Stassen: geleide projectielen voor
oorlogsdoeleinden verbieden
Bey: strijd tegen impopulariteit
Bourguiba: strijd voor vrijheid
Wï
KLANKBORD
MELKPRIJS ZAL NOG VERDER
MOETEN STIJGEN
D
VRIJDAG 26 JULI 1957
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
ONTWAPENINGSBESPREKINGEN IN LONDEN
Slechts voor ruimtevaart en
wetenschappelijk onderzoek
Op de ontwapeningsbesprekingen In Londen heeft de Amerikaanse
afgevaardigde Harold Stassen een verbod van het gebruik van inter
continentale geleide projectielen bepleit.
Controle op dergelijke wapens zou moeten geschieden in het kader
van een gedeeltelijke ontwapeningsovereenkomst. Een commissie van
deskundigen zou zich hierover nader moeten beraden, binnen drie maan
den nadat de overeenkomst is geratificeerd.
De Russische gedelegeerde Valerian Zorin zeide de Amerikaanse voor
stellen te zullen bestuderen.
Stassen drong niet aan op een verbod van de wapens zelf. Er dient
een weg te worden gevonden om te voorkomen dat dergelijke wapens
in een oorlog worden gebruikt, nadat zij voor vreedzame doeleinden
als ruimtevaart en wetenschappelijk onderzoek zijn geperfectioneerd.
Het ongecontroleerd lanceren van
projectielen in de wereldruimte voor
militaire doeleinden bergt voor zo
wel Oost als West gevaren, aldus
Stassen.
De Engelse minister van staat, Al
lan Noble, zeide dat het met het oog
op de snelle vooruitgang der weten
schap moeilijk valt te voorspellen,
welke potentiële vernietigingswapens,
bij het ontbreken van een controle
systeem, kunnen worden ontwikkeld.
Het gevaar van een nieuwe en ver
schrikkelijke vorm van atomische
oorlogvoering kan door optreden wat
betreft de geleide projectielen wor
den verminderd.
Het verbod van militair gebruik
van intercontinentale projectielen
zou in principe onmiddellijk moeten
worden overeengekomen, doch niet
eerder dan wanneer een controle
systeem is uitgewerkt en van kracht
kan worden.
De Engelse en Franse afgevaar
digden, Allan Noble en Jules
Moch, betuigden onmiddellijk
hun instemming met het Ame
rikaanse voorstel. De Canadese
afgevaardigde, David Johnson,
zegde toe het te zullen bestu
deren.
Volgens het Amerikaanse voor
stel dient een speciale commis
sie een controlesysteem uit te
werken, waarbij erop wordt toe
gezien dat slechts projectielen
voor vreedzame en wetenschap
pelijke doeleinden worden gelan
ceerd. Kennelijk doelde Stassen
op het afschieten van aard-
satellieten door de Verenigde
Staten en de Sowjet-Unie in het
kader van het internationale
geofysische jaar.
in V.S.
Op de proef terreinen in de Ameri
kaanse staat Nevada is donderdag op
nieuw een kernwapen, het tiende in
de huidige serie, tot ontploffing ge
bracht. De bom was bevestigd aan
een ballon, die op ca. 1500 meter
hoogte zweefde.
De paddestoelvormige wolk bereik
te in ca. vijftien seconden een hoog
te van 6.000 meter en steeg tot om
streeks 10.000 meter. De vuurbal
spatte na tien seconden uiteen.
De klop op de deur
(Slot van pag. 1)
deeld? Wij weten het niet.,.. Een
reden tot twijfelen en tot ongerust
heid! Nog een reden daartoe is de
mededeling van de minister, woens
dag aan een onzer redacteuren, dat
de uitvoering van de oesterproef
mede afhankelijk is van de resultaten
in het Wemeldingse laboratorium.
Het merkwaardige is hier namelijk,
dat de visserij-deskundigen het juist
omgekeerd stellen: de proeven in dit
laboratorium kunnen pas nut afwer
pen als men de beschikking krijgt
over het proefbassin achter net
Veerse Gat.... Hoe is het nu precies?
J ij hebbên vroeger wel eens ge
schreven over „onzekerheden
rond het Drie-Eilandenplan".
Een van die onzekerheden is sinds
dien weggenomen, namelijk die over
de afmetingen van de sluis bij Kats,
die aanvankelijk te klein waren op
gezet. Maar voor het overige zijn de
vraagtekens gebleven. Helaas....
En nogmaals stellen wij daarom de
vraag: moet in deze dagen van span
ning Zeeland maar afwachten? Of
xpoet het strijdbaar bij minister AI-
gera aankloppen?
De weg van Middelburg naar het
departement is i;» dit gewest niet on
bekend. Wie laat er ginds op het Bin
nenhof de klopper op de deur vallen?
RECEPTIES. De Indische minister
president Nehroe heeft tijdens een
debat over de buitenlandse politiek in
het parlement van New Dehli gezegd,
dat degenen, die naar de reeepties
van de Indische Ambassades komen
om er gratis te drinken, wel weg
kunnen blijven. Enkele Indische am
bassadeurs hadden de minister-presi
dent bericht, dat er, indien op recep
ties geen alcoholische dranken wor
den geserveerd, sprake is van een
tanende belangstelling.
WEGPIKAAT. Met inwendige kneu
zingen en een hersenschudding is een
42-jarige Amsterdamse dame in het
Weesperpleinziekenhuis opgenomen.
Op het trottoir van de Patroclos-
straat was zij aangereden door het
diiewielertje van een zesjarig jonge
tje.
HIK. Al een half jaar heeft de 18-ja-
rige Mareen Morton uit Durban in
Zuid-Afrika, vrijwel onafgebroken de
hik. Zij hikt thans met een snelheid
van 1440 hikjes per uur.
AFSCHEID. De 21-jarige werkloze
chauffeur Christian Robinson uit
New York zit nu al sedert woensdag.
Hij was die dag namelijk zo attent
een Amerikaanse luchtvaartmaat
schappij op te bellen met de medede
ling, dat zich een bom in een van
haar vliegtuigen bevond. Er zat per
sé geen bom" in het vliegtuig. Wel
een vriend van Christian, waarvan
hij zo graag afscheid wilde nemen.
Twee Nederlanders in
Duitsland verongelukt
Twee Nederlanders zijn donderdag
bij een verkeersongeval op de auto
bahn nabij de Duitse plaats Limburg
om het leven gekomen.
Twee Amsterdamse echtparen, de
heer en mevrouw H. de Weerd, en
de heer en mevrouw Stochof, waren
samen op motorrijwielen op terugrit
naar Nederland. Toen het begon ie
regenen stopten zij aan de kant van
de autobahn om regenkleding aan te
trekken. Op dat moment kwam er
een zware vrachtauto aan, die op de
plaats waar de twee echtparen ston
den, slipte. De vrachtauto raakte de
heer H. de Weerd en mevrouw M. F.
Stochof—Hensen. Beiden werden ge
dood. Mevrouw De Weerd en de heer
Stochof bleven ongedeerd.
Jef Last promoveert
in Hamburg
De Nederlandse schrijver Jef Last
is woensdag te Hamburg geslaagd
voor zijn examens Chinees, Japans
en Indonesisch.
Zaterdag 27 juli zal hij aan de
Hamburgse universiteit cum laude
promoveren tot doctor in de filosofie.
De titel van zijn dissertatie luidt:
„Die Wandlung in der Beurteiling Lu
Hsüns und Ihre Ursachen".
Jef Last is thans 59 jaar.
MELKHANDELAREN MENEN:
In augustus zal de minister van
economische zalven zich moeten be
raden over het cüfermateriaal, dat de
melkhandelaren in de afgelopen
maanden verzameld hebben over hun
exploitatiekosten. Met dit materiaal
willen de melkhandelaren aantonen,
dat de huidige marge van 6 cent
voor de gesaneerde en 6% cent voor
de niet gesaneerde gebieden onvol
doende is en schrijnend tekort doet
aan deze groep in de Nederlandse sa
menleving. Dit verklaarde de heer C.
A. Heuft, voorzitter van de r.-k. hond
van melkhandelaren tijdens een te
Utrecht gehouden vergadering van de
ze hond-
De heer Heuft meent, dat op een
stijging van de consumentenprijs voor
melk met gemiddeld twee cent per li
ter gerekend moet worden, wanneer
de minister zich door het cijfermate
riaal van de melkhandelaren laat
overtuigen.
De prijsstijging kan in bepaalde ste
den verschillen. Zo menen de Am
sterdamse melkhandelaren, dat zij bij
een marge van 9 cent per liter eerst
een lonende exploitatie kunnen voe
ren. De marge bedi*aagt in de hoofd
stad thans 6 cent per liter, hetgeen,
wanneer de minister aan deze marge-
berekening zijn goedkeuring hecht, 'n
melkprijsstijging van drie cent per li
ter zou kunnen betekenen.
In Utrecht en Amersfoort houdt men
rekening met een door de melkhan
delaren verlangde marge van gemid
deld 8 cent per liter.
Volgens de heer Heuft is er thans
sprake van een onhoudbare toe
stand onder de melkhandelaren.
Deze groep heeft niet geprofiteerd
Het kranige muziekkorps E.M.M
uit Serooskerke en de sjezen trokken
tijdens de optocht door de straten
van Middelburg veel belangstelling.
(Foto P.Z.C.J
(Voor verslag zie pagina 2).
van de loon- en welvaartsrondes,
doch heeft wel de talrijke prijs
stijgingen moeten opbrengen. De
minister van economische zaken
heeft medegedeeld, de marge van
de melkhandelai'en te herzien
wanneer uit het verzameld cijfer
materiaal blijkt, dat de marge in
derdaad te gering is.
Om dit materiaal te verzamelen
was het nodig dat de melkhandelaren
'n uniform administratiesysteem gin
gen voeren. Amsterdam is erin ge
slaagd een grote hoeveelheid exploi-
jtatiecgfers te verzamelen en binnen
kort zal de prijzencommissie van het-
produktschap zuivel zich over dit ma
teriaal beraden. Deze commissie zal
vervolgens het materiaal vergezeld
van een advies aan de minister zen
den.
De heer Heuft deelde voorts nog
mede, dat de jongste prijsverhoging
van de melk met vijf en zes cent per
liter door de consumenten zeer goed
is opgenomen. De omzet in de eerste
maand van de verhoging steeg zelfs
met negen procent. Hij schreef dit
toe aan de warme periode, waardoor
het verbruik van produkten als kar
nemelk, yoghurt e.d. enorm is toege
nomen.
Na de vakantie verwacht de heer
Heuft evenwel een scherpe daling van
de omzet van melkproduktgn.
Honderden en nog eens honderden
mensenzittende op stoelen en ban
ken of gebogen over boulevardmu
ren, hébben gisteravond ongeveer
een uur lang genoten van het op
treden van de balletgroep Soesman
op een vlot in de Visserhaven te
Vlissingen. Schijnwerpers wierpen
hun rode, groene en paarse lichten
op het vlot, waar tegen de zee
meermin, de vis en de schelpen van
het décor de leden van de ballet
groep enige dansen uitvoerden, die
voornamelijk geïnspireerd waren op
het thema ,/eee". Deze balletuitvoe
ring, die gehouden werd in het kader
van de Zomer Show, was een groot
succes. Pianist G. Audenaerdt zorg
de voor een uitstekende begeleiding.
R.A.F. bombardeerde
fort in Muskaat
Vier Britse Venom-straal jagers
hebben donderdagochtend met raket
ten en boordkanonnen aanvallen ge
daan op het grote fort bij Nizwa, het
hoofdkwartier van de opstandelingen
van de Imam van Oman in het sul
tanaat Muskaat.'
Het bureau van de iman in Cairo
maakte donderdag bekend dat een
onderhandelaar van de sultan van
Muskaat die de iman om een wapen
stilstand moest verzoeken, na de be
spreking door een mijnontploffing
om het leven is gekomen. Een Brits
officier, die met hem in de auto zat,
zou zijn gewond.
In het Lagerhuis is donderdag op
nieuw het Engelse militaire optreden
in Muskaat ter sprake gekomen.
De labour-afgevaardigde Bevan
merkte op, dat de regering niet het
recht heeft ,*,bet leven van Engelse
dienstplichtigen in de waagschaal ie
stellpn om een vriend te helpen".
Koningin woonde in Londen
rechtszitting bij
Koningin Juliana heeft donderdag
ochtend een zitting bijgewoond van
de kinderrechtbank te Greenwich, in
Zuid-Oost-Londen. Het bezoek was
onverwacht. Niemand van het publiek
scheen haar te herkennen. De konin-
fin die 'n blauwe japon en een witte
oed droeg, zat in een houten stoel
achter de gerechtelijke functionaris
sen. Na de schorsing van de zitting der
rechtbank reed de koningin naar het
raadhuis van Greenwich, waar ze di
neerde met de president van de recht
bank John Wattson.
Geen veroordeling van
„wie weet die wint"
De kantonrechter te Amsterdam,
mr. P. H. J. Jurgens, heeft donder
dagmiddag onmiddellijk uitspraak
gedaan in de zaak tegen de hoofdre
dacteur van de dagbladen „De Tele
graaf" en het Nieuws van de Dag", de
neer J. J. F. Stokvis wie ten laste
was gelegd, dat de puzzle in dit dag
blad, getiteld „Wie weet die wint" m
strijd zou zijn met de loterijwet. De
kantonrechter achtte dit laatste niet
bewezen en sprak de verdachte vrij.
De officier van justitie, mr. J. E.
Vriesema, had tegen hem honderd
gulden boete subsidiair tien dagen
hechtenis geëist.
De kantonrechter overwoog, dat de
deelnemers aan deze puzzle wél over
wegende invloed" hebben op hun kan
sen. Daarom was hij van mening, dat
de bedoelde puzzle niet in strijd is met
het bepaalde in de loterijwet.
Enkele getuigen, de puzzelredac
teur en enkele prijswinnaars, betoog
den, dat het wel degelijk mogelijk is
om door nauwgezette redenering in
vloed uit te oefenen op de uitslag van
de puzzel. De man, die enkele we
ken geleden met vijf goede oplossin
gen voor den dag kwam beweerde
zelfs, dat hij elke week een goede op
lossing zou kunnen hebben, maar dan
wel enkele uren met ency
clopedieën en dictionaires zou moeten
doorbrengen en meer dan één oplos
sing zou moeten inzenden.
De raadsman, mr. C. R. C. Wijker-
veld Bisdom onderstreepte dit en
merkte nog op, dat de loterijwet zich
alleen wil keren tegen excessen op 't
gebied van loterijen. Het dagblad
heeft met zijn puzzel slechts voor hui
selijkheid etc. te bevorden.
De officier was het met een en an
der niet eens. Hij meende dat er spra
ke was van zeer dubieuze en verwar
rende vragen en kwam tot zijn eis.
Direct daarna sprak de kantonrech
ter de. gedaagde vrij. Hij zal nog
Het Wereldgebeuren
Geïnterneerd
De oude Romeinen zeiden reeds,
dat de t(jden plegen te verande
ren en de mensen met hen. De
waarheid van dit spreekwoord is
thans opnieuw bevestigd door Eamon
op om deel te nemen aan de Paasop
stand van 1916 te Dublin en het heeft
weinig gescheeld of hij zou overleden
zijn voor een Engels vuurpeloton.
Enige dagen geleden liet De Valera.
63 strijders van het Ierse republi
keinse leger in de kraag griioen en
opbergen in een interneringskamp.
De tijden zijn veranderd, zo sprak
de Valera, en de politieke situatie is
fÜiriftélijk vonnis wijzen. Zoals be-
end is de directeur van de N.V. De
Arbeiderspers kortgeleden veroor
deeld voor de puzzel Kruis of Munt in
Het Vrije Volk. Deze zaak moet nog
in hoger beroep dienen bij de Hoge
Raad.
Ontsnapte gevangene in
Amsterdam gevat
Woensdagavond heeft de centrale
recherche te Amsterdam in de Haar
lemmerstraat gearresteerd de 20-
jarige F. K. uit Venlo, dié op 13
april j.l. ontsnapt was uit zijn ge
vangenschap.
Bezit afgezette vorst onmeetbaar
fortuin aan juwelen en paleizen?
De regering van Sidi Mohammed Laniine, de bey van Tunis die thans
is afgezet, is een lange strijd tegen impopulariteit en politieke moeilijk
heden geweest. De afgezette bey, een lange man van 76 jaar, met een
altijd keurig verzorgde witte baard, zou een reusachtig fortuin aan ju
welen, grond en paleizen bezitten. Toen hij op 15 mei 1943 ten troon
werd verheven, werd hij door vele van zijn onderdanen als een usurpator
beschouwd. Zijn neef en voorganger, Sidi Mohammed el Moncef, was
namelijk verbannen.
Toen vijf jaar later El Moncef
stierf, begon de bey pogingen in het
werk te stellen om steun te krijgen
maar hij kwam in grote moeilijk
heden doordat de nationalisten met
hun eisen om beëindiging van het
Franse protectoraat naar voren kwa
men. Eerst was de bey de Fransen
vriendschappelijk gezind, later liep
hij groot gevaar zonder meer aan dé
kant te worden gezet. Hij kwam ten
slotte met de Fransen tot een ak
koord over een serie hervormingen
waardoor Tunesië geleidelijk aan tot
zelfbestuur zou komen. Maar sedert
de terugkeer van Bourguiba uit bal
lingschap was de invloed van de bey
op de politiek van zijn land nog
slechts onbetekenend.
De afgezette bey heeft drie zonen
en negen dochters.
Voorvechter
Habib Bourguiba is de eerste pre
sident Aan Tunesië. Bourguiba is de
jongste zoon uit een eenvoudig gezin
te Monastir, een kustplaats ten zuid
oosten van Tunis.
Op 21-jarige leeftijd (hij is thans
53) ging hij in Parijs rechten stu
deren. Hij is met. een Francaise ge-
huwd en zijn zoon Habib is in Frarik-
rijk geboren. Later werd hij advo
caat in Tunis.
Bourguiba heeft zich als politiek
leider in Tunesië een groot gezag
verworven. Hij is energiek en kan
goed onderhandelen. Hij bezocht vele
landen, toen Tunesië nog Frans pro
tectoraat was, om steun A-oor zijn
ideaal van onafhankelijkheid te krij
gen.
Bourguiba begon zijn actieve poli
tieke loopbaan in 1930, toen hij met
steun A'an een groep jonge politici
een campagne voor onafhankelijk
heid van Tunesië begon als lid A'an
het uitvoerend comité van de grond
wetspartij. Vier jaar later brak hij
met deze partij en stichtte de nieuwe
grondwetspartij. Door zijn agitatie
haalde hij zich deportatie en gevan
genschap op de hals.
Sedert april van het vorig jaar is
Bourguiba premier. Toen Frankrijk
in 1956 aan Tunesië binnenlandse
autonomie had gegeven, ontdeed
Bourguiba zich snel \-an zijn vroe
gere collega Salah ben Yoessef, die
secretaris-generaal van de nieuwe
grondwetspartij was. Salah ben Yoes-
sef verliet het land en werd bij ver
stek ter dood A'eroordeeld.
Bourguiba wist de overeenkomst
over binnenlandse autonomie nog
geen jaar later om te zetten in een
erkenning van algehele onafhanke
lijkheid.
niet meer dezelfde als in A-ervlogcn
jaren. Dat moge waar zijn, maar ook
De Valera zal wel veranderd zijn. Hij
is nu een bijna blinde grgsaard van
74 jaar en niet meer de vurige op
standeling van 34 jaar anno 1916.
Merkwaardig is ook, dat hij destijds
een van de \m-ige leiders dér Sinn
Fein-beweging in Ierland was en dat
diezelfde beweging thans scherpe cri-
tïek op De Valera heeft
En nog merkwaardiger is, dat De
Valera, cue bg de Engelsen ^een goed
kan doen vorige week na de arresta
tie van de 63 Ierse strijders een goed
keurend schouderklopje kreeg van 't
dagblad „Times". Geen andere Ierse
staatsman, zo schreef de Times, zou
de moed kunnen opbrengen om zo
moedig af te rekenen met wraakgc-
voelens uit het A'erleden.
Nu is de organisatie, die zich „Iers
republikeins leger noemt Avel
een heel Avonderlijk samenraap
sel. In 1931 heeft men het leger ver
boden, cmdat de toenmalige Ierse re
gering te veel last had \»an zijn ter
reurmethoden.
Een jaar later werd Ea
mon de Valera minister-president en
hg hief het verbod op. Het leger, dat
eigenlijk een soort oud-strijaersver-
eniging was, herrees en het wierf
zelfs jongeren aan. Totdat ook de Va
lera last kreeg met de terreur-neigin-
Sen van zijn \-roegere strijdmakkers,
[ij verbood het leger. Dit belette de
leiders A'an het nu geheim-geAvorden
leger niet, A'an 1948 af een hele reeks
bomaanslagen, relletjes enz. te orga
niseren, die bedoeld waren als verma
ning aan de Engelsen om het stukje
Noord-Ierland, dat Ulster heet, aan
de Ierse vrijstaat OA'er te dragen.
Ul3ter is bg de stichting van de
Ierse vrijstaat niet aan de Ieren toe
gewezen. omdat de bewoners A'an Ul
ster daar tegen geporteerd waren. Zij
stammen in hoofdzaak af van Schotse
protestanten en ze verschillen nogal
van de overige Ieren, die overwegend
rooms-katholiek zijn.
De Valera stelde zich op het stand
punt, dat Ulster ook bij de Ierse vrij
staat behoort, maar hij wilde geen ge
weld gebruiken om dat gebied aan
zijn staat toe te voegen. De Ulsteria-
nen moesten vrijwillig besluiten tot
samengaan met het overige Ierland.
Niet alzo het Ierse republikeinse le
ger, dat '.vilde wel de Aveg \-an
geweld en bomaanslagen bewan
delen.
Het pgnlijke voor De Valera was.
dat de mannen van zijn oude leger
hem sedert 1940 eA*er,zeer mistrouw
en als zij de Engelsen doen. De Va
lera weet niet eens Avie op dit ogen
blik de leiders van het (geheime) le
ger zijn en hij moest van Engelse vei
ligheidsbeambten horen, dat er een
groot sabotageplan bestond en voorts
dat het leger geld ontving \-an Ame
rikaanse Ieren en dat heel wat jonge
lui tot het leger Avaren toegetreden.
Dat ging dè Valera te ver en daar
om sloeg hij enkele dagen geleden toe.
Nu zitten dan 63 leden van de repu
blikeinse strijdmacht in een interne
ringskamp te Curragh in Zuid Ier
land Zij zitten daar gevangen voor
onbepaalde tijd, want een wet uit
1940 geeft aan de minister president
het recht onruststichters zonder A*orm
van proces te interneren.
at riekt wel een beetje naar tota
litaire methoden en in sommige
Engelse kringen A'indt men dat
niet prettig. De Engelsen hebben nog
al wat ervaring opgedaan met inter
neringskampen en met opsluiten van
verzetslieden. Ze hebben daarbij be
merkt. dat de A'olksgunst erg AA-issel-
valllg is en dat deze gunst de ene dag
op de andere kan toevallen aan lieden
die wegens illegale daden zijn gearre
steerd Hoe gemakkelijk kunnen han
dige Ierse propagandisten de arres
tanten niet aan het volk presenteren
als strijders en lijders voor de Ierse
eenheidals jongemannen, die be
reid waren het hooeste offer A-oor die
eenheid te brengen
Dan keert de A-olksgunst zich tegen
de Valera en dan kan de kracht A;an
zijn internerende optreden wel eens
een fatale kracht blijken te zijn die
het einde \-an De Valera als 'iers
staatsman bewerkt!
