door het provinciaal bestuur van Zeeland en werd bijgewoond door onge veer 200 personen. De aanwezigen hebben echter niet alleen geluisterd naar de bezielen de lezing van generaal Mathon. In de morgenuren sprak het hoofd van de afdeling organisatie Bescher ming Bevolking van het ministerie van Binnenlandse Zaken, de heer G. J. D. Franken over „De B.B. in de atoomoorlogvoering", waarna de heer H. Trebels, het hoofd van de ABC-dienst van het genoemde mi nisterie, op duidelijke wijze een toe lichting gaf bij een film op het ge bied van de atomische oorlogvoe ring. De aanwezigen werden aan het begin der vergadering namens het provinciaal bestuur welkom gehe ten door de commissaris der konin gin in Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, die er op wees. dat op deze bijeenkomst niet uitsluitend ge sproken zou worden over de B.B., maar over de burgerlijke verdedi ging in de ruimste zin des woords, temeer daar de positie van de bur gerij in een eventuele oorlog steeds belangrijker wordt. Vooral de afge sloten gebiedsdelen in de provincie maken het noodzakelijk om te im proviseren en daarvoor is deze ver gadering belangrijk, aldus de com missaris. De heer Franken begon zijn rede met een uiteenzetting over de poli tieke verhoudingen tussen oost en west en ging vervolgens in het kort de ontwikkeling van de bewapening na de laatste wereldoorlog na. Ver der wees hij er op, dat de vrije we reld in staat is om betere zaken te stellen tegenover de ontwikkeling van het geleide projectiel in Rus land. In deze machtfactor speelt de B.B. een belangrijke, rol, vervolgde de heer Franken, belangrijker dan de meeste mensen wel denken. De verdediging van de vrije wereld is niet uitsluitend meer een militaire aangelegenheid en in een eventuele oorlog moet de burgerij haar aan deel tot een maximum leveren. Als hierbij de factor morele kracht zou ontbreken, zou een paniek kunnen ontstaan, die het technische goed uitgerust militaire apparaat teniet zou doen. In vogelvlucht nam de heer Franken daarna de belangrijke factoren door, die bij de B.B. een rol spelen. Hierbij stipte hij aan, dat bij de laatste oefening van rijkswege de Zeeuwse Bescher ming Bevolking een uitstekende staat van paraatheid te zien ge geven heeft. Met goed uitgerus te vitale onderdelen, waarschu- wings- en alarmsystemen, als mede verblndinssystemen, waar mee men onder mee bij de (vre- des)ramp van februari '58 uitste kend verrichtte, is de B.B. vrij aardig georganiseerd om op te treden tegen oorlogshandelingen. „Het zou echter een grote fout zijn om het daarbij te laten", aldus de heer Franken, „want in verband met de atoomoorlogvoering heeft men een nieuw apparaat nodig, na melijk de ABC-dienst. Niet alleen kan ons land doelwit zijn van atoomaanvallen, maar ook de ge volgen van ontploffingen in het bui tenland zijn groot. Daarom moeten we ons daartegen verdedigen". Tot slot betoogde de heer Fran ken, dat hiervoor een grootscheep se samenwerking nodig is tussen overheid en burgerij. Een film liet vervolgens de uitwerking zien van een nominale atoombom, waarbij te vens de beschermingsmaatregelen naar voren gebracht werden, die ge troffen kunnen worden tegen de fel le lichtflits, de hittestraling, de luchtdruk en de gamma-stralen. De heer Trebels gaf er een toelichting bij, waarna hij voorts nader inging op het gevaar, dat ook ons land bedreigt van de kant van de radio actieve neerslag, de fallout, die mis schien nog ernstiger ls dan enig an der gevolg van de kernwapenexplo sie. Fallout Deze fallout maakt het bescher mingsprobleem moeilijk en men kan zich er alleen tegen bescher men in goed ingerichte schuil kelders. Na enige dagen zal als regel de straling zover in sterk te zijn afgenomen, dat het mo gelijk ls een beperkte terugkeer naar het „normale" leven te be ginnen. Er zal echter nog lange tijd steeds enige besmetting zijn, vooral de veldgewassen zullen radioactief zijn besmet. Een streng toezicht is dus noodzake lijk. Aan de hand van een kaart maakte de heer Trebels duidelijk dat Zeeland bijv. door fallout, overgewaaid uit Engeland ge troffen kan worden. Op deze beiden inleidingen werden vele vragen gesteld, waarna de heer Franken nog meedeelde, dat in de naast toekomst de bevolking in hoofdlijnen zal worden voorgelicht over de gevaren, die dreigen bij een atoomaanval. „Wanneer dit, gezien in de internationale situatie, past, zal de regering aandringen om be paalde maatregelen te nemen", al dus besloot de heer Franken. Generaal Mathon ging in de mid dagvergadering nader in op de ci viele verdedigingsvoorbereiding in 't bijzonder in Zeeland. Spreker stipte dat de civiele verdediging de bevordering en instandhouding is van het moreel van het maatscnap- >elijk en economisch leven. Iedereen n Nederland heeft hierbij een taak te vervullen, namelijk strijden tegen de vernieling, de angst, het verlies van het moreel. Soepbord Generaal Mathon vergeleek Neder land met een „soepbord", waar op de bodem zeer veel mensen wonen, die het waard zijn om beschermd te worden. En welke plaats heeft Zee land nu in het geheel van de Neder landse en de geallieerde verdedi ging? Hierbij ging de generaal na der in op de onderverdeling van de civiele verdediging, waarbij in standhouding van het vervoer in enigerlei vorm het belangrijkste is. Zeeland is immers dc „mond" voor Nederland en België, waarin het VAN TOT UITGEPLUKT.».. Nog is er een grote bedrijvigheid in de boomgaarden, nóg hangen late sortimenten als Jonathan en Golden Delicious aan Zeelands fruitbomen, maar over een dag of veertien zal hiervan wel bijna niets meer te be merken zijn. Want dan is het voor dit seizoen gedaan met de Zeeuwse fruitpluk. Enkele kleine bedrijven zijn met het binnenhalen van dc oogst al gereed gekomen en op de middelgrote en grote bedrijven zal men nog enige dagen bezig zijn met de laatste fruit- activiteiten voor de winter intreedt. Dank zij het feit, dat het weer de laatste dagen nog onverwachte en goede wendingen heeft genomen, heeft men grotere vorderingen met de pluk kunnen maken, dan verwacht werd. De stormschade is tot een mi nimum beperkt gebleven, de najaars stormen hebben „fruittechnisch" be- SEIZOEN... 't Seizoen is weer begonnen; alle A-gr iephinderpalen ten spijt en ook in de Zeeuwse schouwburg- en con certzalen gloeien avond aan avond de voetlichten weer aan om musici, toneelspelers en kleinkunstenaars in het licht der schijmoerpers te plaat sen. De reeksen abonnementsvoor stellingen, Nutsavonden, Z.V.U.,- en kunstkringuitvoeringen draaien weer op volle toeren. Als een doorlopend bewijs, dat er in de provincie ook op cultureel gebied echt wel „iets te doen is". Ook al hoort ge nog altijd legio klaagzangen uit het heir der grote-stadminnaarsals zouden we hier zo akelig veel tekort komen De trouwe schouwburg- en con- certzaalhezoekers zijn het daar ver moedelijk niet mee eens. Die weten zo langzamerhand wél beter en deze trouwe schare is het dan, die elkaar in deze dagen voor het eerst na een klein jaar weer terugziet. In de pau zes, met een kleintje koffie- „Men" ia weer present, een klein jaartje ouder geworden, maar voor het ove rige is er niet zo heel veel veran derd. In de pauzegesprekken over de kunst, is er hoogstens de kunst maan bijgekomen.... zien dus kennelijk niet veel om het lijf gehad. En de Zeeuwse kwekers? De oogst van dit jaar is hen nog niet tegengevallen, hoewel men ze toch met moet gaan vergelijken met die van vorige jaren. Er zijn bedrijven, die werkelijk wel een beetje te kla gen hebben en er zijn ook bedrijven, waar men toch nog van een redelijke oogst kan spreken, FEESTNEUZEN EN FIETSENDIEVEN Nadat de heren J. v. d. W. en L. v. G. uit Steenbergen een hele avond heerlijk kermis hadden gevierd in Nieuw-Vossemeer (even buiten de grenzen van deze rubriek....), wil den ze in opperbeste stemming huiswaarts keren. Maar de terugweg die in zulke gevallen altijd da moeilijkste pleegt te zijn ging niet zo gemakkelijk als de heenweg, die de heren per taxi hadden afgelegd. Want het geld was op en over een bus be hoefden ze niet meer te denken. Toen hebben ze maar een paar fietsen ge nomen, die voor een café op hun eveneens kermisvierende eigenaars tonden te wachten. Toen ook deze mannen huiswaarts wilden en hun fietsten misten, hebben zij de rijkspo litie gewaarschuwd, die snel op on derzoek uitging en nog dezelfde nacht de twee fietsende „feestneuzen" kon aanhouden en de gestolen rijwielen beslag nemen. De Steenbergers wer den ingesloten.... NOG EEN KLOK. Een aantal gemeenten in Zeeuwsch- Vlaanderen heeft al een klok voor net nieuwe carillon van de St.-Willibror- dus-basiliek te Hulst gegeven. Thans heeft ook Koewacht een bedrag be schikbaar gesteld voor een klok. In de jongste raadszitting besloten de Koewachtse „vroede vaderen" 215 gul den uit te trekken voor de aanschaf van dit „vriendschapssymbool". Partij zomerappels op veiling in Kapelle. De gebr. Lindenbergh te Wemel- dinge, de kwekers van de door hen geseslecteerde Scarlet Pimpernel, hebben een nieuw succes geboekt met deze rood gekleurde zomerap- pel. Op 1 augustus werd een partij in het koelhuis geplaatst en deze appels werden woensdag 16 okto ber op de Kapelse veiling verkocht. Er werd hiervoor een prijs van 1.291.37 per kilo betaald. Concert Hedenavond zal de muziekvereniging „Euphonia" van de inrichting „Vre derust" te Bergen op Zoom een con cert verzorgen voor de patiënten en omwonenden. voedsel binnenkomt. Daarnaast moest gezorgd worden vQor voort zetting van de agrarische produk- tie en de uitvoer daarvan, terwijl ook het produktie- en reparatiepro ces hoewel uiteraard niet nor maal voortgang zal moeten vin den. Belangrijk noemde de generaal ook de morele weerbaarheid (verdedi ging), waarbij de punten voorlich ting, onderwijs en opvoeding, maat schappelijk werk en ontspanning aan de orde komen. Civiele verdediging is dus niets anders dan handhaven van het be stuur ln oorlogstijd, waarbij iedere Zeeuw (en Nederlander) zo goed mogelijk moet trachten om zijn taak te vervullen, ieder op zijn of haar eigen plaats. „Als de waak zaamheid en de fierheid er zijn, komt de offervaardigheid vanzelf. Deze drie factoren moeten ons lei den", aldus besloot generaal Mathon. In een kernachtige slottoespraak wees de commissaris van de konin gin er op, dat men zich geen zand in de ogen moet laten strooien door hen, die menen, dat het oosten het goed meent met het westen. „Wij zijn het uiteindelijk, die overwin nen", aldus de commissaris en zon der dit geloof doet een regiment niets. Zeeland zal eerst dan een be langrijk punt zijn als wij geloven in de overwinning. DIJKGRAAF ONTHULDE WAPEN Enkele honderden meters vanaf de enorme caissons, die indertijd heb ben gediend voor de afsluiting van de stroomgaten bij Ouwerkerk, is woensdagmorgen het nieuwe gemaal van de polders Vierbannen en Oos- terland en het waterschap Bruinisse officieel opgeleverd. Met de vol tooiing van dit gemaal is men op Schouwen-Duiveland weer een stap dichter bij de verwekelijking van de nieuwe en betere waterlozing op het eiland gekomen. Als laatste werk "is thans nog in aanbouw het gemaal Prommelsluls onder Kerkwerve. Ter zijner tijd zal de commissaris van de koningin ln de provincie Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casembroot, de nieuwe gemalen op het eiland officieel ln gebruik stellen. voor de polder Vierbannen 2.50 me ter. Het verschil is ontstaan, om dat de polder Vierbannen lager ligt. De mogelijkheid bestaat, dat ook tij dens hoogwater gesueerd kan wor den. Bij het gemaal zijn verder twee dienstwoningen gebouwd voor het personeel, de machinist de heer C. J. Zoeter en de waterstaatkundig ambtenaar van de polder Vierban nen, de heer N. v. d. Linde. Gecombineerde suëring van drie polders. Het gemaal te Ouwerkerk is ge bouwd in het gebied van de polder Vierbannen en verzorgd naast de be maling van deze polder ook de suë ring van het waterschap Bruinisse en de polder Oosterland, waardoor dus een gecombineerde waterlozing is ontstaan. Het proefdraaien van het nieuwe gemaal is tot nu toe tot tevredenheid van alle betrokken pol derbesturen verlopen. De heer H. C. v. d. Zande te Nieu- werkerk, dijkgraaf van de polder Vierbannen, aanvaardde het nieuwe gemaal. Hij onthulde het wapen van Duiveland, dat in een der muren is aangebracht. Daarna memoreerde hij in het kort de geschiedenis van de polder. ,Het is wel toevallig, dat vandaag sloper is begonnen met de af braak van 't oude gemaal Steven- sluis, dat 80 jaar lang dienst heeft gedaan", aldus de heer Van der Zan- Stevensluls sueerde ln het Dijk- water bij Drelschor. Het was aan vankelijk een stoomgemaal, maar werd later omgebouwd voor het ge bruik van dieselmotoren. Het gemaal te Ouwerkerk, dat geen naam heeft gekregen, in ver band met de komende sanering van het waterschap Schouwen, beschikt nu over elektrische motoren van 245 p.k.. Bij de officiële oplevering waren naast het bestuur van de polder Vierbannen nog aanwezig afge vaardigden van het bestuur van de polder Oosterland en het wa terschap Bruinisse, vertegen woordigers van de herverkave ling, de opdrachtgever voor het werk en vertegenwoordigers van de verschillende firma's die aan de totstandkoming van het ge bouw en de plaatsing van de ma- chineriën hebben meegewerkt. Twee pompen Het gemaal te Ouwerkerk, dat vlak bij de grote zeedijk is geplaatst heeft de beschikking over twee elektrische centrifugaalpompen. capaciteit van elke pomp is 220 m3 per minuut. De opvoerhoogte voor de polder Oosterland en het water schap Bruinisse is 2.10 meter Advertentie) Goed voorbeeld doet... Zeker, haar grootmoeder en ook haar moeder gebruikten reeds MAÏZENA DU RYE A en eg volg de dat goede voorbeeld. Vandaar haar lekkere groenten, smakelijke soepen en smeuïge sausen. En als haar vriendinnen vragen hoe het komt dat e\j zo lekker kan koken, dan zegt zty: ,,Goed voorbeeld dóet goed volgen" en gebruik - zoals ik MAÏZENA DURYEA voor het binden van groenten, soepen en sausen. Dan zijn mislukkingen by voorbaat uitgesloten. KUNST. Askenase speelde in Middelburg. WANNEER de grote Askenase de nog grotere Chopin speelt, dan trek ken overal in den lande de muziek minnaars en -minnaressen in drom men naar de concertzaal, waar dan vrijwel geen stoel onbezet blijft. Het is duidelijk, dat Middelburg en wij de omgeving op deze regel geen uit zondering mochten maken, zodat men gisteravond hier kon genieten van een zeldzaam schouwspel: een bijna uitverkochte Concert- en Ge hoorzaal. Chopin en .Askenase ver mogen veel! Helaas verliep het concert vóór de pauze niet zonder stoornissen. Een late bus uit Vlissingen was er de oorzaak van, dat enige tientallen bezoekers aanzienlijk over tijd arri veerden, hetgeen mede aanleiding werd tot een reeks onaangename za ken. Wat gebeurde er namelijk? Doordat na het eerste werk van het programma de melancholische polonaise in Bes geen applaus weerklonk, werd de deur van de zaal niet geopend en moesten de laatkomers ln de foyer blijven wach ten totdat het publiek in de zaal hen door handgeklap in staat zou stellen hun plaatsen haastig in te nemen. De gelegenheid daartoe kwam pas na het tweede werk, de nocturne nummer 3. Maar toen bleek, dat het plaatsnemen zoveel tijd kostte, dat Askenase op het po dium gelaten moest wachten totdat iedereen was gezeten. Eindelijk was het dan zover en weerklonk de noc turne nummer 20. Doch de pianist wilde kennelijk vermijden, dat door hernieuwd applaus weer een lading late bezoekers de zaal zou bestor men en daarom ging hij vrijwel on middellijk na de nocturne over op de tweede sonate. Dit nu echter deed een deel van de luisteraars het juis te inzicht in het programma verlie zen, met als gevolg dat na het for se eerste deel van de sonate on danks de bezwerende gebaren van Askenase een welgemeend applaus werd ingezet. Het duurde gelukkig maar kort, waarop de overige delen zonder stoornissen konden worden vertolkt. Maar waarom zo mag men zich naar aanleiding van dit alles toch wel afvragen gaan de Vlissingse bezoekers niet een bus eerder van huis? Als iedereen bij dergelijke drukbezochte concerten op de laatste gelegenheid wacht, dan ontstaan vanzelfsprekend ver tragingen met alle nare gevolgen vandien. Om thans van de prozaïsche bus naar de poëtische heren Chopin en Askenase terug te keren: het was een concert, dat er zijn mocht! De thans 61-jarige Pools-Belgische pia nist weet deze Chopin-muzlek, deze mengeling van Slavische melancho lie en Franse elegance voortreffelijk te benaderen. En het is hem daar bij zonder twijfel als een grote ver dienste aan te rekenen, dat hij er niet uitsluitend op uit is zijn publiek te bekoren. Dat blijkt al uit de pro gramma-keuze: de composities kre gen een zekere grillige volgorde, grillig met name daarom omdat zij vaak een elkaar tegengestelde geaardheid lieten horen. Maar bo vendien bleek Askenase's afwijzing van het-op-publiek-spelen uit zijn vertolkingen: hij betrachtte sober heid en weigerde de sterke Impulsi viteit, de soms wat overspannen sfeer van deze muziek extra accen ten te geven. Hetgeen overigens bij Chopin niet moeilijk is en meestal dankbaar wordt aanvaard. Niet alzo Askenase: het lijkt zelfs alsof hij bij het klimmen der jaren meer en meer soberheid zoekt. Het programma vóór de pauze be stond uit twee polonaises, twee noc turnes en de tweede sonate. Na de pauze speelde Askenase de tweede Ballade, voorts Mazurka's en virtuose Etudes uit opus 25. Drie kleinere walsen en de „Grande Valse brillante" vormden het slot van deze Chopin-avond. Er was langdurig applaus, waarop de toe gift (Ecossaises) niet uitbleef. De K. i voor gemak en perfectie Geen minuut meer strijken geen cent wasrekening meer. Elke dag een schoon overhemd. De ideale dracht voor elke man (en een uitkomst voor zijn vrouw!) 4 Verkrijgbaar in effen tinten, fijne I streepjes en ruitjes. Van f 17.90 af. Alleen verkrijgbaar in goede harenmodezaken SOCIALE HULPVERLENING.. Advertentie) 'h Kwaliteitsproduct van da Wybart-Fabrlaken. 70 in 90 ct alléén bij Apothekers an Oregltteii Afdelingen tot groter bloei brengen Enkele tientallen presidentes en viee-presidentes uit het gewest Zee land van de Nederlandsse Christen Vrouwen Bond hielden woensdag presidentesconferentie in de „Prins van Oranje" te Goes. In de morgen- bijeenkomst sprak mej. H. van der Mast van der Nyenburg te Baarn over „Praktische sociale hulpverle ning" en in de middaguren werd liet soeio-drama „Hoe brengen wij onze afdelingen tot grotere bloei?" be handeld. De presidente van het gewest Zee land, mevrouw J. de Jong-Bikker te Middelburg, sprak een openings woord, waarin zij wees op het grote belang van dergelijke conferenties. „Het onderlinge contact wordt hier door in belangrijke mate verste vigd", aldus de presidente. In haar openingswoord wijdde zij speciale aandacht aan de sociale huloverle- ning, waarbij zij opmerkte, <iat het geestelijke welzijn nauw samen hangt met het maatschappelijk le ven. „Wij moeten eerst proberen iets voor een ander te zijn, willen we wat uitdragen van Gods woord", al dus mevrouw De Jong. Zij verklaar de voorts, dat Juist de vrouwen kun nen meeleven in het lenigen van de nood tot heil der mensheid. Mej. v. d. Mast deelde in haar met grote aandacht gevolgde causerie mede, dat er tegenwoordig zoveel organisaties worden opgericht. „Men mag daarbij niet vergeten, dat de persoonlijke verantwoordelijkheid dan geenszins ophoudt", zo zeide spreekster. Oolc dc kerk die alleen maar preekt schiet in zijn taak te kort. Voor wat betreft de hulp aan naasten greep zij in de geschiedenis terug en stelde zij Jezus als lich tend voorbeeld. Met ere noemde zij het vele werk, dat het Leger des Hcils uit naastenliefde doet, reeds lang voordat de kerken daaraan be gonnen waren. De middagbijeenkomst werd geo pend met het zingen van het bondslied, waarna een socio- drania „een samenspraak, die Iets uitbeeldt" zoals de voorzit ster het noemde werd behan deld. Het onderwerp was „Hoe brengen wij oiizp afdelingen tot hogere bloei?" Dit soeio-drama gaf aanleiding tot een levendige discussie, waarbij verscheidene problemen aan de orde werden gestold. „Nacht in de middag" Middelburg, Schouwburg; „Het Zuidelijk Toneel". DE TONEELBEWERKING door Sidney Kinsley van Arthur Koest- ler's boek „Nacht in de middag" is in de vertolking van „Het Zuidelijk Toneel" onder regie van Lo van Hensbergen en met de regisseur in de hoofdrol tot een beklemmende realiteit geworden. Het schrikbeeld van de totalitaire staat en zijn con sequenties, dat Koestier in zijn ro man reeds zo navrant schilderde, kreeg in Sidney's uitermate knappe en ingenieuze toneelbewerking een visuele directheid, die een goede ver tolking van dit stuk tot 'n soms hui veringwekkende belevenis maakt. In de gisteravond onder auspiciën van de Stichting Arbeiderskunst kring-Middelburg gegeven opvoe ring in de Schouwburg door „Het Zuidelijk Toneel" kréég „Nacht in de middag" die vertolking. Men zag Nichola Simonovitch Roebasjow, eens een intellectuele voorman van de grote revolutie, ten onder gaan aan de eens door hem in een blinde ideologische verwatenheid gepropa geerde principes; het slachtoffer worden van de dictatoriale lijf spreuk over het doel, dat te allen tij de de middelen zou heiligen. Een aandachtig toeschouwer en zeker 'n kenner van Koestler's boek werd in derdaad geconfronteerd met de es sentie van dit stuk, dat Koestier ook als motto voor zijn roman nam, na melijk Macchlavelli's uitspraak: „Hij, die een dictatuur instelt en Brutus niet doodt, en hij die een re publiek sticht en de zonen van Bru tus niet doodt, zal slechts korte tijd regeren". Tegen een grauw, somber en to neeltechnisch bijzonder knap ge construeerd décor heeft „Het Zui delijk Toneel", met name Lo van Hensbergen deze in alle soberheid geromantiseerde episode uit de be ruchte Moskouse Processen indruk wekkend gestalte gegeven. In regie en spel heeft Van Hensbergen zich klaarblijkelijk gedwongen tot de maximaal mogelijke ingetogenheid en daarmee heeft hij zowel Koest ler's als Kinsley's bedoelingen ten volle recht doen wedervaren. Er is een brok wrede werkelijkheid over het voetlicht gekomen. Ondanks de concessies, die toneelschrijver Kins ley wel aan de auteur Koestier moest doen om diens werk de eer te ge ven die het toekomt. Concessies, die dan gedaan werden in de vorm van filmische flash-backs naar Roebas- jow's verleden en die de beide eer ste bedrijven toneelmatig gezien in feite te zeer verbrokkelden, maar die toch voor een groot deel on vermijdelijk waren. Dit „verlies" bracht echter de winst van een on gemeen sterke climax in het laatste bedrijf, waarin Lo van Hensbergen zich ten volle kon ontpooien en dat daardoor tot een aangrijpend toneel- gebeuren werd. Waarbij (helaas) dient overwogen, dat in dit stuk ook een abstracte figuur een hoofdrol speelt. Genaamd „actualiteit". Deze al dan niet bewust bij de toeschou wer levende wetenschap is onge twijfeld van grote invloed op het beleven van dit stuk. Naast Lo van Hensbergen in de hoofdrol gaven ook zijn directe te genspelers Peter Aryans, Lies de Wind, Detlev Pols, Sacco van der Made, Gerrit Lindenberg en Johan Elsensohn over het algemeen voor treffelijk spel te zien; klaarblijke lijk ook dank zij een te loven na volgen van de regie-aanwijzingen. Waarbij dan met name Peter Aryans overtuigde als de in de par- tijleer verstarde, ijzerharde politie officier en waarbij Detlev Pols een tot waarlijk mededogen nopende, in het verhoor gebroken jongeman ver tolkte. Elscnsohn's interpretatie van de oude partijgenoot bleef in feite iets te gemoedelijk om helemaal aanvaardbaar te zijn, zoals Lies de Wind er niet geheel en al in slaag de een teveel aan pathos uit te ban nen. Maar dat waren dan ook de enige, weinig storende en kleine te kortkomingen in een overigens on gemeen boeiende voorstellin1* waar in ook de bijrollen goed bezet wa ren. Hedenavond volgt er ln Middel burg nog een voorstelling, waarna in „Britannia" te Vlissingen nog drie opvoeringen gegeven zullen worden. „Nacht in de Middag" ging deze week al eerder in Goes en Axel. y. b.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 2