PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Alle na-oorlogse kinderen in 1959
ingeënt tegen polio
Autobusonder nemingen in Zeeland
verkeren in moeilijke positie
6200
H
„Chrissemeuje" werd 108 jaar
LOODSBOOT CIRRUS REDDE
VEERTIEN DUITSERS
Vandaag..
200e jaargang - no. 233
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. v. d. Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kolc.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week; 7.00 p. kw.; fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Bureaus: Vlissingen, Walstr. 58-60, tel. 2355 4 lijnen (b. g. g. 3546 of 3304); Middelburg, Markt 51, tel. 3841: Goes, Lange Vorststraat 63, tel. 2475 (b. g. g. adv. 2234): Oostburg, Nieuwstraat 43, tel. 20: Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, N. Bogerdst:-
Donderdag 3 okt. 1957
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Mlnlm. p. advertentie 4-—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent p. regel met een minimum
van 1.—. „Brieven of adres
bureau v. d. blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
!4, tel. 24
RIJKSPROGRAMMA UITEENGEZET
Kosten zullen voor het Rijk
dertien miljoen bedragen
De minister van sociale zaken en volksgezondheid, de heer J. G. Suur-
hoff, streeft er naar dat vóór de aanvang van de zomer van 1959 alle
kinderen die in 1945 of later zijn geboren, zijn ingeënt tegen poliomyeli
tis. Het rijksprogramma voor de vaccinatie tegen kinderverlamming is
als volgt gedacht: in 1957 zullen de kinderen die zijn geboren in 1955
twee van de drie nodig zijnde injecties ontvangen, in 1958 krijgen de kin
deren die zijn geboren in 1955 hun derde en laatste prik, en het plan voor
ziet bovendien In de enting in 1958 van de kinderen die zijn geboren in
de jaren 1952, 1953, 1954, 1956 en 1957, in 1959 krijgen de kinderen die
in 1958 twee van de drie injecties hebben gehad hun derde en laatste
„shot" en het plan voor 1959 voorziet bovendien in het enten van de kin
deren die zijn geboren in de jaren 1958, 1951, 1950, 1949, 1948, 1947,
1946 en 1945. In het najaar van 1960 zullen de kinderen van de dan laat
ste jaarklasse, n.l. die welke geboren zijn in 1959, hun eerste twee prik
ken ontvangen.
Dit is gistermiddag medegedeeld
op een persconferentie die in de
grote vergaderzaal van het ministe
rie van sociale zaken en volksge
zondheid werd gehouden en waar 't
rijksprogramma en onderdelen
daarvan zijn belicht.
Het is een afgezaagd, maar te
vens afschuwelijk thema: de
verkeersonveiligheid. Hóe af
schuwelijk leerde dezer dagen 'n pu-
blikatie van het C.B.S.: ruim zes
duizend en tweehonderd mensen
kwamen in de jaren 1950 tot en met
1954 in ons land om het leven door
verkeersongevallen. Bijna zes-en-
half duizend! Een tot bitterheid
stemmend aantal, een volstrekt zin
loos offer aan de verkeers-verwor-
venheden onzer dagen. Wanneer een
produktie-proces een dergelijk gru
welijk dodencijfer zou opleveren, dan
zou er worden gesproken van een
nationale ramp en zou men roepen
om vér-strekkende maatregelen.
Maar nu het om verkeerscijfers
gaat, gaat ieder rustig zijns weegs:
we zijn er niet helemaal van onder
steboven
Wie toch de oorzaak is van deze
gruwelijke cijfers Dat
schijnt altijd de Ander te zijn.
Wanneer men naar een gesprek luis
tert over het gebruik van de weg en
aanverwante zaken, hoort men dat al
spoedig: de automobilist hekelt in
felle bewoordingen de houding van
de fietser en de voetganger; de fiet
ser daarentegen verklaart in kras
se termen hoe onbehoorlijk de auto
mobilist zich toch wel gedraagt; en
de voetganger zegt scherpe en ver
nietigende dingen over alles en ie
dereen op wielen. „Een schandaal!",
dat is het woord, dat iedere wegge
bruiker in de mond neemt als hij
het over de Ander heeft, altijd weer
die Ander
In de Marechausseekazerne te Apel
doorn, waar zich ook de autorij
school van de militaire politiemen
sen bevindt, is het een beetje moei
lijk geworden om die Ander als de
schuldige aan te wijzen. Er bevindt
zich namelijk onder de lesmiddelen
der school eenkastje, waarop staat:
„Hier binnen ziet U de oorzaak van
ille ongelukken". En wie nieuwsgie
rig dat kastje opent, ziet.... zichzelf
in een spiegel. Voorts stond op een
groot bord op het kazerneterrein
onlangs de nogal hartige opmerking
geschilderd: „Een ongeluk zit in een
klein hoekje, het grootste ongeluk
zit achter het stuur!" De comman
dant van de kazerne wilde kennelijk
zijn mannen genezen van deze „An
der-theorieën". Zijn methoden zijn
een gezouten variatie op de „we
reld-verbeteren en bij jezelf begin
nen". Dat kastje zou overigens een
nuttig voorwerp voor menig Neder
lander zijn
et is inderdaad een afgezaagd
thema, die vei'keersonveilig-
heid. Er is daarover de laatste
jaren zoveel gezegd en geschreven,
dat men het zo langzamei'hand wel
gelooft. Maar ondertussen meldt
toch maar het C.B.S. dat niet mis-te-
verstane cijfer: zesduizend tweehon
derd doden in vijf jaar. Een leger
van mannen en vrouwen, oude, jon
ge mensen en kinderen, die allen
hun plaats hadden in gezin en maat
schappij. En om wier plotselinge
dood vele tranen zijn geschreid. Hun
zinloze dood betekende in feite
moord, soms zelfmoord. En men
vraagt zich ontsteld af: wanneer
toch zal het Nederlandse volk eens
wakker schrikken om eens ernst te
maken met het streven naar veilig
heid op de weg?
Dat Apeldoornsé kastje lijkt een.
aardig gevonden grapje van een
militaire commandant. Maar helaas
is het bittere ernst! Pas wanneer ie
dere weggebruiker zich ervan be
wust is, dat het grootste ongeluk in
derdaad achter het eigen auto-, mo
tor-, bromfiets-, fiets- en wat al
niet-stuur zit, eerst dan zal het
met die verkeersveiligheid wat be
ter gaan. Dat betekent dus: veran
dering van mentaliteit! Want als
dót niet gebeurt, dan zal het C.B.
S. over de volgende vijf jaar weer
wel een luguber cijfer kunnen pu
bliceren.
Een luguber, zinloos en gruwelijk
cijfer.
Met nadruk is er aan herinnerd
dat geen enkele vaccinatie volledig
bescherming biedt, dus ook de polio
vaccinatie niet. Een vaccinatie, die
tegen welke ziekte ook een volledige
bescherming geeft, bestaat niet.
Met betrekking tot een vraag
over het optreden van complica
ties die het gevolg zouden kun
nen zijn van het enten tegen po
lio heeft prof. De Haas geant
woord dat men onderscheid moet
maken tussen complicaties en ne
venverschijnselen. Complicaties
in de echte medische betekenis
zijn in dit geval nagenoeg te
verwaarlozen. Het is mogelijk
dat er, in uiterst gering aantal,
lichte nevenverschijnselen optre
den. Die hangen samen met de
overgevoeligheid van sommigen
voor bepaalde stoffen die in het
vaccin zijn opgenomen, „maar zij
zullen praktisch heel weinig te
betekenen hebben".
In de zomer van 1959 zullen alle
kinderen die geboren zijn in 1945 of
in een later jaar een behoorlijke be
scherming tegen polio bezitten.
Aannemende dat men van de 230.000
kinderen die per jaar in ons land
worden geboren vijfentachtig tot
negentig procent, of rond tweehon
derdduizend, kan inenten, dan bete
kent dat, dat in 1958 1 miljoen kin
deren zullen zijn geënt, in 1959 1,4
miljoen, zodat, met de tweehonderd
duizend die thans, in het najaar van
1957 twee prikken ontvangen, voor
de zomer van 1959 in totaal naar
schatting 2,6 miljoen kinderen van
rijkswege bescherming tegen polio
hebben ontvangen.
Het vaccin kost het rijk zes gul
den per kind, van de ouders wordt
een vrijwillige bijdrage van een gul
den per kind gevraagd, zodat de
vaccinatie tegen polio het rijk ten
minste, tot en met de zomer van
1959 en bij gelijkblijvende prijs van.
nu, dertien miljoen gulden zal kos
ten.
Hoe heeft de polio zich dit jaar
tot nu toe in ons land ontwikkeld?
Tot midden september j.l. zijn 167
gevallen van kinderverlamming ter
kennis gebracht ven de geneeskun
dige hoofdinspectie tegen 1420 in
het vorige jaar over een zelfde pe
riode. Van de 167 gevallen zijn er
132 met verlammingsverschijnselen,
van de 1420 uit de overeenkomstige
periode van het vorige jaar waren
er 1161 met verlammingsverschijn
selen.
Gemeenten
De gemeenten die op eigen ini
tiatief met een programma voor
vaccineren zijn begonnen is van
de zijde van de rijksoverheid me
degedeeld dat zij volkomen het
recht hebben om dit te doen op
eigen verantwoordelijkheid en
voor eigen risico. Het Rijk zal
geen financiële vergoedingen aan
de desbetreffende gemeenten ge
ven en het zal ook aan deze ge
meenten geen vaccin ter beschik
king stellen. Het rijksprogram-
ma is een gelijkmatig program
ma, het moet niet door uitschie
ters worden verstoord. Geen der
gemeenten heeft, voor het tot
actie overging, bij het rijk geïn
formeerd naar zijn program.
Bij de uitvoering van het rijks-
programma zijn drie partners inge
schakeld: de gemeent, de kruisver
enigingen en de artsen. Onder lei
ding van de geneeskundige hoofd
inspectie is landelijk, provinciaal en
plaatselijk een goede samenwerking
tot stand gebracht.
Het Prinses Beatrix-Polio-fonds
heeft aan elk van de provinciale or
ganisaties voor kinderhygiëne twee
duizend gulden geschonken ter be
strijding van de extra-kosten.
De bouw aan de stormvloed-
kering te Krimpen aan de IJs-
sel vordert. Men werkt thans
reeds jaren aan het project,
dat nu is uitgegroeid tot een
imposant kunstwerk. De twee
betonnen torens waarin straks
een verticaal beweegbare sta-
len schuif zal worden gemon-
teerd, beheersen als tioee
wachters het landschap tot in
de wijde omtrek. Met 135 me-
ter tussenruimte zal eenzelfde e=
waterkering worden gebouwd.
Daartussen zal een verheers-
brug verrijzen, terwijl tevens
aan de bouw van een schut-
sluis wordt gewerkt.
Federale troepen
blijven toch in
Little Rock
President Eisenhower heeft bekend
gemaakt dat hy de federale troepen
get?u bevel zal geven uit Little lïock
te vertrekken. Hij was van mening
dat gouverneur Faubus niet voldoen
de krachtige verzekeringen had gege
ven dat hij alles in het werk zal stel
len om tegenwerking van de gerech
telijke bevelen inzake de opheffing
van de rassenscheiding te voorkomen.
De plotselinge verandering van Ei
senhowers besluit ten aanzien van de
uit
jgtrekking der federale troepen
Little Rock, schijnt zijn oorzaak
te vinden in de twee woordjes „door
mij" welke aan Faubus' verklaring
blijken te zijn toegevoegd, en welke
niet in de ontwerp-verklaring ston
den, zoals die namens Faubus door de
vier zuidelijke gouverneurs aan Eisen
hower was voorgelegd. In Faubus' de
finitieve tekst stond „Ik verklaar bij
deze dat ik na de terugtrekking van
de federale troepen opnieuw in sa
menwerking met de plaatselijke over
heid de volle verantwoordelijkheid op
me zal nemen voor de handhaving
van recht en orde en dat de bevelen
van de federale hoven niet door mij
tegengewerkt zullen worden".
Wervelstorm richt
ravage aan op Okinawa
Okinawa is door een zware wervel
storm getroffen, die volgens nog on
volledige berichten aan 58 mensen
het leven heeft gekost. 82 mensen
worden nog vermist. Vrijwel alle ver
bindingen op Okinawa zijn verbroken.
SCHIPBREUK BIJ HOEK VAN HOLLAND
Schip zat aan de grond;
gebouwtje verdween in
de diepte
In de vroege ochtenduren v;
woensdag is een halve mijl ten
noordoosten van de groene wrakton
noordoostelijk van Hoek van Hol
land, de Duitse kustvaarder Kom-
tur (690 ton) na een aanvaring met
het betonnen gebouwtje van de peil
schaal te Hoek van Holland gekap
seisd. Gelukkig bevond de loodsboot
Cirrus zich in de buurt, die de be
manning kon redden.
De Komtur had namelijk om een
loods gevraagd. Omdat het schip
nog geen half uur tevoren de mond
van de Waterweg had verlaten, ver
moedde men op de loodsboot, dat
er aan boord van de Komtur moei
lijkheden met een machine waren
en dat de kapitein weer koers wilde
zetten naar Rotterdam.
Bij het naderen van de Komtur
kwam men op de loodsboot tot
de ontdekking, dat de Duitse
Leiden zijn ontzet
...viert
(1574).
...is het honderd jaar geleden
dat de bereomde Nederlandse
natuurkundige Ch. H. D. Buys
Ballot aan de afdeling natuur
kunde van de Koninklijke Ne
derlandse Academie van we
tenschappen mededeling deed
van zijn ontdekking van het
verband tussen het verval van
de luchtdruk en de wind, uit
welke ontdekking de naar hem
genoemde wet is voortgeko
men.
...wordt de Franse violoncellist
Maurice Maréchal 65 jaar.
iiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii
Mevrouw Christine Karnebeek-Baks
in haar omgeving beter bekend als
Chrissemeujeheeft woensdag te
Eiber gen haar 108 ste verjaardag
gevierd.
De foto toont de oudste inwoonster
van Nederland aan de ontbijttafel.
V.l.n.r.: pastoor Keatir van Eiber
gen, de hoogbejaarde jarige, en me
vrouw en de heer Nijrolder, welk
echtpaar mevrouw Karnebeek ver
zorgt. De heer Nijr older is een ach
terneef van „Chrissemeuje".
Reeds vroeg in de morgen was het
in haar anders zo eenzame, aan de
Duitse grens gelegen woning een
komen en gaan van persmensen, fo
tografen, familie en verdere belang
stellenden.
Om elf uur had dg post haar reeds
132 schriftelijke felicitaties, afkom
stig uit alle delen van het land, ge
bracht. Een van de brieven welke
geadresseerd was aan „mevrouw
bijgenaamd Chrissemeuje te Needei"
werd door de post prompt op tijd
aan het juiste adres bezorgd.
Voorts waren tal van bloemstuk
ken, manden met fruit en andere ge
schenken gekomen. Rustig en glim
lachend accepteerde Chrissemeuje,
die nog even vitaal is als een jaar
of acht geleden, deze Jiulde.
Van de wijs brengen laat Chrisse
meuje zich door niets en niemand.
Dat er een télevisie-opnameappara-
tuur in haar kamer stond opgesteld,
negeerde deze krasse vrouw, wier
gave wangen nog steeds zijn ge
tooid met een gezond blosje, volko
men.
TRANSPORTONDERNEMERS VERGADERDEN IN ZIERIKZEE
Hogere kosten van vervoerbedrijven
kunnen moeilijk opgevangen worden
„De autobusondernemingen in Zeeland verkeren beslist niet in een gemak
kelijke positie. De eilandenstructuur van deze provincie werkt remmend op
de diensten, de Zeeuwse industrie heeft zich op enkele uitzonderingen
na matig ontwikkeld, het gebied is dun bevolkt en Zeeland ligt ver ver
wijderd van 't Westen; allemaal zaken, die bepaald niet voordelig zijn
voor de Zeeuwse autobusondernemingen", dit verklaarde dr. H. J. van Zuy-
len, directeur van de N.V. Rotterdamsche Tramweg Maatschappij te Rot
terdam, die namens de streekvervoerbedrijven in Zeeland sprak in het Huis
van Nassau in Zierikzee voor meer dan honderd van zijn collega's uit heel
het land. Woensdag werd namelijk in het Huis van Nassau de algemene
vergadering gehouden van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van
Transport-Ondernemingen. De lieer V an Zuylen merkte nog op, dat hjj, in
vergelijking met de andere provincies, slechts één positieve factor voor de
Zeeuwse autobusonderneiuingen heeft kunnen ontdekken: op Walcheren is
het vreemdelingenbezoek niet geconcentreerd in twee zomermaanden, maar
door de vele bezienswaardigheden „uitgesmeerd" over een veel langere pe
riode.
Uitvoex*ig Vertelde de heer Van Zuy
len over de samenstelling van de
Zeeuwse bevolking en over de mid
delen van bestaan, waarbij hij een
vergelijking trok met het landelijke
gemiddelde.
„Zeeland heeft", zo zei hij, „een
overwegend agx*arische bevolking
en er zrjn dorpjes van 200 tot 500
inwoners. Dat levert een gering
vervoeraanbod op, zodat wij op
sommige plaatsen onmogelijk of
slechts een zeer beperkte
dienst kunnen inleggen",
vervolgde hij.
bus-
aldus
Ook achtte hij het voor de autobus
diensten een sterk nadeel, dat Zee
land zo ver van het westen en het
centrum van Nederland verwijderd
ligt. De Zeeuwse busdiensten moeten
hierdoor namelijk zeer vroeg (tussen
vijf en zes uur) beginnen om reizi-
gei's gelegenheid te geven bijtijds het
westen of het centrum te bei-eiken.
"Dat geldt ook voor de avonduren,
maar de problemen zijn hierbij vele",
aldus spreker.
Drie reizigers
„Uit de Westhoek van Schouwen
moet men bijvoorbeeld om kwart voor
acht al met de bus vertrekken om het
vasteland nog te kunnen bereiken.
Dat vonden we een beetje te-vroeg,
vandaar dat we een zomerseizoen
lang de laatste bus anderhalf uur la
ter hebben laten vertrekken. Het is
bij één seizoen gebleven, want in dat
hele seizoen gingen met die laatste
bus één maal één en één maal twee
reizigers meezo vertelde de
heer Van Zuylen.
De heer Van Zuylen achtte het dan
(Vervolg op pag. 10)
kustvaarder zware slagzij maak
te. Aan boord van de Komtur
werden vuurpijlen afgeschoten;
via de megafoon riep iemand om
hulp. De Duitsers sprongen spoe
dig daarna overboord en werden
gered door twee motorjollen van
de Cimis, die in opdracht van de
kapitein werden uitgezet.
De gehele, uit veertien koppen be
staande bemanning van de Komtur
werd later te Hoek van Holland
aan wal gebracht en in hotel Ameri
ca aldaar van droge kleren en voed
sel voorzien. De Komtur zit nu met
het onder water verdwenen achter
schip aan de grond- Het voorschip
komt nog net bovn water uit. Het
bergingsschip „Dolfijn" nam lig
plaats langszij, terwijl een duiker-
onderzoek werd ingesteld.
Het schip was met kolen op weg
van Rotterdam naar Caen. De oor
zaak van de schripbreuk is nog niet
bekend; wel is gebleken dat het
schip plotseling een zwenking maak
te en het betonnen gebouwtje ram
de dat op palen bij de wal in het
water stond en via een steiger met
de wal was verbonden. Dit gebouw
tje, dat zich tussen de vuurtoren en
de cemafoon bevond en kostbare in-
stx-umenten bevatte voor het doen
van peilingen betreffende de stroom
en de golfslag in de Waterweg, is
geheel in de golven verdwenen.
Ambtenarencenlrum belegt
protestvergadering
(Van een onzer redacteuren)
Het ambtenarencentrum, een der
organisaties van overheids-perso-
neel, die deelnemen aan het geor
ganiseerd overleg, houdt op zater
dag 26 oktober in de Haagse die
rentuin een protestvergadering.
Het initiatief hiertoe is genomen
naar aanleiding van de golf van
verontwaardiging, die in ambtelij
ke kring is ontstaan door de af
wijzing der salariswensen.
Het hoofdbestuur heeft het plan in
de vergadering 't voorstel te doen
zich met een adres tot de Twéede
Kamer te wenden. Voor de verga
dering zullen verschillende auto
riteiten worden uitgenodigd, onder
wie leden van de beide Kamers
der Staten-Generaal.
Naar men ons op een woensdagmor
gen gehouden persconfex-entie ver
zekerde, is het stellig niet de be
doeling over te gaan tot een sta
king of zelf maar een modelactie.
Men acht dit niet in overeen
stemming met de positie en het
werk der ambtenaren.
0 Zeven baseballspelers, die tijdens een
onweersbul onder een boom schuilden,
zijn door de bliksem getroffen en ge
dood. Vijf anderen moesten met brand
wonden in het ziekenhuis van Guanta-
namo, Cuba. worden opgenomen.
VERWACHT...
MEER WIND
Zwaar bewolkt met op de meeste
plaatsen enige regen, maar plaatse
lijk ook opklaringen. Matige tot
krachtige, langs de kust krachtige
tot harde westelijke wind ruimend
naar noordwest. Ongeveer dezelfde
middagtemperaturen als gisteren.
ZON EN MAAN
4 oktober
Zon op 6.47 onder 18.13
Maan op 16.Ï6 onder 2.10
