Dr. Adenauer tegenstander van
voorstel neutrale zone in Europa
Driekwart eeuw geleden kwam
de eerste kibboetz in Palestina
kiA mm
CONSUMENTENORGAAN WENST
PRIJSVERLAGINGEN
BATERDAG 28 SEPTEMBER 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
GROOTSTE PROBLEEM: ONTWAPENING.
Prijs van Ollenhauer voor herenigd
Duitsland: terugtrekken uit NAVO
Tijdens een toespraak, die hij tot de buitenlandse pers in Bonn
hield heeft de Westduitse bondskanselier Adenauer het voorstel voor
een neutrale zone in Europa van de hand gewezen. „Zulke overwe
gingen zijn in het licht van de ontwikkeling der moderne wapens niets
anders dan illusies", verklaarde Adenauer bondig.
„Het gevaar dreigt aan een ande
re zijde" aldus Adenauer: „de kern
wapens die misschien eens zullen
worden gebruikt, en ons dan de we
reldoorlog schenken". Op het ogen
blik bestaat er geen gevaar voor
een conflict tussen West-Duitsland
en zijn nabuurstaten in het Oos
ten zo min als in het Westen.
Adenauer verklaarde dat de gesprek
ken over een neutrale zone „onze
aandacht alleen maar afleiden van
het enige probleem waaraan alle vol
keren hun energie moesten opofferen:
dat van een gecontroleerde ontwape
ning".
„Als wij dit allerbelangrijkste pro
bleem van onze dagen niet oplossen,
zal de toekomst vreselijk blijven", zei
de 81-jarige bondskanselier.
In een exclusief interview met Uni
ted Press heeft de Westduitse socia
listische leider, Erich Ollenhauer, er
bij het westen op aangedrongen nog
„een laatste poging" te doen om de
hereniging van Duitsland tot stand
te brengen.
Hg verklaarde, dat het westen bereid
dient te zijn de Westduitse republiek
toe te staan zich uit de N.A.V.O. te
rug te trekken, indien dat de prijs
van het Kremlin is voor Duitslands
hereniging.
„Maar", zo vervolgde hg, „dit dient
op basis van wederkerigheid te ge
schieden. Oost-Duitsland zou zich
uit het Pact van Warschau terug
trekken en een herenigd Duitsland
Koeler met enkele buien.
(Van onze weerkundige
medewerker)
Ook deze laatste septemberdagen
zullen er niet in slagen een flinke
verbetering te brengen.
Storingsfronten van actieve depres
sies, die van IJsland naar Noorwegen
trekken, kunnen enkele buien bren
gen, terwgl de noordwestelijke lucht
stromingen zelfs koudere lucht zullen
invoeren waarin ook zondag flinke
opklaringen kimnen voorkomen. Deze
septembermaand is wel zeer teleur
stellend geworden want tot op heden
is deze maand bijzonder nat met o.a.
in Vlissingen al ruim 400 mm regen.
Te De Bilt, evenals gemiddeld over
het gehele land, is er de laatste 100
jaar niet een zo regenrijke septem
bermaand voorgekomen.
Slechte aardappeloogst
in Noordwest Brabant.
De aardappeloogst dreigt een to
tale mislukking te worden in het
kleigebied van Noord-West-Brabant
Door de enorme hoeveelheid regen
van de afgelopen twee maanden
zullen de aardappelen niet aan ver
rotting kunnen ontkomen.
zal een integrerend deel uitmaken
van een groter Europees veilig
heidssysteem."
Hij gaf toe dat een nieuwe benade
ring van de Sowjets wellicht niet
zou leiden tot een opheffen van
hun onwil om Duitsland te hereni
gen.
„Maar de poging moet worden on
dernomen", voegde hij eraan toe, „tot
dan weten wij niet of de Sowjets her
eniging zullen toestaan in ruil voor
onze terugtrekking uit de N.A.V.O.
Men heeft hen dat nimmer onomwon
den gevraagd, nog op de conferenties
van de grote vier in Berlijn of Genè-
„Wij dienen hen onomwonden te
vragen wat hun eigen concrete voor
stellen zijn", vervolgde hg, „ik geloof
dat de voornaamste zwakheid van het
Westen is, dat het een te onbuigza
me houding heeft aangenomen ten
aanzien hiervan en de dingen te ge
makkelijk voor de Russen heeft ge
maakt".
De socialistische leider gaf z'n steun
aan de uitdrukkelijke verklaringen
van Adenauer, dat West-Duitsland
nimmer zijn toevlucht tot de wape
nen zal nemen om de verloren oos
telijke gebieden boven de Oder-
Neisse linie, thans bij Polen inge
lijfd, te herkrijgen.
„Maar wij mogen niet afzien van
het standpunt, dat geen Duitse rege
ring de toestand kan accepteren als
Duitslands definitieve oostelyke
grens", verklaarde Ollenhauer, „wjj
zijn het met de kanselier eens, dat
deze kwestie slechts vreedzaam door
onderhandelen kan worden beslecht.
Het is evenwel op het ogenblik geen
realistische kwestie".
Voorts verklaarde de socialistische
partijleider dat zgn party voort zal
gaan oppositie te voeren tegen dienst-
Slicht en atomische bewapening van
e Westduitse Bundeswehr.
PRIJS VAN GRONDSTOFFEN DAALDE.
Te dure margarine
op de markt.
Het consumentencontactorgaan
dringt aan op prijsverlagingen van
consumptiegoederen. Deze prijsver
laging dient aldus het Consumen
tencontactorgaan op korte termijn
op basis van vrijwillige overeen
komst tussen overheid en bedrijfs
leven te worden doorgevoerd. Vol
gens het orgaan zijn op de grond-
stoffenmarkten een aantal min of
meer belangrijke prijsdalingen tot
stand gekomen. Het stadium is
thans bereikt om tot prijsverlagin
gen over te gaan.
Het orgaan heeft met grote be
zorgdheid kennis genomen van het
plan van een der grootste concerns
De Engelse kroonkolonie Hongkong
werd geteisterd door een wervel
storm, die de naam Gloria kreeg en
een snelheid van ruim 180 km per
uur ontwikkelde. Een van de slacht
offers van de wervelstorm was het
82J{9 ton metende Nederlandse
vrachtschip Tjibantjetdat tijdens
de storm trachtte de haven binnen
te lopen en op de kust werd gesme
ten waardoor er een gat in de romp
van het schip kwam. De foto geeft
een beeld van de Tjibantjetop de
kust van Leymun Pass, Hongkong.
WAT ZE ZEGGEN. De Amerikaanse
filmregisseur Cecil B. de Mille: „Voor
iedere mens komt eens de grote kans;
de meesten merken haar echter niet
op". Schout bij Nacht George Dufek,
leider van de Amerikaanse expeditie
naar het Zuidpoolgebied: „Voor vrou
wen zal het verboden zijn, zich aan
de Zuidpool op te houden, totdat er
voor iedere man een vrouw kan ko
men".
GEEN HALVE MAATREGEL. Ver
ontwaardigd over het rondvliegen
van wespen bij een graanschuur te
Olney (V.S.) besloot de landbouwers
knecht Harold Weben om hen uit te
roken. Hij verbrandde daarvoor meer
dan 5000 pakken hooi, een grote hoe
veelheid gerst, kunstmest, een schuur
voor machines, een garage, drie va
ten benzine en de graanschuur.
Kort geding tegen
regimentscommandant
Luitenant-kolonel J. H., regiments
commandant te Bergen op Zoom, en
zijn echtgenote waren gisteren voor
de Bredase rechtbank in kort geding
gedagvaard door de N.V. Melkfabriek
„Hollandia" te Bergen op Zoom. we
gens het schrijven van een ingezonden
stuk in de plaatselijke krant. In dit
schrijven werd te kennen gegeven,
dat de melk in Bergen op Zoom van
ondeugdelijke kwaliteit zou zijn. De
directie van de fabriek oordeelde, dat
door dit ingezonden stuk ernstige
schade aan haar goede naam was
toegebracht, en vroeg de rechtbank
aan de overste en zgn vrouw een ver
bod op te legen van het schrijven van
dit soort ingezonden stukken op straf
fe van een dwangsom van f 10.000.
Na re- en dupliek werd de uitspraak
in deze zaak op dinsdag a.s. bepaald.
in Nederland om een. nieuw (veel
duurder) merk margarine op de
markt te brengen. De prijs van dit
nieuwe produkt ligt ongeveer twintig
cent per pakje hoger aan de meest
gebruikte margarinesoorten.
Het contactorgaan is van mening
dat het beleid van iedere onderne
ming (vooral in deze tijd van grote
spanning in de loon- en prijspolitieke
sector) afgestemd dient te zijn op
het algemeen belang. Het orgaan
vraagt zich af of net in de handel
brengen van het nieuwe merk der
margarine wel in overeenstemming is
met de algemeen als noodzaak erken
de bestedingsbeperking en met het in
de Troonrede aangekondigde rege
ringsbeleid, in het bijzonder het prijs
en loonstabilisatiebeleid.
Overweging.
Het orgaan geeft de Nederland
se huisvrouwen in overweging zich
rekenschap te geven van het prijs
verschil. Er wordt bovendien op
gewezen dat naar het oordeel van
het voedingsbureau geen verschil
in voedingswaarde is aangetoond
tussen de reeds jarenlang in de
handel zijnde gevitamineerde mar
garine en natuurboter.
In het consumentenorgaan werken
samen de Nederlandse Consumenten
bond, de Centrale Nederlandse Ver
bruikscoöperaties, het Christelijk Na
tionaal Vakverbond, de Katholieke
Arbeidersbeweging en het Nederlands
Verbond van Vakverenigingen.
Reactie.
Naar aanleiding van de mededelin
gen van het Consumentencontact
deelt Van den Bergh en Jurgens N.V.
het volgende mede:
„Onze researehwerkzaamheden heb
ben ons geleerd, dat het mogelijk is
een nog betere kwaliteit margarine
in de handel te brengen, zoals dit in
verschillende landen ook reeds is ge
schied. De thans aan de markt ge
brachte Rama heeft niet alleen een
andere samenstelling dan de bestaan
de merken margarine, maar heeft
eveneens een andere verpakking.
Een aantal leden van het Ne-
derlandse parlementaire elf-
tal is vrijdagochtend bijeen-
gekomen op het Haagse M
H.V.V. terrein, niet om te de-
battteren, doch om zich serieus
te wijden aan de training p
voor de eerdaags te houden
interlandwedstrijd tegen hun
Belgische ambtsgenoten. Hoe-
wel niet het gehele elftal
aanwezig was, werd er met
vuur getraind: een rondje M
looppas bracht de kamerleden p
direct al in de goede stem-
ming.
Schip gezonken bij de
stuw te Borgharen
Schipper en zijn vrouw konden
zich ternauwernood redden
Gistermorgen om zeven uur is op de
Maas by de stuw te Borgharen het
327 metende Belgisehe motorschip
„Therese" tegen daar aangebrachte
betonnen balken gevaren en binnen
tien minuten gezonken. Alleen de
stuurhut stak nog gedeeltelgk boven
water uit. De schipper, de heer E.
Verstraeten uit Molenbeek en zyn
vrouw konden nog bijtyds op de rem-
mingswerken springen.
Het schip kwam van Rroermond en
was met een lading grind op weg
naar België. Na het verlaten van het
Julianakanaal heeft het vermoede
lijk tengevolge van de sterke stroom
op de Maas te dicht langs de be
tonnen balken gevaren. Het wordt
niet uitgesloten geacht, dat het schip
gebroken is, aangezien het zo snel is
gezonken. De scheepvaart ter plaat
se ondervindt geen hinder.
Oud-Gastel weigerde drie ton
van fabriek te lenen.
Hoe kwalijk de financiële positie van
sommige gemeenten ook al moge zgn
het college van B. en W. van Oud- en
Nieuw Gastel heeft een lening van
300.000 gulden, aangeboden door de
"oönova'iove suikerfabriek V.C.S. „De
Dinteloord" tegen een rente van 4.5
procent, afgeslagen. Een en ander
ontlokte aan de gemeenteraad een
storm van protesten tegen het beleid
van B. en W. Burgemeester Hofland
noemde als motief voor de weigering
van de lening „gebrek aan bouw
grond". De raadsleden beweerden
echter dat er wel bouwgrond te koop
geweest zou zijn, bijvoorbeeld in
Stampersgat, waar men van de drie
ton minstens vijftien huizen had kun
nen bouwen. Er ontstond tenslotte
een zeer verwarde discussie, waarin
weinig parlementairs meer werd ge
hoord. De naburige gemeente Dintel
oord is er nu snel bij geweest en
heeft de drie ton van de suikerfabriek
Chr. Bondsraad besprak
salaris van ambtenaren.
De bondsraad van de Nederlandse
Christelijke bond van overheidsper
soneel is te Utrecht in vergadering
bijeengekomen ter bespreking van de
situatie, die is ontstaan door het niet
verkrijgen van overeenstemming in
de vergadering van de centrale com
missie voor georganiseerd overleg in
ambtenarenzaken van 25 september
over de salariëring van lagere- en
middelbare ambtenaren.
De bondsraad sprak zijn grote ont
stemming uit over het door de rege
ring ingenomen standpunt. Met name
was de bondsraad er ten zeerste over
verontwaardigd, dat de door de drie
centrales ingediende zeer reële
voorstellen zelfs niet door de regering
konden worden aanvaard als object
van bespreking in het overleg.
Hoewel begrip kon worden opge
bracht voor de moeilijkheden der re
gering inzake de bestedingsbeper
king stelde de bondsraad, dat met
enige goede wil zeer zeker de midde
len zouden kunnen worden gevonden,
om aan de gerechtvaardigde verlan
gens der organisatie tegemoet te ko
men. De bondsraad bracht tenslotte
enkele adviezen uit aan het hoofdbe
stuur van de N.C.B.O. met betrek
king tot het doen van positieve stap
pen.
Oiiie B. Bommel een
staatsgevaarlijk heer.
H (Van onze correspondent) j
Alle begrippen zijn betrekke- H
H lijk. Onder staatsgevaarlijk
verstaat men in ons land al-
s 'leen ernstige misdaden, die het |f
gevaar van het koninkrijk in
gevaar brengen. Een staatsge- ff
vaarlijk geschrift moet wel j=
héél gevaarlijk zijn, wil het in
Nederland verboden worden.
In Indonesië houdt men er ff
f| blijkbaar andere begrippen op
na. Een inwoner van Apel- ff
doorn stuurde zgn nog zeer f|
§e onvolwassen familieleden gere-
geld een bekend kindertijd- ff
schrift per post toe. Tot nu toe ff
ging dat best, doch dezer da-
f: gen moet de afbeelding van
een bekende stripfiguur, die ff
zich als „heer" aandient, de In-
donesische censuur geërgerd
hebben. Het pakket kwam te- ff
rug met de mededeling „Inter-
dit" (verboden op de omslag).
;_1 De heer Ollie B. Bommel zou ff
gemompeld hebben: „Dit had n
H mijn goede vader nog eens
moeten beleven Tom Poes, als f=
je begrijpt wat ik bedoel
ff Wij begrijpen van de bedoeling
van de Indonesische censuur
niets.
lii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
STEMMEN UIT DE KERKEN
Een droom is hier werkelijkheid
geworden
Het zal in het najaar van 1945 of in het voorjaar van 1946 zijn ge
weest, dat we vanuit Zeeland naar Utrecht moesten. Zulk een reis
was in die tijd nog een hele onderneming in de toen nog zo gammele
spoorwagons, waarin steeds wel voldoende ventilatie was, maar niet al
tijd voldoende licht. Ge kent die reisgelegenheden van kort na de bevrij
ding nog wel, met het bootje van Moerdijk naar Zwijndrecht. In Roo
sendaal kwamen twee militairen van het geallieerde leger bij ons in de
coupé.
't Bleken leden van het joodse legioen te zijn, dat toen in de buurt van
Antwerpen lag. Ze waren met de legers van Montgomery mee opge
trokken van de grens van Egypte, door Noord-Afrika en Italië heen
naar West-Eurdpa.
Ze wachtten met hun afdeling op de terugtocht naar eigen
land en maakten van de gelegenheid gebruik naar Amsterdam te gaan,
waar de een nog familie had.
Het gesprek was spoedig aange
knoopt. Palestina, het Heilige Land
heeft nog altijd bijzondere belangstel
ling en die belangstelling is anders ge
richt dan bijv. voor Zwitserland, Ame
rika of Australië. Palestina is het bij
belse land bij uitstek en wanneer we
de naam horen of lezen van een van
de steden of landstreken in het landje
tussen de Jordaan en de Middellandse
Zee, komen onmiddellijk bijbelse ge
beurtenissen die daar nebben plaats
gevonden, in onze gedachten.
Deze twee militairen werden voor
ons nog interessanter, toen we hoor
den dat ze beide uit een kibboetz kwa
men. De een woonde ergens in de
vlakte van Jisreël en de ander niet ver
van de bronnen van de Jordaan. Het
gesprek liep al spoedig over de voor-
en nadelen van de samenleving in
zulke landbouwgemeenschappen waar
de bewoners bijna geen persoonlijk
bezit kennen en voor de arbeid die zij
verrichten geen loon ontvangen.
Daar gaat iets verloren van wat wij
kennen, of moesten kennen, in het ge
zinsleven. Alles is er op gericht fiat,
zowel de man als de vrouw, ten volle
kan meewerken in het gemeenschap
pelijk bedrijf dat moet worden in
stand gehouden en uitgebreid. Voor
de kinderen wordt gezorgd van de
vroege morgen tot de late avond. De
maaltijden worden gemeenschappelijk
gebruikt. De was wordt centraal be
handeld. Met enig nadenken kunnen
we begrijpen, dat- er op deze wijze
heel wat arbeidsuren worden ge
spaard. Maar eveneens is te begrijpen,
dat dit nadelen oplevert voor net ge
zinsleven. Na een opmerking onzer
zijds hierover, antwoordde één:
„Maar daar staat tegenover, dat wij
leven in een gemeenschap die werke
lijk gemeenschap is".
75 jaar
We moesten aan dit gesprek in de
trein terug denken, toen we een paar
weken geleden lazen, dat het 75 jaar
geleden was dat de eerste kibboetz
was gesticht. Of eigenlijk was dat
geen kibboetz, maar een kvoetsa. De
volledige naam van een kibboetz is:
kibboetz meoehad, wat letterlijk be
tekent: arbeidsgemeenschap.
Dit is een samenleving, die dc mens
geheel en al wil mobiliseren. Men
komt er vrijwillig in en kan er ook al
tijd weer vrijwillig uitgaan. De bewo
ners werken niet voor zichzelf, maar
voor het geheel. Ze ontvangen geen
(Vervolg op pag. *1
Het Wereldgebeuren
Zakelijk
Met algemene stemmen heeft de
Veiligheidsraad der Verenigde
Naties donderdag de Zweed
Dag Hammarskjöld aanbevolen voor
een tweede ambtstermijn van vijf
jaar als secretaris-generaal der Ver
enigde Naties. Voor zijn objectieve
en strikt formele houding, die hem in
deze functie goed van pas kwam, be
staat klaarblijkelijk alom waardering
zelfs bij de Russen, die na hun wrede
optreden in Hongarije veel last van de
Verenigde Naties en dus ook van de
secretaris-generaal der volkerenorga
nisatie hebnen ondervonden. De voor
zitter van het afgelopen zittingsjaar,
prins Wan van Thailand, heeft nog
een opdracht te vervullen, die met de
zelfde kwestie samenhangt: hg zal
moeten proberen naar Moskou en
Boedapest door te dringen om de
communistische machthebbers te her
inneren aan de resoluties die de al
gemene vergadering over de kwestie-
Hongarije heeft aangenomen.
Voor het nieuwe zittingsjaar dat
deze maand is ingegaan, heeft
de algemene vergadering be
noemd de Nieuw-Zeelander sir Leslie
Munro. een vindingrijk en hard wer
kend politicus. Na rechten gestu
deerd te hebben aan de universiteit
van Nieuw-Zeeland. was hij een tijd
lang advocaat, en hij verwierf zich
zulk een faam als rechtsgeleerde lat
hij hoofd werd van de juridische fa
culteit Anc-land^e universiteit.
Maar behalve de rechten, interesseer
den hem de vaak rechteloze gebeur
tenissen die op het terrein van de in
ternationale politiek vaak de gemoe
deren bezig houden. Hg beperkte
zich niet tot het kennisnemen van de
ze problemen: op puntige wijze lever
de hij commentaar. Voor en tijdens
de Tweede Wereldoorlog trad Munro
od als radiocommentator en ook in
de krant verzorgde hij een rubriek
waarin hij over allerleiproblemen
zijn mening ten beste gaf. Voordat
hij, vgf jaar geleden Werd benoemd
tot Nieuw-Zeelands ambassadeur te
Washington, was hij een tiental ja
ren redacteur van The New Zealand
Herald.
Als journalist verstaat hij de kunst
in weinig woorden veel te zeg
gen. Zgn toespraken zijn dan
ook, vergeleken met die van an
dere afgevaardigden, meestal bijzon
der kort, maar ze laten aan duidelijk
heid niets te wensen over. Overigens
is hij ervan overtuigd, dat het voor
naamste werk niet bestaat uit mooie
redevoeringen. Voor beraad binnens
kamers is hg geestdriftiger en hfl
toont zich daarbii e-" h'-'-'-aam «o in
telligent diplomaat. Een bijzonderheid
is nog dat hij het gepresteerd heeft,
om de afgelopen vijf jaar twee veel
eisende functies tegelijk waar te ne
men: die van ambassadeur te Wash
ington én van permanent vertegen
woordiger van zijn land bij de Ver
enigde Naties te New York.
Voor zover het aan sir Leslie ligt,
zal de volkerenorganisatie zich
niet mengen in aangelegenhe
den, die buiten haar beoorde-
lingsgebied vallen en de kritiek van
minister Luns, dat „herhaalde be
sprekingen vait eenzelfde onderwerp
en het aanvaarden van resoluties
hierover meer kwaad dan goed uit
richten" zal ook hem uit het hart ge
grepen zijn. Van herhaling is Munro
een groot tegenstander en, als de
voortekenen niet bedriegen, is hg van
plan om van zgn voorzittershamer
een beheerst maar doeltreffend ge
bruik te maken. Zakelijkheid is zijn
devies. Toen men hem vroeg, wat
zijn voornaamste streven zou zijn in
het nieuwe zittingsjaar, antwoordde
hij kort en krachtig dat hij zal probe
ren er voor te zorgen, dat de verga
deringen der assemblee op tijd begin
nen. Dat zou op zichzelf al een groot
succes zijn
SIR LESLIE MUNRO
kort maar krachtig..
Griep-epidemie over gehele
laad verspreid.
De influenza-epideniie heeft zich
thans over het gehele land verspreid,
zij het dat er plaatselijk aanzienlijke
verschillen optreden, zo wordt van
het ministerie van sociale zaken en
volksgezondheid vernomen.
Daardoor wordt het vormen van
een totaal indruk zeer bemoeilijkt, in
sommige plaatsen heeft de ziekte een
groter omvang aangenomen dan in de
naaste omgeving. Zelfs binnen een
zelfde school liggen de verhoudingen
per klasse anders.
Uit vrijwel alle raporten blijkt, dat
de ziekte een goedaardig karakter
heeft en over het algemeen van korte
duur is. De schoolverzuimen variëren
van 10 tot 50 procent. Het ziektever
zuim bij het bedrijfsleven varieert
van 10 tot 15 procent, maar eveneens
net plaatselijk zeer grote verschillen.
Uiteraard ondervinden bedrijven
met veel zieken stagnatie in het pro-
duktïeproces, maar tot dusver niet
van ernstige aard.
Het 12-jarige meisje (Riena van
de Berg» te Beekbergen is giste
ren overleden tengevolge van
complicaties, die zich hebben voor
gedaan toen het meisje aan a-griep
leed.