Verbetering verkeer in iJmond:
royale tunnel vervangt pontje
Brussel in 1958 strijdtoneel
tussen twee wereldmachten?
TOESLAG CONSUMPTIEMELK
BLIJFT NOG GEHANDHAAFD
MEERDERHEID VAN T.V.-KIJKERS
VOOR TELEVISIE-RECLAME
IS
PROVINCIALE EBBUW8B COURANT
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1957
Vooral op de nationale dagen zal
het er om epannen. Wanneer de Rus-
een bijvoorbeeld op hun nationale
dag met het Bolsjoi-theater op de
proppen komen, zullen de Amerika
nen er bij wijze van spreken mins
tens het New York City Ballet te
genaan moeten gooien om in de run
ning te blijven. Maar wat er op de
nationale dagen zal gaan gebeuren,
Is nog niet bekend. Die plannen wor
den eerst tegen het einde van het
jaar publiek gemaakt.
Inmiddels staan de Amerikanen
op punten voor. Zij bouwen namelijk
een paviljoen dat met een middel
lijn van 104 meter het allergroot
ste ronde gebouw ter wereld wordt.
Ook de Russen bouwen een zeer
groot paviljoen, maar dat breekt
geen enkel record. Het wordt trou
wens geen cilinder, maar een gewoon
parallelepipedum.
In het cirkelvormige gebouw van
de Verenigde Staten worden geheel
nieuwe technieken toegepast. Het
plastic dak wordt bevestigd aan een
soort velg, door staalkabels verbon
den aan een metalen binnenring.
Ook het plafond, een metalen net
werk, zal „zweven". De buitenmuren,
geconstrueerd als „honingraten",
worden bevestigd aan goudkleurige
stalen pilaren. Binnen de cirkelom
trek komt een grote tuin.
De inzending zal een getrouwe af
spiegeling zijn van het Amerikaan
se leven en „het thema van de Ame
rikaanse humaniteit aan het publiek
tonen". Hoe men dat denkt te berei
ken is voorshands een geheim.
Slechts is bekend, dat er een typisch
Amerikaanse bar wordt ingericht,
waar voor eregasten de traditionele
„bourbon whisky" zal worden ge
schonken. Men kan veilig aannemen,
dat het Russische antwoord op die
whisky uit wodka zal bestaan.
Ook op de internationale afdelin
gen van Schone Kunsten en Weten
schap zullen de Verenigde Staten
vertegenwoordigd zijn. De mooiste
kunstverzamelingen van Amerika
gaan volgend jaar naar Brussel.
Voor de verzorging van de weten-
Schappelijke inzending zijn keien
van zwaar kaliber van stal gehaald.
Wetenschappelijke kopstukken
o.a. dr. Ernest O. Lawrence, de bou
wer van het eerste cyclotron ma
ken deel uit van de internationale
groepscomité's voor het atoom, voor
het molecuul, voor het kristal en
voor de levende cel.
Standbeeld van Lenin
Evenals de Amerikanen hebben
ook de Russen een terrein van 2,5
hectare gehuurd. De Russische afde
ling, die dus één der grootste van
de wereldtentoonstelling wordt, komt
vlak bij de Poort der Natiën, tussen
de gebouwen van de Verenigde Sta
ten, Canada en de Oosteuropese
yolksrepubieken.
De onderdelen van het „Paleis van
de Sowjet-Unie" worden in Rusland
geprefabriceerd en vandaar per boot
of trein naar Brussel vervoerd, waar
de elementen worden gemonteerd.
Evenals de meeste gebouwen op het
tentoonstellingsterrein, wordt ook dit
kostbare paleis voor de afbraak ge
bouwd.
In oktober 1958 wordt het paleis
gedemonteerd om in Rusland weer te
worden opgebouwd als permanent
tentoonstellingsgebouw.
Daarom wordt nu al rekening gehou
den met het Russische klimaat: er
komen dubbele ramen in en een spe
ciale warmte-isolering.
De werkzaamheden aan het kolos
sale gebouw, dat een oppervlakte van
ruim 15.000 vierkante meter krijgt,
vorderen overigens nog niet snel. Ne
derland en Duitsland zijn momenteel
het verst; Rusland en Frankrijk lig
gen samen ver in de achterhoede. Op
„Russisch gebied" is nog slechts wei
nig te zien van het grote paleis,
waarvan de bijna geheel glazen ge
vels zullen worden „opgehangen"
aan het dak, dat door een metalen
BEGROTING LANDBOUW EGALISATIEFONDS
Voor extra-raffinagesuiker
2 miljoen uitgetrokken
(Van onze parlementaire
redacteur)
De begroting van het Landbouw
Egalisatiefonds voor 1958 sluit met
een tekort van 326.200.000,
De enige inkomstenpost betreft het
aan het Landbouw Egalisatiefonds
toevallende aandeel in de accijns
op gedistilleerd. Deze post be
draagt 6.300.000,Daartegen
over staat een totaal aan uitgaven
van 332.500.000,—.
Laatstgenoemd bedrag omvat de
nadelige saldi van de afdelingen
akkerbouw 48.000.000,vee
en vlees 30.000.000,en zui
vel, margarine, vetten en oliën
Hoe troosteloos voor de land-
H bouw de toestand is in de kop
ji van Overijssel, waar voortdu-
rende regenval in de laatste
s weken het water tót ongeken
ds de hoogte heeft doen stijgen,
tonen deze beide foto's.
H Boven: een verlaten land-
s bouwmachine op een tot bin-
§1 nenzee geworden akker in de
ss buurt van het Meppelerdiep.
ff Onder: op een akker tussen
ff Meppel en Zwartsluis moet
men de aardappels rooien ter-
H wijl men tot de knieën in het
water staat
253.500.000,benevens
1.000.000,voor onvoorziene uit
gaven.
Wat de afdeling akkerbouw aan
gaat, zegt de Memorie van Toelich
ting op de begroting, dat de aan bin
nenlandse telers van roggegerst, ha
ver en gemengd gewas te betalen
toeslag voor de oogst 1958 op basis
van de verwachte garantie en de ge
taxeerde opbrengst van de produk-
ten geraamd wordt op 46.000.000,
waarvan het te blokkeren gedeelte
wordt geraamd op 10.000.000, zo
dat uitgetrokken is 36.000.000. Bij
dit nadelig slot komt een extra-raf-
finage-marge van suiker die, indien
tot verlening hiervan wordt beslo
ten, een uitgave van ca. 2.000.000
zal vergen.
Bovendien raamt de minister op
basis van de thans geldende garan
tieprijs voor fabrieksaardappelen, de
mede daaruit voortvloeiende kost
prijs van het aardappelmeel en de
getaxeerde opbrengst van dit pro-
dukt op het begrotingsartikel, lui
dende „nadelig saldo op de aan- en
verkoop van fabrieksaardappelen
van de oogst 1958, te verrekenen in
de volgende jaren", een nadelig sal
do van 10.000.000.
Het voor steun op vlees en vlees-
produkten opgenomen bedrag van
Dodelijk ongeval in
elektriciteitscentrale
In een 25 kv. schakelstation van
de centrale van het gemeentelijk
'elektriciteitsbedrijf in Den Haag «s
de 51 -jarige helper P. Pronk gisteren
door onbekende oorzaak in aanraking
f;ekomen met de hoogspanningsinstal-
atie. Hij werd door de G.G.D. over
gebracht naar het ziekenhuis West
einde, waor hij overleed.
Als gevolg van het ongeval ontstond
een kortsluiting, waardoor automa
tisch de beveiligingsinstallatie in wer
king trad. Dit had weer tot gevolg,
dat, uitgezonderd het Benoordenhout,
het Bezuidcnhout en Spoorwijk-Laak-
kwartier, vrijwel de hele stad enige
tijd zonder stroom was.
f 30.000.000 is gebaseerd op het hui
dige beleid.
Wat tenslotte de afdeling zuivel,
margarine, vetten en oliën be
treft, wijst de minister er op, dat
aangezien de regering vooralsnog
niet besloten heeft de toeslag op
de consumptiemelk van 4 cent
per liter reeds op 1 januari 1958
af te schaffen, voor het begro
tingsjaar 1958 met een post van
68.000.000 rekening gehouden
is met de voortzetting van deze
toeslag.
De uitkeringen ten behoeve van
veehouders ten gevolge van de
garandeerde melkprijs zijn ge
schat op 220.000.000, waarvan
40.000.000 geblokkeerd zal wor
den.
Velen wensen hoger
programma-niveau
Wie bezoek gezellig vindt, moet
beslist een televisietoestel kopen.
Wie minder roken wil, moet daaren
tegen zo weinig mogelijk naar de
televisie kijken. En wie zyn kinde
ren hun huiswerk goed wil laten
maken, doet er wellicht ook maar
beter aan, geen t.v. in huis te ha
len.
Dat zijn zo een paar van de vele
waardevolle conclusies, die
zijn neergelegd in het lijvig re
sultaat van een kortgeleden gehou
den enquête ouder de Nederlandse
bezitters van televisietoestellen.
Het is een enquête, welke door de
Nederlandse stichting voor statis
tiek werd ingesteld in opdracht van
een grote Nederlandse importeur
van radio- en televisietoestellen.
Het doel van het onderzoek was een
inzicht te krijgen van de kijkdicht
heid (de verhouding van het aantal
mensen dat een televisieuitzending
heeft gadegeslagen en het aantal dat
daartoe in de gelegenheid is geweest).
2. De mening van de Nederlandse kij
kers over de kwaliteit van de uitzen
dingen en 3 de publieke opinie over
commerciële televisie.
Voor deze enquête heeft men 1000
toestelbezitters ondervraagd. (Ons
land telt er ca. 200.000). De periode
van de enquête liep van 19 mei tot
15 juni van dit jaar.
Vastgesteld werd dat ongevear 70
pet van de toestellen in liet westen
van het land zijn geplaatst, waar ca
50 pet van de bevolking woont. In de
gezinnen waar de echtgenoten jonger
dan 30 jaar zijn treft men de minste
televisietoestellen aan. De meeste
toestellen bevinden zich bij oudere
mensen en echtparen zonder kinde
ren.
De kijkdichtheid bedroeg 45 pet, het
geen zeggen wil dat gemiddeld van
alle honderd personen die thuis een
televisietoestel hebben (kinderen en
huisgenoten Inbegrepen) er 45 de uit
zendingen volgen.
Het aantal kijkers varieerde in de ge-
genoemde periode van 120.000 tot
750.000.
Ook is het gebleken dat het journaal
het weekoverzicht en het kinderuur
tje de grootste belangstelling genie
ten. Het rapport vermeldt dat in ons
land ontvangst van visite door het
KONINGIN JULIANA VERRICHT OPENING
Geen wachttijden en geen opstopping
meer voor automobilisten
Op 28 september zal koningin Juliana de Velscr tunnel officieel ope
nen. De automobilisten behoeven dan geen angst meer te hebben, dat
de pont net vertrokken is en zij behoeven zich niet meer te ergeren
aan de wachttyden, die soms een klein half uur beliepen, tenzjj ze
wanneer het een personenwagen betrof enkele liters benzine extra
wilden verstoken op de route via de sluizen van IJmuiden. Al die narig
heden zijn nu achter de rug.
In plaats van een benauwd stam
pend pontje ligt daar de royale
dubbele verkeerstunnel met een
lengte van 1644 meter, waarvan
het overdekte middengedeelte 768
meter lang is. En de mannen achter
het stuur behoeven voorlopig niet
bevreesd te zyn, dat er in de tun
nel verkeersopstoppingen kunnen
voorkomen. De capaciteit is bere
kend op 60.000 auto's per dag en
daar is men met 12.000 auto's per
dag voorlopig niet aan toe.
Het is een lange weg geweest naar
de 28ste september 1957. Reeds in de
dertiger jaren werd by de begrotin
gen van waterstaat en het verkeers-
fonds de aanleg van een tunnel be
pleit, voornamelijk ten behoeve van
een vry scheepvaartverkeer tussen
Amsterdam ende Noordzee. De
spoorbrug wae de Tweede Kamer een
doorn in het oog en het is merkwaar
dig na te gaan, dat de motieven in
de loop der jaren langzamerhand van
het scheepvaartverkeer op het weg
verkeer zijn overgegaan.
In 1941 werd een bescheiden begin
gemaakt met de aanleg van de ver
keerstunnel. maar de bunkerbouwers
begeerden steeds meer beton, zodat
het werk na 1942 werd stilgelegd.
Toen in 1951 de aanleg werd hervat
kon men eerst de oude tunnelfrag-
menten opruimen, omdat zij niet
meer pasten in de nieuwe plannen,
die voorzagen in een dubbelbuizige
tunnel voor het sterk toegenomen en
toenemende verkeer.
Het project, dat ongeveer 135
miljoen zou gaan kosten (in 1937
rekende men nog met bedragen
van rond 18 miljoen) werd op
gedragen aan de Amsterdamse
Ballastmaat9chappij. die voor het
werk zo ongeveer 360.000 kubieke
meter beton maakte, 35.000 bewa-
peningsyzer verwerkte, alsmede
100.000 ton cement, 500 ton con
structie-ijzer en 10.000 ton stalen
damwand.
Deze damwand werd gebruikt voor
de bescherming van de open bouw
putten, waarin de tunnelmoben wer
den gestort en gelast. Door eerst, de
zuidelijke moten te bouwen, daarna
de bouwput dicht te storten en het
Noordzeekanaal over dit gedeelte te
leiden kon de noordelijke kant even
eens in open bouwputten worden
vervaardigd zonder de scheepvaart
te hinderen.
Het tunnellichaam werd waterdicht
gemaakt door een isolatie van asfalt-
bitumen, die op de voegen nog werd
versterkt met 3 lagen genopt koper.
Dank zij het feit, dat men een sterk
doorgevoerde gemechaniseerde werk
methode heeft toegepast kon het pro
ject anderhalf jaar eerder worden op
geleverd dan aanvankelijk was ge
dacht. Zo gebruikte men o.a. ver
rijdbare stalen bekistingen voor het
storten van de tunnclmoten en ook
werd veel pre-fabricated materiaal
benut.
Het laagste punt van do uutotunnel
ligt 23.5 meter beneden N.A.P. maar
de passanten behoeven zich niet on
gerust te maken over het regen- en
condenswater, dat zich wel op dit
punt zon willen verzamelen als er
geen pompkamers en waterkelders
waren.
Het plezierige voor de automobilist
is, dat htj by het binnengaan van de
tunnel geen beklemming zal voelen.
Dit is bereikt door een brede weg
(7.12 meter) en door de wanden licht
groen en het plafond donkerblauw te
schilderen. De buis ljjkt derhalve
WHISKY TEGEN WODKA.
....Het paleis van de Sowjet-Unie
komt per trein en boot uit Ruslatid...
Het paviljoen der Verenigde Sta
ten wordt het grootste ronde gebouw
ter wereld
bezit van een televisietoestel wordt
bevorderd.
Het oordeel over de Nederlandse te
levisieuitzendingen is niet steeds
even gunstig. De Eurovisie blijkt
over het algemeen gunstiger beoor
deeld te worden dan de Nederlandse
uitzendingen, evenals de buitenlandse
programma's. Ongeveer een derde
van de ondervraagden wenst een ho
ger programmaniveau. De wensen
gaan voornamelijk uit naar films en
cabaretprogramma's, naar meer to
neelstukken en meer vrolijke uitzen
dingen.
Ongeveer 68 pet van de onder
vraagden wil wel reclame in de
uitzendingen; 42 pet wil dat mits
daardoor het peil van de program
ma's kan worden verhoogd. Een
vrij groot deel van deze laatsten
is bereid voor een beter peil een
hoger kijkgeld te betalen. De re
clame zou volgens het rapport het
beste kunnen worden uitgezonden
tijdens de pauzes.
Chauffeur kreeg in
aulo hartverlamming
Een 66-jarige aannemer uit Amster
dam, die woensdag in zijn auto over
de Ceintuurbaan in Amsterdam reed,
is plotseling aan een hartverlam
ming overleden. De man zei tegen
z\jn echtgenote, die naast hem zat,
dat hij niet goed werd en raakte op
het zelfde moment het bewustzijn
kwijt. Terwijl de auto stuurloos door
reed, zette de vrouw, die niet bij de
handrem kon komen, met veel tegen
woordigheid van geest de motor af
door het contactsleuteltje uit het das-
board te trekken. Toch reed de wa
gen nog een andere auto en een wiel-
rijdster aan. De aannemr werd door
de G. G. en G. D. snel naar een
ziekenhuis gebracht, waar geconsta
teerd werd, dat hij aan een hartver
lamming was overleden.
Tropische orkaan in Mexico
eiste zeven doden
Als gevolg van een tropische or
kaan zijn in de Mexicaanse kust
plaats Acapulco zeven personen om
het leven gekomen. Vijf vissers, die
juist met hun boten uit waren, ver
dronken voor de ingang van de ha
ven, een man verdronk bij het zwem
men en de zevende kwam om tenge
volge van elektrische stroom, toen 't
elektriciteitsnet door de orkaan werd
neergeslagen.
Verder naar het noorden, op de
Atlantische oceaan, wordt het
scheepvaartverkeer belemmerd
door de orkaan Carrie, die zich
maandagavond ongeveer 800 kilo
meter ten noordoosten van Ber
muda bevond. De orkaan heeft nu
een middellijn van 350 tot 500 ki
lometer, waarin windsnelheden
voorkomen van 120 kilometer per
uur.
breder en hoger dan zij in werkelijk
heid is. Het lawaai en de nagalm zijn
door een isolatielaag op het plafond
Lot een minimum gereduceerd en ook
de overgang van licht naar donker is
goed opgelost.
Hoewel de tunnelverlichting een
sterkte heeft van 50 lux is dit niets
vergeleken bij een zonnige dag op de
weg, waar een lichtsterkte van om en
nabij 50.000 lux kan zijn. De over
gang naar de tunnel zou derhalve
veel te groot zijn als men niet een
vernuftige zonwerend rooster had ge-
creerd. dat de automobilist langza
merhand aan de „donkere" tunnel
doet wennen. De TL-lampen zijn ver
der zo geplaatst, dat ze de bestuur
der nimmer in het oog schijnen.
Het meest opvallende van de autotun
nel zjjn de hoge ventilatietorens. die
de bedorven lucht zonder moeite
kunnen verwerken. De spoortunnel
mist deze ventilatie omdat de treinen
oude lucht naar buiten „duwen" en
telkens weer verse lucht achter zich
aan naar binnen zuigen.
Omdat een trein een minder sterk
stygingsvermogen heeft dan een au
to heeft men hier een langere helling
moeten maken, wat tot gevolg heeft,
dat de lengte van de tunnel ni.et min
der dan 3224 meter bedraagt. Hier
van Is 2067 meter overdekt.
Behalve het tunnelwerk Ss er de laat
ste jaren in en rond de IJmond ook
oen grote bedrijvigheid ontstaan voor
het aanleggen van dc toe- en afvoer-
wegen. Zo is een nieuwe ryksweg 9
geprojecteerd van Velsen naar Alk
maar met talrijke kunstwerken en
zelf9 worden er stations opgeheven
en nieuwe gebomvd langs het verleg
de spnortroce. Deze wpgen en sta
tions zullen nog wel niet klaar zijn op
28 september, maar dat ls geen reden
voor de Noordhnllanders om deze dag
niet met vreugde te begroeten.
Waas van geheimzinnigheid op
wereldtentoonstellingsterrein
(Van onze speciale verslaggever)
Sinds bekend werd dat de Amerikanen een 15 miljoen dollar denken uit
te geven aan hun Inzending naar de Wereldtentoonstelling 1958, ls er druk
gespeculeerd over de vraag wat de Russen zouden doen. Het zag er naar
uit, dat op de Helzelvlakte ln Brussel een stukje koude oorlog zou worden
opgevoerd. Wilde geruchten noemden voor de Russische inzending bedragen
tot 50 miljoen dollar. Die geruchten zyn tot nu toe door Moskou noch tegen
gesproken, noch ontkend en zo weet heden ten dage nog elgeniyk niemand
met hoeveel roebels de Russen zullen proberen de Amerikanen een vlieg af
te vangen.
De wedloop indachtig, waarin U.S.A. en U.S.S.R. elkaar zowel bij het
hardlopen en by het afvuren van raketten als op allerlei tussenliggend ge
bied trachten te overtroefen, lijkt 't wel vast te staan dat ook de Expo '58
het toneel van een prestigewedstryd tussen de belde grootmachten zal zjjn.
geraamte met twee rijen pilaren zal
worden ondersteund.
Van de Russische afdeling ls nog
niet veel bekend. Er komen een zaal
voor de zware industrie, een restau
rant, een bar en een bioscoopzaal die,
evenals het Amerikaanse theater,
1000 zitplaatsen zal tellen. Tot zover
gaan de plannen dus gelijk op. Maar
één ding hebben de Russen in elk ge
val anders: in de hoofdzaal, midden
in een groep van bomen, zal wan
neer er althans niet voordien weer
eens een ommezwaai in de huidige
partijleer optreedt een monument
ter ere van Lénin worden opgericht.
En dat hebben de Amerikanen in elk
geval niet.
Vier miljoen voor het rijk
van staatsgasbedrijf
De bruto winst op gas is op de
begroting van het staatsgasbedrijf
voor 1958 geraamd op f 18.220.000,
Dit bedrag betreft do opbrengst van
het aardgas, aardoliegas, raffinade-
rijgas en kooksovengas, nadat hier
op In mindering zijn gebracht de in
koopprijs daarvan, alsmede de ver
goedingen aan gemeenten voor prijs
reducties bij industrieel aardgasver
bruik en voor de extra lekverliezen.
Aan het rijk zal een winstsaldo
kunnen worden uitgekeerd, zo ver
wacht men, van bijna vier miljoen
gulden.
Uit de toelichting op de begroting
van het staatsgasbedrijf blijkt, dat
op 't terrein van de ontzwavelingsin
stallatie in Denekamp in het begin
van 1958 een fabriek zal worden op
gericht voor de fabricage van na-
trium-bisulfiet.
CONCLUSIE VAN ENQUÊTE
