mmoRV 1 Ontwikkeling universiteiten naar regionaal karakter bedenkelijk Russische geheime dienst poogde Israëlische attaché over te halen WERELDPRODUCTIE LANDBOUW STEEG MET DRIE PROCENT DINSDAG 17 SEPTEMBER 1957 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT OVERDRACHTEN AMBT RECTOR-MAGNIFICUS Middelbare scholieren moeten leren zelfstandig te studeren Verscheidene universiteiten en hogescholen in ons land hebben weer een nieuwe rector-magnificus. De overdrachten hebben gisteren tij dens plechtige bijeenkomsten plaatsgehad. In Leiden heeft prof. dr. P. A. H. de Boer zijn ambt overgedragen aan prof. dr. S. E. de Jongh. Prof. de Boer acht de ontwikkeling van de universiteiten naar een regionaal karakter bedenkelijk. Een dergelijk karakter druist in tegen de universaliteit, die onderwijs en onderzoek aan de academie be hoort te kenmerken. Vergroting van het aantal uni versiteiten is on-economisch om springen met 's lands mogelijkhe den zowel geldelijk als intellectueel. Het schijnt niet overbodig te zijn om op te merken, aldus prof. de Boer, dat ons land zijn intellect, zijn geestkracht en zijn materieel vermogen hard nodig zal hebben om het bestaande enigermate ,op peil te houden. Wanneer ons volk op het punt van hoger onderwijs geen eendracht leert, waarbij prestige, lokale en regionale belangen en confessionele verschei denheid ondergeschikt gemaakt wor den aan het belang van de ontwik keling der wetenschap, dan is de vrees gerechtvaardigd dat wij onze kracht versnipperen en ons interna tionaal aanzien verkleinen. Prof. De Boer ging vervolgens na der in op de college- en vakantie- indeling. Het academische jaar be hoort een vol jaar te zijn, waarin de vrije tijd is geïntegreerd. Slechts dan vormt de studie de jonge mens tot een persoonlijkheid met een zelf standige vrije geest. De rector-magnificus, prof. dr. Woerdeman van de gemeente-uni versiteit te Amsterdam, merkte op, dat naar zijn mening niet al te star moet worden vastgehou den aan de eisen, die thans voor toelating tot de universitaire exa mens in ons land gelden. De mid delbare scholen zouden vooral aandacht moeten schenken aan het leren zelfstandig studeren. De rector kwam tot deze conclusie mede gezien de resultaten, die aan de gemeente-universiteit be haald worden door de buitenland se studenten, die een geheel an dere vooropleiding hebben. Aan de Nederlandse Economische Hogeschool te Rotterdam heeft prof. dr. J. Wisselink het rectoraat over gedragen aan prof. dr. Ch. Glasz. .Prof. Wisselink zei, dat door vast te 'houden aan de zelfstandigheid van het bestuur in de eerste plaats de vrijheid der wetenschap zou worden gediend en in de tweede plaats zou de snelle manoeuvreerbaarheid wor den behouden, welke thans voor het economisch hoger onderwijs nodiger is dan eoit. Prof. ir. W. de Jong, die met in gang van 17 september voor de tijd van drie jaar tot rector-magnificus van de landbouwhogeschool te Wage- ningen is benoemd, heeft maandag middag in de aula van de hogeschool een rede gehouden, waarin hij mede delingen deed over dc gebeurtenis sen van de hogeschool in het afge lopen jaar. Over het nieuwe studieprogr amma, dat een jaar geleden effectief werd, kan aan dc hand van de resultaten van het nieuwe pfopaedeutisch exa men de verwachting worden uitge sproken, dat een aanzienlijke ver snelling in studietijd is verkregen. De rector-magnificus van de rijks universiteit te Utrecht, prof. dr. H. W. Obbink, heeft zijn waardigheid overgedragen aan prof. dr. L. Seek- les. De faculteiten hebben een rap port uitgebracht over de studieduur. De algemene indruk is, dat de toe stand niet verontrustend mocht wor den genoemd. De kwestie van de stu dieduur zal echter wel aan de orde moeten blijven. In de senaatsvergadering van de Technische Hogeschool te Delft deel de prof. dr. O. Bottema, rector-mag nificus, mee, dat de proefreactor, welke door de tentoonstelling „Het Atoom" deze zomer aan velen be kend is geworden, aan Delft is afge staan en daar samen met de univer siteiten voor onderzoek en onderwijs mag worden benut. In Groningen heeft prof. dr. F. H. L. van Os de waardigheid van rec tor-magnificus overgenomen, in Til burg werd prof. dr. P. P. van Ber- kum rector-magnificus van de r.-k. Economische Hogeschool en in Nij megen prof. dr. W. K. Grossouw rec tor-magnificus van de r.-k. universi teit te Nijmegen. Trein reed 2 arbeiders aan: 1 dode, 1 gewonde. Nabij Best zijn zondag om om streeks half twaalf twee arbeiders door de trein Den BoschEindhoven aangereden. Een van hen( de heer N. Mannersteeg te Nieuwdijk werd op slag gedood, terwijl de andere arbei der, de heer L. Siegers uit Heeze, zwaar gewond naar het Binnenzie- kenhuis te Eindhoven werd overge bracht. De beide arbeiders verichtten werk zaamheden aan de spoorlijn in op dracht van het particuliere aanne mersbedrijf van Welzenes te Rotter dam, toen de trein, die om 23.26 uur uit Den Bosch naar Eindhoven was vertrokken hen greep. Van de zijde der spoorwegen verna men wij, dat de voorgeschreven vei ligheidsmaatregelen waren genomen. Gevecht in Johannesburg: 40 doden, 60 gewonden. Bij relletjes die zondagavond ont stonden in Johannesburg, werden 40 mensen gedood en 60 gewond. De ge vechten begonnen, toen negers Aan de Zoeloe-stam Tsotsi's (teddy-boys) van de Basoeta-stam voor de voeten wierpen, dat zi' zich met de Zoeloe'- aangelegenheden bemoeiden. De woordenwisseling liep uit op een he vig gevecht met vuurwapens, dat zich uitbreidde over Aerschillende inboor- lingenwijken. Daarbij kwam ook om het leven een 18 maanden oud Zoeloe-meisje, dat door haar moeder op de rug ge dragen werd. Het kind kreèg een ko gel door het hoofd. De autoriteiten lieten 400 politiemannen in 50 wagens uitrukken. Bij een van de gevechten tussen inboorlingen en politie werden vijf inboorlingen gewond. Voor zover bekend zijn er geen blanken omgeko men bij deze botsingen. RAPPORT VERENIGDE NATIES VERKEERSDESKUNDIGE. De meeste Engelse automobilisten ken nen Denis O'Neill, een functionaris van het Engelse ministerie van ver keer die aan het hoofd staat van de afdeling verkeersveiligheid, en iedere maand dikke pakken paperassen schrijft en uitstuurt waarin wegge bruikers wordt gewezen op wat er allemaal in de wet staat en wat zij allemaal moeten doen en laten. Wel, deze meneer O'Neill is door een Lon- dense politerechter tot 70 gulden boete veroordeeld, omdat hij de vei ligheid van het verkeer in gevaar bracht. RECHTSE. Een potig lid van de staatspolitie van New Jersey heeft tijdens een twist over een vermeende verkeersovertreding de voormalige kampioen weltergewicht Johnny Saxton met een rechtse op de kaak geveld. Saxton vertelde aan de politierech ter, dat die stoot zó veel pijn deed dat hij niet veel kon praten. De po litierechter liet de bokser in vrijheid op een borgtocht van 500 dollar en verdaagde de zaak tot hij beter kon praten. VERLIEFD. Een verliefde arbeider uit New Jersey is in verzekerde be waring gesteld, nadat hij een week doorgebracht had in het strandhuis van de blonde Hollywood-actrice Kim Novalc. De verdachte, Dominick J. Buono, (22) uit Jersey City, New York, had zich toegang verschaft tot het huis van de filmster, waar hij in Kims bed sliep, haar tandpasta gebruikte en zichzelf volkomen op zijn gemak stelde. Toen hij gearresteerd werd gaf hij toe dat hij het huis was binnenge drongen nadat Kim Novak weg was gegaan. Hij zei, dat hij een foto van de filmster had gezien en verliefd op haar was geworden. Helft van bevolking wordt onvoldoende gevoed. Volgens het rapport van dc voedsel- en landbouworganisatie der Verenigde Naties (F.A.O.) is de agrarische wc- reldproduktïe in 1956-'57 met onge veer 3 gestegen. Dit is iets meer dan de groei van de wereldbevolking, die geraamd wordt op 1,6 per jaar- Sedert de periode 1948-'52 is de pro- duktiestijging in alle minder ontwik kelde gebieden iets groter dan de ge middelde stijging van de wereldpro- duktie. De helft van de wereldbevol king wordt nog steeds onvoldoende ge voed, al is de dreiging van hongers nood kleiner geworden. De uitvoer van tarwe en tarwemeel was in 1956- '57 groter dan ooit tevoren en bereikte een omvang van ongeveer 30 miljoen, ton. Ten aanzien van suiker declen zich in 1956-'57 opmerkelijke wijzigingen voor. Het verbruik overtrof de pro- duktie, waardoor de voorradenver minderden, terwijl de wereldprijs zich bijna verdubbelde. Naar raming was het verbruik van suiker in 1956 10 miljoen metrieke ton groter dan 5 jaar tevoren; deze stijging vond hoofdzakelijk plaats in de minder ont wikkelde gebieden. De vleesproduktie was in 1956 gro ter dan ooit tevoren, voornamelijk als resultaat van aanzienlijke produk- tiestijgingen in de Verenigde Staten en Argentinië. In het lopende jaar zal de produktiestijging vermoedelijk minder groot zijn. Ook de produktie van zuivelprodukten gaf een stijging te zien. Dit was meer het gevolg van een grotere opbrengst dan van gro tere kudden. Sedert 1954 Is de groei van wei rcldvoorraden van agrarische produk- ten aanzienlijk minder snel geworden en in 1956-1957 deed zich slechts een kleine stijging voor. Spaarcijfers in augustus De spaarbanken, ^aangesloten bij de Nederlandse SpaarbÈmlcbond, hebben in augustus aan inleggelden ontvangen 83.518.169 en terugbetaald 30.980.711, het geen een spaaroverschot betekent van I 2.537.458. Bij de niet aangesloten alge mene spaarbanken werd vorige maand 10.722 gespaard, bij de bankspaarban- ken werd 363.812 ontspaard. Een vliegtuig1 van de Northeast Airlines met 24 personen aan boord is zondagavond in een moeras in de buurt A'an het gemeentelijke vliegveld van New Bedford neergestort. Sloep spoelde aan bij Borssele Aan de zeedijk onder Borssele is maandagmorgen omstreeks zes uur een motorreddingsboot aangespoeld, die aan 45 personen plaats kan bic den. De heer J. Griep uit Borssele, dio maandagmorgen omstreeks zes nur over de dgk liep, heeft de aange spoelde reddingsboot gevonden. In "de boot, die half vol water stond, be vonden zich behalve enig scheepstuig ook noodrantsoenen. Op het aange spoelde vaartuig >vas o.a. de naam „Sugar Producer. London" A'ermeld, hetgeen er op wees, dat de reddings boot van Engelse origine is. De „Sugar Producer", zo is later gebleken, is een 5000 brt. metend mo torschip dat pas op 14 mei j.l. te wa ter werd gelaten en eigendom is van de Silver Town Services Shipping Ltd. te Londen. De eigenaars van de „Sugar Produ cer" hebben uitgelegd, dat het schip j.l. vrijdag de sloep gebruikt heeft om ter hoogte van de Engelse kust twee mensen te redden. Als gevolg van de zware zeè slaagde de beman ning er niet in de sloep aan boord terug te krijgen. De kapitein besloot toen de sloep op drift te sturen, om het gevaar te vermijden dat de sloep de scheepsschroeven zou be schadigen. (Foto P.Z.C.) Soepele behandeling van kredietaanvrage. Het Landbouwschap heeft in juli aan de minister van landbouw, visse rij en voedselvoorziening bijzondere kredietfaciliteiten, gevraagd voor de ffuittelers, die door de ernstige nacht vorst van dit voorjaar, zijn getroffen. Tijdens een onlangs gehouden be spreking met de minister is het Land bouwschap in de gelegenheid geweest hierover nader met de minister van gedachten te wisselen. Hierbij bleek het, dat het verzoek van het Land bouwschap door de minister zeer ern stig was overwogen. Gezien echter de positie van de overheidsfinanciën was het voor de minister onmogelijk geld uit te trek ken, om het opnemen van bedrijfs- kredieten tegen een lage rente te kun nen realiseren. Wel kan de minister er geheel me de instemmen, indien het borgstel lingsfonds voor de landbouw op zo soepel mogelijke wijze aanvragen van getroffen fruittelers zal behande len. Met name kan daarbij de aflos singsregeling de bijzondere aandacht hebben. Jongens in gestolen auto maakten Bergen op Zoom onveilig. Twee jongens van II en 12 jaar hebben zondagmiddag do wandelaars in de Bergen op Zoomse straten de stuipen op het lijf gejaagd. Met een vrachtauto, die zij hadden gestolen uit de garage van de gemeentelijke werkplaats waren zij een eindje gaan rijden. De li-jarige knaap bediende daarbij het gaspedaal, terwijl zijn vriendje stuurde. Slingerend reder zij door de straten, waar de wande laars, denkend dat een dronken man achter het stuur zat, geschrokken uiteen stoven. Ter hoogte van de Brabantse Trans portonderneming reden zij een vrouw met een kinderwagen bijna aan en een fietser kon even later slechts ontkomen door van zijn fiets te springen. Verderop reden zij tegen de schutting van de rijkswerkplaats. Ook deze aanrijding maakte nog geen eind aan de levensgevaarlijke rit en even later zag de heer Baayen de vrachtauto recht op zijn woning aan de Singel afkomen. Op het aller laatste moment wisten de jongens het stuur om te gooien en een botsing te voorkomen. De heer Baayen greep zijn fiets en zette de achtervolging in. Dank zij de medewerking van een automobilist, die de beide jon gens de weg afsneed, kon hij hen te pakken krijgen. Tijdens het vérhoor op het politiebureau bleek, dat de jongelui nog veel meer op hun kerf stok hadden. Reeds zaterdagmiddag hadden zij een bezoek gebracht aan de gemeentelijke werkplaats, waar zij uit het kantoor van de opzichter een loonzakje met 50 stalen. Van dit geld deden zij in Breda velschil lende inkopen en toen het op was waren ze naar Bergen op Zoom te ruggegaan. Bij het verhoor van een 17-jarige vriend kwamen nog meer wandaden aan het licht. Zij beken den ondgr meer ingebroken te hebben in een kantoor van de houthandel Campina te Bergen op Zoom en in enkele consumptietenten. Een gedeel te van de goederen, die zij op hun strooptochten hadden buitgemaakt kon door de politie in beslag worden genomen. „WIJ KUNNEN DOEN WAT WIJ WILLEN" Het Wereldgebeuren Trouw Mïn kan het nieuwe verkiezings succes van de Westduitse bondskanselier dr. Konrad Ade nauer niet toeschreven aan een be paalde innemende trek in zijn karak ter. Vriend en vijand is immers ervan overtuigd, dat er van deze staatsman weinig warmte uitgaat. In overeen stemming met de weersgesteldheid die overheerste op de verkiezingsdag, is de man, die met zijn Christendemo cratische partij de o\rerwinning in de wacht sleepte, \rolgens mensen die het weten kunnen „een kille". Hij laat zelden of nooit persoonlijke sympathie blijken en heeft ogen schijnlijk ook zelf maar weinig be hoefte aan mededeleven. Miar Adenauer is iemand, die weet wat hij wil, een man met een krachtige persoonlijkheid, en daarom een politicus naar het hart van veel Duitsers. Daarbij komt, dat hij. in tegenstelling tot sommige „krachtige persoonlijkheden" uit het verleden, heeft bewezen dat zijn streven in overeenstemming is met de belangen van het Duitse volk. Welke kant hg heen Avilde op het ter rein van de buitenlandse politiek was al duidelijk in het begin van de twin tiger jaren, toen hg zich, als burge meester van Keulen, uitsprak voor een nauwe belangengemeenschap tussen Duitsland, Frankrijk en Bel gië. Meer dan zo'n nog te beperkte, belangengemeenschap kwam tot stand in de jaren na de Tweede Wereldoor log. Aan het ^e't. dat het lid is A'an de Noordatlantische Verdragsorgani satie, heeft West-Duitsland het te danken dat het veilig aan zijn op bouw heeft kunnen werken. Onder Adenauer, die het bondskanselier schap sinds 1949 bekleedt, heeft mi nister Erhard (economische zaken* het zgne ertoe bijgedragen dat het na-oorlogse Duitsland een bijzondere welvaart vertoont. Het wordt, mede door Adenauers toedoen, niet meer als een verslagen vijand, maar als een waardevolle bondgenoot be schouwd. In tegenstelling tot Adenauer is Erich Ollenhauer leider van de so cialistische oppositie, wel een tamelijk innemend man. Zelfs zijn postuur is helemaal anders dan van Adenauer. Is de 81-jarige bondskan selier lang en schraal, de socialisti sche leider maakt de indruk dat hg, zoals iemand laatst schreef, even breed als lioog is. Wel een treffende aanduiding van het feit, dat Ollen hauer van de huidige Duitse wel- vaart een symbool zou kunnen zijn. En dit ondanks het leed, dat deze 55- jarige in zijn leven heeft moeten ver werken. Na het aan de macht ko men van Hitier brak \-oor hem een tijd aan van vluchten: eerst naar Tsjecho-Slowakge, toen naar Parijs, en tenslotte, in 1940 naar Engeland. Hij is zo sympathiek, dat hij niet zel den erin slaagt, om mensen die hele maal niet tot zijn geestverwanten be horen, tot samenwerking over te ha len. Helaas echter -weet men bij hem veel minder dan bij Adenauer, wat men aan hem heeft. Vooral is het onduidelijk, wat hij precies met het Noordatlantische Verdrag zou willen doen, als hij aan de macht zou komen. In elk geval zou dat bij hem in minder koesterende handen zijn dan bij Adenauer. Hij zou bereid zijn, West-Duitslands lidmaatschap tot e©n Punt van vraagstelling te ma ken om de Russen over te halen, wat toegeeflijker te worden in de kwestie van Duitslanas hereniging. Op dit punt heeft Ollenhauer het niet alleen bij politieke tegenstanders, maar ook bij gelijkgezinden in andere Westeu- ropese landen verkorven. Men mag dan ook aannemen, dat de verkie zingsuitslag overheerst: de „kille" Adenauer is immers vurig, wanneer het aankomt op trouw aan de NaA'o en andere Avesterse organisaties. En die trouw is nodig om de westerse samenleving nog hechter en beter te maken. Wij toeten niet van wie het paard is, maar het liep in de buurt van Vron- ivenpoïder tot de buile in een vette moddersloot. Het leek wel of de brui ne viervoeter er plezier in had om in het overigens koude water te para deren voor haar twee collega's, die in de wei naast de sloot deze „ba.de- rij" maar een beetje zonderling von den. Omstanders tvisten echter te vertellen, dat het dier wel eens meer in het. water loopt. Op warme zomer dagen kunnen we ons dat best voor stellen, maar op die koude „winter dag" in september deed het maar vreemd aan. Maar het puard had het er schijn baar best naar de'zin, want ondanks pogingen van voorbijgangers om het er uil; te jagen, bleef het rustig „pootje baden". Tot het er genoeg van had, uit de sloot klom, zich af droogde en even later weer genoeg lijk aan het grazen was, zoals het een goed paard betaamd. In elk ge val tot grote vreugde van haar zoon, die langs de kant van de dijk mee- dra,vend die hele waterpartij van z-'n ma maar zo zo vond (Foto P.Z.C.). Na dagen van intimidatie werd hij met zijn gezin vrijgelaten Walter Eytan, directeur-generaal van hot Israëlische ministerie van buitenlandse zaken, heeft maandag op een persconferentie te Tel Aviv verklaard, dat de Sowjet-ltussische geheime dienst gepoogd heeft een Israëlische diplomaat door vreesaanjaging te dwingen zijn land te ver raden en met deze dienst samen te AA'erken. De diplomaat was een zekere Eliahoe Kazan, attaché van de Is raëlische ambassade te Moskou, die zich met zijn gezin te Odessa met vakantie bevond. Kazan, die sinds 30 augustus te Odessa vertoefde, werd ze\'en september aangehouden. Hij wérd tot 10 septemher en in to taal 26 V2 uur, ondervraagd, waarbij voortdurend het licht van sterke schijnwerpers op hem werd gericht. De leden van de Sowjetrussische geheime dienst die Kazan ondervroe gen lieten hem er niet over in het on zekere, dat hij volkomen aan hun genade was overgeleverd. „Weet U. er verdwijnen hier veel mensen in deze streken, b.v. als ge volg van verdrinking. Men vindt dan nog wel hun kleren op het strand terug, maar verder ook niets meer", aldus werd hem toegevoegd. Op een gegeven ogenblik werd de Israëlische vriend, waarbij Kazan, met zijn gezin logeerde, voorgeleid. „Hij zag er erbarmelijk uit", aldus Eytan. Daarop werd het verhoor voortgezet. Kazans vrouw, Ruth Max, was en kele dagen tevoren in een ziekenhuis opgenomen. Kazan mocht haar be zoeken, doch de bewakers die hem hierbij vergezelden waarschuwden hem uitdrukkelijk, dat hij niet moest pogen zich met vertegenwoordigers van de Israëlische ambassade in ver binding te stellen. „Zou U dit toch doen, dan zou het wel eens kunnen gebeuren dat uw vrouw het zieken huis nooit meer verlaat", verklaar den zij. „We kunnen met uw vrouw doen wat wij willen", voegden zij daaraan toe. De betrokken leden van de Sow- jet geheime dienst waarschuwden Kazan ook dat hij, wanneer hij even tueel zou worden vrijgelaten het niet moest wagen de Israëlische ambas sade A'an zijn ervaringen in kennis te stellen. Eindelijk, na dagen, van ondervra ging en intimidatie, werd Kazan, die halsstarrig had geweigerd op de voorstellen van de Russische agenten in te gaan, vrijgelaten. Hem werd nu toegestaan zich telefonisch met de Israëlische ambassade in verbinding te stellen en zijn terugkeer naar Moskou aan te kondigen. Toen de Israëlische ambassa deur vernam, wat zijn attaché was overkomen, diende hij onmiddel lijk een protest in bij het Sowjet- ministerie van buitenlandse za- ADENAUEK ....kil én vurig. Twes gewapende mannen overvielen bankloper. In een buitenwijk A'an Milaan heb ben twee gewapende mannen een bankloper van twintig miljoen lire beroofd. De man had juist zgn kan toor verlaten toen een wagen stopte, waaruit twee mannen sprongen. Onder bedreiging van pistolen dwongen zij hem zgn tas af te geven. Een voorbijganger, die hen het weg rijden wilde beletten, kreeg een schot in de borst. Zijn toestand is niet ern stig. ken. De onderminister A'an 'bui tenlandse zaken Semnojof had daar op toegezegd een onderzoek te zul len instellen. Kazan en zijn gezin hebben de Sowjet-Unie A'erlaten, doch zij zijn nog niet in Lsraël aangekomen, aldus de mededelingen van de directeur- generaal van het Israëlische ministe rie van buitenlandse zaken, Walter Eytan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 5