PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RUSSEN hebben KUNSTMAAN gelanceerd
Verbitterde Hongaarse vluchtelingen kwamen
met „Irpinia" in Vlissingen aan
Wanordelijkheden in Warschau
groter dan ooit na de oorlog
BILT
Vandaag...
Amerikaans bloed voor Nederland
Satelliet zendt
radioseinen uit
Vlucht rond aarde
900 km hoog
WERELDDIERENDAG: BRON OM
NIEUWE MOED TE PUTTEN
200e jaargang - no. 235
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
HoofdredacteurW. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G, A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week: 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 5 oktober '57
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minlm. p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no, 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 8546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 8841; Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234); Oostburg, Nleuwstraat 43, tel. 20: Terneu/.en, Brouwerijstraat 2: Zlcrlkzee, N. Bogerdstr. 24, tel. 24
Studenten en burgers betogen
voor herstel persvrijheid
Duizenden Polen waren gisteravond in de straten van Warschau's bin
nenstad op de been om te protesteren tegen de wijze waarop de studen
ten door de politie behandeld worden. Het kwam evenals donderdagavond
tot gevechten. Militairen, die stalen helmen droegen, traden op met stok
ken en traangasbommen. Volgens ervaren waarnemers heeft Warschau
na de oorlog niet een dergelijke aanblik als gisteravond vertoond. Een
burger verklaarde: „Wij hebben sedert de Duitse bezetting-niet meer zo'n
krachtig georganiseerde actie van de politie tegen de burgerbevolking
gezien". Er zouden, naar een ooggetuige verklaarde, veel mensen zijn
gearresteerd.
Een' grote menigte trok op naar
het hoofdkwartier van de communis
tische partij, nadat de militie onge
veer 7000 studenten in het gebouw
van de polytechnische school had
opgesloten en de talloze omstanders
had verdreven.
De studenten hadden gehoor gege
ven aan een oproep om te betogen
tegen de sluiting van hun weekblad
„Po Prostu" en tegen het optreden
van de militie, die donderdagavond
met gummiknuppels en traangas-
bommen een soortgelijke demonstra
tie voor de persvrijheid had uiteen
gedreven en een aantal studenten
had gearresteerd.
De betoging van gisteren zou on
der de leuze. „Wij wensen persvrij
heid" om zes uur 's avonds worden
gehouden. Om twee minuten over
zes kwam de militie in grote geta
le naar het plein voor het gebouw
Vossenstrijd
De strijd in Hulst gaat verder!
Het befaamde conflict tussen
gemeentebestuur en Reinaert-
comite is nog steeds niet bijgelegd,
integendeel, men gaat in de oude ves
te rustig verder met de ,,vossen-ru-
zie", met besloten vergaderingen en
vergaderingetjes, kortom met allerlei
nare dingen, waaiwan zo nu en dan
wat nieuws over de wallen van de
stad waait, nieuws, dat dan allesbe
halve fraai blijkt te zijn.
Deze onaangename toestand is nu zo
om en bij één jaar oud en sindsdien
hebben zich de allervreemdste situa
ties voorgedaan. Zo is het voorgeko
men, naar ons ter ore kwam, dat deze
zomer bij het provinciaal bestuur twee
subsidie-verzoeken werden ingediend
voor één kunstexpositie. Doch élk
subsidie-vragend comité betoogde met
Idem de enige rechthebbende te
zijnMaar aangezien het provin
ciaal bestuur uit wijze mannen be
staat, werd besloten geen van de
twee elkaar bestrijdende organisaties
in aanmerking voor geldelijke steun
te laten komen. Een juiste beslissing,
zo lijkt ons. want twee vechtende
schooljongens geeft men geen dubbel
tje. Dat is maar aanleiding tot nog
meer wederzijdse „vijandelijkheden".
Deze week heeft ook het weekblad
„Burgerrecht" zich met deze
onfrisse zaak bemoeid. Een aan
tal Hulster ingezetenen had namelijk
een wat het blad noemt „drin
gend appèl op onze zin voor recht en
vrijheid" gedaan. En waar een derge
lijk „appèl" bij „Burgerrecht" onmid
dellijk en recht tot het fiere hart
gaat, toog het blad op onderzoek uit.
Het verzocht B. en W. een uiteenzet
ting te willen geven over de moeilijk
heden, die in de Reinaert-stad waren
gerezen, alsmede over het standpunt,
dat door dit college werd ingenomen.
Na enig uitstel, omdat het college
blijkbaar het verzoek niet helemaal
goed had begrepen, kwam als ant
woord uit de bus de vraag van B. en
W. een afschrift te willen geven van
de aan „Burgerrecht" gezonden brief,
met dien verstande, dat het college
géén belangstelling had voor de na
men der afzenders.
„Burgerrecht" weigerde. Want zegt
het blad:
het zou volkomen in strijd zijn
met alle journalistiek fatsoen, waar
hier immers van een ernstig conflict
sprake is, de „tegenpartij" de gege
vens in handen te spelen, welke aan
de redactie van een blad ter kennis
neming en informatie worden gezon
den. Wij hebben nog een poging ge
daan het college van B. en W. hiervan
te overtuigen, doch zonder enig resul
taat. Integendeel. B. en W. besloten
hun laatste antwoord met de opmer
king: „Indien U aan ons verzoek niet
kunt voldoen, laten wij de dart door U
eventueel eenzijdige beschouwingen
voor uw rekening".
De redactie is van dit antwoord ge
schrokken en verklaart enige tyd no
dig te hebben gehad om over haar
verbazing heen te komen. Zy conclu
deert, dat het standpunt van B. en W.
in een geheimzinnig duister blijft ge
huld. En zij vervolgt:
„Nochtans zo wij dus noodgedwon
gen eenzijdig mochten zijn als gevolg
van een nu ook aan ons gestelde voor
waarde berust de verantwoordelijk
heid daarvoor bij ons? Neen, wij ach
ten dit beleid van het college tegen
over ons in elk geval noch gerecht
vaardigd, noch democratisch. Over
het plaatselijke beleid met betrekking
Vervolg op pag. 3)
van de polytechnische school en
voerde een charge uit Uit de menig
te die zich daar had verzameld, en
die voor het merendeel bestond uit
studenten, klonken kreten als „fas
cisten" en „zwijnen".
De 7000 jongelui die in het school
gebouw bijeengedreven werden,
moesten luisteren naar een toe
spraak van een afgevaardigde van
het parlement, Buhhowski.
Inmiddels dromde een menigte
naar het communistische hoofd
kwartier, daarbij telkens terugge
dreven door de militie, die in een
aantal van 2000 in actie kwam.
De woedende betogers riepen:
„Laat de studenten vrij, laat de
studenten vrij"!, „Po Prostu, Po
Prostu", en „Gestapo, Gestapo,
Gestapo!" Nadat de militie was
begonnen, gebruik te maken van
knuppels en traangasbommen,
gooide men met keien. Sommige
mensen trokken zelfs stenen uit
openbare gebouwen. Tot de leu
zen, die men toen hoorde schreeu
wen, behoorde ook de nooit eer
der gehoorde uitroep: „Weg met
Gomoelka".
Gomoclka is de communistische
leider die vorig najaar het Poolse
regime heeft gedestaliniseerd. Het
tramverkeer in het centrum van de
stad moest worden gestaakt.
De leiding van de Poolse commu
nistische partij heeft vrijdagavond
in een communiqué meegedeeld dat
het studentenblad „Po Prostu" was
verboden, omdat het een valse
voorstelling gaf van de economische
en politieke situatie in het land, en
meningen propageerde die volkomen
vreemd zijn aan het communisme.
Ondanks waarschuwingen die door
het centrale comité werden gegeven,
kwam, aldus dit communiqué geen
verbetering in de activiteit der re
dactie en van de partijleden in deze
groep, maar een verslechtering. Vol
gens het partijsecretariaat is het te
gen het studentenblad genomen be
sluit „correct".
H is het 375 jaar geleden
dat op initiatief van paus Gre-
gorius XIII de Juliaanse ka-
j§ lender door de Gregoriaanse g
p tijdrekening werd vervangen,
p waardoor tien dagen werden p
p versprongen en men 15 in-
p plaats van 5 oktober schreef, n
M is het Grote Verzoendag
1 (Isr.).
1 EN MORGEN
p eindigt in Engeland de p
M zomertijd.
p wordt de beroemde Zwit- p
serse architect Le Corbusier,
m de ontwerper van het Philips- p
paviljoen voor de a.s. wereld-
p tentoonstelling te Brussel, 70 p
p jaar.
iiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiuiiiiiiii
De Sowjet-Unie heeft, naar radio-
Moskou vrijdagavond meldde, een
kunstmaan afgeschoten. Volgens
het Russische persbureau Tass draait
de kunstmaan thans om de aarde in
een elliptische baan op een hoogte
van naar schatting hoogstens 900
km. De aardsatelliet is bolvormig en
heeft een doorsnee van 58 cm. en
een gewicht van 83.6 kg. Hij is uit
gerust met een radiozender. Het is
niet bekend waar de satelliet is ge
lanceerd.
Zichtbaar
De satelliet is vrijdag afgevuurd.
Hij was in de straten van de op
en ondergaande zon in zijn vlucht
te volgen, zo meldt Tass. Het af
schieten van de kunstmaan is een
onderdeel van het program van het
internationaal geofysische jaar.
De tijd die de satelliet nodig heeft
om een keer om de aarde te
draaien, wordt op 1 uur en 35 min.
geschat. Een raket heeft de kunst
maan de vereiste snelheid (onge
veer achtduizend meter per secon
de) voor de draaiing om de aarde
gegeven. Daarna werd de kunst
maan van de raket weggeschoten,
aldus Tass.
Boven Moskou
De satelliet zal vandaag tweemaal
boven de Russische hoofdstad komen,
aldus radio-Moskou, namelijk om
1.46 uur en 6.42 uur plaatselijke tijd.
De -zender van de satelliet is werk
zaam op 15 en 7.5 meter, of 20005 en
400Ö2 megacycles. De satelliet zal he
denochtend met behulp van kleine te-
le-^fepen of verrekijkers zichtbaar
zijn. De baan maakt een hoek van 65
graden met de aequator.
Signalen
Radio-Moskou deelde mede dat de
signalen gelijkend op radiotelegra-
fièsignaien van 0,3 seconden met
een even lange pauze dermate
sterk zijn, dat zy door een groot aan
tal radio-amateurs opgevangen moe
ten worden.
Drie seconden wordt uitgezonden op
een golflengte van 7.5 meter, de daar
op volgende drie 'seconden op een
golflengte van 15 meter. Door astro
nomische stations in de Sowjet-Unie
zijn reeds waarnemingen verricht. De
Amerikaanse aardsatelliet zou ko-
„De satelliet draait thans om de
aarde in een ellipsvormige baan op
een hoogte van naar schatting tot
900 kilometer. Hij heeft de vorm
van een bol met een doorsnede van
58 centimeterweegt 83,6 kilogram
en bevat een radiozender". Dit alles
vertelde radio-Moskou gisteravond
over de aardsatelliet, die volgens dit
radiostation gisteravond in Rusland
werd gelanceerd. Hoe ingewikkeld
het binnenste van een aardsatelliet
eruit ziet, vertélt deze fotodie be
trekking heeft op het (nog niet vol
tooide) Amerikaanse kunstmaan
project. Een cohte kunstmaan heeft
uiteraard, in tegenstelling tot dit de
monstratie-exemplaar, geen glazen
omhulsel.
mende lente worden gelanceerd.
Van Amerikaanse zijde heeft men
zich loveDd over de Russische presta
tie uitgelaten.
Deskundigen van de British Broad
casting Corporation hebben bekend
gemaakt signalen tc hebben opgevan
gen die van de satelliet afkomstig
zjjn. De signalen werden in de afge
lopen nacht opgevangen door een sta
tion te Kent, op de lengte die door
radio-Moskou is genoemd.
Aan boord van de Amerikaanse tor- i kaanse bemanningsleden bloed afge-
pedobootjager U.S.S. Huntington, die staan ten bate van het Nederlandsche
in de Parkhaven te Rotterdam ligt, Roode Kruis,
hebben vrijdagmiddag 200 Ameri-1
Dr. mr. TV. Hugenholtz, voorzitter
van de „Nederlandse Vereeniging tot
bescherming van dieren" en president
van de „Wereldfederatie tot bescher
ming van dieren" heeft een toespraak
voor de radio gehouden.
Dr. mr. Hugenholtz merkte daar
bij op, dat dierendag de bron is,
waaruit allen, die nog niet het geloof
in de uiteindelijke zege van het goe
de en het rechtvaardige verloren
hebben, nieuwe moed putten.
Helaas kan dierenbescherming
echter nog steeds niet op afdoende
wijze tegen dierenmishandeling op
treden, vanwege onze gebrekkige
wetgeving. Daarom hebben wij enige
jaren geleden een concept-wet aan
de regering overhandigd en vol ver
wachting ziet dierenlievend Neder
land nu uit naar de spoedige behan
deling van het ontwerp-dierenbe-
schermingswet.
Een goed land kenmerkt zich
door een goede wet ter bescher
ming van dieren, immers de on
bedrieglijke waardemeter van het
zedelijk peil van een mens en van
een heel volk is: hoe zij de dieren
behandelen.
NA HALF JAAR IN DOMINICAANSE REPUBLIEK...
Terug naar Oostenrijk en daarna
wellicht naar Canada en Amerika
Verbitterd en ontgoocheld zyn vrijdagmorgen omstreeks acht uur 288 Hon
gaarse vluchtelingen met 't Italiaanse passagiersschip „Irpinia", dat een
lijndienst onderhoudt tussen Midden- en Zuid-Amerika en West-Europa, in
Vlissingen aangekomen. Gelaten en met doffe ogen, waarin alle hoop op
een goede toekomst uitgeblust was, stapten zy van boord. Zes maanden had
den zy doorgebracht in de Dominicaanse Republiek, een eiland voor Mid-
den-Amerika, waar de zon dag in dag uit meedogenloos brandde en waar
liet voedsel schaars was. Na die verschrikkelijke oktober-revolutie in Hon
garije waren zij -"aar Oostenrijk gevlucht en later waren zij in een groep
van 500 mannen, vrouwen en kind eren naar de Dominicaanse Repu
bliek geëmigreerd.
„Daar wachtte ons een goed be- Europa, maar niet naar Honga-
staan, verzekerde men ons", zo rye". En zo arriveerden zij vrijdag
vertelde één van deze vluchtelin- ïn Vlissingen. Nog dezelfde dag
gen, „maar het werd een bittere werden zij in een extra-trein ge-
teleurstelling. We konden het niet zet, die lien rechtstreeks naar
uithouden. VVe wilden terug naar Wenen zou brengen
Het was niet gemakkelijk om deze
Hongaarse vluchtelingen te spreken
te krijgen. Marechaussee en politie
waakten er bij de Vlissingse Buiten
haven voor, dat. geen „onbevoegden"
bij de Hongaren kwamen en ook, dat
er geen Hongaren uit de groep kwa
men. Verbijstering was af te lezen
van de gezichten van enkele Honga
ren. die wy spraken, toen zij 's mid
dags in een trein op het Vlissingse
station wachtten op het vertrek naar
Venlo, waar de grens gepasseerd zou
worden. „Waarom doet men dat? Ze
zeggen, wat we in een democratisch
land zijn en we zijn toch geen com
munisten, die persé naar Hongarije
terug willen. Dat willen wij helemaal
niet. We konden ddér alleen niet meer
leven
Daarna vertelden zij het verhaal van
hun verblijf in de Dominicaanse Re
publiek. „Voor ons vertrek heeft men
ons verteld, dat het klimaat van de
Dominicaanse Republiek ongeveer ge
lijk was aan dat van Hongarije", zo
vertelde één van hen in de volle trein,
in goed verstaanbaar Duits. „Maar
temperaturen van 45 en zelfs 50 gra
den waren geen zeldzaamheid. Onder
een gloeiende zon moesten we op het
land werken. En soms was alles te
vergeefs, want dan Was er geen wa
ter meer. We leefden in hutten met
wanden van hout en daken van stroo.
Hier, zo leefden we", vertelde hij en
hij liet foto's zien van bouwvallige
hutten en cactus velden.
„Op primitieve vuurtjes buiten de
hutten moesten we ons eten koken en
we verdienden niet eens voldoende
om genoeg brood te kopen. Ringen,
polshorloges en zelfs kleren verkoch
ten we om voldoende voedsel te kun
nen krijgen. We voelden ons als sla
ven verkocht", aldus één van deze
Hongaarse vluchtelingen, die gesto
ken waren in wel schone, maar ar
moedige kleding.
Onder bewaking
Eén der opvarenden van de „Irpinia"
vertelde, dat de 288 Hongaarse
vluchtelingen in Ciudad Trujiflo, de
hoofdplaats van de Dominicaanse Re-
publieK, onder bewaking aan boord
waren gebracht. In de toeristenklasse
(Vervolg op pag. 2)
KORTE PREDIKATIE
Gij zult niet in staat zijn den
Heer te dienen
Jozua 19.
Merkwaardig dat Jozua zoiets te
gen zijn volk zegt. Wij durven het
niet te zeggen in onze kerken en
zelfs niet buiten onze kerken. Trou
wens, we zouden er waarschijnlijk
ook niet veel mee bereiken. Wie gaat
er nu propaganda voeren voor een
bepaalde vereniging en zegt er dan
meteen bij: je zult nooit een goed lid
kunnen worden. Dat kan alleen maar
tot gevolg hebben, dat onze propa
ganda mislukt.
Maar als xoij niet in staat zijn
God te dienen, betekent dat ook het
einde van alle „Gods-dienst". Niet
een einde omdat God niet zou be
staan. Het is niet het einde van
„God", maar het einde van ons, van
onze ,fiienst".
Waarom zijn we niet in staat God
te dienenNiet omdat we er geen
zin in hébben of omdat we niet in
Hem geloven. De Israëlieten wilden
hun God ook wel dienen en geloofden
heus wel in Hem. En toch kunnen zij
Hem niet dienen. Omdat Hem dienen
betekent: Hem alléén dienen. Dat
is juist het hachelijke van al onze
GodsdienstZe is zo ten dele, zo
halfslachtig. Een beetje God dienen
en voor de rest onszelf en onze we-
reld.
Dat kan niet, zegt Jozua. Want
God is Heilig.
En toch doen we het. Trouwens
God wil ook dat we het zullen doen.
Als we dan maar weten, dat wat we
doen, een onmogelijk werk is. Het
vjordt mogelijk gemaakt niet door
ons, maar door God, door zijn gena
de. Het wordt mogeijk gemaakt door
Jezus Christus, die alleen in staat
geweest is om God God alleen
te dienen.
Onze godsdienst kan dan ook niets
andersmeer zijn dan een smachtend
verlangen om door deze Christus in
bescherming genomen te worden.
Ons dienen van God kan nog slechts
zijn een liefhébben van Jezus. Nee
wij kunnen God niet dienen, wij
kunnen alleen ons vastklampen aan
Jezusaan zijn belofte: Wie in Mij
gelooft zal niet verloren gaan, maar
het eeuwige leven beërven. Het kruis
is het einde van onze „godsdienst".
Daarom verwachten wij niets meer
van onze godsdienst, maar alles van
onze liefde tot Christus en van zijn
Liefde voor ons.
Elleivoutsdijk. L. W. BLOK.
VERWACHT.
KOUDE OCHTEND
Toenemende bewolking met later
voornamelijk in het noorden van
het land enige regen. Matige, aan de
kust later krachtige wind, tussen
west en zuidwest, ongeveer dezelfde
middagtempera turen als gisteren.
ZON EN MAAN
6 oktober
Zon
Maan
7 oktober
Zon
Maan
op 6.51
op 16.58
op 6.52 onder 18.07
op 17.19 onder 5.22