Departementen bezuinigen op hun eigen diensten Poolse oud-strijders tien jaar in Vlissingse gemeenschap TWEE DODEN BIJ ONGELUK MET MILITAIRE AUTO MAANDAG 29 JULI 1957. PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 6 NIET BEKNIBBELEN OP WONINGBOUW Subsidies worden verlaagd (Van onze parlementaire redacteur) De rijksbegroting- voor 1957 wees een tekort aan van 786 miljoen gulden. De financiële positie van ons land is er Inmiddels niet beter op geworden, zodat verwacht moet worden, dat de begroting voor 1958 een nog veel ongunstiger beeld zal tonen. Teninde 't tekort zoveel mogelijk te drukken, zal getracht moeten worden de inkomsten van de staat op te voeren doch hieraan zijn grenzen en de uitgaven te verminderen. Wat dit laatste betreft wordt van de ver schillende departementen verlangd, dat zij daarin hun aandeel zullen leve ren. Men roept om inkrimping van de overheidsuitgaven. Men onderscheide hierby echter wel duidelijk twee soorten van uitgaven, in de eerste plaats die voor aan de staat opgedragen taken en in de tweede plaats de kosten, die verbonden zjjn aan de technische uitvoering van die taken, dus aan de instandhouding van een uitgebreid ambtelijk apparaat. Op de rijksbegroting drukt bijvoor beeld een grote post voor de uitke ring van verschillende sociale renten. Daarop valt moeilijk te beknibbelen. In plaats van verlaging van de alge. mene ouderdomsuftkering, zal dit ouderdomspensioen met het oog op de huurverhoging juist enige verhoging ondergaan... Bij zijn kritiek op de oplopende overheids uitgaven dient men met zulke dingen rekening te houden. Op de interne dienst van de depar tementen valt ongetwijfeld te bezui nigen. De verschillende ministeries zijn door de minister van financiën, de heer Hofstra, onder druk gezet. Zij moeten met reële versoberingen, voor de dag komen. Dit betekent grotere zuinigheid bij aanschaffingen, effi ciënter werken, wellicht geen aanvul ling van vacatures en misschien zelfs hiér en daar een ontslag. Het ontmoe digende bij deze vorm van bestedings beperking is, dat het totaal nooit erg hoog kan zijn omdat het is samen gesteld uit een aantal op zichzelf kleine posten. De begroting van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen sluit met een eindcijfer van ongeveer één miljard gulden. Over het lopende jaar 1957 zal, naar het zich laat aanzien, onge veer acht miljoen bezuinigd worden. Dat lijkt niet veel, doch men bedenke, dat grote bedragen vr'iwel vast lig gen, zo bijvoorbeeld 750 miljoen gul den voor de onderwijsafdelingen, waarvoor wettelijke regelingen gel den. Het eigenlijke apparaat van O. K. en W. kost 90 miljoen. Hoeveel zal op dit bedrag nu in 1957 bezui nigd worden? Het houdt, als wij goed zijn ingelicht, met een goede 100.000.op. De versobering is bij O. K. en W. vooral het resul taat van de verlaging van subsi dies; om enkele voorbeelden te noemen: 75.000.op pedago gische centra; 850.000.op jeugdvorming en volksontwikke ling; 161.000.op de afdeling kunsten; 406.500.op kunst- en natuurbescherming. De temporise ring (modewoord voor vertra ging) van het herstel aan de we deroprichting van monumenten le vert 500.000.on en de tempori- sering van de aankoop van na tuurmonumenten 780.000. Het lager onderwijs draagt on geveer een half miljoen bij; het buitengewoon lager onderwijs 200.000.het kleuteronderwijs 700.000.— het middelbaar on derwijs een half miljoen; het nij verheidsonderwijs één en een kwart miljoen en het hoger onder wijs één en drie kwart miljoen. Deze versoberingen werken ten dele in 1958 door. Zij worden aan gevuld met soortgelijke, nieuwe beperkingen. V olkshuisvesting Bij Volkshuisvesting en Bouwnij verheid zal men blijven streven naar dé handhaving van de woningbouw op een hoog peil. In de bestrijding van volksvijand nummer één, woning nood, mag men niet verslappen! In 1957 zullen wellicht 70.000 woningen gereed komen. Indien het enigszins mogelijk is, zou men dit aantal in jllllllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllll!lllllllll!llllll!lllllllll!l£ H „Brutus" de Deense doghad M al zoveel hengelaarsver halen p gehoord, dat hij om een tast- n H baar bewijs vroeg, toen zijn kleine baas over z'n vangst §i vertelde. De 3Vz jaar oude Mark kwam toen met zijn vis op de proppen en Brutus gaap- te van bewondering. 1958 willen overtreffen en in geen ge val er onder willen blijven. Het standpunt van de regering is, dat als de twee exponenten, die de woningbouw beheersen, namelijk de technische mogelijkheden de voor ziening met arbeidskrachten en met materialen de kapitaalvoorziening, de bouw van een groot aantal huizen toelaten, budgetaire maatreeelen dan de bouw niet mogen belemmeren. Die maatregelen zouden kunnen bestaan in een verlaging van de bijdragen voor woningwetwoningen. Een zoda nige verlaging zoa de woningbouw echter ernstig hinderen, met name in de sector, waarin de meeste vraag naar huizen bestaat. Een zodanige maatregel moet dus uitgesloten wor den geacht. Hij is niet te verwachten. Verlaging of afschaffing van sub sidies voor woningbouw voor de ver koop zou de kosten van deze huizen en daarmede de huren doen stijgen met liet gevolg: een nog sterkere dis- crenantie tussen de huren van oude en van nieuwe woningen. Ook mag het eigen woningbezit, waarvoor een speciale regeling is ontworpen, niet in gevaar gebracht worden. Behalve op de eigen, interne dienst doch dat geldt voor elk denarte- ment zal op de bouw van rijksge bouwen kunnen worden bezuinigd, hetzij door versobering, hetzjj door temporisering. Doch dit laatste ge beurt eigenlyk al door de beperking van de bouwcapaciteit. Defensie Wat het departement van oorlog en van marine betreft, zou men kun nen zeggen, dat het „geen man en geen cent" weer ongeld doet, doch te gengesteld aan de zin, waarin de vroegere anti-bewapenaars het ge bruikten. Zij hadden geen man en geen cent voor de defensie over. Minister Staf is van oordeel, dat er geen man en geen cent af kan van wat we op het ogenblik hebben. Ge zien, de felle strijd, gevoerd tijdens de kabinets-formatie, over de defen sie-uitgaven* die toen teruegebracht zjjn tot een niveau, waarop ir. Staf nog niet de verantwoordelijkheid durfde aanvaarden, gezien ook onze internationale verplichtingen is niet aan te nemen, dat de defensie-uitga ven verlaagd zullen worden. Nog de zer dagen heeft de bewindsman dui- deÜ'I. te verstaan gegeven.dat van diensttijdverkorting geen sprpk '-an zijn. Dat alles wil evenwel niet zeggen, zo komt ons voor, dat ook bij defensie door meer efficiëncy niet nog* het een en ander te bezuinigen zou zijn. In de nacht van zaterdag op zon dag is op de Wouwsestraatweg onder Bergen op Zoom een auto, bestuurd door de 40-jarige kapitein Van Lonk huizen uit Breaa, waarin mede geze ten waren de kornet Van der Poel en de 18-jarige Nellie Hagenaars en 19-jarige Maria Demmlng, beiden uit Bergen op Zoom, op nog onver klaarbare wijze tegen een boom aan de linkerzijde van de weg opgereden. De bestuurder en mejuffrouw Hage naars, die naast hem was gezeten, werden vrijwel op slag gedood. De beide andere inzittenden werden ern stig, doch niét levensgevaarlijk ge wond. Zaterdagmiddag is de 65-jarigë houtbewerker H. ter Horst uit Lin- telo (gem. Aalten) toen hij de onbe waakte overweg op het baanvak Aalten-Varsseveld met zijn brom fiets overstak, door een trein gegre pen en gedood. Het slachtoffer laat een vrouw en dertien kinderen ach ter. Op de ryksweg Utrecht-Arnhem zijn zondagmiddag plm. kwart over vijf nabij net verkeersplein Oudenrijn te Utrecht twee personenauto's tegen elkaar gebotst. Zeven personen wer den hierbij gewond, waarvan enkele ernstig. Zaterdagmiddag is de 38-jarige Amsterdammer R. R., die onder in vloed van sterke drank verkeerde, bij de Markerbrug in het water ge- Aantal Egyptenaren De Egyptische openbare aanklager hééft zondag in Cairo een aanklacht tegen 13 personen gepubliceerd, die beschuldigd worden van een poging om de regering omver te werpen en president Nasser te vermoorden. On der de beschuldigden bevindt zich de vroegere wafdistische minister Salnh el Din. De aanklacht eist vervolging van de leiders der samenzwering op grond van een wetsartikel dat -als zwaarste straf de doodstraf noemt. In de aanklacht wort gezegd, dat de samenzweerders generaal Nagib, die na de verdrijving van koning Fa- roek president is geweest en die later door kolonel Nasser is afgezet, weer aan de macht wilden brengen. sprongen. De kapitein van een sleep boot en twee agenten zijn de man onmiddellijk nagesprongen maar slaagden er niet in hem te vinden. De rijkspolitie te water'heeft nog gedu rende enige uren gedregd echter eveneens zonder resultaat. De politie houdt rekening met de mogelijkheid dat de man ongemerkt de walkant heeft bereikt, hoewel dit onwaar schijnlijk wordt geacht. EUROPA*AAH'HET BE6INVAN HET TIJDPERK OER'ATOOM „De atoomenergie ls in opmars, niets kan haar tegenhouden". Deze variatie op een bekend gezegde zou men als motto kunnen gebruiken voor bovenstaande kaart. Want wat eerst nog maar een du bieuze mogelykheid was het op wekken van elektriciteit in „kernreac toren", welke felteiyk niets anders zHn dan atoombommen, die door nieuw menseiyk vernuft zijn getemd gaat jaar na jaar keiharde realiteit worden. Engeland Is de grote baanbreker geweest: het heeft vorig jaar reeds in Calderhall (Cumberland) de eerste grote elektrische centrale, die gevoed wordt door splijtend uranium, in wer king gesteld. Rond negen maanden le vert Calderhall reeds zijn stroom en geen Cumberlander huismoeder be merkt uiteraard of het elektrisch for nuis, waarop zy haar aardappeltjes bakt, zijn energie krijgt uit een cen trale, waarin brandende steenkool of aardolie de ketels verhit, of uit een, waarin uiteenbarstende uraniumato men voor de verhitting van de stoom zorgen. En zie, nauwelijks blijkt het dat Calderhall een succes is, of de plan nen tot het bouwen van „Uranium"- centrales rijzen als paddestoelen uit de grond. Hoe de situatie op dit ogenblik is, toont de linker kaart duidelijk aan: slechts één grote (Calderhall) en een kleine (Marcouxj stroomleverende kerncentrale, enkele proefreactors en research-installaties. Maar over slechts weinige jaren zal West-Europa zijn overdekt vooral Engeland en West-Duitsland met stroom- of atoomkracht leve rende reactors. Dan zal de situatie zijn, gelijk de rechter kaart toont. Hoe nü de toe stand achter het IJzeren Gordijn is en hoe hij in de naaste toekomst zal worden, daarover bestaan aan „deze kant" geen nauwkeurige gegevens. De situatie, zoals zy ls weerge geven op de rechter kaart, is een uiterst flexibele. Want het is uiteraard niet uit- fesloten dat nog dit jaar of tijdens e eerstkomende jaren de toe stand zich radicaal wijzigt. Dat vooral West-Europa voor zyn energievoorziening voor een belangrijk deel afhankeiyk van landen overzee (V.S.: kolen en olie, het Midden-Oosten: veel olie) zich met grote energie gooit op een zo snel mogelijke verwerkelijking van zijn plannen tot het bouwen van uranium-krachtcentrales ls begrijpelijk. Want hoe kwetsbaar het is, hebben dc verhoudingen ge toond die ontstonden door net Suez-conflict. Dergelijke en nog moeiiyker toe standen zouden kunnen ontstaan als er opnieuw politieke moeilijk heden zich zouden voordoen in het Midden-Oosten. West-Europa's welvaart hangt hoe langer hoe meer af van de vraag, of het zich min of meer (liever „meer" dan „min") omifhankeiyk kan maken ten aanzien van z|)n energievoorzie ning. Die kansen liggen in het spoedig bouwen van zoveel mogeiyk kern energie-centrales. Dat daarby ontzaglijke problemen nog om een oplossing vragen, Is dui delijk. Maar West-Europa heeft het pro bleem nu aangevat en zal het daar van zijn verscheidene deskundigen overtuigd spoedig en op zo ratio neel mogelijke wjjze tot een oplos sing brengen. ROEM IN TWEEDE WERELDOORLOG Zij blijven echter streven naar de vrijheid van hun land Nederland staat bekend als een gastvrij land en wat voornamer is als een land Waar de persoonlijke vrijheid in ruime mate wordt geëerbie digd. De eeuwen door stroomden vluchtelingen ons land binnen en vonden hier bescherming, een werkkring en onderdak. De Tweede Wereldoorlog had tot gevolg, dat ons land opnieuw duizenden ontheemden opnam. Daar onder waren ook vele Poolse oudstrijders. Het zijn soldaten, die het leven in ballingschap hebben verkozen boven het leven in slavernij in hun eigen land. Enkele honderden van deze Polen vonden in Vlissingen een reden van bestaan. Een gedeelte van hen leeft en werkt nu tien jaar in deze stad. Met grote volharding hebben de Poolse soldaten in de jongste oorlog gestreden. Eerst ter verdediging van hun eigen land, maar later ook ver buiten de grenzen: in Noord-Afrika, Italië, Framkryk en ook in Nederland. Tobroek, Monle Cassino, Anzio, Faiai se, Bologna, Arnhem, Axel en Breda z|jn plaatsen waar de Polen roem heb ben verworven. Maar in de uitein delijke overwinning, die zij mede heb ben bevochten, heeft hun land en volk niet gedeeld. Dat is de trageie niet alleen van de Vlissingse Polen, maar van het gehele Poolse volk. De eerste groep Polen arriveerde in Vlissingen eind 1946 en bestond uit soldaten van de eerste Poolse pantser divisie en de Poolse parachutisten brigade, twee eenheden, die by de be vrijding van ons land een beiangryke rol hebben gespeeld. De tweede groep kwain in 1947 uit Engeland en be stond grotendeels tilt soldaten van het roemrijke tweede Poolse leger korps van generaal Anders en voorts van de luchtmacht en de marine. De derde groep tenslotte arriveerde in de Selieldestad in het begin van 1948 en bestond uit leden van de in dienst van het Amerikaanse leger zijnde Poolse bewakings compagnieën in Duitsland. Al deze Polen, ongeveer 300 in totaal, werden tewerkgesteld by de N.V. Kon. My. „De Schelde". De opbouw van een nieuw naoorlogs leven is voor de meeste Polen, die veel levénservarin.g en hardé ondervinding hebben opgedaan, niet bepaald ge makkelijk geweest. Er Was veel wils kracht en aanpassingsvermogen vóór nodig. Vandaar ook, dat er in het eer ste jaar een vrij groot aaintal Polen Vlissingen heeft verlaten en naar En geland is teruggekeerd. Goede burgers De burgemeester van Vlissingen, mr. B. Kolff, gaf naar aanleiding van het feit dat de Polen reeds tien jaar „Niettegenstaande het voor vele jongeren onder hen in de eerste maanden van hun verblijf alhier na de oorlogsjaren moeilijk was zich te wennen aan geordende en regelmatige arbeid, heeft een gro te groep zich langzamerhand we ten aan te passen. In de eerste tijd deden zich ondanks de onrust, die velen kenmerkte, geen buitenspo righeden voor, zodat geen bijzon dere zorgen z|jn ontstaan voor de gemeentelijke overheid. Dit is te meer te waarderen, omdat de Po len zich moesten aanpassen aan de levenswijze in een voor hen vreemd land, waarvan zij de ge woonten niet kenden en de taal niet spraken. Hét is niet te ver wonderen, dat een aantal Polen na enige tijd weer weggetrokken is, maar de blijvende groep heeft ge leidelijk haar plaats gevonden on der de Vlissingse bevolking en zich volkomen aan het normale leven in Vlissingen aangepast. Ik heb van hen dan ook ervaren aldus burgemeester Kolff dat zii goe- e burgers zijn. ijverig, ordelijk, goed gedisciplineerd en van wie gezegd kan worden, dat zij behoren tot de loyale ingezetenen die in de Vlissingse gemeenschap volkomen z(jn aajivaard en opgenomen". De directie van de N.V. Kon. Mij. „De Schelde" beschreef haar Poolse werknemers als volgt: „Toen na hun tewerkstelling in ons bedryf de aanpassings- en taalmoei lijkheden overwonnen waren, hebben zy zich doen kennen als ijverige, be reidwillige en voorkomende werkne mers, waarvan een deel een goed tot zeer goed vakmanschap heeft bereikt. Daar de Polen zich geheel hebben aangepast, onerseheiden zij zich ei- Sen lijk in niets meer van tfe Neder- inders in ons bedrijf". Door emigratie naar Canada, Verenig de Staten, Zuid-Afrika en Australië, is in de loop der jaren het aantal Po len sterk gedaald, zodat er thans nog slechts ongeveer 75 Polen in de Schel- in zijn gemeente wonen, zijn mening i destad wonen. over de Vlissingse Polen als volgt Op enkele uitzonderingen na, zijn ze weer; I allen reeds sinds jaren getrouwd en voorzover we het konden constate ren gelukkig getrouwd met Neder landse meisjes. Dit is niet zo zeer te verwonderen, want volgens het Pool dagblad „Dzlennik Polski" dat ir Londen wordt uitgegeven, zijn dit de meest geslaagde gemengde huweiy- ken. Een kleine groep vr de Vlissingse Polen bezit reeds door naturalisatie de Nederlandse nationaliteit. De meesten zijn echter vluchtelingen ge bleven, die vurig de vrtjheid van hun vaderland verbeiden om er ééns terug te keren. Poolse verenigingen De Vlissingse Polen hebben natuur lijk ook hun verenigingen. De meesten zyn lid van de Vereniging van Poolse Oudstryders, de grootste Poolse onaf- hankelykheidsorganisatie in het bui tenland. Een kleine minderheid is lid van de zogenaamde Poolse Volksver eniging. Het doel van de Vereniging van Poolse Oudstrijders in Nederland welker statuten onlangs door H.M. de Koningin werden goedgekeurd en erkend is het behouden en reali- zeren van het idee van een vrij en souverein Polen; het voorzien in de culturele en maatschappelijke belan gen van de leden; samenwerking met oudstrijders van andere vrije en de mocratische landen, het verdedigen en verspreiden van historische waar heid over Polen in het algemeen en over de Poolse inzet en deelneming in de tweede wereldoorlog in het bij zonder. Hoewel de Vereniging van Poolse Oudstrijders die terecht de avant- garde van de Poolse politieke emi gratie wordt genoemd een grote activiteit op allerlei gebied ten toon spreidt, haar voornaamste doel is en blijft echter: de strijd voor de vrij heid van Polen, B. STRENK. Israël vraagt Den Haag hulp in olie-kwestie De Israëlische regering heeft vol gens een persbericht te Tel Aviv, de Nederlandse resrering verzocht haar invloed aan te wenden bij de olie maatschappij de Shell in Londen, op dat deze onderneming terugkomt van haar besluit, haar werkzaamheden in Israël te 9taken. Een woordvoerder van het Israëlische ministerie van buitenlandse zaken heeft bevestigd, dat Israël met de Nederlandse rege- Bepcrking immigratie in Canada De Canadese regering heeft mede deling gedaan van maatregelen ter beperking van de Immigratie in de tweede helft van dit jaar. Volgens de nieuwe bepalingen zullen immigran ten die geen van te voren geregeld arbeidscontract hebben, na 31 juli niet meer worden aangenomen voor plaatsing op de open arbeidsmarkt. Na genoemde datum zullen slechts nauwe verwanten van eerder aange komen immigranten worden toegela ten. Bussen in Engeland rijden weer De staking van 100.000 man van het provinciale buspersoneel in En geland. welke acht dagen heeft ge duurd, is zaterdag geëindigd door een besluit van ae stakers om een bemid delingsvoorstel voor een loonsverho ging van elf shilling (bijna zes gul den per week te aanvaarden. De werknemers haden ongeveer een pond (tien gulden) per week geëist, de werkgevers een verhoging van drie shilling (ongeveer andernalve gul den) aangeboden. Gulden geklasseerd als „stabiele valuta" In zijn jaarlijkse overzicht van de valuta's der wereid heeft ae interna- tionaal-beaende Amerikaanse mone taire deskundige Franz Piek ae Ne derlandse guloen gerangschikt onder de valuta's, die hij als „stabiel" be schouwt. Behalve de gulden staan op zijn lijst van „stable monies'" de Cana dese en Amerikaanse dollar, de Belgi sche frank, de Westduitse mark, de Italiaanse lire en de Zwitserse franck. Het pond sterling heeft zich, on danks tal van moeilijkheden, schitte rend gehouden, aldus Pick, die overi gens constateert dat „de onbeheer ste styging van de kosten van levens onderhoud in de wereld een zware tol freëist heeft van de internationale va- uta", Ruim 40 geldsoorten waarvan tezamen ongeveer tweederde van de wereldbevolking zich bedient, staan candidaat voor een nieuwe devaluatie, zo meent deze expert. „Een tijdperk van opzettelijke waardevermindering van iiet geld heerst over de hele wereld, in kapi talistische zowel als communistische landen", aldus het rapport van Piek. Macmillan: wij gaven half miljard mensen vrijheid Premier Macmillan van Engeland heeft vrijdag Voor de Amerikaanse advocatenvereniging in Londen in een redevoering o.m. gezegd, dat En geland sinds het einde van de oorlog aan ten minste vijfhonderd miljoen mensen in Azië en Afrika vrijheid en onafhankelijkheid geschonken heeft. Hij stelde daartegenover, dat de vrij heid van tien miljoen Hongaren door g voeling gehouden heeft over ae- het Rode Leger „tot atomen was ver kwestie. brijzeld".

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1957 | | pagina 7