PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT USB
Russen willen binnen drie jaar NAAR de
TERUG
Sovjet-strijdkrachten
van Oost-Berlijn naar
Poolse grens gegaan
maan en
Nieuwe veerboot op 20 november van stapel
Vandaag...
RENÉ PLEVEN STREEFT NAAR
KABINET OP BREDE BASIS
23 cent p. regel met een minimum
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN J- ïSSÏÏÏM
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vllsslngen, Walstr. 58-60. tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 3841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234); Oostburg, Nleuwstraat 43. tel. 20; Temeuzen, Brouwerljstr 2; Zlerlkzee, red. tel. 24; adm. tel. 26
Het Westberlijnse dagblad Berliner Zeitung am Mittag deelde gisteren
mede, dat een groot aantal Russische troepen zondagavond Oost-6erl\jn ver
laten heeft en naar de Poolse grens is vertrokken.
Pantserwagens, luchtafweergeschut, antitankkanonnen en vrachtauto's
reden de stad uit naar het oosten, aldus het blad.
Van geallieerde zijde kon geen bevestiging van dit. bericht worden verkre
gen.
Duizenden studenten hebben zich
gisteren op weg begeven naar War
schau om een massa-bijeenkomst bij
te wonen.
In de ochtend was alles in War
schau rustig, hoewei door de straten,
waar zondag de politie tegen een me
nigte jongelieden vocht, thans politie
mannen met de bajonet op het geweer
patrouilleren.
In de avond deden zich opnieuw on
geregeldheden in Warschau voor.
Naar schatting achthonderd opge
schoten jongens staken voor het „pa-
Iwan en Killroy
Vrijwel iedereen kent het ver
maarde Killroy-verhaal: wan
neer het Amerikaanse leger in
de Tweede Wereldoorlog ten koste
van veel strijd en moeite een belang
rijk object op de Duitsers had ver
overd, dan stond er meestal tot
verbazing van menig soldaat met
grote krijtletters op de restanten
van een gebouw geschreven: „Kill-
roy was here". Vrijwel overal dus,
waar de Amerikanen iets bereikten
na vele opofferingen, troffen zij de
laconieke mededeling aan, dat de
mysterieuze Killroy er toch reeds
vóór hen was geweest. Het gaat er
echter nu naar uitzien, dat deze won
derlijke figuur van Amerikaanse ori
gine vervangen moet worden door
een heer van Russische makelij, la
ten we zeggen door „Iwan". Want
als het de Amerikanen in de komen
de jaren nog eens zal lukken op de
maan te landen, dan zullen zij daar
zonder twijfel een bord aantreffen
met de verklaring: „Iwan was
here
De mannen uit de States zullen
dan bitter teleurgesteld zijn. Maar
op deze shock kunnen zij zich sinds
vorige week voorbereiden! De Rus
sen hebben immers met hun rode
„kunstmaan" met één klap de be
weerde Amerikaanse suprematie in
zake projectielen, raketten en aan
verwante artikelen van tafel ge
veegd. Chroestsjews rode satelliet
cirkelt frank en vrij door de wereld
ruimte! Bovendien is het nu duide
lijk geworden, dat de Russische me
dedelingen van onlangs over hun in
tercontinentale raket géén bluf, doch
volledig juist waren. Want om de
kunstmaan in een juiste baan te
brengen is naar men aanneemt een
dergelijke superraket gebruikt.
Er is géén andere conclusie mo
gelijk: de Verenigde Staten hebben
de voorlopige wedloop om het heelal,
een wedloop, die in de zomer van
1955 door Eisenhower min of meer
was aangekondigd, verloren De
Russen zijn nummer één. Dat is een
hard gelag voor Amerika, waar gis
teren een invloedrijk blad als The
New York Times dan ook met bit
terheid constateerde: „This nation
has been asleep", deze natie heeft
geslapen
This nation has been asleep
Dat is natuurlijk niet helemaal
waar. Er is in Amerika even
eens hard gewerkt aan de ontwikke
ling van raketten enz., maar het is
nu eenmaal een feit, dat in een dic-
tatuurstaat vaak sneller en doeltref
fender kan worden gewerkt bij we
tenschappelijke onderzoekingen dan
in een democratie. In een democra
tisch geregeerd land moet een volks
vertegenwoordiging meebeslissen,
spelen nationaal-polltieke belangen
een rol, terwijl in een land als Sow-
jet-Rusland deze projecten zonder
twijfel met de grootste preferentie
werden behandeld. Bovendien schij
nen in de V.S. allerlei stromingen en
tegenstromingen, ook in het leger,
een rol te spelen, met alle gevolgen
van dien. Vandaar, dat thans dezelfde
New York Times zelfs grimmig het
woord „crisis" heeft laten vallen en
daarbij heeft verklaard, dat er zelfs
een speciale zitting van het Congres
nodig is om een plan voor raketten
enz. te ontwikkelen.
Een dergelijk betoog is begrijpe
lijk. De huidige internationale situa
tie immers kan worden gekenschetst
als een wankele evenwichtstoestand
tussen oost en west, zodat elke stap
van Rusland, die maar even een wij
ziging in deze toestand zou brengen,
van Amerika een forse tegenzet eist.
En de kunstmaan mag men zonder
twijfel als een behoorlijke Russische
stap beschouwenDe reactie van
de New York Times schijnt ons dan
ook eerlijker dan die van sommige
westerse generaals, die zich gehaast
(Vervolg op pag. 3)
leis voor kuituur" een houten bloe-
menstand in brand.
Plotseling lekten vlammen langs
twee of drie van de houten bloemen-
stands voor het gebouw.
De milicia was spoedig ter plaatse
en dreef de jongens uit elkaar. Ten
minste twintig knapen werden gear
resteerd.
Men beperkte zich tot het gebruik
van gummiknuppels en er werd niet,
zoals bij voorgaande gelegenheden,
met traangas geworpen. Een menigte
van ca. vijfduizend personen, die net
optreden der jongens gadesloeg werd
ongemoeid gelaten.
Veel jongens vluchtten naar het
park. dat het „Paleis voor kuituur"
omgeeft. Na ongeveer een uur was
de orde hersteld. Miliciamannen
bleven echter in de omliggende
straten patrouilleren. Het vuur
was spoedig geblust.
brengt de Russische mi-
nister van defensie, maar-
H schalk Zjoekof, een offici-
1 eel bezoek aan Belgrado.
I komt de ministerraad van M
- de Europese gemeenschap
vóór kolen en staal te
Luxemburg bijeen.
Russische tanker redt
bemanning van treiler
De Franse treiler „Clemenceau", die
van het eiland Terschelling naar
Duinkerken was vertrokken, zond
onderweg noodseinen uit. De beman
ning is door de Sowjetrussische tank
boot „Moskovsky Festival" aan boord
genomen. Zij is naar Rotterdam ver
voerd.
Het snerpende piep-piep geluid van de Russische kunstmaan doet
zich nog steeds horen. Het bewijst dat de satelliet, die vrijdagavond
werd afgeschoten, nog steeds om de aarde draait.
Radio Moskou heeft maandagavond meegedeeld dat behalve de
kunstmaan ook het laatste deel van de raket om de aarde cirkelt. Met
dit deel van de samengestelde raket is de kunstmaan tot een hoogte
van 900 kilometer gebracht.
Het raketgedeelte wentelt onge
veer op dezelfde hoogte om de aarde
als de kunstmaan. Zij zijn thans on
geveer duizend kilometer van elkaar
verwijderd. Deze afstand wordt gro
ter aldus radio Moskou.
De Russen zouden binnen drie
jaar de maan met een satelliet kun
nen treffen of de saetlliet om de
maan kunnen laten cirkelen. De
Russen zijn reeds gereedgekomen
met de berekeningen van de koers,
die een ruimtevaartuig zal moeten
volgen om op de maan te landen
en om naar de aarde terug te ke
ren. Zo hebben, aldus United Press,
de Russen op het internationale
astronautische congres in Barce
lona meegedeeld.
De pioniers, die de eerste reis
naar de maan zullen maken worden
vermoedelijk reeds opgeleid. Een lid
van de Russische delegatie op het
congres zeide dat de studie van de
ruimtevaart voor menselijke wezens
reeds in een vergevorderd stadium
in de Sowjet-Unie is. De Russen wil
len echter eerst nog iets meer we
ten over de gevaren van cosmische
stralingen en kleine meteorieten.
De kennis daarover hopen zg
te verkrijgen van de instrumenten,
die de kunstmaan bevat. Bijna
alle geleerden zijn het erover
eens dat er absoluut niets in de
weg staat naar de maan, behalve
het gebrek aan geld.
Rusland is van plan gedurende 't
internationale Geofysische jaar 120
aardsatellieten in de lucht te bren
gen. Zij zouden van Siberië en de
Noordpool worden afgeschoten en in
1958 ook vanuit de Russische basis
in de zuidpool.
Herzien
In Washington acht men het nage
noeg zeker, dat de Amerikaanse re
gering zal beginnen met het herzien
van het programma voor aardsatel
lieten. Geleerden, die met dit project
verbonden zijn hebben met aandrang
verzocht om een versnelde uitvoering
van de plannen.
Een van hen stelde zelfs voor een
nieuw „Manhattan district" in het
leven te roepen, zoals er tijdens de
Tweede Wereldoorlog een bestond
voor de ontwikkeling van de atoom
bom, teneinde de Russen te staan in
de wedstrijd om het eerst de maan
en planeten te bereiken.
Het hoofd van het „Project Van
guard", de instelling die volgend
voorjaar de Amerikaanse kunstmaan
moet lanceren, dr. John P. Hagen,
verklaarde gisteravond dat het nog
te vroeg is om te kunnen zeggen, of
het ontwikkelingsprogramma ver
sneld zou kunnen worden. Met meer
geld zou het wel mogelijk zijn.
Ondanks hun ontkenningen is het
duidelijk, dat de Amerikaanse ge
leerden en politici verontrust zijn
door de Russische voorsprong.
T egenactie
De aankondiging, dat een hoog
te-raket van de luchtmacht ge
reed staat om elk ogenblik op te
stijgen tot 1600 tot 6400 kilome
ter, veel hoger dan de Russische
kunstmaan, wordt gezien als zo'n
tegenactie. De raket zal echter,
volgens officials van de lucht
macht, niet in staat zijn 'n kunst
maan in zijn baan te brengen.
Verder wordt binnen enkele dagen
de derde proefneming door de ma
rine verwacht, voor het lanceren van
een lanceerapparaat van de kunst
maan, nu nog in dummy-vorm.
Controle
De Verenigde Staten zullen de Al
gemene Vergadering der Verenigde
Naties begin deze week een ontwa
peningsplan voorleggen, waarin mis
schien zal worden aangedrongen op
controle op kunstmanen.
In het nummer van maandag van
de „Praiwda" wordt opgemerkt dat
de Russische kunstmaan de Ameri
kaanse bewering dat de Russen ach
ter zijn, gelogenstraft heeft.
De V. S. zullen nu de vraagstukken
van het vreedzaam naast elkander
bestaan onder de ogen zien en een
einde maken aan de bewapenings
wedloop en de koude oorlog, aldus
het blad.
De leider van de middenweg, René
Pleven, is gisteren begonnen met steun
te verzamelen voor een ministerie,
dat zowel links als rechts, hoezeer
die ook met elkander twisten, zou
moeten omvatten. Als hij daarin zou
slagen, zou hjj de 24e premier van
Frankrgk na de oorlog zijn.
Maar zover is het nog lang niet.
Hij onderhandelt met de partijleiders
in een sombere atmosfeer, die nog
somberder werd, nadat men de waar
schuwing had gehoord van ex-pre
mier Guy Mollet. dat Frankrijk het
zelfde- lot zou kunnen ondergaan als
de republiek van Weimar.
Pleven deelde gisteren aan president
René Coty mee, dat hij wilde probe
ren een regering te vormen, ter ver
vanging van die van de radicaal
Bourgès-Maunoury, die een week ge
leden in de nationale vergadernig
wei'd verslagen.
Maar Pleven, die al tweemaal vroe
ger premier is geweest, stelde daar
voor harde eisen.
Het belangrijkste voor hem is,
dat de politieke leiders van het
land hem zouden moeten waar
borgen, dat hij minstens een jaar
aan het bewind kan blijven, om de
tigd te hebben voor het vinden van
een oplossing voor de ernstige fi
nanciële problemen en om een
einde te maken aan de oorlog in
Algerië.
In Kinderdijk, het plaatsje van de vele molens en de vele scheeps
werven op het eiland Alblasserwaard, ligt dit reusachtige vaartulg-
in-aanbouvvHet ls de nieuwe provinciale veerboot, die tussen Vlissin-
gen en Breskens <le steeds drukker wordende stroom van auto's over
de Westerschelde zal brengen. Volgend jaar al wordt dit, schip de
Prinses Beatrix ln de vaart gebracht. Maar zover is het nog lang
niet en er ls zelfs wel enige fantasie voor nodig om ln de gigantische
stalen kolos, die op de werf van de firma J. en K. Smit ligt, een veer
boot te zien. Maar aan één aspect van dit bijzonder gevormde vaar
tuig kan men duidelijk zien, dat het hter een veerboot betreft. Het uit
gestrekte riJdek 102 meter lang! heeft namelijk zijn definitieve
vorm gekregen. Op deze reusachtige oppervlakte „Het lijkt wel
een vierbaans verkeersweg", zeggen de mensen, die het zien kun
nen straks 42 personenauto's en 23 vrachtwagens een plaats vinden.
Op en rond het schip heerst nu een koortsachtige bedrijvigheid, want
het plan is de „Prinses Beatrix" op 20 november te water te laten.
„En dat zal wel lukken", zeggen ze op de werf, „want het casco is al
afgebouwd". Ergens op de werf staan de vier Smit-Man-motoren, die
het schip straks zullen voortstuwen al proef te draalen, terwijl men
ook al bezig is de schroeven op hun plaats te brengen. Op de foto is
het rtydek duidelijk te zien; het torent rechts hoog boven de grond uit.
In het midden ziet men duidelijk het dak van het rijdek. Daarboven
komen dus nog de salons en de promenadedekken, alsmede de stuur
hutten. Van „top tot teen" gaat deze veerboot dan ook zestien meter
nieten
Op pagina 8 is nog een foto van deze nieuwe veerboot te zien.
(Foto P.Z.C.).
Ook voor de Soivjet-Russische
staatsburger was het nieuws
van de Russische kunstmaan
een verrassing. Zondag was
het bij de kiosken in Moskou
extra druk.
Amerikaanse atoomserie
1957 werd afgesloten.
De serie Amerikaanse kernproeven
voor het jaar 1957 op de Yucca Flat,
een woestijn in Nevada, is gisteren af
gesloten met de ontploffing van het
kerntoestel „Morgan". Het was de
24ste explosie in deze serie.
Rusland heeft een krachtig H-
bomtoestel van een nieuw ontwerp
tot explosie gebracht, zo wordt in
een gisteren door radio Moskou
uitgezonden Tass-bericht verteld.
De Amerikaanse luchtmacht heeft
alles gereedstaan om een raket af te
vuren tot een hoogte van duizend tot
4000 mijl.
In tankwagon naar
vrijheid gevlucht
Een Tsjechisch gezin, dat uit
vier personen bestaat, is er in ge
slaagd Tsjechoslowakije te ont
vluchten. De vier mensen de 42-
jarige vader Antonin Liska. kan
toorbediende van beroep, de 29-
jarige moeder Jarmila Liskowa. en
hun twee zoontjes Pctr, 9, cn Pa
wel 5 jaar oud hadden zich ver
borgen in een tankwagon van een
goederentrein, die van Tsjechoslo
wakije naar Oostenrijk reed.
In Gasserndorf, op Oostenrijks
gebied, ongeveer 65 km ten noord
oosten van Wenen, kwamen zij uit
hun schuilplaats te voorschijn. Zij
hebben politiek asiel in Oostenrijk
gevraagd.
Protest van architecten
tegen rondschrijven ir. Witte
Op initiatief van het Nederlands Ar
chitecten Genootschap heeft een aan
tal architecten gisteren in Utrecht
een protestvergadering gehouden,
waarin grote gev aren naar voren zijn
gebracht tegen de inhoud van een
circulaire, die de minister van volks
huisvesting en bouwnijverheid heeft
gezonden aan alle gemeentebesturen
en waarin op iirstignatie van de raad
voor de woningnood wordt aange
drongen op een zorgvuldige en des
kundige architectenkeuze bij de wo-
nlngwetbouw.
Het N.A.G. kan zich met het advies
als zodanig geheel verenigen, maar
het verzet zich tegen het kernpunt
van het ministerieel rondschrijven,
namelijk de passage waarin wordt
inzake de keuze van een architect,
verwezen naar het college van advies
ingesteld door de Bond van Neder
landse Architecten (B.N.A.) en ge
vestigd ten kantore van de B.N.A.
Het N.A.G. acht dit advies zonder
meer ongepast, omdat daarmee de
minister zich bindt aan een bepaalde
architectengroeperingen, terwijl er
naast de B.N.A. nog een andere ar
chitectenvereniging bestaat en boven
dien een zeer groot aantal Nederland
se architecten niet bij enige organisa
tie zijn aangesloten.
De vergadering nam eenstemmig een
resolutie aan, waarin de naar ge
brachte bezwaren worden onder
streept.
Kleuter overleed
aan A-griep
In het St.-Elisabethziekenhuïs te
Alkmaar is het eerste Alkmaarse
slachtoffer van de A-griep overleden.
Het is het 4-jarig zoontje van de fa
milie N. A. Visser, dat bij de A-griep
ook meningitis kreeg.
WEINIG VERANDERING.
Droog weer met zonnige perioden.
Zwakke tot matige oostelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN"
9 oktober
Zon op 6.56 onder 18.02
Maan op 18.04 onder 7.31