Europese primeur te Rotterdam: radiostation voor havenverkeer In Zeeland is 39 procent van woningen vóór 1906 gebouwd KLANKBORD GECOMPLICEERDE AANRIJDING IN DE MIST: EEN DODE DINSDAG 8 OKTOBER 1957 PROVINCIALE ZEETJWSE COURANT VEEL FLUITSIGNALEN WORDEN OVERBODIG Diverse diensten voor veiligheid van schepen en bemanning Dezer dagen heeft de hoofd-direeteur algemene zaken en radio van de P.T.T., ir. A. J. Ehnle, in het gebouw van de Kon. Scheepsagentuur Dirk zwager N.V. te Maassluis de hoorn van de haak genomen en met een druk op de knop telefonisch verbinding gemaakt met het juist binnengekomen s.s. „Statendam" van de Holland Amerika lijn. Een gemoedelijk gesprek was voldoende om een primeur voor de Rotterdamse haven en voor het Europese vasteland als het ware te bezegelen. In overeenstemming met de besluiten van de in januari van dit jaar te Den Haag gehouden interna tionale conferentie betreffende het gebruik van radiotelefonie op meter- golven v(ery) h(igh) f(requent) radiotelefonie in het scheepsradio- verkeer, is namelijk sinds 1 oktober in dat gebouw een ryksradiostation voor havenverkeer (port operations) gevestigd, dat de naam draagt Maas sluis Radio Dirkzwager. Het station beschikt over de frequenties 156.60 mhz (kortweg kanaal 12 genoemd) en 156.70 mhz (kanaal 14). Op de eer ste frequentie wordt in Maassluis dag en nacht geluisterd. Het gaat hier uitsluitend om haven verkeer ten dienste van de veiligheid van schepen en bemanning. Tot zo ver is alles gratis en hebben ook- alle berichten voorrang. Wisseling van andere berichten komt pas op de laat ste plaats. Deze berichten moeten worden betaald en gaan via het rijks- kuststation Schevingen Radio (Hoek van Holland) op de voor dit verkeer Iwan en Killroy (Slot van oag ll hebben te verklaren, dat de militaire waarde van de kunstmaan gering is. Geringe militaire waarde! Dat mo ge dan waar zijn afgezien nog van het feit, dat deze kunstmaan te vens het bezit van een superraket betekent maar dat betekent toch niet, dat het belang van deze satel liet moet worden onderschat. Politiek gezien kan men zonder overdrijving stellen, dat bijvoorbeeld in de Ver enigde Naties één Russische kunst maan meer invloed kan uitoefenen dan tien gemiddelde Amerikaanse redevoeringen Geringe militaire waarde! Een ver gelijking is hier mogelijk met Pool expedities. Strikt genomen hebben deze tochten geen of weinig militair belang, maar als de Russen kans zien ergens hun vlag met hamer en sikkel eerder te planten dan de Amerikanen hun „stars and stripes", dan schudden Amerikaanse legerlei ders wel degelijk bezorgd het hoofd. Men zal er daarom goed aan doen zich dit ene te realiseren: Moskou leidt voorlopig in de strijd om het heelal Zo heeft door dit alles de eerste grote stap naar de ruimtevaart slechts gemengde reacties op gewekt. In plaats van uitsluitend be wondering en respect voor het ver nuft, dat de horizon van de mens verwijdt, ja schier doet verdwijnen, heeft de kunstmaan ook schrik en vrees 'opgeroepen. In de westerse wereld is men er allesbehalve op ge steld Chroestsjew als het nieuwe „mannetje in de maan" te krijgen. Hoe het allemaal zal aflopen, is nog duister. Mogelijk, dat de Amerika nen hun achterstand inlopen en dat op den duur samenwerking tussen hen en de Russen niet uitblijft. Ten slotte moet niet worden vergeten, dat de kunstmaan een Russische bij drage vormt voor het internationale geofysische jaar. En dat Eisenhower destijds verklaarde, dat over de Amerikaanse satelliet vrije uitwis seling zou bestaan tussen geleerden van elk land. Samenwerking dus. Het is te ho pen! Dat zou betekenen, dat er te zijner tijd een bord op de maan komt te staan met een tweetalig op schrift: „Iwan and Killroy were here ONVERZADIGD. De mensen die met Pasen in Southport een bal lonwedstrijd, organiseerden, zitten wat verlegen met de brief die zij kre gen van de winnaar van deze wed strijd, Jozef Nisiolek in Polen. Deze had twee pond, ongeveer twintig gul den, toegestuurd gekregen, omdat hij de ballon had ingezonden die het verst weg was gereisd, en nu schrijft hij terug als volgt: „Hartelijk dank voor de prijs van tweepond, maar nu zou ik ook nog graag 100 gram thee hebben, wat goede leren dameshandschoenen en dan zou ik ook een motorfiets erg op prijs stel len of een auto of voldoende Engelse ponden om deze dingen te kopen". Als verdere artikelen van zijn ver langlijst noemt de Pool nog: enkele loten uit de loterij of een lening, die hij dan terug zou willen betalen door in Engeland te komen werken. Tenslotte schrijft hij nog, dat hij de volgende keer graag een grotere prijs zou hebben. VERGISSING. Reg Christ keek erg verbaasd toen de post een uitnodi ging bracht voor een zeer deftig lief dadigheidsbal, dan onder auspiciën van koningin-moeder Elizabeth zou worden gegeven. De uitnodiging was geadresseerd aan de markies van Anglesey. Maar er zijn in feite twee „marquis's of anglessey" de bar in Covent Garden van Christ en de echte levende mar kies. Aangezien Reg geen smoking heeft, gaat de invitatie voor het jaarlijkse toneel-, film- en televisiebal ten be hoeve van kreupele mensen, naar de echte markies. De vergissing is be grijpelijk als men weet, dat de ech te markies in Llanfairpwllgwyngyllgo- gerychwyrndrobwllllaintysiliogogoch, in Wales woont. aangewezen frequenties. Men kan dus wel melden, zoals de uit gaande „Nieuw Amsterdam" reeds deed: „Wij hebben onze loods ont scheept en vervolgen onze reis", of bij een binnenkomend schip: „De U aangewezen ligplaats is nog niet vrij, vaar dus kalm aan", maar niet: „Wij hebben boter aan te bieden die een gulden goedkoper is". Totnutoe moest men, om binnen komende schepen van een en an der op de hoogte te stellen, een motorbootje zenden, omdat op de rivier de gewone radioinstalatie niet gebruikt wordt. Deze nieuwe installatie kan daarom als een grote verbeterng worden be schouwd. Het gaar er nu maar om dat de schepen ook een dergelijke zender-ontvanger op de brug ne men. De Holland Amerika Lyn heeft er reeds verschillende aan geschaft en in bestelling. Overal ter wereld zal men in de havens dan boodschappen kunnen doorge ven. Internationaal is men name lijk tot deze stap overgegaan, al leenDirkzwager en daarmee de Rotterdamse haven is de enige, die op de overeengekomen tijd met de installatie gereed is. Bij ongevallen Vooral ook by ongevallen op in de ha ven vertoevende schepen kan Maas sluis Radio Dirkzwager haar grote nut bewyzen. Totnutoe moest een schip, waarop bv. een man in het ruim was gevallen, net zo lang fluit signalen geven tot die waren opge merkt. Voortaan zal het mogelijk zijn aan boord slechts op een knopje te drukken om telefonisch verbinding met de wal te hebben. Natuurlijk zul len ook de schepen met elkaar een gesprek kunnen voeren, zonder dat de marconist er aan te pas komt, bv. als men de bewegingen van een voor uit liggend schip niet vertrouwt en wil informeren, wat de bedoelingen zyn. Iu de nacht van zondag op maan dag omstreeks twaalf uur is op de Frieseweg in de buurt van Ramspol tijdens een dichte mist een ernstige aanrijding gebeurd tussen twee mo torrijders. Als gevolg hiervan werd de 25-jarige T. Fidder uit Doorn spijk gedood. De andere motorrijder, de 24-jarige L. v. d. Kooy uit Elburg werd zwaar gewond. Op het moment van de aanrijding hing er een dichte mist. Waarschijn lijk hebben beide motorrijders, om niet van de weg te raken, op de wit te scheidingsstreep op het midden van de weg gereden. Een botsing was het gevolg. Een passerende man Maximum aantal woningen gereed In augustus van dit jaar zijn volgens gegevens van het Centraal bureau voor de Statistiek 6438 woningen gereed gekomen. Dit aantal ligt ruim 600 boven het tot nu toe in een augustusmaand bereikte maxi mum van 5836 in 1954. Tot en met augustus kwamen dit jaar 54.329 woningen gereed. Dit is aanzien lijk meer dan in de eerste acht maanden van 1956 (39.696). Gerekend tot en met augustus 1957 werden sedert de bevrijding 562.490 nieuwe woningen gebouwd. In augustus 1947 werd een aan vang gemaakt met de bouw van 8031 woningen. In de eerste acht maanden van dit jaar werd begon nen met de bouw van 62.721 wonin gen, tegen 53.595 in dezelfde perio de van het vorig jaar. Omdat in augustus met meer wonin gen werd aangevangen dan er ge reed kwamen, steeg het aantal in uitvoering zijnde woningen en wel tot 102.163 op 31 augustus 1957. Op dezelfde datum van het vorig jaar waren 89.932 woningen in uit voering. In de in augustus 1957 gereed gekomen 6438 woningen zijn 613 systeemwoningen begrepen. In Zeeland kwamen in augustus 138 woningen geered en in de periode van januari tot augustus 1406. Acht jaar tegen gehate Schörner geëist. Tegen Ferdinand Schörner, eens Hitlers jongste veldmaarschalk, is acht jaar gevangenisstraf geëist en verlies van burgerrechten gedurende zes jaar. Schörner, die 65 jaar oud is, wordt manslag en poging daartoe ten laste gelegd. Hij heeft zich beroepen op z.g. „rampbevelen" van Hitier per soonlijk. De openbare aanklager vroeg on middellijke arrestatie van verdachte, die de reputatie van de meest gehate man in het Duitse leger bezat, om dat het vermoeden bestaat dat hij zal trachten te vluchten. Schörner heeft, zei hij, de afgelopen maanden herhaaldelijk getracht een paspoort te krijgen. De openbare aanklager eiste voor het gedrag van verdachte na de val van de Neisse-vesting drie en een half jaar en wegens het laten dood schieten van een Obergefreiter zeven jaar, gecombineerd tot in totaal acht jaar. De officier verklaarde dat hij geen geloof kon hechten aan de bewering van Schörner dat hij zich de inciden ten niet kon herinneren. Hij kon zich alleen herinneren dat hij kolonel Sparre verteld had dat het diens hoofd zou kosten als Neisse zou val len. In zijn requisitoir van twee uur viel de officier de ruwheid van Schörner aan. „Schörner was zich bewust dat hij vooruit kon komen door de ruwe methodes van Hit- Ier kopiëren". zag de slachtoffers liggen en hij trachtte door zijn jas uit te trekken en in zijn witte overhemd te gaan staan het verkeer op de weg te waar schuwen. Op dat moment kwam met grote snelheid een wagen aanrijden. De bestuurder zag de waarschuwing van de zwaaiende man te laat en de auto vloog op de beide op de Frieseweg liggende motoren. De auto werd be schadigd. Bij het onderzoek door de Kamper verkeerspolitie werden rode knipperlichten op de weg geplaatst. Ondanks de mist en deze knipper lichten bleef het verkeer met grote snelheid doorrijden. Een van de weggebruikers reed zelfs een knipperlicht stuk, zodat de politieman opzij moest sprin gen om een aanrijding te voor komen. Tegen een van deze auto mobilisten werd proces-verbaal opgemaakt. R.-k. ziekenfonds wil tandartskosten vergoeden De bond van r.-k. ziekenfondsen acht het niet juist, dat naar aanleiding van het tandartsenconflict zonder meer het standpunt wordt ingenomen dat, aan de verzekerden geen enkele restitutie voor de conflictperdiode gemaakte tandartskosten wordt ge geven. De bond meent, dat er bepaal de gevallen en tot op zekere hoogte aanleiding is gemaakte kosten te vergoeden. Het bestuur van de bond zal er bij bevoegde plaatse op aan dringen, dat aan deze opvatting ge volg wordt gegeven. Op Schiphol werd maandagoch tend ter gelegenheid van het 38-ja- rig bestaan van de Koninklijke Luchtvaart Maatschappij een viertal onderscheidingen uitgereikt voor be haalde vlieguren. De president-direc teur van de K.L.M., de heer I. A. Aler, ondertekent de oorkonden voor (v.l.n.r.) de heer O. Biesheuvel, boordwerktuigkundige, de heer E. J. C. Overweg, telegrafist,, mej. J. C. Ringsma, stewardess, en de heer A. G. Ekels, gezagvoerder. De hei-en ontvingen een gouden medaille voor 20.000 vieguren, terwijl de stewar dess een zilveren medaille voor 10.000 vlieguren kreeg. Op de Jungfraujoch in Zwit- seriand bevindt zich een van §e de belangrijkste waamemings- f§ posten voor kosmische stralin- gen op een hoogte van ruim S650 meter. Onlangs is het ob- servatiestation uitgebreid met een ,Jlelio8taat"een instru- H ment, dat automatisch de M theoretische baan van de zon H volgt. lllllllllllllllll!ll!!i!llllllll!iillllliilllli;illlllillllllinilll]|linill!lllllll!lllllilll Spanningen in Little Rock nemen af. Mrs. Lucius C. Bates, leidster In Arkansas van de nationale vereni ging voor de vooruitgang van de kleurlingen, heeft verklaard dat de rassenspanning in Little Rock lijkt af te nemen en dat de atmosfeer aar de middelbare school die het middel punt van de recente rassenrelletjes geweest is, weer snel normaal wordt. De negen neger-leerlingen die thans onder bescherming van de federale troepen naar school gaan, keken al hoopvol uit naar de dag dat zij naar school kunnen lopen als ieder ander, zonder gewapend escorte. Voor het ogenblik bestaan er nog geen plannen de troepen macht bij de school terug te trek ken of te verminderen. De neger kinderen werden gisteren, zoals gebruikélijk geworden is, door het leger naar de middelbare school gebracht, maar voor het eerst stonen geen blanke leerlingen op het schoolbordes om hun aan komst gade te slaan. Er werd niet gejouwd of geschreeuwd en er deed zich geen enkel incident voor. Admiraal bij ongeluk met vliegtuig gedood. Vice-admiraal Pierre Lancelot, die het bevel voerde over de Franse ma rinestrijdkrachten bij de Suez-invasie en vier marine-vliegers zijn gedood, toen hun DC-3 neerstortte bij het op stijgen van het vliegveld van Saint- Cassien. Admiraal Lancelot, die in 1901 in de Atlantische zeehaven Nantes ge boren werd, diende eerst op de on derzeeboten, voordat hij in de oorlog het bevel over een kruiser kreeg. Van 1951 tot 1953 diende hij in Napels als plaatsvervanger' van de admiraal, die het bevel voerde over de marine-strijdkrachten van de Na- vo in Zuid-Europa. Na de Suez-expeditie werd hij hoofd van het marine-personeel. ALGEMENE WONINGTELLING IN NEDERLAND Het Wereldgebeuren Kunstmaanmannen Toen baron Wernher von Braun in 1947 in Beieren met zijn nicht Maria in het huwelijk trad. was de kerk omringd met een regiment Duitse politiemannen. Amerikaanse militaire politie en atletisch gebouwde heren van de Amerikaanse geheime dienst. Deze uitgebreide wacht had niets te maken met de eventuele vrees dat de bruid of de bruidegom zich op het laatste ogenblik nog zou beden ken en de benen zou willen nemen. Wel waren Amerikanen en Duitsers, inclusief Wernher von Braun zelf, wellicht beducht voor belaging van buitenaf, waarbij dan speciaal aan Russische ontvoeringspogingen werd gedacht. Niet de bruid, maar de ba ron zou in dat geval de uitverkorene van de Russen zijn geweest. Voor de trouwerij was hij uit Amerika overge komen naar zijn vroegere Duitse va derland en men had de indruk, dat hij hier. zo dicht by het IJzeren Gordijn, minder veilig was dan in Huntsville (Alabama) waar hij tegenwoordig woont. Ook tijdens de wittebroodswe ken was het echtpaar Von Braun steeds omringd door een lijfwacht, die toen uit een tiental politiefunctiona rissen bestond. Dat al deze voorzor gen in Europa werden genomen, be hoeft geen betoog wanneer men weet, dat Wernher von Braun ook in Ame rika bekend staat als een van de best beveiligde mannen. Baron Wernher von Braun loopt namelijk al van zijn vroege jeugd af met het idee rond, naar de maan te willen. En bij dat ietwat vage denkbeeld heeft hij het niet ge laten. Hij heeft zich enthousiast toe gelegd op het ontwerpen van raket ten met grote reikwijdte: het zijn im mers deze hulpmiddelen waarmee vroeger of later de reis naar andere planeten mogelijk gemaakt moet worden. En zo kwam het. dat hy een belangrijke man werd in dienst van degenen, die verantwoordelijk zijn voor militair beleid. Eerst in nazi- Duitsland. Wernher von Braun had al in 1934 het ontwerp gereed voor een projectiel, dat de voorloper werd van de beruchte V2, het laatste Duitse wa pen in de Tweede Wereldoorlog. Niet minder 4300 V2's hadden hun vernie tigende werk gedaan, toen Hitler- Duitsland zich overgaf. Von Braun mocht zijn wetenschappelijke werk daarna in de Verenigde Staten voort zetten. De thans vijfenveertigjarige technicus, die het postuur van een reus heeft, bekleedt tegenwoordig de functie van technisch directeur by de raketten-proeflaboratoria en -terrei nen van net Amerikaanse leger. Beschryft men de historie van de kunstmaan, dan mag men deze man. dié zelfs op de huwelijks reis van een lijfwacht was voorzien, niet vergeten, evenmin als een andere Duitser, Hermann Oberth, die in 1923 wilde promoveren op het eerste weten schappelijke werk. dat betrekking had op de ruimtevaart (De kunstmaan die de Russen vrijdagavond lanceerden betekent, dat een belangrijke fase in de ontwikkeling naar zo'n „interpla netair verkeer" is afgesloten). De professoren van Heidelbergs universi teit haalden hun schouders op over Oberths fantastische boek. Niettemin bracht hij het naar een uitgever, die er goed aan verdiende. De miskenning die Oberth in het begin dwars zat. is inmiddels allang geweken: met vele andere Duitse geleerden en met Wernher von Braun bevindt hij zich in Amerika, waar hij hoogleraar en wetenschappelijk onderzoeker is. Wernher von Braun heeft zich" niet bepaald tot de dagelijkse arbeid ter vervolmaking van de Amerikaanse raketten. Zo nu en dan doorbrak hij het waas van geheimzinnigheid dat hem omringt met een tijdschriftarti kel of met een causerie voor de tele visie of voor de radio. In 1950, was hij het, die in een lezing te Chicago mede delingen deed over het nog onpeilbaar wijde perspectief, dat de raketten- bouw biedt. En ongetwijfeld was hij ook betrokken bij het maken van de plannen voor een kun tmaan die de Amerikaanse ruimtev» f vtdeskundige prof. S. F. Singer in 1953 te Ziirich bekendmaakte op een internationaal congres dat aan deze problemen was gewijd. Wanneer er één is, die de thans in het daglicht gestelde Russi sche voorsprong betreurt, dan is het ongetwijfeld deze baron. Men kan echter niet zeggen, dat de uitgebreide veiligheidsmaatregelen bij zijn brui loft in Beieren helemaal overbodig waren. In de toekomst kan Von Braun zijn eigen (gekwetste) eerzucht en de verwachtingen die zijn opdrachtge vers van hem hebben, alsnog op ver rassende manier bevredigen Aantal huizen met onvoldoende slaapruimte steekt ongunstig af De reeds enige tijd geleden op grond van een steebproefbewerking voor ons land als geheel beschikbaar gekomen en door het centraal bureau voor de statistiek gepubliceerde uitkomsten van de in 1956 gehouden woningtelling, zijn thans in een speciale publikatie samengevat. In deze publikatie is mede een aantal cijfers (eveneens steekproef uitkomsten) opgenomen voor de provinciën en de drie grote gemeenten. Zij laten zien, dat er, zowel ten aanzien van de samenstelling van de woningvoorraad als van de bezetting der woningen, tussen de afzonderlij ke provincies aanmerkelijke ver schillen bestaan, zo bijv., wat betreft de ouderdom der woningen. Voor het land als geheel is 32 procent der wo ningen gebouwd vóór 1906, terwijl dit percentage voor de provincie Groningen 40, voor Friesland 47 en voor Zeeland 39 bedraagt. Ook de grootte der woningen wijkt belangrijk af. De een- en twee kamerwoningen (inclusief keuken) in Nederland als geheel 5 procent van de totale woningvoorraad, vor men in Groningen, Friesland, Dren te en Zeeland niet minder dan resp. 15, 19, 15 en 10 procent van het to taal aantal woningen in elk van deze provincies. Dit zijn dan ook tevens de provincies waar meer dan in de overige sprake is van onvoldoende slaapruimte. Volgens de aangelegde criteria be schikte n.l. van de huishoudens in Groningen, Friesland, Drente en Zee land resp. 29, 38, 30 en 26 procent over voldoende te achten slaapruim te, terwjjl het algemeen gemiddelde voor het land als geheel 17 procent bedroeg. Ook in andere opzichten be staan onderlinge afwijkingen. Zo vormen de eengezinshuizen (wo ningen, tevens geheel perceel) in Friesland, Drente, Overijsel en in de zuidelijke provincies Zee land, Noord-Brabant en Limburg meer dan 90 procent van alle daar gelegen woningen, doch in Noord- en Zuid-Holland maar resp. 50 en 41 procent. Deze lagere cijfers hangen samen met de omstandigheid, dat in deze provincies meer grotere steden zijn gelegen, waar eengezinshuizen veel minder voorkomen. Zo bedraagt bijv. te Amsterdam het percentage een gezinshuizen maar 7 en te Rotter dam en 's-Gravenhage maar 14. Overeenkomstige afwijkingen blij ken voor het aantal door de eige naar bewoonde woningen: in Noord en Zuid-Holland maar resp. 17 en 16 procent van alle bewoonde woningen, in Utrecht 26 procent en in de ove rige provincies variërend van 38 tot 53 procent. Ook deze verschillen zijn mede be- invloed door de aanwezigheid, met name in de eerstgenoemde provin cies, van meer grote gemeenten, waar in het algemeen de huurwonin gen een veel belangrijker plaats in nemen dan door de eigenaar be woonde woningen. In Amsterdam. Rotterdam en 's-Gravenhage vormt laatstgenoemde groep bijv. maar WERNHER VON BRAUN waas van geheimzinnigheid resp. 2, 5 en 11 procent van alle be woonde woningen. Uit het bovenstaande blijkt, dat voor afzonderlijke gemeenten binnen een provincie de verhoudingen soms aanmerkelijk van het provinciale ge middelde kunnen afwijken. In welke mate zulks het geval is kan blijken uit de definitieve gemeentelijke uit komsten van de algemene woningtel ling, welke reeds van rond 500 ge meenten beschikbaar zijn.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 5