Tweede Kamer in meerderheid
vóór Europese verdragen
Het Deltaplan is een kwestie van
allerlei prioriteiten
KLANKBORD
Rattenlegers vreten in Slagharen
dak van boerderij weg: bewoners
leven in angst
DONDERDAG 3 OKTOBER 1957
PROVINCIALE ZEEUWSS COURANT
„NIET VEREENZAAMD IN VIJANDIGE WERELD STAAN
Prof. Gerbrandy: „Nederland zet
zelfstandigheid op het spel"
(Van onze parlementaire redacteur)
Voor de regering ligt een wijze les opgesloten in de vele opmerkin
gen, wensen, aansporingen en vermaningen, die in twee dagen tijds
door 25 sprekers in de Tweede Kamer over haar zijn uitgestort.
Deze les namelijk, dat zij bij het leveren van haar aandeel in de uit
bouw van het op dit ogenblik nog onvolledige Euromarkt-verdrag de
belangen van Nederland, dat in een aantal opzichten een bijzondere
positie in de Europese economische gemeenschap inneemt, terdege in
het oog houdt.
De Tweede Kamer heeft duidelijk getoond, dat zij weet wat zij wil
en dat zij de regering argwanend op de vingers kijkt.
wel dit een eenzijdige verklaring
zou zijn. bezit zij psychologische
betekenis, meende hi). Met over-»
tuiging beval hij de aanneming
van een desbetreffend, door hem
ingediend amendement aan.
Elf leden voerden woensdagmiddag
tussen één uur en half zeven het
woord over de beide verdragen, na
melijk de heren Van Leeuwen wd),
Nederhorst (pvda), Patijn (pvda),
Biesheuvel (ar). Kikkert (ch),
Schuyt (kvp), Vredeling (pvda), Ger
brandy (ar), Janssen (kvp), Weiter
(kvp) en Oud (wd).
Opvallend daarbij was, dat men
over de invoering van een vrijhan
delszone, waarvan velen aanvan
kelijk nuttige effecten verwacht
ten, weinig meer te spreken was.
De heer Van Leeuwen liet een
ernstige waarschuwing horen en
de heer Nederhorst kwam langs
een andere weg eveneens tot een
aanmaning tot grote voorzichtig
heid.
Met de invoering van Euratom bleek
Dreigend zei zelfs de Antirevolutio
naire prof. Gerbrandy, oud-premier,
dat het karakter van Nederland als
vrije, soevereine natie op het spel ge
zet wordt, als de Kamer haar goed
keuring aan het E .E.G.-verdrag
hecht
Prof. Gerbrandy bleef echter de roe
pende in de woestijn. Hij is de enige
van zijn fractie, voor zover woensdag
in de Kamer gebleken is, die zijn stem
aan het goedkeuringd-ontwerp zal
onthouden. Hij schaarde zich bij de
andere tegenstanders: de S.G.P. en
de C.P.N.
Tevreden
Ter afsluiting van de 25 redevoerin
gen der afgevaardigden kon de minis
ter van buitenlandse zaken, mr. Luns
dan ook met voldoening constateren,
dat ondanks de bezwaren tegen on
derdelen, de grote meerderheid der
Kamer positief staat tegenover de
Euromarkt- en Euratom verdragen,
die tot doel hebben de politieke en
economische eenheid van West-Euro-
Ea te versterken. Op de geopperde
ezwaren zullen hij en enkele andere
ministers vandaag antwoorden.
Prof. Gerbrandy voelde wel voor sa
menwerking, maar hij was sterk ge
kant tegen het subordineren van sta
ten aan een gemeenschap, die men
met macht bekleedt. Als men met an
deren onder één dak kruipt, dan
komt men in een bepaald gezelschap,
zo waarschuwde hy de regering. Bij
voorbeeld in dat van Duitsland. En
Duitsland -hebben we leren kennen,
nog niet zo lang geledenen in
dat van Frankrijk, een hoogbeschaafd
land, maar staatkundig-monetair zo
beurs als een mispel. Besmettingsge
vaar behoort niet alleen bij de griep...
De grijze professor was bezorgd over
de reactie, die zeker komen zal, hij
waarschuwde, dat het karakter van
onze natie op het spel staat.
Tegengestelde conclusies
De heer Welter van de K.V.P. ver
klaarde het in zeer veel opzichten met
prof. Gerbrandy eens te zijn. Doch
litj voegde er aan toe, dat hij niette
min tot tegengestelde conclusies
kwam. Voor hem was van betekenis,
dat ons land, vooral na het verlies
van Indonesië, vereenzaamd en ver
armd, in een vijandige wereld zou ko
men te staan, als het zich niet bij an
dere landen aansloot en zijn economi
sche positie versterkte.
.Zoals de heer Weiter dacht eigenlijk
de gehele Kamer erover, zij het dat
duidelijke gradaties in de standpun
ten waren waar te nemen. Ten volle
tevreden over wat de E.E.G. ons land
brengen zal, was niemand. Zelfs de
regering is allerminst verrukt over 't
E.E.G.-vcrdrag en hier en daar is van
bezorgdheid sprake. Doch men kan,
zoals prof. Oud van de V.V.D. duide
lijk maakte, de E.E.G. niet afwijzen.
Wel kan men, zoals deze liberale
afgevaardigde nogeens omschreef,
in de ratificatie-oorkonde uitdruk
king geven aan de verlangens, die
bij de Staten-Generaal en onder
het Nederlandse volk leven. Hoe-
REGELMAAT. Zelfs dieven kunnen
regelmatige werktijden hebben.
Maandenlang had de 32-jarige Erik
Ejgil Nielsen zijn vrouw verteld, een
betrekking te hebben als nachtwa
ker bij een fabriek. Elke avond ver
trok hij naar zijn werk, elke vr ij dag-
ga f hij zijn vrouw huishoudgeld.
Onlangs w,erd Nielsen gearres
teerd. De nachtwaken en de fabriek
bleken verzinsels. Hij had in enkele
maanden tijds tweehonderd diefstal
len gepleegd. Nielsen heeft opnieuw
een zeer regelmatig leven. Wellicht
een beetje meer monotoon, in de ge
vangenis van Kopenhagen
NAAM. De Italiaan Ettore Belgrado
die door de politie gezocht werd voor
een gering misdrijf, wilde het han
dig aanleggen en liet zich in een hotel
in Genua inschrijven onder een valse
naam. Een paai- uur later werd er
al op zijn deur geklopt: politie. Bel
grado had zich de naam aangemeten
van een man, die gezocht, werd voor
een serie van ernstige fra'udemisdrij-
ven
de Kamer algemeen ingenomen. De
heren Patyn van de P.v.d.A. en Jans
sen van de K.V.P. lieten daaraan, al
maakten zij enkele kritische opmer
kingen. geen twijfel bestaan. Eerst
genoemde stelde de regering de vraag
wie in Nederland nu eigenlijk aan
sprakelijk is voor de coördinatie van
het atoombeleid.
Bovendien informeerde hij, of de tijd
nog niet gekomen is voor de benoe
ming van een regeringscommissaris
voor de atoomenergie rechtstreeks
onder de ministerraad staande.
Vertrouwen
De agrarische deskundigen in de Ka
mer hadden enig vertrouwen in het
landhouwhoofdstuk van het E.E.G.-
verdrag. Dat wil niet zeggen, dat zij
geen moeilijkheden zagen, met name
ten aanzien van de miniimimpryzen
en do „long-termcontractem". Op en
kele onderdelen zal het verdrag nog
moeten worden aangevuld. Men ver
wachtte, dat de regering, als zij me
de tot deze taak geroepen wordt, een
nauw contact met het georganiseerde
bedrijfsleven in de landbouw zal on
derhouden.
Straaljager stortte
neer in weiland
Tussen Lieshout en Beek en Donk
is gisteren een straaljager neerge
stort. Het was een Thunderstreak,
afkomstig van de basis Eindhoven. De
piloot, luitenant-vlieger De Vries, uit
Amsterdam, kon zich met zijn schiet
stoel redden. Het toestel kwam te
recht in een stuk bouw- en weiland
in het onder gemeente Lieshout lig
gende gehucht Het Hooi en brandde
geheel uit. De Lieshoutse brandweer
kon niet veel meer doen dan nablus
sen en was binnen een uur met haar
taak gereed.
Weer vrijspraak voor
wachtmeester M. gevraagd.
Voor het Bossche gerechtshof
heeft gisteren in hoger beroep terecht
gestaan de wachtmeester eerste klas
se der rijkspolitie H. L. uit Zeven
bergen, die zich te verantwoorden
had voor het feit, dat hij op 2 juli
1955 een zekere H. V., toen deze zich
in staat van dronkenschap tegen
hem verzette, een klap met een gum-
mlestok had gegeven.
V. was op 12 juli daaraanvolgende
in het ziekenhuis te Dordrecht over
leden.
Bij de behandeling van deze zaak
voor de Bredase rechtbank had de
politiedeskundige dr. Hulst verklaard,
dat het zeer onwaarschijnlijk was.
dat er verband zou moeten worden
gelegd tussen de klap die door ver
dachte gegeven was en het overlijden
van V. Volgens deze verklaring zou
dit overlijden eerder aan dronken
schap en een moment van opwinding
te wijten zijn geweest. De Bredase
rechtbank had M. conform de eis
van de officier van justitie vryge-
sproken.
Nadat in de Tweede Kamer van
communistische zijde vragen over
deze zaak waren gesteld, gelastte
de minister van justitie een her
nieuwd onderzoek door het Bossche
gerechtshof.
De procureur-generaal achtte 't
vonnis van de rechtbank volkomen
juist en hij vroeg eveneens vrij
spraak. De verdediger, mr. Toxo-
peus kon zich daarmee uiteraard
volkomen verenigen. Hij bepleitte
de wenselijkheid van een principi
ële uitspraak over de vraag in hoe
verre een politieman, wanneer ver
zet tegen hem gepleegd wordt,
over mag gaan tot het toebrengen
van lichamelijk letsel. Uitspraak
op 16 oktober.
Communisten m San Marino
wensen V.N.-politiemacht
De door communisten beheerste re
gering van de dwergrepubliek San
Marino, heeft woensdagavond de
Verenigde Naties telegrafisch ver
zocht, een internationale politie
macht te zenden „om de veiligheid
van ons volk te verzekeren en onze
eeuwenoude vrijheid te beschermen".
(Van onze correspondent)
Sommige woningen aan de
Zwarte Dijk naby Slagharen wor
den thans in hevige mate door een
rattenplaag geteisterd. Er zitten
in de veelal oude behuizingen al
tijd veel van deze gevaarlyke en
schadelyke knaagdieren verscho
len, maar thans is. mede tengevol
ge van het hoge water, de last, die
de landbouwers van de ratten heb
ben, uitermate groot.
Vooral in de woning van de fa
milie Veltrop wemelt het van de
ratten. Eerst had het ongedierte
zijn werk gedaan in een huis dat
werd afgebroken, vervolgens had
het een onbewoond huis opgezocht,
waar het zijn vernielend werk
deed. Het rattenleger. verenigd
met de al bij de heer Veltrop aan
wezige „troepen" richten thans
een ware ravage aan in de boeren-
behuizing.
GEDUPEERD.
„Ik ben byna gedupeerd", ver
telde de heer Veltrop jr. Het dak
van ons huis is aan de oostzijde
half weggevreten, en we kunnen
niets meer droog houden.
Een nieuw dak op mijn huis kost
wel driehonderd gulden en dan de
andere schade door deze vreetgra-
ge dieren aangericht.
Maar erger nog is het nach
telijk gevaar voor de kinderen.
Ikzelf trek me er niks van an,
als er eens een rat over de de
kens kuiert, en ook de grote
jongens trekken net zo lang
aan een eind van de deken tot
de langstaart hen met rust laat,
maar voor de kleinsten is het
erger, hoewel ik en de jongens
toch wel angstig zijn voor deze
legers.
HONDERDEN DODEN
PER DAG.
Mijn beide honden doen wat ze
kunnen, maar al doden ze er hon
derd per dag. het leger groeit nog
steeds aan. Men kan ze zien aan
komen op klaarlichte dag, rennend
over de weilanden. Op een avond
heb ik er 60 met de windbuks
doodgeschoten.
De heer Veltrop heeft zich thans
tot de dienst gemeentewerken ge
wend omdat hy de gevaarlijke die
ren, die al eerder in de gemeente
een vergiftigingsgeval veroor
zaakten, niet alleen kan bestrijden.
Illlllllllllllllllllllllllllll
lllilllllllllllllllllll!lll!IIIUIIIII!!lll!lllllllllllllilllllllllllllllllll!ll!llllllllllllilll!ll!illl!llllllllllllllll!llllllllllllllllllilli
In de nacht van maandag op
dinsdag is ten huize van de
familie Van Kannen in de
binnenstad van Leeuwarden
brand uitgebroken. Zowel liet
woonhuis, als het in het pand
gevestigde textielbedrijf van
de heer D. van Kannen zijn
■volkomen uitgebrand. Alleen
de heer van Kannen en zijn
15-jarige dochter Hillie kon
den zich in veiligheid stellen
Mevrouw J. van Kannen-Smid
haar zesjarig dochtertje He-
beltje en het driejarige zoon
tje Auke zijn in de brand om
gekomen. De foto geeft een
beeld van de uitgebrande par
terre.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllillinillllllllillllilllllllllllllllllllllllllllililllll
Werkgeversverbonden
over vrijhandelszone
Het verbond van Nederlandse werk
gevers, het Centraal sociaal werkge
vers-verbond. het Kathöliek Verbond
van werkgeversvakverenigingen en
het Verbond van Protestants-christe
lijke werkgevers in Nederland hebben,
in een adres aan de ministers van
economische zaken en van buitenland
se zaken hun standpunt weergegeven
over dc eventuele vorming van een
vrijhandelszone.
Zij juichen het aan de plannen ten
grondslag liggende streven naar een
grotere vrijheid in het internationa
le economische verkeer toe, maar zijn
tot dé conclusie gekomen, dat het ne
men van beslissingen over de instel
ling van een vrijhandelszone, zeker
in de opzet, zoals deze tot dusver in
overweging is, op dit ogenblik voor
de Nederlandse industrie moeilijk te
aanvaarden is.
DRS. VERBURG IN E.S.B.:
Is tolheffing voor een dam Zierikzee-
Colijnsplaat verantwoord?
Onder de titel „Het deltaplan een kwestie van prioriteiten" bevat het
nummer van Economische- Statistische Berichten deze week 'n korte studie
van drs. M. C. Verburg, directeur van het E.TJ. voor Zeeland. Uitgangs
punt voor de schrijver is 't kernprobleem van de economie: een oneindig
aantal behoeften,, maar een beperkt aantal middelen ter bevrediging daar
van. Aldus komt de mens tot de noodzaak een keuze te doen, zodat zijn
behoeften een rangorde krygen. In de vrye sector wordt dit probleem door
het systeem van prijzen opgelost. Waar de overheid optreedt moeten echter
andere maatstaven worden aangelegd, wil men een redelijke voorkeur be
trachten. Dit gebeurt, maar te onsystematisch. Het zou wenselijk zjjn voor
liet hele land en op lange termyn aan een globaal investeringsprogramma
te werken. Uit bet artikel valt de stel ling van de auteur af te leiden, dat
zulks juist voor de buitengewesten, wier krachten vaalt tekort schieten,
zeer belangryk zal zijn.
Ondertussen heeft het deltaplan een
hoge prioriteit gekregen. Het staat
wel vast, dat het zal worden uitge
voerd. Uitgaande van de noodzaak er
van. ook wanneer er geen „bijver
diensten" (zoet water enz.) zouden
zijn, heeft de economische deltaba
lans een batig saldo van 1.35 mil
jard.
Binnen 't deltaplan is er eveneens een
ftvecht om prioriteiten aan de gang,
e volgens rentabiliteits maatstaven
zullen worden beslist. Hierbij wordt
aangetekend, dat ook aan 't complex
van gezonde menselijke betrekkingen
evenals in de bedrijven, een waarde
wordt toegekend. Deze is niet in geld
uit te drukken, maar kan wel gesteld
worden tegenover een eventueel nade
lig saldo.
Als voorbeeld noemt de heer Verbui g
de vissery-cultures, waarVan het be
houd ook in maatschappelijk-cultu-
reel opzicht zeer belangrijk is. Tegen
over de claims, die de landbouw op
het zoete water en Rotterdam op de
recreatiegrond beiden in de Grevelin-
geu hebben is deze versterking van
het visserij-argument wel gewenst.
In hetzelfde licht wordt de garnalen
visserij vanuit Vee re gesteld. De
strijd, die Zeeland voor Veere voert,
is mede gebaseerd op niet-cconomi-
sche argumenten.
De strijd om de hoogste rangorde
gaat hier om land en zoet water. Wat
Reeds enkele dagen had
een winkelier te Aals
meer een aantal véllen
van de nieuwe Europa-
postzegels in huis, toen
hij tot de ontdekking
kwam, dat aan een van
de vellen een hele rij
misdrukken zaten, het
geen in Nederland een
unicum genoemd mag
worden.
dit laatste betreft wordt gewerkt aan
een „multiple-purpose balans", waar
in kosten en opbrengsten zijn ver
werkt. Hierbij dienen alternatieven in
acht te worden genomen, zoals de
aanleg van wateropslagplaatsen op
de Utrechtse heuvelruggen, de Velu-
we en in delen van Oost-Brabant,
Noord-Limburg, de Gelderse Achter
hoek en Twente, waarmee Brabant
wellicht goedkoper te bevloeien is.
De verzilting in "de Rotterdamse Wa
terweg kan misschien beter vanuit
het ÏJselmeer worden bestreden
Ook de gesugreerdfe aanleg van een
watersuppletiekanaal uit de Rijn bij
Neusa-Düssclüorf naar de Maas bij
Venlo verdient overweging. Gezien
de verhoging van de netto-opbrengst
per ha door bevloeiing op een geïn
tensiveerd landbouwbedrijf die voor
lopig op 100 is geschat, gaat de
voorkeur uit naar land winst.
Nadat vervolgens de concentratie van
landbouwhavens en de recreatie-eisen
aan de orde zijn gesteld waarbij
de laatste wat het waterpeil betreft
dicht bij die van de landaanwinning'
liggen- duidt de schrijver er op dat de
Rijksbegroting door ons reeds ge
signaleerde passages bevat, die net
industrial]satiestreven langs de Wes-
schelde steun verlenen.
VASTE VERBINDINGEN
Nu vast staat dat Flakkee en Duive-
land ruim binnen 10 jaar vast met
Rotterdam zullen zijn verbonden stelt
de schrijver nogmaals de verbindin
gen over Ooster- en Westerschelde
aan de orde. De prioriteit hiervan
ligt in het nationale vlak laag, met
andere woorden: het ziet er naar uit.
dat andere verbindingen in ons land
voorrang hebben.
Dhr Verburg suggereert de genoem
de prioriteiten naar voren te halen
door 't invoeren van tolheffing, zoals
ook Goeree Overflakkee wil met een
brug naar Putten. De mindere renta
biliteit van de verbinding Zierikzce-
Colijnsplaat en die over ae Wester
schelde ten opzichte van andere nieu
we verkeerswegen zou aldus opgehe
ven worden. Deze tolheffing zou
uiteraard slechts zolang duren als
nodig is ter overbrugging van de tyd,
die ligt tussen de vervroegde en de
latere uilvoering.
Tot slot constateert de schrijver dat
de economische lay-out van het del
ta-gebied zich geheel zal wijzigen. In
welke vorm en tijdsorde hangt af van
de uit te voeren waterstaatswerken,
waarvan de invloeden zoveel moge
lijk gekwantificeerd dienen te wor
den.
Het Wereldgebeuren
Vurige strijd
Niet minder dan veertien jaren
is prof. Ludwig Erhard ver
bonden geweest aan het insti-
tuur voor economisch onderzoek van
de Ncurcnbergse handelshogeschool.
Onderzoeken en observeren ia ook
één van zijn belangrijkste taken ge
bleven, nu hij (sinds 1949) optreedt
als Westduits minister van econo
mische zaken. Met zijn „sociale
markteconomie", die neerkwam op
het stimuleren van de produktivi-
teit, heeft hij een belangrijk aandeel
gehad in de na-oorïogse economi
sche opbloei van West-Duitsland.
Momenteel is hij demissionair:
bondskanselier dr. Konrad Adenauer
is immers nog steeds in de weer, om
een nieuw kabinet samen te stellen
op grond van de uitslag der on
langs gehouden algemene verkie
zingen. Waarschijnlijk zal de „ster"
Erhard wel aan het Westduitse re
geringsfirmament blijven schijnen
in de nieuwe ploeg. Maar ook wan
neer hij niet met recht een herbe
noeming mocht verwachten, had Er
hard zich ongetwijfeld met overga
ve gekweten van het belangrijk
werk, dat nu in deze demissionaire
periode de aandacht vraagt.
Grote moeilijkheden doen zich
plotseling voor. De kolenin-
dustrieën in het Roergebied
hebben besloten om de prijzen te
verhogen; kolen met 4.70 mark per
ton en cokes met 6.20 mark per ton.
De Westduitse regering heeft inder
tijd de mijnondernemingen de vrij
heid gegeven, zelf de prijzen voor de
kolen vast te stellen. Maar, zo heeft
Erhard onlangs laten weten, de re
gering behoudt de verplichting er
voor te waken, dat de kolenprijzen
binnen economisch toelaatbare gren
zen blijven. En klaarblijkelijk vindt
hij, dat de nieuwe prijsverhoging
(door de industrieën Verdedigd met
een beroep op verhoogde lonen en
sociale lasten en de noodzaak tot
het doen van investeringen) niet re
delijk genoemd kan worden. Daarbij
komt nog, dat door dit optreden van
de mijndirecties een voorspelling
van de sociaal-democx-atische opposi
tie zou uitkomen: dat namelijk de
prijzen terwille van de verkiezingen
kunstmatig laag waren gehouden en
dat het publiek na de stemming
voor nare ven-assingen zou komen
te staan. En de prijsverhoging zal
zeker doorwerken op de kosten van
andere goederen.
Geen wonder, dat de aankondi
ging van de mijndirecties op
Erhard dezelfde uitwerking
had als een treiterende rode lap op
een stier. Onmiddellijk ging hij tot
de aanval over, maar hij heeft geen
enkel resultaat kunnen bereiken.
Nadat zijn onderhandelingen met de
organisatie van de kolenmijnin-
dustrïe waren afgebroken, noemde
hij de houding van de directeuren
ongehoord. „Na alles, .wat da. bonds
regering voor de mijnbouw heeft ge
daan, had zij mogen verwachten,
dat haar wensen werden ingewil
ligd". Hij was ervan overtuigd, dat
de bondsregering spoedig het gehele
energievraagstuk aan een diepgaand
onderzoek zal onderwerpen.
Weliswaar ontbreekt het Er
hard aan bevoegdheden, om
de prijsverhoging ongedaan
te maken, maar hij beschikt onge
twijfeld over mogelijkheden, om de
directies van de kolenmijnen te laten
voelen dat zij van de medewerking
der overheid toch zeer afhankelijk
zijn. De regering heeft met de Euro
pese Gemeenschap van Kolen en
Staal indertijd de afspraak ge
maakt, dat direct na een verhoging
van de kolenprijzen geen regerings
subsidie meer zal worden gegeven
in het pensioenfonds van de mijn
werkers. De helft van de werkge
versbijdrage wordt nu door de staat
vergoed. Als de' regering tot een
dergelijke subsidie-staking zou
overgaan, dan zou dat de mijndirec
ties voor nieuwe moeilijkheden stel
len. Het is bovendien niet uitgeslo
ten, dat Erhard, die er een handje
van heeft om het binnenlandse be
drijfsleven te „temmen" door goed
kope invoer uit het buitenland aan
te moedigen, iets zal ondernemen
om de Duitse mijnen voor een moei
lijke concurrentiestrijd met Ameri-
kaanse kolen te plaatsen.
Verwacht mag worden, dat Er-
j hard nu minder dan tevoren met
j de mijnindustrie rekening zal hou-
den, wanneer het erop aankomt,
plannen op het terrein van de
atoomenergie uit te werken of de
invoer van stookolie gemakkelijker
te maken. Als de strijd hard tegen
hard moet gaan, dan kunnen de mij
nen weieens spijt krijgen van hun
huidige actie. Want Erhard is een
vurig tegenstander wanneer hij in
het economische onderzoek, dat hij
al zovele jaren heeft beoefend, een
aanleiding vindt om tot bestuurs
daden over te gaan.
PROF. LUDWIG ERHARD
s...ongehoord...^
