Onze
„Mr. Rising Price:" geen geziene
figuur bij Engelse huisvrouwen!
~özoMvenf3a^ina
JURKJES MET VERRASSINGEN
Veertig huizen van de bruid''
werden tegelijkertijd geopend
Princesse E.M.A. de Bourbon:
VRIJDAG 12 JULI 1957
P R O V N \J l A L L ZEEUWSE O O U R A NT
9
EEN HUISHOUDBOEKJE UIT LONDEN
Afbetaling van „onmisbare" artikelen
belangrijke post op de begroting
Iedereen in Engeland kent „Mr. Rising Price": een lange, brood
magere, schrale figuur. Men ziet hem niet, want hij bestaat slechts
in de fantasie van de spotprenttekenaar der „Daily Express", Cum-
mings, maar hij is daarom niet minder reëel, want zijn naam bete
kent „de heer Rijzend Prijspeil". De laatste maanden is zijn figuur
in de klommen van de „Daily Express" minder dominerend, omdat
het er alle schijn van heeft dat het prijspeil voor hoe lang?
zich min of meer gestabiliseerd heeft, evenwel op een peil dat 60
boven dat van januari 1952 ligt. Het is dit rijzend prijspeil, dat voor
een groot deel de reden is van de talrijke stakingen die Engelands
Industriële leven moet doorstaan.
Desondanks kan men zeggen, dat
er in Engeland een welvaart heerst
zoals het land die, zelfs in zijn
bloeiperiode van de vorige eeuw, niet
Sekend heeft, om de eenvoudige re
en dat de welvaart over vrijwel alle
bevolkingslagen is „uitgesmeerd".
Het spenderingsvermogen van het
Britse volk is zo groot, dat de rege
ring een rem heeft moeten aanleggen
door allerlei credietbeperkende
maatregelen, zowel op het gebied
van investeringen als dat van het ko
pen op afbetaling.
De lonen in Engeland zijn hoog
afgezien van Zweden de hoogste in
Europa. Het gemiddeld-uitbetaalde
uurloon bedraagt 2.25 tegen 1.35
in ons land. Aan het begin van dit
jaar werd officieel bekend gemaakt,
dat het gemiddeld uitgekeerde loon,
dus vrouwen en minderjarigen inbe
grepen, de 105 per week overschre
den had. Een geschoold arbeider ver
dient al gauw 150 per week, hoewel
180 en 200 allerminst uitzonde
ringen zijn. Een mijnwerker verdient
200 per week, een Londense ha.
venarbeider 250 en in de bouwvak
ken zijn lonen van 200 geen uit
zondering.
We kunnen het minimale inkomen
van een arbeidersgezin veilig stellen
op 150 per week. Om behoorlijk
rond te komen heeft de huisvrouw in
Londen en omgeving ongeveer 110
nodig, te verdelen als volgt:
Huur 15.—
Gas. elektriciteit 3.50
Voedsel (inbegrepen de
„schoollunches voor
twee kinderen) 60.
Kleding 20.—
V erzekeringspremi e
(ziekte, werkloos
heid e.d.) 3.25
Vermaak (bioscoop e.d.) 5.75
„Christmas Club" 2.50
Totaal 110.—
Het gezin bestaat uit man, vrouw
en 2 kinderen omstreeks 10 jaar.
Schoolgeld wordt er niet betaald,
want de kinderen bezoeken de
..Council School", waar het onder
wijs gratis gegeven wordt, 's Win
ters wordt het budget verhoogd met
7,50 voor kolen. De man krijgt 20
zakgeld, om zijn sigaretten en zijn
dagelijks pintje bier in de „pub" te
betalen. De rest wordt besteed aan
afbetaling van het onmisbare televi
sietoestel en sommige andere arti
kelen, die tegenwoordig al gauw „on
misbaar" geacht worden: elektrische
wasmachine, radio, motorfiets of
zelfs een 2e hands auto. (Er zijn in
Engeland 6 miljoen personenauto's.
Zou er in ons land dezelfde „auto
dichtheid" zijn, dan zouden er 1.2
miljoen auto's moeten rijden, tegen
in werkelijkheid ongeveer 400.000).
Toelichting verdient de post
„Christmas Club". Drank is in
Engeland erg duurr een literfles
„oude klare" kost hier 25,
whiskey eveneens. Kerstmis is in
Engeland een soort midwinter
feest, met veel eten en drinken en
cadeautjes, zodat men het gehele
jaar spaart om de vrij hoge kos
ten te kunnen betalen. De huis
vrouw doet dit door elke week een
bepaald bedrag te deponeren bij
de slijterij, de speelgoedwinkel of
bij welke winkel dan ook.
Het budget van de Britse arbeider
is rekbaar, al naar gelang van zijn
inkomen, de streek van Inwoning
(Londen is veel duurder dan de pro
vincies) en de spaarzin van de huis
vrouw. Ook wonen vele arbeidersge
zinnen in woningen, die slechts 2.50
of 5.-per week doen, hoewel dit
nimmer het geval is met na de oor
log gebouwde woningen.
Engeland is, ondanks het vereve
ningsproces dat tijdens en na de oor
log werd ingezet, nog altijd een land
van klasseverschillen. Voor de „be
tere klassen" liggen de kosten van
Ditmaal een patroontje, waar moe
der én dochter plezier aan beleven,
want het biedt verschillende mogelijk
heden: een eenvoudig bloesje en een
wijde zwierige rok. Maak ze allebei
van dezelfde vrolijke bedrukte stof en
U krijgt het effect van een charmant
jurkje. Maak nog zo'n stelletje in een
bijpassende effen kleur en U heeft vier
jurkjes, want U kunt rokjes en bloes
jes onderling combineren. Voordelig,
praktisch en leuk!
De rok bestaat uit twee banen van
de gehele stof breedte (90 cm) en de
vereiste roklengte (ca 45 cm plus
zoom en naad). Zijnaden sluiten,
waarbij links een splitje voor trek-
sluiting openlaten. De zoom inleggen
en de rok op taillewijdte inrimpelen
of in plooien leggen, die U naar ver
kiezing wel of niet instrijkt. De boven
rand wordt tussen een 3 cm. brede
band van dubbele stof gezet, eveneens
op taillewijdte plus een overslag.
Neem deze niet te klein, zodat U het
volgend jaar het rokje zo nodig iets
wijder kunt maken.
Het bloesje links, open en gesloten
te dragen, knipt U volgens ons pa
troon behalve het kraagje. Daarvan
laat U het 2 cm brede uitstekende
levensonderhoud totaal anders, om
dat de behoeften totaal verschillend
zijn van die van het arbeidersgezin.
Stelt men het inkomen van bijv.
een ingenieur op 250 per week, dan
gaat hier alleen al aan schoolgeld
voor twee schoolgaande kinderen
50 per week af, daar het school
geld per kind al gauw zo'n 400 per
vier maanden bedraagt. Het onder
wijs op de provinciale scholen is n.l.
niet altijd even bevredigend. De En
gelsman wil zijn kind niet alleen
kennis, maar ook omgangsvormen
doen bijbrengen en dat krijgt men
alleen op een particuliere school. Wil
hij zijn zoon op diens 12e jaar naar
een kostschool sturen, dan kost hem
dit aan schoolgelden, kleding, zak
geld enz, zo'n 4000 per jaar en men
begrijpt dat er heel wat gespaard
moet worden voor de schoolopleiding
van zoonlief.
Ook de huren zijn veel hoger: 50
tot 200 per week. Er wordt door
het ontwikkelde gezin meer uitgege
ven voor culturele behoeften als boe
ken, kranten, tijdschriften, theater
en de sociale omgang in clubs e.d.,
om niet te vergeten de buitenlandse
vakanties. En daar het heel gewoon
is dat men in Londen werkt maar in
de voorsteden woont, wordt cr al
gauw 10 per week verreisd, en
moet de man de lunch in de stad ge
bruiken raison van omstreeks
2.50 per maaltijd. Het is juist on
der de „betere standen" dat de aan
wezigheid van „Mr. Rising Price"
het meest gevoeld wordt.
Europese huishoudboekjes
ff Onze correspondenten in Lon-
den, Parijs en Bonn hebben
op ons verzoek enkele on
bescheiden blikken geworpen
in de huishoudboekjes van res
pectievelijk de Engelse, de
Frarise en de Westduitse huis-
vrouw. In een drietal artikelen
kunt U lezen wat zij in die di-
verse huishoudboekjes zagen,
en het eerste van die drie arti-
kelen vindt U hiernaast: de n
bevindingen op dit gebied van
onze Londense correspondent.
milium
©s.©/»
Modelwoningen zijn ook in Vlissingen en Goes te zien
(Van onze redactrice)
In veertig plaatsen In ons land,
waaronder twee Zeeuwse steden, zijn
gistermiddag modelwoningen geo
pend onder auspiciën van de N.V.
Bouwfonds Nederlandse Gemeenten.
Met deze modelwoningen welke ge
heel in moderne stijl zijn ingericht,
viert het Bouwfonds het gereedko
men van de tienduizendste B.G.-wo-
ning.
De Zeeuwse modelwoningen, res
pectievelijk gelegen aan de Van der
Helstlaan 29/31 te Vlissingen, en aan
de Witte de Withstraat 3/5 te Goes,
zijn gistermiddag omstreeks half
drie geopend, op hetzelfde tijdstip
waarop ook elders in den lande deze
voorbeeldwoningen onder het motto
„Het huis van de Bruid" officieel
werden opengesteld.
In Vlissingen heeft de burgemees
ter, mr. B. Kolff, de modelwoning
aan de Van der Helstlaan geopend
met een korte toespraak. De geno
digden onder wie zich ook mevrouw
Kolff en enkele gemeentelijke auto
riteiten bevonden, luisterden vervol
gens gezamenlijk naar een radio-uit
zending ter gelegenheid van de lan-
hardwerkende Amsterdamse vrouw
denachterlijn tegen de stofvouw kunt
leggen. In plaats van de figuurnaden
in te stikken, kan men de taille met
lastex doorstikken of aan de binnen
kant van een schuif met elastiek voor
zien. U sluit de zij- en schoudernaden,
waarby U de rugschouders iets in
houdt. Het beleg naar binnen slaan en
de knoopsgaten aanbrengen. De hals-
rand zet U tussen de dubbele stof van
het kraagje. De armsgaten worden
met schuine repen stof afgewerkt.
Voor het rechtse modelletje met rug-
sluiting laat U van het voorpatroon
beleg en overslag vallen, aan het rug
pand tekent U middenachter 6 cm
aan: 4 cm beleg en 2 cm overslag. Nu
knipt U het kraagje wel volgens hei
patroon, zodat het uit twee deeltjes
bestaat met sluiting van achteren
Hier zijn de armsgaten afgebiesd met
effen stof, waarvan ook de kraag en
de garnering op 't voorpand gemaakt
is.
Wilt U een jurkje aan één maken
volgens dit model dan tekent U de i
Eatronen met de stippellijn a's ender-
ant. Het rokje krijgt in p:a?ts van
links een splitje middenachter a's ver
lenging van de rugsluiting aan het
Hierbij toil ik U dank zeggen voor
de sublieme wijze, waarop V
de rol van mijn bet-overgroot
moeder in het hour spel „Mar ie An
toinette" vertolkt hebt", schreef on
langs een Amsterdamse dame aan de
actrice Eva Janssen, en zij onderte
kende haar brief met Zrincesse E.
M. A. de Bourbon". Omdat ze haar
adres erbij vermeldde Churchill-
laan 1/1II1 hebben wij audiëntie
aangevraagd bij deze dame van ko
ninklijke bloede. Het werd ons zon
der de minste omslag verleend. Deze
„Princesse E. M. A. de Bourbon" is
een (51-jarige) hardwerkende alleen
staande vrouw moeder van drie
grote kinderen die met bescheiden
kantoorwerk en Franse lessen in de
avonduren in haar onderhoud en dat
van haar studerende dochter tracht te
voorzien.
Slechts in één opzicht onderscheidt
ze zich van de duizenden leeftijdge
noten om haar heen: het leven heeft
haar één illusie gelaten. De illusie,
dat ze een echte prinses is.
In haar huiskamer driehoog aan de
Amsterdamse Churchill-laan hebben
we ons met haar over de boeken en
bescheiden gebogen om die illusie te
verifiëren. Men kent het oude ver
haal. Uit het huwelijk van de Franse
koning Lodeioijk XVI de zonne
koning", zoals hij werd genoemd
met Marie Antoinette uit het Habs-
burgse Huis, loerden drie kinderen
geboren. In december 1778 een doch
ter Thérèse Charlotte. Drie jaar la
ter de vurig verlangde kroonprins
Louis, de eerste dauphin, en weer
vier jaar later de tweede zoon, de
hertog van Normandië. Louis is niet
ouder dan acht jaar geworden; op
2 juli 1789 overleed hij, en gingen
zijn rechten op de troon over op de
tweede zoon, die toen Louis Charles
werd genoemd.
Drie jaar later werd het gezin ge
vangen genomen en in de Temple op
gesloten, 21 januari 1793 stierf Lode-
wijk de zestiende onder de guillotine
en werd de nog geen acht jaar oude
Louis Charles door de koningsgezin
de aristocratie in de gevangenis tot
koning uitgeroepen. Lodewijk XVII
dus.
Zes maanden nadat zijn vader onf-
hoofd was, werd de jonge koning van
zijn moeder en zuster gescheiden. De
republikeinen zouden hem zelf wél
opvoeden, heette het. Nauwelijks drie
maanden later vond ook Marie An
toinette de dood op het schavot.
I olgens sommige geschiedschrij-
1/ vers zou ook Louis Charles in
de Temple zijn gestorven. Maar
mevrouw E. M. A. de Bourbon weet
wel beter. Het nare in haar geschie
denis is, dat er zich in de 19e eeuw
wel drie-en-veertig personen hebben
uitgegeven als de zoon van Lodewijk
XVI en Marie Antoinette. Dat heeft
het de Franse royalisten niet gemak
kelijk gemaakt geloof te scheppen in
de hoogste kringen, dat de enig ech
te Lodewijk XVII onder die drie-en-
veertig kandidaten is geweest de
overgrootvader van deze Amsterdam
se burgeres. Niettemin, enige erken
ning voor dit feit is er wel geweest,
en nog wel een koninklijke erken
ning. Na heel veel omzwervingen
door Europa, en zelfs door Amerika
is deze pretendent voor de Franse
troon in januari 181/5 vanuit Enge
land naar Nederland overgestoken.
Nadat hier enkele kleine moeilijkhe
den waren overwonnen, is hij hier
met zeer veel eer ontvangen en toen
hij dan ook 15 augustus 181/5 te Delft
overleed, werd er een doodsakte op
gemaakt, die Koninklijk werd geau-
thoriseerd en waarin de volledige ti
tels van deze Prince de Bourbon wer
den opgenomen. Koning Willem III
heeft naderhand last gegeven dat de
steen, die op het graf te Delft werd
geplaatst, van overheidswege zou
worden onderhouden.
Tot tweemaal toe, het laatste in
1936, is dit graf nog geopend gewor
den voor een sectie op het gebeente.
Tweemaal werd er namelijk, volgens
de familiekring een aanslag gepleegd
op het leven van deze kroonpreten
dent, en de sporen daarvan kwamen
bij de sectie nog aan het licht.
jii aarom de officiële geschied-
yy schrijvers nog altijd twijfelen
aan de echtheid van de bewe
ringen* Och, dat is wél duidelijk.
Het is een ongelooflijk verwarde tijd
geweest. Maar bovendien is er op 8
juni 1795 »n de Temple een kind over
leden van ongeveer dezelfde leeftijd
als de dauphin. Volgens een officiële
verklaring van 9 juni 1795 is het ech
ter een ander kind, een rachltisach-
tig kind, geweest. De onderzoekende
doktoren, die naderhand vergiftigd
zijn geworden, hebben er de dauphin
niet in herkend. Het lijkje werd be
graven op St. Marquérit, maar nie
mand, die de dauphin persoonlijk ge
kend had, heeft de begrafenis mogen
bijwonen.
Toen in deze zélfde periode Barrat
probeerde het Republikeinse bewind
wat et verzachten, is de werkelijke
dauphin de Temple ontvlucht, en op
genomen bij toegewijde mensen. Wel
werd hij in '97 opnieuw gearresteerd,
maar niet voor lang, omdat Josephi
ne de, Beauharnais ,de latere vrouw
van Napoleon zich over hem ontferm
de.
Het zou ons te ver voeren de avon
tuurlijke levensloop van deze troon
pretendent uit de 18e eeuw nog ver
der te volgen. Wanneer men zijn ge
schiedenis verder leest, en verneemt
hoe hij later in Zwitserland het hor
logemakersvak heeft geleerd, zich als
horlogemaker in Duitsland heeft ge
vestigd, daar leefde onder de naam
Charles Guillaume Nauendorf, de
naam van iemand, die hij stervende
had gevonden op de weg van Halle
naar Berlijn, en hoe hij in 1825
tot drie jaar gevangenisstraf werd
veroordeeld, omdat hij zich ten on
rechte zou hebben uitgegeven voor
een levende prins de Bourbon, moet
wel tot de conclusie komen, dat het
wel 'n hardnekkig oplichter of fcdsfi-
cateur geweest moet zijn, wanneer hij
er de risico's van al dat leed voor lief
voor genomen heeft. En met deze
eenvoudige opsomming zijn we alles
behalve volledig gevjeest over zijn po
gingen om zijn waardigheid erkend
te krijgen.
Het enige lichtpunt in deze hele
persoonsgeschiedenis is zijn hu
welijk in 1818 met mej. Jeanne
Einert uit Frankfort aan de Main,
die hem in de loop der jaren een ne
gental kinderen heeft geschonken.
De twee laatsten, Adelbert en Emma
nuel, werden geboren in Engeland en
aldaar ingeschreven met hun volle
titels.
Adelbert is de grootvader van
mevr. E. M. A. de Bourbon geweest.
Door bemiddeling van koning Willem
III is hij geplaatst geweest bij het
garderègiment der Grenadiers en Ja
gers. Uit diens huwelijk werden even
als uit het huwelijk van zijn broer
Praktische schrijftafel met boeken
rekjes: een hoekje van de jongens-
slaap- en werkkamer uit de model
woning Zet huis van de bruid".
delijke opening van „Het Huis van
de Bruid
In Goes waren in de modelwoning
aan de Witte de Withstraat aanwe
zig burgemeester mr. W. C. ten Ka-
te en zijn echtgenote, en voorts on
der andere vertegenwoordigsters van
de Plattelandsvrouwenbond en Mid
denstandsvrouwenvereniging. Ook
hier luisterde men. na een korte ope
ningstoespraak van burgemeester
Ten Kate, gezamenlijk naar de radio
uitzending gewijd aan het „huis van
de bruid".
Doelmatige inrichting
Het ontwerp voor de inrichting
van deze modelwoningen is van de
Haagse binnenhuisarchitect S. Aar
dewerk. Meubelen, woningtextiel en
verder huisraad in dit geval gele
verd door respectievelijk de Vlissing-
se en de Goese middenstand zijn
alle afkomstig uit fabrieken met een
gevestigde naam; het meubilair dat
geëxposeerd wordt is uitstekend, zo
wel wat vormgeving als wat kwali
teit betreft. Alles is zo doelmatig
mogelijk ingericht: handige wand-
meubels die weinig ruimte innemen,
stoffen die kleur- en wasecht zijn.
keukenmaterialen welke een mini
mum aan onderhoud vergen.
Meer opvallend dan mooi is daar
entegen net vloerbedekkings-experl-
ment in de met linoleum belegde
woonkamer, waar men in de zithoek
een ronde inzet van lijioleum in een
andere tint .aantreft. Ook aan de op
lossing van het ruimte-probleem, In
de jongensslaapkamer gevonden door
twee bedden haaks over elkaar te
plaatsen, zal men moeten wennen.
En een experiment is eigenlijk ook de
inrichting van de tweepersoonsslaap
kamer, welke de Inrichters de neven
functie van werkvertrek hebben ge
geven. Maar tenslotte wil een der
gelijke modelwoning alleen maar
richtlijnen voor een zo doelmatig mo
gelijke inrichting aangeven.
Naast iedere modelwoning vindt
men nog een B.G -huls; dit is echter
niet Ingericht, zodat men de lege en
de ingerichte woning gemakkelijk
met elkaar kan vergelijken. Tot en
met 20 juli zijn deze „huizen van de
bruid" nog te bezichtigen; de op
brengst der (lage) entreegelden is
bestemd voor hulp aan blinde kinde
ren.
Charles Edmond (18331883), vier
kinderen geboren. Het tweede kind
Henri Charles Edouard (18671937)
werd de vader van onze gespreks-
vrouwe en haar broer mr. Louis Jean
Henri Charles de Bourbon, die bur
gemeester van Oss is geweest, en
thans als schrijver en dichter in Den
Haag leeft. Hoezeer ook deze laatste
nog vervuld is van geloof in zijn goe
de rechten op de Franse troon, kan
men lezen in zijn sonnet Zelfpor
tret" uit de dichterbundel Zet ne
gende uur".
Princesse E. M. A. de Bourbon
zegt: .Mijn broer heeft nog altijd
contact met de royalisten ran Frank
rijk. Niet natuurlijk met de Graaf
van Parijs. Dat is een Orléans, en
dat geslacht heeft er nog aan gehol
pen Marie Antoinette op het schavot
te brengen. Het is er ons uiteraard
niet om begonnen de Franse troon te
beztten. Het is de vraag, of we foor
een dergelijke zware taak de capa
citeiten zouden bezitten. Het enige
wat wij zouden willen en wat ook
vader heeft gewild, is door alle rege
ringen erkend te worden als een De
Bourbon. Wie zich bewust afstamme
ling voelt van dit Franse koningshuis
valt het zwaar, die erkenning maar
niet te krijgen".
De mode op Ascot
Niet alleen voor kenners van
paardesport, ook voor fijn
proevers op modegebied is As
cot tijdens de beroemde jaar
lijkse paardenrennen een dora
do. Op deze fotocombinatie zijn
enkele modesnufjes te zien,
welke dezer dagen op Ascot te
bewonderen waren. Links: de
filmactrice June Laverick in
een blauw met ruitte japon met
sjerp, waarbij zij een grote
witte hoed draagt. Midden: een
witte japon, overdekt met
steno-tekens, waarbij een oran
je hoed met ruitte roos wordt
gedragen. Rechts: een combi
natie, bestaande uit een koffie
kleurige jurk, een zwarte
strooien hoed en een zwarte
parasol.
liiiuuuuiouiuimnlinniiinraiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiDiiniiuiiiiiuiiinnr
