PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Gromyko vraagt SP0EDBIJEENK0MST V.N.
over verwikkelingen rond Syrië
Verwarring in Frankrijk door
staking in energiebedrijven
Experiment geluktPluimpot afgesloten
met een „nylondam"
BILT
CAIRO MELDTNOODTOESTAND'
200e jaargang - no. 245
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok
ABONNEMENTSPRIJS 58 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 17 okt. '57
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllssingen, "Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234): Oostburg, Nieuwstraat 43, tel. 20; Terneuzen, Brouwerijstr. 2; Zlerlkzee, red. tel- 24; adm. tel. 26
„Elk ogenblik kan gewapend conflict uitbreken"
Dulles acht oorlog in Midden
Oosten niet waarschijnlijk
DULLES
...waarschuwt Russen..
Openbaarheid
Het nader beraad, dat tussen de
Deltacommissie uit de Tweede
Kamer en minister Algera is
gevoerd, heeft een lijvig verslag op
geleverd, waarin een aantal punten
voorkomt, dat ook in Zeeuwse kring
om nadere bestudering vraagt. Want
de dag van de openbare behandeling
in de Kamer van het ontwerp-Del-
tawet nadert met rasse schreden en
men kan helaas niet zeggen, dat de
ministeriële antwoorden geheel ge
lijk zijn aan het Zeeuwse stand
punt. In enkele beschouwingen wil
len wij een aantal aspecten van de
ze op stapel staande wet nogmaals
onder de loep nemen.
Vandaag willen wij de aandacht
vestigen op de enigszins vreemde
opvatting, die minister Algera hul
digt met betrekking tot het overleg
met de streek. Het gaat hier met
name om de in Zeeland noodzakelijk
geachte kunstwerken in de afslui-
tingsdam in het Veerse Gat. In het
overleg over deze aangelegenheid
met de belanghebbenden in het ge
west heeft de Raad van de Water
staat 'n adviescollege ten dienste
van de minister een grote rol
gespeeld. Vandaar ook, dat deze in
stelling in het pas verschenen ver
slag enige malen wordt genoemd,
juist met betrekking tot de afslui
ting van het Veerse Gat. Er zijn
„hearings" gehouden, zegt de mi
nister in het verslag en hij vervolgt
dan: „Zodoende is met alle belang
hebbenden overleg gepleegd. De
daarbij naar voren gebrachte argu
menten zijn alle in het desbetref
fende advies (van de Raad van de
Waterstaat aan de minister) ver
werkt".
Het opvallende nu in deze zin
snede is, dat de bewindsman het
Engelse woord „hearing" en het Ne
derlandse „overleg" als synoniemen
gebruikt, hetgeen ze bepaald niet
zijn. Wat immers kan onder een
„hearing" worden verstaan? Het
woord is een vorm van het Engelse
„to hear", horen, luisteren. Dit
houdt dus in, dat hier één partij
(in casu de Zeeuwse) vertelde, en
de andere (de Raad van de Water
staat) luisterde. Wat daarentegen
is overleg? „Het raadplegen met
anderen", zoals Van Dales woorden
boek zegt. Met andere woorden: bij
overleg zijn er twee partijen, die
op voet van gelijkheid met elkaar
discussiëren.
Hier was van „overleg" geen spra
ke. Hier was slechts een „hearing".
Ten onrechte beschouwt de minis
ter deze woorden als gelijke groot
heden.
Wat Is nu het praktische ge
volg van deze gang van za
ken geweest? Dat hier een
aantal voor Zeeland belangrijke be
slissingen grotendeels binnenska
mers is genomen en dat de volks
vertegenwoordiging geen gelegen
heid krijgt zich in den brede met
de minister over deze aangelegen
heid te verstaan, doch voor het blijk
baar voldongen feit van „géén sluis"
wordt gesteld. Ter wille van een
goed begrip zij hier de gang van
zaken rond het Veerse Gat nog
maals gereleveerd: de Raad voor de
Waterstaat heeft een (eenzijdige!)
hearing gehouden, heeft vervolgens
een advies uitgebracht aan de mi
nister, die daarop een beslissing
heeft genomen. En nu deelt de be
windsman eenvoudig aan de kamer
commissie mede: een schutsluis in
de dam bij Veere is te duur en de
hogere kosten zijn niet verantwoord,
maar er is in elk geval overleg ge
pleegd, want de Raad van de Wa
terstaat heeft hearings gehouden!
Men zou er overigens niet zonder
enig sarcasme aan toe kunnen voe
gen, dat de minister zelf bij zijn
jongste bezoek aan de Deltawerken
in Zeeland zorgvuldig contact en
dus overleg met de Zeeuwse auto
riteiten heeft vermeden...
Het is begrijpelijk, dat. men in
Zeeland zich nu afvraagt: hoe zijn
onze argumenten dan gewaardeerd?
Hoe is men tot de conclusie geko-
(Vervolg op pag, 3)
De Russische minister van buitenlandse zaken, Gromyko, heeft in
een brief aan de voorzitter van de algemene vergadering der Verenig
de Naties verklaard, dat de crisis in het Midden-Oosten in verband
met Syrië zo ernstig is, dat „ieder ogenblik" een gewapend conflict
kan uitbreken. Gromyko verzocht daarom een spoedvergadering der
Verenigde Naties bijeen te roepen. Hij stelt voor, dat een internationale
commissie de situatie ter plaatse zal opnemen. Deze commissie zou
dan binnen twee weken verslag moeten uitbrengen aan de Veiligheids
raad en de algemene vergadering.
Gromyko's Amerikaanse collega Dulles heeft op een persconferen
tie te Washington verklaard, dat een Russische aanval op Turkije, een
Amerikaanse aanval op de Sowjet-Unie zou uitlokken. Overigens
achtte de Amerikaanse bewindsman een oorlog in het Midden-Oosten
niet waarschijnlijk, vooral omdat de aandacht van de gehele wereld
op dit gebied is gericht. Niettemin moeten de Verenigde Staten altijd
rekening houden met een mogelijke Russische of Syrische aanval op
Turkije, zo voegde hy hieraan toe. Dulles sloot de mogelijkheid niet
uit, dat de Russische campagne tegen Turkije slechts als een rook
gordijn dient om „iets belangrijkers" te verhullen.
Het onder regeringstoezicht staande Egyptische persbureau voor het Mid
den-Oosten heeft gisteravond bericht, dat door het Syrische leger een nood
toestand is afgekondigd. Alle verloven van Syrische militairen zijn volgens
radlo-Caïro ingetrokken, en wapens zyn uitgereikt aan „volksverzetsorganl-
satles" In Aleppo, Homs en in het noorden van het land. Turkye heeft woens
dag een Syrische nota verworpen, waarin het wordt beschuldigd van „pro-
vocorende daden" aan de noordelyke grens van Syrië. In een ander buurland
van Syrië, Jordanië, heeft koning Hoessein volgens een AFP-bericht
aan de diplomatieke vertegenwoordigers van de Verenigde Staten, Groot-
Brlttannië en Turkse laten weten, dat hy elke aanval op Syrië ais een aan
val op de eigen natie zal beschouwen.
doen voorkomen, dat de spanning met
„concentrane UdJT betrekking tot Syrië is verminderd, is
louter camouflage ter misleiding van
(Vervolg op oag 3)
Turkse divisiesy'
Gromyko's brief kwam na het Sy
rische verzoek, de kwestie in de Vei
ligheidsraad te bespreken en een
commissie in te stellen voor onderzoek
van de toestand in het Syrisch-Turkse
rrensgebied. Het Syrische memoran-
lum bevatte de aantijging, dat er een
militaire dreiging tegen het land be
staat, veroorzaakt door een ongeken
de concentratie van Turkse divisies
aan de Syrisch-Turkse grens. Deze
troepen, die nog versterkt worden,
zijn in een klein gebied gelegerd en
zodanig opgesteld, dat elk ogenblik
een aanval gevreesd kan worden, al
dus de Syrische regering. De Turkse
militairen hebben kennelijk als leuze
„Naar Aleppo" en zij zeggen dit
openlijk.
Gromyko voegt daaraan in zijn
brief nog toe, dat „volgens betrouw,
bare inlichtingen" de Turkse generale
staf en Amerikaanse adviseurs uit
voerige plannen hebben uitgewerkt
voor een aanval van Turkije tegen
Syrië, die onmiddellijk na de verkie
zingen in Turkije op 27 oktober van
dit jaar uitgevoerd zou moeten wor
den. „De huidige pogingen om het te
GROMYKO
./vreest Turkse tanks...
Elektrische treinen
konden niet rijden
In geheel Frankrijk heerste woens
dag verwarring als gevolg van een
staking der werknemers in de gas- en
elektriciteitsbedrijven, afgekondigd
om kracht by te zetten aan eisen tot
loonsverhoging. Woensdagmiddag vyf
uur werd de staking beëindigd.
De staking leidde tot het stil leggen
van het elektrische treinverkeer in
geheel Frankrijk. Ook de Parjjse on
dergrondse spoorweg was buiten wer
king.
Voor hen, die zich naar hun werk
wilden begeven, veroorzaakte de sta
king veel ongerief. Zy leidde tot ern
stige stagnatie en soms ook tot alge
hele stopzetting der werkzaamheden
in bedrijven.
In Oost-Frankrijk konden werkers
in de mijnen niet naar boven ko
men, omdat de op elektrische
stroom werkende lirten niet ge
bruikt konden worden. Plaatselijke
stakers hebben toen, op verzoek, de
liften voor een half uur weer be
drijfsklaar gemaakt.
Dat op algemene schaal, aan de sta-
kingsoproep gehoor was gegeven, was
een verrassing. De meeste mensen
hadden verwacht, dat de staking
slechts gedeeltelijk zou zijn. Doch de
voorlieden en technici, die bij vroege
re, overeenkomstige stakingen, er
voor hadden gezorgd dat de gas- en
elektriciteitsbedrijven de beschikking
hielden over een kernformatie, waar
door bepaalde dringende verstrekkin
gen doorgang konden vinden, hadden
thans ook het werk neergelegd.
Men verwacht, dat zich ook van
daag moeilijkheden zullen voordoen.
De Franse communistische party wil
dan namelijk het werk doen neerleg
gen en betogingen doen houden voor
„vrede in Algerije". Zy heeft gezegd
geen acht te zullen slaan op het ver
bod dat de demissionaire regering
voor betogingen op donderdag heeft
uitgevaardigd.
De Pluimpot is afgesloten! En hier
tonen enkele mannen de laatste zak,
die de dam op waterhoogte bracht.
Op deze zak staat met kloeke let
ters de samenwerking vermeld tus
sen rijkswaterstaat en een nylon-
fabriek. Kort daarna werd ook deze
bijzondere zak aan het oog onttrok
ken, want de twee draglines, die de
zakken op de dam stortten, brachten
ook dit punt tot drie meter boven
N.A.P.
(Foto P.Z.OJ
Stroomgat in één
uur gedicht
Eigenlijk was er al wekenlang
bijna geen twijfel meer mogelijk,
maar woensdagmiddag tussen half
één en half twee verkreeg men de
onomstotelijke zekerheid: het expe
riment met de „nylondam" in de
Pluimpot, de geul, die het eiland
Tholen bij Sclierpenisse binnen
dringt, was volkomen geluktWant
in dit tijdsbestek van precies cén
uur viierpen twee draglines de laat
ste tientallen nylonzakken in het
nog slechts negen meter brede
stroomgat. De Pluimpot was afge
sloten.
Met de regelmaat van een klok
zwiepten de lange armen van de
draglines in een halve cirkel kra
kend rond om steeds weer een met
zand gevulde nylonzak tussen de
machtige grijper te klemmen. En het
water dat zich sissend en borrelend
met een snelheid van twee meter per
seconde door het nauwe stroomgat
perste, bleek geen vat te hebben op
de logge zandpakketten, die door de
minutieus-werkende dragline-machi
nisten keurig naast en op elkaar wer
den gevlijd.
Het hele slotproces van deze
experimentele afsluiting ging zo
simpel en zo vlot en was boven
dien zo weinig spectaculair door
het gemak, waarmee alles gedaan
werd, dat de spanning en de emo
tie, die gewoonlijk bij vrijwel ie
dere afsluiting merkbaar is, vol
komen ontbrak. „Wij wisten dat
wel", zei een waterbouwkundige
van rijkswaterstaat., „want we
hebben al ondervonden, dat de zak.
ken onbewogen bleven liggen in
een stroomsnelheid van meer dan
drie en een halve meter. Met de
dichting van dit stroomgat, waar
het water met een snelheid van
twee meter per seconde doorvliegt,
ging het dus bij voorbaat al goed".
En zo was het! Want wel werden
twee of drie nylonzakken door de
wanhopig vechtende stroom meege
sleurd, doch dit kwam alleen doordat
de grijpers hun 1400 kilo zware last
juist iets verkeerd in het water mik
ten. Maar zoals men in het veen niet
op een turfje kijkt, kan men in de
Pluimpot niet treuren om twee of drie
nylonzakken. Want in dat negen me
ter brede stroomgat, werden immers
zo'n 200 tot 250 zakken zand gewor
pen
En toen men dan om half twee het
schurende en persende water bedwon
gen had, was dit belangrijke werk zo
rustig en zonder strubbelingen ge
reed gekomen, dat men vergat te
juichen. Vijf, zes arbeiders liepen
over de nylonzakken naar elkaar toe,
drukten elkaar stevig de hand. Dat
was het enige vreugdebetoon!
Maar wel besefte een ieder, dat dit
ook voor de uitvoering van het Delta
plan een belangrijk moment was. En
dat dit moment belangrijk was, bleek
ook wel uit de aanwezigheid van vele
autoriteiten: prof. ir. P. Ph. Jansen,
hoofd van de Deltadienst, ir. A. KL C<
Dibbits, hoofd
de Deltadienst
ook dr. Dronkers, wiskundige bij de
rijkswaterstaat, die ook alle bereke
ningen voor de afsluiting bij de
Pluimpot maakte.
ZONDER RISICO.
Na al die maanden van succesvol
experimenteren wisten de waterbouw
kundigen, dat men vrijwel zonder
enig risico de dichting van het
stroomgat voltooide. Maar toch ging
het nog vlotter dan was gedacht.
Want voor de dichting van het
stroomgat had men op twee uur ge
rekend, maar in één uur was de dam
tot op waterhoogte gebracht.
„Het is boven alle verwach
ting gegaan", zei een deskun
dige van rijkswaterstaat. En
toen het water niet langer door
het stroomgat kolkte, slaakten
velen de verzuchting: „Als we
dit materiaal na de ramp in 1953
(Vervolg op pag. 5)
Amerikaanse raketproeven
mislukt.
De Amerikaanse luchtmacht heeft
woensdag bekendgemaakt dat ei
vier pogingen zijn gedaan om proef-
raketten van ballonnen af de ruim
te in te schieten, maar dat de proef
nemingen zijn mislukt tengevolge
van slechte weersomstandigheden.
De raketten hadden tot afstanden
van 6500 km de ruimte in moeten
gaan.
Het betreft proeven met raketten
van het type Farside. De luchtmacht
verklaarde dat het mislukken in
hoofdzaak aan de slechte weersom
standigheden was te wijten. De be
trokken raketten zelf hadden geen
fouten getoond.
Brits koninklijk bezoek
aan V.S.
Bagage op bommen nagezien
Koningin Elizabeth en prins Phi
lip zijn woensdagmiddag op het
vliegveld van Williamsburg geland,
waarmee hun bezoek van zes dagen
aan de Verenigde Staten een aan
vang heeft genomen.
Toen het Canadese vliegtuig land
de, dreunden er 21 kanonschoten als
begroeting over het veld. Een me
nigte van tienduizend mensen sloeg
de aankomst gade. Na de ontvangst
door de gouverneur van de staat
Virginia en een inspectie van een
erewacht reed het koninklijk gezel
schap naar het 40 km verder gele
gen historische eiland St. James
town, waar men een bezoek bracht
ter gelegenheid van de herdenkings
feesten van deze eerste vaste Britse
nederzetting in de Nieuwe Wereld
(nu 350 jaar geleden).
De koningin zat in Eisenhowers
limousine, welke een plastic dak
heeft. Men vermoedt dat zij on
danks het stralende weer uit veilig
heidsredenen niet in een open auto
reed. Onmiddellijk voor en achter
deze reden open auto's met recher
cheurs. De bagage van het konin
klijk gezelschap had men in Ottawa
op bommen nagezien.
Vechtpartijen'in Lodz
In Lodz na Warschau de grootste
stad in Polen, is het dinsdagavond tot
vechtpartijen gekomen tussen studen
ten en „straatschenders", zo meldt
het Poolse jeugdblad „Sztandar Mlo-
dych". De incidenten waren begonnen
toen een aantal „straatschenders" een
groepje mensen aanviel.
De militie heeft drie personen, o.w.
een student, aangehouden.
Nationale dodenherdenking
in 1958 op 3 mei
De commissie Nationale Herdenking
deelt mee, dat in overleg met de re
gering, de Nationale Dodenherdenking
in 1958 zal worden gehouden op de
derde mei. Dit geschiedt omdat 4 mei
op een zondag valt.
VERWACHT.
OPKLARINGEN
Opklaringen en op de meeste
plaatsen droog weer. Overwegend
matige wind tussen zuidwest en
west. Maximumtemperaturen om
streeks 13 graden.
ZON EN MAAN
18 oktober
Zon op 7.11 onder 17.42
Maan op 0.52 onder 15.12
